ZİYARƏT

Ziyarət (kitab) — Hamlet İsaxanlının şeirlər və "Ziyarət" adlı poemadan ibarət kitabı. Ziyarət piri — Şahbuz rayonunda pir. Ziyarət (dağ, Daşkəsən) — Daşkəsən rayonu ərazisində dağ. Hündürlüyü 2048 m. Ziyarət (dağ, Göygöl) — Xanlar rayonu ərazisində dağ. Hündürlüyü 2040 m. Ziyarət (dağ, Xocavənd) — Xocavənd rayonu ərazisində dağ. Hündürlüyü 2480 m. Ziyarət (çay, Daşkəsən) — Daşkəsən rayonu ərazisində çay.

"Ziyarət" – Hamlet İsaxanlı nın 2009-cu ildə Xəzər Universiteti Nəşriyyatı nda işıq üzü görmüş şeirlər və "Ziyarət" adlı poemadan ibarət kitabı. "Kitaba heca, hecalı sərbəst və ya ritmik sərbəst, həmçinin digər vəznlərdə yazılmış, qəmli və sevinc dolu, fəlsəfi və sadəcə xoş əhval yaradan müxtəlif şeirlər daxildir. Epic-lirik "Ziyarət" poeması şairin öz uşaqlığına, doğulduğu kəndə səyahəti ilə, yaxın və uzaq keçmiş haqqında xatirələri ilə bağlıdır". (Supercildin iç üzündən) Mənası "ye, iç, yat" olan ömür, "Nə dərin həyəсan, nə fəryad / Sevdasız bir həyat – nə həyat?!" kimi vəziyyət şairi qane etmir, o, kitabdakı ilk şeirində, oxucunu arzuları həyata keçirmək üçün fəal həyata çağırır. Həyata adətən nikbin baxan, gözəlikdən ilham alan H.İsaxanlı təbiətə vurğunluğunu ifadə edir Şair səyahəti sevsə də, ordakı gözəllik önündə düşüncələrə dalır, "Amma həyat nə kef, nə tamaşadı / Xeyli turşməzədir həyatın dadı". Fəsillərin dəyişməsi hiss olunmayan Malayziyada qəlbin alışdığı xəzan yoxdur; bu, qəribədir... Digər bir sıra şeirlərində şair dünyanın keçiciliyi üzərində düşünür, ismarıclar edir. Şair bilir ki "Getdiyim yol qırılaсaq / Bir gün tamam bitəсək". Lakin kimlərinsə onu yada salacağını da bilir... Və ya İnsan ömrü boyu öyrənir.

Sentyabr döyüşlərində şəhid olan Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçuları — aşağıda 2022-ci ilin 12–15 sentyabr tarixlərində Ermənistan-Azərbaycan sərhədində Ermənistan və Azərbaycan silahlı qüvvələri arasında baş vermiş silahlı toqquşma zamanı həyatını itirən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 80 hərbi qulluqçusu barədə məlumat verilmişdir. Silahlı toqquşma zamanı Quru Qoşunlarının 33 hərbi qulluqçusu, Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin 24 hərbi qulluqçusu, Komando Briqadalarının 14 hərbi qulluqçusu və Dövlət Sərhəd Xidmətinin 9 hərbi qulluqçusu şəhid olmuşdur. Hərbi qulluqçuların 79-u hərbi əməliyyatlar zamanı, 1-isə döyüşlərdən sonra müalicə aldığı hospitalda şəhid olmuşdur. Şəhid olanların 14-ü zabit, 19-u gizir, 27-si müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçusu (çavuş və ya əsgər), 20-si isə sıravi əsgər (çağırışçı) idi. Şəhid olanların 32-si 2020-ci ildə Qarabağ müharibəsi zamanı hərbi əməliyyatlarda olmuşdu və müxtəlif orden və ya medallarla təltif edilmişdi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 5 noyabr 2022-ci il tarixində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsi uğrunda gedən döyüş əməliyyatlarında şəhid olmuş Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hərbi qulluqçularının təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzaladı. Sərəncama əsasən Sentyabr döyüşləri zamanı şəhid olan 80 hərbi qulluqçusu "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi. Həmçinin həmin şəhidlərdən 30-u "Azərbaycan Bayrağı" ordeni, 18-i 3-cü dərəcəli "Rəşadət" ordeni, 32-si isə 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni ilə təltif edildi.

