Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • RƏG

    f. damar. Rəgi-can şah damar.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • req

    req (coğr.)

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • РЕГЪ

    ...alət; 2. patron darağı, sandıq; qatar, patrondaş; 3. əldarağı (yun və s. lifli şeyləri daramaq üçün alət); 4. dan. pipik (bəzi quşların başında yelpi

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • РЕГЪ

    ...alət; 2. patron darağı, sandıq; qatar, patrondaş; 3. əldarağı (yun və s. lifli şeyləri daramaq üçün alət); 4. dan. pipik (bəzi quşların başında yelpi

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • регъ

    Ӏ / регъер (сущ.: -ди, -да, мн. нет; геогр.) - запад : регъер пад - западная сторона, запад; кефердинни регъердин ара - северо-запад; лефердинни регъе

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • РЕГЪ

    (рекъини, рекъина, рекъер) 1) n. comb; crest; peak; hackle, crown; 2) n. cage; hoop; girdle; yoke.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • РЕГЪ

    (рекъини, рекъина, рекъер) 1) n. comb; crest; peak; hackle, crown; 2) n. cage; hoop; girdle; yoke.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • РЭГЪ

    gündoğan, günçıxan, şərq; məşriq (ər.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • РЕГЪ

    сущ,; -къини, -къина; -къер, -къери, -къера 1) инсандин, гьайвандин чӀарар эвягьдай куьлуь сарар авай алат. Гатфариз туьлекдай вахтунда цӀегьрен ч

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РУГ-РУГ:

    руг-руг авун v. shiver, smash up, smash.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • RƏNG-RƏNG

    кил. rəngarəng, rəngbərəng.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РУГ-РУГ

    xıncım-xıncım, tikə-tikə, parça-parça; руг-руг авун a) xıncım-xıncım etmək, tikə-tikə etmək, toz halına salmaq; b) məc. darmadağın etmək, külünü göyə

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • rəng-rəng

    rəng-rəng

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • руг-руг

    : руг-руг авун - разбивать вдребезги (что-л.); руг-руг хьун - разбиться вдребезги, на мелкие куски.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • RƏNG-RƏNG

    s. many-coloured, multi-coloured

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • RƏNG-RƏNG

    прил. см. rəngarəng

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏNG-RƏNG

    ...rəngarəng, rəngbərəng. Əriklər, gilaslar sayrışdı rəng-rəng; Ağır şaftalılar yerə baş əydi. S.Vurğun.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • rəng-rəng

    sif. multicolore adj ; bigarré, -e adj, bariolé, -e adj

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • RƏNG

    1. краска, окраска, цвет, оттенок; 2. масть (лошади); 3. ритмичная музыка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РОГ

    ...булвилелди, куьтягь тежезмай кьван; обломать (ва я сломать) рога крчар алудун, кIвачерикай зарб хкудун, кIуфукай зарб хкудун (яни гзаф кIуфал кIве

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЕЯ

    рея (гимидин елкенар кутIундай тарч-кIарас).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЕЧЬ

    ...халкьдин вилик экъечIна ийидай рахун). ♦ прямая речь примой речь, авторди лугьузвай ччарадан гафар (яни садакай эхтилат ийидайла, адан, гьада

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЕЗЬ

    ж хци тIал, чукIулди атIудай хьтин тIал (мес. руфунай ядай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЕВ

    мн. кет 1. гьарай; гьараюн; кIеви къув; рѐв медведя севрен гьараюн. 2. пер. гужлу гу-у- в-дин ван, гу-у-в-в; гугрум. 3. кIеви шел; ребѐнок поднял р

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • RƏY

    усмотрение, отзыв, мнение

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏQS

    1. танец, пляска; 2. танцевальный, плясовой; 3. физ. колебание;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏŞQ

    is. [ər.] köhn. 1. İncə, nazik. 2. Hər şeydən mütəəssir olan, həssas.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏF

    1. полка, карниз под потолком; 2. удаление, устранение, упразднение, уничтожение;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏY

    is. [ər.] 1. Bir şey haqqında fikir, mülahizə, söz. Bu barədə rəyin nədir? – [Katib] ərizəmi oxudu. Üzvlərin rəyini soruşdu. M.Hüseyn. 2. Bir əsər, ta

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏNG

    ...müxtəlif rənglər vermək, müxtəlif rənglərə çalmaq, tez-tez rəngi dəyişmək. Qızlar bütün bəzəklərini taxmışlar, üst-başları rəngdən-rəngə girərək alış

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏQS

    ...insanların hələ çox qədim zamanlarda yaratdığı bir sənətdir. Ə.Bədəlbəyli. [Bəhram:] Nə gözəldir bu rəqslər! Könüllərdən qaçır kədər. A.Şaiq. □ Rəqs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏF₂

    is. [ər.] Qaldırma, aradan götürmə, rədd etmə, ləğv etmə, yox etmə. Ən əvvəl lazım olan budur ki, öz ehtiyacatımızı dürüst bilib, tədriclə bunların rə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏF₁

    is. [ər.] Qab-qacaq və s. düzmək üçün evin divarına və ya şkafa şaquli vəziyyətdə vurulan taxta parçası, yaxud divar tikiləndə qoyulan şaquli çıxıntı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏD

    is. [ər.] köhn. Göy gurultusu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏD

    (Kürdəmir, Qafan, Yardımlı, Tərtər) bax irəd. – Bu rəd ceyran rəddidi, bu rədnən gedək (Qafan)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • REY

    ...adlı hind rejissoru (XX əsr), türk bəstəkarı (XIX əsr) və İran şəhərinin adındandır.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • RƏNG

    1 I сущ. 1. цвет, тон, окраска. Tünd rəng темный цвет, qırmızı rəng красный цвет, torpaq rəngi землистый цвет, mavi rəng голубой цвет, səma rəngi цвет

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • REY

    сущ. морск. рей, рея (поперечный брус на мачте судна для крепления парусов)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏD

    сущ. устар. гром, гроза, молния

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏF

    ...или в шкафу и предназначенная для посуды, книг и т.п. Kitab rəfi книжная полка, qab-qacaq rəfi полка для посуды 2. горизонтальные доски, прикреплённы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РЕКЪЕР

    регъ. РЕКЪИЗ къун ӀӀ. РЕКЪИНИ регъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • РЕКЪЕР

    регъ. РЕКЪИЗ къун ӀӀ. РЕКЪИНИ регъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ƏLDARAĞI

    сущ. гъилин регъ, регъ (сар эвядай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GÜNÇIXAN

    сущ. рагъэкъечӀдай пад; рэгъ, регь, атра.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РЕКЪИНИ

    РЕКЪИНИЗ регъ существительнидин падежрин формаяр. Кил. РЕГЪ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РЕХЪ-РАЖ

    1. xərc; yolxərci; 2. azuqə, ərzaq (yeyəcək, su) ehtiyatı (uzaq yol, səfər üçün).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • РЕХЪ-РАЖ

    1. xərc; yolxərci; 2. azuqə, ərzaq (yeyəcək, su) ehtiyatı (uzaq yol, səfər üçün).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DARAQ-DARAQ

