Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • хъуьцуьган

    подушка : хъуьцуьгандин чин - наволочка; арабадин хъуьцуьган - подушка на оси арбы. см. тж. тӀапӀтӀапӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЪУЬЦУЬГАН

    ...yastıq, balış; хъуьцуьгандин чин balışüzü, yastıqüzü; * арабадин хъуьцуьган araba yastığı (arabanın qolu ilə oxu arasına qoyulan ağac).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЬЦУЬГАН

    ...yastıq, balış; хъуьцуьгандин чин balışüzü, yastıqüzü; * арабадин хъуьцуьган araba yastığı (arabanın qolu ilə oxu arasına qoyulan ağac).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЬЦУЬГАН

    ...yastıq, balış; хъуьцуьгандин чин balışüzü, yastıqüzü; * арабадин хъуьцуьган araba yastığı (arabanın qolu ilə oxu arasına qoyulan ağac).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЬЦУЬГАН

    сущ..; -ди. -да; -ри, ра ацукьдайла -кӀаник, ксудайла - кьилик кутун патал туьк, сар ва я памбаг туна раснавай, цванвай затӀ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХЪУЧУГАН

    dial. bax хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУЧУГАН

    dial. bax хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ПОДУШКА

    хъуьцуьган, ястух.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • YASTIQLIQ

    прил. хъуьцуьган авун патал виже къведай; хъуьцуьган ийиз жедай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YASTIQLAMAQ

    гл. 1. арабадин гигиниз подшипник ягъун, хъуьцуьган расун, хъуьцуьган кутун; 2. пер. кьилик хъуьцуьган кутун, къастуналди архайинрун, ксурун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МАТАК

    dial. bax хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУРУГАН

    ...цал эцигзавай. А. А. Умуд. - Ваз дидеди лагьана, заз лацу хуруган цуз. Жибинни квай. П. Ф. Жуван руг.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУРУГАН

    n. apron, pinafore.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХУРУГАН

    (-ди, -да, -ар) döşlük, önlük, kirlik.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • хуруган

    передник, фартук; нагрудник : хура хуруган тун - повязать передник.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ястух

    подушка; см. тж. хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • YASTIQCIQ

    сущ. гъвечӀи хъуьцуьган, налчи.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NAZBALINC,

    NAZBALIŞ(I) сущ. назбалич (туькдин хъуьцуьган).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QOLTUQALTI

    сущ. хъуьчӀуьк кутадай гъвечӀи хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЧӀУКВАРИН

    qurama; чӀукварин хъуьцуьган qurama yastıq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • хулиган

    ...окружающих. Задержать хулигана. б) отт. Дерзкий, злой озорник. Не мучай кошку, хулиган!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ХУЛИГАН

    (-ди, -да, -ар) xuliqan, dələduz.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУДУГУН

    (-из, -на, -а) f. məcbur etmək, vadar etmək, sövq etmək, təhrik etmək, qızışdırmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • хулиган

    хулиган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХУЛУХЪАН

    нугъ., сущ. хуларбан.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУЛИГАН

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра умуми къайдаяр жуван къанунсуз амалралди чӀурдайди. Япониядин футболдин чемпионат кьиле физвай шегьеррин куьчеи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУЛИГАН

    м xuliqan, dələduz

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХУЛИГАН

    хулиган.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХСУСАН

    also. хсуси.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • HÜSRAN

    zərər, ziyan

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ХСУСАН

    араб, прил. масадан пай квачир, жуван. Синоним: хсуси.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХСУСАН

    нар. текдиз, масад галачиз: - Хсусан вуна инлай кьулухь гьикӀ кӀвалахда лагьай фикирзава? Вахь гъихьтин къастар, планар ава? З. Э. Социалист Зегьмет

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • хсусан

    см. хсуси.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HÜSUN

    ə. «hisən» c. qalalar, istehkamlar

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ХУСУН

    (-из, -на, -а) f. dial. 1. sancmaq, batırmaq, soxmaq, yeritmək; раб хусун iynə batırmaq; 2. məc. dan. zorla və ya aldatma yolu ilə qəbul etdirmək, alm

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЦУН

    bax хцун².

