Lüğətlərdə axtarış.

Rumbahar — Azərbaycan Respublikası Kəlbəcər rayonunun ərazisində dağ. Seyidlər kəndindən cənub-şərqdədir. Hündürlüyü 2610 m. Yerli əhalinin dediyina görə, dağın əsl adı Rumbaxardır və bu ad onun qədimdə Rum adlanmış indiki Türkiyə səmtinə baxmasi ilə bağlıdır. Mənbələrdə dağın adı Rumbasar ("Ruma yaxın" mənasında) variantında da qeydə alınmışdır.

Romb (yun. ρομβος) — bütün tərəfləri bərabər olan paraleloqramdır. Bütün bucaqları düz bucaq olan romba kvadrat deyilir. Rombun dioqanalları və tərəfi arasındakı əlaqə düsturu: d² + d² = 4a² Diaqonalların uzunluqları fərqlidir; Diaqonallar kəsişmə nöqtəsində yarıya bölünür; Diaqonalları qarşılıqlı perpendikulyardır; Diaqonalı uyğun təpə nöqtələrində yerləşən bucaqların tənbölənidir; Hər bir diaqonalı rombu iki bərabəryanlı üçbucağa ayırır. Bütün tərəfləri bərabərdir. Qarşı tərəfləri bir-birinə paraleldir. Qarşı bucaqları bərabərdir. Birtərəfli bucaqlarının cəmi 180°-dir. D C = a , C B = a , B A = a , A D = a {\displaystyle DC=a,CB=a,BA=a,AD=a\,} olduğundan P=4a. Eyni düstur kvadrat üçün də doğrudur.

Şəxslər

Rum, rumilər və ya rumlular (ərəb. الرُّومُ‎‎, təkdə رُومِيٌّ) — romalıların və bizanslıların tarixi adı.

Mövlana Cəlaləddin Bəlxi (fars. مولانا جلال الدین محمد رومی‎ Mevlānā Celāl-ed-Dīn Muhammed Balkhi; 30 sentyabr 1207 – 17 dekabr 1273[…], Konya, Rum Səlcuqlu dövləti) — İslam və təsəvvüf dünyasından olan fars şair, mövləvi yolunun öncülü, vəhdəti-vücud (panteizm) fəlsəfəsinin nümayəndəsi. Molavi, Mövlana və Rumi kimi tanınan Cəlaləddin Məhəmməd Bəlxi (6 Rəbiul-əvl 604 – 5 Cümadi əl-Sani 672 h.) İran farsdilli şairdir. Onun tam adı "Məhəmməd bin Məhəmməd bin Hüseyn Hüseyni Xətibi Bəkri Bəlxi"dir və sağlığında "Cəlaləddin", "Xodavəndgər" və "Mövlana Xədvəndgər" titulları ilə çağırılıb. Sonrakı əsrlərdə (görünür, IX əsrdən) onun üçün “Mülvi”, “Mulana”, “Mülvi Rumi” və “Mula Rumi” titullarından istifadə edilmişdir. == Həyatı == Əsl adı Muhamməd Cəlaləddindir. Xudavəndiyar, Sultanul-Aşiqin (aşiqlər sultanı), Sultanul-Muhibbin (sevgililər sultanı) ləqəbləri ilə də tanınmışdır. Mövlana ləqəbi isə ona hələ gənc yaşlarında ikən Konyada dərs verməyə başladığı zamanlarda verilmişdir. Mövlana ləqəbini ilk dəfə ona Şeyx Sədrəddin Konyəvi vermişdir. Mövlana Cəlaləddin Rumi ("Rumi" ləqəbi ona Anadoluya (o vaxtlar Anadolu "Diyari Rum" adlanırdı) yerləşib orada yaşadığı üçün, "Ağa" mənasına gələn "Mövlana" ləqəbi isə ona qarşı duyulan böyük hörmətin əlaməti olaraq verilmişdir) İranın Xorasan vilayətinin (indiki Əfqanıstanın ) Bəlx şəhərində anadan olmuşdur.

Rumi Utsuqi (d. 5 dekabr 1988) — Yaponiya qadın futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 111 oyun keçirib, 6 qol vurub.

