Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • зябь

    ...под посев яровых культур следующей весной. Ранняя глубокая зябь. 2) Поле, вспаханное с осени под весенний сев. Сеять по зяби. Зябь дымила паром.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗЯБЬ

    ж хъуьтIуькар (гатфарин тум вигьиз цайи зулун кьуьгъвер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗЯБЬ

    ж k. t. dondurma şum, payız şumu

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • зуб за зуб

    Зуб за зуб (спорить, браниться и т. п.) Не уступая один другому. Браниться, разговаривать зуб за зуб.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • zağ-zağ

    zağ-zağ

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ZAR-ZAR

    навзрыд

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAR-ZAR

    zar-zar ağlamaq (zarıldamaq) – səslə, zarıltı ilə ağlamaq, fəğan etmək. Ey Vidadi, sənin bu puç dünyada; Nə dərdin var ki, zar-zar ağlarsan? M.P.Vaqif

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ-ZAĞ

    ...təpələri sellər oyanda; Əsər bu həmləyə dağlar da zağ-zağ. B.Vahabzadə. ◊ Üstündə zağ-zağ əsmək – həddindən artıq, ifrat dərəcədə əzizləmək, sevmək,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ-ZAĞ

    z. ~ əsmək to tremble all over, to be* all of a tremble; soyuqdan ~ əsmək to shiver with cold; qorxudan ~ əsmək to tremble / to thrill / to quake with

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ZAR-ZAR

    z.: ~ ağlamaq to sob violently, to weep* / to cry bitterly

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • zağ-zağ

    zərf. ~ əsmək trembler vi ; soyuqdan ~ əsmək grelotter vi, geler (se) ; qorxudan ~ əsmək trembler de peur ; hamı onun qabağında ~ əsir tout le monde t

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • zar-zar

    zərf. ~ ağlamaq sangloter vi, pousser des sanglots

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ZAĞ-ZAĞ:

    zağ-zağ əsmək (titrəmək) кичӀела зурзун, гзаф кичӀе хьун, чандик зурзун (фул, кичӀ) акатун; // зурзун, юзун; ** üstündə zağ-zağ əsmək ...винел зурзун,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ZAR-ZAR:

    zar-zar ağlamaq (zarıldamaq) зарул-зарул шехьун, ван алаз (цӀуриз-цӀуриз) шехьун; ккуз-ккуз шехьун, цӀурун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ZAĞ-ZAĞ

    в сочет. zağ-zağ əsmək дрожмя дрожать, трепетать; üstündə zağ-zağ əsmək kimin, nəyin дрожать за кого, за что, над кем, над чем; оберегать, защищать ко

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • zar-zar

    zar-zar

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ZAR-ZAR

    в сочет. zar-zar ağlamaq рыдать, плакать навзрыд

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • око за око, зуб за зуб

    Отмщая обиды, отплачивая той же мерой за причинённое зло.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ZAD

    ...Ölənədək könül ondan yad olmaz. M.V.Vidadi. Mən aşıq qan ayağı; Qan əli, qan ayağı; Aşıq bir zad görübdür; Üç başı, on ayağı. Sarı Aşıq. Kişi, məlum

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ₁

    is. [ər. zac] kim. Bəzi metalların sulfat duzu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ₂

    is. Qılıncı, bıçağı itiləyərək verilən cila, parlaqlıq. // Ümumiyyətlə silaha verilən cila, parıltı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ₃

    ...[Aşıq Hüseyn:] Hüseyn düşsə cananından uzağa; Şeyda bülbül tənə vurar o zağa… Aşıq Hüseyn. Əgər dünyada insan və ədalət olsa idi, tərlan yerində zağ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAL

    ...müxtəlif məşğələlər üçün böyük və geniş otaq. İdman zalı. Tamaşa zalı. Gözləmə zalı. – İmtahan məclisi qurulmuşdur; Zalda skamyalar qoyulmuşdur. A.Sə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAR

    ...edən, nalan (adətən izafətlərdə işlənir). Aşiqi-zar. Bülbüli-zar. // Yanıqlı-yanıqlı, həzin-həzin ağlama, inləmə; fəğan, nalə. □ Zar getmək – yanıqlı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAR₂

    ...səslə, miskin bir tövrlə söylədi ki, qulaqlarımın zarında hiss etdiyim sızıdan bütün vücudum titrədi. A.Şaiq. 2. Bəzi meyvələrin nazik iç qabığı (pər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAY

    ...puç olmuş, hədər olmuş. Öküzün taydı, işin zaydı. (Ata. sözü). □ Zay eləmək (etmək) – puç etmək, korlayıb heç eləmək. Göndər gəlsin Ələsgərin xələtin

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAD

    ...вещь; 2. что-нибудь; 3. бишь, как его там ..., как это его...;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAĞ

    1. железный купорос; 2. металлический блеск;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAT

    ...üçün şəhadətnamə qayırırlar. M.F.Axundzadə. Oğlumuzun, şükr kim, zatı müsəlman imiş! Bəxtəvər olsun başım, bəxtimiz oğlan imiş! M.Ə.Sabir. □ Zatına b