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЬШУЬН

    (-ди, -да, -ар) 1. alaqaranlıq, toran; хуьшуьн хьун axşamüstü hava qaralmağa başlamaq, toran qovuşmaq (düşmək, çökmək), toranlaşmaq; alaqaranlıq olmaq

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЬШУЬН

    (-ди, -да, -ар) 1. alaqaranlıq, toran; хуьшуьн хьун axşamüstü hava qaralmağa başlamaq, toran qovuşmaq (düşmək, çökmək), toranlaşmaq; alaqaranlıq olmaq

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ÖNLÜKLÜ

    прил. хуруган алай, хуруган ттунвай (алукӀнавай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПЕРЕДНИК

    хуруган.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ФАРТУК

    хуруган.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DÖŞLÜKLÜ

    прил. хуруган алай, хуруган ттунвай (мес. ашпаз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QƏNŞƏRLİK

    сущ. хуруган.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YASTIQLI

    прил. хъуьцуьган авай; хъуьтуьл (мес. кресло).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QULAQBALIŞI

    сущ. гъвечӀи хъуьцуьган (ксудамаз япук кутадай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГУЬЦӀУЬГЪАН

    dan. şotka; sürtgəc.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГУЬЦӀУЬГЪАН

    dan. şotka; sürtgəc.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • МУКУГАН

    ...гафар арадал атанва: тӀурарган, хемирган, крчарган, мегъверган, мукуган ва мсб. И. Жаватов. Са макъаладин гелеваз 71 ЛГ, 2005, 17. VӀӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МУКУГАН

    dan. fal; bax муг 3).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • уьлуьган

    (спец.) - горизонтальная перекладина ткацкого станка.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УЬЛУЬГАН

    (-ди, -да, -ар) 1. hananın köndələn tirlərindən hər biri; 2. məc. heyvərə, yekə, nataraz, yöndəmsiz, uzundraz (adam)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬГАН

    (-ди, -да, -ар) 1. hananın köndələn tirlərindən hər biri; 2. məc. heyvərə, yekə, nataraz, yöndəmsiz, uzundraz (adam)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ÖNLÜK

    сущ. хуруган.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HUŞUNDAN ÇIXMAQ

    bax: yaddan çıxmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin frazeologiya lügəti
  • hüququn yüklülüyü

    Qanun və ya əqd əsasında mülki hüquqların və ya tələblərin hər hansı formada məhdudlaşdırılması

    Tam oxu »
    Terminlər lüğəti
  • hüququn girovu

    Girov qoyularkən girov predmeti özgəninkiləşdirilə bilən hüquq, o cümlədən torpaq sahəsinin, binanın, qurğunun, yaşayış evinin (mənzilin) icarəsi hüqu

    Tam oxu »
    Terminlər lüğəti
  • НАГРУДНИК

    хуруган, хура твадайди.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЯСТУХ

    n. pillow, soft cushion, pad; also. . хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • YASTIQLATMAQ

    icb. арабадин гигинал хъуьцуьган (подшипник) эцигиз тун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПОСТЕЛЬНЫЙ

    месин; постельные принадлежности месин гьяжетар (агъ, яргъан, хъуьцуьган).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MÜTƏKKƏ

    [ər.] сущ. яргъишуькӀуь, элкъвей хъуьцуьган (агалтдамаз кьуьнт ядай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХОМУТИНА

    хамутдин хъуьцуьган; хамутдин ястугъ (хамутдин кIарасдин винел акьалждай хъуьтуьл ччин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИГОЛЬНИК

    рапарган, рапар твадай затI (кьвати ва я акIурдай бицIи хъуьцуьган).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PƏRQU

    ...къугъдин (къушран) хъуьтуьл туьк; 2. къене гьахьтин туьк авай (мес. хъуьцуьган).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВАЛИК

    ...вал (гъвечIи варданаг хьтинди). 2. дивандин кьилера авай элкъвей хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BALIŞ

    сущ. 1. хъуьцуьган; // хъуьцуьгандин; balış üzü хъуьцуьгандин ччин; 2. пер. хуьс. чардахдин кьуларикай гьар сад.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇİYİNLİK

    ...кутадай затӀ (пекинин къуьнуьк кутадай парчадин зул, лап гъвечӀи хъуьцуьган ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ИЗГОЛОВЬЕ

    ...больного азарлудан месин кьилихъ акъвазун. 2. кьилик кутадай затI (хъуьцуьган ва мсб).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BAŞALTI

    сущ. 1. хъуьцуьган; кьилик кутаз жедай гьар са затӀ; 2. кӀанчӀ (кӀарасар хадамаз кӀарасдин кӀаникай кутадай яцӀу кӀарас).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • НАЗБАЛИЧ

    сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра ацукьайдан кӀаник кутадай кьелечӀ хъуьцуьган. Мугьманрин кӀанерик багьа назбалачир квай. С. Ярагъви ашукь Уьзден.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • YASTIQ

    сущ. 1. хъуьцуьган; // ölüm yastığı кьиникьин мукьвал алай азарлуди къатканвай мес; 2. улакьда, мебелда, пурарал ва мс. хъуьтуьл ацукьдай чка; 3. тех.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QU,

    ...къугъдин (мес. цӀакул); къугъдин цӀакулрикай (туькдикай) авур (мес. хъуьцуьган).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DAĞAR

    ...виликра: къене куьгьне пек-пине ва йис ттуна тӀарамдаказ ацӀурнавай мишинин хъуьцуьган (винел къайтан хурун патал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÜZSÜZ

