Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ТЕЙ

    араб, сущ.; -ди, -да араб алфавитдин гьарф. Я бей, тей, элиф тийижиз Илимдикай рахаз кӀанда. С. С. Акьул жуваз аваз кӀанда.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • tey 2021

    tey

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TEY

    ...(Şahbuz) II (Qax, Quba) arıq. – Hər gün nə qədər yiyədü, gənə də teydü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TEY

    прил. диал. 1. чистый (без примеси чего-л. постороннего). Tey buğda unu чистая пшеничная мука, tey qızıl чистое золото 2. сплошной. Bu ət tey yağdır э

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TEY

    ...bütün, səlt. Xörək tey yağdır. – [Banıxanım:] Bağrımı döndərdin tey qızıl qana; Oğul, gedib, ağlar qoyma sən bizi! “Aşıq Qərib”.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TEY

    прил. рах. 1. халис, акахьай затӀ авачир, михьи, саф; tey buğda unu михьи (халис) къуьлуьн гъуьр; 2. чӀим, тамам, вири; xörək tey yağdır къафун чӀим г

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TƏK-TƏK

    z. 1. one by one; 2. bax gec-tez

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • TAY-TAY

    z.: ~ yığmaq to bale (d.); to heap up (d.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • TEZ-TEZ

    TEZ-TEZ Əmi bir az tənəffüs edək, – deyə Nərgiz tez-tez otaqdan çıxırdı (S.S.Axundov); İTİ-İTİ Tramvay sürətini artırdıqca [Tahirin] də fikri iti-iti

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TƏK-TƏK

    seyrək — arabir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TƏK-TƏK

    bir-bir — ayrı-ayrı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TEL-TEL

    прил. волокнистый (состоящий из волокон); tel-tel etmək размочалить, разделить на волокна; tel-tel olmaq: 1. размочаливаться, размочалиться (расстрепа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TEZ-TEZ

    yeyin-yeyin — iti-iti

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TEZ-TEZ

    ...встречаться, tez-tez mübahisə etmək часто спорить с кем-л., tez-tez səhv edirdi частенько ошибался, tez-tez fikrini dəyişmək часто менять свое мнение

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TAY-TAY

    bax taybatay. Geniş pəncərələr açılar tay-tay. S.Vurğun.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY-TAY

    1 нареч. кипами, тюками, мешками. Pambıq tay-tay daşınır хлопок вывозится тюками, tay-tay düyü gətirirlər привозят рису мешками, tay-tay yığmaq собира

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TƏK-TƏK

    1. по одному, поодиночке; 2. поштучно, единично, единицами; 3. редко, изредка; 4. редкий, единичный, спорадичный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TEZ-TEZ

    нередко, часто, то и дело, почаще, частенько

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TAY-TAY

    ...Taylarla, çox, çoxlu, kisələrlə, yeşiklərlə, top-top. İndi top-top, tay-tay parça, kisə-kisə şəkər, un, düyü daşınırdı. Ə.Əbülhəsən.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • tək-tək

    zərf. un à un

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • TEZ-TEZ

    ...yemək. – [Yasəmən:] Onsuz da elə tez-tez danışırlar ki, heç nə yaza bilmirəm. S.Rəhman.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • tay-tay

    zərf. ~ yığmaq empiler vt

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • TƏK-TƏK

    sif. və zərf 1. Birbəbir, bir-bir, ayrı-ayrılıqda. Mirqasım mollaların bəzilərinə tək-tək salam verməyə başladı. S.Rəhman. 2. Hərdənbir, arabir, bəzən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • Tər-tər

    coğ. Ter-Ter

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ТЕК-ТЕК

    zərf 1. tək-tək, bir-bir, ayrı-ayrılıqda, birbəbir; 2. hərdənbir, arabir, hərdən, bəzən, nadir (hallarda), az-az.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТЕК-ТЕК

    zərf 1. tək-tək, bir-bir, ayrı-ayrılıqda, birbəbir; 2. hərdənbir, arabir, hərdən, bəzən, nadir (hallarda), az-az.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • tay-tay

    прил. шешелралди, ишигралди, гзаф, гзаф кьадар, туп-туп.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • tay-tay

    кил. taybatay.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TEZ-TEZ

    ...датӀана; 2. гьамиша, даима; 3. йигиндиз, тади кваз, фад-фад (мес. фин, рахун, тӀуьн).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TƏK-TƏK

    ...сад-сад, са-сад, чара-чараз; 2. гагь-гагь, арабир, тек-туьк; 3. тек-туьк, инлай-анлай, сад-садавай аралу, кьери).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • tay-tay

    tay-tay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • tez-tez

    tez-tez

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • tək-tək

    tək-tək

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • tel-tel

    tel-tel

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • tər-tər

    tər-tər

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TAY-TAY

    кипами (беря или передавая что-нибудь)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TƏK-TƏK

    ...hallarda в единичных случаях 3. одиночный. воен. Tək-tək atəş одиночные выстрелы 4. штучный, поштучный. Tək-tək istehsal штучное производство