    нареч. регъ-регъ, рекъер хьиз, къвал-къвала жергедаваз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РЕКЪЕР

    РЕКЪЕРИ регъ существительнидин гзафвилин кьадардин формаяр. Кил. РЕГЪ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БЕГ

    qaçma, yüyürmə, qaçış

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • YEG

    (Quba, Ordubad) bax yey. – Sənnən yeg olmasun, yaxşıdı (Ordubad); – Mənim bir dusdum vardı, sənnən yeg olmasun, Bakı şə:rində (Quba)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VƏĞ

    (Meğri) bax vağ I

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • PƏG

    (Axalsxi) viran olmuş evin yeri. – Bu pəglərin sahibi kimlər idi?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • MƏG

    (Lerik) saç kəpəyi, qovuq. – Başım tey məgdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • CƏĞ

    ...– Haxverdi xərmən döyüf sovurur, ambara verir, su suvarır, cəğ vurur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • БЕГ

    мн. нет катун, чукурун. ♦ бег на месте 1) чкадал чукурун, яни аскерар вердишардайла, акъвазнавай чкадал чукурзавай хьиз кIвачер хкажиз эцигун; 2) пер.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • RƏY

    arzu — meyl — istək — niyyət

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ƏRƏQ

    is. [ər.] klas. 1. Tər. Ol gülüzardə ərəqin xoş səfası var; Türfə budur ki, saziş edər atəş ab ilə. Q.Zakir. 2. bax araq. Yürütməyin ərəqi məclis içrə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ERQ

    [yun.] fiz. İş və enerji ölçüsü vahidi. Erq bir dina qüvvənin (hərəkət istiqamətində) bir sm məsafədə gördüyü işdir. “Fizika”.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RƏY

    fikir — mülahizə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • RƏQS

    ...определённого темпа и вида, исполняемые под музыку. Azərbaycan rəqsi азербайджанский танец, rəqs müəllimi учитель танцев 3) музыка к движениям танца.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏY

    ...отношение к кому-, ч ему-л., взгляд на кого-л., что-л. Ümumi rəyə gəlmək прийти к единому мнению, mütəxəssislərin rəyinə görə по мнению специалистов,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • RƏQS

    oynama — süzmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • RƏNG

    cür — növ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • RƏNG

    boya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • RƏF

    ləmə — taxça

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ERQ

    сущ. физ. эрг (единица работы, энергии)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DARAQCIQ

    сущ. гъвечӀи регъ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГРЕБЕШОК

    1. гъвечIи регъ. 2. жгъа (кIекрен).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • рекъер

    мн. ч. от регъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • рекъини

    акт. п. от регъ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • YUNDARAĞI

    сущ. сар эвядай регъ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DARAQ

    сущ. 1. регъ (кьил эвядай); // daraq çəkmək эвягъун (чӀарар); 2. регъ (йис ва мс. эвядай); yun darağı сар эвягъдай регъ; 3. рекъиниз ухшар затӀариз ва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РАСЧЕСКА

    1. см. расчесать. 2. регъ (кьил звядай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБОЙМА

    воен. регъ (винтовкадин патронар твадай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • АДГЪАРАГ

    dial. 1. bax регъ (1,3); 2. bax рагъалаг.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ŞAN²

    сущ. регъ, шан (виртӀедин, чӀижерин).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DARAQLI

    прил. регъ алай; жгъа алай; кьилел ва я жендекдал регъ хьтин лишан алай (мес. къуш, гъед).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞANƏ

    [fars.] сущ. клас. регъ (кьил эвядай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СОТЫ

    ед. нет виртIедин (чIижерин) регъ; виртIедин рекъер.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KİRKİ(T)¹

    сущ. хуьс. киркитӀ, регъ (гам храдамаз кӀвалахардай алат).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NARINDİŞ(Lİ)

    прил. куьлуь сарар авай, куьлуь сарарин (мес. регъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DARAQVARİ

    прил. регъ хьтин, рекъиниз ухшар, сас-сас хьайи.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГРЕБЕНКА

    регъ (кьил эвядай, са патай сарар авай; сар эвядай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İRİDİŞ(Lİ)

    прил. сарар еке, еке сарар авай (мес. чарх, регъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МАУЗЕР

    маузер (1. автомат тапанчийрин са жуьре. 2. патронар твадай регъ авай винтовка).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DARAQLAMAQ

    ...(рекъиналди) эвягъун (йис, чӀарар, кьил); 2. регъ ттун, регъ кутун (яракьда); 3. гъилер кьве къвалахъди ахъайна рехъ ва я рак кьун (кӀевун), физ мани

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГРЕБЕНЬ

    м 1. регъ (кьил эвядай, сар эвядай). 2. жгъа (кIекрен). 3. мурз, син (дагъларин).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАГАЗИН

    магазин (1. чIехи туьквен. 2. гьамбархана, склад. 3. регъ, кьвати, мес. винтовкадин патронар твадай чка).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DARAQBATMAZ

    прич. регъ акат тийир, къалин, сигъ, акахьай, сад-садак ккӀанвай (мес. чӀарар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DARAQLIQ

    сущ. 1. регъ ийиз виже къведай, регъ ийиз жедай (мес. карч); 2. эвягъун патал ччара авунвай (мес. йис); 3. рекъинин, садра рекъинай акъудуниз бес жеда

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MAQAZİN

    магазин (1. кил. mağaza; 2. сущ. регъ, кьвати (цӀай хкадардай яракьдин, мес. винтовкадин патрумар ттвадай чка).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DARAQÇI

    сущ. 1. (регъ) рекъер расдай устӀар (кьил ва я сар эвядай); 2. масабуруз сар эвядай кас (гьахъуналди).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • XIRDAVAT

    ...кӀарабдикай, ракьукай, хамуникай ва мс. расай куьлуь затӀар (мес. регъ, дуьгме, чӀул ва мс.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВОЩАНКА

    ...ягъай чар. 2. мум, мумадии кIус (гъалариз, епериз ядай). 3. ичIи регъ (куьнуьдин вирт авачир мумлах).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРОЕЗД

    ...гун. 2. элячIна фин. 3. элячIдай чка (мес. ракьун рекьелай); фидай регь.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HƏVƏ

    сущ. регъ, киркитӀ (гам, рух ва мс. храдамаз кваквар гатана чкадал ацукьарун патал крчуникай ва я металлдикай авунвай сарар авай алат).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞƏRQ

    [ər.] сущ. 1. рагъэкъечӀдай пад; регь пад; атра (пад); // рагъэкъечӀдай патан, атра патан; 2. рагъэкъечӀдай патан уьлквеяр; Uzaq Şərq Яргъал тир Рагъэ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • къалин

    частый, густой : къалин регъ - частый гребень; къалин чуру - густая борода; къалин авун - делать густым, частым (что-л.); къалин хьун - густеть, стано

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • БУБУХ

    сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра кӀекрен туьтуьхдин кӀаник жедай регъ хьтинди. Жуьжедизни кьил гачал - Бубухар квай кӀек хьана. Ф. Н. Алпандин суракьда

