Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • şiv

    şiv

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ŞİV

    is. Ağacın nazik, kiçik budağı, cavan budaq. Qonaqlar Gülşənin göstərdiyi şivlərə, tez-tez qoparıb atdığı qönçələrə uzun müddət baxdılar. Ə.Vəliyev. S

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞİV

    прут, стебель, побег (на дереве)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİV

    (Cəbrayıl) duru xörəyə qatılan az miqdarda un ◊ Şiv çəkmə (Cəbrayıl) – duru xörəyə az miqdarda un qatma. – Umaca şiv çəkdinmi?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞİV

    I сущ. 1. побег (молодой стебель растения вместе с листьями). Cavan şivlər молодые побеги, yaşıl şivlər зелёные побеги 2. прут (тонкая гибкая ветка бе

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİV

    budaq — çubuq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ŞİV

    i. sprout, shoot; (kökdən çıxan) sucker; (əkmək üçün) set

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • şiv

    is. pousse f ; rejet m, rejeton m (kökdən çıxan)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ŞİV

    сущ. цуьрц, берт; цӀийи (таза, шуькӀуь) хел (ттаран).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • цӀив-цӀив

    : цӀив-цӀив авун - а) пищать; 6) щебетать; нуькӀвери цӀив-цӀив ийизва - птицы щебечут.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЦӀИВ-ЦӀИВ

    təql. civ-civ, cik-cik; цӀив-цӀив авун cikkildəmək, civildəmək, cikkildəşmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЦӀИВ-ЦӀИВ:

    цӀив-цӀив авун a) v. squeak, cheep, peep, make a high-pitched sound; 6) v. chirp, chirrup, twitter, tweet.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЦӀИВ

    ...цӀив сесерин ван акъудун. * цӀив-цӀив авун гл., куь цӀив-цӀив сесерин ван акъудун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СИВ

    (-и, -е, -ер) . mouth, facial feature above the chin and below the nose; part of the body used for eating and communicating; сив аладарун adv. agape;

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЦӀИВ

    təql. civilti (quş, siçan səsi); цӀив авун civildəmək, ciyildəmək (quş, siçan və s.); cikkildəmək (körpə quşlar haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • СИВ

    ...oruc tutmaq; 4. сивин şifahi; 5. сивяй a) ağızdan; са сивяй bir ağızdan, hamı birlikdə, hamı bir yerdə, xorla; b) …ağzından, …dilindən; * ви сивиз кь

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ШИВ

    (-ди, -да, -ер) n. horse; steed; courser, fast horse; шивдин adj. horse, equine.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЦӀИВ

    onomatopoeia n. peep, cheep, squeak, faint shrill sound; цӀив авун a) v. squeak, cheep, peep, make a high-pitched sound; b) v. chirp, chirrup, twitter

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ШИВ

    (-ди, -да, -ер) 1. köhlən, yorğa at, at (harın bəslənmiş); шив авачир чкада ламни шив я. Ata. sözü at olmayan yerdə eşşək də atdır; 2. mif. qanadlı at

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • шив

    (-ди, -да, -ер) - конь : шивдин - конский; шив кьейила, пурар амукьда, игит кьейила -тӀвар (погов.) - умрёт конь - седло останется, умрёт герой - имя

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • цӀив

    звукоподражание писку, щебетанию : цӀив авун - а) пищать; б) щебетать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • сив

    ...- придерживать язык за зубами; сивяй - изо рта, из уст; са сивяй - в один голос, разом; сивяй акъатун - а) выпасть изо рта; б) (перен.) срываться с я

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ШИВ

    сущ.; балкӀан (хъсан акунар авай, вичел ацукьнавай кас къарсур тийидай жуьреда зарб фидай). Акьахайла, шив къугъурдай, Хунчада тике амай, Жерг

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СИВ

    сущ,; -и, -е; -ер, -ери, -ера 1 ) инсандин, гьайвандин, пӀузаррилай кӀалхандал кьван бедендин пай. Сивяй акъуддай гьар са келима алцумна акъуда.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SİV

    I (Cəlilabad) balta sapının əyri hissəsində çıxıntı. – Baltanın dik yerü oley, özi də əgri olan yerü, biz ona deyüg siv II (Masallı) künc

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • цӀив-цӀирив

    см. цӀив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЦӀИВ-ЦӀИРИВ

    also. цӀив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • СИВ-САС

    top. ağız və dişlər; сиве-сара гьатун bax сив; сиве-сара тун bax сив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЦӀИВ-ЦӀИРИВ

    təql. aramsız civildəşmə səsi; cəh-cəh səsləri; цӀив-цӀирив авун civildəşmək, cikkildəşmək, ağız-ağıza verib birlikdə civildəmək; cəh-cəh vurmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ŞIR-ŞIR

    ...səs. // Zərf mənasında. Səssiz dərədə bərq vurar şır-şır axan su. A.Səhhət. Yenə baş götürüb oynayır həyat; Axır şırıl-şırıl şır-şır bulaqlar. S.Vurğ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞİT-ŞİT

    ...Şit, qeyri-ciddi, yüngülyüngül. Şit-şit danışmaq. Şit-şit gülmək. // məc. Yüngüllük, bayağılıq, qeyri-ciddilik; yüngül, bayağı, qeyri-ciddi hərəkət.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SIX-SIX

    очень густо, очень часто, очень близко друг к другу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞIR-ŞIR

    водопад, каскад

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЦЫП-ЦЫП

    межд. дуьдуь-дуьдуь (верчериз ва цицIибриз тварцел эвердайла)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ŞIR-ŞIR

    şır-şır bax şəlalə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • SIX-SIX

    нареч. 1. часто. Sıx-sıx əkilmiş ağaclar часто посаженные деревья, sıx-sıx bitmək расти часто 2. плотно 3. густо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞIR-ŞIR

    I прил. журчащий. Şır-şır axan bulaqlar журчащие родники II нареч. журча

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİT-ŞİT

    нареч. пошло, банально, нагло. Şit-şit gülmək пошло смеяться, şit-şit danışmaq пошло говорить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SİN-SİN

    İtlərin ağlayırmış kimi çıxardıqları səsin təqlidi, zingildəmə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • SIX-SIX

    z. very / too close, very near; compactly

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ŞIR-ŞIR

    i. falls pl., cascade

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ŞİT-ŞİT

    z. light, not seriously

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ЦЫП-ЦЫП

    межд. cip-cip, dü-dü (cü-cü).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • sıx-sıx

    zərf. dru, -e

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • şır-şır

    is. 1) bax şırran ; 2) murmure m, bruissement m ; ~ axmaq couler en murmurant

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • SIX-SIX

    zərf və sif. 1. Çox sıx, bir-birinə çox yaxın, bitişik. Sıx-sıx kollar. Ağaclar sıxsıx əkilmişdir. 2. Tez-tez, hər addımda. Belə hallara sıxsıx təsadü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİV-CİV

    təql. Körpə quşların çıxardığı səs.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CİV-CİV

    сущ. чирик-чирик (звукоподражательное обозначение писка – тонкого высокого звука, издаваемого птенцами): чириканье (пение воробья); civciv civildəmək:

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CİV-CİV

    i.: ~ etmək to chirp, to twitter

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • civ-civ

    is. ~ etmək gazouiller vi, pépier vi

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ЦӀИР-ЦӀИР

    onomatopoeia n. chirr; clatter; jabber.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • шир-шир

    звукоподражание журчанию : шир-шир авун - журчать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • цӀир-цӀир

    звукоподражание стрекоту, трескотне : цицӀре цӀир-цӀир ийизва кузнечик стрекочет.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • şit-şit

    zərf. platement, banalement, vulgairement, cyniquement

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • CİVİLDƏMƏK

    гл. цӀив-цӀив (цӀив-цӀирив, цӀирив-цӀирив, вичӀричӀ) авун, цӀив-цӀивдай ванер акъудун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CÜYÜLTÜ

    сущ. цӀив, цӀив-цӀив(ар), чӀив-чӀив(ар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЗЕВОТА

    сив кьакьуниз кIанхьун, сив кьакьун атун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İFTAR

