Lüğətlərdə axtarış.

Defis ( – ) Yazıda istifadə olunan ən qısa üfüqi simvol. Azərbaycan dili qrammatika qaydalarına görə defis işarəsi aşağıdakı hallarda qoyulur: Mürəkkəbləşmiş sözlərin və ifadələrin arasında: /ala-bəzək/, /ad-san/ və s.; Söz hissələri arasında: a) sətirdən sətirə keçirmədə: /işlə-yir/, /dola-yır/ və s.; b) ayrıcà yazılan şəkilçidən əvvəl: /-dan, -çi/ və s.; c) miqdar saylarını bildirən rəqəmlə şəkilçi arasında: /9-cu/, /2-ci/ və s. Bundan əlavə dilimizdə defisin işlənməsinin 35 qaydası məlumdur.

Denis — kişi adı. Bu adı olan tanınmışlar Denis Qolovanov — Rus tennisçi. Denis Rader — dünyanın ən məşhur və ən təhlükəli qatillərindən biri. Denis Suarez — Barselona FK oyunçusu. Denis Lou — şotland veteran futbolçu.

Ancela İvonna Devis (ing. Angela Yvonne Davis; 26 yanvar 1944, Birminqem, Alabama, ABŞ) — Amerikalı hüquq müdafiəçisi, kommunist hərəkatının nümayəndəsi, sosioloq, yazıçı, Qara Pantera partiyası və Tələbə Qeyri-zorakı Koordinasiya Komitəsi ilə əlaqələri olan siyasi aktivist və universitet professoru. Devis Mülki Hüquqlar Uğrunda Hərəkat dövründə tanınmış aktivistlərdən biri, ABŞ Kommunist Partiyasının üzvü və onun siyasi namizədi olmuşdur. 90-cı illərin əvvəllərində Kommunist Partiyasını tərk etdikdən sonra özünü demokratik sosialist kimi tanıdır və hal-hazırda Demokratiya və Sosializmə Uyğunluq Komitələrinin üzvüdür. == Fəaliyyəti == O, ümumdünya şöhrətini 7 avqust 1970-ci ildə 17 yaşlı Conatan Ceksonun 2 yoldaşı ilə birlikdə öz qardaşı da daxil olmaqla 3 qaradərili cinayətkarı azad etmək məqsədilə məhkəmə zalına etdiyi hücum və polisin bundan sonra həyata keçirdiyi azadetmə əməliyyatı nəticəsində hakim Harold Heylinin qətli ilə bağlı qazanmışdı. Belə ki, cinayətdə istifadə olunan odlu silah Devisin adına qeydə alınmışdı və cinayətin baş verdiyi Kaliforniya qanunlarına görə silahın sahibi cinayətin iştirakçısı hesab olunurdu. Devis polisdən qaçmağa çalışsa da, 2 ay sonra gərgin axtarışlar nəticəsində Nyu-Yorkda yaxalandı, həbs edildi və məhkəməyə cəlb olundu. Sonda isə müasir ABŞ tarixindəki ən məşhur məhkəmə proseslərindən birində bəraət qazandı. Onun Kommunist Partiyasının üzvü olması başda SSRİ olmaqla bütün dünyadakı Kommunist partiyası fəallarının kəskin etirazlarına və nümayişlərə səbəb olmuşdu. Həbsdən azad olunduqdan sonra Ancela Devis ABŞ Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinə üzv seçilmiş və 1980, 1984-cü illərdə bu partiyadan ABŞ vitse-prezidenti vəzifəsinə namizəd kimi irəli sürülmüşdür.