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞEY-MEY

    рах. кил. şey-şüy.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • şey-mey

    şey-mey

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ŞEY-MEY

    dan. bax şey-şüy. Nuşapəri xanım aşpazdan ayrılıb, şey-meyini götürüb getdi. (Nağıl).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞEY-MEY

    i. bax şey-şüy

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ŞEY-MEY

    см. şey-şüy

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞEY-MEY

    пожитки, манатки, рухлядь, скарб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • key-key

    нареч. суст гьалда, сустдаказ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KEY-KEY

    zərf Key halda, süst halda. Tarıverdi yerə düşüb, key-key Məcidin qabağına yeridi. S.Rəhimov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • key-key

    key-key

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • bəy-bəy

    bəy-bəy, gəzmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • MƏG

    (Lerik) saç kəpəyi, qovuq. – Başım tey məgdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TƏN₂

    is. [fars.] klas. Bədən. Can əgər çıxsa tənimdən əsəri-mehrin ilə; Əsəri-mehrini sanman ki, çıxar canımdan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HEY

    is. Qüvvət, iqtidar, cismani enerji. Canında hey yoxdur. ◊ Heydən düşmək (kəsilmək) – gücdən düşmək, üzülmək, əldən düşmək. Səttarla Ülkər bir böyük m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏN

    ...başqası ilə eyni olan; bərabər. Dost dost ilə tən gərək; Tən olmasa, gen gərək. (Məsəl). Qalxdın şahin kimi üfüqlərlə tən; Vuruldun öz ana torpağına

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY₁

    ...oğlandır, ona tay hanı? Var adı, qulluğu, şöhrəti, şanı. S.Vurğun. □ Tay etmək – bərabər tutmaq; bir tutmaq. Mələkdən də səni billəm ziyadə; Tay etmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY

    ...malını oğurlayırlar. C.Məmmədquluzadə. 2. bax taya. Küləş tayı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY₄

    ...Bir yeri iki hissəyə bölən şeyin tərəflərindən biri. Divarın bu tayı. – Pərdənin o tayında da sükut vardı. S.Rəhman. // Eyni mənada dağ, dərə və s. h

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY₅

    Ta” (4-cü mənada) sözünün danışıq dilində işlənən forması. Hökumət adamları Nəbinin dalıncan tay kəndə gəlmirdilər. “Qaçaq Nəbi”. [Süleyman:] Naharı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TEL₁

    ...çəkib, sağ əli ilə telini sığalladı, köksünü ötürdü. Ə.Vəliyev. // Tük. Koroğlu durnanın telindən bir dəstə kəsib, Eyvazın papağına sancdı. “Koroğlu”

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TEL₂

    is. məh. Düyü unu və şəkərdən bişirilən tel şəklində ağ və kövrək şirniyyat növü. [Novruz] bayramında və oruc(luq) bayramında tel, paxlava, peşmək və

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TEL₃

    ...sözünün qısaltması. [Hacı Salman:] Hacı əmin sənə qurban, bu teli bir oxu. N.Vəzirov. [Göyçək Ümidə:] [Çiçək] getdi ki, nazirliyə vurduğu telin cavab

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏK

    ...Təkcə, bircə, bir, ancaq bir, yeganə. İki bacının tək qardaşı. Tək övlad. – Bütün evin lampaları kimi, bu axşam həyətin bu tək fənəri də yandırılmamı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TAY

    is. 1. Tək, bir. Öküzün taydı, işin aydı. (Ata. sözü). 2. Ümumiyyətlə, qoşa şeylərdən hər biri. Qırılmış cilovun, taydır üzəngin. M.Rahim. // Eyni mən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏK

    ...Ə.Haqverdiyev. Divar kimi dik təpədən göz işlədikcə baxırsan, dərənin təki görünmür. Mir Cəlal. // Dərinlik, alt. Torpağımın təkində nələr, nələr yox

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏM

    [ər.] bax tam2. Dedi: – Meylin olurmu aluyə; Təmi meyxoş qızıl gəvaluyə? M.Ə.Sabir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BƏY

    ...bəylər görəcəkmiş; Toxm əkməyə dehqanları neylərdin, ilahi?! M.Ə.Sabir. Mədənlərdə, fabrik və zavodlarda işləyən fəhlələr, bəyin zülmündən və aclıqda

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BEY

    is. [ər.] Ərəb əlifbasında (b) hərfinin adı. Bilmək nə gərək kim, bu əlifdir, bu da beydir. M.Ə.Sabir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞALVARÇAĞ

    (Cəlilabad) şalvarsız, tumançaq. – Şalvarçağ gəzmə, qıçun tey toz oley axi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • тӀай

    / тӀей (диал.; мест.) - где?; см. гьина (гьина ава?) и гьинал (гьинал ала?).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • KÜNDƏ₂

    ...ayaqlarına, boyunlarına və ya əllərinə vurulan ağır şey. Mən aşiqəm tey yara; Canım aldı tey yara; Boynum kündədə olsun; Əlim yetsin tey yara. (Bayat