    [ər.] сущ. дин. ифтар, сив ахъаюн; сив ахъайдамаз недай затӀ; сив ахъайдай вахт; // iftar açmaq сив ахъаюн, тӀуьн.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СИВЕР

    сив существительнидин гзафвилин кьадардин форма. Кил. СИВ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ƏYRİAĞIZ

    прил. сив какур, сив патахъ (мес. кас).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CİVİLTİ

    сущ. цӀив, цӀив-цӀив, чӀив-чӀив, вичӀричӀ, цӀив-цӀивдай ван(ер), чӀив-чӀивдай ван(ер) (гъвечӀи нуькӀвери, нуькӀрен шарагри акъуддай ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CİVHACİV

    нареч. цӀив-цӀив (цӀив-цӀирив, цӀирив-цӀирив) ацалтна; цӀив-цӀиврин ван ацалтна; // зив-зив ацалтна (мес. лув гузвай гуьллеяр хьиз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЦӀИВЦӀИВУН

    (-из, -на, цӀивцӀив ая) also. цӀив (цӀив авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • цӀивцӀивун

    (-из, -на, цӀивцӀив ая) - см. цӀив (цӀив авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ENLİAĞIZ(LI)

    прил. гьяркьуь сив квай, сив еке (мес. нажах).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KALAFAAĞIZ

    прил. зар. еке сив квай, сив гьеш хьтин.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CİK-CİK

    təql. цӀив-цӀив, цӀив-цӀирив, чӀив-чӀив, чӀив-чӀирив (нуькӀвери ва гъвечӀи къушари акъуддай ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УСТЬЕ

    1. сив, тIиш; устье реки вацIун сив (гьуьлуьз, вириз авахьдай чка). 2. сив, экъечIдай тIеквен (мес. шахтадин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • CİV-CİV

    təql. цӀив-цӀив, чӀив-чӀив (гъвечӀи нуькӀвери акъуддай ванер).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BÜZÜŞDÜRÜCÜLÜK

    сущ. (сив) рутӀурдай затӀуниз хас тир гьал, рутӀурун (сив).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • EYMƏAĞIZ

    прил. рах. сив еке, еке сив квай (мес. кас).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • VİC-VİC

    təql. цӀив-цӀив, чӀив-чӀив, чӀив-чӀирив (нуькӀверин ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QIFILLAMAQ

    ...куьлег яна кӀевун, акьалун (мес. рак); 2. пер. сив кӀевун, сив кьун, кисун; // qıfılla буйругъ. сив яхъ! сив кӀева! киса! рахамир!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞİVLƏMƏK

    f. Şiv əmələ gəlmək, şiv qalxmaq, şiv çıxmaq. Şil-küt olmuş ağaclar yarpaqlarını sağaldır, şivləyirdi. S.Rəhimov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ORUC

    [fars. “ruzə”dən] дин. сив (сив хуьн, сив кьун), мусурманри Рамазан вацра рагъ акьадайдалай, рагъ акӀидалди са затӀни тӀуьн (ва я хъун) тавун, гишила

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПОСТ₁

    уст. сив хуьн (христианрин динда некIедин ва якIун хуьрек нен тийиз сив хуьн, гьа тегьерда сив хуьнин вахт)..

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • AĞZIDOLU

    прил. рах. гзаф хъел авай (квай), сив ацӀана (туьнтдаказ) рахадай; // нареч. сив ацӀана; ağzıdolu danışmaq сив ацӀана рахун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЗЕВНУТЬ

    сив кьакьунун (садра).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЦӀИРИВ-ЦӀИРИВ

    bax цӀив-цӀирив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КОНЬ

    м балкIан; шив.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • CÜYÜLDƏMƏK

    гл. цӀив-цӀив авун, чӀив-чӀив авун, цӀивцӀивун, чӀивчӀивун (мес. цицӀибди).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞZIGEN

    прил. сиф гьяркьуь, гьяркьуь сив авай; ağzıgen qab сив гьяркьуь къаб.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CIVILTI

    təql. сущ. цӀивдай ван, цӀив-цӀив, чӀив-чӀив (гъвечӀи нуькӀвери акъуддай ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • чӀив-чӀив

    ...щебету : чӀив-чӀив авун - чирикать, щебетать; см. тж.цӀив-цӀив.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЛЕТОК

    спец. куьнуьдин тIеквен, сив.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДУЛО

    кIуф, сив (тфенгдин, тупунин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЯЖУЩИЙ

    1. алкIидай; кикIидай. 2. сив ртIидай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПАСТЬ₁

    ж сив (вагьши гьайвандин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ASTANA¹

    сущ. рикӀинин сив, гуьрцел.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CIVILDAMAQ

    гл. цӀивдай ван акъудун, цӀив-цӀив авун, чӀив-чӀив авун (гъвечӀи нуькӀвери, цицӀибри).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏSNƏK

    1. прил. гзаф сив кьакьундай; 2. сущ. (сив) кьакьунун; 3. анат. сивин къеняй кӀалхандиз фидай тӀеквен.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CƏH-CƏH

    təql. чӀив-чӀив, цӀив-цӀив, цӀив-цӀирив; cəh-cəh vurmaq чӀив-чӀивун, цӀив-цӀивун, манидик кекягъун (нуькӀвери); ** bülbül kimi cə-cəh vurmaq (ötmək) б

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РАЗИНУТЬ

    разг. ахъаюн; ахъайна амукьун (сив).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОСТИТЬСЯ

    несов. сив хуьн (см. пост).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЖЕВАТЬ

    жакьун; жакьвазвай хьиз сив алчудрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЖЕРЛО

    сив (тупунин, къуйдин, кудай дагъдин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОРЛЫШКО

    туьд; туьтуьх; сив (шуьшедин, гичиндин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SİVRİ

    sif. İti, şiş. Sivri qılınc. Sivri burun. – Zehnin, düşüncənin səyyar qanadı; Sivri bir ox kimi sancıldı yerə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVRİLƏŞMƏ

    “Sivriləşmək”dən f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİŞMƏ

    “Sivişmək”dən f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVRİLƏŞMƏK

    f. Sivri şəkil almaq, sivri olmaq, ucu nazikləşmək. Şiddətli küləklərin nəticəsində qayalar get-gedə sivriləşirdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVRİUCLU

    sif. Ucu sivri olan, itiuclu, şişuclu. Sivriuclu nizə. – Telli arvad cavab verməyib, köynəyinin ətəyini yığışdırdı, bürmələyib büzməli tumanının içinə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİŞGƏNLİK

    sif. Sürüşkənlik

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİŞGƏN

    sif. Sürüşkən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİ́L

    [lat.] Mülki, qeyri-hərbi. …Hücrənin ətrafında yüz nəfərə qədər sivil paltarında mühafizəçilər gəzirdi… M

