Lüğətlərdə axtarış.

Aşanti (dövlət) — Qana ərazisində aşanti və digər xalqların şəhər-dövlət konfederasiyası. Aşanti (müğənni) — amerikalı müğənni, prodüser, aktrisa, rəqqasə və model.

Abant - V-VII əsrlərdə Albaniyanın Arsak əyalətində mahal adı . Ermənicə yazılışda əvvəlinə “h“ səsinin əlavəsi ilə Habant kimidir. Albaniya ərazisində erkən orta əsrlərdə iki Abant vardı. Biri Alazanın yuxarı axınında, onun Lonati çayı ilə birləşdiyi yerdə çay adı. E.ə. 65-ci ildə Roma ordusu ilə Alban ordusu arasında qanlı vuruşma bu çayın sahilində baş vermişdir. Gürcüstanın Telavi r-nunda olan bu çayın adı indi də qalmaqdadır - Abant adlanır. Digəri Yuxari Qarabagda. Axırıncı dəfə 1727-ci ilə aid mənbədə təxminən Gədəbəy r-nu Şamlıq kəndinin yaxınlığında Avan kimi çəkilir. Qədim türkmənşəli Aban tayfa adındandır.

Aşan (Marağa) — İranda kənd. Aşan — Xocavənd rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Aşandağ — Xocavənd rayonu ərazisində dağ.

Abant ( q.yun. Ἄβας) —qədim yunan mifologiyasındakı personaj. Abantların eponimi. Poseydon və Aetusanın oğlu. Qanifin atası, Kanfın babası. Xalkodonun atası. Nəvəsi Elefenor tərəfindən təsadüfən öldürülmüşdür.

Abant gölü — Türkiyədə, Qara dəniz regionunun qərb hissəsində şirinsulu göl. Boludan 34 kilometr (21 mil) cənub-qərbdə yerləşən gölün hündürlüyü 1,298 metr (4,259 ft) metr, səthi 1223 hektar, maksimum dərinliyi isə 15 metr (49 ft) qədərdir. 1,700 metr (5,600 ft) hündürlüyə qədər çatan dağlarla əhatə olunmuşdur. Göl artıq suyu şimal-qərb istiqamətində eyniadlı dərə vasitəsilə Bolu çayına axıdır. Abant gölünün gil-əhəngli yumşaq şistlər və serpantinlər arasında əmələ gəldiyinə inanılır, burada geniş çuxurlu dərə zirvəsi, ifrat yer yamacı ilə sürüşmə nəticəsində yaranan təbii bənd əsas dərəyə daxil olur. Ətrafdakı şam meşələri, təmiz suyu və içində yaşayan alabalıq ilə Abant gölü Türkiyənin ən məşhur turizm mərkəzlərindən biri hesab edilir.

Asano Naqasato (d. 24 yanvar 1989) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 11 oyun keçirib, 1 qol vurub.

Avant Browser — Internet Explorer əsaslı bir web brauzer.

Ayaks (Ayant, Eant) Telamonid (q.yun. Αἴᾱς Τελαμώνιος) və ya Böyük Ayaks (q.yun. Αἴᾱς Μέγας) — qədim yunan mifologiyasında, Troya mühasirəsində iştirak edən yunan qəhrəmanı. Ona qarşı pərəstiş ilk öncə Saronikos körfəzinin Egina və Salamin adalarında yaranmışdır, burdan da Elladanın digər bölgələrinə yayıldı. Homer onu müharibə tanrısı Ares ilə müqayisə edir və yunanların ən güclüsü adlandırır. "İliada" əsərində əsas Troya qəhrəmanı Hektor və Ayaks bir-biri ilə 8 dəfə qarşı-qarşıya gəlirlər. Döyüşlərin heç birində Hektor qalib gələ bilmir. Hətta döyüşlərin ikisində Hektor az qala ölümlə üzləşir ki, Appolon və Troya ordusu onun köməyinə yetirlər. Döyüşlərdən birində Axilles öldürülür. Ayaks canını təhlükəyə ataraq, onun bədənini döyüş meydanından çıxardır.