Rumi təqvim (türk. Rumi takvim) — təqvim, Osmanlı İmperiyasında 1840-cı ildən başlamaqla istifadə edilmiş və Türkiyə Respublikası zamanına — 1926-cı ilə qədər, istifadəsi davam etmiş rəsmi təqvim. Osmanlı İmperiyasında 1839-cu ilə —Tənzimat dövrünə, qədər bütün islam ölkələrində olduğu kimi rəsmi təqvim Hicri-qəməri təqvimi idi. Hicri-qəməri təqvimin isə 33 ili təxminən 32 tropik ilə bərabərdir. Ay səhifələrinin dəyişməsinə əsaslanan Hicri-qəməri təqvim ili tropik ildən təx. 11 gün qısa olduğuna görə onda fəsillər daima yerlərini dəyişir. Məsələn, Hicri-qəməri təqvimin ayı həm qış fəslinə və həm də yay fəslinə təsəadüf edə bilər; başqa sözlə, haçansa qış fəslinə təsadüf edən Hicri-qəməri təqviminin ayı, 15-16 il sonra yay fəslinə təsadüf etməlidir. Bu hal isə Osmanlı İmperiyasında mövsümü işlərin planlaşdırılmasında və icrasında, o cümlədən, məhsula görə vergilərin toplanmasında və hesalanmasında çətinliklər yaradırdı. Hələ 1677-ci ildə Sultan IV Mehmedin baş xəzinədarı Həsən paşanın təşəbbüsü ilə Hicri-qəməri təqvimin hər 33 ilində günəş təqviminə nisbətən yaranan 1 artıq ili atmaq yolu ilə maliyyə sənədlərini qaydaya salmağa başlamışdılar. 1740-ci ildə - I Mahmudun hakimiyyəti dövründə isə xəzinədar Atıf əfəndinin təklifi ilə maliyyə ilinin 1-ci ayı kimi Hicri-qəməri təqviminin məhərrəm ayı əvəzinə Yuli təqviminin mart ayı əsas götürüldü və vergilər də bu aydan başlayan dövrülük əsasında toplandı.

Rumi pendiri (məsri. جبنه رومى, gebna rūmi; İsgəndəriyyədə gebna romi və ya gebna turki kimi də tanınır) — Misirdə pendirin əsas növlərindən biri. Kəskin bir qoxusu və yaşından asılı olaraq müxtəlif dərəcələrdə duzluluğa malikdir. Ruminin yunan kefalotiri pendirindən əldə edildiyi güman edilir. Misirin əsas sərt pendiridir. Pekorino Romano və Mançeqo ilə eyni ailəyə aiddir. Rumi pendiri inək südündən və ya inək və camış südünün qarışığından hazırlanır. Fermentasiya başlanğıcı kimi istifadə edilmir. Südü təbiidir, tam qaymaqlıdır. Qara bibər əlavə etmək olar.

RUM-2MB — kiçik ölçülü radio idarəedici–Bolqar istehsalının hədəfi. lk bolqar uzaqdan idarə olunan pilotsuz uçuş aparatlarının inkişafı 1965-ci ildə baş leytenant Milcho Yordanov kiçik ölçülü təyyarələrin manevr edilə bilən hava hədəfi kimi istifadə edilməsini təklif etdi, habelə öz dizaynlı bir təyyarənin radio idarəedici modelini təqdim etdi və imkanlarını nümayiş etdirdi. Fikir komandanlıq tərəfindən təsdiqləndi, ölkənin Hava Hücumundan Müdafiə İdarəsinin rəisi general Kozarev və Hava Hücumundan Müdafiə Təlimi İdarəsinin rəisi polkovnik Dikov Plovdiv şəhərindəki zenit-raket alayında radio idarəolunan hədəflərin inkişafı üçün bir qrup yaratmaq qərarını təsdiqlədi, Xüsusi Optika və Elektronika İnstitutu və DSO Metalhim radio nəzarət cihazlarının layihələndirilməsi tapşırıldı. 1966-cı ilin may ayında bir qrup kapitan Yordanov Plovdivdəki bir təyyarə təmiri zavoduna köçürüldü və hədəf təyyarələrinin seriyası istehsalına hazırlıqlara başladı. Prototiplərin bir sıra sınaq uçuşlarından sonra RUM-1 və RUM-2 hədəf təyyarələrinin dizaynları hazırlanmışdır. 1968-ci ildə ilk 16 təyyarə qoşunlara təhvil verildi: 12 ədəd RUM-1 (1,5 km-ə qədər olan 2 kq ağırlığında monoplan) və 4 ədəd RUM-2 (2 km-ə qədər 9 kq ağırlığında monoplan) və bir dəst dəst idarəetmə TX / RX-14, 1968-ci ilin oktyabr ayında kapitan Yordanovun dizayn və inkişaf qrupu PKTG-102 adını aldı. 1969-cu ildə təkmilləşdirilmiş bir model RUM-2M hazırlanaraq qəbul edildi. 1971-ci ildə Yavor-1 analoq idarəetmə aparatlarının yeni dəstini alan RUM-2MB modeli hazırlanmışdır. RUM-2MB hədəf təyyarəsi çox uğurlu oldu, Bolqarıstan silahlı qüvvələri üçün kütləvi istehsal və uzun illər ərzində ixracat üçün cəmi 1112 ədəd bu tip hədəf təyyarəsi istehsal edildi. 1973-cü ildə, pilotsuz uçuş aparatlarının yeni modellərinin hazırlanması həvalə olunan PKTG-102 bazasında bir tədqiqat və texnoloji institut yaradıldı.