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SİVİŞMƏK

    f. 1. Sürüşmək, sürüşüb çıxmaq. Qız sivişib [Mübaşir Məmmədin] qolları arasından çıxdı, otağın ortasında durub gözünün içinə baxdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Şiva
Şiva (sanskr. शिव) — hinduizmdə ən qədim tanrılardan biri. Hinduizm üç tanrı prinsipini gözləyir və bu tanrılar Brahma (yaradıcı), Vişnu (Qoruyucu) və Şivadır (dağıdıcı). Sanskrit dilində Şiva boz-qara, civə rəngli deməkdir. Şivanın simvolu linqamdır, Yeri Göylə birləşdirən parlaq sütundur, fallik kultun nişanəsidir. Şivaya həmçinin məhsuldarlıq tanrısı kimi tapınırlar. Şivanın ikinci obraz-təzahürünə Nataracə adı verilib (burada nata rəqs, aktyor, racə isə sultan mənalarında anlaşılır). Beləliklə, dini rəvayətlər Şivanı "rəqs sultanı" təqdim edir. Şivanın arvadı mərasim rəqslərinin himayədarı olan Şaktidir (Sati və Parvati kimi başqa-başqa təzahürləri var). Mifologiya fil başlı Qaneşanı Şiva və Parvatinin oğlu kimi təqdim edir.
Azərbaycan dilinin şivələri
Azərbaycan dilinin dialektləri — kompakt şəkildə əsasən tarixi Azərbaycan ərazisində yaşayan etnik azərbaycanlıların danışdıqları şivələrin məcmusudur. 2015–ci il etibarı ilə Azərbaycan dilində danışanların sayı 30 milyon nəfərdən çoxdur. == Məskunlaşma və say == Ana dili olaraq Azərbaycan dilində danışan əhali geniş coğrafiyada kompakt şəkildə məskunlaşmışdır. === İranda === Şahın xahişi ilə Rusiyadan hərbi məsləhətçi qismində göndərilmiş general–mayor qraf İvan Osipoviç Simoniçin yavəri olaraq 1837–1840–cı illərdə İranda olmuş podpolkovnik İvan Fyodoroviç Blaramberq bu dövlətdə müxtəlif rəsmi və qeyri–rəsmi şəxslərdən duyduğu məlumatları təhlil edir və belə qənaətə gəlir ki, İranın ümumi əhalisi 5 milyon nəfərdən çox deyil.Alman əsilli şərqşünas Yulius Sezar Hentşenin 1869–cu ildə istinad etdiyi mənbəni göstərmədən qeyd edir ki, 5 milyon nəfərdən ibarət İran əhalisinin 1 milyon nəfərini türktatarlar, 125 min nəfərini isə türkmənlər təşkil edir.Türkmanlar xaric bütün İran türklərini həm də azərbaycanlılar adlandıran, Budapeştdə (Avstriya–Macarıstan) doğulmuş və müasir İran ərazisindən keçərək 1861–1864–cü illərdə Orta Asiyaya səfər etmiş yəhudi əsilli türkoloq və şərqşünas Armin Vamberi 1885–ci ildə nəşr edilmiş "Türk xalqı" kitabında İranda onların sayını 2 milyon nəfər təxmin edir. Rus əsilli şərqşünas və etnoqraf Nikolay Aleksandroviç Aristov(ru) isə iddia edir ki, Vamberiyə görə bu say İran əhalisinin üçdə birinə bərabər idi.Məhəmməd Əmin Rəsulzadə İran türkləri haqqında 1912–ci ildə qələmə aldığı yazılarında qeyd edirdi ki, türklər ən aşağı ehtimalla İran əhalisinin üçdə birini təşkil edirlər.Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində millət vəkili olmuş və 1920–ci ildən 1971–ci ildə vəfatı tarixinədək Türkiyədə mühacir həyatı yaşamış yazıçı Mirzə Məmmədsadıq Axundzadənin təxmininə görə 1939–1940–cı illərdə təqribən 10 milyon nəfər olan İran əhalisinin 5 milyon nəfərini türklər təşkil edirdi.Rusiya Elmlər Akademiyasının Asiya Xaqları İnstitutu tərəfindən yayımlanan "Qısa hesabatlar"ın 77–ci buraxılışında nəşr edilmiş S. M. Əliyevin "Müasir İranda milli məsələ" məqaləsində olan məlumatlara görə general–leytenant Hüseyn Əli Razmaranın (fars. حسین علی رزم آرا‎; ing. Hossein Ali Razmara) redaktorluğu ilə 1949–1953–cü illərdə nəşr edilmiş 10 cildlik "İranın coğrafi lüğəti"nə (ing. Geographical Dictionary of İran; fars. دیکشنری جغرافیایی ایران‎ Fərhəng-i cuğrafiya-yi İran) əsasən sovet iranşünası G. M. Petrovun (rus. Г. М. Петров) tərtib etdiyi cədvələ görə 18.612.800 nəfər olan İran əhalisinin 4.525.200 nəfərini azərbaycanlılar, 237.800 nəfərini qaşqaylar, 227.600 nəfərini türkmənlər və 97.400 nəfərini əfşarlar təşkil edirdi.
Aşıq Şivğa
Aşıq Şivğa (əsl adı: gürc. ლუკა ბერიძე – Luka Beridze; 1838 və ya 1860, Gürcüstan – 1906 və ya 1907, Gürcüstan) — XIX əsr Gürcüstan aşıq–şairi. == Həyatı == Aşıq Şivğa 1838-ci ildə Prtena kəndində anadan olmuşdur. 1906-cı ildə (və ya 1907) vəfat etmişdir. Bəzi mənbələrdə isə 1860-cı ildə anadan olduğu bildirilir. Məzarı Prtena kənd qəbristanlığında, qədim kilsənin qənşərindədir.Ailəsinə kömək məqsədiylə səkkiz yaşından naxırçılıq etmişdir.Aşıq Şivğa on bir aşıq üzərində qələbə çalmış, sazını almışdır.Əsl adı Luka Beridze olan Prtenalı Aşıq Şivğa bu mahalın gürcü aşıq-şairlərindən ən qüdrətlisi olmuşdur. Şivğa qohumu Zaxariya Qvaramadzedən (Aşıq Müşgüldən) saz çalmağı öyrənmiş və get-gedə bölgədə kamil bir aşıq səviyyəsinə yüksəlmişdir.Aşıq Şivğa erməni aşığı Civaniylə (1848-1909) və 19-cu yüzilin sonlarında Mesxet-Cavaxetdə «baş aşıq» şöhrəti qazanmış Şenlik Çıldırlı ilə dost olmuşdur. == Təxəllüsü == "Şivğa" onun təxəllüsü olub. Aşığın bir zamanlar izah etdiyinə görə üzüm tənəyində təzəcə cücərib boy atan zoğ, şöv mənasını daşıyırdı. == Yaradıcılığı == Mesxetdə Aşıq Şivğa böyük şöhrət qazanmışdı.
Hisar Şivan (Xudabəndə)
Hisar Şivan (fars. حصارشيوان‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 86 nəfər yaşayır (17 ailə).
Kumandin şivəsi
Kumandın şivəsi — kumandıların dili, şimali altay dilinin üç şivəsindən biri. Öz adlanması: kumandı / kubandı / kuyandı / kuvandıq. == Ədəbiyyat == Баскаков Н. А. Алтайский язык (введение в изучение алтайского языка и его диалектов). М., 1958. Баскаков Н. А. Диалект кумандинцев (куманды-кижи): грамматический очерк, тексты, переводы и словарь. М., 1972. Сатлаев Ф. А. Кумандинцев язык // Красная книга языков народов России: Энциклопедический словарь-справочник. М., 1994. С. 34-35. Сатлаев Ф. А. Кумандинцы: Историко-этнографический очерк XIX — первой четверти XX века.
Sadhana Şivdasani