Ziyarət Paşayeva (tam adı: Ziyarət Nağı qızı Paşayeva; 20 aprel 1990, Xaçmaz) — Azərbaycan gənc alimi, kimya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Naziriliyi akad. Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun elmi katibi. Paşayeva Ziyarət Nağı qızı 30 aprel 1990-cı ildə Xaçmaz şəhərində qulluqçu (ziyalı) ailəsində anadan olmuşdur. 2007-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsinə daxil olub, 2011-ci ildə həmin universitetin “Bakalavr” pilləsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 2011-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsinin “Kompozisiya materialları kimyası” ixtisasının Maqistratura pilləsinə daxil olub, 2013-cü ildə fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Təhsildə əldə etdiyi nailiyyətlərə görə 2011 və 29 iyun 2013-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin rektorluğu tərəfindən «Fəxri fərmanla» təltif edilmişdir. 2012-ci ildə AMEA-nın Y.H. Məmmədəliyev adına Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun “Funksional oliqomerlər” laboratoriyasında kimyaçı vəzifəsində başlamış, hal hazırda qeyd olunan elmi institutda elmi katib vəzifəsində çalışır. O, "Gənc Alimlər və Mütəxəssilər Şurası"nın fəal üzvüdür. 2013-cü ildə Azərbaycan Respublikası Qadınlarının IV qurultayının nümayəndəsi olmuşdur. 20 fevral 2014-cü ildə AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda 2304.01- “Makromolekullar kimyası” ixtisası üzrə doktoranturaya daxil olmuş, 2017-ci ilin sentyabr ayının 29-da “İon mayelərindən katalitik sistem və həlledici kimi istifadə etməklə alkil (C1, C4, C8, C10) akrilatların sintezi və polimerləşməsi” mövzusunda dissertasiya işini müdafiə etmişdir.

Ziyarət piri — Şahbuz rayonunun Nursu kəndində ziyarətgah. Pirin yerində vaxtilə möhrədən tikinti olmuşdur. Hazırda pir binası bişmiş kərpiclə bərpa olunmuşdur. Girişi şimal tərəfdəndir. İçərisində müsəlman adəti ilə dəfn olunmuş qəbir vardır. İçərisinə xalça döşənmiş və islam müqəddəslərinin şəkilləri asılmışdır. Piri XVIII–XIX əsrlərə aid etmək olar.

Ziyarət — Xocavənd rayonu ərazisində dağ. Qarabağ silsiləsinin cənub-şərqindədir. Hündürlüyü 2480 m. Alban tarixçisi Movses Kalankatlının “Alban tarixi” əsərində Dizapayt kimi adı çəkilir. Kalankatlınin yazdiğına görə, Maskut hökmdarı Sanatrukun 337-ci ildə öldurtdüyü ilk alban yepiskopu Qriqoris burada dəfn edilmişdir. Onun dəfn edildiyi məbəd azərbaycanlılar arasında Ağoğlan piri kimi məşhurdur. Dağ bu məbədə görə Ziyarət dağı adlanmışdır.

Minotavra ziyarət — film rejissor Eldor Urazboyev tərəfindən 1987-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. Maksim Qorki adına kinostudiya və "Mosfilm" kinostudiyası da istehsal edilmişdir. Əsas rolları Sergey Şakurov, Anna Kamenkova, Vladimir Samoylov, Aleksandr Filippenko, Valentin Qaft, Mixail Puqovkin, Laymonas Noreyka, Lev Borisov, Qriqori Lyampe, Svetlana Xaritonova, Nina Menşikova, Aleksandr Yakovlev ifa edirlər. Filmdə iki hekayə var. Onlardan biri 1986-cı ildə SSRİ-dən, digəri isə XVII-XVIII əsrlərdə İtaliyada, görkəmli skripka ustası Antonio Stradivarinin yaşadığı və işlədiyi dövrdən bəhs edir. Prokuror, müstəntiqi Stanislav Pavloviç Tixonova məşhur musiqiçi, skripkaçı, SSRİ xalq artisti Lev İosifoviç Polyakovun mənzilində oğurluq hadisəsinin araşdırılmasına dair tapşırıq verir. Əfsanəvi "Santa Maria" skripkası tapılmasa Stradivari iflas ediləcək. İstintaq zamanı məlum olub ki, skripkanın oğurlanması oğruların əsas hədəfi olub. İstintaq zamanı Tihonov cinayətkarların aktiv müqaviməti ilə qarşılaşır. Araşdırmalar davamlı olara davam edir.