Rum sultanlığı və ya Anadolu Səlcuqlu Dövləti — Səlcuqluların Anadoluda qurduğu dövlət. Qurucusu Qutalmışın oğlu Süleyman şahdır. Türklərin Anadoluya yerləşməsi 1071-ci ildəki Malazgirt müharibəsindən sonra sürətlənmişdir. 1073-cü ildə Süleyman şah Sultan-ı Rum (yəni Anadolu (Türkiyə) Səlcuqlu hökmdarı) olaraq Anadoluya getmiş və Rum sultanlığını qurmuşdur. O, 1075-ci ildə İznik və İzmiti fəth etmiş, İzniki paytaxt elan edərək 1078-ci ildə Çanaqqala boğazına qədər irəliləmiş, 1084-cü ildə Çukurova Tarsus bölgəsini və Hatayı ələ keçirmişdir. 1086-cı ildə Hələbi mühasirəyə almış, amma ələ keçirmədən vəfat etmişdir. Anadolu Səlcuqlu Dövləti bayrağı Böyük Səlcuqlu bayrağının əsasında düzəlsə də, ona çox bənzəsə də, müəyyən cəhətlərdən "original"-dan fərqlənir. Belə ki, bu bayraqda yay və ox ikibaşlı qartalın üstündə deyil, qartala "geydirilmiş" vəziyyətdədir. Fazlı Konuş, Selçuklular Bibliyografyası (Temel kaynakların Açıklaması ile Beraber), Konya 2006.

30-cu surə — ər-Rum (Rumlular) surəsi (Məkkədə nazil olmuşdur, 60 ayədir).

Roma say sistemi — Qədim Romada istifadə edilən say sistemi. Sistem qədim dövrlərdən istifadə edilmiş, orta əsrlərdə müəyyən qədər dəyişdirilmiş və müasir vəziyyətə düşmüşdür. Mövqesiz say sistemi olduğu üçün bu say sistemində riyazi hesablamalar aparmaq çətindir. Bu sistemdə rəqəmləri müvafiq hərflərlə əvəz edirlər. Roma rəqəmləri əsasən nömrələnmiş siyahılarda, siferblatlarda, tarixlərin və s. yazılmasında istifadə olunur. Roma rəqəmlərinin yazılışında 7 simvoldan istifadə olunur Bu simvollar təkraralanma üsulu ilə Ərəb rəqəmlərinin yazılmasında istifadə olunur. Lakin bəzi hallarda qısalaşdırmaq üçün yerdəyişmədən də istifadə olunur. Məsələn 4 rəqəmi qısa olması üçün onu IIII yox IV kimi yazırlar; 40 rəqəmi də həmçinin XXXX yox, XL kimi yazılır. 5 milyondan yuxarı rəqəmlərin yazılışı müxtəlif cür olur.

Mövlana Cəlaləddin Bəlxi (fars. مولانا جلال الدین محمد رومی‎ Mevlānā Celāl-ed-Dīn Muhammed Balkhi; 30 sentyabr 1207 – 17 dekabr 1273[…], Konya, Rum Səlcuqlu dövləti) — İslam və təsəvvüf dünyasından olan fars şair, mövləvi yolunun öncülü, vəhdəti-vücud (panteizm) fəlsəfəsinin nümayəndəsi. Molavi, Mövlana və Rumi kimi tanınan Cəlaləddin Məhəmməd Bəlxi (6 Rəbiul-əvl 604 – 5 Cümadi əl-Sani 672 h.) İran farsdilli şairdir. Onun tam adı "Məhəmməd bin Məhəmməd bin Hüseyn Hüseyni Xətibi Bəkri Bəlxi"dir və sağlığında "Cəlaləddin", "Xodavəndgər" və "Mövlana Xədvəndgər" titulları ilə çağırılıb. Sonrakı əsrlərdə (görünür, IX əsrdən) onun üçün “Mülvi”, “Mulana”, “Mülvi Rumi” və “Mula Rumi” titullarından istifadə edilmişdir. Əsl adı Muhamməd Cəlaləddindir. Xudavəndiyar, Sultanul-Aşiqin (aşiqlər sultanı), Sultanul-Muhibbin (sevgililər sultanı) ləqəbləri ilə də tanınmışdır. Mövlana ləqəbi isə ona hələ gənc yaşlarında ikən Konyada dərs verməyə başladığı zamanlarda verilmişdir. Mövlana ləqəbini ilk dəfə ona Şeyx Sədrəddin Konyəvi vermişdir. Mövlana Cəlaləddin Rumi ("Rumi" ləqəbi ona Anadoluya (o vaxtlar Anadolu "Diyari Rum" adlanırdı) yerləşib orada yaşadığı üçün, "Ağa" mənasına gələn "Mövlana" ləqəbi isə ona qarşı duyulan böyük hörmətin əlaməti olaraq verilmişdir) İranın Xorasan vilayətinin (indiki Əfqanıstanın ) Bəlx şəhərində anadan olmuşdur.