Ancela İvonna Devis (ing. Angela Yvonne Davis; 26 yanvar 1944, Birminqem, Alabama, ABŞ) — Amerikalı hüquq müdafiəçisi, kommunist hərəkatının nümayəndəsi, sosioloq, yazıçı, Qara Pantera partiyası və Tələbə Qeyri-zorakı Koordinasiya Komitəsi ilə əlaqələri olan siyasi aktivist və universitet professoru. Devis Mülki Hüquqlar Uğrunda Hərəkat dövründə tanınmış aktivistlərdən biri, ABŞ Kommunist Partiyasının üzvü və onun siyasi namizədi olmuşdur. 90-cı illərin əvvəllərində Kommunist Partiyasını tərk etdikdən sonra özünü demokratik sosialist kimi tanıdır və hal-hazırda Demokratiya və Sosializmə Uyğunluq Komitələrinin üzvüdür. == Fəaliyyəti == O, ümumdünya şöhrətini 7 avqust 1970-ci ildə 17 yaşlı Conatan Ceksonun 2 yoldaşı ilə birlikdə öz qardaşı da daxil olmaqla 3 qaradərili cinayətkarı azad etmək məqsədilə məhkəmə zalına etdiyi hücum və polisin bundan sonra həyata keçirdiyi azadetmə əməliyyatı nəticəsində hakim Harold Heylinin qətli ilə bağlı qazanmışdı. Belə ki, cinayətdə istifadə olunan odlu silah Devisin adına qeydə alınmışdı və cinayətin baş verdiyi Kaliforniya qanunlarına görə silahın sahibi cinayətin iştirakçısı hesab olunurdu. Devis polisdən qaçmağa çalışsa da, 2 ay sonra gərgin axtarışlar nəticəsində Nyu-Yorkda yaxalandı, həbs edildi və məhkəməyə cəlb olundu. Sonda isə müasir ABŞ tarixindəki ən məşhur məhkəmə proseslərindən birində bəraət qazandı. Onun Kommunist Partiyasının üzvü olması başda SSRİ olmaqla bütün dünyadakı Kommunist partiyası fəallarının kəskin etirazlarına və nümayişlərə səbəb olmuşdu. Həbsdən azad olunduqdan sonra Ancela Devis ABŞ Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinə üzv seçilmiş və 1980, 1984-cü illərdə bu partiyadan ABŞ vitse-prezidenti vəzifəsinə namizəd kimi irəli sürülmüşdür.

Benni Devis (21 avqust 1895, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 20 dekabr 1979, Mayami, Florida) — bəstəkar, musiqi yazıçısı, müğənni. == Həyatı == Benni Devis 21 avqust 1895-ci ildə Nyu-Yorkda anadan olub. Əsasən mahnı bəstəçisi və vodevil müğənnisi kimi tanınıb. Bir çox filmlərə musiqi bəstələyib. 20 dekabr 1979-cu ildə Mayamidə vəfat edib. Devis, yeniyetmə ikən "vaudevill"də çıxış etməyə başladı. Blossom Seeley-də müşayiətçi işləyərkən mahnı yazmağa başladı. 1917-ci ildə Cek Yellen ilə "So Long Sammy" və C. Francis Reisner ilə "Good-bye Broadway. Hi Fransa"nı yazdı. İlk müvəffəqiyyəti Con Conrad və J. Russel Robinsonun musiqisi olan 1920-ci il "Margie" idi.

Cefferson Finis Devis (ing. Jefferson Finis Davis; 3 iyun 1808[…] – 6 dekabr 1889[…], Nyu-Orlean, Luiziana, ABŞ[…]) Amerika Konfederativ Ştatlarıının prezidenti. 1861–1865-ci illərdə ABŞ Vətəndaş müharibəsi zamanı, cənubda yaradılan Amerika Konfederativ Ştatlarıının prezidenti.Müharibədən sonra 2 il həbsxanada qalmışdır.Lakin heç vaxt ABŞ tərəfindən məhkəməyə çıxarılmamış və ittiham olunmamışdır.

