Lüğətlərdə axtarış.

Sədun – Tarixi Azərbaycan ərazisində vilayət, Şirvanşahlar dövlətinin tərkibində olmuşdur. "Tarix-i əl-Bab"da adı çəkilən Sədun Şəbəranın yaxınlığında idi. Xaqani və Fələki Şirvani kimi şairlər III Mənuçöhrün Girdimanda və Sədunda (Sədan) tikdirdiyi suvarma şəbəkələrini vəsf etmiş, həmin şəhərlərin Şirvanşah tərəfindən salındığını göstərmişlər. Xanıkov yazırdı: "Sədun, indiki Siadan, Qübbə rayonunda, Şabranın xarabalıqlarının yaxınlığında şəhərdir". Sədun-Sədan Xəzər dənizi və Ataçay çayının, Siyəzən şəhərinin yaxınlığında lokallaşdırılır.

Şelun (IV əsr – 410) — qəbilə başçısı olan kimi hərbi dəyişiklər etdi. Hunların hərbi sistemini qəbul etdi. Minlik, yüzlük yaradıb, onlara minbaşı, yüzbaşı təyin elədi.Bu dəstələrin bayrağı vardı.Kim birinci düşmən dəstəsinə girib məğlub edərdisə onlara qənimət və qullardan pay ayırardı. Qorxaqları dəyənəklə döydürərdi. 399-ci ildə Vey ordularına məğlub oldu. Hun qəbilələrini məğlub edib başçıları Şibaetsini öldürən Şelun 402-ci ildə özünü xanlar xanı - xaqan elan etdi. Özünü Çyudufa xaqan adlandıran Şelun həm də Douday xan adı ilə tanınırdı. Douday sienbi dilində "düzgün ox atan" mənasına gəlir. O tarixdə ilk dəfə xaqan titulu istifadə edən insandır. 410-cu ildə Şimal Vey orduları tərəfindən öldürüldü.

Kristine Esebua (19 mart 1985, Xobi bələdiyyəsi[d], Sameqrelo-Yuxarı Svaneti diyarı) — Gürcüstanlı oxatan. Kristine Esebua Gürcüstanı 2004, 2008, 2012 və 2016-cı ildə Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Kristine Esebua birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2004-cü ildə qatıldı. O, Afinada baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında fərdi yarışlarda, 1/32 final mərhələsində Hindistannın nümayəndəsi Reena Kumari ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Kristine Esebua rəqibinə 149:153 hesabı ilə uduzdu. Kristine Esebua növbəti Olimpiya Oyunlarına 4 ildən sonra Pekində qatıldı. O, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında fərdi yarışlarda, 1/32 final mərhələsində Yaponiyanın nümayəndəsi Yuki Hayaşi ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Kristine Esebua rəqibinə 111:110 hesabı ilə qalib gəlsədə, növbəti görüşdə Yunanıstan təmsilçisi Elpida Romantziyə 111:112 hesabı ilə uduzdu. Kristine Esebua özünün üçüncü Olimpiya Oyunlarına 2012-ci ildə Londonda qatıldı. O, XXX Yay Olimpiya Oyunlarında fərdi yarışlarda, 1/32 final mərhələsində Çilinin nümayəndəsi Denisse van Lamoen ilə üz-üzə gəldi.

Mao Tszedun həmçinin Sədr Mao (26 dekabr 1893[…], Şaoşan[d], Tzin sülaləsi – 9 sentyabr 1976[…], Çjunnanhay[d]) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. == Həyatı == Mao, 1893-cü ildə Cənubi Çində kəndli ailəsində dünyaya gəlib. Uşaqlığından bəri həmişə Pekini görməyi, orada yaşamağı xəyal edib. 15 yaşı olduqdan sonra paytaxtda nəşr olunan gənclik jurnallarını izləməyə başlayıb. O, Yeni Mədəniyyət hərəkatının nəşrlərindən biri olan Yeni Gənclik jurnalını sevərək oxuyub. Bu jurnal, Yan Fu və Ding Wenjiang kimi Darvinist ideoloqların məqalələrindən ibarət olub. Gənc Mao həmişə görmək istədiyi Pekinə 1918-ci ildə gedib. Burada, Pekin Universitetində müəllim olan Yang Changzhi ilə tanış olub. Maonu qabiliyyətli gənc olaraq görən Yang Changzhi, onun universitet kitabxanasında işə götürülməsini təmin edib. Mao, kitabxanada rəfləri yığışdırma, kitabların tozunu alma, otaqları təmizləmə kimi işlər görməyə başlayıb.