Mövlana Cəlaləddin Bəlxi (fars. مولانا جلال الدین محمد رومی‎ Mevlānā Celāl-ed-Dīn Muhammed Balkhi; 30 sentyabr 1207 – 17 dekabr 1273[…], Konya, Rum Səlcuqlu dövləti) — İslam və təsəvvüf dünyasından olan fars şair, mövləvi yolunun öncülü, vəhdəti-vücud (panteizm) fəlsəfəsinin nümayəndəsi. Molavi, Mövlana və Rumi kimi tanınan Cəlaləddin Məhəmməd Bəlxi (6 Rəbiul-əvl 604 – 5 Cümadi əl-Sani 672 h.) İran farsdilli şairdir. Onun tam adı "Məhəmməd bin Məhəmməd bin Hüseyn Hüseyni Xətibi Bəkri Bəlxi"dir və sağlığında "Cəlaləddin", "Xodavəndgər" və "Mövlana Xədvəndgər" titulları ilə çağırılıb. Sonrakı əsrlərdə (görünür, IX əsrdən) onun üçün “Mülvi”, “Mulana”, “Mülvi Rumi” və “Mula Rumi” titullarından istifadə edilmişdir. Əsl adı Muhamməd Cəlaləddindir. Xudavəndiyar, Sultanul-Aşiqin (aşiqlər sultanı), Sultanul-Muhibbin (sevgililər sultanı) ləqəbləri ilə də tanınmışdır. Mövlana ləqəbi isə ona hələ gənc yaşlarında ikən Konyada dərs verməyə başladığı zamanlarda verilmişdir. Mövlana ləqəbini ilk dəfə ona Şeyx Sədrəddin Konyəvi vermişdir. Mövlana Cəlaləddin Rumi ("Rumi" ləqəbi ona Anadoluya (o vaxtlar Anadolu "Diyari Rum" adlanırdı) yerləşib orada yaşadığı üçün, "Ağa" mənasına gələn "Mövlana" ləqəbi isə ona qarşı duyulan böyük hörmətin əlaməti olaraq verilmişdir) İranın Xorasan vilayətinin (indiki Əfqanıstanın ) Bəlx şəhərində anadan olmuşdur.

Yaqub paşa Rumi (v. 1480, Bursa) — Osmanlı alimi, qazi. Yaqub paşa bin Xızır bəy ibn Ömər Cəlal ər-Rumi əl-Hənəfi (v.t.891/1480), İstanbulun ilk qazisi olan türk alimi və şairi Xızır bəyin 810-863/1407-1459) oğludur. Yaqub paşa Xızır bəy Osmanlı alimlərindən olub, Bursada qazilik etmişdir. Sonralar isə Bursa Sultaniyyə məscidində müdərrislik edib h.891/1480-cı ildə orada da vəfat etmişdir.

Şüheyb ər-Rumi (ərəb. صهيب الرومي‎; 587, İraq, Sasanilər dövləti – 1 mart 659, Mədinə, Hicaz, Rəşidi xilafəti) — Müsəlmanların sonuncu peyğəmbəri Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri. Erkən yaşlarında bizanslılar tərəfindən əsir götürüldüyündən ər-Rumi ("Romalı") olaraq anılır. Tam adı: Əbu Yəhya Şüheyb ibn Sinan ibn Malik ən-Numeyri ər-Rumidir. Atası Sinan ibn Malik Bənu Numeyr adlı ərəb qəbiləsindəndir. Fars padşahı II Xosrov Pərviz Sinanı Bəsrəyə aid olan köhnə əl-Ubul şəhərinə hakim (satrap) təyin edir. Anası Səlma Bənu Təmim qəbiləsindəndir. İran-Bizans müharibəsi zamanı o, anası ilə İraqda olub. Bir dəfə anası kiçik oğlu, yoldaşları və qulluqçuları ilə dincəlmək üçün İraqın əl-Saniy kəndinə gedir. Bu kəndə bizanslıların bir dəstəsi hücum etdiyində, onlar mühafizəçiləri öldürür, mallarını talayır və uşaqları əsir götürürlər.

Baciyan-i Rum (Roma bacıları) — Anadolu tarixinin bəylik dövrünün axırlarında mövcud olmuş, qadınlardan ibarət milis təşkilatı. == Mənşə == Baciyan-i Rum termini ilk dəfə XV əsrdə yaşamış Osmanlı tarixçisi Aşıqpaşazadə tərəfindən qeyd edilmişdir. Təşkilatın sadəcə qadınlardan ibarət olması və Aşıqpaşazadənin əsərindən başqa heç bir yerdə adlarının çəkilməməsi araşdırmaçıların diqqətini cəlb etmişdir. İddiaya görə, bu, yazı xətası olmuşdur. Frans Teşner irəli sürmüşdür ki, terminin ilkin versiyası "Hacıyan-ı Rum" (Roma Həccləri) və ya "Bəxşiyan-ı Rum" (Roma məmurları) olmuşdur. Əhməd Zəki Vəlidi Toğan da bu iddianı dəstəkləmişdir. Digər tərəfdən, Mehmed Fuad Köprülü Hacı Bəktaş Vəlinin onlarla olan əlaqəsi və Bəktaşın sektasının qadın üzvlərinə adətən "bacı" ləqəbi ilə xitab edildiyini nəzərə alaraq, bildirmişdir ki, belə bir təşkilatın mövcud olması mümkündür. Bertrandon de la Brokyerin səyahətlərini təsvir edən kitab Körpülünün iddialarını dəstəkləmişdir. La Brokyer qeyd etmişdir ki, Dulkadir bəyliyində qadınlardan ibarət bir türkmən milisi mövcuddur.

