Lüğətlərdə axtarış.

Eldənizlər sarayı və ya Darülmülk — Naxçıvan şəhərində mövcud olmuş orta əsrlərə aid tarixi memarlıq abidəsi. Saray böyük Azərbaycan memarı Əcəmi Əbubəkr oğlu Naxçıvani tərəfindən inşa edilmiş Atabəylər Memarlıq Kompleksinə daxil olmuş, lakin dövrümüzədək gəlib çatmamışdır. Tədqiqatlar zamanı XIII əsrin 20-ci illərində yazılmış "Əcaib əd-dünya" əsərində adı çəkilən "Darülmülk"ün ("Dövlətxana") Eldənizlər sarayı olduğu qənaətinə gəlmişlər. Saray Möminə Xatun türbəsinin yaxınlığında yerləşmişdir. == Mənbə == "Naxçıvan abidələri ensiklopediyası", Naxçıvan, AMEA Naxçıvan bölməsi, 2008, səh. 89.

Palasso Farnezi və ya Farnezi sarayı (it. Palazzo Farnese) — Roma şəhərində intibah dövrünə aid nümunələrdən biri olan saray, palasso. Artıq 100 ildən artıqdır ki, bu sarayda Fransa respublikasının səfirliyi yerləşir.

Ferreriya sarayı, Palazzo Ferreriya və ya rəsmi adı ilə Palazzo Buttigieg-Francia — Maltanın paytaxtı Vallettanın girişinə yaxın yerləşən saray. XIX əsrin sonlarında inşa edilmişdir. Memar Cüzeppe Bonaviya tərəfindən tərtib edilmişdi. Saray adalarda taxta eyvanları olan ilk bina idi. Bura 1-ci dərəcəli milli abidədir. == Tarixi == Əvvəllər sarayın ərazisində Malta cəngavərləri ordeninin silah-sursat hazırlaması üçün köhnə metaltökmə zavodu mövcud idi. Giuseppe Buttigieg və həyat yoldaşı Giovanna Kamilleri, torpaqları hökumətdən aldılar və 19-cu əsrin sonlarında burada Ferreriya sarayını inşa etdilər. Binanın fasadında Buttiegieg və Kamillerinin gerbləri var. Saray, qızları Tereza Buttigieg üçün cehiz olaraq qaldı. Tereza bir müddət sarayın adını aldığı polkovnik Con Luis Fransiya ilə evləndi.

Fontenblo sarayı — Fransa əsilzadə saraylarından biri. Paris şəhərinin mərkəzinə təqribən 55 km uzaqlıqda yerləşən Fontenblo şəhərindədir.

Gequti kral sarayı (gürc. გეგუთის სასახლე, translit. gequtis sasaxle) — Gürcüstan Respublikasının İmereti diyarının Tsxaltubo bələdiyyəsinin Gequti kəndində orta əsrlərə aid kral sarayı. Kutaisi şəhərindən 7 km (4.3 mil) uzaqlıqda yerləşən saray hal-hazırda xarabalıq vəziyyətindədir. == Memarlıq xüsusiyyətləri == Gequti saray kompleksinin xarabalıqları Rioni çayı sahilindəki 2,000 m2 (0.20 ha) ərazini əhatə edir. 1953-cü və 1956-cı illərdə aparılan ekstensiv tədqiqat işləri mütəxəssislərə tikilinin ilkin arxeoloji təbəqələrini anlamağa və memarlıq üslubunu, eləcə də orta əsrlərə aid dekorasiyaları rekonstruksiya etməyə imkan yaratmışdır. Saray kompleksinin əsas hissəsi hündürlüyü üç metr olan daş postamentin üzərində kərpiclə inşa edilmiş dördmərtəbəli bir tikilidir. Tikilinin geniş, xaçşəkilli bir mərkəzi zalı, zalın üstündə isə diametri 14 m (550 düym) olan tromplara dayanmış günbəz var. Tikilinin nəhəng sütunlarla möhkəmləndirilib. Tikilinin qərbində yerləşən əlavə strukturlar və saray kilsəsi növbəti dövrlərdə – təxminən XIII–XVI əsrlərdə tikilmişdir.

Gülüstan sarayı — Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərinin mərkəzində, zirvəsində Şəhidlər Xiyabanının olduğu dağın aşağı ətəklərində yerləşən ictimai binadır. Binanın daxilində çoxməqsədli təyinata malik geniş ölçülü restoran zalı yerləşir. == Tarixi == "Gülüstan" sarayı 1980-ci ildə tikinti işləri üzrə Azərbaycan SSR-nin Nazirlər şurasının sədr müavini Əliş Ləmbəranskinin təşəbbüsü ilə inşa edilmişdir. Sarayın memarları olaraq Nazim Hacıbəyov və Hafiz Əmirxanov, inşaat işləri üzrə konstruktorlar isə Novruz İsmayılov və Kamil Kərimov seçilmişdilər. Binanın layihəsi "Bakgiproqor" institutunda hazırlanmışdır. 1982-ci ildə sarayın müəllif kollektivi (memarlar Nazim Hacıbəyov və Hafiz Əmirxanov, konstruktorlar Novruz İsmayılov və Kamil Kərimov, Fira Rüstəmbəyova və Teodor Şarinskinin başçılığı altında mühəndislərdən ibarət işçi qrupu, eləcə də inşaatçılar Tofiq Əhmədov və Armais Kevorkov) Azərbaycan SSR Dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. Saray ümumşəhər, həm də respublika miqyaslı kütləvi tədbirlərin — məsələn, konsert, dövlət qəbulları və ya yeni il axşamlarının keçirilməsinə hesablanmışdır. 20 sentyabr 1994-cü ildə Gülüstan sarayında ümummilli lider Heydər Əliyevin başçılığı və təşəbbüskarlığı ilə "Əsrin Müqaviləsi" adlı neft sazişi imzalanmışdır. Böyük Britaniyanın "BP", ABŞ-nin "AMOCO", "Penzol", Rusiyanın "Lukoyl" və "TPAO" şirkətləri bir konsorsiumda birləşmişlər. Gülüstan sarayında müxtəlif illərdə Azərbaycan mətbuatının 135-yaşlı yubileyi (2010), Beynəlxalq humanitar forum (2011), Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin 20-ci ildönümü (2011) və digər bu kimi, önəmli tədbirlər keçirilirdi.