Filip Edvard "Breyv" Devis (ing. Philip Edward "Brave" Davis; 7 iyun 1951, Nassau) — 17 sentyabr 2021-ci ildən etibarən Baham Adaları Baş naziri, 2002-ci ilin may ayından etibarən isə Ket adası, Ram resifi və San Salvadordan millət vəkili olan bahamlı siyasətçi. == Həyatı == Devis "Old Bight All Age School"-da oxuduğu Ket adasında qardaşı Elvin və babası ilə birlikdə yaşadı. Nassauya qayıtdıqdan sonra Şərq Məktəbi və Müqəddəs Con Kollecinə getdi. Kasıb ailədə böyüyən Devis qablaşdırma işi ilə məşğul olan müəssisə və inşaat sahəsində çalışdı. Devis Enn-Mari Devislə evlidir və altı övladı var. Anqlikandır. "Toastmasters Club 1600"-in üzvüdür və beysbol, voleybol və üzgüçülüklə məşğul olan idmançıdır. == Siyasi fəaliyyəti == Devis 2017-ci ilin oktyabrında partiyanın qurultayında seçildikdən sonra müxalifət lideri və Tərəqqi Liberal Partiyasının sədri seçildi. Partiya sədri seçilməzdən öncə, sədr tərəfindən təyin edilən sədr müavini idi.

Keli Devis (18 yanvar 1989, Melburn) — Avstraliyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Keli Devis Avstraliyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 65-ci, Komanda turnirində isə 9-cu pillənin sahibi olub.

Makkenzi Devis (ing. Mackenzie Davis; 1 aprel 1987, Vankuver, Britaniya Kolumbiyası) — Kanadalı aktrisa. == Həyatı == Aktrisa Devis ingilis ata ilə Cənubi Afrika nəsilli ananın qızı olaraq 1 aprel 1987-ci ildə Kanadanın Britaniya Kolumbiyası əyalətində, Vankuver şəhərində anadan olmuşdur. == Karyerası == Devis ilk dəfə 1984-cü ildə çəkilən əfsanə filmlər sırasına daxil olmuş Terminator film seriyasının sonuncu filmi olan 2019-cu il istehsalı Terminator: Dark Fate (Terminator: Qara Tale) filmində canlandırdığı "Grace" rolu ilə diqqət cəlb etmişdir. Aktrisanın yer aldığı digər istehsallar arasında kinoteatr filmləri; The Martian (2015) və Blade Runner 2049 (2017) ilə televiziya serialları; Black Mirror (2011) və Halt and Catch Fire (2014) və s. sayıla bilər.

Mayls Devis (ing. Miles Davis) — ABŞ caz truba ifaçısı və bəstəkarı.

Meril Devis (ing. Meryl Davis; 1 yanvar 1987, Royal-Ou[d], Miçiqan) — Birləşmiş Ştatları təmsil edən fiqurçu. Meril Devis, Çarli Vayt ilə birgə 2002-ci ildən 2014-cü ilə qədər beynəlxalq yarışlarda mübarizə aparıb. Meril Devis və Çarli Vayt cütlüyü, 2010-cu ildə Kanadada baş tutan XXI Qış Olimpiya Oyunlarında gümüş medala, 2014-cü ildə Rusiya Federasiyasının Soçi şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXII Qış Olimpiya Oyunlarında isə qızıl və bürünc medalın sahib olub. Meril Devis və Çarli Vayt cütlüyü, həm də 2010 və 2012-ci illərdə baş tutan Dünya Çempionatlarının gümüş medalına, 2011 və 2013-cü illərdə baş tutan çempionatların isə qızıl medalına sahib olub, beş dəfə (2009–2010, 2010–2011, 2011–2012, 2012–2013 və 2013–2014) ISU Qran-Pri Finalında qızıl medala, 2006-cı ildə gənclər arasında Dünya Çempionatında bürünc medala, habelə altı dəfə (2009, 2010, 2011, 2012, 2013 və 2014-cü illərdə) isə ABŞ Çempionatının qızıl medalına sahib olub. Meril Devis və Çarli Vayt cütlüyü, ISU Çin və Fransa Qran-Priləri istisna olmaqla, digər dörd Qran-Pri mərhələsinin hamısında qalib olmağı bacaran azsaylı idmançılardandır. Devis və Vayt cütlüyü 4 dəfə ABŞ Qran-Prisinin (2010, 2011, 2012 və 2013-cü illərdə), 4 dəfə Yaponiya Qran-Prisinin (2009, 2010, 2012 və 2013-cü illərdə), 2 dəfə Rusiya Qran-Prisinin (2009 və 2011-ci illərdə) və 1 dəfə Kanada Qran-Prisinin (2008-ci il) qalibi olub. Karyerası ərzində 61 yarışa qatılan Meril Devis və Çarli Vayt cütlüyü, onların 31-də qızıl medal, 9-da gümüş medal, 8-də isə bürünc medal qazanıb. Meril Devis 1987-ci il yanvarın 1-də Birləşmiş Ştatların Miçiqan ştatının Royal-Ou şəhərində anadan olub. Meril Devis beş yaşından idmanla məşğul olmağa başladı.