    ...(ччарар) къачур (мес. нек, къатух); 2. ччин авачир, ччин алганвачир (мес. хъуьцуьган, мес); 3. пер. ччин хъуьтуьл, регъуь, мес. аял).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PALAN¹

    ...мс. далудал эцигдай); 2. виликра гьамбалри далудал эцигдай гъвечӀи хъуьцуьган; 3. пер. рах. залан, къалин, кубут, шалта хьтин пекинин гьакъинда.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • OKSİGEN

    ...элемент); // кислороддин; oksigen balışı (yastığı) кислороддин хъуьцуьган (азарлуйри нефес къачун патал къенез кислород ацӀурнавай турба).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МАТАК

    нугъ., сущ., -ди, -да; -ар, -ри, ра хъуьцуьган. КӀвалин яргъи пипӀе сад-садан винел эцигнавай са хара матакар гваз, абурукай кьвед къачуна. А. А. Па

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • TUTACAQ

    ...кузвай къажгъан ва мс. къулалай алудун патал гъиле кьадай бицӀи хъуьцуьган хьтинбур; тутачхар (нугъ.); 4. пер. багьна, белге, делил.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АЦӀУРУН

    ...ацӀур хъийимир къене пад тамамвилелди квев ятӀани кьаз тун. # хъуьцуьган сарив ~, сумка ичерив ~, къалиян тенбекдив ацӀурун, патрум барутдив ~ * анк

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПИТИГАН

    ...-да; -ар, -ри, -ра кӀвалин чилел ацукьайла, кӀаник кутадай кьелечӀ хъуьцуьган. Айнади, айвандик экъечӀайла, жуьреба-жуьре - рангарин пекерикай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • хъуьтуьл

    1. мягкий, нежный : хъуьтуьл фу - мягкий хлеб; хъуьтуьл хъуьцуьган - мягкая подушка. 2. (перен.) добродушный, мягкий; мирный (о человеке) : хъуьтуьл и

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЪУЬРУЬШ

    ...clement, not strict; kind, gentle; хъуьтуьл фу soft bred; хъуьтуьл хъуьцуьган soft pillow; 2) adj. good natured, good-humored; genial, amiable; debon

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЪУЬРУЬШ

    ...clement, not strict; kind, gentle; хъуьтуьл фу soft bred; хъуьтуьл хъуьцуьган soft pillow; 2) adj. good natured, good-humored; genial, amiable; debon

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЪУЬРУЬШ

    ...clement, not strict; kind, gentle; хъуьтуьл фу soft bred; хъуьтуьл хъуьцуьган soft pillow; 2) adj. good natured, good-humored; genial, amiable; debon

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ДАКӀАР

    ...расдай чка. Сулейманан кӀаник, дакӀардай акъудна куьк хьтин са хъуьцуьган вегьена, кӀвалин хваш-беш авуна. С. Зазни хуш я ви шаламар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯСТУХ

    ...хтай итим ацукьнавай. А. Муграгъви. Ажалдин хура. Синоним: хъуьцуьган.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • MİTİL

    ...памбаг, туьк твадай къенепатан ччин); 2. чин алачир мес, яргъан, хъуьцуьган ва мс.; 3. прил. шалта, куьгьне, иски, кукӀвар хьайи (мес. пальто, рух, м

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TÜK

    ...tükü цӀегьрен чӀарар; 2. туьк, чӀар (къушарин); // туькдин (мес. хъуьцуьган); 3. цак, чӀар (бязи емишрин, пешерин, набататрин винел жедай, мес. верге

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SALMAQ

    ...ракъурун; 12. вегьин, акаюн; ттун (мес. чиле рух); кутун (мес. кӀаник хъуьцуьган); 13. авадарун, кӀевун; агъуз авун, агъузун (мес. рикӀинин перде); 1

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПОД₁

    ...столом столдии кIаник. 2. -ик; положить под голову подушку кьилик хъуьцуьган кутун. 3. кIане; кIанив; под забором жугъунин кIане. 4. патав, мукьув; п

