Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • умун

    1. смирный; кроткий : умун инсан - кроткий человек; умун авун - усмирять, укрощать, умиротворять (кого-л.); умун хьун - становиться смирным, спокойным

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УМУН

    ...əmin; dinc, sakit, təhlükəsiz; умун чка əmin yer; * умун авун bax умунарун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УМУН

    ...Ф. КӀватӀаш. - Вак кӀусни тади акатмир, - лагьана дежурниди умун сесиналди. К., 1989, 5.ӀӀ. 2). Синоним: милаим. 2) гар, къай авачир, хъуьтуьл. Ваз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УМУН

    хьун f. 1. mülayim olmaq, mülayimləşmək, yumşalmaq; həlimləşmək; 2. sakitləşmək; təskinlik tapmaq, ovunmaq; 3. əmin-amanlıq düşmək, asayiş düşmək; əmi

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • UZUN-UZUN

    s. very long; very tall

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • UZUN-UZUN

    sif. və zərf Çox uzun. …Vəkillər yanlaricə uzun-uzun ərizələr, siyahılar gətirmişdilər. C.Məmmədquluzadə. Uzunuzun kölgələr küçələri çal-çarpaz doğray

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • uzun-uzun

    sif. très long

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • UZUN-UZUN

    прил., нареч. яргъи-яргъи, гзаф яргъи.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • uzun-uzun

    uzun-uzun

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • UZUN-UZUN

    прил. I только во мн. ч. длинные, длинные-предлинные. Uzunuzun kölgələr длинные тени, uzun-uzun ağaclar длинные деревья, uzun-uzun gecələr длинные-пре

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UZUN

    geniş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÜÇÜN

    для, ради

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UMUZ

    сущ. разг. плечо (часть туловища от шеи до руки). Tüfəngi umuzunda saxlamaq держать винтовку на плече, paltonu umuzuna atmaq набросить (накинуть) паль

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UTUN

    (Oğuz) fəqərə sütunu. – Utun ha bel sümüyünə diyir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UMUR

    ...Qax, Meğri, Mingəçevir, Şəki, Zəngilan) ixtiyar. – Əlimdə umur olsa, səniη işiηi bu sa:t düzəldərəm (Ağdam); – Əlində umur olsa, çox işdərdən başlıya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UZUN

    boyu uzun olan; ucaboy; çox davam edən zaman kəsimi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • UMUR

    gözləyir, könlündə tutur, intizarını çəkir; maraq göstərir

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • UMUD

    güman; çarə; həsrət, intizar.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ÜMUM

    весь, все

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UZUN

    1. длинный, долгий, протяжный, продолжительный, пространный; 2. длинно, долго; 3. высокий (о росте);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UZUN

    Kökü “uz”dur, mənası “çox” deməkdir. Uzaq və uzun kökdaş kəlmələrdir. Uzun və enli, yoğun və nazik, qalın və yuxa antonimlərdir. Qalın və nazik sözlər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ÜMUM

    is. [ər.] Hamı, hamısı. Ümuma aid məsələ. – [Anisimin] ixtirası keçmiş, ümumun təqdirini qazanmışdı. S.Rəhimov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÜÇÜN

    ...məqsəd, qayə bildirir. Sizi görmək üçün gəldim. – Ailəni saxlamaq üçün başqa əlac yox idi. A.Şaiq. Qadın körpəsini xilas etmək üçün … uzaqlaşır. Ə.Mə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UZUN

    ...İki ucunun arası çox, çox olan (qısa ziddi). Uzun ağac. Uzun ip. Uzun tir. Uzun saç. – [Laçın] əlində uzun bir dəyənək beş-altı baş keçi və qoyunu ot

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UMUZ

    ...Çiyin. [Zaman:] Mən tüfəngi umuzuma sıxaraq gedirdim. C.Cabbarlı. Yun şalını umuzundan alıb kreslonun söykənəcəyinə buraxdı. Ə.Əbülhəsən.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UMAN

    Gözləyən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • UMUD

    Ümid. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • UMUR

    Bax: umar. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • UZUN

    ...в течение значительного времени. Uzun ömür долгая жизнь, uzun söhbət долгий разговор (продолжительная беседа), uzun illər долгие годы, uzun ayrılıq д

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UZUN…

    1. длинно … (первая составная часть сложных слов, соответствующая по значению слову “длинный”). Uzunboyun длинношеий, uzunqanadlı длиннокрылый 2

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜÇÜN

    ...Uşaq üçün oyuncaq almaq купить игрушку для ребёнка, inşaatçılar üçün ev дом для строителей 2) употребляется при обозначении лица или предмета, в инте

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜMUM

    I сущ. все. Ümumun rəğbətini qazanmaq завоевать уважение всех, ümuma məxsus принадлежащий всем, ümuma aid məsələ вопрос, касающийся всех II прил. весь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜYUN