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ab-tab 2021

    ab-tab

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • AB-TAB

    сущ. устар. красота, изящность, блеск

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗЯБЛЕВЫЙ

    зяблевая вспашка хъуьтIуькар (см. зябь). ЗЯБЛИК (макьамар ядай са нуькI).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗЯБЛЕВЫЙ

    зябь söz. sif., k. t. dondurma; зяблевая вспашка dondurma şum.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПАБ-АЯЛ

    1. arvad-uşaq, ailə, külfət; паб-аял авай evli, arvad-uşaqlı, ailəli; 2. qadınlar və uşaqlar (bir yerdə).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ПАБ-АЯЛ

    n. family, group of persons who are related by blood; home, house; brood; colony; household franchise

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • паб-аял

    семья (букв. жена-ребёнок) : паб-аял авай - семейный.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • YAB-YAB

    Asta, yavaş-yavaş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • ГЪАБ-ГЪАБ

    zərf ovuc-ovuc, ovuclayaraq, ovuclarla.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЪАБ-ГЪАБ

    zərf ovuc-ovuc, ovuclayaraq, ovuclarla.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • зяблевый

    см. зябь; -ая, -ое. З-ая обработка земли. З-ая вспашка, пахота.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ZAD

    şey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ZAĞ

    cila — parıltı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ZİB

    сущ. устар. украшение (о предмете)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAY

    I прил. 1. пропащий, погибший, испорченный 2. экон. бракованный. Zay məhsul бракованная продукция II сущ. брак (о недоброкачественном товаре); zay etm

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAT

    ...индивидуум 3. суть, сущность; zatına bələd olmaq, zatını tanımaq kimin знать родословную чью; zatına lənət kimin будь проклят род чей

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAR

    ...стенание II прил. 1. плачущий, ноющий 2. немощный, слабый ◊ zara gəlmək прийти в отчаяние от кого-л.; zara gətirmək kimi изводить, извести, донимать,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TAB

    1. мощь, сила; 2. терпение, выдержка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BAB

    ...kitab mətninin bölündüyü hissələrindən hər biri (çox vaxt hər bab bir neçə fəslə bölünür). Gülüstani-səri-kuyin kitabın bab-bab, ey gül; Xəttireyhan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZAĞ

    1 сущ. 1. купорос (сернокислая соль некоторых тяжелых металлов) 2. полировка (отполированная поверхность предмета) 2 сущ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BAB₂

    is. [fars.] Tay, cur, bərabər. Məxmərin abı gərək; Yar yarın babı gərək. (Bayatı). …Məndən əfzəldi qüvvədə qəssab; Qızını ver ona, odur sənə bab. S.Ə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BAB₃

    bax babi. [Seyidsədulla:] Siz bab və bəhailik aləmi barəsində uzun və uzadı mütaliə etməlisiniz. M.S.Ordubadi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ƏZAB

    ...[ər.] 1. Əziyyət, üzüntü, işgəncə. Toy-bayramdır bu dünyanın əzabı; Ağlı olan ona gətirər tabı. M.P.Vaqif. [Nuriyyə:] Əvvəl günlər, dünyada hər əzabı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XAB

    is. [fars.] klas. 1. Yuxu. Gecələr gözlərim xabı görməmək; Ol siyah nərgisiməstanədəndir. M.P.Vaqif. Dayansın qarşıda, gətirsən tabı; Ayıltsın qəflətd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QAB

    is. 1. İçərisinə şey qoymaq və ya içərisində şey saxlamaq üçün məişət avadanlığı. Saat qabı. Şeyləri qoymaq üçün qab lazımdır. – Qəzəl qurtarmayır, ça

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAB

    ...var; Dərd çəkməyə mən yazığın tabı var. “Qurbani”. □ Tab (tabı) qalmamaq – gücdən düşmək, taqətdən düşmək, üzülmək. Artıq qollarımda qalmamışdı tab;

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BAB

    1. подходящий по возрасту, по характеру; равный, ровня, чета, пара; 2. глава (в книге);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏZAB

    1. мука, мучение, гнет, страдание; 2. пытка, истязание, терзание;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KAB

    каменистый обрыв

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAB

    1. посуда, сосуд; 2. футляр; 3. посудный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞAB

    квасцы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAL

    1 сущ. зал: 1. большое помещение для многолюдных собраний, занятий. Tamaşa zalı зрительный зал, idman zalı спортивный зал, qiraət zalı читальный зал,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZİB

    I (Dərbənd) qozun yaşıl qabığı. – Quzun zibinnən xəlçə tuxmağçun yun ipini buyatullar, yəxşi qara irəngi uladu II (Qax) qıf

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ZAD

    I сущ. разг. вещь (всякий отдельный предмет). Hər zad всякая вещь II предик. нечто, что-то. Qəribə zaddır что-то необыкновенное, əla zaddır нечто отли