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Huçuquan
Şanyü Huçuquan (v. 216) — 41-ci şanyü. == Hakimiyyətə gəlişi == Huçuquan Yufuluonun devrilməsindən sonra yerinə gələn Suybu sülaləsindən olan Suybu Quduxunun da öldürülməsindən sonra, 195-ci ildə şanyü seçilmişdi. Nikita Biçurin onun Yufuluonun ögey qardaşı olduğunu deyir. Buna görə də Luanti sülaləsindən olması səbəbi ilə şanyülüyü legitim idi. Onun dövrü ilə əlaqədar çox şey bəlli deyil, çünki Çin mənbələri bu dəfə öz vətəndaş müharibələri ilə məşğul idi. Onun dövründə hun əhalisi 100.000dən çox idi. Huçuquan 215-ci ildə Şərqi Xan imperiyasının baş naziri Tsao Tsao tərəfindən qonaq olaraq dəvət olundu. Qonaqlığa gələn şanyü gözlənilmədən həbs olundu və imperator tərəfindən titulları əlindən alındı. Çinlilər tərəfindən devrildikdən sonra Hun İmperiyasının bir dövlət olaraq varlığına son qoyuldu.
Rusudan
Rusudan — Qadın adı.
Hüşün
Hüşün — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Hüşün Ağdaş rayonunun Kükəl inzibati ərazi vahidində kənd. Şirvan düzündədir. Oykonimin monqol dilinə mənsub xuşun/Xoşun sözündən olub, "feodal malikanəsi, feodal mulku" mənasında olması ehtimal edilir. == İnfrastruktur == 2009-cu ildə kəndin əhalisinə təbii qazın verilməsi bərpa olunub.
Buluğan Xatun
Buluğan Xatun, Buluqhan, Bolqana və ya Bulugan — XIII əsrdə yaşamış şahzadə və Elxani hökmdarı Abaqa (1234–1282) xanın əsas arvadı. == Həyatı == O, monqol tayfalarından biri olan Bayautlara mənsub idi. O, Abaqa xanla onun doqquzuncu arvadı kimi evlənmişdi. Xatun olaraq o, sarayda çox güclü təsirə malik idi. 1282-ci ilin sentyabrında öz vəzirinin həyatını xilas etmişdir. Beləki vəzir Xacə Vəcih əl-Din Faryumadi xana qarşı sui-qəsd təşkil etməkdə ittiham edilirdi, lakin Buluğan Xatun onun həyatını xilas edir. Abaqa xanın 1282-ci ildə ölümündən sonra o, Arqun xanla levirat evliliyinə daxil oldu. Hətta Əhməd Təkudarın hakimiyyəti zamanı belə onun sarayda təsir gücü hələ də güclü idi və onunla hörmətlə davranırdılar. == Ailəsi == Onun Abaqa xandan doğulma Məlikə Xatun adlı qızı var idi və Noqay Yarquçinin oğlu Tohcam Buğa ilə evləndirilmişdi. Onun özünün oğlanları olmasa da, ilk əri Abaqanın oğlu Arqunun oğlanlarını, yəni özünün ögey nəvələrini böyütmüşdü.
Hüququn aliliyi
Hüququn aliliyi — hüququn cəmiyyətdə ali mövqedə olması, xüsusilə də fərdi və institusional davranışa təsir etməsi, eləcə də hökumət də daxil olmaqla cəmiyyətin bütün üzvlərinin eyni dərəcədə hüquq normalarına tabe olması. "Hüququn aliliyi" ifadəsi hər hansı xüsusi hüquq norması ilə bağlı deyil və siyasi situasiyalarla əlaqədar işlədilir. Bu ifadənin istifadəsi XVI əsr Britaniyasına qədər gedib çıxır. XVII əsrdə isə şotland ilahiyyatçısı Samuel Rezerford bu ifadədən kralların ilahidən gələn hüquqlarını tənqid edərkən istifadə etmişdir. Con Lokk yazırdı ki, cəmiyyətdəki azadlıq hər kəsə tətbiq olunan və qanunverici orqan tərəfindən yaradılan qanunlara hər kəsin tabe olması deməkdir; bu zaman şəxs onun azadlığı üzərində istər dövlət, istərsə də şəxsi məhdudiyyətlərdən qurtulmuş olur. "Hüququn aliliyi" daha sonra XIX əsrdə Britaniyalı hüquqşünas Albert Venn Daysi tərəfindən geniş istifadə olunmağa başladı. Halbuki, ifadə özü olmasa da, prinsip etibarilə qədim mütəfəkkirlər tərəfindən elmə gətirilmişdir. Məsələn, Aristotel yazırdı ki, "Hər hansı vətəndaş tərəfindən idarə edilməkdənsə, qanuna tabe olmaq daha məqsədəuyğundur".Hüququn aliliyi konsepsiyasına görə, hüquq normalarını yaradanlar, hüquq-mühafizə orqanları və hakimlər də daxil olmaqla hər kəs qanunun tələblərinə tabe olmalıdır. Bu mənada o, idarəçilərinin hüquqdan üstün olduğu monarxiya və oliqarxiya ilə ziddiyyət təşkil edir. Hüququn aliliyinə riayət edilməməsinə həm demokratik dövlətlərdə, həm də monarxiyalarda rast gəlinə bilər; məsələn, belə ki, qanunun normalarının inkar edilməsi, onlara laqeyd münasibət göstərilməsi hallarında dövlətin hüququ bərpa mexanizmləri kifayət qədər effektiv olmadıqda hüququn aliliyi daha çox pozulur.