    ə. «eyn» c. 1) gözlər; 2) çeşmələr, bulaqlar

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ÜMUR

    ə. «əmr» c. 1) əmrlər; 2) əməllər, işlər. Ümuri-bədihi dəlil-sübuta ehtiyacı olmayan işlər; aksiom.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ÜMUM

    ə. bütün xalq, hamı.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • UZUN

    ...Söhbət uzun çəkdi The conversation took long; Onun nitqi uzun çəkdi His / Her speech was long

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • UZUN

    UZUN – QISA Gah uzun olur bu yol; gah qısa (R.Rza).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • ÜÇÜN

    1. ÜÇÜN (səbəb bildirir) Gülsənəm yekəldikcə öz tapdığı yeməklərin ləzzətlisini qardaşı üçün gizlər, Şamo evə gəldikdə onun boynuna sarılar (S.Rəhimov

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UZUN

    1. UZUN [Kəblə Bəybala] uzun kəhrəba təsbehini çevirə-çevirə Həmidə baxırdı (H.Abbaszadə); UPUZUN (çox uzun). 2. UZUN (məc.) (tez başa gəlməyən) [Qara

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UMUZ

    umuz bax çiyin

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÜRÜN

    məhsul, hasilat; ürün fazlası – məhsul bolluğu hasilat, məhsul

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • UZUN

    uzun

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • UMUT

    ümid

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ÜMUM

    bütün — tamam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UZUN

    davamlı — sürəkli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UZUN

    ətraflı — müfəssəl — geniş — hərtərəfli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÜÇÜN

    Üst-ün”, “sər-in” tipli sözlərin qəlibi üzrə səbəb bildirən üç (ucbat sözü də buradandır) kökündən əmələ gəlib. Çünki (üçünki) sözü ilə qohumdur. (Bə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • UZUN

    uca — hündür — qəlbi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÜMUM…

    1. обще …: 1) первая часть сложных слов со значением “общий, единый для всех или всего, распространяющийся на всех или всё в пределах, ограниченных вт

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • умунарун

    (-из, -на, -а) - см. умун 1. (умун авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УМУНАРУН

    (-из, -на, -а) also. умун 1) (умун авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • UZUN...

    Mürəkkəb sözlərin uzunluq bildirən birinci tərkib hissəsi; məs.: uzunayaqlı, uzunbığlı, uzunsürən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • NÜMUN

    f. edən, göstərən

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • КРОТКИЙ

    умун; милайим; хъуьтуьл.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НЕЗЛОБИВЫЙ

    умун, хъел текъвер.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СМИРНЫЙ

    ислягь; секин; умун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СМИРЕННИК

    умун кас, умунди; секинди.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СМИРЕННЫЙ

    муьтIуьгъ; умун; муьтIуьгъвилин; умунвилин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОВЕЧКА

    1. хеб. 2. пер. умун. хатасуз кас.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СМИРИТЬСЯ

    муьтIуьгъ хьун; ислягь хьун; умун хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМИРОТВОРИТЬСЯ

    секин хьун; ислагь хьун; умун хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСМИРИТЬСЯ

    секин хьун; умун хьун; ислагь хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • XAY

    ...вирел, вацӀал), гар авачир секин, умун, лас гьава; // прил. секин, умун, лас (мес. гьава).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SALİM

    [ər.] прил. клас. 1. саламат; 2. динж, секин, умун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТИХОНЯ

    м и ж лап секин, умун кас.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКРОМНИК

    разг. регъуьди; регъуьвалдайди; умун кас; дамах гвачир кас.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ƏMNİYYƏTLİ

    прил. кичӀевал авачир, хатасуз, умун, секин (мес. чка).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПРИСМИРЕТЬ

    секин хьун, умун хьун; къал-къиж тахвун; кисун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İNAMLI

    прил. вичел чӀалахъ тир, вичихъ агъунвай, архайин, умун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SAYXAŞ

    прил. рах. гар авачир, секин, мили, умун, лас (гьава).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МИРНЫЙ

    ...(ийизвай, физвай); ислагьвилин гьакъиндай тир. 3. секин; умун; динж.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМУМИ

    ...universal; general; overall. УМУМИЛАМИШУН (-из, -на, -а) v. generalize. УМУН 1) adj. gentle; manageable, submissive.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ƏMİNLƏŞMƏK

    ...кичӀевал авачир (хатасуз) гьалдиз атун; // асайиш гьатун, ислягьвал гьатун; 2. умун хьун, архайин хьун, регьят хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УМУНВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери умун тир гьал. И кӀанивили адаз секинвал, умунвал, назиквал, чимивал, жегьилвилин кьуват... багъишнавай. Х. Ш. Ева Бр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТИШЕ

    ...ван ийимир! ♦ тише воды, ниже травы сиве ттур тIубни кIас тийир, лап умун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЕЗОБИДНЫЙ

    ...зарафат; безобидный зверѐк хата авачир (зиян авачир, зиян тагур, умун) гьайван.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • YAVAŞ

    ...алачиз; yavaş danış! яваш рахух!; 2. секин, ислягь, милайим, умун (мес. аял, ккал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТИХИЙ