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗАЛ

    1. тавхана, зал. 2. зал (гзаф инсанар гьакьдай зурба кIвал, мес. кинодиз тамашдайбур ацукьдай ва я кьуьлер ийидай, конференция кIватI жедай кIва

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ZAR

    плач, стон, рыдание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZAT

    1. особа, персона; 2. натура; 3. сущность;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗОБ

    1. Cinədan; 2. Ur, boğaz uru

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАД

    ...идти задами кIвалерин кьулухъ патарай яна фин. ♦ твердить зады виридаз фадлай чизвайбур тикрарун; лошадь бьѐт задом балкIанди кIурар хкадарзава,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗУБ

    diş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗУБ

    ...регъуьн; чинеба геле къекъуьн; рикIяй такIанвал аваз хьун; ни в зуб (толкнуть) гьич затIни чидач, са гафни чир хьанач, лугьуз хьанач; не по зубам ем

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗЫБЬ

    ж 1. кьери гъвечIи лепеяр. 2. лепеяр

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗЯТЬ

    м езне (вахан гъуьл, рушан гъуьл, гъуьлуьн вахан гъуьл)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ZAL

    qoca, yaşlı, ağsaqqal, ixtiyar (ağ tüklərlə doğulduğu üçün)

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ZAY

    (Bakı) avara, işsiz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • шлейфовать

    ...рыхлить и выравнивать почву шлейфом 3) Шлейфовать почву. Шлейфовать зябь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • цан

    ...-а, -ар) - пахота : гатфарин цан - весенняя вспашка; зулун цан - зябь; цан акӀахьун - запоздать с пахотой; цан цун - пахать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • кьуьгъвер

    ...кьуьгъвер - пар; даяз кьуьгъвер - неглубокая пахота; зулун кьуьгъвер - зябь; кьуьгъвер авун / кьуьгъверар авун / кьуьгъвер къарагъарун - пахать, вспа

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • зябнуть

    -ну, -нешь; зяб, -ла, -ло; нсв. 1) (св. - озябнуть) Ощущать холод, страдать от холода. Начать зябнуть. Тело зябло. Команда зябнет. 2) (св. - вызябнуть

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DONDURMA

    ...замораживанию). Dondurma ət мороженое мясо ◊ dondurma şumu с.-х. зябь, зяблевая вспашка (осенняя вспашка поля; поле, вспаханное с осени под весенний

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PAYIZ

    ...bərabərliyi астр. осеннее равноденствие; payız əkini озимь, payız şumu зябь ◊ cücəni payızda sayarlar цыплят по осени считают; payız yarpağı kimi əsm

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞUM

    ...вспашка, payız şumu осенняя вспашка, dondurma şumu зяблевая вспашка (зябь), herik şumu паровая вспашка (пар), şumun dərinliyi глубина вспашки (пахоты

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZABİTƏSİZLİK

    is. Zabitənin, ciddiyyətin, tələbkarlığın, nüfuzun olmadığı hal

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİTLİK

    is. hərb. Zabit rütbəsi. Mən zabitliyə bir adi soldat ikən nail olmuşam. M.S.Ordubadi. [Sona:] Yaxşı, biz zabitliyə kimi təyin edək? H

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİT

    1. офицер; 2. офицерский;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZABİTƏ

    дисциплина, порядок, строгость

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZABİTƏSİZ

    sif. Zabitəsi olmayan, sözü keçməyən, tələbkar olmayan. Zabitəsiz adam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİTƏLİLİK

    is. Zabitəli olma, zabitəli adamın xassəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİTƏLİ

    sif. Zabitəsi olan, nizam və intizam tələb edən, çox ciddi və tələbkar olan, nüfuz və təsir gücünə malik olan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİTƏ

    is. [ər.] 1. Qayda, qanun, nizam, intizam. [Divanbəyi:] Barı bu işin şükranəsinə nizamə tabe olun, əgərçi heç nizamı və zabitəni anlamırsınız

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİL

    is. [fars.] mus. Tarda bir pərdə. Mirzə Sadıq tarın qoluna zabil pərdəsini əlavə etmişdir. Ə.Bədəlbəyli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ZABİT

    is. [ər.] Ordu və donanmada komanda heyətinə mənsub şəxs. Zabit rütbəsi. Zabitlər klubu. – Axırımcı teleqraf xəbərlərindən aşkar olur ki, Trablisdə os