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАГЬИ

    ...филдин кӀараб. Лазим затӀ я мина зунжур, къуба гъваш, Магьидин регъ -, гьам рикӀелай физ тахьуй. Е. Э. Къавумдиз. 2) ( чӀехи гьарфуналди - М) дишег

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • кочерга

    -и; мн. род. - -рёг, дат. - -ргам; ж. см. тж. кочерёжка Железный прут с загнутым концом для перемешивания топлива в печи. - ни богу свеча ни чёрту коч

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДИСК

    ...чарх. 2. автоматдин ва я гъилин пулемѐтдин патронар авай чарх, регь. 3. ракъинин ва вацран элкъвей чарх).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХАШАВ

    фарс, сущ.; -ди, -да: -ар, -ри, -ра 1) балкӀан михьдай еке регъ хьтин алат. МукӀратӀди кьунвай адан рехи чуру балкӀан михьдай хашавдиз ухшар тир. З

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SƏNDƏL¹

    ...хкуддай ранг, рангдай затӀ); 2. сандалдин; сандалдикай расай (мес. регъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DİSK

    ...чарх; 2. автоматдин ва я гъилин пулемётдин патронар авай чарх, регь; 3. астр. Ракъинин, Вацран, планетайрин Чилелай аквадай элкъвей чарх).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВИРТ

    ...bala baldan şirindir; * виртӀед цуьк bot. ballıbaba; виртӀед(ин) регъ arı şanı, şan; виртӀед(ин) чӀиж bal arısı, bal hasil edən arı.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • REQLAN

    [ing.] Qolları çiyni ilə bütöv biçilmiş, habelə bu cür biçilmiş palto və s. Reqlan palto. Reqlan paltar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REQRÉSSİYA

    is. [lat.] Dənizin tədricən geri çəkilməsi halı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REQBİÇİ

    is. Reqbi oynayan adam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RÉQBİ

    [ing. rugby] Uzunsov topla oynanılan futbol oyunu növlərindən biri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REGİ́STR

    is. [lat.] Siyahı, göstərici

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REGİÓN

    is. [lat.] Ərazi, ölkə, rayon

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REGENTLİK

    is. Padşahın xəstələnməsi, uzun müddət başqa yerdə olması, yaxud həddi-büluğa çatmaması və b. səbəblərə görə monarxiya ölkələrində dövləti bir və ya b

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REGENT

    [lat. regentis – idarə edən] Padşah əvəzinə ali hakimiyyəti həyata keçirən, dövləti müvəqqəti idarə edən şəxs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HÜSN-RƏĞBƏT

    is. [ər.] Yaxşı, xeyirxah, xoş münasibət. □ Hüsn-rəğbət bəsləmək – xoş, xeyirxah, yaxşı münasibət göstərmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • REQLÁMENT