    ...(мес. мани). 3. секин, ван-сес авачир (мес. чка). 4. секин умун (кас). 5. аста, яваш (фин, къекъуьн).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • XATİRCƏM

    ...умунарун; xatircəm olmaq архайин хьун, регьят хьун, секин хьун, умун хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УМУНДИЗ

    нар. умун яз. Дагъларай гурлудаказ, арандайни умундиз авахьзавай Кьулан вацӀун ванци инсанриз теселли сабурни тагана авачир. А. Къ. Кьулан вацӀун к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SAKİT

    ...тийир, эпсин (мес. аял); 5. хъуьтуьл къилихдин, мили, милайим, умун (мес. кас); 6. секиндиз, секинвилелди (мес. рахун); 7. динж, регьят, архайин; sak

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏMİN

    [ər.] прил. эмин (1. умун, ихтибарлу, хатасуз, секин, динж (мес. чка, рехъ); 2. архайин; əmin etmək эмин авун, тамам чӀалахъарун, чӀалахъарна архайин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПӀАПӀИШ

    ...дагъларал элкъвезватӀа, - Серт хьанва цава. БапӀиш синел къекъвезватӀа, - Умун я гьава. Ч. К. Са луж; пӀапӀишар лежберрин кьилелай кефердихъ фена...

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УМУНАРУН

    ...-рай, -мир; умунар авун, умунар тавун, умунар тахвун, умунар хъийимир умун тир гьалдиз гъун. ЧӀехи бубадин амалдарвал за гьасятда кьатӀана. Ада, та

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • İNANMAQ

    ...ччир хьун; 3. ихтибар авун, далу кутун; 4. умуд авун, якъин хьун, умун хьун; архайин хьун; 5. дин. иман гъун, агъун, чӀалахъ хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GÜMAN

    ...шаклу хьун; 3. умуд, мурад, кӀанивал; gümanı gəlmək умуд авун, умун хьун, архайин хьун, чӀалахъ хьун, агъун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СИВИН

    фарс, сущ.; ди. -да; -ар, -ра, -ри велед. Чил умун я, дишегьли хьиз сивин хайи. П. Ф. Зун хъфидач. Вичихъ сивин авачиз, ада стхадин аял Нажмудин хвав

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭКУЬВАЛ

    ...къвал квачир, гар галачир, секин, са гьал экуьвал квай йикъаз умун югъ лугьуда. З. Э. Рамзият. 2) куьч. яшайишдин хъсанвал. И миливал, и верцӀивал

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • BUZ

    ...гьакъинда; ürəyi buz kimi olmaq тамам архайин хьун, регьят хьун, умун хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВОДА

    ...гзаф вахт фена; воды не замутит сиве ттур тIубни кIас тийир, секин, умун; чистой воды халис, лап; как две капли воды кьведни садхьтин, лап садакай ат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЮМШАГЪ

    ...тӀубни кӀас тийидай кьван секин кас я. З. Э. Рамзият Синонимар: умун, секин. * юмшагъ хьун гл. юмшагъ гьалдиз атун. Гагъ жеда вун пара алчах, Кепек

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЕНГЕР

    ...авай ленгер гваз Шапери вин атана акъатна. А. А. Лезгияр. Зулун умун йиф. Руьхъведай чуьхвей кишпирдин ленгер хьтин еке варз дагъларал эвичгзаваи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАЛАИК

    ...жеди?. Синоним: мелек. * малаик хьтин прил. гунагьсуз, михьи ва умун. Малаик хьтин кисай Къурбан вуна кӀани патахъ гваз къекъвезва. А. Р., Я. Я. Хен

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • умунвал

    1. спокойствие, мир. 2. смиренность, кротость.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • умунвилелди

    (нареч.) - 1. спокойно, мирно. 2. смиренно, кротко.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УМУНВАЛ

    1) n. calm, peacefulness, quiet, tranquility; imperturbability, calmness, incapability of being easily disturbed or excited; 2) n