Eşen- (alm. Eschen‎)-Lixtenşteyn knayzlığında şəhər. 2010-cu ilin məlumatlarına görə əhalinin sayı 4215 nəfər, sahəsi isə 10,381 km²-dir. Rəsmi kodu 7007, poçt indeksi 9492-dir. == Tarixi == Eşenin ərazisində qədim yaşayış məntəqələrindən olan Malanser və Şnellər yerləşir. Burada Roma imperiyasından qorunmaq üçün qədim hasarlar aşkar edilmişdir. Eşen adı ilk dəfə 850-ci ilın yazılarında rast gəlindiki, orada da Essan kimi adlandırılırdı.1217-ci ildən knyazlığın tərkibinə daxil edildi. == İqtisadiyyatı == Burada iqtisadiyyat və ticarət yaxşı inkişaf edib. Həmçinin idman kompleksləri də burada çoxluq təşkil edir.

Ulaq, uzunqulaq və ya eşşək (lat. Equus asinus asinus) — təkdırnaqlılar dəstəsinin atlar fəsiləsinə aid afrika eşşəyi növünün əhliləşdirilmiş yarımnövü. Təsərrüfatda mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir. Dünyada 40 milyondan çox uzunqulaq yaşayır və onların əksəriyyəti inkişaf etməmiş ölkələrdədir. Onlar tez-tez ağır yüklərin daşınması və ya arabaların çəkilməsi kimi işlərdə istifadə olunur və gücü və dözümlülüyü ilə tanınır. Uzunqulaqların ömrü təxminən 30 ilə yaxındır. Uzunqulaqlar ən çox istismara və pis rəftara məruz qalan heyvanlar sırasındadır. Uzunqularların hündürlükləri 1–1.4 metrə çatır. Onların iri başları və uzun yumşaq qulaqları olur. Vəhşi afrika eşşəkləri qırmızı dəniz sahillərində Somalidə, Eritreyadq və Şimali Efiopiyada yaşayırlar.

Eşmun məbədi (ərəb. معبد أشمون‎) — Finikiya şəfa allahı Eşuma həsr olunmuş qədim ibadət yeri. Bu məbəd Livanın cənub-qərbində Sidon şəhərinin 2 km şimal-şərqində Avali çayının yaxınlığında yerləşir. Olduğu yer E.ə. VII əsrdən eramızın VIII əsrinədək işğal altında olub. Halbuki, şəhərin nüfuzunu bərpa etmək məqsədilə Əhəməni dövründə Sidon kralı II Eşmunazar tərəfindən inşa olunmuş məbəd kompleksi sonrakı illərdə bir neçə Finikiya hökmdarı tərəfindən genişləndirilmişdir.

Sequn Toriola (18 sentyabr 1974) — Nigeriyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. Sequn Toriola Nigeriyanı 1992-ci ildə Barselona şəhərində baş tutan XXV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və cüt turnirdə 17-ci pillənin sahibi olub. Daha sonra Sequn Toriola Nigeriyanı 1996-cı ildə Atlanta şəhərində baş tutan XXVI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 33-cü, cüt turnirdə isə 17-ci pillənin sahibi olub. Sequn Toriola Nigeriyanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 33-cü, cüt turnirdə isə 17-ci pillənin sahibi olub. Daha sonra Sequn Toriola Nigeriyanı 2004-cü ildə Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 33-cü, cüt turnirdə isə 25-ci pillənin sahibi olub. Sequn Toriola Nigeriyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci, Komanda turnirində isə 9-cu pillənin sahibi olub. Daha sonra Sequn Toriola Nigeriyanı 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 49-cu pillənin sahibi olub. Sequn Toriola Nigeriyanı 2016-cı ildə Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 33-cü pillənin sahibi olub.