Viola Devis (11 avqust 1965) — ABŞ əsilli aktrisa və prodüserdır.1965-ci ilin avqust ayında dünyaya gəlmişdir. "EGOT" (Oscar, Emmy, Grammy və Tony mükafatları) adına layiq görülən 19 sənətçidən biridir. Ən çox səhnə performansları ilə tanınan Devis 2001-ci ildə "King Hadley II" filmindəki ikinci plan roluna görə ilk "Tony" və "Drama Desk" mükafatlarını qazandı. 2010-cu ildə "Fences" tamaşasındakı baş rola görə yenidən "Tony" Mükafatına layiq görülüb.

Denis Monastırski (ukr. Дени́с Анато́льевич Монасты́рский; 12 iyun 1980, Xmelnitskiy, Ukrayna SSR, SSRİ – 18 yanvar 2023, Brovari[d], Kiyev vilayəti) — Ukraynanın dövlət və siyasət xadimi. Ukraynanın Daxili İşlər Naziri (16 iyul 2021 – 18 yanvar 2023), Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının üzvü (16 iyul 2021 – 18 yanvar 2023). IX çağırış Ukrayna Ali Radası xalq deputatı (29 avqust 2019-cu il — 16 iyul 2021-ci il). == Həyatı == O, 2023-cü il yanvarın 18-də Brovaridə helikopter qəzasında həlak olub. Bununla yanaşı, qəzada onun birinci müavini Yevgeni Yenin, DİN-in dövlət katibi Yuri Lubkoviç də həlak olub. === Şəxsi həyatı === Həyat yoldaşı — Janna Monastirskaya, Dövlət İstintaq Bürosunun Hüquqi təminat şöbəsinin hüquq şöbəsinin baş mütəxəssisi. İki oğlu var idi.

Denis Zakariya (20 noyabr 1996, Cenevrə) — İngiltərə Premyer Liqasında çıxış edən Çelsidə icarə əsasında çıxış edir. Müqavilə ilə Yuventus klubuna məxsusdur.

Devis Vaskez (isp. Devis Vásquez) (12 may 1998, Barrankilya) — Kolumbiyalı peşəkar futbolçu. İtaliyanın "Milan" klubunun qapıçısı. == Karyerası == 2020-ci ildə "Quarani"yə qoşulan Vaskez 2021-ci ilin fevralında "Club Olimpia" klubuna qarşı oyunda meydana çıxaraq "Quarani" klubunun heyətində peşəkar debütunu edir. 2022-ci ildə "Quarani"nin əsas qapışısı Qaspar Servionun "Rosario Central" klubuna icarəyə verilməsindən sonra "Quarani" klubunun bir nömrəli qapıçısı olur. Vaskes 2022-ci ildə "Quarani" klubunun həm ölkə liqasında, həm də Libertadores Kubokunda keçirdiyi oyunlarda komandanın qapısını qoruyur. Onun gözəl oyun göstərməsi, 2023-cü ilin yanvarında Kolumbiya milli futbol komandasına dəvət alacağı barədə xəbərlərin yaranmasına səbəb olur. Paraqvay Kubokunun yarımfinal mərhələsində "Club Libertad" ilə oyunda geri qaytardığı penal zərbələri Vaskezi daha da tanınmasına səbəb olur. "Quarani"də çıxış etdiyi iki ildə toplam 31 oyun keçirir. 3 yanvar 2023-cü ildə Vasqez A Seriyası klubu "Milan" ilə üç il yarımlıq müqavilə imzalayır.