Həm ziyarət, həm ticarət... — 1995-ci ildə Rasim Ocaqov tərəfindən çəkilmiş dram filmi. "Ad günü"ndəki Mustafa (Hacı İsmayılov) nə edir, hansı qayğılarla yaşayır? Bu filmdə həmin o kasıb coğrafiya müəllimi Mustafa həyat yoldaşının təhriki ilə olan-olmazını satıb borc-xərclə Türkiyəyə həm qohumunu (Həsən Məmmədov) görməyə, həm də alverə gedir. Bazar iqtisadiyyatının qanunlarından xəbəri olmayan bu adamın işləri uğursuz olur. Lakin düşdüyü bu tragikomik vəziyyətdə belə o öz insani-ləyaqətini qoruyub saxlaya bilir. Film adında bir daha xatırlansa da müəlliflər ticarət, alverlə bağlı problemlərimizə qətiyyən toxunmamışlar. Çünki məqsəd alveri, alverçiləri tənqid etmək deyil, sadəcə Mustafa kimilərin timsalında belə müdrik kəlamı bir daha xatırlatmaqdır: "Həyatda hər kəsin öz ruzisi, öz qisməti olur". Filmdəki hadisələr əsasən Şəkidə və İstanbulda cərəyan edir. Film "Mosfilm-color" kinolaboratoriyasında aşkarlanmışdır.

Həm ziyarət, həm ticarət... — 1995-ci ildə Rasim Ocaqov tərəfindən çəkilmiş dram filmi. "Ad günü"ndəki Mustafa (Hacı İsmayılov) nə edir, hansı qayğılarla yaşayır? Bu filmdə həmin o kasıb coğrafiya müəllimi Mustafa həyat yoldaşının təhriki ilə olan-olmazını satıb borc-xərclə Türkiyəyə həm qohumunu (Həsən Məmmədov) görməyə, həm də alverə gedir. Bazar iqtisadiyyatının qanunlarından xəbəri olmayan bu adamın işləri uğursuz olur. Lakin düşdüyü bu tragikomik vəziyyətdə belə o öz insani-ləyaqətini qoruyub saxlaya bilir. Film adında bir daha xatırlansa da müəlliflər ticarət, alverlə bağlı problemlərimizə qətiyyən toxunmamışlar. Çünki məqsəd alveri, alverçiləri tənqid etmək deyil, sadəcə Mustafa kimilərin timsalında belə müdrik kəlamı bir daha xatırlatmaqdır: "Həyatda hər kəsin öz ruzisi, öz qisməti olur". Filmdəki hadisələr əsasən Şəkidə və İstanbulda cərəyan edir. Film "Mosfilm-color" kinolaboratoriyasında aşkarlanmışdır.

Ən çox ziyarət edilən sənət muzeyləri — Dünyanın ən çox ziyarət edilən sənət muzeylərinin siyahısı ziyarət edənlər arasında ən böyük marağa səbəb olan, əsasən sənət əsərlərindən ibarət olan ekspozisiya, muzey və qalereyalara aid olan 100 siyahıdan ibarətdir. İncəsənətdə sənət dedikdə heykəl , rəsm, qrafik, fotosənəd və dekorativ-tətbiqi incəsənət anlaşılır. Siyahıya sənət muzeyləri olmayan (məsələn, Pekin şəhərindəki Yasaq şəhər) turistik görməli yerlər qeyd edilməyib.Həmçinin siyahıda qismən incəsənət əsərlərinə malik ekspozisiya, muzeylər deyil , lakin əsasən konkret mövzuya həsr edilmiş xüsusi muzeylər (məsələn, Londonda Təbiət Tarixi Muzeyi) yer alıb. Bu siyahı, beynəlxalq nüfuzlu "The Art Newspaper" sənət jurnalının məlumatlarına əsaslanaraq, ildə bir dəfə birbaşa oxşar siyahıları yazır, bu siyahı 2014-cü ilin məlumatlarına əsaslanır. Siyahıda ən böyük nümayəndəlik ABŞ-da olan muzeylərdir - 18 və Böyük Britaniya - 14, İspaniya (9) və Fransa (8), ardından 6 muzey Braziliya və 5 muzey Rusiya, Avstraliya və Cənubi Koreyada mövcuddur. İl ərzində ən çox ziyarətçisi olan muzeylər Böyük Britaniyadadır - 30 milyondan çox insan. Siyahıdakı muzeylərdən ən çoxu Londonda yerləşir-11 və Paris -7, Berlin, Madrid və Tokioda-4 muzey yerləşir.Siyahıda qeyd edilmiş muzeylərin çoxu, Avropa qitəsi ərazisində yerləşir -55, Şimali Amerika ərazisində -22 muzey, Asiya -12 muzey, Cənubi Amerikada -6, Avstraliya -5; Afrika muzeyləri siyahıda göstərilməyib. ... "Visitor Figures 2014: The grand totals: exhibition and museum attendance numbers worldwide" (PDF). The Art Newspaper.