Hüququn mahiyyəti
Hüququn mahiyyəti — hüququn ən sabit xüsusiyyətlərini göstərən nəzəri kateqoriya. Hüququn ümumbəşəri, sinif funksiyaları və prinsipləri ilə aşkarlanır. A.Lısenkovun fikrincə hüququn mahiyyətinin tərifi dörd yanaşmaya bölünə bilər: normativ, geniş, fəlsəfi və inteqrativ . A. V. Yuşkoya görə, hüququn mahiyyəti hüquqi düşüncənin növündən asılıdır, çünki hər hansı bir doğru nəzəriyyənin əsasını təşkil edir. == Müasir tənzimləyici hüquqi düşüncə == Rudolf İeringə görə (realist məktəbin nümayəndəsi kimi) hüququn mahiyyəti onun praktiki həyata keçirilməsindədir . Dövlətin iradi, normativ əlamətləri baxımından qanunun mahiyyətini "... əsas şey, sabit, təbii ..." kimi təsvir edən M.İ.Baytin, hüququn mahiyyəti arasındakı birbaşa əlaqəni ".. ... dövlətin bütün real həyatı cəmiyyətin iradəsi ... "və" ...
Hüququn mənbələri
Hüququn mənbələri — Hüququn ifadə formalarıdır. Hüquq nəzəriyyəsində hüququn əsasən aşağıdakı mənbələri fərqləndirilir: normativ hüquqi aktlar, sanksiyalaşdırılmış adətlər, normativ müqavilələr, məhkəmə presedentləri, dini normalar, hüquqi doktrina və s. == Normativ hüquqi aktlar == Normativ hüquqi aktlar tənzimlənməsi Konstitusiya ilə, qanunla və ya fərmanla dövlət orqanının səlahiyyətlərinə aid edilən məsələlər üzrə həmin dövlət orqanı tərəfindən və ya referendum yolu ilə qəbul edilmiş, hamı üçün məcburi davranış qaydalarını əks etdirən, qeyri-müəyyən subyektlər dairəsi üçün və dəfələrlə tətbiq olunmaq üçün nəzərdə tutulmuş müəyyən formalı rəsmi sənəddir. == Sanksiyalaşdırılmış adətlər == Sanksiyalaşdırılmış adətlər hüququn ilkin və ən qədim mənbəyidir. Hüquqi adətlər ictimai münasibətlərin tənzimlənməsi üçün sosial, iqtisadi, mənəvi, dini, siyasi və.s faktorların təsiri ilə formalaşır. Sonradan demək olarkı, bütün hüquqi adətləri hüquq normaları şəklinə salınır. Müasir dövrdə bəzi dövlətlərdə əsasən mülki hüquq sahəsində hüquqi adətlər praktikada tətbiq edilir. == Normativ müqavilələr == Normativ müqavilə konkret subyeklər arasında bağlanan və məcburi xarakterli normaları müəyyən edən, qarşılıqlı münasibətlərin tənzimlənməsində istifadə edilən müqavilələrdir. Normativ müqavilələr həm beynəlxalq (beynəlxalq müqavilələr) və həmçinin ölkədaxili ola bilər. Buna misal olaraq, Rusiya Federasiyasında Federasiya ilə Federasiya subyekləri (Tatarıstan və.s) arasında bağlanan müqavilələri göstərmək olar.
Hüququn sistemi
Hüququn sistemi — hüququn struktur elementlərinin daxili strukturudur. == Hüququn sistemi == Beş əsas komponentdən ibarətdir: hüquq normaları, hüquq institutları, hüquq sahələri, alt institutlar və alt sektorlar. Hüquq sahəsi hüquq sisteminin ən böyük elementidir. Hüquqi tənzimləmə predmetinin və metodunun orijinallığı ilə keyfiyyətcə bircinsli ictimai münasibətlər qrupunu tənzimləyən hüquq normalarının məcmusundan formalaşır. Əgər hüquq institutu ictimai münasibətlərin növünü tənzimləyirsə, sənaye bir növ sosial münasibətlərdir. Beləliklə, hüququn sahələrə bölünməsi üçün əsasən iki meyardan - hüquqi tənzimləmənin predmetindən və metodundan istifadə olunur. Bu meyarlar bir hüquq sahəsini digərindən fərqləndirir. Hüquq institutu bir hüquq sahəsi daxilində və ya onların qovşağında keyfiyyətcə homojen ictimai münasibətləri tənzimləyən hüquq normalarının ayrıca qrupudur. Tənzimləmə xarakterinə görə bir neçə oxşar hüquq institutu hüququn alt qolunu təşkil edir. Məsələn, mülki hüququn tərkib hissəsi kimi müəllif hüququ, mənzil və patent hüququ, maliyyə hüququnun bir hissəsi kimi isə vergi hüququnun bir alt sahəsi fərqləndirilir.
Rusudan Qoqinaşvili