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BUSAĞA

    ...Adam busağadan çıxsa, hər yerə gedə bilər (Lerik); – Busağamız tey dağılıb (Masallı)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BATTAĞ

    ...batdax. – Lökbatan tərəf lap battağdu (Bakı); – Suyi tökeysüz tey battağ eleysüz (Cəlilabad)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • уродливость

    ...фигуры. Уродливость одежды. Уродливость воспитания. 2) обычно мн.: уродливости, -тей. Ненормальное, уродливое явление. Исправлять уродливости экономи

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • кутья

    -и; мн. род. - -тей, дат. - -тьям; ж. 1) Обрядовое поминальное кушанье из варёного риса, пшеницы с изюмом или мёдом. 2) устар. Насмешливое название ли

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PEYLƏMƏK

    ...yaralamaq. [Siçan:] Bu pişiyin atını bir peyləyin; Xakə yıxın, ömrünü tey eyləyin. S.Ə.Şirvani.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • неясность

    ...положения. Неясность происходящего. 2) обычно мн.: неясности, -тей. то, что является непонятным, неясным 4) В наших отношениях была какая-то неясност

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • волость

    -и; мн. род. - -тей, дат. - -тям; ж. см. тж. волостной 1) В Древней Руси: административно-территориальная единица; область, подчинённая одной власти (

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • формальность

    ...формальности. Формальность подхода к делу. 2) обычно мн.: формальности, -тей. Внешняя сторона дела, принятый порядок оформления чего-л. Выполнять, со

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • договорённость

    ...договорённость. Делать что-л. по договорённости. б) отт., мн.: договорённости, -тей., офиц. Вид дипломатического соглашения сторон без детализации и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • любезность

    ...любезностью. Покорить своей любезностью. 2) обычно мн.: любезности, -тей. Любезные, лестные слова. Говорить любезности. Внимательно слушать любезност

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • предосторожность

    ...предосторожностью. Чувство предосторожности. 2) обычно мн.: предосторожности, -тей. Мера, действие, предусмотрительно принимаемые для ограждения от ч

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • затея

    ...вымысел). Дать волю всем затеям (прихотям). 2) обычно мн.: затеи, -тей. Забава, развлечение. Ребячьи, детские затеи. А ты у нас большой охотник до вс

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ŞEL

    ...(Cəlilabad); 2. kol-kos. – Kürün qırağına getmişdim, suyun üzü tey şeldi (Əli Bayramlı) II (Salyan) tənəkdən düzəldilən talvar. – Bağda bı il şel düz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • несообразность

    ...очевидной. Несообразность поведения, ситуации. 2) обычно мн.: несообразности, -тей. То, что лишено здравого смысла, нелепо, является странным или нер

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • лопасть

    -и; мн. род. - -тей, дат. - -тям; ж. 1) Широкая плоская часть какого-л. инструмента, приспособления, орудия. Лопасть заступа. Лопасть весла. 2) а) Пло

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шероховатость

    ...шероховатостей. Эту шероховатость надо исправить. 4) только мн.: шероховатости, -тей. Неприятности, мелкие недоразумения и т.п. Житейские шероховатос

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ёмкость

    ...упаковывается в тубы ёмкостью примерно в сто граммов. 2) мн.: ёмкости, -тей. Сосуды для хранения чего-л. Ёмкости с горючим. ёмкость для зерна. Не хва

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏLİF

    ...biri. 2. Düz, şax, qamətli. Əlif Allahın adıdı, Bey peyğəmbər bilirəm. Tey tabarək qəni Allah, Ona səcdə qılıram. Xilqətim Adəm atadı, Söylə ki, yeks

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • глупость

    ...глупость. Кто же не делал глупостей! б) отт., обычно мн.: глупости, -тей., разг. Вздор, пустяки. Отстань со своими глупостями! Брось читать всякую гл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • масть

    -и; мн. род. - -тей, дат. - -тям; ж. 1) Цвет шерсти животных (обычно лошадей) Вороная масть. 2) Один из четырёх разрядов на которые делится колода кар

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • третий

    ...лишний. Одни любят чай, другие - какао, а третьи - кофе. 3. третья, -тьей; ж. Получаемый делением на три; одна треть. Две третьих. - в третьи руки -

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • статья

    -и; мн. род. - -тей, дат. - -тьям; ж. см. тж. статейка, статьица, статьишка, статеечка, статейный 1) Научное, публицистическое, научно-популярное сочи

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • смерть

    1. -и; мн. род. - -тей, дат. - -тям; ж. см. тж. до смерти, смерть 1., смерть 2., смертный 1) биол. Прекращение жизнедеятельности организма и гибель ег

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYİN

    is. [ər.] 1. Müəyyən etmə, aydınlaşdırma. Zeynal şaşırdı. Nə [edəcəyini] təyindən aciz kimi idi. S.Hüseyn