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Böyük Zab
Böyük Zab və ya Yuxarı Zab (ərəb. الزاب الكبير‎, əl-Zab əl-Kəbir; kürd. Zêy Badînan və ya Zêyê Mezin, türk. Zap, süry. ܙܒܐ ܥܠܝܐ, zaba alya) — Türkiyə və İraq ərazisindən axan, təxminən 400 kilometr (250 mil) uzunluğunda çay. Çay Türkiyədəki Van gölündən başlayır və İraqda, Mosulun cənubunda Dəclə çayına birləşir. Böyük Zabın hövzəsi təxminən 40,300 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir və çay öz axını boyunca bir çox qollardan su toplayır. Çay və onun qolları əsasən qar və yağış suları ilə ilə qidalanır. Nəticədə, su sərfi il boyu çox dəyişir. Böyük Zab və onun qollarında ən azı altı bəndin tikilməsi planlaşdırılmışdır.
Kiçik Zab
Kiçik Zab (ərəb. الزاب الاسفل‎, əl-Zab əl-Əsfəl; kürd. Zêy Koya və ya Zêyê Biçûk; fars. زاب کوچک‎, Zab-i Küçük; süry. ܙܒܐ ܬܚܬܝܐ, Zaba Taḥtaya) — İran və İraqda çay, Dəclə çayının sol qolu. Çayın uzunluğu 456 km, hövzəsinin sahəsi 19400 km2-dir. Avajeru və Çomme-Bendinabad çaylarının qovuşduğu yerdə əmələ gəlir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Al-Soof, Abu, "Distribution of Uruk, Jamdat Nasr and Ninevite V Pottery as Revealed by Field Survey Work in Iraq", Iraq, 30 (1), 1968: 74–86, ISSN 0021-0889, JSTOR 4199840 Al-Soof, Behnam Abu, "Mounds in the Rania Plain and Excavations at Tell Bazmusian (1956)", Sumer, 26, 1970: 65–104, ISSN 0081-9271 Biglari, Fereidoun; Shidrang, Sonia, "The Lower Paleolithic Occupation of Iran", Near Eastern Archaeology, 69 (3–4), 2006: 160–168, ISSN 1094-2076, JSTOR 25067668 Bosworth, C.E., AL-Zāb // Bearman, P.; Bianquis, Th.; Bosworth, C.E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W.P. (redaktorlar), Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Leiden: Brill Online, 2010, OCLC 624382576 Braidwood, Robert J.; Howe, Bruce, Prehistoric Investigations in Iraqi Kurdistan (PDF), Studies in Ancient Oriental Civilization, 31, Chicago: University of Chicago Press, 1960, OCLC 395172 Buringh, P., Soils and Soil Conditions in Iraq, Baghdad: Ministry of Agriculture, 1960, OCLC 630122693 Edmonds, C.J., Kurds, Turks, and Arabs. Politics, Travel and Research in North-Eastern Iraq 1919-1925, London: Oxford University Press, 1957, OCLC 397502 Eidem, Jesper, "News from the Eastern Front: The Evidence from Tell Shemshāra", Iraq, 47, 1985: 83–107, ISSN 0021-0889, JSTOR 4200234 Fink, A.K.; Ostrizhnov, I.D., "Dokan Hydroelectric Station in Iraq", Power Technology and Engineering, 17 (10), 1983: 519–522, doi:10.1007/BF01425181, ISSN 1570-1468 Frenken, Karen, Irrigation in the Middle East Region in Figures. AQUASTAT Survey 2008, Water Reports, 34, Rome: FAO, 2009, ISBN 978-92-5-106316-3 Hunt, Will, Arbil, Iraq Discovery Could be Earliest Evidence of Humans in the Near East, Heritage Key, 2010, İstifadə tarixi: 4 August 2010 Iraqi Ministries of Environment, Water Resources and Municipalities and Public Works, Volume I: Overview of Present Conditions and Current Use of the Water in the Marshlands Area/Book 1: Water resources // New Eden Master Plan for integrated water resources management in the marshlands areas, New Eden Group, 2006a Iraqi Ministries of Environment, Water Resources and Municipalities and Public Works, Annex III: Main Water Control Structures (Dams and Water Diversions) and Reservoirs // New Eden Master Plan for integrated water resources management in the marshlands areas, New Eden Group, 2006b Isaev, V.A.; Mikhailova, M.V., "The Hydrology, Evolution, and Hydrological Regime of the Mouth Area of the Shatt al-Arab River", Water Resources, 36 (4), 2009: 380–395, doi:10.1134/S0097807809040022, ISSN 0097-8078 Kliot, Nurit, Water Resources and Conflict in the Middle East, Milton Park: Routledge, 1994, ISBN 0-415-09752-5 Kolars, John, Problems of International River Management: The Case of the Euphrates // Biswas, Asit K. (redaktor), International Waters of the Middle East: From Euphrates-Tigris to Nile, Oxford University Press, 1994, 44–94, ISBN 978-0-19-854862-1 Mohammadifar, Yaghoub; Motarjem, Abbass, "Settlement Continuity in Kurdistan", Antiquity, 82 (317), 2008, ISSN 0003-598X Mortensen, Peder, Tell Shimshara.