Rusudan Qoqinaşvili (d. 6 aprel 2001) — Gürcüstanlı üzgüçü. Rusudan Qoqinaşvili Gürcüstanı 2017-ci ildə XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. == Karyerası == Rusudan Qoqinaşvili birinci dəfə Dünya Çempionatına 2017-ci ildə qatıldı. O, Budapeştdə baş tutan XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında qadınlar 50 m arxası üstə stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 31.97 saniyəlik nəticəsi ilə 63 üzgüçü arasında 55-ci oldu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.
Rusudan Xoperiya
Rusudan Xoperiya (d. 9 sentyabr 1972; Tbilisi, Gürcüstan) — Gürcüstanı təmsil edən batut gimnastı. Rusudan Xoperiya, 2000 və 2004-cü illərdə Gürcüstanı Olimpiya Oyunlarında təmsil edib. == Karyerası == Rusudan Xoperiya, 2000-ci ildə Gürcüstan bayrağı altında Avstraliyanın Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Yarışların finalında Xoperiya, 34.10 xal topladı və 8 idmançı sırasında 7-ci yeri tutdu. Rusudan Xoperiya növbəti dəfə Olimpiya Oyunlarına, 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında qatıldı. Bu səfər, yarışların təsnifat mərhələsində Xoperiya, 62.50 xal topladı və 16 idmançı sırasında 9-cu yeri tutaraq mübarizəni dayandırdı.
Hucqan (Mərənd)
Hucqan (fars. هوجقان‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Mərənd şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,913 nəfər yaşayır (515 ailə).
Schinus huigan
Yumşaq şinus (lat. Schinus molle) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinin şinus cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Schinus angustifolia Sessé & Moc. Schinus bituminosus Salisb. Schinus huigan Molina Schinus molle var. argentifolius Marchand Schinus molle var. huigan (Molina) Marchand Schinus molle var. huyngan (Molina) March. Schinus molle var. molle Schinus occidentalis Sessé & Moc.
Uşaqan döyüşü
Uşağa döyüşü yaxud Uşaqan döyüşü — II Rusiya-İran müharibəsi dövründə Üçkilsə yaxınlığında baş vermiş döyüşdür. Döyüş Qacarlar İranı tərəfindən Abbas Mirzənin, Rusiya imperiyası tərəfindən isə general-leytenant Krasovskinin başçılığı ilə baş vermişdir. Döyüşdə rus qoşunları məğlub oldular. == Döyüş == II Rusiya-İran müharibəsinin gedişində İrəvan qalasını mühasirəyə alan general-adyutant K. X. Benkendorfa dəstəyə gələn Qafqazın baş komandanı general-adyutant İvan Paskeviç, qalanın yaxşı müdafiəsi və istilər səbəbindən İrəvan qalasının mühasirəsindən müvəqqəti olaraq əl çəkdi və əsas gücünü səfərbər edərək Naxçıvan istiqamətində hücuma keçdi. Qalanın mühasirəsini isə Krasovskiyə tapşırdı. Krasovskinin başçılığı altında 20-ci piyada diviziyası, Sevastapol, Krım piyada alayları, 39 və 40-cı yeger alayları, 6-cı batalyon 38 topla qalanın mühasirəsində idi.Rus qoşunları Naxçıvandakı döyüşlərdə qalib gəlsə də, İrəvandakı rus ordusunun vəziyyəti getdikcə pisləşirdi. Belə ki, havaların isti keçməsi və əsgərlər arasında yayılan xəstəliklər rus qoşunlarının vəziyyətini günbəgün ağırlaşdırırdı. Krasovski vəziyyət barədə Paskeviçə məlumat verərək geri çəkilmək üçün icazə istədi. Paskeviçin icazəsindən sonra ruslar iyunun 21-də Üçkilsəyə doğru geri çəkildilər.Üçkilsədə yerləşən rus qoşunu iyulun 1-dək buranın müdafiəsini möhkəmləndirməklə məşğul oldu və qoşunun müəyyən hissəsini burada qoyaraq Üçkilsədən 35 verst aralı, Abaran çayı sahilində yerləşən Çınqıllı kəndində düşərgə saldı. Rus qoşunlarını təqib edən İrəvan qoşunları isə onların düşərgəsindən 10 verst aralı Alagöz dağının ətəyində onlara nəzarət edirdi.
Beynəlxalq hüququn prinsipləri