Kayzerşteyn sarayı (çex. Kaiserštejnský palác, alm. Kaiserstein Palais‎) - Praqanın Mala Strana meydanı №37-də yerləşən barokko üslublu binadır. O, 1714-cü ildə iki İntibah dövrünə aid binanın yenidən qurulması nəticəsində yaranmışdı. Hazırda Kayzerşteyn sarayı qorunan memarlıq abidəsi sayılır və UNESCO-nun Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısına daxil edilib. Bura həmçinin toy mərasimləri keçirmək üçün ən populyar məkandır. Çexiya paytaxtının ən qədim rayonlarından birində, yəni Praqa 1-də yerləşən saray, şəhərin tarixinin bir parçası olmaq üçün özünün xidmətlərini yeni ailə quranlara təklif edir. == Tarix == Bu barokko sarayı 1714-cü ildə daha erkən tikililər və iki renessans üslublu binanın yerində ucaldılmışdı. O, yaxınlıqdakı Şternberq sarayı ilə birlikdə italiyalı memar Covanni Batisto Alliprandi tərəfindən inşa edilmişdi. Kayzerşteyn sarayı birləşmiş nazik yan qanadları olan iki binadan ibarətdir; bu binalar kiçik bir daxili həyəti formalaşdırır.

Kensinqton sarayı - (ing. Kensington Palace) - Londonun qərb bölgəsində elədə böyük olmayan və həddən artıq sadə saraydır. Hloster hersoqluğunun (hal-hazırda hersoq Riçard və hersoginya Birgitta) eləcə də, Kent hersoq və hersoginyası (hal-hazırda hersoq Edvard və hersoginya Katarina) və onların övladlarının rəsmi iqamətgahıdır. Nottingem qrafının şəhərətrafı malikanəsi kimi yaranmışdır. Şəhərdənkənar Hempton Kortda çay gəzintilərindən sıxılan kral III Vilhelm Oranskiy qrafdan sarayı satın alaraq, təmir və təhcizat işlərini Kristofer Renoya həvalə etmişdir. Onun həyat yoldaşı Mariya 1694-cü ildə bu sarayda vəfat etmiş, bir neçə il sonra I Pyotr kralı Kensinqton sarayında ziyarət etmişdir. Kraliça Annanın zamanında 30 akr sahəsində daimi salınmış və oranjereya tikilmişdir (memar Con Vanbru, 1704). Hannover sülaləsinin birinci kralları Sent-Ceyms sarayını həddindən artıq səs-küylü və çox sakinli hesab etdikləri üçün Kensinqton sarayında demək olar ki, fasiləsiz yaşayırdılar. 1760-cı ildə Kral II Georqun ölümündən sonra sarayda taxtda olan sülalənin gənc nəsil nümayəndələri yerləşmişdir. Məhz burada kraliça Viktoriya anadan olmuşdur (bağdakı xatirə abidəsi buna nümunədir (xatırladır)).

Konstantin sarayı (rus. Константиновский дворец) və ya Böyük Strelna sarayı (rus. Большой Стрельнинский дворец) - Strelna şəhərində saray və park ansamblı təşkil edən və XVIII əsrə aid memarlıq abidəsi; 2003-cü ildən - "Konqresslər sarayı" Dövlət kompleksi. Kompleks Fin körfəzinin cənub sahilində, Strelka və Kikenka çaylarının yaxınlığında, Peterhof yolu boyunca və Sankt-Peterburqun mərkəzindən 19 km. məsafədə yerləşir. == Tarix == Saray-park ansamblı XVIII - XIX əsrin birinci yarısında formalaşmışdı. 1917-ci ilə qədər əmlak Rusiyanın imperator ailəsinə məxsus idi. Onun ilk sahibi Böyük Pyotr idi, XVIII əsrin sonunda Strelna böyük özəl mülkiyyətə çevrildi - 1797-ci ildə, imperator I Pavel sarayı hədiyyə olaraq ikinci oğlu - Böyük knyaz Konstantin Pavloviçə bağışlayır. Bunun sayəsində, saray və park ansamblı onun şərəfinə adlandırılmışdı və bu ad günümüzə kimi qorunub saxlanılmışdı. === "Rus Versalı" Strelna şəhərində === Hələ 1709-cu ildə imperator I Pyotr məşhur Versaldan daha böyük və möhtəşəm böyük iqamətgahın tikintisi üçün yerin axtarışına başlayır.

Kursaal sarayı və ya Kursaal Konqres və Tamaşaçı zalı Mərkəzi (isp. Palacio de Congresos y Auditorio Kursaal) - İspaniyanın San Sebastian şəhərində yerləşən tamaşaçı zalı. == Haqqında == Kursaal sarayı əsasən auditoriya, iclas salonu, sərgi məkanı, konqres mərkəzi kimi istifadə olunur. Zurriola çimərliyinin yanında yerləşir İspaniyalı memar Rafael Monoe tərəfindən dizayn edilən saray 1999-cu ildə tikilmişdir. Bu işinə görə Rafael Monoe Pritsker mükafatı ilə təltif edilmişdir. 1800 nəfəri qəbul edə bilən bina 1953-cü ildən keçirilən İspaniyanın ən böyük film festivalı olan San Sebastian Film Festivalına ev sahibliyi edir.