    [fr.] Müşavirənin, iclasın, qurultayın və s. aparılması qaydası haqqında qabaqcadan müəyyən və qəbul edilmiş nizamnamə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
RBG
RBG — Azərbaycan istehsalı qumbaraatan. Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyi Serbiya şirkəti ilə birgə istehsal etdiyi 40×46 mm çaplı revolver tipli əl qumbaraatanını ilk dəfə ADEX-2014 sərgisində nümayiş etdirib. Piyada silahı olaraq qəbul edilən bu qumbaraatan 40×46 mm çaplı NATO standartlarına uyğun atəş yığımlarından istifadə edir. Silahda öz özünü döyüş vəziyyətinə gətirmə üsulu ilə işləyən zərbə-tətik mexanizmi və iki tərəfli qoruyucu tətbiq olunur. == Göstəriciləri == Qumbaraatan uzunluğu nizamlanan və rezin arxalığı olan yığılan qundaqla dəstləşdirilir. Hədəfə tuşlanması isə kollimator nişangahı ilə yerinə yetirilir. Silahın maksimal atış məsafəsi 400 metr, effektiv atış məsafəsi 375 metr, barabanının tutumu 6 qumbara, çəkisi boş halda 5,9 kq təşkil edir. Qumbaraatanın patron yuvasının uzunluğu 140 mm təşkil edir ki, bu da ondan hətta nisbətən uzun qumbaralarla atəş açmaq imkanı verir.
RPG
RPG-7
Rig
Rig və ya Bəndər Rig— İranın Buşehr ostanının Günavə şəhristanının Rig bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,257 nəfər və 1,169ailədən ibarət idi.
Rəng
Rəng — optik diapazonda elektromaqnit şüalanmasının keyfiyyətli subyektiv xarakteristikasıdır. Rəng hissetmənin fizioloji görüntüsü əsasında yaranır və bir sıra fiziki, fizioloji və psixoloji faktorlardan asılıdır. Rəngin fərdi qəbul edilməsi onun spektr tərkibindən, əhatə edən işıq mənbəyi ilə rəng və parlaqlıq kontrastından asılıdır. Bu faktor işıqlanmayan obyektlərlə də baş verir. Burada rəngin özündən, insan gözünün xüsusiyyətlərindən və psixikasından da asılılıq vardır. == Mənbə == Berendsen, A. M., & Berendsen, A. M. (1989). Marine painting manual. London: Graham & Trotman. ISBN 1-85333-286-۰ p. 113.
Action/RPG
Döyüş rol oyunu, Ekşen rol oyunu (ing. Action role-playing game, Action RPG, Action-RPG) və ya ARPO (ing. ARPG) — rol-pleyinq və aksiya elementlərinin birləşdiyi rol videooyunu altjanrı. Belə oyunlar növbə-əsaslı və menyu-əsaslı döyüş yerinə, gerçək-zamanlı döyüşə vurğulanırlar. Başqa bir sözlə, ənənəvi rol oyunlarında oyunçunun döyüş vəziyyətində müvəffəqiyyətli olması onun idarə etdiyi personajın şəxsi xüsusiyyətlərindən asılıdır, döyüş rol oyunlarında isə bu, oyunçunun öz təcrübəsi və sürətindən də asılı olur. Bu cür oyunlar adətən hack and slash və atıcı oyunlarına bənzər bir döyüş sistemindən istifadə edirlər. Üslub baxımından, altjanr hack and slash oyunlarını xatırladır, fəqət bu oyunlar süjet xəttinə və personajlara daha çox diqqət yetirir. Hack and slash oyunlarında oyunçu əsasən tək bir personajı idarə edir və bütün vurğu döyüş sistemində olur, döyüş rol oyunlarında isə çoxlu dialoq olur. Döyüş rol oyunları RPG mexanikaları və tapşırıq sistemi olan döyüş-macəra oyunları və ya gerçək-zamanlı döyüş sistemindən istifadə edən kütləvi çoxnəfərli rol-pleyinq oyunları ("MMORPG"lər) ilə səhv salına bilərlər.
Baybican bəg
Baybican bəg- Dastanda işlənən antroponimlərdən biri.III boyda işlədilən "Baybican" Dəli Qarçar və Banıçiçəyin atasıdır. "HA-da "Baybecan", Er-də "Pay Piçen", D və V-də "Baybican" variantındadır. Ş.Xətai dövründə yaşamış "Becan", "Abbas və Gülgəz" dastanındakı "Becan" müasir Azərbaycan antroponimləri sistemindəki "Becan", Azərbaycan toponimləri sistemindəki "Bico//Bicoy (Ağsu), "Biçənək" (Şahbuz) adları "Kitabi-Dədə Qorqud"dakı "Baybican" antroponimi ilə səsləşir. Bu sistemə Cənubi Azərbaycan ərazisindəki "Baybecan" və Borçalıdakı "Bejanoğuzaran" toponimlərini də əlavə etmək olar.Qədim türk dilində hökmdar, rəhbər, knyaz və s. mənalarda olan, müasir ədəbi dilimizdə isə rəsmi və qeyri-rəsmi müraciət forması kimi işlədilməyə başlayan bəy (bəg) titulu "Baybican bəg" antroponimık vahidində həm titul, həm də mürəkkəb quruluşlu adın I komponenti kimi iştirak etmişdir. S.Əlizadə göstərir ki, "Baybican" Bay Bıçan (Biçən) şəklində təsəvvür edilməlidir. Bu isə, yəni "Baybican" adındakı Bıçan//Biçən "peçeneq" etnonimini xatırladır. "Peçeneq" Heredotda pavsik (pavçik), Strabonda pasian (paçian), Ptolemeydə bastarna (baçtarna) şəklindədir. Həmin etnonimə "Kartlis Tsxovreba"da V əsrədək təsadüf edilən türk etnonimləri sırasında "pаçLаnikLni", toponimləri sırasında isə "pаçLаnikLеti" şəklində rast gəlinir.Ə.Dəmirçizadə bir sıra türk tayfalarının IX əsrdəki vəziyyətlərini izah edərkən "becənək" tayfasının da adını çəkir: "...xəzərlərin Xəzər dənizinin şimalında Volqaboyunda və şimal-qərbində məğlub edilmələri nəticəsində, Orta Asiyanın Şimal hissəsindən bir çox türkdilli tayfalar, xüsusən, "quman", "becənek", "suvar", "qıpçaq" və s. köçüb gələrək, əvvəllər Volqaboyundan ta Dərbənd səddinə qədər uzanan torpaqlarda, sonralar isə bunlardan bəziləri daha aşağılarda, yəni Aranda, Azərbaycanda məskən salmışlar".
Boz rəng
Boz – rəng çaları. == Ümumi məlumat == Neytral, qəmgin rəngdir. Ruh düşkünlüyü yaradır. Neptunun rəngidir.Rənglər arasında boz rəng də seçilən sıradadır. Boz rəng adətən ağ-qara rəngin qarışığı kimi kül rəngində təsəvvür olunur. Çal, qır rəng də elə boz rəng anlamında başa düşülür. Deyək ki, "boz"un Azərbaycan dilində çoxmənalı olmasını və bu "boz"un nəinki rəng, hətta müstəqil və qoşulduğu sözlərlə, qəbul etdiyi leksik şəkilçilərlə bərabər konkret nəsnə bildirməsi də vardır. Misallara baxaq: boz – qırqovulun dişisi; boz – dəmrova oxşar dəri xəstəliyi, keçəllik; bozaq – qabayunlu Azərbaycan qoyun cinsi; bozalaq – gövdəsi yoğun, yarpağı bozumtul alaq otu; bozarantı – havanın səhərə yaxın alaqaranlıq halı; bozartma (bozqovurma) – yağlı ətdən bişirilmiş sulu qovurma; bozbaş – ət, noxud ilə bişirilən sulu xörək; bozqır – susuz, otsuz çöl; bozdar – qoyun itinə verilən ad; bozlamac – sacda bişirilən qalın yayma və s. Azərbaycanda Kiçik çillənin qurtardığı zamandan yazın, baharın başlandığı ilk günə qədər olan vaxtın da adı bilavasitə "boz"la bağlıdır və bu çağ elə "Boz ay" adlanır. Ayın bu adda olması da səbəbsiz deyil.
