ÇİL

Çil-çil ördək (lat. Stictonetta naevosa) — qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid çil-çil ördəklər yarımfəsiləsinin yeganə nümayəndəsi. Tünd rəngdə olub, parlaq lələklərə sahibdir. Növün əsas xüsusiyyəti bütün bədəni boyunca ağ çillərin olmasıdır. Orta hesabla, ördəyin uzunluğu 50-60 sm, qanadlarının uzunluğu 75-85 sm, kütləsi 800-1000 q-dır.

Çil-çil ördək (lat. Stictonetta naevosa) — qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid çil-çil ördəklər yarımfəsiləsinin yeganə nümayəndəsi. Tünd rəngdə olub, parlaq lələklərə sahibdir. Növün əsas xüsusiyyəti bütün bədəni boyunca ağ çillərin olmasıdır. Orta hesabla, ördəyin uzunluğu 50-60 sm, qanadlarının uzunluğu 75-85 sm, kütləsi 800-1000 q-dır.

Edvin Çil (ing. Edwin Cheel; 14 yanvar 1872 – 19 sentyabr 1951, Sidney) — İngiltərə əsilli Avstraliya botaniki və mikoloqu. Edvin Çil göbələk və toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. Edwin Cheel. 1923. Two additional species of leptospermums. 5 pp. Edwin Cheel. 1924. Notes on boronia in the pinnatae section, with a description of a new species.

Çil qaratoyuq (lat. Turdus viscivorus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin qaratoyuqlar fəsiləsinin qaratoyuq cinsinə aid heyvan növü.

Phlomoides laciniata (lat. Phlomoides laciniata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin phlomoides cinsinə aid bitki növü.

Fahrettin Çiloğlu (5 oktyabr 1956, Ünye[d], Ordu ili) — Türkiyəyə köç etmiş gürcü bir ailədən gələn yazıçı. İki dildə yazan yazar, Gürcü yazar adı olaraq ფარნა — ბექა ჩილაშვილი (Parna-Beka Çilaşvili) adını istifadə etməkdədir. Jurnalistika təhsili gördü. Uzun illər ensiklopediya yayımı sahəsində redaktor olaraq çalışdı və İstiklal Kitabevi'nin nəşr rejissorluğu etdi. Bir çox jurnal və qəzetdə, xüsusilə Gürcü mədəniyyəti üzərinə yazıları nümayiş olundu. Nodar Dumbadze , Otar Çiladze , Dato Turaşvili kimi yazarlar başda olmaq üzrə, Gürcüceden ədəbi və ədəbiyyat xarici tərcümələr etdi. 2007–2010 illəri arasında İstanbulda Türkçe və Gürcü olaraq iki dildə yayımlanan Pirosmani jurnalının nəşr rejissorluğunu etdi. 2004-cü ildə , şeirləri Aprel Şiirleri, əhvalatları Məni Burax Uzaqlara, gündəlik qeydləri Eşqsiz xoşbəxtlik yoxdur adlarıyla nümayiş olundu. 2006-cı ildə Gürcü şeirləri və Türkcədən çevrilən hekayələri სასაზღვრო ფიქრები (Sasazğvro Pikrebi / " Sərhəd Düşüncələri ") adıyla Tiflisdə basıldı. Yazarın 2007-ci ildə Uçinmaçini adıyla Türkçe ikinci hekayələr kitabı çıxdı.

Florida — Çilidə şəhər.

Phlomoides laciniata (lat. Phlomoides laciniata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin phlomoides cinsinə aid bitki növü.

Heydərabad (fars. حيدراباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Şəbüstər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 115 nəfər yaşayır (29 ailə).

Kanyete — Çili şəhəri. Əhalisi 31.270 nəfərdir (2002). Ərazi — 760,4 km², əhali sıxlığı — 41,12 nəfər/km²-dir.

Kiçik Çillə (az-əbcəd. کیچیک چیلله‎) – Azərbaycan xalq təqviminə görə qışın ikinci ayı. Bu dövrdə Səddə və Xızır Nəbi bayramları keçirilir. Kiçik Çillə Böyük Çillədən sonrakı, Boz aydan əvvəlki qış ayıdır. 20 gün davam edir, fevralın 1-dən 20-nə qədərdir. Kiçik Çillə qışın ən sərt keçdiyi dövrdür. Buna görə də bu dövr "qışın oğlan çağı", "qışın zəlo-zəlo vaxtı", "girəvəli qış" da adlandırılır. Kiçik Çillənin "yalquzaq zamanı" adlanan ilk 10 günü daha şiddətli keçir. Kiçik Çillə xalq inanclarında əsəbi oğlan kimi təsvir edilir, bu dövr dəqiq olmamasına görə xaos dövrüdür. Kiçik Çillənin ilk günündən Xıdır Nəbi bayramına hazırlıqlar gedir.

