sif. köhn. Padşaha layiq, padşahlarda olduğu kimi; şahanə. Kişi gedib bazardan bir dəst padşahyana libas aldı… (Nağıl).
Tam oxu »устар. I нареч. как падишах, как шах (величественно, величаво). Özünü padşahyana aparmaq вести себя как падишах II прил. шахский (роскошный, великолеп
Tam oxu »sif. Monarxiya (mütləqiyyət) üsuli-idarəsi olan, padşaha tabe olan. Monarxiyalı dövlət.
Tam oxu »...otaqlarda, hərəmxana və qonaq otağı və s. arasında böyük pərdə); 2) padşahlara məxsus otaq.
Tam oxu »ср (dini) körpə uşaqlara, həmçinin tacgüzarlıq zamanı padşahlara “miro” deyilən ətirli maddə sürtməkdən ibarət pravoslav kilsə ayini.
Tam oxu »м 1. isteh. təsadüfən hökumət başına keçən adam; 2. tar. padşaha yaxın olması sayəsində yüksək rütbə və səlahiyyət qazanmış adam (bax фаворит).
Tam oxu »is. [fars.] Padşah, hökmdar (adətən şahlara, padşahlara təntənəli müraciət zamanı işlədilən epitet). Dedi Xubçöhr: – Ey şəhi-tacdar; Hüzurunda olsam g
Tam oxu »sif. tənt. Əzəmətli, həşəmətli (padşahlara, hökmdarlara verilən ünvan). [Əsli:] Ey şövkətli paşa, Kərəmə rəhmin gəlsin. “Əsli və Kərəm”. At oynatdı ku
Tam oxu »Saray; padşaha məxsus imarət; padşahın qəbul otağı. – Öz günahın öz boynuna, hara gedirsən, get! Mən bir qızdan ötrü Türkmana qoşun çəkib dava eləyə b
Tam oxu »Saray; padşaha məxsus imarət // padşahın qəbul otağı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu cəld mirzənin əbasını, əmmaməsini soyundurub onu geyindi,
Tam oxu »...sağ olsun, Yevropa hökumətləri Kriti hazırlaşırlar versinlər yunan padşahına, Sultan Əbdülhəmid yunanlı hərəmini yanına çağırıb deyir: … İstambula ya
Tam oxu »...dua 1-ci mənada. □ Dua-səna etmək – bax dua etmək (“dua”da). Şəms padşaha dua-səna edib xəzinənin üstünə gəldi, açarları alıb işə başladı. (Nağıl). A
Tam oxu »...sala. “Koroğlu”. Sən gər mənim olsan fəna dünyada; Elə billəm padşaha dönmüşəm. M.P.Vaqif. Məsəldir: bir paydan bir adam doyar; Gər bölünə, ikisin də
Tam oxu »...deyər: cism nədi, can nədi, Ərəsətdə gəda nədi, xan nədi, Zülmkar padşaha din, iman nədi, Qoyubsan küfrnən tac, adam oğlu.
Tam oxu »...itirmək, əldən çıxarmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xəbər gəlib padşaha çatdı ki, bəs Koroğlu adamlarının hamısını qırıb, özü də təzədən Çənlibelə
Tam oxu »...tarixi”. 2. İnqilabdan əvvəlki Rusiyada: imperator malikanələri, padşaha məxsus mülklər.
Tam oxu »...və zərf [fars.] klas. Lərzə edən, titrəyən, titrək, rəşədar. [Vəzir padşaha:] Nə ki vardır, həmə lərzandı qabağında sənin; Cürət etməz, ola bir kimsə
Tam oxu »...salınmaq, tapdalanmaq, təzyiq altına alınmaq, zülm edilmək. Dumalar padşaha nökərdir yalnız; Yenə də çeynənir bizim haqqımız. S.Vurğun.
Tam oxu »...M.Hüseyn. 2. Dərvişlərin əllərində gəzdirdikləri buna oxşar əl ağacı. Padşahla vəzir, hərəsi əlinə bir nacaq, bir kəşkül alıb, düşdülər İsfahan şəhər
Tam oxu »...naçalnikindən başlayıb, Gəncə qubernatından ötüb, Tiflisdəki sərdara qədər padşaha xəbər yazılır, yuxarıdan hey fərman gəlirdi. S.Rəhimov.