Kyonbokkun (Koreya: 경복궁; Hanja: 景福宮), Kyonbokkun Sarayı və ya Gyeongbok Sarayı kimi də tanınır, Coseon sülaləsinin əsas kral sarayı idi. 1395-ci ildə tikilib, Cənubi Koreyanın Gvanghvamun meydanın şimalında Seulda yerləşir. Coseon sülaləsi tərəfindən tikilmiş Beş Böyük Saraydan ən böyüyü olan Kyonbokkun Coseon sülaləsinin Krallarının, Kralların ev təsərrüfatlarının, eləcə də Coseon hökumətinin evi kimi xidmət edirdi. Coseon sülaləsinin əsas sarayı olan Kyonbokkun Sarayının tikintisi 1395-ci ildə Coseon sülaləsinin başlanğıcında Kral Taejo dövründə tamamlandı . O, hakimiyyətinin dördüncü ilində (1395) paytaxtı Hanyang'a köçürdü. Hərfi mənada "böyük sərvət" mənasını verən Kyonbokkun sarayının adı Coseon sülaləsinin alimi Jeong Do-jeonun sitat gətirdiyi Sigyeong (Mahnılar Kitabı) ifadəsi ilə yaranmışdır: "Mən artıq sərxoş olmuşam və fəzilətlə dolmuşam, ona görə də mən fəzilətli bir insan kimi son ilində sənə böyük sərvət qazanmağa kömək edəcəyəm." İmjin müharibəsi (1592–1598) zamanı binalar yanğınla məhv edilənə qədər Kyonbokkun Coseon sülaləsinin əsas sarayı kimi xidmət etməyə davam etdi. Lakin 19-cu əsrdə sarayın bütün 7700 otağı daha sonra Kral Qojonqun dövründə Şahzadə Regent Heungseonun rəhbərliyi altında bərpa edildi. 40 hektardan çox ərazidə 500-ə yaxın bina bərpa edildi. Qədim Koreyanın memarlıq prinsipləri Coseon kral sarayının ənənəsinə və görünüşünə tətbiq edilmişdir. 20-ci əsrin əvvəllərində sarayın çox hissəsi Yaponiya İmperatorluğu tərəfindən sistematik şəkildə dağıdıldı.

Köpenik sarayı (alm. Schloss Köpenick‎) — Almaniyanın paytaxtı Berlin şəhərində, Köpenik rayonunda yerləşən barokko tərzində su sarayı. == Haqqında == Bu tikili Brandenburqun Hohenzollern seçiciləri tərəfindən saray kimi istifadə olunmuşdur. Saray Dame çayı üzərindəki bir adada yerləşmiş olub, ətrafı ingilis üslubundakı parkla əhatə olunmuşdur. Saray adını yerləşdiyi bölgədə — Köpenikdən alır. Saray 1558-ci ildə II Yoahim Hektor tərəfindən VI əsrdən qalma slavyan qalasının bünövrəsi üzərində ov köşkü kimi tikildi. İntibah memarlığı üslubunda olan saray Dame çayının bir adasında — dağılmış orta əsrlər qəsrinin ərazisində yerləşirdi. II Yoahim Hektor 1571-ci ildə burada vəfat etdi. 1631-ci ildə saray İsveç kralı Qostavus Adolfusun qərargahı kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. Prussiya kralı I Frederik sarayı 1677-ci ildə genişlətdirməyə və bərpa etdirməyə başladı.

Kiran sarayı — Kiran şəhərinin içqalasında yerləşən dünya əhəmiyyətli tarix-memarlıq abidəsi. == Memarlıq xüsusiyyətləri == Saray, Kiranın ikinci məhəlləsinin cənub hissəsində yerləşir. Saray binasının divarları nəhəng ölçülü qaya parçalarından tikilmişdir. Düzbucaqlı formaya malik olan həmin daş bloklar 2 metr uzunluğa və 0.5 metr enə malikdir. Saray divarlarının 6 sırası dövrümüzə çatmışdır ki, tədqiqatçı B. İbrahimov saxlanılmış hissənin iri tikilinin yalnız kürsüsü olduğunu qeyd edir. Saray binası düzbucaqlı formaya malikdir. Cənub tərəfi istisna olmaqla, digər tərəflərdən saray binasına müxtəlif kiçik tikililər də birləşir. Saray binasına kürsünün tikilməsində istifadə edilmiş geniş daşlardan hörülmüş iri pilləkən aparır. B. İbrahimov ehtimal edir ki, saray tikilisinin ətrafındakı zirzəmili tikililər xidmətçilərin yaşaması və təsərrüfat xarakterli işlər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Arxeoloji qazıntılar zamanı həmin otaqlardan çoxlu sayda mətbəx və təsərrüfat əşyalarının aşkara çıxarılması da tədqiqatçıların ehtimallarını təsdiqləmişdir.