Dzaybatsu Asano (yap. 浅野財閥) — ümummilli ikinci dərəcəli dzaybatsunun ən böyüyü və beləliklə Yaponiyada beşinci ən böyük dzaybatsu idi. 1940-cı ildə Asano dzaybatsunun 64 şirkəti var idi ; və 1943-cü ildə - 94 şirkət. Bu dövrdə Asano Yaponiyada sement sənayesini praktik olaraq inhisara almışdı. == Tarixi == Asano dzaybatsunun mənşəyi, tacir ailələrinin və ya ailələrin mədənçiliyinin siyasi işlərindən irəli getmədiyi üçün digər dzaybatsulardan xeyli fərqlidir. Dzaybatsunun qurucusu Asano Soitiro Toyama prefekturasından Tokioya gəldi və şəkər suyu tacirindən müxtəlif kiçik pərakəndə satış sahələrinin sahibinə: odun, ağac və daş kömürü. Bu dövrdə kömürdən istifadənin əsas yollarından biri işıqlandırma cihazlarında istifadə olunan ondan kok sobası qazının alınması idi. Qaz istehsalında, kömür oksigen əldə etmədən yüksək bir temperaturda qızdırılır və nəticədə kok meydana gəlir. Kok, qiymətli bir yanacaqdır və dəmir və polad sənayesində lazımdır, ancaq o dövrdə kok başqa bir yerdə istifadə edilmirdi.

Takuma Asano (10 noyabr 1994) — Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 3 oyun keçirib.

Tetsuya Asano (d. 23 fevral 1967) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 8 oyun keçirib, 1 qol vurub.

Aşanti konfederasiyası — Qana ərazisində aşanti və digər xalqların şəhər-dövlət konfederasiyası. == Haqqında == XVII əsrin sonlarında qul və qızıl ticarəti zəminində indiki Qana ərazisində qurulan konfederasiyanın başında Kumasi şəhəri dururdu. Qızıl ticarətin ən iri məkəzi isə Bono–Mansu sayılırdı. Yerli tarixi ənənəyə görə konfederasiyanın ilk hökmdarı Osey Tutu olmuşdur. O aşanti siyasi qurumunu vahid dövlətdə birləşdirə bilmişdir. Konfederasiyanın varlığı Qvineya körfəzi sahillərini Səhraətrafı ərazilərlə birləşdirən ticarət yolları üzərində nəzarətlə bilavasitə bağlı idi. Aşantinin yüksəlişinə XVII əsrin sonlarında Sonqay dövlətinin süqutu da təsir göstərmişdir. == Həmçinin bax == Akanlar == Ədəbiyyat == Nərgiz Axundova. Asiya və Afrika ölkələri tarixi. Bakı.

Aşanti Şekvoya Duqlas (ing. Ashanti Shequoiya Douglas; 13 oktyabr 1980, Qlen-Kov[d], Nyu-York ştatı) — daha çox Aşanti kimi tanınan amerikalı müğənni, prodüser, aktrisa, rəqqasə və model. Debüt albomu Ashanti ona böyük şöhrət gətirdi, ilk həftədə yarım milyon nüsxə satıldı və bu, Nielsen SoundScan-a görə müğənni üçün rekord idi. Albomdakı "Foolish" mahnısı 10 həftə ərzində Billboard Hot 100-də birinci yeri tutmuşdu.

Aşanti konfederasiyası — Qana ərazisində aşanti və digər xalqların şəhər-dövlət konfederasiyası. == Haqqında == XVII əsrin sonlarında qul və qızıl ticarəti zəminində indiki Qana ərazisində qurulan konfederasiyanın başında Kumasi şəhəri dururdu. Qızıl ticarətin ən iri məkəzi isə Bono–Mansu sayılırdı. Yerli tarixi ənənəyə görə konfederasiyanın ilk hökmdarı Osey Tutu olmuşdur. O aşanti siyasi qurumunu vahid dövlətdə birləşdirə bilmişdir. Konfederasiyanın varlığı Qvineya körfəzi sahillərini Səhraətrafı ərazilərlə birləşdirən ticarət yolları üzərində nəzarətlə bilavasitə bağlı idi. Aşantinin yüksəlişinə XVII əsrin sonlarında Sonqay dövlətinin süqutu da təsir göstərmişdir. == Həmçinin bax == Akanlar == Ədəbiyyat == Nərgiz Axundova. Asiya və Afrika ölkələri tarixi. Bakı.