Bəndər Rig
Rig və ya Bəndər Rig— İranın Buşehr ostanının Günavə şəhristanının Rig bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 5,257 nəfər və 1,169ailədən ibarət idi.
Bənövşəyi rəng
Bənövşəyi – rəng çaları. Qırmızı + Mavi = Bənövşəyi Bənövşəyi rəngin dünyaya hakim kəsilməsi Oxford küçələrini işıqlandıran gaz lampalarının City of London School da oxuyan bir şagirdin diqqətini çəkməsi ilə başlamışdı. Kimya dərslərinə böyük həvəs göstərən 13 yaşlı William Perk bu lampalara sərf edilən qazın kömürdən əldə edildiyini bilirdi. Buna görə kömürün daha hansı bilinməyən sirlərinin olması onu çox maraqlandırırdı. 1851-ci ildə apardığı təcrübələr nəticəsində o, daş kömür qətranından «anilin» maddəsini əldə etmiş, onu oksidləşdirmiş, nəticədə bənövşə rəngində bir boya maddəsi ortaya çıxarmışdı. Perk bənövşəyi və onun çalarları olan rəngləri bir qrupda birləşdirərək, qrupu «movein» adlandırmışdır. Wassily Kandinsky'ye görə, bu rəng xəstəlik və üzüntünün göstəricisidir. Rənglər haqqında yazıları olan Johann Wolfgang von Goethe, bu rəngi yaşlılıqla əlaqələndirmişdi. 1989-cu ildə, 14-83 yaşlı insanlar arasında aparılan sorğu nəticəsində bənövşəyi rəng sevilməyən rənglər sırasında 3-cü yeri tutmuşdu. Çılğın kişi rəngi qırmızı ilə sakit qadın rəngi mavinin birləşməsi olan bu rəng orta dövrlərdə «zidliklərin birləşmə nöqtəsi» adlandırılırdı.
Göy (rəng)
Göy – rənglərdən biri. == Ümumi məlumat == Göy rəng çox-çox hallarda nəinki mavi, hətta bəzi hallarda yaşıl rənglə eyni mənalı, eyni funksiyalı olur. Göylə mavini bir-birindən fərqləndirən başlıca əlamət mavinin açıq, göyün isə tünd olmasıdır. Amma bu o demək deyil ki, göylə mavi həmişə bir-birinin eyni ola bilir. Misal üçün, yetişməmiş, kal anlamına gələn göy meyvə – göy alça, göy gavalı, göy alma, göy ərik, yaxud göy (yaşıl) meşə, göy (yaşıl) ot, göy (yaşıl) çəmən və s. deyilə bildiyi halda, mavi alça, mavi gavalı, mavi alma, mavi ərik, mavi ot, mavi meşə, mavi çəmən və s. deyilmir. Eləcə də göy rəng həmişə mavi rəngi əvəz eləyə bilmir. Belə ki, "göy" rəng yox, substantivləşəndə əlamət olaraq mütləq "mavi" tələb edir. Misal üçün, səma, asiman adları daşıyan Göy qübbəsinin – göyün rəngini bildirmək üçün "göy Göy" yox, "mavi Göy" deyilir.
Göy rəng
Göy – rənglərdən biri. == Ümumi məlumat == Göy rəng çox-çox hallarda nəinki mavi, hətta bəzi hallarda yaşıl rənglə eyni mənalı, eyni funksiyalı olur. Göylə mavini bir-birindən fərqləndirən başlıca əlamət mavinin açıq, göyün isə tünd olmasıdır. Amma bu o demək deyil ki, göylə mavi həmişə bir-birinin eyni ola bilir. Misal üçün, yetişməmiş, kal anlamına gələn göy meyvə – göy alça, göy gavalı, göy alma, göy ərik, yaxud göy (yaşıl) meşə, göy (yaşıl) ot, göy (yaşıl) çəmən və s. deyilə bildiyi halda, mavi alça, mavi gavalı, mavi alma, mavi ərik, mavi ot, mavi meşə, mavi çəmən və s. deyilmir. Eləcə də göy rəng həmişə mavi rəngi əvəz eləyə bilmir. Belə ki, "göy" rəng yox, substantivləşəndə əlamət olaraq mütləq "mavi" tələb edir. Misal üçün, səma, asiman adları daşıyan Göy qübbəsinin – göyün rəngini bildirmək üçün "göy Göy" yox, "mavi Göy" deyilir.
Kardinal (rəng)
Kardinal — rəng çaları. == Ədəbiyyat == The color displayed in the color box above matches the color called cardinal in the 1930 book by Maerz and Paul A Dictionary of Color New York:1930 McGraw-Hill; the color cardinal is displayed on page 33, Plate 5, Color Sample L5.
Madjenta (rəng)
Madjenta və ya Fuşya rəngi — qırmızı və mavi işığın bərabər nisbətdə qarışdırılması ilə əldə edilir. Bu rəng daha çox ingilis dilindəki adının tələffüzü olan "magenta" olaraq adlandırılır. == Ümumi məlumat == Madjenta dördrəngli (CMYK) çapda istifadə olunan rənglərdən biridir. Madjenta rənginin hex dəyəri "#FF00FF", RGB dəyəri "255, 0, 255", CMYK dəyəri isə "0, 100, 0, 0"dır.
Mavi rəng
Mavi – rənglərdən biri. Soyuq, sakit, bir az passiv rəngdir. O təmizliyi, ağlı və incəliyi tərənnüm edir. Həddindən artıq mavi rəng tənbəllik, süstlük yaradır. Mavi çinlilər üçün matəm, braziliyalılar üçün hüzn, hindlilər üçün həqiqət rəngidir.Mavi sülhü, sevgini ifadə edir. Xəyalpərəstlik və duyğusallıq yarada bilər. Sakitləşmək, stres atmaq, istirahət etmək üçün nəzərdə tutulan hər yerdə istifadəsi mümkündür. Yataq otaqları üçün açıq rəngləri uyğundur. Daha tünd tonları isə tənbəllik yarada bilər.
Narıncı rəng
Narıncı — qırmızı və sarı rənglər arasında olan rəng. 590—620 nanometr dalğa uzunluğuna sahibdir.
Qara rəng
Qara – rənglərdən biri. Ən tünd rəng olub işığın səthdən əks olunmaması yəni bütün işığın absorbsiyası nəticəsində yaranır. Soyuq, qəmli rəng hesab olunur və ağ rəngin, aydınlığın, işıq rəmzinin əksidir. Bir çox xalqlarda matəmi tərənnüm edir. Bu rəng geyimlərə ciddilik, rəsmilik verir. == Ümumi məlumat == Ağ rəngin əksi, müxalifi olan qara rəngin cəmiyyətdə, məişətdə daşıdığı məna, qoşulduğu sözlər bütün rənglərdəkindən çoxdur. Arxada qara rəngin kainatın quruluş modelində Yerin alt qatını bildirdiyini demişdik. Bu elə indinin özündə də belə düşünülür və həmin təsəvvür dilimizdə işlənən ifadələrdə də özünü qorumaqdadır: "Qara yerə girəsən", "Başını qara yer oğurlasın", "Qara yer otağın olsun", "Qaranlıq dünyanın qara küncündə qaralasan", "Qara qəbir evin olsun", "Qara qəbrin dar qazılsın", "Qara yerdə çürüyəsən". Sayını istənilən qədər artıra biləcəyimiz bu nümunələrdə qara rəngin yeraltı dünyanı – qaranlığı bildirməsi şəksizdir. Bundan savayı, bilavasitə mənəviyyatla bağlı "qaraüz"; tale təyinli "qara-bəxt", "qaragünlü", "qaraduvaq", "qaranişan"; xasiyyət əlamətli "qaradinməz", "qaraqabaq", "qaraniyyət", "qarayaxa", "qaragüruh"; cəmiyyətin aşağı təbəqəsinə aid edilən "qara camaat", "qara kütlə" və s.