Küçüksu (Kiçiksu) sarayı və ya Göksu (Göysu) sarayı — İstanbulun Küçüksu səmtində, Göksu dərəsi ilə Küçüksu dərəsi arasında, Boğaziçində Üsküdar-Beykoz sahilyolu üzərində yerləşən saray. Sultan Abdülməcid tərəfindən Nigoğos Balyana tikdirilmiş, tikinti 1856-cı ildə başa çatdırılmışdır. Keçmiş adı "Göksu Qəsri" olan bu bina, padşahların, Bosfor sahillərindəki qəsrlərindən biridir. Qəsrlər yalnız hökmdarların malı sayılan və sarayların xaricində inşa edilən köşkdən böyük binalardır. Davamlı yaşayış üçün istifadə edilməyən qəsrlər, padşahların dincəlmələri üçün vaxt keçirdikləri yerdir. == Qəsrin tarixi == Osmanlı tarixində Lalə Dövrü adı ilə keçən dövr, yeniçəri üsyanı qanlı bir şəkildə sona çatdıqdan sonra, Kağıthanədə yerləşən saray, köşk, yalı və s. binalar talan edib dağıdılmışdır. Bu hərəkət bir xalq qiyamı xarakterində olmadığından qısa bir müddət sonra hər şey köhnə halına qayıtmışdır. Belə bir şəraitdə taxta çıxan I Mahmud, Kağıthane və ətrafını abadlaşdırmaq əvəzinə, Bosfor sahillərində dincəlməyi və əylənməyi üstün tutmuşdur. Küçüksu padşahın Boğazda ən çox sevdiyi yerlərdən biri olmuşdur.

Livadiya sarayı (rus. Ливадийский дворец, ukr. Лівадійський палац) — Yaltanın 3 km uzaqlığında, Livadiyada Mohabi təpəsində yerləşən saray kompleksi. 1911-ci ildə Rusiya çarı II Nikolay tərəfindən yay evi kimi tikilmişdir. == Haqqında == Bizans, ingilis, qotika və ərəb memarlığının izlərini daşıyan saray İtaliya intibah tərzində 1910-1911-ci illəri arasında memar Nikolay Krasnov tərəfindən tikilmişdir. İnşaasında ağ Krım qranitindən istifadə olunmuşdur. Sarayın bəzi yerlərində islam memarlığına aid izlər vardır. Sarayın bağçası İtalyan görkəminə malikdir. Sarayın içində muzey və şəkil qaleriyası fəaliyyət göstərir. Livadiya sarayı inşa olunduqdan sonra çar II Nikolay bura sadəcə 2 dəfə gələ bilmişdi.

Massandra sarayı (ukr. Масандрівський палац) — Ukraynada, Krım MR-də yerləşən qədim saray. Saray çar III Aleksandrın yay evi olmuşdur. == Tarixi == Saray Krımın cənub sahillərindəki ən yaxşı memarlıq nümunlərindən biridir. Saray Fransa memarlığına uyğun inşa edilmişdir. Layihəsi şahzadə Vorontsov tərəfindən 1878-ci ildə memar M. Buşerə dizyn etdirilmişdir. 20 il davam edən işlər memar M. Mesmaher tərəfindən tamamlanmışdır. Stalinin bağ evi kimi tanınmışdır. Saraydan bir zamanlar Ramonovlar sülaləsi də istifadə etmişdir. III Aleksandr və ailəsi tərəfindən yay evi kimi istifadə olunması üçün tikilən sarayda böyük otaqlar və bal zalları mövcuddur.

Millətlər Sarayı (fr. Palais des Nations, pronounced [palɛ de nɑsjɔ̃]) — 1929-1938-ci illərdə İsveçrənin Cenevrə şəhərindəki Ariana Parkında inşa edilmiş binalar kompleksi. Millətlər Sarayı 1946-cı ilə qədər Millətlər Birliyinin qərargahı olaraq istifadə edildi. 1966-cı ildən bəri Saray, Cenevrədə BMT-nin Avropa Ofisini, Nyu-Yorkdan sonra dünyanın ikinci ən vacib BMT kürsüsünə ev sahibliyi edir. Bundan əlavə, Sarayda AEBA, UNESCO, UNCTAD, BMT İİKO, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sənaye İnkişafı Təşkilatı və BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) regional ofislərinin ofisləri də mövcuddur. BMT-nin Cenevrədəki qərargahında hər il təxminən 8000 iclas keçirilir ki, bunlardan da 600-ü böyük konfranslardır. Hər il Sarayın açıq salonlarını turist olaraq 100 min insan ziyarət edir. 1966-cı ildən bəri BMT-nin Cenevrədəki ofisi Xalqlar Sarayında yerləşməsinə baxmayaraq, İsveçrə 2002-ci ilə qədər BMT-nin üzvü deyildi. 2008-ci ildə Sarayda yeni İnsan Hüquqları Zalı və Sivilizasiyalar İttifaqı açıldı. 1,4 min kvadrat metr tavanının dekorasiyası 100 ton boya və 18 milyon avro götürdü.

Moqoșoaya sarayı (rum. Palatul Mogoșoaia) ― Rumıniyanın paytaxtı Buxarestdən təxminən 10 kilometr (6.2 mil) məsafədə yerləşən tarixi tikili. Saray 1698–1702 illər arasında Konstantin Brınkovyanu tərəfindən Rumıniya Renesans və ya Brınkovyanskiy üslubunda inşa edilmişdir. Saray, üzərində inşa edilmiş əraziyə sahib olan Rumıniya boyarı Moqoşun dul qadınının adını daşıyır. 1714-cü ildə Konstantin Brınkovyanunun bütün ailəsi ilə birlikdə Konstantinopolda edam edilməsindən sonra ailənin bütün sərvəti Osmanlılar tərəfindən ələ keçirildi və saray mehmanxanaya çevrildi. Saray daha sonralar Şahzadə Ştefan Kantakuzino tərəfindən yenidən satın alındı və o, binanı Brınkovyanunun nəvəsi Konstantinə qaytardı. Saray XIX əsrin əvvəllərinə qədər onun ailəsində qaldı. Saray daha sonralar Bibesku ailəsində qaldı və Kikolay Bibesku tərəfindən təmir edildi. 1916-cı ilin noyabrında, Birinci Dünya müharibəsi əsnasında Moqoşoaya sarayı alman hava qüvvələri tərəfindən bombalandı. 1920-ci illərin sonu və 1930-cu illərdə saray siyasətçilərin və beynəlxalq yüksək cəmiyyətlərin görüş yerinə çevrildi.