Koronel (İspanca tələffüz: [koɾoˈnel]) — Çili şəhəri və kommunası. Biobionun səkkizinci bölgəsinin Konsepsion vilayətində yerləşir.

Los-Anceles — Çili şəhəri. Ərazisi 1,748 km². Əhalisi 166.556 nəfərdir (2002).

Los-Anceles — Çili şəhəri. Ərazisi 1,748 km². Əhalisi 166.556 nəfərdir (2002).

Universidad de los Andes (UANDES) — Çili universiteti. 6.048 tələbə.

Adi meşəcüllütü, Meşə çilingdimdiyi (lat. Scolopax rusticola) — çilingdimdik cinsinə aid quş növü. Şimal yarımkürəsində yayılmışdırlar. Sahillər, bataqlıq ve meşələr yaşadıqları yerlərdir. Soğulcanlar, tırtıllar və bəzən de bitkilərlə qidalanırlar . Dimdikləri fərqli quruluşlarda olur. Çox uzun məsafələrə uçmazlar.

Neştəryarpaq çilopsis (lat. Chilopsis linearis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin çilopsis cinsinə aid bitki növü. Kaliforniyada, Texasda və Şimali Meksikanın cənubunda təbii halda bitir. Hündürlüyü 5 m-ə çatan,enli çətirli ağacdır. Yarpağinin uzunluğu 10-26 sm, eni 2-4 mm-dir, uzunsov neştərşəkillidir. Al-qırmızı, çəhrayı çiçəkləri enli süpürgə çiçək qrupunda toplanmışdır; 5 hissəli, ikicinslidir. Çiçək tacızəngşəkilli və ya qıfşəkilli. Bəzən iki dodaqlıdır. Erkəkcikləri 5 ədəddir. Kolibri və ya uzun xortumlu kəpənəklər vasitəsilə çarpaz tozlanır.

Otar Çiladze (Gürcücə: ოთარ ჭილაძე; 20 mart 1933, Siğnaği, Gürcüstan SSR, SSRİ – 1 oktyabr 2009, Tbilisi) — gürcü şair və yazıçı.Stalindən sonrakı dövrdə gürcü ədəbiyyatının dirçəlişində əhəmiyyətli rol oynamışdır. Romanlarında Şumer və Yunan mifologiyasından çox istifadə etmişdir. Çiladze Gürcüstanın şərqində Kaxeti bölgəsində yerləşən Siğnaği şəhərində anadan olub.Tbilisi Dövlət Universitetində oxuduqdan sonra 1956-cı ildə jurnalist oldu.Əsərləri, xüsusilə şeirləri 1950-ci illərdə çap olunmağa başladı.Bu dövrdə Tiflisdə ədəbiyyat jurnalisti olaraq çalışdı və jurnallara rəhbərlik etdi.1972-73 illəri arasında uzun bir seriyada nəşr olunan "Yolda bir adam gedirdi" (გზაზე ერთი კაცი მიდიოდა),"Məni tapan hərkəs" ,"Avelum"(1995) kimi romanlarla daha da məşhurlaşdı.1997-ci ildə Mnatobi jurnalının baş redaktoru oldu.Çiladze bir çox şeir və pyesini də nəşr etdirmişdir.

Patris Çila (27 noyabr 1969) — Fransanı təmsil edən stolüstü tennisçi. Patris Çila Fransanı 1992-ci ildə Barselona şəhərində baş tutan XXV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və cüt turnirdə 17-ci pillənin sahibi olub. Daha sonra Patris Çila Fransanı 1996-cı ildə Atlanta şəhərində baş tutan XXVI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 9-cu, cüt turnirdə isə 9-cu pillənin sahibi olub. Patris Çila Fransanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və cüt turnirdə bürünc medalın sahibi olub. Daha sonra Patris Çila Fransanı 2004-cü ildə Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 33-cü pillənin sahibi olub. Patris Çila Fransanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 49-cu pillənin sahibi olub.

Qərbi Çili qalxması — sualtı silsilə Sakit okeanda yerləşir. Cənubi Amerikanın şelf zolağından başlayaraq Şərqi Sakit okean silsiləsinə keçir. Uzunluğu 2000 km, eni 400–600 km təşkil edir. Dərinlik 3000–3500 m, minimal isə 2068 metrdir. Ümumi hündürlüyü isə 1500 metr təşkil edir. Burada dekresiya ərazilərinin dərinliyi çatır.