Böyük Zab (çay)
Böyük Zab və ya Yuxarı Zab (ərəb. الزاب الكبير‎, əl-Zab əl-Kəbir; kürd. Zêy Badînan və ya Zêyê Mezin, türk. Zap, süry. ܙܒܐ ܥܠܝܐ, zaba alya) — Türkiyə və İraq ərazisindən axan, təxminən 400 kilometr (250 mil) uzunluğunda çay. Çay Türkiyədəki Van gölündən başlayır və İraqda, Mosulun cənubunda Dəclə çayına birləşir. Böyük Zabın hövzəsi təxminən 40,300 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir və çay öz axını boyunca bir çox qollardan su toplayır. Çay və onun qolları əsasən qar və yağış suları ilə ilə qidalanır. Nəticədə, su sərfi il boyu çox dəyişir. Böyük Zab və onun qollarında ən azı altı bəndin tikilməsi planlaşdırılmışdır.
Bab
Bab və ya əsil adı ilə Seyid Əli Məhəmməd Şirazi — Babilər hərəkatının rəhbəri və Bəhai dininin iki peyğəmbərindən ilkidir. 1844-cü il mayın 23-də İranın Şiraz şəhərində Seyid Əli Məhəmməd vəd olunmuş Mehdi olduğunu elan edərək özünü "Bab" (ərəbcə "qapı" deməkdir) adlandırır. Bildirir ki, onun əsas məqsədi insanları müqəddəs kitabların vəd etdiyi Allahın tezliklə zühur etdirəcəyi kəsi qəbul etməyə hazırlamaqdır. Demək olar ki, bütün yazılarında "Allahın zahir edəcəyi Kəs"dən (Bəhaullah) danışmış, özündən sonra mütləq o kəsin zühur edəcəyini müjdələmişdir. Bununla belə, Babın mənəvi dirçəlişə, xurafatdan, mövhumatdan uzaqlaşmağa, bərabərlik, ədalət, qadınları əsarətdən azad etmək çağırışları bütün Yaxın və Orta Şərqi lərzəyə gətirmiş babilər hərəkatına səbəb olur. == Həyatının ilk dövrləri == Seyid Əli Məhəmməd Şirazi 20 oktyabr 1819-cu ildə Şirazda, orta təbəqəli əhali arasında doğulmuşdur. O hələ azyaşlı ikən atası vəfat etmişdir və bir tacir olan dayısı Hacı Mirzə Seyid Əli onu himayəsinə götürmüşdür. O hər iki valideyninin xətti ilə Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən, Hüseyn ibn Əlinin övladlarından idi. Şirazda dayısı 6 və ya 7 il ərzində məktəbə göndərir. Təxminən 15-20 yaşları arasında o dayısının ticarət işlərinə qatılır və İranın cənubunda, Fars körfəzi yaxınlığıdakı Buşehr şəhərində tacir olaraq fəaliyyət göstərir.
Hab
Hab (ing. Hub — fəaliyyət mərkəzi və ya toplanma mərkəzi) — kompüterin şəbəkəyə qoşulması üçün istifadə olunur. Əsasən Token-Ring-də kompüterlər kabellərlə ortadakı mərkəzi bir qutuya qoşulurlar (fiziki ulduza). Bu qutu Hub (hab) adlanır.Hab əslində çox portlu bir repeater olduğu üçün şəbəkədəki bütün kompüterlər eyni toqquşma sahəsi (collision domain) içində olacaqlardır. Bu bütün şəbəkənin işləmə gücünün kompüter sayına bölünərək azalması deməkdir. == Ümumi məlumat == Bütün kompüterlərdən Haba ayrı-ayrı kabellər getməsi lazımdır. Hub-lar öz içlərində ethernetin çalışma məntiqini, yəni məntiqi bus quruluşunu özündə birləşdirir. Hub-ın etdiyi sadəcə, bir portundan gələn siqnalın surətlərini yaradıb, digər bütün portlara yollamaqdır. Bu yönü ilə hub üçün bir çox portu olan və hər portuna bir kompüter bağlana bilən bir repeater (təkrarlayan) deyə bilərik. Hub-lar eyni repeater kimi OSI Modelinin 1-ci layında, yəni fiziki layda çalışırlar.
IAB