Xan qızı Natəvanın evi — Şuşa şəhərində yerləşən XVIII əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi. Binanın birinci mərtəbəsində xidməti xarakterli və xidmətçilərin yaşaması üçün nəzərdə tutulmuş yeddi otaq yerləşir. Cənub tərəfdə üç giriş qapısı yerləşir. Onlardan ortada yerləşən qapı dəhlizə, yanlarda yerləşən digər iki qapı isə yan otaqlara aparır. Natəvanın sarayının memarlığı Şuşa şəhərinin yaşayış tikililərinin memarlığı üçün xarakterik olmasa da, böyük maraq kəsb edir. Tikilinin cənub fasadı vertikal şəkildə yerləşdirilmiş bellərlə bölünmüşdür. İkinci mərtəbənin pəncərələrini çərçivəyə alan bellər isə digərləri ilə müqayisədə daha da genişləndirilmişdir. Xurşidbanu Natəvanın evi Şuşanın ilk zamanlarında inşa edilmiş mülklərindən biridir. Natəvanın sarayı böyük bir ərazini əhatə edən həyət və bu həyətdə müxtəlif xidməti tikililərə də malikdir. Bülbülün təşəbbüsü ilə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığının 10 oktyabr 1932-ci il tarixli qərarına əsasən rəsmi olaraq Şuşa Musiqi Məktəbi yaradıldı (bu həm də Azərbaycanda yaradılan ilk uşaq musiqi məktəbi idi).

Pillnitz sarayı (alm. Schloss Pillnitz‎) — Almaniyanın Saksoniya əyalətinin Drezden şəhərinin şərq qurtaracağında yerləşən bərpa edilmiş barokko stilli saray-qəsr kompleksidir. Saray keçmiş Pillnitz kəndi ərazisində, Elba çayının sahilində inşa edilib. Bir çox Saksoniya krallarının yay iqamətgahı olan saray, həm də 1791-ci ildə imzalanmış "Pillnitz bəyannaməsi" ilə məşhurdur. Pillnitz saray kompleksi üç əsas binadan ibarətdir ki, onlardan da ikisi Şinuazri elementləri olan barokko stilli, Elba sahilində yerləşən Çaykənarı saray (Wasserpalais), təpənin üzərində yerləşən Yuxarı saray (Bergpalais), üçüncüsü isə sonradan neoklassik üslubda inşa edilmiş və iki binanı əlaqələndirən Yeni saray (Neues Palais) binasıdır. Kompleksə barokko stilli bağ və bütün ətrafı əhatə edən geniş ictimai park da daxildir. Hazırda sarayda Drezden Dövlət Sənət Kolleksiyasının bir hissəsi olan Sənət və Əl işləri Muzeyi (Kunstgewerbemuseum) və Saray muzeyi (Schlossmuseum) yerləşir. Hazırda saray kompleksinin yerləşdiyi ərazidə XIV əsrdə kiçik bir qəsr yerləşirdi. XVI–XVII əsrlərdə bu qəsr genişləndirilərək ona iki qanad binası da əlavə edilmişdir. İmarət 1694-cü ildə, Seçici IV İohann Georqun onu sevgilisi Naydşustlu Maqdalena Sibilla üçün hədiyyə almasından sonra Vettin sülaləsinin hakimiyyətinə keçmişdir.

Potala sarayı — Çinin və Tibetin dünya əhəmiyyətli abidələrindən biri. Xunşan qırmızı dağı Lxas şəhərinin şimal-qərbinə uzanır, orada möhtəşəm Potal sarayı yüksəlir. Tibet buddistlərinin ürəyində Xunşan, deyilənə görə, Bodisatva Quaninin həyat sürdüyü Putoşan dağından ayrılmazdır. Rəvayətə görə Potal sarayını Tufan çarı Srontszanqambo öz gələcək həyat yoldaşı – Tan şahzadəsi Vençen üçün 7-ci əsrdə tikdirmişdir. Xunşan dağının yamacı boyu ətəkdən zirvəyə qədər uzanaraq o, Tibet memarlığının 1000 tikilisini özündə birləşdirir. Tufan sülaləsinin süqutundan sonra hərbi hücumlar nəticəsində sarayın əksər zalları dağıdılmışdır, onların bərpasına 1645-ci ildə, Tsin hökumətinin dalay-lamanı Tibetin Beşinci hökmdarı təyin etməsindən sonra başlanmışdır. Onun xələfləri Potal sarayının genişləndirilməsi işlərini davam etdirmişlər və o, bizim günlərə gəlib çatan şəklini almışdır. Potal sarayı iki hissəyə bölünür – Poçjanqabo və Poçjanmabo. Şərqdə Poçjanqabo dalay-lamanın iqamətgahı rolunu oynayır, mərkəzdə Poçjanmabo buddist zallarını və matəm paqoda-həvənglərini özündə birləşdirir. Qərbdəki ağ evlərdə monaxlar və qulluqçular yaşayır.

Prezident sarayları — Tarix boyu, Azərbaycan imperiya və dövlətlərində başçıların və onların hökumətlərinin sarayları mövcud olmuşdur, buna misal olaraq Şirvanşahlar Sarayı, Bayat qalası, Həşt-Behişt sarayı və s. nümunə göstərə bilərik (bax: Tarixi Azərbaycan dövlətlərinin rəsmi sarayları). AXC dövründən başlayaraq bugünə qədər Azərbaycan Respublikası Prezidenti və Hökumətinin rəsmi dövlət sarayları mövcuddur və istifadəsinə görə bir-neçə yerə bölünür: Rəsmi İqamətgah Prezident Administrasiyası və İşlər İdarəsi Qonaqqarşılama Sarayı Ziyafət və şənlik imarətləri İstirahət iqamətgahları (paytaxtda və bölgələrdə) Prezident sarayı (Türkiyə) — Türkiyənin paytaxtı Ankarada yerləşən və 2014-cü ildən Türkiyə prezidenti tərəfindən istifadə edilən rəsmi prezident sarayı.