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYİNAT

    is. [ər. “təyin” söz. cəmi] Kurs, məktəb və s. qurtarmış mütəxəssisləri müəyyən yerlərə işə təyin etmə, göndərmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYİNEDİCİ

    sif. Bir şeyin əsasını təşkil edən, şərtləndirən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYİNNAMƏ

    is. [ər. təyin və fars. …namə] Bir işə, vəzifəyə, yerə təyin olunmaq haqqında sənəd. Səriyyə gəlib çıxmadısa da, Salam gözləmədi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏ

    is. [ər.] Mühərriki və hərəkət etməyən qanadları olan havadan ağır uçucu aparat. Reaktiv təyyarə. Sərnişin təyyarəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏÇİLİK

    is. 1. Təyyarəçinin işi, sənəti, təyyarə sürücülüyü; pilotluq. Əşrəf təyyarəçilik oxuyan yoldaşlarından ikisini yanına salıb evlərinə gətirdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏQAYIRAN

    sif. Təyyarə qayırmaqla məşğul olan. Təyyarəqayıran zavod

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏQAYIRMA

    is. Təyyarə istehsalı ilə məşğul olma, təyyarə qayırma sahəsinə aid olma. Təyyarəqayırma sənayesi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏVURAN

    sif. : təyyarəvuran top hərb. – mərmi ilə düşmən təyyarəsini vurmaq üçün xüsusi top