İnternetin Arxitekturası Şurası və ya qısaca IAB (ing. Internet Architecture Board) – internetin rəhbər orqanlarından biri. ISOC-un tərkibinə daxil olan bu qurum yeni protokolları, standartları, şəbəkənin inkişafı layihələrini, ünvanların verilməsi qaydalarını və s. təsdiq edir. İctimai əsaslarla fəaliyyət göstərir, ancaq IAB-ın üzvləri yalnız peşəkarlar və nüfuzlu şəxslər ola bilər. IAB IANA, IETF, IRTF komitələrinə (qruplarına) rəhbərlik edir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: "Bakı" nəşriyyatı, 2017, 996 s.
Lab
Lab və ya Laap, Lap, Laab (laosca ລາບ; tail. ลาบ) Laos mətbəxinə məxsus salat növü. Tailandın laosluların üstünlük təşkil etdiyi İsan bölgəsində geniş yayılmışdır. Bu salat orada ət yeməyi kimi təqdim edilir.
Mzab
M'zab və ya Mzab (ərəb. مزاب‎) — Əlcəzairin Qaraday vilayətində, Böyük Səhranın şimalında yerləşən təbii bir bölgəsidir. Paytaxt Əlcəzair şəhərindən 600 kilometr (370 mil) cənubda yerləşir və burada təxminən 360.000 nəfər (2005-ci ilə olan məlumat) əhali yaşayır. Əhali İbadidir. == Geologiya == Mzab Mzab vadisində mərkəzləşmiş bir əhəngdaşı yaylasıdır. == Tarix == Ərazinin əsas sakinləri mozabit xalqıdır. Mozabitlər Əlcəzairin orta cənubundakı geniş ərazilərindədə yaşayan İznaten adlı böyük bir Bərbər qəbiləsinin bir qoludur. Müsəlmanların Məğribi fəth etməsindən sonra Mozabitlər Mötəzililər məktəbinin müsəlmanları oldular. Yerli xristian əhalisi burada yaşamağa XI əsrə qədər davam etdi. Rüstəmilər dövlətinin süqutundan sonra bəzi vətəndaşları ilə birlikdə Rüstəmid sülaləsi sığınacaq yeri olaraq Mzab Vadisini seçdi.
Pab
Pab (ing. Pub) — Alkoqollu içkilərin satıldığı və içildiyi restoran tipli məkan. Pablar ingilis sosial-kulturoloji mədəniyyətinin mühüm tərkib hissələlərindən biridir. Pab sözü İngilis dilində Public House (azərb. İctimai Ev‎) sözlərinin qısaldılmasından əmələ gəlmişdir. Bu tipli içkixanalar əsasən Böyük Britaniyanın hakim olduğu ərazilərdə (Avstraliya, Kanada, Yeni Zelandiya) yayılmışdır. Mütəxəssislər tərəfindən Pablar Tavernaların müasir forması kimi izah edilir.
Qab
Çanaq (ölçü vahidi) — riyaziyyatda əski çağlarda əsasən ərzağın çəkisini ölçmək üçün istifadə edilən çəki ölçü vahidi. Çanaq (qab) — əski çağlarda məişətimizdə istifadə edilən qab. Çanaq (anatomiya) İnsan gövdəsinin aşağı hissəsinə aid nahiyə. Çanaq sümüyü— Çanaq nahiyəsinin istinadını təşkil edən bir cüt qalça, bir cüt oturaq, bir cüt qasıq sümükləri.
ZAZ
İzabel Jeffrua (fr. Isabelle Geffroy, 1 may 1980) — Fransa müğənnisi. == Həyatı == İzabel Jeffrua 1 may 1980-ci ildə Fransanın Tur şəhərində doğulub. 2001-ci ildə tanınmağa başlayıb. Məşhur fransız müğənni Zaz Türkiyənin 52-ci Beynəlxalq Bursa Festivalında qonaq olub. == Albomları == === Sinqları === «Je veux» (2010) «Le long de la route» (2010) «La fée» (2011) «Éblouie par la nuit» (2011) «On ira» (2013) == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Официальный сайт Arxivləşdirilib 2012-12-24 at the Wayback Machine Немецкий официальный сайт (alm.) Страница ZAZ на Myspace Страница ZAZ на Facebook Интервью с певицей Arxivləşdirilib 2011-01-29 at the Wayback Machine Дмитрий Гусев. "Певица ZAZ – музыкальное откровение". russian.rfi.fr. 18.03.2011. 2012-05-10 tarixində arxivləşdirilib.
Zap
Zap - silmək, yox etmək (ru. уничтожать, затирать) – faylın uzaqlaşdırılması, məsələn, onun bütün informasiyasının fiziki yox edilməsi; informasiya daşıyıcısının, adətən, statik elektrik yükü ilə zədələnməsi. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Zar
Zar (Kəlbəcər) — Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Zar (Qırxbulaq) — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Ellər (Kotayk, Abovyan) rayonunda kənd.
Əzab