Sadhana Şivdasani (2 sentyabr 1941, Kəraçi, Britaniya Hindistanı – 25 dekabr 2015, Mumbay) — Sadhana kimi də tanınan, hind aktrisası. 1960–1981-ci illərdə kino sənayesində fəal iştirak etmişdir. Rac Xoslanın rejissoru olduğu filmlərdə sirli qadınları canlandırdığı üçün xalq arasında "Sirli Qız" kimi tanınan Şivdasani 1960-cı illərin ortalarından 1970-ci illərin əvvəllərinə qədər ölkədə ən çox qazanan aktrisalar arasında olmuşdur. Kəraçidə anadan olan Şivdasani və ailəsi Hindistanın parçalanmasından sonra üsyanlar zamanı 7 yaşında ikən Mumbaya köçmüşdür. O, uşaqlığından aktrisa olmağa can atmışdır və təhsilini Jai Hind Kollecində başa vurmuşdur. Shree 420 (1955) filmində diqqətdən kənarda qaldıqdan sonra Şivdasani rejissor Sashadhar Mukherjee tərəfindən kəşf edilmişdir və onu aktyorluq məktəbinə yazdırmış və sonradan ona "Simlada Sevgi" (1960) romantik komediyasında ilk baş rolunu vermişdir. Simlada Sevgi filminin müvəffəqiyyət qazanmasından sonra Şivdasini bir neçə filmdə, o cümlədən Parax (1960) və Əsli-Nəqli (1962), döyüş filmi Hum Dono (1961) və macəra filmi Ek Musafir Ek Haseena (1962) filmlərində özünü sübut etmişdir.
İlisu şivəsi
İlisu şivəsi — Qax rayonunun İlisu, Sarıbaş, Ağçay kəndlərində istifadə olunur. Şimal qrupu dialekt və şivələrinə aiddir. (Şəki dialekti, Zaqatala-Qax şivəsi). İlisunun ən böyük tarixi məziyyəti qədim türk-oğuz,Dədə Qorqud dilini qoruyub saxlamasıdır. İlisu şivəsi haqqında təsəvvür yaratmaq üçün onu başqa dialekt və şivələrimizdən ayıran başlıca xüsusiyyətləri nəzər-diqqətə çəkmək vacibdir. İlisuda yaşayan əhəlinin nitqində aşağıdakı maraqlı, səciyyəvi fonetik, morfoloji və leksik xüsusiyyətlər mövcuddur. == Fonetik xüsusiyyətlər == İlisu şivəsi ilə ilk tanışlıq onun zəngin fonetik xüsusiyyətlərindən başlayır. İlisu şivəsində fonemlər rəngarəngdir. Bu fonemlərin incə xüsusiyyətləri var. Bu xüsusiyyətlər İlisu şivəsini öyrənən və fonemləri tələffüz etməyə çalışan şəxslər üşün çox çətinlik törədir.
Şiva (Mortal Kombat)
Şiva (ing. Sheeva) – "Mortal Kombat" oyun seriyasının personajlarından biridir. Şiva Şokan ailəsinə mənsubdur.
Şivanın üçüncü gözü (film, 1991)
Şivanın üçüncü gözü (hindcə orijinal adı: Trinetra) 1991-ci ildə Harri Bawejanın rejissoru olduğu, baş rollarda Mithun Chakraborty, Shilpa Shirodkar, Diepa Sahi, Gulshan Grover və Amrish Puri və Dharmendranın iştirak etdiyi hindi dilində çəkilmiş döyüş filmidir. Buraxıldığı zaman bamperin açılmasına nail olmuşdur. O, təqribən 2 cr ilə hazırlanmış və 3,5 cr-dan çox ümumi kolleksiya əldə etmiş və kassada orta göstəricidən yuxarı nəticə əldə etmişdir. == Süjet xətti == Şivanın üçüncü gözü vicdanlı atasını itirmiş bir oğulun bir qrup pis ağıla malik olan mənfi insandan intiqam almasının hekayəsidir. Bu film, ərini itirmiş bir qadının oğulunun anasına olan sonsuz məhəbbətindən bəhs edir. Bu film, bir oğulun atasının qatillərindən intiqam almasının hekayəsidir. Raca oxumağa həvəsi olan müğənnidir və cənab Sinqaniya vasitəsilə Dubayda oxumaq şansı qazanır. O bu haqda hamilə arvadı Seemaya xəbər verir və onları birlikdə daha firavan bir həyatın gözlədiyini bildirir. Bu baş verməmişdən əvvəl Raca Sinqaniyanın ondan narkotik vasitəni çamadanında daşımaq üçün istifadə edəcəyini öyrənir, buna etiraz edir və arvadının gözü qarşısında vəhşicəsinə öldürülür. Onun arvadı təcavüzkarlardan qaçaraq canını onlardan xilas edir və Bhaqvan Şri Şankar məbədi yaxınlığında bir oğlan uşağı dünyaya gətirir və uşağa Şiva adını verir.
Şivavakan (Sərdəşt)
Şivavakan (fars. شيواوكان‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 176 nəfər yaşayır (26 ailə).
Şivaçi
Şivaçi (marathi छत्रपती शिवाजीराजे भोसले; 19 fevral (1 mart) 1627 – 3 (13) aprel 1680) — Maratha İmperiyasının banisi və ilk hökmdarı (1674-1680).
Şivaşan (Gavork-i Nalin dehistanı)
Şivaşan (fars. شيواشان‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 37 nəfər yaşayır (4 ailə).
Şivaşan (Sərdəşt)
Şivaşan (fars. شيواشان‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 118 nəfər yaşayır (25 ailə).
Şiveylər
Şiveylər(çin. ənən. 室韋, sadə. 室韦, pinyin: shìwéi, hərfi mənası: "Шивэй", bu cür də yazılırdı: 失韋 shīwéi) —Monqol dilli köçəri xalq. == Tarixi == Erkən orta çağdakı Şi-veylərlə bağlı bilgiləri də yenə biz Çin qaynaqlarından öyrənirik. Uygur və ya digər Türk yazılarında Şi-veylər ilə əlaqəli Şi-vey ya da onun Türkcə qarşılığı haqqında hər hansı bir ada rastlanılmamışdır. Uyğur dönəminin əvvəllərində Şi-vey tayfaları olduqca güclü və müstəqil bir şəkildə yaşadılar. Çünki bu sıralarda Tanq imperiyası və Uyğur dövlətinin onlarla məşğul olacaq boş zamanları yox idi. Çin qaynaqlarında uyğurlar haqqında; “şərqdə Şi-vey, qərbdə Altay dağları, cənubda Qobi çölü Uyğur dövlətinin sərhəd-sınırları içinə girdi. Yəni uyğurlar bütün göytürklərin torpaqlarına sahib oldular”, deyilməkdədir.
Şivlik
Şivlik — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Lənkəran rayonunun Günəhir kənd inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Şivlik kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir.
Şivlə
Şivlə — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Şivlə kəndi Lerik rayonun mərkəzindən təqribən 25 km aralı məsafədə yerləşir. Bu kənd Biləvər, Geskon, Osyodərə və Çeşman kəndləri ilə həmsərhəddir. Şivlə kəndi Lerik rayon mərkəzindən qərbdə yerləşir. Osyodərə inzibati ərazisinə daxildir. Əhalisinin sayına görə ərazidə üçüncü kənddir (538 nəfər).[mənbə göstərin] Əhalisinin məşğuliyyəti əkinçilik və maldarlıqdır. == Tarixi == Təqribən XIV əsrin birinci yarısında yaranmışdır. Qədim ərəb mənbələrində Şiblə kimi qeyd olunur. Mənası övliya, müqəddəs deməkdir. 1935-ci ildə kənddə ilk talışdilli məktəb yaradılıb.
Şivolko adası
Şivolko adası — Yapon dənizində, Böyük Pyotr körfəzində yerləşən ada. Rikord adasından cənub-şərqdə, Jeltuxin adasından şimal-qərbdə yerləşir. == Tarixi == Ada ilk dəfə Vasili babkinin ekspedsisiyası tərəfindən 1862—1863-ci illərdə xəritəyə salınmışdır. Öz adını isə Yeni Torpaq arxipelaqının araşdırılmasında, Pyotr paxtusovun ekspedisiyasında iştirak etmiş gizir Avqust Şivolkonun şərəfinə adlandırılmışdır. == Coğrafiya == Maksimal hündürlüyü 32 metrdir. Adadan 300 metr şimal-şərqdə dərinliyi 0,6 m olan rif vardır. Cənub sahilində isə əsrarəngiz mağara var.
Şivyar (Miyanə)
Şivyar (fars. شيويار‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 266 nəfər yaşayır (86 ailə).
Şivyar (Çaroymaq)
Şivyar (fars. شيويار‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Çaroymaq şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə kənddə 126 nəfər yaşayır (29 ailə).
Şivə (Salmas)
Şivə (fars. شيوه‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Salmas şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 203 nəfər. yaşayır (30 ailə).