ASAN Radio — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən radio. 24 dekabr 2015-ci il tarixində 100.0 MHz tezliyində Bakı və Abşeron ərazisində sınaq yayımına başlayıb. Radionun direktoru Emin Musəvidir. ASAN Radio Azərbaycan dilində yayımlanır. == Yaradılması == ASAN radionun açılması ilə bağlı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tapşırıq vermişdi. 8 sentyabr 2015-ci ildə radionun açılması ilə Milli Televiziya və Radio Şurası Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinə 100 MHs tezliyində Azərbaycan üzrə teleradio yayımın aparılması üçün 6 illik lisenziya verib. Oktyabr ayında televiziya və radio sahəsində böyük təcrübəsi olan Emin Musəvi ASAN Radionun direktoru təyin olundu. 2015-ci ilin sonlarında, 24 dekabr tarixində ASAN radio test yayımına başladı. Radio ilk olaraq yalnız Bakı və Abşeron rayonları ərazisində yayımlanırdı. ASAN Radionun formalaşdırılmasında Türk Əməkdaşlıq və Koordinasiya Agentliyi iştirak edib.

"ASAN xidmət" — Azərbaycan Respublikasında dövlət orqanları tərəfindən vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin həyata keçirilməsini təmin edən mərkəzlər.> ASAN sözünün açılışı ingiliscə "Azerbaijan Service and Assessment Network"dür (azərb. Azərbaycan Xidmət və Qiymətləndirmə Şəbəkəsi‎). "ASAN xidmət" Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinə tabedir. İlk "ASAN xidmət" mərkəzi 2013-cü ildə fəaliyyətə başlayıb. Hal-hazırda 25 mərkəz fəaliyyət göstərir. Onlardan 7-si Bakıda, on səkkizi sə Azərbaycanın bölgələrindədir. "ASAN xidmət"ə indiyə qədər 60 milyondan çox müraciət edilib. Xidmətlərin göstərilməsində könüllülər də cəlb olunur. "ASAN xidmət" mərkəzlərində müxtəlif dövlət orqanlarının vətəndaşlara göstərdiyi xidmətlərdən başqa funksional yardımçı xidmətlər də təklif olunur. Həmçinin mərkəzlərdə sosial layihələr də keçirilir.

Asan üsyanı (qaz. Асан көтерілісі) — qazaxların məcburi kollektivləşdirməyə, ərzağın və mal qaranın yığılmasına qarşı qaldırdıqları üsyan.Üsyan 1930-cu ilin avqust sentyabr aylarında Qızılorda vilayətinin, Qazalı bölgəsində baş verib. Bu üsyan Qızılqum üsyanının davamı sayılır. 22-ci aulun D.Asanov, J.Tleubaev, A.Kaldıbaev və B.Tleuliev adlı sakinlərinin buğdaya görə vergi verməkdən boyun qaçırdıqları üçün Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsi tərəfindən həbs olunmaları üsyanın başlamasına səbəb olur. Üsyançılar həbs olunanları güclə azad edirlər. Onlara 19, 20, 21, 23, 24, 25 nömrəli aullardan və qonşu Aral bölgəsindən də insanlar qoşuldular. Tezliklə üsyançıların sayı 1000 nəfərə çatdı. Üsyana imam Maksım Orımbetov rəhbərlik edirdi. Üsyan yatırıldıqdan sonra 98 nəfər həbs olunmuş 31 nəfər isə axtarışa verilmişdir. 19 noyabr 1930-cu ildə Jumaş Tleubaev, 20 noyabr 1930-cu ildə Abdıkalık İmbetov, 21 aprel 1931-ci ildə isə Kalımbet Edilqarayev, Abdiraman Karaqulov, Jubatxan Konısov, Pirimbet Kurekeev, Nasır Mambeteev, Mustafa Mirbekov, Ayjarık Tanatarov güllələnməyə məhkum edildilər.

Aşan (fars. آشان‎‎‎‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Marağa şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,268 nəfər yaşayır (300 ailə).