Rub-əl-Xali — (ərəb. الربع الخالي‎‏ — "boş rüb")) — Yaxın Şərqdə geniş qumlu səhra. Ərəbistan yarımadasının cənubun üçdə bir hissəsini təşkil edir. Dünyanın ən böyük (sahəsi 650 000 km² təşkil edir), isti (iyul-avqust aylarında maksimum orta temperatur 47–50 °C təşkil edir) və quru (yağıntıların illik miqdarı ≈35 mm, buxarlanma qabiliyyəti >2000 millimetr təşkil edir) səhralarından biridir. Arid səhralar kateqoriyasına aiddir. Oman, BƏƏ və Yəmən dövlətlərinin ərazisində yerləşir. Koordinatları: 44°30' — 56°30' ş.u və, 16°30' — 23°00'. şim.e. Rub-əl-Xali Ərəbistan şelfi vasitəsilə cənub-qərbdən şimal-şərqə tərəf uzanmış böyük hövzədir. Qum təpələrinin hündürlüyü 250 m-ə çatır.

Rub-əl-Xali — (ərəb. الربع الخالي‎‏ — "boş rüb")) — Yaxın Şərqdə geniş qumlu səhra. Ərəbistan yarımadasının cənubun üçdə bir hissəsini təşkil edir. Dünyanın ən böyük (sahəsi 650 000 km² təşkil edir), isti (iyul-avqust aylarında maksimum orta temperatur 47–50 °C təşkil edir) və quru (yağıntıların illik miqdarı ≈35 mm, buxarlanma qabiliyyəti >2000 millimetr təşkil edir) səhralarından biridir. Arid səhralar kateqoriyasına aiddir. Oman, BƏƏ və Yəmən dövlətlərinin ərazisində yerləşir. Koordinatları: 44°30' — 56°30' ş.u və, 16°30' — 23°00'. şim.e. Rub-əl-Xali Ərəbistan şelfi vasitəsilə cənub-qərbdən şimal-şərqə tərəf uzanmış böyük hövzədir. Qum təpələrinin hündürlüyü 250 m-ə çatır.

Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi (yun. Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως, Patriarhion Konstandinupoleos, türk. Rum Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul Ekümenik Patrikhanesi) — VI əsrdən etibarən Xristianlıq dünyasında mühüm rol oynamağa başlamış dini mərkəz. Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Şərq Ortodoks Kilsəsi məzhəbinin əsas mərkəzlərindən biri hesab olunur. 1453-cü ildə İstanbul şəhərinin fəth olunmasından sonra sultan II Mehmed şəhərdə yaşayan qeyri-müsəlman əhalinin toxunulmazlığı haqqında fərman vermişdir. Bununla da Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Osmanlı imperiyasının vaxtında belə rəsmi şəkildə fəaliyyət göstərmişdir. II Gennadiosun patriarx seçilməsindən sonra Kilsənin idarə mərkəzi şəhərdə ikinci böyük kilsə olsan Həvari kilsəsinə köçürülmüşdür. Həmin dövrdə Həvari kilsəsi şəhərdə olan ən qədim kilsələrdən hesab olunurdu. Min il əvvəl inşa olunmuş kilsənin bağçasında, Bizans İmperiyası imperatorlarının məzarları da vardı. Şəhərdə xristian əhalinin sayı azaldığından və təhlükəsizlik səbəbindən Konstantinopol Pravoslav Kilsəsinin idarə mərkəzi 1455-ci ildə yenidən köçürülmüşdür.

Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi (yun. Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως, Patriarhion Konstandinupoleos, türk. Rum Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul Ekümenik Patrikhanesi) — VI əsrdən etibarən Xristianlıq dünyasında mühüm rol oynamağa başlamış dini mərkəz. Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Şərq Ortodoks Kilsəsi məzhəbinin əsas mərkəzlərindən biri hesab olunur. 1453-cü ildə İstanbul şəhərinin fəth olunmasından sonra sultan II Mehmed şəhərdə yaşayan qeyri-müsəlman əhalinin toxunulmazlığı haqqında fərman vermişdir. Bununla da Konstantinopol Ortodoks Kilsəsi Osmanlı imperiyasının vaxtında belə rəsmi şəkildə fəaliyyət göstərmişdir. II Gennadiosun patriarx seçilməsindən sonra Kilsənin idarə mərkəzi şəhərdə ikinci böyük kilsə olsan Həvari kilsəsinə köçürülmüşdür. Həmin dövrdə Həvari kilsəsi şəhərdə olan ən qədim kilsələrdən hesab olunurdu. Min il əvvəl inşa olunmuş kilsənin bağçasında, Bizans İmperiyası imperatorlarının məzarları da vardı. Şəhərdə xristian əhalinin sayı azaldığından və təhlükəsizlik səbəbindən Konstantinopol Pravoslav Kilsəsinin idarə mərkəzi 1455-ci ildə yenidən köçürülmüşdür.