Şivə (dəqiqləşdirmə)
Şivə — dialekt, ləhcə. Şivə (Salmas) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Salmas şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. ‎Şivə (İcrud) — İranın Zəncan ostanı İcrud şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd.
Şivə (İcrud)
Şivə (fars. شيوه‎) — İranın Zəncan ostanı İcrud şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 1,388 nəfər yaşayır (324 ailə).
Şivəbirov (Üşnəviyyə)
Şivəbirov (fars. دوربه‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Üşnəviyyə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 396 nəfər yaşayır (74 ailə).
Şivəcu (Sərdəşt)
Şivəcu (fars. شيوه جو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 124 nəfər yaşayır (19 ailə).
Şivəmər (Sərdəşt)
Şivəmər (fars. شيوه مر‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 326 nəfər yaşayır (46 ailə).
Div
Div — Azərbaycan nağıllarının personajlarından biri. Yarım heyvan, yarım insan nəhəng, azman əfsanəvi varlıqdır. Nağıllarda divin növləri də var: Ağ Div, Qara Div, Zili div və s. == Xüsusiyyətləri == Divler nağıllarda insanları yerlər. Böyük qulaqlı, böyük dişli, böyük ağızlı dəyişik növləri vardır. Böyük qulaqlı nəhənglər yer altında yaşayırlar. Bəzən alt dodağı yerdə, üst dodağı göydə bir zənci olaraq görünürlər. Əlində çox vaxt heyvan başlı bir çubuğu və ya toppuzu tapılar. Bu topuza çoxmar (çoqmar) deyilir. Yeraltında qaranlıqlar içində, dağlardakı böyük mağaralarda və sularda oturarlar.
HİV
İnsanın İmmunçatışmazlığı Virusu (İİV, ing. Human Immunodeficiency Virus, HIV) insanda infeksiyasının ən son mərhələsində Qazanılmış İmmun Çatışmazlığı Sindromu (QİÇS, ing AIDS, rusca СПИД) xəstəliyinə yol açabilən retrovirusdur. İnfeksiya öz səthində CD4 reseptorlu immun hüceyrələrini məhv edir. Nəticədə insanın immun sistemi tükənir və QİÇS inkişaf edir. Orqanizm tezliklə müxtəlif infeksiyalara və bədxassəli şişlərə tab gətirə bilmir və sağlam insana xas olmayan opportünist xəstəliklər baş qaldırır. Hal-hazırda antiretrovirus terapiyasının (ART-terapiya) əlçatan olduğuna görə, İİV-pozitiv insanların həyat keyfiyyəti və yaşama müddəti İİV-neqativ (infeksiyaya yoluxmamış) şəxslərdən fərqlənmir. Terapiya qəbul edərək, insan müəyyən edilməyən virus yükünə nail olur. Müəyyən edilməyən virus yükü olduqda, insan hətta qorunmasız cinsi əlaqə zamanı başqaları üçün yoluxucu deyil. Antiretrovirus terapiyası qəbul edilmədiyi zaman, insan immuniteti zamanla zəifləyir. Simptomsuz keçən bu mərhələ latent adlanır və ortalama 6 aydan — 7 ilədək davam edir.
Kiv
Kütləvi informasiya vasitələri (KİV) — informasiyanın kütləyə çatdırılması vasitəsi olub müasir sivilizasiyanın ən xarakterik cəhətlərindən biridir. Kütləvi informasiya vasitələrinin köməyi ilə insanlar qısa bir zamanda dünyada baş verənlər haqqında məlumat ala bilirlər. Kütləvi informasiya vasitələri özündə əsasən qəzetləri, jurnalları, radio və televiziyanı cəmləşdirir. Kütləvi kommunikasiya anlayış baxımından bir şəxs və ya bir qrup insan tərəfindən yaranan ötürücü cihaz (medium) vasitəsilə böyük bir auditoriyaya göndərilən ismarışdır. Kütləvi informasiya vasitələri isə kütləvi kommunikasiyanı ötürmək üçün istənilən mediumdur. Dövrümüzə qədər kütləvi informasiya vasitələri müəyyən edilmiş və səkkiz KİV industriyası tərəfindən təşkil olunmuşdur: kitab, qəzet, jurnal və səsyazmalar, radio, kino, televiziya və internet. İlk kütləvi informasiya vasitəsi qəzetlərdir. İlk qəzet b.e.ə. 59-cu ildə Romada nəşr olunan kağızda, əl ilə yazılmış "Günün hadisələri" adlı vərəqə idi. Jurnallar XVIII əsrdə meydana gəlmişdir.
Xiv
Xiv (tab. Хив) — Dağıstan Respublikası, Xiv rayonu ərazisində yerləşən kənd. İnzibati cəhətdən Xiv rayonunun və Xiv kənd sovetliyinin mərkəzidir. Xiv kənd inzibati vahidliyinin yeganə yaşayış məntəqəsidir. == Coğrafiya == Xiv kəndi Çıraq -çay və Rapak-çay arasında olan vadidə yerləşir. Mahaçqaladan 207,3 km cənubda, Belici dəmiryolu stansiyasından 58 km qərbdədir. == Tarixi == Xiv kəndi tabasaranlıarın ən qədim kəndlərindən biridir. Onun tarixi hələdə çox az araşdırılmışdır. Onun salınması haqqında məlunmat yoxdur. Əsasən özdənlərdən ibarət kənd idi.
İİV
İnsanın İmmunçatışmazlığı Virusu (İİV, ing. Human Immunodeficiency Virus, HIV) insanda infeksiyasının ən son mərhələsində Qazanılmış İmmun Çatışmazlığı Sindromu (QİÇS, ing AIDS, rusca СПИД) xəstəliyinə yol açabilən retrovirusdur. İnfeksiya öz səthində CD4 reseptorlu immun hüceyrələrini məhv edir. Nəticədə insanın immun sistemi tükənir və QİÇS inkişaf edir. Orqanizm tezliklə müxtəlif infeksiyalara və bədxassəli şişlərə tab gətirə bilmir və sağlam insana xas olmayan opportünist xəstəliklər baş qaldırır. Hal-hazırda antiretrovirus terapiyasının (ART-terapiya) əlçatan olduğuna görə, İİV-pozitiv insanların həyat keyfiyyəti və yaşama müddəti İİV-neqativ (infeksiyaya yoluxmamış) şəxslərdən fərqlənmir. Terapiya qəbul edərək, insan müəyyən edilməyən virus yükünə nail olur. Müəyyən edilməyən virus yükü olduqda, insan hətta qorunmasız cinsi əlaqə zamanı başqaları üçün yoluxucu deyil. Antiretrovirus terapiyası qəbul edilmədiyi zaman, insan immuniteti zamanla zəifləyir. Simptomsuz keçən bu mərhələ latent adlanır və ortalama 6 aydan — 7 ilədək davam edir.
Şin
Şin (Şəki) — Şəki rayonunda Baş Layısqı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Şio
Şio — Macarıstanın mərkəzində bir kanaldır. Balaton gölünü Dunay çayı ilə birləşdirir. Çay Şiofok şəhərindən başlayır. E.ə. 292-ci ildə romalılar tərəfindən tikilmiş və XIX əsrdə yenidən qurulmuşdu. Şiofok şəhəri yaxınlığında 20-30 m genişliyində şlüz yaradır. Seksard şəhərindən keçir və bir neçə kilometr şərqdə doğru axaraq Dunay çayına tökülür. Şio kanalı Macarıstanın Şomod, Feyer və Tolna bölgələrindən keçir. Kanal Balaton gölündəki artıq suları boşaltmaq üçün istifadə olunur. == Həmçinin bax == Balaton gölü Zala çayı == Mənbə == Шио, река // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т.
Şir