Denis Anatolyeviç Şmıqal (ukr. Денис Анатолійович Шмигаль; 15 oktyabr 1975, Lvov) — Ukrayna dövlət və siyasət xadimi, mühəndis-iqtisadçı, iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru (2003). 4 mart 2020-ci ildən Ukraynanın baş naziri. 2019-cu il avqustun 1-dən 2020-ci il fevralın 5-dək İvano-Frankivsk Regional Dövlət Administrasiyasının sədri. Ukrayna baş nazirinin müavini — 2020-ci il fevralın 4-dən martın 4-dək icmaların və ərazilərin inkişafı üzrə nazir.

Denis Beçiroviç (bosn. Denis Bećirović; 28 noyabr 1975, Tuzla, Bosniya və Herseqovina) — Bosniya və Herseqovina siyasətçisi, professoru və tarixçisi, Bosniya və Herseqovina Rəyasət Heyətinin Bosniya xalqından olan 8-ci və indhazırkı ki bosniyalı üzvü. O, əvvəllər 2019–2022-ci illərdə Milli Xalqlar Palatasının üzvü olmuşdur.

Denis Loze (30 iyul 1972) — Niderlandı təmsil edən triatlonçu. == Karyerası == Denis Loze Niderlandı 2000-ci ildə Sidney şəhərində (Avstraliya) baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi və olimpiadanı 48-cı pillədə başa vurdu.

Denis Marandiçi (18 sentyabr 1996, Kişinyov) — Moldovalı futbolçu. 18 Sentyabr 1996-cı ildə Moldovada anadan olub, daha sonra Portuqaliyaya köçüb. "Turan Tovuz" klubunda solmüdafiəçi mövqeyində çıxış edir. == Karyerası == Denis Marandiçi 4 fevral 2020-ci ildə "Slovenian PrvaLiga" -nın "NK Celje" klubu ilə müqavilə imzalayıb. Denis Marandiçi hal-hazırda karyerasını Azərbaycan çempionatında davam etdirir. Moldovalı müdafiəçi 2023-cü ilin yanvar ayında Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən “Turan Tovuz”la müqavilə bağlayıb. Marandiçi 9 yanvar 2023-cü ildə Türkiyədə təlim-məşq toplanışında olan "Petrolul Ployeşti" ilə yoldaşlıq oyununda yeni komandasında debüt edib. O, 5-ci dəqiqədə hesabı açsa da, sonda “Petrolul Ployeşti” 3:2 hesabı ilə qalib gəlib.

Kefis — qədim yunan mifologiyasında Kefis çayının tanrısı. Nərgizin atasıdır. Oroposda qurbangahı var. Kefisin nəvəsi Apollon tərəfindən suitiyə çevrilmişdir.

Demis Hassabis (ing. Demis Hassabis; 27 iyul 1976, London) — İngilis kompüter alimi və süni intellekt tədqiqatçısı və sahibkardır. İlk karyerasında o, video oyun süni intellekt proqramçısı və dizayneri və ekspert stolüstü oyun oyunçusu olmuşdur. O, DeepMind və Isomorphic Labs-ın baş icraçı direktoru və həmtəsisçisidir və Böyük Britaniya hökumətinin süni intellekt üzrə məsləhətçisidir. D.Hassabis zülal qatlanması proqnozlarına görə 2024-cü il Kimya üzrə Nobel Mükafatına layiq görülmüşdür. (Con Camper və Devid Bayker ilə birgə) == Həyatı == Demis Şimali Londonda Kiprli yunan ata və Sinqapurdan olan Çinli ananın oğlu olaraq doğulub böyüyüb. Uşaq ikən şahmat oynayan Hasabis şahmat vunderkindi idi, 13 yaşında Elo reytinqi 2300 idi, 14 yaşadək oğlanlar arasında dünyada beşinci yeri tutur və bir çox İngiltərə yeniyetmə şahmat komandalarına rəhbərlik edirdi. Hassabis 1994-cü ildən Kembric Universitetinin Queens Kollecində kompüter elmləri üzrə təhsil alıb və 1997-ci ildə ikiqat fərqlənmə diplomu ilə məzun olub. == Karyera == Lionhead Kembrici bitirdikdən sonra Demis bir müddət Lionhead studiyasında işləyib. Xüsusilə, Qara və Ağ oyunu üçün oyun süni intellektinin yaradılması üzrə aparıcı proqramçı idi.