Yan Lekun (ing. Yann LeCun) 8 iyul 1960[…], Suazi-su-Monmoransi — kompüter elmləri sahəsində fransız alimi, əsas fəaliyyət sahələri maşın öyrənməsi, kompüter görmə, mobil robototexnika və hesablama neyrobiologiyasıdır. Sinir şəbəkələrinin optik xarakter tanıma və maşın görmə vəzifələrinə tətbiqi üzrə işləri ilə tanınır. DjVu görüntü sıxılma texnologiyasının əsas yaradıcılarından biri (Leon Botu və Patrick Huffner ilə birlikdə). Leon Botu ilə birlikdə Luş proqramlaşdırma dili yaratdı. Türinq mükafatı laureatı (2018, Benjio və Hinton ilə birlikdə dərin bir öyrənmə sahəsini yaratdığına görə). Kompüter elmləri doktoru dərəcəsini 1987-ci ildə Pyer və Mari Kyuri Universitetindən almışdır. 1988-ci ildə, AT&T Bell Laboratoriesdə işə başladı, burada bir sıra maşın öyrənmə metodlarını, o cümlədən konvulsion sinir şəbəkələrini inkişaf etdirdi. 1996-cı ildə, AT&T Labs tədqiqat mərkəzinə keçdi, burada DjVu görüntü sıxma texnologiyası üzərində çalışdı. 2003-cü ildən Nyu-York Universitetində çalışmışdır.

Şelun (IV əsr – 410) — qəbilə başçısı olan kimi hərbi dəyişiklər etdi. Hunların hərbi sistemini qəbul etdi. Minlik, yüzlük yaradıb, onlara minbaşı, yüzbaşı təyin elədi.Bu dəstələrin bayrağı vardı.Kim birinci düşmən dəstəsinə girib məğlub edərdisə onlara qənimət və qullardan pay ayırardı. Qorxaqları dəyənəklə döydürərdi. 399-ci ildə Vey ordularına məğlub oldu. Hun qəbilələrini məğlub edib başçıları Şibaetsini öldürən Şelun 402-ci ildə özünü xanlar xanı - xaqan elan etdi. Özünü Çyudufa xaqan adlandıran Şelun həm də Douday xan adı ilə tanınırdı. Douday sienbi dilində "düzgün ox atan" mənasına gəlir. O tarixdə ilk dəfə xaqan titulu istifadə edən insandır. 410-cu ildə Şimal Vey orduları tərəfindən öldürüldü.

Şekuy xaqan — Qərbi Göytürk xaqanı. Tardu xaqan dövründə indiki Sırdərya vilayətində yerləşən Şaş bölgəsinin idarəçisi idi. 611-ci ildən Nuşibilər tərəfindən dəstəklənməyə başlanmışdı. Həmin il Taman xaqanı Çin dəstəyi ilə devirərək hakimiyyətə gəlmişdi. 616–617-ci illərdə II Xosrov Pərvizin hakimiyyəti altında olan İsfahanı yağmalamışdı. Hakimiyyət dövrü əsasən Şibi xaqanla müharibədə keçdi. 618-ci ildə vəfat etdi.

Əş-Şəkur (ər. الشكور) — Allahın adlarından biri.

"Bu divarı sökün!" (ing. Tear down this wall!) — ABŞ Prezidenti Ronald Reyqanın 1987-ci il 12 iyun tarixində Qərbi Berlində söylədiyi nitqin bir hissəsi. O zaman Reyqan, SSRİ dövlət başçısı Mixail Qorbaçova müraciət edərək 1961-ci ildən bəri Berlin şəhərini qərb və şərq hissələrinə ayıran səddin aradan qaldırılmasına çağırış etmişdir. Nitq o zaman nisbətən kiçik media əhatəsi qazansa da, 1989-cu ildə Berlin divarının sökülməsindən sonra daha çox tanındı. Lakin nitqin divarın yıxılmasında nə qədər təsirli olması ilə bağlı müzakirələr var. == Zəmin == "Bu divarı sökün" adlanan nitq Ronald Reyqanın Berlin divarına yönəlmiş ilk çıxışı deyildi: 1982-ci ildə Qərbi Almaniyaya səfəri zamanı o, bəyan etdi ki, "Mən Sovet İttifaqı liderinə bir sual ünvanlamaq istəyirəm […] Nəyə görə orada divar mövcuddur?" Divarın tikilməsindən 25 il sonra 1986-cı ildə, buna cavab olaraq, Qərbi Almaniyanın "Bild" qəzeti Reyqana belə bir sual ünvanladı ki, "O, divarın sökülə biləcəyini nə zaman düşündü?" və cavab olaraq, Reyqan bildirdi ki, "Mən divarın sökülməsi üçün məsul şəxslərə [bu gün] çağırış edirəm". Reyqanın 1987-ci ildə Berlinə olan səfərindən öncə 50.000 insan ABŞ Prezidentinin gəlişi əleyhinə nümayiş keçirdi. Onun gəlişi dövründə baş verə biləcək hər hansı anti-Reyqan nümayişlərinin qarşını almaq məqsədi ilə Berlin şəhərinin geniş bir ərazisi bağlandı. Xüsusilə Kroytsberq küçəsi bu məqsədlə əsas götürülərək, şəhərin bu hissəsi boyunca hərəkət tamamilə məhdudlaşdırıldı. Nitq həmçinin Reyqan administrasiyası üçün də çox böyük anlaşılmazlıq mənbəyi idi.