Sant-Elmo qalası ( it. Castel Sant'Elmo) — Neapolda keçmiş müqəddər Martin monastrı yaxınlığındakı hündür Vomero təpəsində yerləşən orta əsrlərə aid qala. Qalanın adı X əsrə aid qədim (günümüzə gəlib çatmamış) Sant-Erazmo kilsəsinədən gəlir, kilsənin adının mənşəyi isə Antioxiyalı müqəddəs Erazmın adına gedib çıxır. Onun adı dövrlər keçdikcə italyan dilinə uyğunlaşmış və "Elmo" formasına almışdır. Qalanın inşasına 1329-cu ildə Anjuy kralı Robertin dövründə başlanılmış və onun ölüm ilində - 1343-cü ildə tamamlandırılmışdır. Kralın ispan qubernatoru Pedro Alvares de Toledo qalanı 1537-1546-cı illərdə bərpa etmişdi. Qala altı valı olan ulduzabənzər formada tikilib. 1647-ci ildə İspaniyada üsyan zamanı İspaniyanın vitse kralı Arkos hersoqu Rodriqo Ponse de Leon Mazanyellonun himayədarlığı ilə bu qalada gizlənmişdi ki, üsyançıların repressiyalarından qaça bilsin. 1717-ci ildə çareviç Aleksey Petroviç qalaya atasının təqiblərindən gizlənmək üçün üz tutmuşdu. Sant-Elmo həmçinin 1799-cu ildə Neapolitan respublikasının simvolu idi.

Sant Albans (ing. St Albans) — İngiltərədə şəhər.

«Şant» (erm. «Շանթ») — Ermənistan özəl telekanalı. Telekanal Artur Yezekyan tərəfindən 1994-cü ildə Gümrü şəhərində təsis edilmişdir. Növbəti il Armen Minas qurucu heyətə qoşulmuşdur. Telekanal Ermənistan və Dağlıq Qarabağ Respublikasında tam şəkildə yayımlanır, ancaq süni peyk vasitəsilə xarici ölkələrdə də yayımlanır. «Şant» telekanalı 2008-ci ilin dekabr ayında süni peyk vasitəsilə yayım etməyə başlamışdır. Telekanalda məlumatlandırıcı, satirik, idman, musiqi və siyasi verilişlər yayımlanır. «Şant» hal-hazırda Ermənistanın ən çox izlənən telekanallarından biridir. == Tarixi == «Şant» telekanalı 21 iyun 1994-cü ildə Şirak mərzində xəbər xidməti olaraq yayıma başlamışdır. Telekanal 1995-ci ilin may ayında gündə 6 saatlıq yayıma başlamışdır.

ASAN İmza — Azərbaycan Vergilər Nazirliyinin "ASAN Xidmət" Mərkəzi və Rabitə və Texnologiyalar Nazirliyi ilə birgə yaratdığı müştəriyə mobil telefonu etibarlı elektron şəxsiyyət vəsiqəsi kimi istifadə etməyə imkan verən xidmət. Şəxsiyyət vəsiqəsi kimi elektron xidmətlərə daxil olmaq və sənədləri rəqəmsal imzalamaq üçün istifadə edilə bilər, lakin şəxsiyyət vəsiqəsi oxuyucusu tələb olunmur. Sistem müştərinin mobil telefon operatorundan tələb etdiyi ixtisaslaşdırılmış Mobile-ID SİM karta əsaslanır. Şəxsi açarlar autentifikasiya və imza üçün kiçik proqramla birlikdə mobil SİM kartda saxlanılır. Asan İmza (Mobile ID) Azərbaycanda elektron hökumət istiqamətində ilk addımdır. Bu elektron hökumətin hərtərəfli dəsti kimi nəzərdən keçirilə bilər. Şəbəkələrin, tətbiqlərin və xidmətlərin geniş əlçatanlığı sayəsində hər yerdə və istənilən vaxt müxtəlif cihazlarda mümkün olan yeni qarşılıqlı əlaqə və əməliyyat formalarını əks etdirir.

Abant ( q.yun. Ἄβας) —qədim yunan mifologiyasındakı personaj. Abantların eponimi. Poseydon və Aetusanın oğlu. Qanifin atası, Kanfın babası. Xalkodonun atası. Nəvəsi Elefenor tərəfindən təsadüfən öldürülmüşdür.

Aşanti ənənəvi tikililəri — Aşanti imperiyası dövründə Qana ərazisində inşa edilən 10 ənənəvi bina və Ümumdünya irsi ərazisi. Aşanti Krallığı 18-ci əsrdə qızıl dövrünə sahib olmuş, 1806-cı ildən 1901-ci ilə qədər ərazinin İngilis işğalı zamanı geriləmiş və dövrün əksər Aşanti tikililəri məhv edilmişdir. Digər binalar arasında Kral məqbərəsi də 1895-ci ildə Britaniya ordusunun zabiti Robert Baden-Pauel tərəfindən dağıdıldı. Binalar "insanlar və tanrıların evi" kimi təsvir edilmişdir və Aşanti xalqının tarixi və mədəniyyətinin son qalıqlarıdır. Evlər gil, saman və ağacdan tikilib və təbii təsirlərə qarşı həssasdır. Buna görə binaların qorunmasına ehtiyac var. == Mənbə == Michael Swithenbank. Ahanti fetish houses.