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏYYARƏÇİ

    is. Təyyarə sürücüsü; pilot

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Tey
Tey — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Meğri rayonunda kənd. == Tarixi == == Toponimikası == Toponim türk dilində "təpə" mənasında işlənən tey sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Orotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. == Coğrafiyası == == Əhalisi == Kənddə 1873-cü ildə 126 nəfər, 1886-cı ildə 174 nəfər, 1897-ci ildə 293 nəfər, 1904-cü ildə 425 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə kəndin sakinləri erməni təcavüzünün nəticəsində kəndi tərk etmişlər. Yalnız indiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalanlar tarixi-etnik torpaqlarına qayıda bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 53 nəfər, 1926-cı ildə 62 nəfər, 1931-ci ildə 81 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. Kollektivləşmə adı ilə kənddə yaşayan azərbaycanlılar köçürülərək kənd ləğv edilmişdir. İndi ölü kənddir.
Ey Ey Tet
Ey Ey Tet (13 dekabr 1992) — Myanmalı üzgüçü. Ey Ey Tet Myanmanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Ey Ey Tet birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında qadınlar 50 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 30.25 saniyəlik nəticəsi ilə 70-ci yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.
Le-Tey (Alye)
Le-Tey (fr. Le Theil) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Le-Monte kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vişi. INSEE kodu — 03281. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 408 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 252 nəfər (15-64 yaş) arasında 177 nəfər iqtisadi fəal, 75 nəfər fəaliyyətsiz (fəaliyyət göstərici 70,2%, 1999-cu ildə 63.7%) idi. Fəal olan 177 nəfərdən 157 nəfəri (97 kişi və 60 qadın), 20 nəfəri işsizdir (9 kişi və 11 qadın). Aktiv olmayan 13 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 34 nəfər təqaüdçü, 28 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.
Bəy
Bəy — (türk. "hökmdar", "ağa") - 1) Şərq ölkələrində tayfa-nəsil, sonralar isə feodal əyanlarının titulu. İranda tayfa və ya bir neçə tayfanın başçısı. Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz xalqlarında orta əsrlərdə və yeni dövrdə feodalın - torpaq sahibinin adı; 2) müasir Türkiyədə - kişilərə müraciət forması; 3) 1705 - 1957-ci illərdə Tunisdə irsən hakimiyyətə gələn hökmdar. Bəy - həmçinin nikaha daxil olmağa hazırlaşan kişiyə deyilir.
Dey
Dey (fars. دی‎) — İran və Əfqanıstanın rəsmi təqviminin onuncu ayı. Dey ayında 30 gün var. Bu ay dekabr ayında başlayıb yanvar ayında sona çatır. Dey qışın ilk ayıdır.
Gey
Homoseksuallıq eyni cinsdən (və ya genderdən) olan şəxslər arasında romantik, cazibə və cinsi davranışdır. Homoseksuallıq, bir cinsi oriyentasiya olaraq, "Özü ilə eyni cinsdə olan insanlara davamlı şəkildə göstərilən cinsi və romantik maraq" olaraq təyin edilir. Bu, həmçinin, "Birinin belə maraqlara, davranışa və LGBT icmasının bir hissəsi olaraq özünü şəxsiyyətcə dərk etməsi" kimi başa düşülür.Biseksuallıq və heteroseksuallıqla bərabər, homoseksuallıq cinsi oriyentasiyalar oxunda əsas üç cinsi oriyentasiyadan biridir. Hal-hazırda homoseksuallığın mövcudluğunun səbəbi elmi şəkildə əsaslandıra bilinməsə də, düşünülür ki, bu, insanın öz seçimi deyildir və əsasən genetik, hormonal və ətraf-mühit amillərinin mürəkkəb şəkildə birləşməsindən qaynaqlanan bir amildir. Bu gün homoseksuallığın səbəbləri haqda bir çox teoriya olsa da, alimlər bioloji nəzəriyyəyə əsaslanır. Kişilərdə homoseksuallığın qeyri-sosial, bioloji səbəblərinin olduğunu, və cəmiyyətin təsirindən asılı olmadığını təsdiqləyən bir çox dəlil vardır. Hal-hazırda nə valideyn tərbiyəsinin və uşaqlıqda yaşanan hər hansı bir təcrübənin insanın cinsi oriyentasiyasına təsir etdiyini sübut edən əsaslı dəlil, nə də ki psixoloji müdaxilənin insanın cinsi oriyentasiyasını dəyişə biləcəyini təsdiq edən sübut mövcud deyil.Bir çox insan homoseksuallığın qeyri-təbii olduğunu düşünsələr də, elmi araşdırmaların nəticəsi onu göstərir ki, bu normal və təbiidir, insanın cinsi oriyentasiyalarından bir variasiyadır, və heç bir neqativ psixoloji təsiri özündə daşımır.Homoseksualları tanımlamaq üçün bir çox terminlərdən istifadə edilir. Bunların ən tanınmış olanları qadın homoseksuallar üçün "lezbiyan" (və ya lezbiyən), kişi homoseksuallar üçün isə "gey" termininləridir. Qeyd olunmuş terminlər hələ də Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətinə əlavə olunmamışdır, bu səbəbdən də yuxarıda qeyd edilmiş terminlərin orfoqrafik baxımdan düzgün yazılışı dilçilərin müzakirə mövzusu qalmaqda davam edir. Bir neçə səbəblərə görə, gey və lezbiyanların, və ya eynicinsli romantik və cinsi münasibətlərdə olmuş şəxslərin ümumi sayını və faiz nisbətini dəqiq bilmək çətindir.