İrbis Şekuy xaqan (乙毗射匮可汗) — Göytürk hökmdarı. 642-ci ildə Nuşibilərin dəstəyi ilə hakimiyyətə gəlmişdir. Bəzi tarixçilər onu Xəzərlərin birinci xaqanı sayır . Amma bu məlumatın dəqiqliyi bilinmir. Yükük şadı Künduzə qovaraq tam hakimiyyəti əlinə almış, Çin şahzadəsi ilə evlənmək istəmişdi amma imperatorun cehiz olaraq Xotan və Qaşqar daxil olmaqla 4 böyük şəhəri tələb etməsi bu evliliyi mümkünləşdirmədi. 646-cı ildə üsyan edən Xallıq İşbaranı məğlub etmişdi. 650-ci ildə Çindən özünə ordu toplayan və şərqə gələn Xallıq İşbara tərəfindən öldürülmüşdü.

Yekun Dövlət İmtahanı (rus. Единый государственный экзамен, ЕГЭ) – Rusiyada keçirilən bir imtahan. Bu, hər bir şagirdin orta məktəbi bitirdikdən sonra universitetə və ya peşə kollecinə daxil olmaq üçün verməli olduğu bir sıra imtahanlardan ibarətdir. 2009-cu ildən etibarən YDM Rusiyada orta məktəblərdə yekun imtahanın yeganə forması və universitetlərdə ilkin qəbul imtahanlarının əsas formasıdır. Şagirdlər YDM-i rus dili, riyaziyyat, xarici dillər (ingilis, alman, fransız, ispan, çin), fizika, kimya, biologiya, coğrafiya, ədəbiyyat, tarix, ictimai elmlər və informatika fənlərindən verə bilərlər. Rus dili və riyaziyyat üzrə YDM məcburidir; bu o deməkdir ki, hər bir şagird bu fənlərdən lazımi nəticələr əldə etməlidir ki, Rusiyada hər hansı bir universitetə daxil ola bilsin və ya orta məktəb diplomu ala bilsin. == Tarix == Yekun Dövlət İmtahanı (YDM) ilk dəfə Rusiyada 2001-ci ildə təhsil eksperimenti kimi tətbiq edilmişdir və əvvəlcə Rusiyanın bir neçə regionunda keçirilmişdir: Çuvaşıstan, Mari El, Yakutiya, habelə Samara və Rostov vilayətlərində. İlk sınaq imtahanı yalnız səkkizinci siniflər üçün təşkil olunmuşdu. 2002-ci ildə bu eksperiment Rusiyanın 16 regionunda davam etdirildi, 2003-cü ildə isə 47 regiona genişləndirildi. 2006-cı ildə Rusiyada təxminən 950 min məktəb məzunu bu imtahanda iştirak etdi.

Debora Seku (26 noyabr 1979, Rio de Janeiro) — Braziliya aktrisası.

Esen (fr. Ayssènes, oks. Aissenas) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Sen-Rom-de-Tarn kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12017. Kommuna təxminən Parisdən 540 km cənubda, Tuluza şəhərindən 120 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 36 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 217 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 127 nəfərin (15–64 yaş arasında) 87-i İqtisadi aktiv, 40-ı fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,5%, 1999-cu ildə bu 72,7%).