Beynəlxalq hüququn prinsipləri — beynəlxalq və dövlətlərarası müqavilələrdə, beynəlxalq təşkilatların əsasnamələrində, beynəlxalq məhkəmələrin qərarlarında, habelə beynəlxalq praktikada və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən məcburi tətbiq edilməsinə dair sübutlar mövcud beynəlxalq qanunlarda əsas qanun və normalardır. Beynəlxalq həyat subyektlərinin beynəlxalq həyatın ən vacib məsələlərinə münasibətdə ən vacib və ümumiyyətlə tanınmış davranış normaları həm də dövlətlərin beynəlxalq münasibətlər sahəsində inkişaf etdirdiyi digər normaların, habelə dövlətlərin həqiqi davranışının qanuniliyinin meyarıdır. Beynəlxalq hüququn prinsipləri, mübahisəli müddəalar kimi, digər xüsusi müddəalar tərəfindən ləğv edilə bilməz və ya xüsusi hallar nəzərə alınmaqla islah edilə bilməz. Beynəlxalq hüquq prinsiplərinin əsas mənbələri BMT nizamnaməsi, 1970-ci il beynəlxalq hüquq prinsipləri bəyannaməsi və Avropada təhlükəsizlik və əməkdaşlıq konfransının 1975-ci il Helsinki Yekun Aktıdır. == Beynəlxalq hüququn yaranması və tarixi inkşafı == Beynəlxalq hüquq tarixinin ayrıca bir sənaye və elmi istiqamət kimi demək olar ki, tamamilə tanınmasına baxmayaraq, bu bilik kompleksinin yekunlaşdırılması hələ baş verməmişdir.u, xüsusilə qədim dövrlərin beynəlxalq hüququna gəldikdə aydın olur, çünki göstərilən dövrdə fundamental elmi araşdırmalar sadəcə yoxdur.Lakin sonrakı dövrlər və xüsusən 1648-ci ildən sonrakı dövrlər ətraflı araşdırılmış və elmi ədəbiyyatda geniş şəkildə işıqlandırılmışdır.Beynəlxalq ictimai hüquq tarixinin öyrənilməsinin obyekti bəşər sivilizasiyasının bütün tarixi boyu qlobal miqyasda beynəlxalq hüquq münasibətlərinin yaranması, dəyişməsi və daha da inkişaf etməsi qanunlarını öyrənməkdir. Beynəlxalq hüquq tarixinin ayrıca konseptual intizam kimi birbaşa tədqiqi nisbətən bu yaxınlarda başlandı. Bu günə qədər beynəlxalq hüquq tarixinin ayrı bir elm sahəsi olub-olmaması məsələsi açıq qalır və elmi dünyada hələ də həll olunmamışdır. Lakin beynəlxalq hüququn özü uzun müddət ayrı bir formalaşmış hüquq sistemi kimi tanınmamışdır. Yalnız XVIII əsrdən beynəlxalq hüquq elminin başlanğıcı başladı, lakin hətta XX əsrin əvvəllərində onun mahiyyəti haqqında heç bir anlayış yox idi. Yalnız XX əsrin qlobal kataklizmlərindən sonra bir çox tədqiqatçı beynəlxalq hüququn inkişafı ilə çox intensiv məşğul olmağa məcbur oldu.
Hüququn tənzimləyici nəzəriyyəsi
Hüququn tənzimləyici nəzəriyyəsi — tərəfdarlarının bütün ölkə üçün vahid bir nizamı qorumaq üçün qurulduğuna inanan qanunun mənşəyi nəzəriyyələrindən biri. Nəzəriyyə Asiya ölkələrində və Rusiyada yayılmışdır. == Mahiyyəti == Hüququn tənzimləyici nəzəriyyəsi gələcəyə baxan bir nəzəriyyədir. Qanunun sonrakı inkişafında əldə edəcəyi xüsusiyyətləri əks etdirir. Nəzəriyyə sifarişə əsaslanır (kompleks konsepsiya kimi). == Nəzəriyyənin müsbət və mənfi cəhətləri == "Tənzimləmə nəzəriyyəsinin üstünlükləri:" tarixi faktlarla və tarixin inkişafı ilə koordinasiya; tarixi mənbələrə güvənir;"Tənzimləmə nəzəriyyəsinin mənfi cəhətləri:" maksimalizm; tək tənzimləmə vasitəsi qanun deyil == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Чепурнова Н.М., Серёгин А.В.. ТЕОРИЯ ГОСУДАРСТВА И ПРАВА: Учебное пособие. – М.: ЕАОИ, 2007., 2007. Головистикова А.Н., Дмитриев Ю.А. Теория государства и права: Учебник.-М.: Изд-во Эксмо, 2005 Кашанина Т.В. Происхождение государства и права. Учеб.
Rusudan (Gürcüstan çariçası)
Rusudan (gürc. რუსუდანი}) — Gürcüstan krallığının Baqrationilər sülaləsindən olan çariçası (1223–1245). Çariça Tamar və David-Soslanın qızı. Rusudanın hakimiyyəti illəri Abxaziya və Gürcüstan tarixinin qızıl dövrünün sonunu əhatə edir. == Həyatı == Monqollarla döyüşdə ağır yaralanan qardaşı IV Georqun ölümündən sonra 1223-cü il yanvarın 18 — də taxta çıxdı.Rusudanın hakimiyyətinin üçüncü ilində, 1225-ci ilin payızında, Xarəzmşah qoşunları Cəlaləddin Mənguberdinin başçılığı altında Gürcüstanı işğal etdilər. İoann Mxarqrdzelinin sərkərdəlik etdiyi gürcü qoşunları Qarnisi döyüşündə ağır məğlubiyyət uğradıldı. Bundan sonra Xarəzm qoşunlarının Tiflis, Qars və Gəncəyə yolu açıldı. Cəlaləddin Mənguberdinin Tiflisi mühasirəyə alması səbəbindən çariça və ailəsi Kutaisiyə çəkildi. 1224-cü ildə Rusudan Dmitri adı ilə xristianlığı qəbul edən Səlcuqlu şahzadəsi Məhəmməd Muğisəddin Türkan Şahla (sultan II Qılınc Arslanın nəvəsi) evləndi. Rusudanın qızı Tamar (Gürcü xatun) isə Səlcuqlu sultanı II Qiyasəddin Keyxosrov ilə evlənmişdi.