Ley
Belibağlı (lat. Circus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Ney
Ney — ağacdan, qamışdan ya da bürüncdən qayırılan üfləmə musiqi aləti. == Söz açımı == == Tarixçə == Qədim çalğı alətlərindən hesab olunur. Onun yaranma tarixi eramızdan çox-çox əvvəllərə aid edilir. Müxtəlif növləri Yaxın və Uzaq Şərq xalqları arasında, eləcə də dünyanın bir çox ölkələrində geniş yayılmışdır. Azərbaycanda neyin bir neçə növü mövcud olmuşdur. Neyin naləsini Füzuli belə təsvir edir: == Növləri == XIV-XV əsrlərdə yaşayıb-yaratmış görkəmli musiqişünas alim Əbdülqadir Marağai "Məqasid əl-əlhan" (Nəğmələrin məqsədi) əsərində həmin dövrlərdə neyin iki növünün: ağ və qara neyin mövcudluğu barədə məlumat verir. XX əsrin əvvəllərinə kimi musiqi dünyasını möcüzəli səsi ilə ilhama gətirən ney bir zamanlar tamamilə unudulsa da, son illərdə yenidən musiqi məclislərinin bəzəyinə çevrilmişdir. Misirdə, İranda, Türkiyədə uzunluğuyla fərqlənən bir neçə cür ney var. Örnəyin, Türkiyədə çalınan muğamlardan asılı olaraq 12 cür neydən istifadə olunur: bolaheng nisfiye, bolaheng-süpürde mabeyni, süpürde, müstahsen, yıldız, kız, kız-mansur mabeyni, mansur, mansur-şah mabeyni, şah, davud, davud-bolaheng mabejni, bolaheng . Ağ ney Qara ney (mizmar) Hind neyi keçmişdə Azərbaycana Hindistandan gətirilmişdir.
Rey
Rey — İranın qədim tarixi şəhəri, Rey şəhristanının mərkəzi. == Tarixi == Ərəb sərkərdəsi Ömər bin Saad I Müaviyə və I Yezidlə, hər iki xəlifə ilə yaxın münasibətdə olmuşdur. Xilafət qarşısındakı xidmətlərinə görə Rey şəhərinin valisi təyin edilmişdir. 1194-cü ildə Xarəzmşahlar ilə İraq Səlcuqlu dövləti arasında aparılan böyük savaşla məşhur olmuşdu. Savaşdan sonra Xarəzmşahların idarəsinə keçən şəhər, sırayla İran və Osmanlı dövləti arasında əl dəyişdirdi. İran-İraq müharibəsi sırasında yerlə bir edilən şəhər, günümüzdə İran İslam Respublikası sərhədləri içərisindədir. Səlcuqlular dönəmində ən önəmli tibb və elm mərkəzi halına gəlmiş bir şəhər idi. Nizamülmülkün əmrləriylə təhsil üçün aparılan yeniliklərin başladığı və ən önəmli gəlişmələrin yaşandığı şəhərdir. Böyük Səlcuqlu imperiyasının qurucusu Toğrul bəy 8 Ramazan 455-ci (5 sentyabr 1063) ildə burada dünyasını dəyişib dəfn edilmişdir.
TED
TED (ing. Technology Entertainment Design; Texnologiya, Əyləncə; Dizayn) - 1984-cü ildən keçirilən illik konfransları ilə tanınan,şəxsi qeyri-kommersiya fondudur.İntellektual konfransın məqsədi unikal ideyaları paylaşmaqdan ibarətdir.İdeyaların mövzuları fərqlidir:elm,incəsənət,dizayn,mədəniyyət,biznes,qlobal problemlər,texnologiyalar və əyləncələr. Bu günə qədər TED səhnəsində ABŞ-nin keçmiş prezidenti Bill Klinton, Nobel mükafatıçısı Ceyms Vatson, Microsoft-dan Bill Qeyts, Google-dan Erik Şmidt, Vikipedianın qurucusu Cimmi Ueyls kimi spikerlər çıxış etmişdir.Konfransın kuratoru və daimi aparıcısı Kris Andersondur. == Tarix == Konfrans ilk dəfə 1984-cü ildə baş tutmuşdur. Ilk TED konfransında yenicə buraxılmış "Macintosh" kompüteri, "Sony" istehsalı olan kompakt-disk təqdim olunmuş, süni intellekt və s. bu kimi hazırda geniş tətbiq olunan fikirlər üzrə çıxışlar olumuşdur. 1990-cı ildən etibarən TED konfransı hər il keçirilir.2001-ci ildən isə TED konfransının keçirilmə hüquqları "Sapling Foundation"-na və bu fondun qurucusu Kris Andersona məxsusdur. == TED Talks == TED konfransında keçirilən hər bir çıxış TED Talk adlanır. iPhone və Android qurğularında rəsmi və qeyri-rəsmi "TED" proqramlar mövcuddur. Hazırda onlayn rejimdə 15 milyonluq auditoriya tərəfindən 100 milyondan çox baxılan 400 video vardır.
THY
Türk Hava Yolları (qısaca: THY) — Türkiyə Respublikasında fəaliyyət göstərən beynəlxalq hava yolları şirkəti. Mərkəzi İstanbul hava limanıdır. 20 may 1933-cü ildə qurulub.
TeV
Elektron volt (eV) hissəciklər fizikasında istifadə olunan enerji vahididir. Hissəciklər fizikasında kütlə də elektron volt vasitəsilə ifadə olunur. Vahid 1912-ci ildə təklif edilmişdir, 1930-cu ildən istifadə olunur.Fizikada, kimyada və səhiyyədə istifadə olunur. == eV enerji vahidi kimi == Elektron x volt potensiala malik yerdən (x+1) volt potensiala malik yerə hərəkət etdikdə (və ya sürətləndikdə) elektronun qazandığı potensial enerji 1 elektron volt olur.1 elektron volt= 1.602 176 565(35) × 10−19 coulVahid çox kiçik olduğundan onun daha yüksək dərəcələrindən istifadə edilir: keV — (kilo yunan khilioi — min) — 103 elektron volt MeV — (meqa yunan megas — böyük) — 106 elektron volt GeV — (giqa