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЪИЛ

    ...чирвал хьун. Тахай руш гзаф акьул авай, гъиляй хъсан кар къведай, умун къилих авайди тир. Ф. КӀирийрин хуьре ацукьарнавай къазахарни анжах чпи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Amun
Amon və yaxud Ammon, Amoun, Amun, Amen — qədim Misir dini-əfsanəsinə görə külək və bərəkət (məhsuldarlıq) tanrısı (ilahisi). Bu tanrı (allah) (ilahi) Ra — nın əlavə adı Ameni ilə səhv salınmamalıdır. == Mənşəyi == İlk olaraq Misirin mərkəzi əyalətində Amon tanrı kimi qəbul edilmişdir. XI sülalə dövründə Teben şəhərində əyalət tanrısı qəbul olunurdu. Hermontis ailəsi ölkə daxili çəkişməni öz xeyrinə həll etdikdən sonra Tebeni legitimləşdirir. XII sülalə düvründə yeni paytaxt Teben şimala köçürülür. Bundan sonra firon I Senusert Amon məbədi tikdirir. == Təsviri == Amon Amarna dövründən qabaq taclı və əsalı insan obrazında təsvir olunmuşdur. Ammarnadan sonrakı dövrdə isə mavi rəngdə olan tovuz quşu lələyindən ibarət olan qoşa tacla təsvir edilmişdir. Mavi dəri küləyi və yaranışı, lap qədim xalq inacına görə qoçu tərənnüm edirdi.
Uman
Uman (ukr. Умань) — Ukraynanın Çerkassi vilayətində şəhər. == Qardaş şəhərlər == İsrail, Aşkelon Rumıniya, Botoşani Polşa, Qnezno, Kurnik, Lansut == Qalereya == == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Uman informational portal (ukr.) Evening Uman. Uman informational portal and newspaper (ukr.) Uman photos. Uman biggest photos collection portal (ukr.) Uman videos.
Umus
Li Siçonq (Uyğ. - Umus) — Uyğur şahzadəsi, Çindexanın ikinci oğlu idi. == Həyatı == Mənbələrdə adı ilk dəfə 840-cı ildə çəkilir. Uyğur xaqanlığının parçalanmasından sonra şahzadə Umusun başçılığı ilə bir qrup uyğur Çinə pənah gətirmişdi. 841-ci ildə isə Uge xan özünü Uyğurların xaqanı elan etmişdi. Nə Yağlakar sülaləsindən, nə hakim Ediz klanından olan Ugenin hakimiyyəti uyğurlar tərəfindən tanınmadı. Şahzadə Umusun pənah gətirdiyi Tiandenin qubernatoru Tian Mu isə imperatora üsyankara (Umusa) qarşı hərəkət etməyi məsləhət gördü. İmperatorun baş naziri Li Deyun isə Uge xandan əvvəl Çinə gəlmiş Umusun üsyankar ola bilməyəcəyini irəli sürərək bu təklifi rədd etdi. Nəhayət 842-ci ildə Umus və 2200 uyğur əsilzadə Çinə tabe oldu. == Çindəki həyatı == İmperator Vuzonq, həmin il Umusa "Xuayxua knyazı" titulunu verdi, ardıyca isə sərkərdə rütbəsi verildi.
Ümüd
Ümid — Arzu edilən bir şeyin ola biləcəyinə inanma və bu inamdan doğan daxili fərəh, xatircəmlik hissi; güman.
Amun (allah)
Amon və yaxud Ammon, Amoun, Amun, Amen — qədim Misir dini-əfsanəsinə görə külək və bərəkət (məhsuldarlıq) tanrısı (ilahisi). Bu tanrı (allah) (ilahi) Ra — nın əlavə adı Ameni ilə səhv salınmamalıdır. == Mənşəyi == İlk olaraq Misirin mərkəzi əyalətində Amon tanrı kimi qəbul edilmişdir. XI sülalə dövründə Teben şəhərində əyalət tanrısı qəbul olunurdu. Hermontis ailəsi ölkə daxili çəkişməni öz xeyrinə həll etdikdən sonra Tebeni legitimləşdirir. XII sülalə düvründə yeni paytaxt Teben şimala köçürülür. Bundan sonra firon I Senusert Amon məbədi tikdirir. == Təsviri == Amon Amarna dövründən qabaq taclı və əsalı insan obrazında təsvir olunmuşdur. Ammarnadan sonrakı dövrdə isə mavi rəngdə olan tovuz quşu lələyindən ibarət olan qoşa tacla təsvir edilmişdir. Mavi dəri küləyi və yaranışı, lap qədim xalq inacına görə qoçu tərənnüm edirdi.
Amun Abdullahi