Ən çox ziyarət edilən sənət muzeyləri — Dünyanın ən çox ziyarət edilən sənət muzeylərinin siyahısı ziyarət edənlər arasında ən böyük marağa səbəb olan, əsasən sənət əsərlərindən ibarət olan ekspozisiya, muzey və qalereyalara aid olan 100 siyahıdan ibarətdir. İncəsənətdə sənət dedikdə heykəl , rəsm, qrafik, fotosənəd və dekorativ-tətbiqi incəsənət anlaşılır. Siyahıya sənət muzeyləri olmayan (məsələn, Pekin şəhərindəki Yasaq şəhər) turistik görməli yerlər qeyd edilməyib.Həmçinin siyahıda qismən incəsənət əsərlərinə malik ekspozisiya, muzeylər deyil , lakin əsasən konkret mövzuya həsr edilmiş xüsusi muzeylər (məsələn, Londonda Təbiət Tarixi Muzeyi) yer alıb. Bu siyahı, beynəlxalq nüfuzlu "The Art Newspaper" sənət jurnalının məlumatlarına əsaslanaraq, ildə bir dəfə birbaşa oxşar siyahıları yazır, bu siyahı 2014-cü ilin məlumatlarına əsaslanır. Siyahıda ən böyük nümayəndəlik ABŞ-da olan muzeylərdir - 18 və Böyük Britaniya - 14, İspaniya (9) və Fransa (8), ardından 6 muzey Braziliya və 5 muzey Rusiya, Avstraliya və Cənubi Koreyada mövcuddur. İl ərzində ən çox ziyarətçisi olan muzeylər Böyük Britaniyadadır - 30 milyondan çox insan. Siyahıdakı muzeylərdən ən çoxu Londonda yerləşir-11 və Paris -7, Berlin, Madrid və Tokioda-4 muzey yerləşir.Siyahıda qeyd edilmiş muzeylərin çoxu, Avropa qitəsi ərazisində yerləşir -55, Şimali Amerika ərazisində -22 muzey, Asiya -12 muzey, Cənubi Amerikada -6, Avstraliya -5; Afrika muzeyləri siyahıda göstərilməyib. ... "Visitor Figures 2014: The grand totals: exhibition and museum attendance numbers worldwide" (PDF). The Art Newspaper.

"Cərcis Peyğəmbər" ziyarətgahı, həmçinin "Sarı peyğəmbər" ziyarətgahı və ya "Zəncir" piri — Azərbaycanın Beyləqan rayonunda, Beyləqan şəhərindən mərkəzindən 3–4 km şimal-şərqdə, Şəfəq qəsəbəsi ərazisində yerləşən ziyarətgah kompleksi. Bura Şəfəq qəbiristanlığı, "Cərcis Peyğəmbər" məscidi və məscidin içərisində Müqəddəs Georgiyə aid olunduğuna inanılan məzar mövcuddur. İslam mənbələrində peyğəmbər kimi təsvir edilən və "Cərcis" adlanan Müqəddəs Georgi Mosulda bütpərəst padşaha qarşı çıxmış və bu səbəbdən işğəncəyə məruz qalaraq öldürülmüşdür. Bu hekayə sonradan təbliğatçılar vasitəsilə Azərbaycana gətirilmiş, Qafqaz Albaniyası dövründə burada Müqəddəs Georgiyə ziyarətgah yaradılmışdır. Bu ziyarətgah təbii fəlakətlər, yadellilərin Azərbaycana hücumu zamanı dağıdılmış, sonradan XVII–XVIII əsrlərdə yenidən tikilmişdir. Ziyarətgah XX əsrin əvvəllərində restavrasiya edilmişdir. Restavrasiya işindən məsul olan iranlı memar Həsən Təbrizi 1905-ci ildə işini yarımçıq qoyaraq abidənin mərkəzində zəncir buraxıb getmiş, sonradan yerlilər tərəfindən bu zəncir müqəddəsləşdirilmişdir. Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra burada yenə restavrasiya işləri aparılmış, 2010-cu ildə məscid tikilmişdir. Ziyarətgah tarixi abidə kimi Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin, dini abidə olaraq Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin, icma olaraq isə Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin tabeliyindədir. Ziyarətgah Beyləqan rayonunda, şəhərin mərkəzindən 3–4 km şimal-şərqdə, Şəfəq qəsəbəsi ərazisində, Şəfəq qəbiristanlığının içərisində yerləşir.