Şir (lat. Panthera leo) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növü. Bədəninin uzunluğu təqribən 210 sm-ə, quyruğu 110 sm-ə, kütləsi 280 kq-a yaxın olur. Pəncəsi iri caynaqlı, tükü qısa, sarımtıl-qonurdur. Quyruğunun ucu qotaz kimidir. Başqa pişikkimilərdən fərqli olaraq, cinsiyyət dimorfizmi yaxşı nəzərə çarpır. Erkəyinin boynunda, başının bir hissəsində, sinəsində və gövdəsinin ön tərəfində açıq-sarı, qara yalı olur. Dişi və cavan şirlərin isə yalı olmur. Çox güclü və cəlddir. Antilop, zebr, zürafə, maral, sürünənlər və s.
Şiə
Şiəlik ― İslam dininin ikinci ən böyük məzhəbi. Şiəliyin təqibçiləri Əli ibn Əbu Talibin İslam peyğəmbəri Məhəmmədin varisi və ilk imam olaraq təyin edildiyini düşünürlər. Şiələrə görə imamlıq həm də peyğəmbərin ailəsinə (İslam ədəbiyyatına görə "Əhli-beyt") və onun nəslindən törəmiş, xüsusi maddi və mənəvi nüfuza sahib olduqlarına inandıqları fərdlərə də sirayət edir. Dünyada İslam dininə etiqad edənlərin 10-15%-ni Şiə məzhəbinin nümayəndələri təşkil edir. == Etimologiya == "Şiə" sözünün mənası "izləyici", "təqib edən" və ya "tərəfdar" deməkdir. Tarixdəki ifadəsilə "şiətul-Ali" (ərəb. شيعة علي‎) yəni "Əli tərəfdarı" birləşməsinin qısaldılmış formasıdır. "Əli şiəsi", "Əhli-beyt şiəsi" kimi ifadələr Məhəmməd peyğəmbərin sözlərində də çox görünmüşdür. Bu haqda İslam mənbələrində bəzi hədislər də mövcuddur. : Sünni alimi Firuz Abadi öz lüğətində belə yazır : "Şiə adı Əli (ə) və Əhli Beyt (ə) tərəfdarlarına verilən ad idi.
Şi Şi şi şi şi
Şi Şi şi şi şi (çin. ənən. 施氏食獅史, sadə. 施氏食狮史, pinyin: Shī Shì shí shī shǐ, hərfi mənası: "Şi Şinin şirləri yeməsi haqda hekayə") — XX əsr məşhur Çin-amerikan linqvisti Çjao Yuanjen (赵元任 Zhào Yuánrèn) tərəfindən klassik Çin dilində zarafatla yazılmış şeir. Şeir 4 müxtəlif tonda tələffüz edilən və 94 dəfə təkrarlanan "şi" hecasından ibarətdir.Klassik Çin dilində yazılmış şeirin mətni əksər savadlı çinlilərə aydın olsa da, bu, tələffüz zamanı deyil, yalnız heroqlifik yazı versiyasında mümkündür. Çin dilinin 2500 illik inkişaf tarixi ərzində klassik Çin dilində formalaşan omofoniya səbəbindən Pekin dialektində tələffüz edildikdə və ya fonetik sistemdə yazıldıqda şeirin mətni tamamilə anlaşılmaz hala düşür. == Şeirin mətni == == İstinadlar == == Xarici keçidlər == 對聯:30.
Şi Şi
Şi Şi dördüncü Hu Çao şanyüsüdür, cəmi 33 gün imperator olmuşdur. Yerinə onu devirən qardaşı Şi Çun keçmişdir.
Div Əli
Dev Əli – Malazgird döyüşündən sonra Anadoluya köçüb, bu bölgəyə yerləşən türkmən obasının rəisi olaraq bilinir. == Həyatı == Kayseri ilinə bağlı olan Devəli ilçəsinin adı Dev Əlidən qaynaqlanmaqdadır. Türbəsi bu ilçənin Yuxarı Devəli məhəlləsində yerləşir. Sultan Alparslanın qohumu olduğu bilinən Dev Əlinin soyundan gələnlər Devəlioğlu olaraq adlandırılmışdır. Əfsanəyə görə, Dev Əli adı ilə Xıdırellezdən Qala dağına atlanmağı düşünmüş və atlanarkən atınınayaq izləri dağda qalmışdır. Səlcuqlu sülaləsinin mənsub olduğu Oğuzların Qınıq boyundan olmuşdur.
Kinq (şir)
Kinq (azərb. Kral‎; d. 1967, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ – ö. 25 iyul 1973, Moskva, Rusiya SFSR, SSRİ) – Azərbaycan SSR-də Bərbərovlar ailəsi tərəfindən saxlanılan erkək şir. Kinq müxtəlif filmlərdə də çəkilmişdir: "İtalyanların Rusiyada ağlasığmaz macəraları", "Qız, oğlan və şir", "Şir evdən getdi". Sakit təbiəti və itaətkarlığı ilə seçilən Kinq 1974-cü ildə Moskvada yaratdığı panika zamanı öldürülmüşdü. == İlk illəri == Bakıdakı mənzillərində vəhşi heyvanlar, şir və puma saxlayan Bərbərovlar ailəsi bu qeyri-adi hobbilərinə görə o zamanlar bütün SSRİ-də məşhur idi. Bərbərovlar ailəsində ilk şir təsadüf nəticəsində peyda olmuşdu. Nina Bərbərova qızı Yeva ilə Bakı zooparkında gəzərkən təsadüfən xəstə və anası tərəfindən atılmış şir balasını görür. Qızı Yevanın istəyi ilə Nona Bərbərova ailənin başçısı, ixtisasca memar olan Lev Lvoviç Bərbərovdan həmin şir balasını evə götürməyi xahiş edir.
Kristofer Riv
Kristofer Riv (ing. Christopher D'Olier Reeve; 25 sentyabr 1952 – 10 oktyabr 2004) — ABŞ aktyoru. == Həyatı == Riv 25 sentyabr 1952-ci ildə New York şəhərində anadan olub. Christopher Reeve, 1978–1987 arasında dörd dəfə çəkilən Superman film seriyasında Clark Kent rolunu, daha sonra isə fövqəladə güclərə sahib Xalq Qəhrəmanı Superman rolu ilə tanınır.Reeve, 1992-ci ilin aprelində Dana Morosini ilə evləndi. Bu evlilikdən William adlı bir oğlu var idi. Reeve'nin əvvəlki münasibətlərindən 2 övladı (Matta və Aleksandra) var. Riv 27 may 1995-ci ildə Virginia ştatının Culpeper şəhərində keçirilən bir atçılıq yarışında atdan yıxıldı və iflic oldu. Qəzadan sonra əlil arabasında yaşamaq məcburiyyətində qaldı və ömrünün sonuna qədər nəfəs almaq üçün portativ bir ventilyatora ehtiyac duydu. Onurğa beyni zədələnmələri ilə insan embrion kök hüceyrə araşdırması üçün lobbiçilik etdi, Christopher Reeve Vəqfi və Reeve-Irvine Araşdırma Mərkəzini qurdu.Qəzadan sonra bütün pərəstişkarlarının dəstək mesajları illərlə həyata bağlı olsa da, televiziya müsahibəsində bəzən intihar etməyi düşündüyünü bildirdi. Əlil arabasına bağlı olduqdan sonra qatıldığı görüşlər və qurduğu təməl ilə kök hüceyrə təcrübələrini dəstəklədi və bu təcrübələrdə istifadə üçün milyonlarla dollar topladı.
Lindon Riv
Lindon Riv (ing. Lyndon Rive; 22 yanvar 1977, Pretoriya) — CAR sahibkarı. Riv SolarCity-nin həmtəsisçisi və 2016-cı ilə qədər baş icraçı direktoru olmuşdur. 2006-cı ildə qardaşı Piter ilə birlikdə SolarCity-ni təsis etmişdir. == Mükafatları == Riv 2013-cü ildə "Ernst & Young Entrepreneur of the Year Award" mükafatına layiq görülmüşdür.
Liv Boeri
Liv Boeree — 31 yaşlı ingilis qumarbaz. Liv 2015'ci ildə bütün zamanların ən şanslı qumarbazı olaraq Global Poker tərəfindən təsdiqlənib. Ən çox bluff (pis ələ rəğmən böyük pullara oynayan) edən qumarbazdır. Etdiyi bluff'lərin 80% udub. Ən uğurlu bluff'u rəqibinin "Full House" əlinə qarşı 500.000$ qoyaraq qazanmasıdır. 500.000 qoyarkən Liv'in kartları zəif idi. Lakin rəqib qorxub və oyundan çəkilib. Liv oyun müddətində gözünü rəqibinin gözündən heç çəkməməklə də məşhurdur.
Liv Ulman