Amun Abdullahi (İsveç. Amun Abdullahi), ayrıca (İsveç. Amun Abdullahi Məhəmməd; 23 oktyabr 1974, Somali) – Somali və İsveçli jurnalist, ictimai xadim, Somalinin Mogadişo şəhərində qızlar məktəbinin qurucusudur. == Bioqrafiya == Amun Abdullahi Somalidə anadan olub, 1990-cı illərin əvvəllərində ölkəsində baş verən silahlı qarşıdurmaların başlaması nəticəsində qaçqın kimi İsveçə köçüb. İsveçdə əvvəlcə Umeada, daha sonra Somali topluluğu ilə məşhur olan Stokholmun Rinkebyu bölgəsində və nəhayət Çistada yaşayıb, sonradan Mogadişoya dönüb. Stokholmda, Sveriges Radio International - İsveç radiosunda çalışıb [İsveç] və İsveçdə olduğu müddətdə bir neçə yüksək kefiyyətə malik radio reportajları bir başa keçirib. Bununla bərabər 2009-cu ildə istintaqın nəticəsində Rinkebidəki gənclik mərkəzinin liderinin Somali İslamçı qrupu Harakat ash-Shababa gənclərini cəlb etdiyini açıqlayıb.Amun Abdullahi etiraf edir ki peşə fəaliyyəti dövründə dəfələrlə fiziki və intellektual hücumlara məruz qalmış, "işinə görə davamlı təhdidlər almışdır". O, həqiqəti söyləmək istəyən bir jurnalist üçün İsveçin 'Mogadişudan daha təhlükəli' olduğunu iddia edir. === Mükafatlar === İsveç Publisistləri Birliyi [ru]: Anna Politkovskayanın xatirəsinə 'Söz Azadlığı' mükafatı.
Umud Mirzəyev
Umud Mirzəyev (tam adı: Umud Rəhim oğlu Mirzəyev; fevral 1961, Aşağı Əbdürrəhmanlı, Füzuli rayonu) — Beynəlxalq Mətbuat İnstitutunun Azərbaycan Milli Komitəsinin rəhbəri, Azərbaycan Mətbuat Şurası sədrinin müavini, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Milli Qeyri-Hökumət Təşkilatları Forumu idarə heyətininin üzvü. == Həyatı == Mirzəyev Umud Rəhim oğlu 1961-ci ilin fevral ayında Füzuli rayonunun Aşağı Əbdürrəhmanlı kəndində anadan olub. 1968–1978-ci illərdə Aşağı Əbdürrəhmanlı kənd orta məktəbində təhsil alıb. 1979–1981-ci ilərdə Monqolustanda ordu sıralarında hərbi xidmət keçib. 1982-ci ildə Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun poeziya şöbəsinə qəbul olunub və 1987-ci ildə təhsilini başa vurub.Ailəlidir, üç övladı var. == Əmək fəaliyyəti == Əmək fəaliyyətinə 1982-ci ildə Sumqayıt Şəhər İstilik-Elektrik Mərkəzində başlayıb. 1988-ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının mətbu orqanı olan "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti ilə əməkdaşlıq edib. 1989–1993-cü illərdə həmin qəzetin "Elm, publisistika və məktublar" şöbəsinə rəhbərlik edib. U.Mirzəyev 1992-ci ildən Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun (BAMF) qurucusu və sədridir. 1996-cı ildən BMT-nin MDB ölkələri üzrə həyata keçirdiyi QHT konfransının və "Marşal" Mərkəzinin Cənubi Qafqaz regionu üzrə tədqiqat qrupunun fəal üzvüdür.
Umud Rəhimoğlu
Umud Mirzəyev (tam adı: Umud Rəhim oğlu Mirzəyev; fevral 1961, Aşağı Əbdürrəhmanlı, Füzuli rayonu) — Beynəlxalq Mətbuat İnstitutunun Azərbaycan Milli Komitəsinin rəhbəri, Azərbaycan Mətbuat Şurası sədrinin müavini, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Milli Qeyri-Hökumət Təşkilatları Forumu idarə heyətininin üzvü. == Həyatı == Mirzəyev Umud Rəhim oğlu 1961-ci ilin fevral ayında Füzuli rayonunun Aşağı Əbdürrəhmanlı kəndində anadan olub. 1968–1978-ci illərdə Aşağı Əbdürrəhmanlı kənd orta məktəbində təhsil alıb. 1979–1981-ci ilərdə Monqolustanda ordu sıralarında hərbi xidmət keçib. 1982-ci ildə Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun poeziya şöbəsinə qəbul olunub və 1987-ci ildə təhsilini başa vurub.Ailəlidir, üç övladı var. == Əmək fəaliyyəti == Əmək fəaliyyətinə 1982-ci ildə Sumqayıt Şəhər İstilik-Elektrik Mərkəzində başlayıb. 1988-ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının mətbu orqanı olan "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti ilə əməkdaşlıq edib. 1989–1993-cü illərdə həmin qəzetin "Elm, publisistika və məktublar" şöbəsinə rəhbərlik edib. U.Mirzəyev 1992-ci ildən Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun (BAMF) qurucusu və sədridir. 1996-cı ildən BMT-nin MDB ölkələri üzrə həyata keçirdiyi QHT konfransının və "Marşal" Mərkəzinin Cənubi Qafqaz regionu üzrə tədqiqat qrupunun fəal üzvüdür.
Uzun-Aral