Hüşün bələdiyyəsi
Ağdaş bələdiyyələri — Ağdaş rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
Suqan silsiləsi
Suqan silsiləsi — Mərkəzi Qafqazda, Kabardin-Balkariya və Şimali Osetiya ərazisində yerləşən dağ silsiləsi. Silsilə Çereka-Balkarriya hövzəninin qərbində, Urux hövzəsinin şərqindədir. Cənubdan isə silsiləni Karasu çayının hövzəsi əhatə edir. Dağ silsiləsinin ümumi uzunluğu 23 km-dir. Baş Qafqaz silsiləsinin şimalında yerləşən Yan silsilənin bir hissəsi hesab olunur. Silsilənin şimal yamacı Kabardin-Balkariya Respublikasının ərazisinə aiddir. Suqan zirvəsi və silsilənin cənub yamacı Şimali Osetiya ərazisinə daxildir. Baş Qafqaz silsiləsi Suqan silsiləsi ilə Ştulinski boyunu ilə birləşir. Bu ərazidən Qeze-Tau Baş Qafqaz silsiləsinə ayrılır.Silsilənin qərbindən şərqinə doğru zirvələrin hündürlüyü öncə qalxır, sonra isə enir:Gülçi-Tau (4447 m), Suqan (4487 m), Sunqabaşı (4481 m), Naxaşbita (4439 m), Suqatı (4300 m). Suqan silsiləsindən şimala doğru tirələr ayrılır.
Hüsnan Bəy Fanani
Hüsnan Bəy Fanani — İndoneziya Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri (2016-cı ildən) == Təhsili == Pakistanın Pencak İnstitutunu bitirmiş, islami biliklər və siyasət üzrə təhsil aldıqdan sonra magistr dərəcəsini Niderlandda əldə etmişdir. == Ailəsi == İki övladı var. Qızı İdoneziyada dini təhsil ocağında təhsil alır. Oğlu isə 2017-ci ildən Azərbaycan universitetlərindən birində təhsilini davam etdirir.
Hürmuğan-i Süfla (Kəleybər)
Hürmuğan-i Süfla (fars. هورمغان سفلي‎) və ya Aşağı Hürmuğan - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 17 nəfər yaşayır (5 ailə).
Hürmuğan-i Ülya (Kəleybər)
Hürmuğan-i Ülya (fars. هورمغان عليا‎) və ya Yuxarı Hürmuğan - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Kəleybər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 37 nəfər yaşayır (13 ailə).
Schinus molle var. huyngan
Yumşaq şinus (lat. Schinus molle) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinin şinus cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Schinus angustifolia Sessé & Moc. Schinus bituminosus Salisb. Schinus huigan Molina Schinus molle var. argentifolius Marchand Schinus molle var. huigan (Molina) Marchand Schinus molle var. huyngan (Molina) March. Schinus molle var. molle Schinus occidentalis Sessé & Moc.
Yeni Şuqan (Bakalı)
Yeni Şuqan (başq. Яңы Шыуған, rus. Новый Шуган) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Mixaylovka kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 32 km, kənd sovetliyindən (Mixaylovka): 10 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 107 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə tatarlar (49%), ruslar (41%) üstünlük təşkil edir.
Çen Yu-Hsuan
Çen Yu-Hsuan (16 yanvar 1993) — Çin Taybeyini təmsil edən marafonçu. Çen Yu-Hsuan Çin Taybeyini 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Çen Yu-Hsuan birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınadı və məsafəni 3 saat 9 dəqiqə 13 saniyəyə qət edərək 157 marafonçu sırasında 127-ci yeri tutdu.
Schinus molle var. huigan
Yumşaq şinus (lat. Schinus molle) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sumaqkimilər fəsiləsinin şinus cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Schinus angustifolia Sessé & Moc. Schinus bituminosus Salisb. Schinus huigan Molina Schinus molle var. argentifolius Marchand Schinus molle var. huigan (Molina) Marchand Schinus molle var. huyngan (Molina) March. Schinus molle var. molle Schinus occidentalis Sessé & Moc.