Esen Güler ya da daha çox tanınan səhnə adıyla Kolera (23 sentyabr 1983, İstanbul), Türkiyə repçisi. == Həyatı == İstanbulda anadan olub. Ata tərəfi Bolqarıstandan, anası tərəfi isə Bosniya və Herseqovinadandır. Turizm və Otelçilik fakültəsini bitirib. O, 2006-cı il avqustun 1-də həm də rep ifaçısı olan Saqopa Kajmerlə evlənib və 2017-ci il noyabrın 20-də boşanıblar.

Müqəddəs Məryəm kilsəsi — Xocavənd rayonunun Ərəkül kəndi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Vaxtilə Erməni Qriqoryan Kilsəsinin Qarabağ yeparxiyasına tabe olmuş kilsə 1902-1907-ci illərdə Bakının zəngin ermənilərindən olan Makiç Qriqoryanın sifarişi ilə inşa edilmişdir. Kilsə, Ərəkül kəndindən olan, lakin Bakıda yaşayan zəngin ermənilərdən biri – Makiç Qriqoryanın sifarişi ilə tikilmişdir. 1902-1907-ci illərdə kilsənin inşası üçün 30.000 rubl xərclənmişdir. 1960-cı illərdə Horadiz stansiyasından təkrar emal üçün göndərilmiş metal tullantıları arasından bu kilsənin naxışlı zınqırovu aşkarlanaraq Xankəndi Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinə göndərilmişdir. Ərəkül kəndinin qədim mərkəzində inşa edilmiş Müqəddəs Məryəm kilsəsi, digər tikililər arasında effektiv şəkildə seçilir. Kilsənin layihəsi Tbilisidən dəvət edilmiş memar tərəfindən hazırlanmış, lakin, memarın adı sənədlərdə qeyd edilməmişdir. İnteryerlərin işlənməsi üçün isə Bakıdan beş ədəd yunan memar dəvət edilmişdir. Digər işlərin icrasında yerli sənətkarlardan istifadə olunmuşdur. 20,5x16 metr ölçülərə malik olan kilsə, planda günbəzli bazilika quruluşuna malikdir.

Kiçik Plini və ya tam adı ilə Qay Plini Sesili Sekund (lat. Gaius Plinius Caecilius Secundus; təq. 61, Komo – ən tezi 113 və ən geci 114, Vifiniya) —Qədim Roma dövlət xadimi, yazıçısı və hüquqşünası. O, b.e. 100-cü ildə konsul-suffekt vəzifəsini tutmuşdur. Kiçik Plini Böyük Plini tərəfindən övladlığa götürülmüşdür.. Romada Kvintiliandan ritorika öyrənmişdir. O, Domisianın hakimiyyəti dövründə, 81-ci ildə Suriyada hərbi tribun olmuş, burada Yevfrat və Daldidalı Artemidorla görüşmüşdür. B.e. 88-ci ildə Romaya qayıtmış, "cursus honorum" uğrunda çalışmış və 100-cü ildə, Trayanın hakimiyyətində konsulluq aldı.

2016 Eseka qatar qəzası — 21 oktyabr 2016-cı ildə Kamrail şəhərlərarası sərnişin qatarının Kamerunun paytaxtı olan Yaunde şəhərindən Kamerunun ən böyük şəhərlərindən biri olan Duala şəhərinə gedən relsinin Mərkəzi Regionun Eseka şəhəri yaxınlığında relsdən çıxıb qəzaya uğradığı qatar qəzasıdır. Qatar qəzası nəticəsində 79 nəfər həlak olub, 551 nəfər isə yaralanıb. Bəzi şəxslər hələ də qatar vaqonları nömrələrində qalıblar. Bu qəza 2007-ci ilin avqust ayında baş verən Benaleka qatar qəzasından bəri Afrika qitəsində baş verən ən dəhşətli dəmir yolu qəzası hesab olunur. == Arxa planda == Fransanın Bollor şirkətinin öhdəliyində olan Kamrail Sitarail, həmçinin Fransanın keçmiş müstəmləkələri olan Burkina-Faso və Kot-d’İvuarın dəmir yolu xidmətlərini yerinə yetirən müəssisə kimi fəaliyyət göstərir. 2016-cı ilin sentyabr ayında Sitaraildə körpü dağılandan sonra Sitarail qatarlarının qəzaya uğraması böyük diqqətə səbəb olmuşdur. Hadisə Qərbi Afrika ölkələri arasında beynəlxalq qatar sisteminin bağlanmasına səbəb olub. Bollor şirkətinin rəhbərlik qrupuna Fransalı məşhur milyarder Vinsent Bollor başçılıq edir. (Siril Bollorun oğludur, Bollor Nəqliyyat və Logistika şirkətinin direktoru və 2016-ci ilin yanvar ayından etibarən Kamrail şirkətinin sahibi) Həmçinin Bollor Qərbi Afrika Regional Dəmiryolu xəttinin tərtib edilməsi çərçivəsində Fransanın Qərbi Afrikada əlavə dəmir yolu xətlərinin inşası və istismarı ilə bağlı planlarının yaradıcısıdır. == Qəza == Hadisə iştirakçılarının yer aldığı və Kamrailə məxsus sərnişin qatarı paytaxt Yaundedən ölkənin ən böyük iqtisadi şəhəri olan Duala şəhərinə gedirmiş.