Uzun-Aral — boğaz Aral dənizinin şərq və qərb hissələrini birləşdirir. == Tarixi == Uzun-Aral boğazı 1989-cu ildə Aral dənizinin səviyyəsinin enməsi ilə yaranmışdır. Boğaz Kulandı yarımadasını Vozrajdeniya adasından ayırır. 2000-ci ildə Böyük Aral dənizi şərqi və qərbi olmaqla iki yerə bölünmüşdür. 2008-ci ildən iki hissə yalnız kiçik boğazla birləşmişdir. Bu boğaz sayəsində hər iki göllə əlaqə təmin edilir. Axın əsasən şərqdən qərbədir. 2009-cu ildə şərqi göl tamamən qurumuşdur. Bir il sonra isə göl Amudəryanın hesabına yenidən dolmuşdur. Yay ayı şərq gölü tamamən qurusa da yenidən dolur.
Uzun Həsən
Uzun Həsən (tam adı: Uzun Həsən ibn Əli ibn Qara Yuluq Osman; 1423, Diyarbəkir – 6 yanvar 1478, Təbriz) — Ağqoyunlu dövlətinin (1468–1503/1508) banisi, Ağqoyunluların IX hökmdarı və sülalənin hökmdarı. Uzun Həsən 1453-cü ildən 1478-ci ilə qədər hökmdar olmuşdur, 1468-ci ildə müasir İraqı, Türkiyənin bir hissəsini, Cənubi Qafqazı, İranın böyük hissəsini və Suriyanın bir hissəsini əhatə edən Ağqoyunlu dövlətinin əsasını qoymuşdur. == Həyatı == Uzun Həsən 1423-cü ildə anadan olmuşdur. Əli bəy ibn Osman bəyin oğlu, Qara Yuluq Osman bəyin nəvəsidir. Kitab-i Diyarbəkriyyə kitabında babası Osman bəydən başlamaqla Bayandur xanın Uzun Həsənin 52-ci babası olması göstərilir. Uzun Həsənin uşaqlıq və gənclik illəri barədə heç nə məlum deyil. Bircə onu ehtimal etmək olar ki, o, yaxşı təhsil almış və yenicə yaranan Ağqoyunlu dövlətinin hərbi təlimlərində iştirak etmişdir. Uzun Həsənin sarayında səfir olmuş Venesiya diplomatı Ambrozio Kontarini Uzun Həsən haqqında yazır: == Ağqoyunlu dövlətinin yaradılması == 1453-cü il yanvarın 16-da Diyarbəkirə daxil olan Uzun Həsən qardaşı Cahangir Mirzənin qüvvələrini dağıtdı. Cahangir Mirzə Mardinə qaçdı, sonralar ağqoyunluların əsas rəqibi olan Qaraqoyunlu Cahanşahla ittifaqa girdi. Osmanlılar Qaraqoyunlu Cahanşah Həqiqini və teymurilərdən olan Əbu Səidi Uzun Həsənlə mübarizəyə təhrik edirlər.
Uzun boşluq
Uzun boşluq, uzun şpasiya – ölçüsü şriftin punktla ölçüsünə bərabər olan sözlərarası boşluq; məsələn: 12-punktlu şriftdə bu, eni 12 punkt olan boşluq olacaq. İngilis dilindəki adı (em space) onunla izah olunur ki, bəzi şriftlərdə belə boşluğun ölçüsü baş M hərfinin eninə bərabər olur ki, o da öz növbəsində şriftin punktla ölçüsünə bərabərdir.
Uzun divarlar
Uzun divarlar q.yun. Μακρά Τείχη) — e.ə. V əsrdə Afinadan Pirey limanına gedən yolu mühafizə etmək üçün tikilmiş divarlar. Afina Sparta ilə apardığı müharibədə (e.ə.431-e.ə. 401) məğlub olandan sonra "Uzun divarlar" dağıdıldı. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == G.E.M. de Ste. Croix. The Origins of the Peloponnesian War. Duckworth and Co., 1972. ISBN 0-7156-0640-9 Fine, John V. A. The Ancient Greeks: A Critical History.
Uzun gecə
== Filmin məzmunu == Babək (Səid Kəngərani) adında sadə bir oğlan Pərvanə (Ququş) adlı məşhur müğənniyə aşiq olur. Sonradan Babəki sevən müğənni uzun müddət onun xəstə olduğunu bilmir. O, sevdiyi oğlanın ağır sağalmaz qan xəstəliyindən əziyyət çəkdiyini bildikdə hər şey dəyişir. Pərvanə getdikcə bütün həyatının qaranlıq və mənasız olduğunu dərk edir. Artıq səhnələrdə ifa etmək qüdrətini özündə hiss etmədikdə qərara alır ki, həyatını sevdiyi insana həsr etsin. Ümidlə Babəki Fransaya müayinəyə aparmaq istəyir. Təyyarə havaya qalxmağa başladıqda Babəkin getdikcə ağırlaşan səhhəti tab gətirmir. Pərvanə sevgilisinin əllərinin soyuduğunu hiss etdikdə Babəkin öldüyünü anlayır. Lakin Babəkdən ayrılmaq istəməyən Pərvanə ona yaxınlaşanlara hər şeyin yaxşı olduğunu söyləyir. Fransaya qədər başı çiyinlərində olan Babəkin əllərini ovuclarında tutub heç nə baş verməmiş kimi yoluna davam edir.
Uzun hücumçu
Uzun hücumçu və ya 4 nömrə basketbolun əsas 5 mövqeyindən biri. Bu mövqedə olan oyunçular səbət altında mərkəz mövqedəki oyunçuya yardım edir. Lazım gəldikdə belə basketbolçular kənara çıxıb atışlar da ata bilirlər. Bu mövqedəki oyunçuların ribaund qabiliyyəti yüksəkdir. Mərkəz mövqedəki basketbolçulardan qısa, qısa hücumçu mövqeyindəki oyunçulardan , adətən, uzun olurlar. Lakin çox cəhətli basketbolçulardır. NBA-də uzun hücumçuların boyları təxminən 2.03 m-dən (6'8" ) 2.13 m-ə (7'0") qədər, WNBA-də isə 1.85 m-dən (6' 1") 1.93 m-ə (6' 4") qədər olur.