Liv Ulman (ing. Liv Johanne Ullmann; 16 dekabr 1938[…], Tokio) — Norveçli Aktrisa və kinorejissor. Tokioda dünyaya gələn aktrisa karyerasına 1957-ci ildə başlamışdır. Filmlərdə əllidən çox rol alan Liv, özünün rejissorluq etdiyi beş film var. Ulman hal-hazırda qızı və nəvələri ilə birgə Norveçdə yaşayır. == Həyatı və karyerası == Liv Ulman 16 dekabr 1939-cu ildə Tokio şəhərində norveç əsilli ailədə dünyaya göz açıb. Məktəb təhsilini bitirdikdən sonra sənədlərini Londondakı İncəsənət Dram məktəbinə verib. Oranı bitirdikdən sonra ailəsi ilə birlikdə Norveçə köçür. === Səhnədən "Persona"ya === Sənətə teatrdan gələn aktrisanın ilk rolu 1957-ci ildə Stavanqere şəhərində fəaliyyət göstərən "Roqaland" teatrında olur. Tamaşa zamanı Livi səhnədə görən rejissor İnqmar Berqman aktrisa ilə tanış olub onu çəkəcəyi "Persona" filminə dəvət edir.
Martin Şin
Martin Şin (ing. Martin Sheen; 3 avqust 1940) — Emmi və Qızıl Qlobus mükafatları almış Amerikalı aktyor. Emilio Estevez, Ramon Luis Estevez, Reni Estevez və Çarli Şinin (Karlos Estevez) atasıdır. Uşaqlarının hamısı aktyordur.
Niv Kavana
Niv Kavana (irl. Niamh Kavanagh; d. 13 fevral 1968, Dublin, İrlandiya) - İrlandiya müğənnisi. O, İrlandiyaya 1993 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində qələbə qazandırmışdır. == Musiqi karyerası == Niv Kavana 1993-cü ildə İrlandiyanın Milstrit şəhərində keçirilən Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "In Your Eyes" adlı mahnı ilə ev sahibi ölkəni təmsil etmiş və 25 ölkənin iştirak etdiyi müsabiqədə qələbə qazanmışdır.. Mahnı həmin illərdə İrlandiya və Böyük Britaniya radiolarının ən çox səsləndirilən mahnılarından biri idi. Daha sonra 17 illik fasilədən sonra Niv Kavana 2010-cu ildə bir daha Avroviziyaya geri dönmüşdür. Norveçin paytaxtı Oslo şəhərində keçirilən 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "It's for You" mahnısı ilə İrlandiyanı təmsil edən Niv ölkəsini müsabiqənin final mərhələsinə yüksəltməyə nail olmuşdur. Finalda isə müğənni 25 iştirakçı arasında 23-cü yerdə qərarlaşmışdır. Əsasən Avroviziyadakı qalibiyyətinə görə tanınan müğənni 2015-ci ildən etibarən səhnədən uzaqlaşmışdır və buna səbəb kimi Niv ailəsinə daha çox vaxt sərf etmək istəməsini göstərmişdir.
Patrik Şik
Patrik Şik (çex. Patrik Schick; 24 yanvar 1996[…], Praqa) — Çexiyalı peşəkar futbolçu. Almaniyanın "Bayer 04" klubunun və Çexiya milli futbol komandasının hücumçusu . == Klub karyerası == Patrik Praqanın "Sparta" klubunun yetirməsidir. Çexiyanın futbol üzrə yüksək divizionunda debütü 3 may 2014-cü ildə "Teplice" ilə oyunda olub. Debüt mövsümündə ümumilikdə iki görüşdə meydana çıxır. Növbəti mövsümdə də hücumçu ölkə çempionatının yalnız iki oyununda iştirak edir. 2015/16 mövsümündə Patrik "Bohemians" klubuna icarəyə verilir. "Bohemians"ın sıralarında özunu göstərən futbolçu, 27 görüşdə meydana çıxaraq yeddi qol vurur və milli komandaya dəvət alır. Tezliklə gənc futbolçu Avropa nəhənglərinin diqqətini cəlb edir.
Qırğızıstanda KİV
Qırğızıstanda kütləvi informasiya vasitələri (KİV) bölgədəki qonşu ölkələrlə müqayisədə daha çox azaddır və konstitusiya mətbuat azadlığına zəmanət verir və senzuranı qadağan edir. Bununla belə, media hələ də hökumət tərəfindən məhdudlaşdırılıb. ATƏT Qırğızıstanın çap və onlayn medialarında etik normalara dair hesabat yayımlayıb. == Qəzet və jurnallar == 2003-cü ildə Qırğızıstanın 25-30 qəzet və jurnalının səkkizi dövlətə məxsus idi və dövlət nəşriyyatı Uçkun, ölkənin ən böyük qəzet nəşrçisi idi. == Televiziya və radio == Kütləvi informasiya vasitələri arasında rəqabət hökumətyönlü qəzetlərin və yayım orqanlarının ciddi dəstəyi ilə ləğv olunur. 2000-ci illərin əvvəllərində artan sayda bu cür idarələrə hökumətlə əlaqəsi olan şəxslər nəzarət edirdilər. Hazırda Qırğızıstanda hökumətin yayımları məhdudlaşdırdığı və keçmişdə müxalifətin etirazlarını nümayiş etdirən xüsusi şəbəkələri qorxutduğu və ya bağladığı 8 dövlət və 20 özəl televiziya şəbəkəsi mövcuddur. 23 FM radio stansiyası və cəmi 13 AM stansiyası var. Dövlət mediası üstünlük təşkil edir və ölkədəki siyasi mühiti nəzərə alaraq müxalifət tərəfindən özəlləşdirilməsi üçün hərəkətlər Prezident Qurmanbek Bakıyev tərəfindən əngəllənir. Şəxsi şəbəkələrin əksəriyyəti paytaxt Bişkekdə yerləşir.
Qızıl Şir
Qızıl Şir (it. Leone d'Oro) — Venesiya Film Festivalında 1949-cu ildən etibarən ən yaxşı filmlərə verilən mükafat. Hazırda film sənayesində təqdim edilən ən nüfuzlu mükafatlardan biridir.
Riv (İzer)
Riv (fr. Ornacieux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Tyullen kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38337. Kommunanın 2007-ci il üçün əhalisi 5794 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 371 ilə 540 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 26 km şimal-qərbdə yerləşir.
Stenford Şav
Stenford Şou(İngilis dili:Stanford J. Shaw), (d. 5 May 1930, Minnesota - ö. 16 dekabr 2006, Ankara). ABŞlı tarixçi. Osmanlı tarixi və Erməni Soyqırımı sahəsində etdiyi işlərlə tanınan və 1977-ci ildə "Erməni soyqırımı yoxdur" dediyi üçün Ermənilər tərəfindən təhdid edilərək, evi qundaqlanan ABŞlı tarixçi. 26 il əvvəl Türkiyəyə yerləşib işlərinə burada davam etmişdir. Son olaraq Bilkent Universitetində Osmanlı Tarixi dərsləri verirdi. Ayrıca Türkiyə Elmlər Akademiyasından edilən şərhdə, 16 dekabr 2006da Akademiyanın Şərəf Üzvlüyünə seçildi və2006 ili Sentyabr ayında Prof. Dr. Xəlil İnalcık ilə birlikdə Türk və Türkiyə tarixinə qatqılarından ötəri Türk Tarix Təşkilatı tərəfindən Xidmət Medalı və Beratı ilə şərəflənildi.
Sin Şi Xuan
Sin Şi Xuandi (çin. 秦始皇; E.ə. 259 – E.ə. 210) - ilk Çin İmperatoru. Sin xanədanının banisi. Hunlara və digər təhlükələrə qarşı Çin Səddini tikdirmişdir. Çində ilk mərkəzi bürokratik dövlət nizamı qurmuşdur. Ölkədə hər kəs üçün etibarlı olan bir qanun, pul vahidi, nəqliyyat sistemi, ağırlıq və uzunluq ölçüləri və yazı dilini tətbiq etmişdir. Xalqa köhnə ənənələri unutdura bilmək üçün, konfutsiçi elm adamlarına yazılan bütün kitabların yox edilməsini əmr edir. Bu hadisə tarixə "kitabların yandırılması" adı ilə daxil olmuşdur.
Sin Şi Xuandi
Sin Şi Xuandi (çin. 秦始皇; E.ə. 259 – E.ə. 210) - ilk Çin İmperatoru. Sin xanədanının banisi. Hunlara və digər təhlükələrə qarşı Çin Səddini tikdirmişdir. Çində ilk mərkəzi bürokratik dövlət nizamı qurmuşdur. Ölkədə hər kəs üçün etibarlı olan bir qanun, pul vahidi, nəqliyyat sistemi, ağırlıq və uzunluq ölçüləri və yazı dilini tətbiq etmişdir. Xalqa köhnə ənənələri unutdura bilmək üçün, konfutsiçi elm adamlarına yazılan bütün kitabların yox edilməsini əmr edir. Bu hadisə tarixə "kitabların yandırılması" adı ilə daxil olmuşdur.