Qırmızı rəng
Qırmızı və ya Qızıl – rənglərdən biri. == Ümumi məlumat == Qırmızı rəng ehtiras, sevgi, alov, müharibə və hakimiyyəti təmsil edir. Bu rəng, Mars planetinindir. Meksika, Norveç, İrlandiya və İraq sakinləri bu rəngi daha çox sevirlər. Çinlilərdə qırmızı uğur, xoşbəxtlik və xeyyriyəçiliyi tərənnüm edir.Qırmızı rəng fiziki güc, hərəkətliliyin rəmzidir. Qırmızı çalışma şövqünü artırır. Tənbəlliyə qarşı rəng olsa da, bəzən əsəbiliyə səbəb ola bilər. Tünd çalarları insanda yorğun əhval ruhiyyə yaradır.Qırmızı rəngin toplaşma, cəmləşmə, dava-dalaş simvolu kimi qəbul edildiyi halda bəzi türk xalqlarında qırmızı rəng qutsal sayılmış və o, göz ruhunun rəngi hesab edilmişdir. Bu göz ruhu özü qırmızı olmaqla bərabər, geyimi də yalnız və yalnız qırmızı təsəvvür edilmişdir. Bu etiqad azərbaycanlılarda da olmuş və o, əski çağlardan yaşaya-yaşaya gəlib çağımıza da çatmışdır.
Qəhvəyi rəng
Qəhvəyi və ya qonur – rənglərdən biri. == Ümumi məlumat == Ağır, isti, qəmgin rəngdir. O, qocalığı simvolizə edir. İstifadə edildiyi məkanların həcmini kiçildir. Saturnun rəngidir.Qəhvəyi rəng qaynaqlarda qonur və dor rənglər eyni mənada izah olunmuşdur. Yəni qonur da, dor da şabalıdı, açıq şabalıdı, yanıq şabalıdı, qəhvəyi, açıq-qəhvəyi, xurmayı deməkdir. Qəhvəyi (qonur, dor) – ümumi rənglər aləmində uğur simvolu sayılır. == Qəhvəyi rəng və atlar == Amma bu da var ki, bəzən yazılışda və deyilişdə "dor" səhv olaraq "dür" şəklinə salınır. Misal üçün, Koroğlunun Qıratı ilə yanaşı, Doratı da vardır. Bu atın adı isə dastanda da, araşdırmalarda da "Dürat" olaraq göstərilir.
RPG-29
RPG-29 Vampir, Rusiya istehsalı olan çiyindən atılan tank əleyhinə döyüş raketidir. 1989-cu ildə SSRİ Silahlı Qüvvələri tərəfindən xidmətə qəbul edilmişdir. Rus ordusunda olan ən güclü tank əleyhinə silahlardan biri hesab olunur. == Ümumi xüsusiyyətləri == RPG-29 bir əsgər tərəfindən aparılan və istifadə edilən bir tank əleyhinə silah olaraq hazırlanmışdır. Borunun üzərində durbin və sonunda daşınma kəməri mövcuddur. Gecə görüş durbinləri də əlavə edilə bilər. İki növ raketdən istifadə edə bilər: PG-29V tank əleyhinə/bunker əleyhinə raketlər TBG-29V termobarik anti-personal raketlərPG-29V raketi reaktiv zirehləri olan zirehli döyüş maşınlarını məhv etmək üçün tandem sursat döyüş başlığına malikdir (ERA) Döyüş başlığı böyük gücə malikdir. T-90 və T-80 tankları üzərində aparılmış testlər nəticəsində məlum olmuşdur ki, hər iki tankı ön zirehindən dağıdacaq qüvvəyə malikdir. == Tarixi == Hizbullah tərəfindən 2006-cı ildə Livan ilə İsrail arasında baş tutmuş olan İsrail-Livan müharibəsində İsrail tanklarına qarşı istifadə edilmişdir. İsrail qəzeti Haaretz, İsrailin vermiş olduğu itkilərin çoxunun bu silahdan açılan atəşlər vasitəsilə baş verdiyini iddia etmişdir.
RPG-7
RPG-7 (rus. РПГ-7) — qumbaraatan. Knut adı verilən bu silah ilk dəfə olaraq, Rusiyanın Kovrov silah zavodunda 1961-ci ildə istehsal edilmişdir. 1962-ci ildə Varşava ordularında xidmətə başladı və bugünə qədər də sinfinin ən təsirli və məşhur silahı olaraq şöhrətini qorumaqdadır. Bu qədər ildən sonra belə bu silah hələ də istehsal olunur. Əvvəlki modeli olan RPG-2 əsas götürülməklə istehsal olunub. Bütün silah ucuna taxılan raket xaric 6 kq-dır.Bu silah son dərəcə dəqiqdir. 40 mm diametrində, 95.3 sm uzunluğunda çarpma sistemiylə çalışan dəqiqədə 4-6 atım edə bilən 25 metr geri təhlükə bölgəsi olan toplu, yüngül və orta zirehli hədəflərə istifadə edilən dəstək silahıdır. 900 metrdən sonra hədəfin tapıla bilməməsi halında raket özünü məhv etməkdədir. Möhkəm quruluşu, aşağı qiyməti və təsirli olması onu dünyada ən çox istifadə edilən anti-tank silahı etməkdədir.
RPG (janr)
Rol videooyunu (abr. RVO, ing. Role-playing video game; adətən rol oyunu adlanır, ing. Role-playing game, abr. RPG) və ya Rol kompüter oyunu (abr. RKO, ing. Computer role-playing game, abr. CRPG) — oyunçunun ətraflı şəkildə hazılanmış bir dünyada bir və ya bir neçə personajın hərəkətlərini idarə etdiyi videooyun janrı. Rol videooyunlarının əksəriyyətinin mənşəyi stolüstü rol oyunlarına əsaslanır və demək olar ki, eyni terminologiyadan, mövzudan və mexanikalardan istifadə edir. Janrın stolüstü rol oyunlarıyla olan digər əsas bənzərliklərinə təkmilləşdirilmiş süjet elementləri, oynanıla bilən personajın inkişaf edilməsi, mürəkkəbliyi, eləcə də yenidən oynanıla bilərliyi və daldırıcı xarakteristikası daxildir.
Rəd surəsi
13-cü surə ər-Rə’d (Göy gurultusu) surəsi (Məkkədə, bə’zi təfsirçilərə görə isə tamamilə, yaxud qismən Mədinədə nazil olmuşdur, 43 ayədir). Surə adını 13-cü ayədə işlədilən və göy gurultusu mənasını verən rad sözündən almışdır.
Rəng (dəqiqləşdirmə)
Rəng - çalar. Rəng - muğam şöbələri arasında ifa olunan instrumental pyes.
Rəng (muğam)
Rəng — muğam şöbələri arasında ifa olunan instrumental pyes.
Rəng korluğu