Uzun il
Uzun il — hal-hazırda istifadə etdiyimiz Qriqori təqvimində fevral ayı 28 gün əvəzinə 29 gün çəkən və 365 gün əvəzinə 366 gün davam edən hər dördüncü il. Bunun səbəbi Yer planetinin Günəş ətrafında tam dövretmə vaxtının (astronomik il), Günəşin eyni meridiandan iki dəfə keçməsi arasındakı ortalama vaxtın tam günə bərabər olmamasıdır. Belə ki, bir astronomik il 365 gün yox, 365,242 gündür. == Uzun ilin təyin edilməsi == Əksərən uzun illər 4-ə qalıqsız bölünən illərdir: 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2016, 2020 və s.Ancaq bu halda astronomik ilin 365,250 olması lazım idi. Bu rəqəm isə 365,242 gün olduğu üçün qaydanın iki istisnası vardır: 100-ə qalıqsız bölünən illərdən ancaq 400-ə qalıqsız bölünənlər uzun il sayılır: 1200, 1600, 2000, 2400 uzun illərdir (400-ə qalıqsız bölündüyü üçün), ancaq 1700, 1800, 1900, 2100 uzun il deyildir (4-ə qalıqsız bölünməyinə baxmayaraq). Astronomik ili daha da dəqiqləşdirmək üçün 4000-ə qalıqsız bölünən illər də (400-ə tam bölünməsinə baxmayaraq) uzun il kimi qəbul edilməyəcək: 4000, 8000, 12000, 16000 və s.
Uzun kurkuma
Uzun kurkuma (lat. Curcuma longa) — sarıkök cinsinə aid bitki növü.
Uzun körpü
Uzun körpü — Ədirnədə, Ergene çayı üzərində, Anadolu ilə Balkanları bir-birinə bağlayan yeganə körpü və dünyanın ən uzun daş körpüsüdü. Keçmiş adı Ergene köprüsüdür(Cisri Ergene). Körpünün adı Ədirnə Uzunkörpü ilçəsinə vermişdir. Uzun körpü 1426-1443-cü ildə Osmanlı sultanı II Murad tərəfindən, dövrün baş memarı Müslihiddinə tikdirilib. Körpünün tikintisində baş memar Usta Muslihinddin ilə Memar Mehmed birlikdə çalışmışdılar. 1392 metr uzunluğu, 6.80 metr enində olan körpünün 174 kəməri vardır və 4 il ərzində inşa edildi. Kəmərlərinin bəziləri kəskin, bəziləri girdədir. Körpünün hündürlüyü və eni yer yer dəyişir. Bəzi bölmələrində selyaranlar və üstündə eyvanlar var. Daş sütunlar arasında fil, şir, quş fiqurları diqqət çəkir.
Uzun sarıkök
Uzun kurkuma (lat. Curcuma longa) — sarıkök cinsinə aid bitki növü.
Uzun tire
Tire (—) (fr. tiret, tirer - çəkmək) durğu işarəsi. == Tire == Sintaktik konstruksiyaları bir-birindən ayırmaq, fərqləndirmək üçün istifadə olunur. == Uzun tire == Adətən, cümlədə fikrin istiqamətini (gedişini) dəyişdirmək və ya kəsmək, eləcə də aydınlaşdırıcı şərhi seçdirmək üçün istifadə olunan punktuasiya işarəsi (––). Bu ingilis terminində bəzi şriftlərdə baş M hərfinin eninə bərabər olan mətbəə ölçüsü vahidinin (em) adından istifadə olunub; eynienli (MONOSPACE) şriftlərdə uzun tireni göstərmək üçün çox zaman iki ardıcıl defisdən istifadə olunur.
Uzun topalaq
Lölə salaməleyküm (lat. Cyperus longus) - topalaq cinsinə aid bitki növü.
Uzun usneya
Uzun usneya Elmi adı - Usnea longissima Ach. (usnea laricina Vain.) — IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir– VU D2. Nadir növdür. == Qısa morfoloji təsviri == Tallomu kolşəkilli, uzundur, sallaqdır, uzunluğu 60 sm-ə qədər, açıq oz-yaşıl və ya sarımtıl –boz rənglidir, sadə və ya zəif budaqlanandır. Budaqları nazikdir, diametri 1 mm-ə qədər, uzunluğu 1-3 sm-ə qədərdir, fibrilli və azsaylı soredilidir. Özəyi zəif inkişaf edib, mərkəzi silindr möhkəmdir, tallomu yarıya qədər doldurur. Yodun təsirindən rəngi göyərir. Apotesilər bizim nümunələrdə yoxdur. == Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri == Mezokserofitdir, işıqsevəndir, sporla və soredillərlə çoxalır. Antimikrob xüsusiyyətinə görəqədim xalq təbabətində, cərrahiyədə, ginekologiyada yaraların sağalmasında istifadə olunur.
Ümüd Niftəliyev