Qarnye Sarayı (fr. Palais Garnier) və ya Qarnye Operası (fr. Opéra Garnier) — Parisdə eyni adlı metro dayanacağının yanında, Opera prospektində yerləşmiş, elektik memarlığın bozar üslubunda tikilmiş etalon sayıla biləcək memarlıq abidəsidir. Bina uzun müddət Paris Operası adlanmış, 1989 cu ildə Bastiliya meydanında yeni opera (Bastiliya Operası) inşa edildikdən sonra, onu sadəcə olaraq memarı Şarl Qarnyenin adı ilə adlandırmışlar. Hal-hazırda hər iki opera Paris Milli Operası (fr. Opéra national de Paris) adı altında ictimai-kommersiya müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərir. Qarnye Sarayı 1669 cu ildə XIV Lüdovik tərəfindən rəsmi olaraq incəsənətin bir növü kimi tanınan Parisin sayca on üçüncü olan operasıdır. 14 yanvar 1858 ci ildə III Napoleon köhnə opera Lö Peltye (fr. Le Peletier) binasında ona edilən qəsd cəhdindən sonra ora getməkdən imtina edərək , yeni opera binası tikilməsini tələb edir. Elan edilmiş tenderdə naməlum memar Şarl Qarnye qalib çıxaraq və dərhal 1865 ci ildə binanın tikintisinə başlayır.

Qreşem sarayı (həmçinin Qreşemanın sarayı, mac. Gresham-palota) — Budapeştdə yerləşən bina, arxitekturada Art Nouveau stilinin nümunəsi. 20-ci əsrin əvvəlində ofis və yaşayış kompleksi kimi tikilmiş, hazırda Four Seasons Hotels and Resorts zəncirinin lüks otellərindən biri kimi istifadə olunur. Saray, XVI əsrin ingilis taciri və maliyyəçisi olan Tomas Qrüşem, Kral birjasının qurucusunun adını daşıyır. Saray Dunay çayının küncündə, İştvan Seçenyi meydanının Zəncir Körpüsünün şərq tərəfində yerləşir. Əvvəlcə bu yer 1827-ci ildə tikilmiş bir neoklasik məskən olan Nako Evinin evi kimi sayılırdı. 1880-ci ildə Britaniyanın həyat sığortası şirkəti olan Gresham Life Assurance Company öz investisiya məqsədlərini sarayı əldə etdi. Daha sonra regional qərargah olaraq yeni bir nümayəndəlik binası qurulmasına qərar verildi. Yerli memarlar Jiqmond Kvittner və Yosef Vaqo sarayı layihə üçün sifariş aldılar. 1904-cü ildə başlayan və 1906-cı ildə başa çatdı (1907-ci ildə açılışı gerçəkləşdi).

Qış sarayı (rus. Зи́мний дворе́ц) — Sankt-Peterburq, Rusiyada yerləşən və 1732–1917-ci illərdə Rusiya monarxlarının rəsmi iqamətgahı olan məşhur saray kompleksidir. I Pyotrun Qış sarayının yerində 1730–1837-ci illərdə inşa edilmiş və Saray sahili və Saray meydanı arasında yerləşən kompleksin əsas binası yanğından zədələnmiş və bərpa edilmişdir. 1917-ci ildə sarayda baş vermiş üsyan Sovet rəssamlığında, Sergey Eyzenşteynin 1927-ci ildə ekranlaşdırdığı və Rusiya inqilabının simvollarından biri sayılan "Oktyabr" filmində canlandırılmışdır. Saray Rusiya imperiyasının gücünü və qüdrətini nümayiş etdirən monumental memarlıq abidəsi kimi inşa edilmişdi. Bu saraydan Rusiya çarları 22,400,000 kvadrat kilometr (8,600,000 sq mi) (Yer kürəsinin torpaq sahəsinin 1/6 hissəsi) əraziyə və XIX əsrin sonuna kimi 125 milyon insana hökm etmişlər. Sarayın inşa edilməsində bir çox memarlar çalışsalar da, onlar arasında Yelezaveta barokkosu üslubunun əsas simalarından olan Bartolomeo Rastrellinin adı xüsusilə qeyd edilir. Yaşıl və ağ rəng çalarlarının sintezi şəklində işlənmiş və uzunsov düzbucaqlı formasında olan sarayın əsas fasadı 250 m uzunluğunda və 30 m (100 ft) hündürlüyündədir. Qış sarayının 1.786 qapısı, 1.945 pəncərəsi, 1.500 otağı və 117 pilləkanı var. 1837-ci il yenilənməsi sarayın eksteryerini dəyişməsə də, otaqların interyeri müxtəlif zövqlərə uyğun olaraq, yenidən işlənmişdir ki, tədqiqatçılar bu otaqların interyerini "XIX əsr Rokoko üslubuna uyğun" olduğunu bildirirlər.

Banani — Malidə yerləşən kənd. Əsas əhalisi doqonlardır.