yunan gigas — giqant) — 109 elektron volt TeV — (tera yunan teras — monstr) — 1012 elektron volt == eV/c2 kütlə vahidi kimi == Elektron volt vahidi enerji ilə yanaşı kütlə üçün də işlənir. Bu A. Eynşteynin (A. Einstein) E =mc2 formulundan alınır. Bu formulaya görə enerji kütlə ilə işıq sürəti kvadratının hasilinə bərabərdir. E = m ∗ c 2 {\displaystyle E=m*c^{2}} Buradan m = E / c 2 {\displaystyle m=E/c^{2}} Beləliklə 1 eV/c2 = 1.782 661 845(39) × 10−36 kg Məsələn, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV/c2 və ya 1.672 621 777(74)×10−27 kgBəzən fizikaya aid ədəbiyyatda kütləni elektron volt ilə ifadə edəndə vahidin c2 hissəsi nəzərə alınmır. Belə ki, protonun kütləsi 938.272 046(21) MeV kimi də yazıla bilir.
Tej
Tej-alkoqollu içkidir. == Haqqında == Efiopiya xalqlarının hazırladığı içkidir. Qeyşu ağacının budaqları və yarpaqlarından hazırlanır ki, bal və acılıq verən ədviyyatlar əlavə edilir.Bu içkinin şirin, zəif alkoqollu əvəzləyicisi Berz adlanır.Tej həmçinin ev içkisidir. Bunu Efiopiya toylarında istifadə edirlər.
Tel
Tel — alının üstünə düşən saçlar. Bəzi subkulturaların bildiricisi olar bilər, məsələn, emoların və ya qanuni oğru ideologiyası ilə gedən insanların.
Teo
Teo (belar. Юрый Вашчук) — 24 yanvar 1983-də anadan olan Belaruslu müğənni. Teo Cheesecake mahnısı ilə Belarusu 2014 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil edəcək.
Tex
Dığ və ya Tex (erm. Տեղ — Teğ) — Ermənistanın Gorus rayonunda və Sünik mərzının kənd. Kənd Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikası ilə Ermənistan Respublikasını birləşdirən "Həyat yolu" adlanan ərazidə yerləşir. Kənd Gorus şəhərindən 8 km şərqdə, Laçın şəhərindən 12 km cənub-qərbdə yerləşir. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 21 km məsafədə yerləşir. Kəndin digər adı "Dığ" olmuşdur. Toponim fars dilində "kənd, qışlaq" mənasında işlənən dex (> tex) sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan sadə quruluşlu toponimdir. == Əhalisi == Burada 1926-cı ildə 7 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1926–1929-cu illərdə onlar kənddən sıxışdırılıb çıxarlımışdır.
Teya
Teya və ya Bazileya (yun. Θεία, Αἴθρα; lat. diva digər adı yun. Βασίλεια - "şahanə, ilahiyanə") — yunan mifologiyasında titan ilahə, 12 əsas titandan biri, qardaşı Hiperionun arvadı, günəş tanrısı Heliosun, ay ilahəsi Selenanın və dan şəfəqi Eosun anası. == İstinadlar == == Mənbə == Karl Kerényi: Die Mythologie der Griechen. Die Götter- und Menschheitsgeschichten. dtv, ISBN 3-423-30030-2 Michael Köhlmeier: Klassische Sagen des Altertums. ORF, 1995, Edition Radio Literatur Греческая Мифология, Катерина Серви, EKDOTİKE ATHENON, Афины 2007 ISBN 960-213-378-3, ISBN 978-960-213-378-1 Софиа Сули, Греческая Мифология, Издателство Михалис Тубис А.О., 1995 ISBN 960-540-118-5 Panaghiotis Christou, Katharini Papastamatis, Griechische Mythologie, 2008 ISBN 978-88-476-2283-8 Paul Mazon, introduction à la Théogonie d’Hésiode, Les Belles Lettres, coll.
Teü
Teü (fr. Théus, oks. Teüs) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Alplar. Kommunanın dairəsi — Qap. Şorj kantonuna daxildir. INSEE kodu — 05171. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 189 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 108 nəfərin (15-64 yaş arasında) 88 nəfəri iqtisadi cəhətdən fəal, 20 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi - 81.5%, 1999-cu ildə 71.7%). Fəal 88 nəfərdən 78 nəfəri (47 kişi və 31 qadın), 10 nəfəri işsizdir (3 kişi və 7 qadın).
Teş
Teş (fr. Têche) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud-Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38500. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 581 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 162 ilə 411 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 27 km qərbdə yerləşir.
Tly
Tly — talış dilinin Beynəlxalq Standartlaşdırma Qurumu (ISO) tərəfindən yaradılmış kodu. ISO 639-3 kodudur.
Toy
Toy — çoxlu adət-ənənələrlə müşayiət olunan, evlənmə prosesinin son mərhələsi, qonaqlıqla başa çatan şənlik, çalıb oynamaq mərasimi. Toyun sosial əhəmiyyəti yeni ailənin yaradılması, qohumluq əlaqələrinin qurulması, ailə və yaş statusunun dəyişməsi, ər-arvadın statusunun ictimaiyyət tərəfindən tanınması ilə əlaqədardır. Toy özündə dil, folklor-poetik, ritual, musiqi, vizual və digər planları birləşdirir. Bir çox xalqlarda toya gəlinin ata-ana evindən bəy evinə ritual olaraq köçürülməsi, hədiyyə mübadiləsi, süfrə və s. adətlər daxildir. Bütün xalqlar arasında bir çox inanclar, əlamətlər və mərasimlər toyla əlaqələndirilir. Dindarlar üçün toy dini ayinlərlə (xristianlıqda toy, islamda nikah və s.) müşayiət olunur. == Tarixi == Azərbaycanda evlənməyin ənənəvi yolu qızı elçilik vasitəsilə ilə nişanlayıb toy etmək olmuşdur. Ulu babalarımız "toy" dedikdə, şənlik məclisi, qonaqlıq, yeyib-içmək, çalıb-oynamaq başa düşüblər. El arasında deyilir: "Filankəs şadyanalıq edib toy çaldırıdı".
