ÇUVAL

Çuval — Azərbaycanda böyük kisəyə deyilir. Çuvaldan əsasən taxılın saxlanılması üçün istifadə olunur. Xovsuz xalça üsuluyla toxuyurlar, ancaq bəzən xovlu xalça üsuluylada toxunur. Hələ X əsrə qədər muğan çuvalı artıq məlum idi. Tünd qırmızı rəngli çuvalı türkmənlər qızıl çuval adlandırırlar. Qızıl çuval bayram mərasimlərində, toy-düyündə, şənliklərdə istifadə edirlər.

Çuval olayı və ya Çuval hadisəsi (ing. The Hood event) – 4 iyul 2003-cü ildə ABŞ-nin 2003-cü il İraqı işğal etdiyi dövrdə Şimali İraq ərazisində yerləşdirilən bir qrup türk əsgərinin əsir götürülməsi, başına çuval keçirilməsi və ABŞ hərbçiləri tərəfindən istintaq edilməsini əks etdirən hadisə. ABŞ əskərlərinin Süleymaniyədəki türk hərbi hissələrinə basqını nəticəsində, 15 kq partlayıcı maddə, snayper, qumbara və hökumət binalarının yaxınlığındakı mövqelərin işarələndiyi Kərkük xəritəsini ələ keçirdi. Əskərlər Türkiyənin ABŞ-yə etiraz etməsindən sonra, 60 saat içərisində azadlığa buraxıldı. Kürd kəşfiyyət orqanlarının iddiasına görə, türk əskərləri Kərkükün yeni seçilən hakiminə qarşı sui-qəsd planı qurmuş və bununla da bölgədə stabilliyi pozaraq Türkiyə birləşmələrinin bura daxil olmasına zəmin yaratmaq istəmişdir. Tərəflərdən heç birinin üzr istəməməsinə baxmayaraq, hadisəni araşdırmaq üçün qurulan ABŞ-Türkiyə komissiyası daha sonra peşmanlıq bildirən birgə bəyanat yaydı. Əlavə olaraq, ABŞ Müdafiə naziri Donald Ramsfeld Türkiyə Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğana hadisə ilə bağlı kədərini bildirən məktub yazdı. Çuval hadisəsi Türkiyə və ABŞ arasındakı diplomatik əlaqələri zədələdi və ABŞ-Türkiyə münasibətlərinin ən aşağı səviyyəsini göstərdi. Hadisəyə ABŞ mediasında çox az yer verilsə də, Türkiyədə bu hadisə böyük əks-səda yaratdı, bir çox insan bu hadisəni böyük təhqir kimi gördü və "Çuval olayı" olaraq adlandırdı. == Arxa plan == Türkiyə geniş dağ silsilələri ilə qonşu olduğu İraqın şimalını uzun müddət idi ki, daxili təhlükəsizliyinə təhdid olaraq görürdü.

Çavuldur və ya Çuvaldar boyu — Oğuz Xaqanın Dastanına görə Oğuzların 24 boyundan biri və Qaşgarlı Mahmuda görə Divân-ı Lügati't-Türk'təki yirmi iki Oğuz boyundan yirmincisi; Çuvaldarlardır. Qaşqarlı Mahmudun lüğətindəki Oğuz boylarının adları, zamanlarındaki deyiliş şəkillərinə görə yazmışdır. Ankarada Yukarı Çavundur və Aşağı Çavundur kəndləri var. Ayrıca Türkmənistanda da Çavundur vilayəti var. Bu boyların Üç Oxlar Qolundan (sol qolundan) Oğuz Xaqanın oğlu Göy Xanın soyundan gəldikləri kəbul edilir. Çuvaldar boyu Qaşqarlı Mahmudun "Man qışlaq" "Oğuz ölkəsində bir yer adı" şəklində təsvir etdiyi bölgəyə, Xəzər Dənizi sahilindəki yarım adaya gedərək yurd tutmuşlar və buraya Man qışlaq adını vermişlər. 1916 ilində Kilisli Müəllim Rüfətın yayımladığı Kitabi dədə qorquda Oğuzlarda "Çuvaldar" şəklində istifadə edilən bu boy adı, Türkmənçədə "Çovdur" olarak günümüzə gəlib çatmışdır. Günümüz Türkmənistanında "Çovdur" adını daşıyan çoxlu yer və yurd adları vardır. Əlamət olarak Şunqar (akdoğan) quşunu istifədə edirdilər. "Çavuldur" kəliməsi məşhur, şöhrətli mənasında istifədə edilirdi.