Hacı Tapdıq və Şeyx Yunus məqbərəsi Qax rayonunun Oncallı kəndində, meşənin içərisində yerləşən qəbiristanda, görkəmli şəxsiyyətlərin məzarları üstündə inşa olunmuşdur. Qəbiristan yerli əhali arasında Oğuz adı ilə tanınır. Bu iki məzar müqəddəs sayılır və ziyarət yeridir. Məzarların ikisi də yerdən bir metr hündürlükdə çay daşından tikilmiş hörgü ilə əhatələnmişdir. Şeyx Yunisin məzarının üstü təxminən 1400-cü ildə Mirzə Çələbi Soltan ibn Məhəmməd ibn Məhəmməd Zaman ibn İmam Əli adlı şəxs tərəfindən, Hacı Tapdığın məzarının üstü isə 1786-cı ildə Şeyx Mirzə Çələbi və Şeyx Salman ibn Saleh adlı şəxs tərəfindən inşa edilmişdir. Tapdıq baba və Şeyx Yunis xanəgahı bir vaxtlar beynəlxalq karvan-ticarət yolu üzərində böyük fəaliyyət göstərmiş siyasi-ideoloji mərkəzlərdən biri olmuşdur.

Həcc (ərəb. حَجّ‎) – İslam dinin sütunlarından biri. Qurani-Kərimdə qeyd olunur: "Camaatı Həccə çağır ki, piyada ya dəvələrin üstündə uzaq yerlərdən sənin yanına gəlsinlər." Həcc Allahın evini ziyarət etmək və orada göstəriş verilən əməlləri yerinə yetirməkdir. Qurani-Kərimdə həccin vacib olduğu insanlar barəsində buyurulur: "Allah-taala bu evin ziyarətini Həccə getməyə qüdrəti olan şəxslərə vacib etmişdir.". Ümumiyyətlə quran və hədislərdə həccin ömrü boyu aşağıda göstərilən şərtlərə malik olan müsəlmana bir dəfə vacib olması qeyd olunur: 1. Hədd-büluğa çatmış olsun. 2. Aqil və azad olsun. 3. Həccə getməsi vasitəsilə tərk edilməsi şəriətdə həccdən daha böyük olan haram bir işi etmək məcburiyyətində qalmamalı və ya həccdən daha mühüm olan vacib bir əməli tərk etmək məcburiyyətində qalmamalıdır.

"Çildağ" kimi də tanınan "Pir Həsən" ziyarətgahı XVI əsrə aid tikilidir. Ziyarətgahın həyətində yeddinci imam Musa əl-Kazımın qızı Həzrəti Xədicənin qəbri üzərində tikilən türbə, həmçinin XVII əsrdə yaşamış və çildağla (közlə müalicə) məşğul olmuş Pir Həsənin də türbəsi var. Həmçinin Azərbaycanın xeyriyyəçi milyonçusu Hacı Zeynalabdin Tağıyevin büstü də burada yerləşir. Büstün sağ tərəfində kiçik dəmir hasarlarla əhatəyə alınan türbə tikilib. Türbənin mərkəzində Axund Hacı Mirzə Əbdülturab Axundzadənin qəbri, onun ətrafında isə Hacı Zeynalabdin Tağıyev, onun qızı Sara xanımın və repressiya qurbanı olmuş Səlimxanov Zeynal bəy Ağabəy oğlunun qəbirləri var. Əzizbəyov rayon Mərdəkan qəsəbəsi "Pir Həsən" ziyarətgahı Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən dini icma kimi dövlət qeydiyyatına alınıb. Bakı ətrafında yerləşən insanların müqəddəs bilib ziyarət etdiyi yerlərdən biri də Pir Həsən piridir. Bu ziyarətgah Mərdəkan qəsəbəsində yerləşən "Çildağ" da adlandırılır. Ona görə ki, bu pirin müqəddəsliyinə tapınan insanlar bura həm də öz qorxularını götürmək, bədnəzəri özlərindən uzaqlaşdırmaq üçün qədim Şərq müalicə üsulu olan "çildağ müalicəsi" almaq məqsədilə üz tuturlar. Əraziyə daxil olmaq üçün üzərində iri tağlar olan iki giriş var.