Tər
Tər — tər vəzləri vasitəsilə duz və üzvi maddələrdən yaranan su məhlulu. Tərin yaranması bir çox bioloji varlıqlarda termotənzimləyici rolunu oynayır. Tər həmçinin, məməlilər arasında sosial-bioloji prosesdə informasiya ötürülməsində əhəmiyyətli rol oynayır. Tərlə feremonlar və bir çox bioloji aktiv maddələr çıxarılır. İnsanda ən çox vəzlər əldədir — bir kvadrat santimetrdə 600 ədəddir. Tər subyektin cinsindən asılı olaraq həm cəlb edə, həm də ikrah hissi yarada bilər. Sağlam və təmiz insanda tər iy vermir. Tərin xüsusi iyi insan bədənində yaşayan bakteriyalar çoxalanda yaranır. == Ədəbiyyat == Ferner S, Koszmagk R, Lehmann A, Heilmann W (1990). "[Reference values of Na(+) and Cl(-) concentrations in adult sweat]".
Zəy
Zəy və ya Zainsk (tatar. Зәй, Zəy; rus. Заинск) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Tatarıstan Respublikasına daxildir.
Cey Cey Redik
Conatan Kley Cey Cey Redik (24 iyun 1984, Kukvill[d], Tennessi) — NBA komandalarından Los-Anceles Klippers komandasında forma geyən amerikalı beşəkar basketbolçu. 2006-cı il NBA seçmələrində ilk turda 11-ci sıradan Orlanda Mecik tərəfindən seçilmişdir.
Düm Tek Tek
Düm Tek Tek-Türkiyəni 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil edən mahnı. Mahnını Belçikada yaşayan türk müğənni Hadisə ifa edəcəkdir. == Klip == Bu il may ayında Moskvada keçiriləşəcək 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Türkiyəni təmsil edəcək Hadisə “Düm Tek Tek” adlı mahnısına klip çəkdirib. Klipin çəkilişi Tarkanın kliplərinin rejissoru Metin Arolata həvalə olunub. Hadisə çəkilişlərdə alovlar içində “Düm Tek Tek” mahnısını səsləndirib. Klip bəzi səbəblərə görə Türkiyənin TRT kanalında klipin yayımlanması qadağan olunmuşdur.
Spişskа Nоvа Vеs
Spişskа Nоvа Vеs (slovak. Spišská Nová Ves, alm. Zipser Neudorf‎, mac. Igló) — Slovakiyanın şərqində şəhər. Koşitse bölgəsində yerləşir. Əhalisi 39 min nəfərdir. === Əhali === === Etnik tərkib === == Siyasət == 1989-cu ildən şəhər icra başçıları: 1989 – 1990 – Ján Borovský 1990 – 1994 – Rastislav Jacák 1994 – 2002 – Karol Mitrík 2002 – 2006 – Anna Fedorová 2006 – 2014 – Ján Volný, PhD. == Qardaşlaşmış şəhərlər == Almaniya Alsfeld (alm. Alsfeld‎) Çexiya Havliçkuv-Brod (çex. Havlíčkův Brod) Polşa Groets (pol. Grójec) Fransa Eql (fr.
Barnaul-Т
"Barnaul-T" - HHM avtomatlaşdırma vasitələri dəsti . "Barnaul-T" hava hədəflərinin kəşfiyyatını və əlaqəli aşkarlama sistemlərindən məlumat alınmasını həyata keçirir, hədəflərin trayektoriyası haqqında məlumat verir, zenit bölmələrinin hərəkətləri ssenarisini formalaşdırır və konkret çölmələrin imkanları, onların mövqeləri, döyüş hazırlıqları, döyüş sursatlarının vəziyyəti və s. nəzərə alınmaqla hər bir idarəetmə səviyyəsində hədəflərin paylanmasını həyata keçirir. Kompleksin məhsulları bütün mövcud zenit vasitələri və HHM bölmələrinin radiolokasiya stansiyaları, o cümlədən xaricdə istehsal olunanlar ilə qarşılıqlı əlaqədə qura bilər. Müxtəlif növ zenit qurğularının döyüş imkanlarından maksimum dərəcədə istifadə etməklə sistem kütləvi düşmən basqınının qarşısını effektiv şəkildə əks etdirir. Kompleks modul quruluşa malikdir, xarici müştərilərin tələblərinə uyğun olaraq konkret HHM qruplaşmalarının strukturuna çevik şəkildə uyğunlaşa bilir. AVD daxildir: təkərli şassidə planlaşdırma modulu (MP-K) 9C931-1 tırtıllı şassidə kəşfiyyat və idarəetmə modulu (MRU-B) 9S932-1 tırtıllı şassidə planlaşdırma modulu 9S931 zenit atıcıları bölümünün avtomatlaşdırma vasitələri kompleksi 9C935 Zenit Əleyhinə Raket Qurğularının zenitçi-atıcı tağımının komandiri üçün atəşə nəzarət səyyar modulu (ANSM) 9S9332015-ci ilə olan məlumatlara əsasən xarici müştərilərə 7 modul çatdırılıb.
Pa-dе-Kale (departament)
Pa-dе-Kale (fr. Pas-de-Calais) — Fransanın şimal-qərbində yerləşən, O-de-Frans regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 62. İnzibati mərkəzi — Arras. Əhalisi - 1.472.589 nəfər (departamentlər arasında 7-ci yer, 2014-cü ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Nor departamenti O-de-Frans regiounun bir hissəsidir, Nor və Somma departamentləri ilə sərhəddir. Şimaldan Şimal dənizinin suları, qərbdən Pa-de-Kale boğazı tərəfindən yuyulur. Ərazisi — 6671 km². Departamentin əsas şəhərləri Kale, Bulon-sür-Mer, Arras, Lans, Lyeven və Sent-Omer. == Tarixi == Birinci Dünya müharibəsi dövründə Pa-dе-Kale də çox qanlı döyüşlər olmuşdur.