Salamanka — Çili şəhəri.

Təzəkənd (fars. تازه كند‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Şəbüstər şəhristanı, Çilləxana dehistanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 973 nəfər yaşayır (229 ailə).

Viktoriya adası (isp. Isla Victoria) — Çilinin Çonos arxipelaqına daxil olan ada. Sahəsi 354 km² təşkil edir. Maksimal hündürlüyü 759 metrdir. Adada maksimal eni 11 km olan uzunsov göl vardır.

Çili Xarici İşlər Nazirliyi (isp. Ministro de Relaciones Exteriores) — 1871-ci ildən bu yana Çili hökumətində, dövlətin xarici işlərini icra edən qurum. Erbesto Barros Xarpa — (2 aprel — 21 oktyabr 1942); Xoakin Fernandes — (21 oktyabr 1942 — 3 noyabr 1946); Raul Julye Qomes — (3 noyabr 1946 — 2 avqust 1947); Qerman Donoso — (2 avqust 1947 — 6 iyul 1948); Qerman Riesko Errasuris — (7 iyul 1948 — 27 fevral 1950); Orasio Uoker Larrain — (27 fevral 1950 — 19 iyun 1951); Eduardo İrarrasabal Konça — (19 iyun 1951 — 29 iyul 1952); Fernando Qarsiya Oldini — (29 iyul — 3 noyabr 1952); Arturo Olavariya Bravo — (3 noyabr 1952—1952); Oskar Fenner Marin — (1953—1954); Roberto Alduante Leon — (1954 — 15 yanvar 1954); Tobias Barros Ortis — (15 yanvar 1954 — 6 yanvar 1955); Osvaldo Kox Krefft — (6 yanvar — 30 may 1955); Кааре Olsen Nilsen — (30 may 1955 — 2 yanvar 1956); Xose Serrano Palma — (2 — 4 yanvar 1956); Enrike Barbosa Baesa — (4 yanvar — 24 may 1956); Ocvaldo Sent-Mari Sorukko — (24 may 1956 — 28 oktyabr 1957); Alberto Sepulveda Kontreras — (28 oktyabr 1957 — 3 noyabr 1958); Qerman Verqara Donoso — (3 noyabr 1958 — 26 avqust 1961); Karlos Martines Sotomayor — (26 avqust 1961 — 14 sentyabr 1963); Enrike Kornelio Eskobar — (14 sentyabr 1963 — 17 dekabr 1963); Xulio İskerdo — (17 dekabr 1963 — 3 noyabr 1964); Qabriel Valdes Suberkaso — (3 noyabr 1964 — 3 noyabr 1970); Klodimoro Almeyda Medina — (3 noyabr 1970 — 5 iyul 1973); Orlando Letelyer del Solar — (5 iyul — 8 avqust 1973); Klodomiro Almeyda — (8 avqust — 11 sentyabr 1973); İsmael Uerta Dias — (12 sentyabr 1973 — 3 iyul 1974); Patriso Karvaxal Prado — (3 iyul 1974 — 20 aprel 1978); Ernan Kubilos Salyato — (20 aprel 1978 — 20 mart 1980); Rene Roxas Qaldames — (20 mart 1980 — 14 fevral 1983); Migel Valters — (15 fevral 1983 — 19 dekabr 1983); Xayme Del Valye Alende — (19 dekabr 1983 — 7 iyul 1987); Rikardo Qarsia Rodriqes — (8 iyul 1987 — 21 oktyabr 1988); Ernan Felipe Errasuris Korrea — (22 oktyabr 1988 — 11 mart 1990); Enrike Silva Simma — (11 mart 1990 — 11 mart 1994); Karlos Fiqeroa Serrano — (11 mart — 20 sentyabr 1994); Xose Migel İnsulsa Salinas — (20 sentyabr 1994 — 21 iyun 1999); Xuan Qabriel Valdes Sublette — (22 iyun 1999 — 11 mart 2000); Mariya Soledad Alvear Valensuela — (11 mart 2000 — 1 oktyabr 2004); İqnasio Valker Prieto — (1 oktyabr 2004 — 11 mart 2006); Alexandro Foksli Rioseko — (11 mart 2006 — 12 mart 2009); Mariano Fernandes Amunateqi — (12 mart 2009 — 11 mart 2010); Alferdo Moreno Çarme — (11 mart 2010 — 11 mart 2014); Eraldo Munos — (11 mart 2014 — ).