SUV
Sport utility vehicle, SUV və ya yolsuzluq avtomobili (az: idman təyinatlı avtonəqliyyat) həm çəkmə qabiliyyətinə, həm də pikap yük avtomobili xüsusiyyətinə sahib bir avtonəqliyyat vasitəsidir. Nəqliyyat vasitəsi həm mikroavtobus, həm də station wagon xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir. Bundan əlavə, asfalt olmayan ərazilərdə də hərəkət edə bilər. Bəzi ölkələrdə bu vasitələrə “yolsuzluq avtomobili”, “dörd təkərdən çəkməli avtonəqliyyat” və ya “4WD” (4 Wheel Drive) deyilir. Bununla birlikdə, bütün SUV avtomobillərinin dörd təkərdən çəkmə qabiliyyəti olmadığı kimi, bütün 4WD avtonəqliyyat vasitələri də SUV deyil. Off-road nəqliyyat vasitələri tamamilə fərqli bir sinifdir və asfalt və ya asfalt yollardan başqa yollar üçün dizayn edilmişdir. Bəzi SUV avtomobillərinin yolsuzluq xüsusiyyətləri olsa da, bu xüsusiyyət əsasən bu cür nəqliyyat vasitələri üçün ikinci dərəcəli xüsusiyyətdir. Bir çoxunun 2WD, 4WD yüksək çəkmə və 4WD aşağı çəkmə qüvvəsinin birindən digərinə keçid imkanı yoxdur. SUV avtomobillərinin gövdəsi digər minik avtomobillərinə nisbətən daha yüksək və daha geniş görünür. Yüksək və geniş korpusun yaratdığı ağırlığı daşıya bilmək üçün SUV nəqliyyat vasitələrinin mühərrikləri daha yüksək həcmdə olur və daha çox yanacaq sərf edirlər.
Sia
Sia Keyt İzobelle Fürler (/ˈsiːə/ SEE-ə 18 dekabr 1975, Adelaida, Avstraliya) - avstraliyalı müğənni və bəstəkar. O, karyerasına 1990-cı illərin ortalarında Adelaidada eysid caz qrupu Crisp-də müğənni kimi başlayıb. 1997-ci ildə, Crisp dağılanda Avstraliyada OnlySee adlı debüt studiya albomunu buraxdı. Daha sonra o Londona köçdü və ingilis ikilisi Zero 7 üçün vokal oxudu. Sia 2001-ci ildə "Healing Is Disfficult" adlı ikinci studiya albomunu, 2004-cü ildə isə üçüncü albomu Colour the Small One-ı yayınlandı. Sia 2005-ci ildə Nyu-Yorka köçdü və ABŞ-yə qastrol səfərinə çıxdı. 2008 və 2010-cu illərdə müvafiq olaraq onun dördüncü və beşinci studiya albomları Some People Have Real Problems və We Are Born buraxıldı. Hər biri Avstraliya Səsyazma Sənayesi Assosiasiyası tərəfindən qızıl sertifikata layiq görüldü və əvvəlki albomlarına nisbətən daha böyük diqqəti cəlb etdi. Getdikcə artan şöhrətindən narahat olan Sia, ifasına fasilə verdi və diqqətini digər sənətçilər üçün mahnı yazmağa yönəltdi və "Titanium" (Devid Quetta ilə), "Diamonds" (Rihanna ilə), "Wild Ones" (Flo Rida ilə) kimi uğurlu əməkdaşlıq nəticəsi əldə etdi.
Sic
Sic — Latın sözüdür, "belə", "belə halda", "yalnız belə" mənasını daşıyır.
Sis
Sis bu mənalarda gələ bilər: Sis (Şamaxı) — Azərbaycan Respublikasının Şamaxı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Sis (Şəbistər) — Şərqi Azərbaycan ostanının Şəbistər şəhristanının Mərkəzi bəxşində yerləşən bir şəhərdir. Sis — Zəngibasar rayonunda kənd. Sis — Adana ilinin bir ilçəsidir.
Siu
Siu — Şimali Amerikada yaşayan hindu tayfası. Siular ilk vaxtlar, Superior gölünün ətraflarında yaşayırdılar. Avropadan gələn mühacirlərə qarşı bir əsrə yaxın aparılan mübarizələr nəticəsində məğlub olmuş və Minnesota ərazilərinə sürgün edilmişdilər. Siular digər tayfalardan döyüşkənliyi ilə fərqlənmişdir. 1876-cı ildə Siular Amerika Birləşmiş Ştatlarına qarşı qiyama qalxmışdılar. Qəbilənin ən məşhur nümayəndələrindən olan şef Oturan Buğanın öldürülməsindən sonra Siuların müqaviməti qırılmışdır. ABŞ hərbi birlikləri tərəfindən Siu qəbiləsinə qarşı 1890-cı ildə təşkil olunmuş Yaralı diz qətliamı Şimali Amerikada yaşanmış ən dəhşətli qətliamlardan hesab olunur.
Sivə
Sivə (ərəb. واحة سيوة‎, bər. ⵉⵙⵉⵡⴰⵏ) — Misirin Mətruh mühafəzəsində yerləşən oazis. Məntəqə Misir-Liviya sərhədindən 50 km, Aralıq sahilindən isə 300 km uzaqlıqda, Kəttarə çökəkliyində yerləşir. Sivə Misirin ən təcrid olunmuş məntələrindən biridir və əhalisi 33,000 nəfərdir. Əhalisinin əksəriyyəti bərbər xalqındandır. Sivədə yaşayan bərbərlər xüsusi bir mədəniyyət yaratmışdır və dilləri bərbər dil ailəsindən olan Sividir.Oazis orada yerləşən Amonun məbədinə görə məşhurdur. Bu məbəd turistləri məntəqəyə cəzb edir. Qonaqlar oazisə Ammonium adını veriblər. Ərazi tarixən Qədim Liviyanın ərazisindədir.
Siz
Siz (fr. Cize) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Seryezya kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres. INSEE kodu — 01106. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 410 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 65 km şərqdə və Burk-an-Bres şəhərindən 45 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 324 nəfər təşkil edirdi.
Sıf
Sıf (lat. Sander) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xanıkimilər dəstəsinin xanılar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Sım
Sım — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Etimologiyası == Coğrafi adın tərkibindəki sım sözü talış dilində «sıldırım», «hündür» mənasındadır. Sım kəndi Qayalıqda yerləşən kənd mənasındadır. Təngərüdçayın sahilində yerləşən kənd şəfalı bulaqları və bolsulu şəlalələri ilə məşhurdur.
Adi sıf
Adi sıf (lat. Sander lucioperca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xanıkimilər dəstəsinin xanılar fəsiləsinin sıf cinsinə aid heyvan növü. == Morfoloji əlamətləri == Bədəni uzunsov və yanlardan basıqdır. Çənələrində və damaq sümüklərinin üzərində köpək dişləri yerləşir. Qəlsəmə qapağı pulsuqlarla tam örtülüdür. Rostrumu uzun və enlidir. Bel üzgəcləri bir-birinə yaxın durur və ya toxunurlar. Bədənin rəngi yaşımtıl-bozdur. Yanlarında eninə yerləşən 8-12 ədəd qonur-qara rəngli zolaqlar, belində və quyruq üzgəcinin üzərində bir neçə sırada yerləşən tünd ləkələr olur. Yerdə qalan üzgəcləri açıq sarı rəngdə olur.
Aşina Sin
Aşina Sin — İmperator tərəfindən Türgiş xaqanlığının hücumlarının artması üzərinə təyin olunmuşdu. Cəmi 2 il hakimiyyətdə qaldıqdan sonra Bağa Tarxan tərəfindən öldürülmüşdü. Xatunu və oğlu Çjunxiao Çinə qaçmış, oğlu isə sərkərdə olmuşdu. Onun ölümü ilə Qərbi Göytürk xaqanlığı sülaləsi bitir.