Pir Ömər Naxçıvani ziyarətgahı — Naxçıvanın orta əsrlərdə tanınmış ziyarətgahlarından biri. XIV əsr İran tarixçisi Zeynəddin bin Həmdullah Qəzvininin "Zeyle-tarixe-qozide" ("Seçilmiş tarix"in davamı) əsərində Pir Ömər Naxçıvani ziyarətgahının adı çəkilir. Müəllifin məlumatına görə, Cəlalilər dövlətinin (1341–1431) şahzadəsi Sultan Əhmədin (1382–1410) hakimiyyət uğrunda mübarizəsi dövründə əsaslı surətdə qarət olunmuşdur. Zeynəddin bin Həmdullah Qəzvini. Zeyle-tarixe-qozide. (fars dilindən tərcümə, müqəddimə, qeydlər və göstəricilər M. D. Kazımov və V. Z. Piriyevindir.) Bakı, 1990.

Pirqara ziyarətgahı — Şərur rayonunun Qarxun kəndində ziyarətgah. Hazırda pirin ərazisi kənd sakinlərindən birinin həyətindədir. Böyük tut ağacının altında olan qəbirdə müsəlman müqəddəslərindən birinin dəfn olunduğu ehtimal edilir. Qəbrin olduğu ərazi metal torla əhatə olunmuşdur. Onun üzərində müxtəlif növlü çay daşları, o cümlədən bir neçə qara daş, gil qablar, parça qalıqları vardır. Qəbirin üzərində olan həvəng tipli daşın üzərində ziyarətçilər şam yandırırlar. Qəbrin baş tərəfində əkilən tut ağacı ziyarətçilər tərəfindən müqəddəs hesab edilir, ona müxtəlif rəngli parçalar bağlanır. Pirqara ziyarətgahını 14-16 əsrlərə aid etmək olar.

Seyid Hüseyn ağa ziyarətgahı - Laçın rayonu Böyük Seyidlər kəndində yerləşən ziyarətgah. Seyid Hüseyn ağa cəddinin müqəddəsliyini qoruyub saxlayaraq insanların rəğbətini qazanmış və onların ziyarətgahına çevrilmişdir. Ağanın evinə və ocağına olan inamın müqabilində külli miqdarda nəzir gələr, о isə nəzirin bir hissəsini onların özünə qaytarır, digər hissəsini isə fağır-füğaraya paylayardı. "Laçın rayonunun vandalizmə məruz qalmış abidələri". www.dqdk.gov.az. İstifadə tarixi: 11 avqust 2021. "Laçının minillik yadigarları". www.anl.az. İstifadə tarixi: 11 avqust 2021.

Ziyarəttəpə dağı — Şərur rayonu ərazisində dağ (hünd. 920,0 m). Naxçıvan dağarası çökəkliyinin mərkəzi hissəsinin şimal-şərq cinahındakı mailli düzənlikdə, Dərəkənddən 1 km şimal-şimal-şərqdədir. Orta Pleystosenin allüvial-prolüvial çöküntülərindən təşkil olunmuş alçaq və yastı təpəli yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Naxçıvan qoyulma çökəkliyinin şimal-şərq cinahına aid edilir.

Ziyarətəli — İranın Hörmüzgan ostanının Rudan şəhristanının Rudxanə bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 2,506 nəfər və 523 ailədən ibarət idi.