Ryu Seun-Min (5 avqust 1982) — Cənubi Koreyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. Ryu Seun-Min Cənubi Koreyanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci, cüt turnirdə isə 4-cü pillənin sahibi olub. Daha sonra Ryu Seun-Min Cənubi Koreyanı 2004-cü ildə Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə qızıl medalın, cüt turnirdə isə 5-ci pillənin sahibi olub. Ryu Seun-Min Cənubi Koreyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin, Komanda turnirində isə bürünc medalın sahibi olub. Daha sonra Ryu Seun-Min Cənubi Koreyanı 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və Komanda turnirində gümüş medalın sahibi olub.

Əhməd Seku Ture (9 yanvar 1922 – 26 mart 1984, Klivlend, ABŞ) — Qvineya siyasi, dövlət və ictimai xadimi, yazıçı, müstəmləkəçiliyə qarşı mübariz, 1958-ci il 2 oktyabr tarixindən 26 mart 1984-cü ilədək Qvineyanın ilk prezidenti. O, 9 yanvar 1922-ci il Fransa Qvineyasının Farana qəsəbəsində Malinka xalqına aid kəndli ailəsində anadan olmuşdur. O, 1884–1898-ci illərdə Fransa müstəmləkəçiliyinə müqavimət göstərmiş olan Qərbi Sudan xalqlarının müstəmləkə əleyhinə mübarizəsinin məşhur lideri Samori Turenin nəticəsi idi. İki il Konakri koloniyasının mərkəzindəki Pedaqoji Liseydə təhsil alırdı, lakin 1937-ci ildə inqilabi fəaliyyətinə (tətillərdə iştirak edirdi) görə qovuldu, poçtda işləmişdir. 1945-ci ildə işçilər dərnəyinin həmtəsisçisi, 1946-cı ildə Qərbi Afrika ölkələrinin müstəqilliyi uğrunda mübarizə aparan Afrika Demokratik Birliyinin vitse-prezidenti oldu. 1947-ci ildə Qvineya Demokratik Partiyasını yaratdı və 1952-ci ildə ona rəhbərlik etməyə başladı. 1948-ci ildən Fransa Ümumi Əmək Konfederasiyasının Qvineya bölməsinin baş katibi oldu, 1950-ci ildən eyni vəzifəni Fransız Qərbi Afrikadakı həmkarlar ittifaqları koordinasiya komitəsində tutdu, 1956-cı ildən isə Qara Afrika İşçiləri Ümumi Konfederasiyasının baş katibi idi. 1956-cı ildə Fransa Milli Məclisinə deputat və Konakrinin meri seçildi və bu da Qvineyanın müstəqilliyi uğrunda güzəştsiz mübarizə aparmasına imkan verdi. 1958-ci ildə Qvineya referendumda V Respublika Konstitusiyasını rədd edən yeganə fransız müstəmləkəsi oldu və beləliklə 2 oktyabr 1958-ci ildə müstəqillik qazandı. Bu, Fransa ilə əlaqələrin kəsilməsinə və ölkənin iqtisadi mühasirəyə alınmasına səbəb oldu.