Tam oxu »...M.Rahim. Leş-leşə qatmaq (çatmaq) – qırıb çatmaq, qırıb tökmək. Padşaha xəbər getdi ki, padşah sağ olsun, bir qara atlı oğlan düşməni qırıb leş-leşə
Tam oxu »[rus.] Qeyri-məhdud hakimiyyətin təkcə padşaha, çara məxsus olduğu dövlət idarə üsulu; çar üsuli-idarəsi; çarlıq. Çarizmin devrilməsi. – Yoxsa bu qala
Tam oxu »...dalında ömür sürdü mərdana (M.Rahim); QOL QOYMAQ (dan.) Ohan: Urus padşahına ərizə yazıblar ki, xan bizi belə eləyir. Qol qoyub göndəriblər (Çəmənzəm
Tam oxu »is. [fars.] tənt. 1. Saray; padşaha məxsus imarət. Mübarəkbad sədası xalqdan asimanə bülənd oldu və bargahın imarətlərindən əksi təkrar tapdı. M.F.Axu
Tam oxu »is. [fars.] tənt. 1. Saray; padşaha məxsus imarət. Mübarəkbad sədası xalqdan asimanə bülənd oldu və bargahın imarətlərindən əksi təkrar tapdı. M.F.Axu
Tam oxu »...(A.Şaiq); SƏRDAR Gorus naçalnikindən başlayıb.. Tiflisdəki sərdara qədər padşaha hey xəbər yazılır.. (S.Rəhimov).
Tam oxu »...pətəyi var idi. E.Sultanov. [Kəndlilər] axırda öz fikirlərini padşaha yazdılar. Padşah kəndlilərin hərəsinə bir şırım nadel yer verdi. “Qatır Məmməd”
Tam oxu »...Qiblə yeri, qiblə tərəfi (bax qiblə 1-ci mənada). 2. Keçmişdə padşahlara verilən ünvanlardan biri. Əsrin padşahını, əhalinin yüz illərcə ölüsünün və
Tam oxu »...uşaqlar, kasıb adamlar, keçəllər nağılın axırında divlərə, əjdahalara, padşahlara qalib gəldikdə, balaca Süleymanın da sevincinin həddihüdudu olmazdı
Tam oxu »...hakimiyyəti altında olan ərazi, ölkə, məmləkət. Padşahlığı idarə etmək. 4. Padşaha mənsub, padşah hökumətinə məxsus; dövləti. [Vəli bəy:] Padşahlıq d
Tam oxu »...ehkamları. – Peymani-fərhəngin ehkamından hər gün nədimlər padşaha oxurdular. M.F.Axundzadə. O kəs ki “Cameyi-Abbas” kitabında dərc olunan həmin şəri
Tam oxu »...naçalnikindən başlayıb, Gəncə qubernatından ötüb, Tiflisdəki sərdara qədər padşaha hey xəbər yazılır, yuxarıdan hey fərman gəlirdi. S.Rəhimov. 2. Baş
Tam oxu »...[Qızıl Arslan:] Bu məktubu alandan bir həftəyə qədər öz qoşununu padşaha təslim verib islam məmləkətlərindən xaric olmalısınız! M.S.Ordubadi. 2. Xari
Tam oxu »...sağalmağa başlamaq, sağalmaq əlamətləri göstərmək. Səs hər yana yayıldı. Padşaha muştuluğa getdilər ki, Qəmərin nəfəsi qayıtmışdır, xırda-xırda yönü
Tam oxu »...bildirir. □ Bərəkət yağmaq – bolluq olmaq, artmaq, çoxalmaq. Şəms padşaha dua-səna edib xəzinənin üstünə gəldi, açarları alıb işə başladı. Onun vaxtı
Tam oxu »...əkilir (S.Rəhimov); DIZIXMAQ (dan.) Balaxanım: Bu siçan-pişik padşahına bax sən allah, mənə eşqnamə oxuyur, dızıx buradan, çaqqal, mindirmə meni cin
Tam oxu »