Danaya bu mənaları ifadə edə bilər:

Hanami (花見, hərfi "hana" - gül və "mi" - baxmaq) - yaponların gül ləçəylərinə seyr etmə ənənəsi, xüsusən albalı ləçəylərinə (桜, sakura).. 1000 ildən çox tarixi olan ənənə indidə çox populyardır. Ləçəylər yalnız yazda iki həftəlik, martdan aprelə kimi olur. Qısa bir zamandan sonra ləçəylər yerə düşür və bu da, öz sirasında, daha bir gözəl mənzərə yaradır. == Tarixi == Ənənə Nara dövründə Çinin Tan sülaləsinin Yaponiyaya təsiri zamanı yaranıb və Heian dövründə məşhurlaşıb. Heian dövründə sakura daha çox diqqət çəkməyə başladı. Sakura ağacı müqəddəs sayılırdı və bu günə kimi Yaponiyanın mədəni rəmzi sayılır. İnsanlar ağaclarda Tanrıların yaşadığına inanırdılar və hanami bayramını ilin başlanğıcını və düyünün əkin vaxtını müəyyən edirdi. İlk dəfə Hanamı anlayışı Gencinin hekayəsi əsərində istifadə olundu. Ondan sonra tanka və hayku poeziyasında "gül" "sakura" demək idi və "hanami" və "gül bayramı" anlayışları yalnız sakura güllərini seyr etmək" mənasını daşıyırdı.

Safari — Müasir dövrdə ekoturizmin geniş yayılmış növlərindən biri. Turizmin bu növü ilk olaraq zəngin təbiəti ilə seçilən Afrikada yaranıb. "Safari" sözü də Afrika xalqlarından olan tanzaniyalıların dilindən götürülüb, "səyahət etmək", "yolçuluq", "gəzinti" mənasını verir. Bu cür turlar Afrikanın bir sıra ölkələrində Qərbi Avropadan və Amerikadan gələn imkanlı turistlərin maraqlarını yerli vəhşi fauna nümunələri ilə cəlb etmək üçün həyata keçirilir. Bu gün safari turizmi ovçuluq və ya fotoovçuluq, balıq tutmaq, açıq məkanda təbii halda heyvanları müşahidə etmək məqsədilə təşkil olunan turizm növü kimi məşhurdur. Ənənəvi safarilər heyvanları nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üz-üzə qoyduğu üçün son dövrlərdə təşkilatçılar ov məqsədli turlardan imtina edərək sırf fotosafarilərə istiqamətləniblər. Fotosafariləri bədii dillə "sakit ov" da adlandırırlar.

Salami — İranın Rəzəvi Xorasan ostanının Xaf şəhristanının Salami bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 6,056 nəfər və 1,341 ailədən ibarət idi.

Somoni (tac. сомонӣ) — Tacikistan Respublikasının milli pul vahidi, birinci tacik dövlətinin banisi İsmail Samaninin (tac. Исмоил Сомонӣ) şərəfinə adlandırılıb. Standart kodu ISO 4217 — TJS. 1 samani 100 dirəmdən ibarətdir. Samani 30 oktyabr 2000-ci ildə dövriyyəyə buraxılıb və tacik rublunu (1 somoni = 1000 tacik rublu) əvəz edib. 1 aprel 2001-ci ilə qədər bu dəyişiklik tam həyata keçirilib. Tacikistanın bütün qəpik pulları Sankt-Peterburq zərbxanasında kəsilir. 2001-ci il qəpikləri ilə müayisədə 2006-cı il qəpiklərində nominalın təsviri daha böyük verilib. Pul dövriyyəsinin keyfiyyətini yüksəltmək üçün 15 iyun 2011-ci ildə 5, 10, 20 və 50 dirəm və 1 somoni nominallı yeni qəpik seriyası buraxılmışdır. 1 və 2 dirəm nominallı qəpiklər 2 fevral 2013-cü ildən dövriyyəyə girmişdir.

Sanahin (erm. Սանահին) — Ermənistan Respublikasının Loru mərzində kənd. Rusiya imperiyası zamanına aid rəsmi sənədlərdə kəndin adı Sanain kimi qeyd edilir.

Saniyə — zaman ölçü vahididir. 60 saniyə 1 dəqiqəyə bərabərdir. 1967-ci ildən etibarən BS saniyəni sezium-133 atomunun elektromaqnit şüalanmasının 9 192 631 770 perioduna bərabər götürür. Bu tərifə görə, sezium-133 atomu vaxt və tezlik ölçülməsi üçün standart hesab olunur. Saniyənin dəqiq ölçülməsi bir sıra digər əsas vahidlərin də dəqiq ölçülməsinə şərait yaradır.

Ero kavayi (エロ可愛い, əd. "erotik şirin") və ya erokava — populyar "şirinliyin" (kavaiy) əksinə Qərbin cinsəllik anlayışlarını özündə əks etdirən Yaponiya subkulturası. 2005-ci ildə ortaya çıxan termin "ero" ("erotik" sözünün qısaltması) və "şirin" mənasını verən "kavayi" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir.. == Tarix == Ero kavayi termini ilk dəfə Kumi Koda adlı müğənni tərəfindən istifadə olunmuşdur. Kumi Koda bu sözdən öz stili təsvir etmək üçün istifadə etmişdi.

Fənayi (fars. فنايي‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Xoy şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Fənayi kilsəsi == Fənayi və ya Sərkis kilsəsi, Fənayi kəndinin ortasında və kənd evlərinin arasında yerləşir. Binanın əsas zalı çınqıl və karakas daşından tikilərək, tağları kərpicdən, günbəzi isə daşdan tikilmişdir. Kilsənin şərq hissəsində bir mehrab var. Mehrabdaki memarlıq quruluşu və naxışlar baxımından kilsəs Mahlazan kilsəsinə bənzəyərək, tikilinin Səfəvilər dönəminə aid olduğunu təsdiqləyir. Mehrabda istifadə edilən naxışlar əsasən çiçək və başqa bitkilərin motivləridir. Kilsə hazırda qəzalıdır. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 652 nəfər yaşayır (134 ailə).