Daltonizm — rəngli görmənin anadangəlmə pozuntusu; əsasən, qırmızı və yaşıl rəngləri seçmə qabiliyyətinin olmaması ilə səciyyələnir. Ən çox kişilərdə təsadüf edilir. == Ümumi məlumat == İlk dəfə ingilis fiziki C.Dalton 1794 ildə təsvir etmişdir. Daltonizm digər görmə funksiyalarının pozulması ilə müşayiət olunmur, lakin onun aşkara çıxarılması bütün nəqliyyat növlərində, bəzi sənaye sahələrində işləyən şəxslərin, ayrı-ayrı qoşun növü hərbi qulluqçularının, habelə rəssamların, kimyaçıların və başqalarının peşə yararlılığının təyin olunması üçün əhəmiyyətlidir. Daltonizmin diaqnostikası polixromatik cədvəlin (bir rəngdə olan rəqəm və ya fiqurun eyni parlaqlıqlı digər rəng fonunda göstərilməsi), anomaloskopun (əsas rənglərin qavranma həddinin ölçülməsi), xüsusi kompüter proqramının köməyilə yerinə yetirilir. Daltonizm Xəstəliyə səbəb göz arxasında yerləşən rəng detektorundakı hüceyrələrdə yerləşən konusların içərisindəki 3 piqmentin (qırmızı, yaşıl və mavi) hər hansı birinin və ya hər üçünün az olması yaxud da heç olmamasıdır. İrsən keçən xəstəlikdir. İlk dəfə olaraq 1798-ci ildə ingilis Con Dalton adlı bir kişidə rast gəlinən və sonradan onun adı ilə adlandırılan daltonizm bəzi insanların qırmızı və yaşıl rəngi seçə bilməməsidir. İngiltərədə nəşr olunan Nature jurnalında dərc olunan bir xəbərə əsasən Amerika alimləri daltonizmdən əziyyət çəkən Sam və Dalton adlı iki meymun üzərində 2 il müddətində bir təcrübə aparmışlar. Təcrübədə gözün torlu qişasındakı işığı qəbul edən sinir hüceyrələrini qırmızı və yaşıl rəngi qəbul edə bilməsi üçün lazım olan zülalı təmin etdilər və nəticədə meymunlar rəngləri görməyə başladı.
Req
Req — (rus. рег, ing. reg) Əlcazair Saxa­rasında düzənlik daşlı səh­ranın ərəbcə adı. Bu tip səhraların daş /çaqıl/ örtüyü qumlu-çaqıllı allüvi­nin və ya konqlomerat laylı qum-daşlarının və konqlomeratların aşın­mış materiallarının sovrulması sayəsində yaranmışdır. Bəzi müəl­liflər R. Liviya səhrasındakı “serir” termininin sinonimi hesab edirlər.
Areq
Pirmələk (Areq, Tatul) — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Talin rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 5 km qərbdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. == Toponimi == Toponim dini məna ifadə edən pir sözü ilə Mələk şəxs adı əsasında əmələ gəlmişdir. Antropotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 3. I. 1935-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Areq qoyulmuşdur. Hal-hazırda kəndin adı Tatul adlanır.
REA
Rusiya Elmlər Akademiyası (abbr. REA, rus. Российская академия наук, abbr. РАН) — Rusiyada təbiət və ictimai elmlərdə fundamental tədqiqatlar aparan aparıcı elmi təşkilat, dövlət elmlər akademiyası. Akademiyanın əsas vəzifəsi təbiətin, cəmiyyətin, insanın inkişafı barədə, həmçinin Rusiyanın texnoloji, iqtisadi, sosial və mənəvi inkişafına dəstək olacaq biliklərin əldə edilməsini təmin edən fundamental tədqiqatların təşkil etməkdir. Rusiya Elmlər Akademiyası Rusiya Federasiyasının Konstitusiyasının 44-cü maddəsinə görə dövlət elmlər akademiyası formasında olan vacib konstitusiya-ictimai qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Akademiyanın 1000 elmi institutu, 50 min elmi işçisi, 860 həqiqi üzvü, 1113 müxbir üzvü, 715 akademiyasının professoru vardır. == Rəhbərlik == Gennady Krasnikov — Rusiya Elmlər Akademiyasının Prezidenti (2022). == Ədəbiyyat == Пекарский А. История Императорской академии наук в Петербурге. СПб., 1873.
Rej
Rej — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Sverdlovsk vilayətinə daxildir.
Ren
Ren (fr. Rennes, IPA: [ʁɛn]) — Fransanın Brötan regionun paytaxtı , İl və Vilen departamentində yerləşən şəhərdir. == Demoqrafiyası == == Qardaşlaşmış şəhərlər == Setif, Əlcəzair Löven (nid. Leuven, fr. Louvain, alm. Löwen‎), Belçika Ekseter (ing. Exeter), Böyük Britaniya Xyüe (vyet. Huế), Vyetnam Erlanqen (alm. Erlangen‎), Almaniya Kork (ing. Cork, irl.
Rep
Rep — repçi tərəfindən ifa edilən danışılan və ya oxunan qafiyələşmiş lirikadır. == Tarixi == "Rep" musiqisi 1970-ci illərdə Amerikada yaranmışdır. Ağdərililər tərəfindən qəbul edilməyən bu musiqi növü sıxışdırılıraq tənqid olunurdu. O vaxtın musiqi mütəxəssisləri repin zəncilərin öz içlərində böyüyüb elə öz içlərində də məhv olacağını söyləyirdilər. Lakin bütün bunlara baxmayaraq, qısa bir zaman çərçivəsində rep bütün Avropada yayılmağa başladı.
Rev
Rev (Əsgəran)
Rey
Rey — İranın qədim tarixi şəhəri, Rey şəhristanının mərkəzi. == Tarixi == Ərəb sərkərdəsi Ömər bin Saad I Müaviyə və I Yezidlə, hər iki xəlifə ilə yaxın münasibətdə olmuşdur. Xilafət qarşısındakı xidmətlərinə görə Rey şəhərinin valisi təyin edilmişdir. 1194-cü ildə Xarəzmşahlar ilə İraq Səlcuqlu dövləti arasında aparılan böyük savaşla məşhur olmuşdu. Savaşdan sonra Xarəzmşahların idarəsinə keçən şəhər, sırayla İran və Osmanlı dövləti arasında əl dəyişdirdi. İran-İraq müharibəsi sırasında yerlə bir edilən şəhər, günümüzdə İran İslam Respublikası sərhədləri içərisindədir. Səlcuqlular dönəmində ən önəmli tibb və elm mərkəzi halına gəlmiş bir şəhər idi. Nizamülmülkün əmrləriylə təhsil üçün aparılan yeniliklərin başladığı və ən önəmli gəlişmələrin yaşandığı şəhərdir. Böyük Səlcuqlu imperiyasının qurucusu Toğrul bəy 8 Ramazan 455-ci (5 sentyabr 1063) ildə burada dünyasını dəyişib dəfn edilmişdir.
Rəqs
Rəqs — bədii obrazın ritmik plastik hərəkətlərinin və insan bədəninin ifadəli vəziyyətlərinin dəyişilməsi ilə yaranan incəsənət növü. Rəqs musiqisi Azərbaycan milli folklorunda xüsusi yer tutur. Azərbaycan xalq rəqslərinin çox qədim tarixi var. Qobustan qayaüstü rəsmlərində əksini tapmış rəqs səhnələri bunun əyani sübutudur. Ritminə görə Azərbaycan rəqsləri 3 qrupa bölünür: ağır, aram – "Mirzəyi", "Turacı", "Uzundərə"; yüngül şən – "Tərəkəmə", "Ceyranı", "Brilyant (rəqs); şıdırğı "Qaytağı", "Qazağı", "Xançobanı". Bəzi rəqslərin adı isə hərəkətlərlə bağlıdır: "Süzmə", "Kəsmə", "Atlanma", "Çolağı". Qadın və kişi rəqsləri bir-birindən fərqlənir. Qadın rəqslərində uzun yubka ayaqların süzgün hərəkətini müəyyənləşdirir, rəqqasələrin bütün diqqəti əl və bədənin yuxarı hissəsinin (çiyinlər, baş, üzün mimikası və s.) hərəkətinə yönəlir. Kişi rəqsinin əsas əlaməti isə ayaqların hərəkətidir. Rəqqas barmaqları üzərində dayanır, dizləri sürətlə yerə vurur.
Meq