Rum sultanlığı və ya Anadolu Səlcuqlu Dövləti — Səlcuqluların Anadoluda qurduğu dövlət. Qurucusu Qutalmışın oğlu Süleyman şahdır. Türklərin Anadoluya yerləşməsi 1071-ci ildəki Malazgirt müharibəsindən sonra sürətlənmişdir. 1073-cü ildə Süleyman şah Sultan-ı Rum (yəni Anadolu (Türkiyə) Səlcuqlu hökmdarı) olaraq Anadoluya getmiş və Rum sultanlığını qurmuşdur. O, 1075-ci ildə İznik və İzmiti fəth etmiş, İzniki paytaxt elan edərək 1078-ci ildə Çanaqqala boğazına qədər irəliləmiş, 1084-cü ildə Çukurova Tarsus bölgəsini və Hatayı ələ keçirmişdir. 1086-cı ildə Hələbi mühasirəyə almış, amma ələ keçirmədən vəfat etmişdir. Anadolu Səlcuqlu Dövləti bayrağı Böyük Səlcuqlu bayrağının əsasında düzəlsə də, ona çox bənzəsə də, müəyyən cəhətlərdən "original"-dan fərqlənir. Belə ki, bu bayraqda yay və ox ikibaşlı qartalın üstündə deyil, qartala "geydirilmiş" vəziyyətdədir. Fazlı Konuş, Selçuklular Bibliyografyası (Temel kaynakların Açıklaması ile Beraber), Konya 2006.

Anadolu Səlcuqlu sultanlarının siyahısı — 1077-1318-ci illərdə Rum sultanlığını idarə etmiş sultanların siyahısı.

Eyn-ül Rum (fars. عين الروم‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Üşnəviyyə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 105 nəfər yaşayır (25 ailə).

Melkit Katolik Kilsəsi, və ya rəsmi adı ilə Mələki Rum Katolik Patriarxlığı (ərəb. بطريركيّة الروم الملكيّين الكاثوليك‎‎ [ərəbcədə ملكي “məlik aid olan” mənasını verər]) — Antioxiya Pravoslav Kilsəsinin rəhbərliyində daxili çəkişmələr nəticəsində XVIII əsrin əvvəllərində Roma Papasının hakimiyyətini tanıyan bir qrup rumi ortodokslardan ayrıldı.

Balıklı Məryəm Rum Manastırı — İstanbulun Zeytunburnu səmtinin Balıklı səmtində yerləşən Rum Ortodoks ibadət evi. Şərqi Roma İmperatoru I Yustinian tərəfindən 559-560-cı illərdə inşa edilən bina Osmanlı İmperatorluğu dövründə zədələndiyi üçün 1835-ci ildə yenidən tikilib.

Pump&Dump, və ya pamp və damp (tərcümədə ing. — "pompalamaq və boşaltmaq") — qiymətli kağızlar, kriptovalyutalar və ya digər oxşar aktivlər bazarlarında onların sonrakı güclü çöküşü ilə məzənnənin manipulyasiya yolu ilə artırılması sxemi. Əsas yalan, əsaslandırılmamış tövsiyələrin köməyi ilə dəyəri artırmaq cəhdidir. Həmçinin, bu termin qısa müddət ərzində (bir neçə saatdan bir neçə həftəyə qədər) ucuz səhmlərin sürətli artımına (50%-dən çox) əsaslanan ticarət strategiyasını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu strategiya Amerika penni fond bazarında yaranıb. Pump&Dump sxemi 2000-ci illərin əvvəllərində uğurla işlədi, o zaman fırıldaqçı təşkilatlar fond bazarında ümumi maraq fonunda ucuz şirkətlərin səhmlərini “pompaladılar” və inandırıcı investorların diqqətini onlara cəlb etdilər, daha sonra isə qısa müddət ərzində əvvəllər yığılmış bütün aktivləri dempinq etdi Əksər ölkələrdə kriptovalyuta bazarının tənzimlənməməsi səbəbindən, kriptovalyuta mübadiləsi xidmətlərində nasos və boşaltma dərəcəsi ilə manipulyasiya sxemləri yayıldı. Birjada olduğu kimi, fırıldaqda da iki aktor var - treyder-promouter və treyder-investor. Treyder-promouter “insayder” məlumatlarını paylaşan manipulyasiya sxeminin təşkilatçısıdır, treyder-investor isə promouterin cəlb etdiyi şəxsdir, bir qayda olaraq, təqdim olunan məlumatlara inanmalı olan təcrübəsiz iştirakçıdır. Business Insider, təşviqatçılar və investorlar arasında qarşılıqlı əlaqənin əsas mənbələrini vurğulayan nasos və boşaltma araşdırmasını dərc etdi. Əsas cəlbedici kanal Telegram messenceridir. Bu kanalın populyarlığı, ilk növbədə, proqramın iştirakçıların anonim qalmasına imkan verən uç-to-end şifrələmədən istifadə etməsi ilə bağlıdır.Araşdırma üçün Business Insider PumpKing Community, Crypto4Pumps, We Pump və AltTheWay və digərləri kimi bir sıra məşhur kriptovalyuta icmalarını seçdi.