Əzab — fiziki və emosional narahatlıq, ağrı, stres, əzab yaşadığı canlı varlığın son dərəcə xoşagəlməz, ağrılı və ya ağrılı duyğularının məcmusu. Ojeqov lüğətinə görə əzab — fiziki və ya zehni ağrı, əzabdır. YFE əzabı "əziyyət, fəaliyyətin əksinə; ağrı, xəstəlik, kədər, kədər, qorxu, həsrət və narahatlıq vəziyyəti". Eyni zamanda, bu, bir insanın və ya bir sıra şəxslərin fiziki və mənəvi-əxlaqi qüvvələrinin aktiv gərginliyinin bir formasıdır; xassələri arasında ümidsizlik, bölünmə, ehtiraslardan da bəhs olunur. Ayrıca, idrak təcrübəsinin bu və ya digər şəkildə əzablara davamlı olduğunu qeyd edirlər. == Etimologiyası == Böyük Psixiatriya Ensiklopediyası (2-ci nəşr, 2012) ümumi slavyan dilini etimologiya kimi göstərir əzab "iş; ehtiyac"; lat. sterno "ümidsizliyə qərq olmaq, məhv etmək". IV Drobışeva yunan dilini göstərir yun. πάθημα, πάσχω "əzab, xəstəlik, əziyyət", Yunan ilə əlaqəli sayılır yun. στρηνής, στρηνός "kəskin, kobud", lat.
Anna Zak
Anna Kuzenkova (ivr. ‏אנה קוזנקוב‏‎, rus. Анна Кузенкова 12 mart 2001, Soçi, Krasnodar diyarı, Rusiya) — əsasən Anna Zak adı ilə tanınan Rusiyada doğulmuş İsrail fotomodeli və müğənnisi.
Azab (Xoy)
Azab (fars. عذاب‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Xoy şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Bab-Ənar
Bab-Ənar – İranın Fars ostanının Cəhrom şəhristanının Xəfr bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 1,702 nəfər və 445 ailədən ibarət idi.
Gökhan Zan
Gökhan Zan (7 sentyabr 1981[…], Antioxiya) — təqaüddə olan türk futbolçu. Gökhan Zanın ilk klubu "Hatayspor" olub. Sonradan "Çanaqqala Dardanelspor"a keçən futbolçu 2003–2004-cü il mövsümündə "Beşiktaş"a transfer olub. O, 2005–2006-cı il mövsümünü "Qaziantepspor"da keçirdikdən sonra "qartallar"ın heyətinə qaytarılıb. 2000-ci ildən Türkiyə milli komandasına çağırılan Gökhan indiyədək 45 dəfə "ay-ulduzlu" forma geyib. 2009-cu ildə "Qalatasaray"la 2 illik müqavilə imzalayıb.
Kisə (qab)
Kisə — çox sayda dağıla bilən, səpələnən əşyaların, ərzağın və tikini materiallarının saxlanılması və daşınmsı üçün əski çağlardan bu günümüzə qədər məişətimizdə istifadə edilən xüsusi qab. == Ümumi məlumat == Xalqımızın məişətində əski çağlardan bir çox məmulatları kisəyə qablaşdırmışlar. Kisə sözü bu gün də məişətimizdə yaşamaqdadır. Əsasən ərzaqlar - un, düyü, şəkər, arpa, buğda, eləcədə bir çox tikinti materialları - qum, gips və sairə kisələrə qablaşdırılır.
Krater (qab)
Krater (qab) (q.yun. κεράννυμι — qarışdırıram) — çaxır və suyu qarışdırmaq üçün antik qab.
Molla Zal
Molla Zal (1805, Xoy şəhristanı, Qərbi Azərbaycan ostanı – Qıraq Kəsəmən) - Məşhur bəy və qaçaq. Qaçaq Kərəmin babasıdır (ata babası). == Həyatı == Molla Zal 19-cu əsrin 5-10-cu illərində Cənubi Azərbaycanın Xoy şəhristanında anadan olmuşdur. Ulu babaları 18-ci əsrin əvvəllərində qaçaqlıq edərək Qazax sultanlığının Kəsəmən kəndindən (indiki Ağstafa rayonu Qıraq Kəsəmən ərazisindən) Cənubi Azərbaycanın Xoy ərazisinə köçmüşlər. 100-120 il orada məşkunlaşmış və ad-san qazanmışlar. Bir çox düşmənləri olan Zal və 5 qardaşı babaları İskəndər bəyin məsləhəti ilə 19-cu əsrin 30-cu illərində öz ata-baba yurdları olan Qazax elinə qayıdırlar. Ağstafa rayonunun Qıraq Kəsəmən kəndində yaşamışdır. Mərdliyinə, igidliyinə görə böyük hörmət qazanmışdır. Zalgil 6 qardaş olmuşlar. Qaçaq Nəcəf - Qazax rayonunun Aslanbəyli kəndində yaşamışdır.
Qab-qacaq
Qab-qacaq — məişətdə, əsasən də mətbəxdə yemək hazırlığı, ərzağın saxlanmsı və emalı üçün işlədilən əşyaların ümumi adı. Qab-qacaq aşağıdakı kateqoriyalara bölünür: Stol süfrəsinə düzülməsi üçün: boşqab, dayaz boşqab, dərin boşqab, salat qabı, fincan, nəlbəki, piyalə, stəkan, rumka, bokal, kiçik stəkan, stəkanaltı; Yeməyin hazırlanması üçün: qazan, tava Köməkçi əşyalar - bıçaq, qaşıq, çəngəl Yeməyin saxlanması üçün qablar.Son əsrlərdə qablar adətən saxsı qablar, daş qablar, çini və ya çini kimi keramika materiallarından hazırlanır. Qab-qacaq, ağac, metallar (məsələn, qalay), temperli şüşə, akril və melamindən də hazırlana bilər. Birdəfəlik qablara kağız və plastik kimi birdəfəlik qablar daxildir. Ətraf mühitlə bağlı narahatlıqlara görə, 2023-cü ilin oktyabrından İngiltərədə birdəfəlik plastik qablar və bıçaqlar qadağan ediləcəkdir. Oxşar qadağa Aİ-də 2021-ci ilin iyul ayından etibarən tətbiq edilir.