Meq — Din Georqaris, Con Höber və Erix Höberin ssenarisi əsasında Con Turteltaubun rejissorluğu ilə çəkilmiş 2018-ci il elmi fantastika filmi. Stiv Altenin 1997-ci ildə yazdığı "Meg: A Novel of Deep Terror" romanı əsasında çəkilib. Filmdə baş rolları Ceyson Stethem, Li Binqbinq, Rainn Vilson, Rubi Rouz, Uinston Çao və Kliff Körtis canlandırıb. Süjetdə bir qrup elm adamı Sakit Okeanın dibində xilasetmə missiyası apararkən 75 fut uzunluğunda (23 m) meqalodon köpəkbalığı ilə qarşılaşır. Walt Disney Studios ilk olaraq 1990-cı illərdə romanın film hüquqlarını aldı, lakin inkişaf cəhənnəmində illərin sərf etdi. Filmin hüquqları sonda Warner Bros. Pictures-ə keçdi və filmin çəkilməsinə icazə verildi. Turteltaub və aktyor heyətinin əksəriyyəti 2014-cü ilin sentyabrında filmə qoşuldu və çəkilişlər Yeni Zelandiya və Çinin Sanya şəhərində başladı və 2017-ci ilin yanvarında başa çatdı.Meq ABŞ-də 10 avqust 2018-ci ildə nümayiş olundu. O, bütün dünya üzrə 530 milyon dollar gəlir gətirərək, kassada uğur qazandı və tənqidçilərdən fərqli rəylər aldı. Meq 2: Çökəklik adlı davam filmi 4 avqust 2023-cü ildə təqdim olundu.
Re:Re:
Re:Re: – Yaponiyanın Asian Kung-Fu Generation musiqi qrupunun "Sol-fa" albomuna daxil olan sinql. 2016-cı ildə qrup albomu və mahnını yenidən yazmış və 16 mart 2016-cı ildə buraxmışdır. Mahnının 2016-cı il versiyası "Erased" animesinin açılış mahnısı olmuşdur. == Musiqili video == Sinql üçün hazırlanan musiqili videonun rejissoru Kazuyoşi Okudur. Video qrupun köhnə musiqi videoları ilə canlı performanslarının qarışığından ibarətdir. Videonun sonunda bütün görüntü birləşir və ortaya "Re:Re:" sözü ortaya çıxır. == Trek siyahısı == Bütün sözlər Masafumi Qoto tərəfindən yazılmışdır..
Alçagülü (rəqs)
Alçagülü — Azərbaycanın milli rəqsi. 1910-1920-ci illərdə, Şamaxı rayonu Kalva kəndinin sakini Əli Kərimov tərəfindən yaranmışdır. Əsasən qadınlar oynayırlar. Tempi bir qədər cəlddir.
Avroviziya Rəqs
Avroviziya Rəqs Müsabiqəsi (ing. Eurovision Dance Contest) — Avroviziya müsabiqələrindən biri. 2007, 2008-ci illərdə Böyük Britaniyada keçirilən rəqs müsabiqəsi. Müsabiqədə telesəslərlə yanaşı münsif səsləri də hesablanır. Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindən fərqli olaraq bu müsabiqədə qalib ölkənin növbəti il müsabiqəyə ev sahibliyi etməsi məcburi deyil.
Azərbaycan (Rəqs)
"Azərbaycan" — Azərbaycanın milli rəqsi. Son dərəcə melodık, qədim Azərbaycan rəqsi. Bu rəqsi yalnız kişilər oynayırlar. Təntənəli mərasimlərdə ifa edilir. Daha çox bayram libasında, çərkəzi çuxada oynayırlar. Xeyli cəld tempi ifaçıdan xususi məharət tələb edir.
Bakı (rəqs)
Bakı — Azərbaycan milli rəqslərindən biri. Azərbaycanda "Bakı" adı ilə iki oyun havası mövcuddur. Onlardan biri Şur ladında səslənin, iti tempdə oynanılan kişi rəqsidir. Digəri isə kollektiv şəkildə ifa olunan yallı rəqsidir. Bu yallı iki hissəlidir. Birinci hissəsi ağır tempdə başlanan rəqs ikinci hissədə çox iti surətdə oynanılır. Rəqsin musiqisi Qılman Salahov tərəfindən Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs ansamblı üçün bəstələnib. Q.Salahov 1936-cı ildə Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən yaradılmış bu kollektivin dirijoru, xormeysteri, daha sonra rəhbəri olmuşdur. İlk dəfə "Yallı" adı ilə yaradılan bu rəqsə Əlibaba Abdullayev quruluş vermişdir. 1959-cu ildə N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun nəzdində qızlardan ibarət "Çinar" xalq rəqs ansamblı yaradıldıqdan sonra, bu kollektivə rəhbərlik edən Əminə Dilbazi rəqsə yeni quruluş verərək onu "Naxçıvan yallısı" adlandırmışdır.
Bal (rəqs)
Bal (fr. bal, it. ballo alm. ball‎) — hər iki cinsdən insanların cüt şəkildə rəqs etdiyi çox sayda iştirakçıların toplandığı mərasim. Ballar adı rəqs məclislərindən və diskotekalardan toplantının təntənəsi, ciddi etiketi və əvvəldən seçilmiş klassik rəqs ifası ilə seçilir. == Ədəbiyyat == Е. Дуков. Общественные балы и концертная культура XVIII в. // Дуков Е.В. Концерт в истории западноевропейской культуры. М., 2003, с.
Baçata (rəqs)
Baçata — Dominikan Respublikasında yaranan, bütün dünyada məşhurlaşan və sevilən rəqs.
Beq (kommuna)
Beq (fr. Bègues) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Qanna kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vişi. INSEE kodu — 03021. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 230 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 141 nəfərin (15-64 yaş arasında) 102-i iqtisadi cəhətdən, 39-u fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 72.3%, 1999-cu ildə 68.9%). Fəal olan 102 nəfərdən 91 nəfər (52 kişi və 39 qadın) işləyir, 11 nəfər işsizdir (6 kişi və 5 qadın). 39 hərəkətsiz şəxs arasında 8-i şagird və ya tələbə, 18-i təqaüdçü, 13-ü digər səbəblərdən fəaliyyətsizdir.
Beretuk (rəqs)
Berutuk rəqsi - İndoneziyada subay kişilər tərəfindən məbəddə icra olunan sakral ayin xarakteri daşıyan rəqs növü. == Haqqında == Berutuk rəqsini ifa edən nəfərlər tamaşaya qədər bir növ qüsl prosesindən keçirlər: onlar məbəddə gecələyir, rahibin köməyi ilə tamaşa üçün müəyyən dualar öyrənirlər. Tamaşa zamanı bu dualar Bethara Berutukun çağrılmasını təmin etməlidir. Burada hələ aşkar hind təsiri görünmür: rəqs mahiyyətcə daha çox əcdadlara sitayişə yönəlikdir. Belə ki, Berutuk rəqsi Bali Aqanın, yəni “dağ əhli” adlandırılan yerli sakinlərin (adaya böyük axınla sonradan gəlmiş hindliləri (Bali Hindu) yerlilərdən fərqləndirmək məqsədi güdür) Balinin digər bölgələrindən Şərqi Baliyə köç edərək burada məskunlaşması haqqında əfsanəni canlandırır. Bu rəqs musiqisiz rəqsdir. İştirakçılar üzlərinə maska taxırlar, boyun və bel ətrafına isə quru banan yarpaqlarının liflərini elə sancırlar ki, ağac-kol formasında gombul bədheybətə oxşayırlar. Maskalardan biri Noh teatrının ağ qadın maskasını xatırladır: amma qalın qaşlıdır, kifir ağızlıdır, eybəcərdir. Digər maskalar isə bir növ Afrika maskalarına bənzəyir: qara-qəhvəyi rəngdədirlər, gözləri pırtlaşıqdır. Tamaşa gedə-gedə seyrçilər banan liflərindən qoparmağa cəhd göstərirlər: çünki sonra onlardan qoruyucu həmayil kimi də yararlanmaq mümkündür.