Danaayağı (lat. Arum) — bitkilər aləminin baqəvərçiçəklilər dəstəsinin aroidkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Arealı == Danaayağı növü Mikroneziya, Avropa, eləcə də Aralıq dənizi sahillərindən Qərbi Çinə qədər yayılmışdır. == Növləri == Arum alpinariae (Alpinar & R.R.Mill) P.C.Boyce Arum apulum (Carano) P.C.Boyce Arum balansanum R.R.Mill Arum besserianum Schott Arum byzantinum Blume Arum concinnatum Schott Arum creticum Boiss. & Heldr. Arum cylindraceum Gasp. Arum cyrenaicum Hruby Arum dioscoridis Sm. Arum dioscoridis var. cyprium (Schott) Engl. Arum dioscoridis var.

Mumm (fr. Mumm) — şampan istehsal edən ən böyük şirkətlərdən biri, Reymsdə yerləşir. Şirkət Reymsdən olan şərabçı alman Mumm qardaşları (Yakobs, Qotlib və Filipp) və Fridrix Gisler tərəfindən 1 mart 1827-ci ildə təsis olunub və təsis olunarkən adı P. A. Mumm Giesler et C° idi. Hal-hazırda şirkət fransız alkoqollu içkilər istehsalçısı və distribütoru olan Pernod Ricard şirkətinə məxsusdur. Bu şirkət satış həcminə görə dünyada Moët & Chandon və Veuve Clicquot şirkətlərindən sonra üçüncüdür, şirkət hər il yüzdən çox ölkədə 8 milyon şüşəyə yaxın şərab satır. Mumm 2000-ci ildən etibarən Formula-1 yarışlarının rəsmi sponsorudur və qaliblərin podiumda qələbəni qeyd etməsi üçün xüsusi şüşəli şampan şərabı təqdim edir, lakin 15 illik əməkdaşlığa artıq son qoyulmuşdur, səbəb isə tərəflərin maliyyə məsələlərində anlaşa bilməmsidir. Onu bu ildən digər şərab istehsalçısı olan Moët & Chandon əvəz edəcək. Moët & Chandon 1966–1999-cu illər aralığında Formula-1-in rəsmi tərəfdaşı olmuşdur.

Mumu (konfet) — Mumu (povest) — povest Mumu (film, 1998) — 1959-cu ildə çəkilmiş film. Mumu (film, 1959) — 1959-cu ildə çəkilmiş film.

Puma (lat. Puma concolor) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin puma cinsinə aid heyvan növü. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür. Şimali və Cənubi Amerikada yaşayan puma həmçinin dağ aslanı kimi də tanınır. Yalqız həyat tərzi keçirən bu böyük pişiyin yayılma arealı şimalda Kanadanın Yukon bölgəsindən cənubda And dağlarının cənubuna qədər olduqca geniş bir ərazini əhatə edir. Yaşadığı mühitə uyğunlaşma qabiliyyətinə malik olan Puma Amerika qitəsindəki müəyyən başlı hər habitatta iştirak edər. İnsanlar tərəfindən həddindən artıq ovlanma və təbii həyat sahələrində insanların məskunlaşması ilə əlaqədar olaraq tarixi yaşayış bölgələrində onların sayı kəskin azalmışdır. Ancaq bəzi ərazilərdə son zamanlarda qorunması ilə əlaqədar populasiyalarda artma müşahidə edilmişdir. Çox geniş bir sahəyə yayılan puma dəyişik habitatlarda çox müxtəlif rənglərə və gövdə quruluşuna malikdir. Amerika qitəsində yaquardan sonra ikinci ən böyük pişik olan puma, pələng, şir və yaquardan sonra dünyanın dördüncü ən böyük pişiyidir.

Rama — hind mifologiyasında populyar şahzadə. Hind mifologiyasına görə Rama sınaqdan keçərək Şiva allahının bu vaxtadək heç kimin əyə bilmədiyi oxunu sındırıb gözəl şahzadə Sita ilə evlənmişdi. Düşmənləri Ramanın öz ölkəsindən 14 il müddətinə qovulmasına nail olurlar. Ögey qardaşı və arvadı Sita da Rama ilə birlikdə gedirlər. Meşədə sərgərdan həyat sürən Rama və onun qardaşı çoxlu igidliklər göstərir və bir neçə müdhiş rakşası (eybəcər məxluq simasında olan şər allahlarını) öldürürlər. Rakşasların çarı Sitanı qaçırır və onu cəng arabasında hava ilə Lanka adasındakı paytaxtına aparır. Sitanı xeyli axtardıqdan sonra Rama meymunların çarı ilə saziş bağlayır, meymunların və ayıların qoşunlarına başçılıq edərək okeandan körpü salır və Lankanı mühasirəyə alır. Döyüşdə Rama ilə qardaşı bir neçə rakşas sərkərdəsini öldürülər, təkbətək yekun savaşında isə Rama rakşasların çarına qalib gəlir. O, Sita ilə birlikdə öz ölkəsinə qayıdır və çar olur. XI əsrdən başlayaraq Rama kultu hiduizmin iki mühüm kultundan (krişnaizmlə yanaşı) biri olur.