Şeyx Nurullah Əfəndi ziyarətgahı — Şəki rayonu Baş Layısqı kəndində yerləşən ziyarətgah. Şeyx Nurullah Əfəndi ziyarətgahı Nəqşibəndi təriqətinin şeyxi olan və övliyalıq məqamına yüksələn Şeyx Mahmud Əfəndinin müridlərindən olan Hacı Nurullah əfəndinin adı ilə bağlıdır. Belə ki, Hacı Nurullah əfəndi 1896-cı ildə vəfat edib və bu ziyarətgahın olduğu ərazidə dəfn edilmişdir. Zaman keçdikdən sonra yerli bölgə əhalisi bu ərazini ziyarətgaha çevirmişlər.

Əshabi-Kəhf – Culfa rayonunda ziyarətgahdır. Əshab-i Kəhf dağın (1665 m) və pirin adıdır. Naxçıvan əhalisinin müqəddəs sandığı yer – Əshab-i Kəhf mağarası dağlar arasında yerləşir. "Əshab" yeniyetmə cavan oğlanlar, "kəhf" isə mağara, sığınacaq yeri deməkdir. Deməli, Əshab-i Kəhf yeniyetmə cavanların sığınacaq yeri – mağara mənasındadır. İslam rəvayətlərinə görə, mağaradakılar Dəqyanus adlı padşahın zülmündən qaçıb burada gizlənərək, 300 il yuxuya getdikdən sonra ayılaraq behiştə düşmüş altı yeniyetmə cavan oğlandan və onların yanında olan Qitmir adlı itdən ibarət olmuşdur. Digər rəvayətə görə, Dəqyanus padşah olduğu vaxt əhalini bütpərəstliyə məcbur edirdi. Təkallahlığa inanan yeniyetmə cavan oğlanlar şahın zülm və təqiblərindən yaxa qurtarmaq üçün şəhərdən qaçıb mağarada özləri üçün sığınacaq tapmışlar. Çələbi, Beyzavinin təfsiri haşiyəsində yazır ki, Rəqim ayəsi lövhəyə yazılıb, həmin mağaranın qapısında təfsir olunmuşdur. O, dağm və ya kəndin adı ilə daşa həkk olunmuş yazıda şərh edilmişdir.

Bu siyahı avqust 2023-cü ilin avqust ayına olan məlumata əsasən, Similarweb tərəfindən hər ay yenilənən "Ən yaxşı veb-saytlar sıralaması" siyahısında yer alan ilk 50 veb-sayta əsasən dünyada ən çox ziyarət edilən veb-saytların siyahısıdır. Siyahıda əvvəlki ayla müqayisədə onların reytinqdə dəyişməsi də yer alır. Alexa İnternet 1 may 2022-ci ildə dayandırılmış oxşar reytinq təklif etdi.

Dünyanın ən çox ziyarət edilən incəsənət muzeylərinin siyahısında ziyarətçilər arasında ən çox ziyarət edilən və eksponatları əsasən sənət əsərlərindən ibarət olan 100 muzey və qalereya yer alıb. Bədii sənət dedikdə heykəltaraşlıq, rəngkarlıq, qrafika, foto sənəti və dekorativ-tətbiqi sənət aiddir. Siyahıya sırf sənət muzeyi olmayan turistik yerlər daxil edilmir (məsələn, Pekindəki Yasaq şəhər). Həmçinin, eksponatları içərisində qismən sənət əsərləri olan, lakin əsasən konkret tematikaya həsr olunmuş, ixtisaslaşdırılmış muzeylər (məsələn, Londondakı Təbiət tarixi muzeyi) də siyahıya daxil edilməyib. Siyahı ildə bir dəfə oxşar siyahıları dərc edən beynəlxalq nüfuzlu incəsənət jurnalı The Art Newspaperin məlumatlarına əsaslanır; bu siyahı 2014-cü ilin məlumatlarına əsaslanır. Siyahıda ən çox təmsil olunan muzeylər ABŞ-də - 18 və Böyük Britaniyadadır - 14. Sonrakı yerlərdə İspaniya (9), Fransa (8), 6 muzeylə Braziliya və 5 muzeylə Rusiya, Avstraliya və Cənubi Koreya gəlir. Böyük Britaniya muzeyləri ildə ən çox ziyarətçi sayına malikdir - 30.000.000-dan çox insan. Siyahıdakı muzeylərin əksəriyyəti Londonda - 11 və Parisdə - 7, habelə hər birində 4 muzey olmaqla Berlin, Madrid və Tokioda yerləşir. Siyahıdakı muzeylərin əksəriyyəti Avropa qitəsinin ərazisində yerləşir - 55 muzey.