Asan Nuri Abdulla oğlu — texnika elmləri doktoru, professor == Həyatı == Krım vilayəti, Kuybışev rayonunun Qavro kəndində anadan olmuşdur. 1936-cı ildə "Neft-mədən işi" ixtisası üzrə AzSİ-nun neft-mədən fakültəsini bitirdikdən sonra, 1940-cı ilə qədər "Azneftlayihə" trestində mühəndis, böyük mühəndis, layihənin baş mühəndisi işləmişdir. 1940–1942-ci illərdə "Neftmaşınqayırmalayihə" institutunda (Moskva ş.) layihənin baş mühəndisi işləmişdir. 1942–1946-cı illərdə Narkomneftdə mühəndis, böyük mühəndis, texniki şöbəni xüsusi texniki qrupunda rəis müavini işləmişdir. 1946–1948-ci illərdə Şərqi neft sənayesi nazirliyinin qazıma şöbəsinin rəisi, texniki idarədə rəis müavini olub. 1946-cı ildə "Hərbi əməliyyatlarla əlaqədar Qroznı və Krasnodar rayonlarının köçürülməsi zamanı ləğv edilmiş neft quyularının bərpası" mövzusunda namizədlik, 1969-cu ildə isə "Dəniz estekada neft mədəni" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir. 1948–1949-cu illərdə SSRİ Neft sənayesi nazirliyinin texniki şurasının sədr müavini işləyib. 1949–1950-ci illərdə "Başqərbneftverimi" trestində böyük mühəndis, dəniz mədənlərinin tikintisi şöbəsinin şöbə rəhbəri işləmişdir. 1950–1953-cü illərdə SSRİ neft sənayesi nazirliyi "Başdənizneft"də böyük mühəndis, şöbə rəisi, rəisin birinci müavini işləmişdir. 1953–1957-ci illərdə "Başqərbnefthasilatı"nın Texniki şöbəsinin rəisi, SSRİ Neft sənayesi nazirliyinin Texniki idarəsində rəis müavini olub.

Abana (Kastamonu) — Türkiyənin Qara dəniz sahilində, Kastamonuda şəhər və rayon. Abana (kənd) — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonu ərazisində kənd.

Abano — Tiflis quberniyasının Telavi qəzasında çay adı. == Toponimkası == Abano- Tiflis quberniyasının Telavi qəzasında çay adı. Antik mənbələrdə Abant. Albanların e.ə.66-cı ildə Roma ordusu ilə döyüşü bu çayın kənarında olmuşdur. 1590-cı ildə İrəvan əyalətinin Karbi nahiyəsində Avan, İrəvan əyalətinin Dərələyəz nahiyəsində Abana, Batum əyalətinin Artvin dairəsində Avana kənd adları ilə mənşəcə eynidir. Qafan toponimi də bu sıraya aiddir. Abano qədim türk mənşəli Aban tayfasının adındandır. Abano - Çava rayonunda kənd adı. Abano - Kareli rayonunda kənd adı.

Adana — Türkiyənin ili və ən çox əhalisi olan VI şəhəri. 2018-ci ilin məlumatlarına görə 2.220.125 əhalisi vardır. İlin sahəsi 13.844 km²-dir. İldə hər km² 160 nəfər düşməkdədir. Bu sayı ən çox Seyhan ilində 1787 nəfərdir. 01.02.2018 məlumatlarına görə 4-ü ilçəsi (Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam) olmaqla ümumi 15 ilçəsi və bələdiyyəsi vardır. Bu yerlərdə 831 məhəllə vardır. Türkiyədəki VI böyük metropoliya sahə olub, ölkənin irəlidə gedən ticarət və mədəniyyət mərkəzidir. Mədən ehtiyatlarına görə IV bölgə olan Adana xrom, dəmir, manqan, qurğuşun və sink yataqları baxımından əhəmiyyət daşımaqdadır. Adananın mərkəzi Mərsin, Adana, Osmaniyyə və Hatay illərini əhatə edən coğrafi, iqtisadi və mədəni məzrkəz bölgə olan Çukurovanın mərkəzində yerləşir.