Moav, Moab və ya Muab (q.yəh. מוֹאָב‎,‏ yun. Μωάβ) — İordaniyanın qərbində, İsrail övladları qohum olan samidilli moavlıların yaşadığı tarixi vilayət. Əhdi-ətiqə görə, onlar İbrahimin qardaşı oğlu Lut və sonuncunun böyük qızının nəslindəndir. İsrail övladları kimi, moavlılar da avtoxton deyildilər. Moavdan karvanların hərəkət etdiyi və beynəlxalq ticarətin aparıldığı iki yol keçirdi. Onlar qərbdən keçən "kral yolu" və səhradan keçən şərq yolu. Moav iqtisadi və mədəni cəhətdən sürətlə inkişaf etmişdir.

Azərbaycanda seçki blokları və siyasi birliklər — Azərbaycanda seçkilər üçün vahid namizəd irəli sürülməsi üçün yaradılan seçki blokları və siyasi partiyaların, siyasətçilərin birliyi üçün yaradılan siyasi birliklər. == Tarixi == Azərbaycanda hələ müstəqillikdən əvvəl SSRİ dönəmində seçki blokları yaranmışdır. 1990-cı il avqustun 24-də qəbul edilmiş Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin Ali Sovetə seçkilərə dair seçkiqabağı proqramında Azərbaycanın tam dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi əsas proqram məqsədi kimi bəyan olundu. Həmin proqram "Demokratik Azərbaycan " seçki blokunun da platforması kimi təsdiq edildi. Seçki blokları tarixi rəsmi olaraq 1994-cü ildən başlayır. == Seçki blokları == === 2000-ci il parlament seçkiləri === Mərkəzi Seçki Komissiyasında qeydiyyatdan keçmiş Azərbaycan Milli Dövlətçilik Partiyası, Azərbaycan Milli Hərəkat Partiyası və Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasıseçkilərdə partiyalar bloku halında çıxış etməyi qərara aldılar və ölkənin parlament seçkiləri praktikasında ilk dəfə olaraq "Demokratik Azərbaycan" Siyasi Partiyalar Bloku qeydiyyatdan keçirildi. Proporsional seçkilərin partiyalar üzrə blok 0,40% səs topladı. === 2003-cü il prezident seçkiləri === ==== Bizim Azərbaycan Bloku ==== 2003-cü il Azərbaycan Respublikası prezident seçkiləri ərəfəsində müxalif siyasi partiyaların birliyi kimi yaradılmışdır. Blok 29 mart 2003 tarixində Müsavat Partiyasının sədri İsa Qəmbərin təşəbbüsü ilə 2003-cü il Azərbaycan Respublikası prezident seçkiləri ərəfəsində bəzi müxalif siyasi partiyaların və ictimai təşkilatlar tərəfindən təsis olunub. İlk növbədə seçki bloku olaraq yaradılsa da sonradan siyasi partiyalar blokuna çevrilmişdir.

Duma (ərəb. دوما‎) — Suriyada şəhər, Dəməşq mühafazəsində, eyniadlı məntəqə və nahiyənin inzibati mərkəzi. 2004–cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 110.893 nəfərdir.

Ramo - İlk bölümü 14 yanvar 2020-ci ildə yayımlanan, rejissoru Çağatay Tosun, ssenari müəllifi Toprak Karaoğlu, Seda Karaoğlu və Birol Tezcan üçlüyü olan türk aksiyon və dram televiziya serialıdır. Serialın baş rol aktyoru Murat Yıldırımın canlandırdığı Ramo realda olan bir insandan təsvir olunmuşdur. 2 sezondan ibarət olan serial 16 aprel 2021-ci ildə yayımlanan 40-cı bölümü ilə sona çatdı. Seriala adını verən Ramo (Murat Yıldırım) cəsur, ağıllı və haqsızlığa dözməyən quruluşa malikdir. O, ailəsi ilə birlikdə Adanada, Çukurovada illərlə fəhlə işləsə də, bu gün nüfuzlu bir ailənin qeyri-qanuni biznesi ilə məşğuldur. Ailəsinin etirazına baxmayaraq, Ramo üsyan etmək qərarına gəlir. Bununla belə, onunla müdirin qızı Sibel (Esra Bilgiç) arasında cazibə artır. Onun əsas məqsədi atasının ölümünü əmr edən Cihangir (Olgün Şimşek) adlı şəxsə çatmaqdır. Bunun üçün ilk növbədə özünü Adanada sübut etməsi və Cihangirin köməkçisi Yavuzu (Yiğit Özşener) arxasına alması şərtdir. Ailəsi və dostları ilə Adana ilə İstanbul arasında üsyan hekayəsi başlayacaq.

Hüms (ərəb. حمص‎) — Suriyada şəhər. Hüms mühafəzəsinin mərkəzidir. == Tarixi == Hüms bizim eradan əvvəl 2300-cü ilə aid salnamələrdə çəkilir. Şəhər Emesa adlanırdı. Bir müddət Roma imperiyasından asılı olmuşdu.

Kümə — İranın İsfahan ostanının Səmirüm şəhristanının Padina bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 2,305 nəfər və 551 ailədən ibarət idi.