Gəncəli Yunis oğlu Sabahi (1906-1990) — XX əsr Azərbaycan yazıçısı. == Həyatı == Gəncəli Sabahi 1906-cı ildə Cənubi Azərbaycanın Mərənd bölgəsinin Miyab kəndində anadan olmuşdu. 7 yaşında ikən anası ilə Şimali Azərbaycana atasının yanəna gəlmişdi.İbtidai məktəbi Şəmkirdə, orta məktəbi isə Gəncədə bitirmişdi. 1932-ci ildə BDU-nun filologiya fakültəsini tamamıamışdı. Gəncəli Sabahi 1946-cı ildə Cənubi Azərbaycana dönərək yeni təsis edilmiş universitetdə dəs demişdi. Milli hökumət devrildikdən sonra "mühacir" adı ilə Bəndərabada, ordan da Loristana sürgün edilmişdi. İki il sürgündə yaşamışdı. Sürgündən azad edildikdən sonra Təbrizə ailəsinin yanına qayıtmışdı. Hökuməti-nizami tərəfindən Tehrana köçürülmüşdü. Bu şəhərdə ədəbi fəaliyyətinə davam etmişdi.

Hiroyuki Sanada (真田 広之, d. 12 oktyabr 1960, Tokio, Yaponiya) — yaponiyalı aktyor. Əsl adı Hiroyuki Şimosavadır (下 澤 廣 之). Sonny Çibanın Yapon Ekşn Klubunda (Japan Action Club) təhsil alıb. Ekşn filmləri ulduzu olmaq istədiyindən döyüş mövzusunda bacarıölarını inkişaf etdirirdi. Sanada ilk ciddi rolunu Makoto Vadanın Mahjong Hourouki filmində aldı. Bir çox Yapon filmlərində rol aldıqdan sonra 2003-cü ilin ABŞ istehsalı olan Sonuncu Samuray və 2007-ci ilin ABŞ istehsalı olan Pik saatı 3 filmləriylə tanındı. Sanada 2010-cu ildə Lostun final mövsümü olan altıncı mövsümündə Doqen rolunu aldı.

Icadyptes salasi — Pinqvinkimilər fəsiləsinə aid olan nəsli kəsilmiş növ. Onlar əsasən Cənubi Amerikanın tropik ərziləri sahillərində yayılmışdılar. Cins adı iki sözün birləşməsindən əmələ gəlmişdir: "Ica" — Perunun İka regionu, "dyptes" yunan məşhəlli soz olub "üzgüçü". Növ adı isə Peru paleontoloqu Rodolf Salasın şərəfinə adlandırılmışdır. Bu növə aid tapintılar İka departamentində Şimali Karolina Universiteti əməkdaşı olan Culii Klarkın rəhbərlik etdiyi ekspedisiya zamanı kəşf edilmişdir. Bu tapıntıya aid qalıqlar 1,5 m uzunluğa malikdirlər. Bu canlılar indiyənə qədər mövcud olmuş pinqvinlər arasında ölçüsünə görə üçüncüdürlər. Icadyptes salasi və Perudyptes devriesi növləri yaşadığı ərazilər əsasən isti bölgələr təşkil etmişdir. Hazırda isə, ancaq Eynəkli pinqvin və Qalapaqos pinqvini isti enliklərdə yaşayır. Alimlərin fikirinə görə pinqvinlər Antarktida, Yeni Zelandiya və cənub enliklərindən ekvatora 10 mln il öncə yayılmışlar.

Şamaxı xan sarayı — Azərbaycanın Şamaxı şəhərində mövcud olmuş keçmiş xan sarayı. Saray Şamaxıda baş verən çoxsaylı zəlzələlər zamanı ciddi zərər çəkmiş və 1918-ci ildə tamamilə dağıdılmışdır. Şamaxı xan sarayının otaqları Şəki xan sarayı kimi divar rəsmləri ilə zəngin bəzədilmişdi.

Şamaxı Safari Parkı — Azərbaycanın Şamaxı rayonunda safari turizminə aid park. Şamaxı Safari Parkı “Azərbaycanda ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi”dəki tapşırıqlara uyğun olaraq yaradılmışdır. Bu məqsədlə vəhşi heyvanlar üçün ekoloji qoruq Şamaxı rayonunun ərazisində olan Pirqulu adlanan dağ-meşə sahəsində 620 hektar ərazinin hüdudları içərisində 480 hektar ərazi beynəlxalq standartlara uyğun formada çəpərlənmişdir. Buraya Latviya, Polşa, Slovakiya, Çexiya və Macarıstan təsərrüfatlarından üç növdən ibarət 420 baş nəcib maral, lan və muflon adlı genetik qiymətli heyvanın gətirilərək xüsusi mühafizə olunan əraziyə buraxılması təmin edilmişdir. Görülən seleksiya və baytarlıq tədbirləri nəticəsində bu heyvanların sayı iki dəfəyə yaxın artmışdır. Belə ki, 2017-ci ilin oktyabr ayında parkda 790 heyvan, o cümlədən 260 baş nəcib maral, 250 baş muflon və maral cinsinə daxil olan 280 baş lan var idi. Ekoloji parkın daxili infrastrukturunun yaradılması istiqamətində 36 kilometr uzunluğunda enli yol çəkilmişdir. Bundan başqa, heyvanlar üçün çox sayda təbii daldalanacaqlar düzəldilmişdir. Maral, lan və muflonları kənar təsirlərdən və yoluxucu xəstəliklərdən qorumaq üçün beynəlxalq standartlara uyğun dəmir-beton dayaqlara hörülmüş 52 kilometr uzunluğunda çəpər çəkilmişdir. Bundan başqa, parkın ərazisində inzibati bina və qonaq evi də inşa olunmuş, inzibati bina və qonaq evinin ərazisində geniş abadlıq işləri aparılmışdır.