Otis Krandal Devis (ing. Otis Crandall Davis ; 12 iyul 1932, Taskalusa[d], Alabama – 14 sentyabr 2024) — ABŞ-dən olan ikiqat olimpiya çempionu == Həyatı == 12 iyul 1932-ci ildə Alabama ştatının Tuscaloosa şəhərində anadan olub. Koreya Müharibəsi zamanı ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrində dörd il xidmət edib. 1960-cı ildə Romada keçirilən Olimpiya Oyunlarında o, iki qızıl medal qazanıb. O, 400 m məsafəyə qaçışda 44,9 saniyə ilə yeni dünya rekordu qoydu və 45 saniyəlik maneəni aşan ilk şəxs olub. 2024-cü il 14 sentyabr tarixində vəfat edib.

Virciniya Elizabet "Cina" Devis (ing. Virginia Elizabeth «Geena» Davis; 21 yanvar 1956) — ABŞ aktrisasıdır. Cina Devisin İQ-si (intellekt əmsalı) yüksək olduğuna görə Mensa cəmiyyətinin üzvüdür. == Gənclik == 1956-cı ildə Massaçusets ştatının Uorhem şəhərindən doğulan Cina Devis, erkən yaşlarından etibarən musiqilə yaxından əlaqədar idi. Piano, flüt və vurmalı çalğılardan bəzilərini çalmağı öyrənmiş və yetkinlik dövründə bir müddət Uorhemdəki kilsədə orkestr çalğıçılarına qoşulmuşdur. "Nyu İnqlend Kollec"ini bitirdikdən sonra getdiyi "Boston Universiteti"ndə "Gözəl Sənətlər Hissəsindən" 1979-cu ildə yaxşı bir dərəcəylə məzun oldu. Bir müddətə şagird olaraq İsveçdə qaldığından axıcı bir şəkildə İsveç tamaşaçıları tərəfindən danışa bilməkdədir. == Film karyerası == Məzun olduqdan sonra Nyu-Yorkdakı "Zoli" adlı bir modellik agentliyi üçün işə başladı. Modellik, hətta bir müddətə qarsonluq belə etdiyi bu dövrdə Cina Devis yalnız televiziya seriallarında çəkilməyə başlayır. Cina Devis Sidni Pollakın diqqətini çəkincə 1982-ci ildə baş rolunda Dastin Hoffmanın oynadığı "Tutsi" adlı filmdəki romantik serial aktrisa idi və rolunu məharətlə ifa edərək uğurlu film karyerasına başlayır.

Dəniz Dəmir (30 may 1985, Gölə, Ərdəhan ili) — mühəndis və siyasətçi; Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırışının deputatı. == Həyatı == Dəniz Dəmir 30 may 1985-ci ildə Ardahan ilinin Gölə ilçəsində anadan olub. Mühəndis olaraq çalışıb, tunel və qazma işləri aparan müəssisələrin rəhbəri olub. Mühəndis və Memarlar Palataları İttifaqının (TMMOB) üzvü olub. Siyasətə Cümhuriyyət Xalq Partiyasında qoşulub. CHP gənclər qanadında İdarə Heyətinin üzvü və sədr müavini vəzifələrində təmsil olunub. 2018-ci ildə CHP sədrinin baş müşaviri vəzifəsinə təyin edilib, 2020-ci ildə isə CHP Məclis üzvü seçilib. 2023-cü ildə Ankaradan Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı seçilib. 28-ci çağırışda TBMM Milli təhsil, mədəniyyət, gənclər və idman Komissiyasının üzvü olub. Subaydır.