Rocket Lab
Rocket Lab — Yeni Zelandiyada bir filialı olan Amerikan özəl kosmik şirkətidir. Şirkət Atea adlı bir suborbital səsləndirici raket hazırladı və hazırda kiçik peyklər və CubeSats üçün xüsusi buraxılış təmin edən Electron kimi tanınan yüngül orbital raket kimi fəaliyyət göstərir. Şirkət 2006-cı ildə Yeni Zelandiyada Piter Bek tərəfindən təsis edilmişdir. 2013-cü ildə isə ABŞ-nin Kaliforniya ştatında baş ofisini açmışdır. Elektron test proqramı 2017-ci ilin may ayında başlayıb. 2018-ci ilin əvvəlində şirkətin 5,7 milyon ABŞ dolları dəyərində olan bir qiymətlə uçuşlar keçirdiyi açıqlandı. Mahia yarımadasından (Yeni Zelandiya) raket sınaq uçuşları 25 May 2017 və 21 Yanvar 2018 tarixlərində reallaşdı və ilk kommersiya uçuşu 11 Noyabr 2018 tarixində reallaşmışdır. 16 Dekabr 2018-ci ildə Rocket Lab ilk NASA missiyası olan ELANA proqramını təqdim etdi. Şirkət ilk buraxılışını 2020-ci ildə Virciniyadakı Orta Atlantika Regional Kosmik Mərkəzindən etməyi planlaşdırır. Şirkətin əsas məqsədi CubeSat peykləri kimi kiçik yüklərin orbitə çıxarılması üçün yüngül, kommersiya baxımından səmərəli buraxılış vasitələri(raketlər ) inkişaf etdirməkdir.2010-cu ilin dekabr ayında şirkət ABŞ hökumətindən nanosellitləri orbitlərə çatdırmaq üçün bir vasitə hazırlamaq üçün taktiki kosmik sistemlərin operativ yerləşdirilməsi proqramı çərçivəsində bir müqavilə aldı.
Ruhullah Zam
Ruhullah Zəm (fars. روح‌الله زم‎; 27 iyul 1978, Tehran – 12 dekabr 2020, Tehran) — İran ictimai fəalı və jurnalisti. O, hökumət korrupsiyası haqqında sənədləri yayımlamaqla tanınır. Zəm 2009-cu ildə İran İnqilab Keşikçiləri tərəfindən həbs edilmişdi. Həbs edilməsindən və İranı tərk etməsindən sonra 2015-ci ildə "Amad News" adlı "Telegram" kanalı açan Zəm 2017–2018-ci il İran etirazları zamanı əhəmiyyətli jurnalistik fəaliyyət göstərmişdir. "Voice of America" portalının farsdilli bölməsi onu tez-tez buraxılışlarına dəvət edir. == Həyatı == Ruhullah Zəm 1978-ci ildə İranın paytaxtı Tehran şəhərində, ruhani ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Məhəmmədəli Zəm 1980–1990-cı illərdə müxtəlif dövlət vəzifələrində çalışmış bir islahatçı idi. Ruhullah Zəm 2009-cu ildə keçirilən etiraz aksiyalarına qoşulmuş, bir müddət Evin həbsxanasında saxlanılmışdır. O, 2011-ci ildə Əli Xameneiyə göndərdiyini açıq məktubda işgəncəyə məruz qaldığını bildirmişdir.
Zar (Kəlbəcər)
Zar (digər tarixi adı Şəhrizər) — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Zar kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020- ci il Noyabr ayının 25-də işğaldan azad edilmişdir. == Tarixi == Zar kəndi Qarabağ yaylasının ətəyindədir. İlk dəfə XIII əsrə aid mənbədə adı çəkilir. 1590-ci il sənədinə görə, şamr qəzasında Zar nahiyyəsi olmuşdur. XIX əsrdə Tiflis quberniyasında Zar kəndi, Qars vilayətində Zaruşad kəndi və çayı qeydə alınmişdir. Ermənistanda Zar, Cənubi Azərbaycanda isə Kəlbəzar kəndləri mövcuddur. Favst Buzandın (V əsr) əsərində və VII əsr mənbələrində Cənubi Azərbaycanda Zaravand, Zarişat (Türkiyənin indiki Zaruşt ərazisində) yaşayış məntəqəlarinin adı çəkilir. Mənbələrdə zar tayfa adı kimi qeyd olunur və onların fars vilayətinin cənubunda, Fars körfəzin sahillarindən Kirməna qədər olan ərazidə yaşadiqları göstarilir. İran mənşəli zarlar qədim dövrlərdə İranın şm.-q.-inda, habelə keçmiş Sünik ərazisində (Qarabağın müəyyən hissəsi, Qubadlı-Zəngilan zonası, Ermənistanın c.-ş.