Ümüd Oruc oğlu Niftəliyev (20 oktyabr 1998; Nehrəm, Babək rayonu, Azərbaycan — 16 noyabr 2021; Kəlbəcər rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin leytenantı, İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı. 16 noyabr 2021-ci ildə Kəlbəcər döyüşləri zamanı şəhid olmuşdur. == Həyatı == Ümüd Niftəliyev 20 oktyabr 1998-ci ildə Babək rayonunun Nehrəm qəsəbəsində anadan olmuşdur. 2006-2015-ci illərdə Babək rayon Nehrəm qəsəbə tam orta məktəbində təhsil almışdır. 2015-2017-ci illərdə Hərbi Liseydə təhsilini davam etdirmişdir. 2017-ci ildə Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbinə qəbul olmuşdur. Subay idi. == Hərbi xidməti == Ümüd Niftəliyev 2020-ci ilin sentyabrın 29-da kursantlığının dördüncü ilində hərbi təhsilini dondurmuş və "kiçik leytenant" rütbəsi ilə Vətən müharibəsində iştirak etmişdir. Azərbaycan Ordusunun kiçik leytenantı olan Ümüd Niftəliyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsində könüllü zabit olaraq iştirak etmişdir. Füzulinin, Cəbrayılın və Şuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşmuşdur.
Ümüd Qasımzadə
Ümüd İlqar oğlu Qasımzadə (13 aprel 2001; Cəlilabad rayonu, Azərbaycan — 13 oktyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Ümüd Qasımzadə 2001-ci il aprelin 13-də Cəlilabad rayonunun Göytəpə qəsəbəsində anadan olub. Subay idi. Ümüd Qasımzadə uşaq yaşlarından idmanın ağırlıqqaldırma növü ilə məşğul olub. Cəlilabad rayon Gənclər və İdman İdarəsinin nəzdində fəaliyyət göstərən UGİM-də məşq edirdi. Məşqçisi beynəlxalq dərəcəli məşqçi Qadir Babayev idi. Ümüd Qasımzadə gənclər arasında Azərbaycan Çempionatında 2019 və 2020-ci illərdə gümüş medalların sahib olub. 2020-ci ildə isə Azərbaycan Çempionatında II pillənin sahibi olub. == Hərbi xidməti == Ümüd Qasımzadə 2020-ci ildən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə idi. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Ümüd Qasımzadə 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb.
Ümüd Xəncəlov
Ümüd Radif oğlu Xəncəlov (10 aprel 1994; Hil, Qusar rayonu, Azərbaycan — 6 oktyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin çavuşu, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Ümüd Xəncəlov 1994-cü il aprelin 10-da Qusar rayonunun Hil kəndində anadan olub. Milliyyətcə ləzgi idi. Ümüd Xəncəlovun ailədə üç bacısı və bir qardaşı olub. Ümüd Xəncəlov ailənin son beşiyi idi. 2001–2012-ci illərdə K. Kərimov adına Hil kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Ailəli idi. Ulyana adında bir qızı və Ömər adında bir oğlu yadigar qaldı. == Hərbi xidməti == Ümüd Xəncəlov 2012–2014-cü illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Daşkəsən rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissədə müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. O, 2020-ci ilin Tovuz döyüşləri zamanı şəhid olan Polad Həşimovun əsgəri idi.
Ənvər Uzun
Ənvər Uzun (türk. Enver Uzun; 18 iyul 1958, Ağcaabad, Trabzon ili) — Türkiyə ədəbiyyatşünası, folklorçusu, tərcüməçi və publisisti. Filologiya üzrə elmlər doktoru 1997, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü 2005. == Həyatı == Ənvər Uzun 18 iyul 1958-ci ildə Türkiyə Cümhuriyyətinin Akçaabat qəzasının Dumankaya kəndində anadan olmuşdur. 1969-cu ildə ibtidai məktəbi, 1972-ci ildə orta məktəbi, 1975-ci ildə litseyi bitirmişdir. 1992-ci ildə Əskişəhər Anadolu Universitetinin ədəbiyyat fakültəsini bitirmişdir. 1997-cı ildə AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda Yaşar Qarayevin elmi rəhbərliyi ilə "Hüseyn Cavid və Türkiyə ədəbi muhiti" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. Bir müddət Türkiyə Futbol Federasiyasında futbol hakimi vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir (1991–1996). Daha sonra Trabzon Bələdiyyəsi Kültür Kurulunun üzvü olmuşdur (2002-2007). Trabzon Yazarlar Birliyinin (1996), Anadolu Basın Birliyinin (2000), Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin (2002), Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (2005) üzvüdür.