сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра Иса гьелени цура амай, адавай гила рикӀна цурин ракӀар ахьайиз жезвачир, амма, тукъазрилай угьуь ягъай малла Къ
Tam oxu »...цазвай. Букаваз хьайитӀа, кӀуфал кӀарасдин ваъ, ракьун магъ алай туьрез авай. А. И. Къиргъин.... устӀарди... хуьрерин игътияжар патал туьрезар, а
Tam oxu »is. [ər.] 1. Ox ətrafında fırlanıb təkərli nəqliyyat vasitələrini hərəkətə gətirən dəndəli və ya bütöv dairə; çarx
Tam oxu »sif. və zərf Tük qədər, zərrə qədər, qətiyyən, əsla. [Kərbəlayı Qubad:] Vallah, səni mən tükcə incitmərəm! Ü.Hacıbəyov.
Tam oxu »...надеваемый на камеру велосипеда, автомашины) II прил. колёсный. Təkər ustası колёсный мастер, təkər şaybası колёсная шайба, təkər izliyi колёсная кол
Tam oxu »...обычно в отрицательных конструкциях: ни на волос, нисколько. Tükcə narahat olmamaq ни на волос не беспокоиться, tükcə təsir etməmək нисколько не поде
Tam oxu »(Bərdə, Kürdəmir, Laçın, Şuşa) lovğa, özünü çəkən, forslu. – Təkəş adam özün çəkər (Bərdə); – Bizim Məmməd yaman təkəşdi (Laçın); – O, çox təkəş gədəd
Tam oxu »TƏKƏR (tex.) Muncuqlanır, düzülür; soldatın alnında tor; Yerdən qopmayır təkər (R.Rza); ÇARX Qatar Biləcəri stansiyasından Bakıya hərəkət etdiyi zaman
Tam oxu »alay (polk) ilə tümən (diviziya) arasındakı hərbi birlik; briqada; subasar meşəlik; çox gözəl, əziz.
Tam oxu »сущ. религ. поклон (наклонение головы или верхней части туловища с опусканием на колени и касанием земли лбом) при совершении намаза
Tam oxu »сущ. букет: 1. цветы, подобранные в один пучок. Buket bağlamaq собрать букет цветов 2. перен. лучшая, отборная часть чего-л. 3. совокупность ароматиче
Tam oxu »1. (цуькверин) кIунчI. 2. букет (са затIуник квай атирлу нийрин ва дадарин вири кIватIал).
Tam oxu »...rüku (əyilmə) və iki səcdədən ibarət hərəkət. Bir gün Şibli iki rükət namaz qılmaq və bir az dincəlmək üçün məscidə gedir. “Qabusnamə”.
Tam oxu »...Qız, oğlan lalə kimi uzaqlardan seçilir, onlar çiçəklərlə … maraqlanır, buket tuturlar. Mir Cəlal. Səriyyə bülbüllərin nəğməsini dinləyədinləyə … yol
Tam oxu »прил. 1. волосатый (покрытый волосами). Tüklü əllər волосатые руки, tüklü sinə волосатая грудь, зоол. tüklü kərgədan волосатый носорог (очень крупное
Tam oxu »TÜKLÜ Belə olsa tüklü baldırları görünər, yaşmaq düşdükdə onun nazik bığları qənşərə çıxar.. (S.Rəhimov); QILLI [Dursun] hər gün “of, bu qıllı meymund
Tam oxu »TÜMƏN I is. [ fars. ] Pul vahidi. Bir əmliyin bir tümənə satılı; Necoldu dövlətin, malların, dağlar! (Aşıq Ələsgər). TÜMƏN II is. tar. Ərazinin hərbi-
Tam oxu »sif. 1. Tükü olan, bədəni tüklə örtülü, tük basmış. Xanməmməd üstü tüklü burnunu çəkə-çəkə içəri girdi. Çəmənzəminli. [Nəriman] …şapkasını təkyənin üs
Tam oxu »...иранская золотая монета, заменённая риалом в 1930-1932 годах. Yüz tümən сто томанов 2. устар. десять тысяч
Tam oxu »...покрова в результате линьки); вылинявший, облезлый, облезший. Tülək it облезлая собака II сущ. 1. подлинь (птица в период линьки) 2. диал. плут, хитр
Tam oxu »прил. 1. безволосый, без шерсти. Tüksüz sinə безволосая грудь, tüksüz qanadlar безволосые крылья, tüksüz dəri шкура без шерсти 2. необросший. Tüksüz s
Tam oxu »sif. 1. Tükü olmayan, qılsız. Tüksüz dəri. 2. Üzünə hələ tük gəlməmiş (yeniyetmə oğlan haqqında). // Üzü qırxılmış, üzündə tük olmayan. Rəhimlinin qıy
Tam oxu »I (Şamaxı) tükü tökülmüş. – Bu tüley it kimindi? II (Xudat, Şamaxı) hiyləgər, bic. – Nəmət tüləy adamdı (Şamaxı)
Tam oxu »...olur (Şuşa) II (Ağdam, Gəncə, Şəmkir, Şuşa) zirək, diribaş. – Çox tüləx’ uşaxdı bizim bu Məmişin oğlu (Ağdam)
Tam oxu »sif. Tükünü, yununu tökmüş. Tülək tərlan. – [Çopo:] Bir dəfə də tülək şahinə rast gəldim, hasarın üstündə oturub dimdiyini daşa sürtürdü. Çəmənzəminli
Tam oxu »...bərabər pul vahidi. [Xortdan:] Rəştə teleqram çəkib, beş min tümən pul istədi. Ə.Haqverdiyev. [Səttarxan:] Bəs bunun 210 tümənini kim verir? M.S.Ordu
Tam oxu »kiç. Kiçik uşaq, balaca uşaq, yazıq uşaq. [Tükəz:] [Hacı Qaranın] başına bir iş gəlsə, uşaqcıqlarım yetim qalacaq. M.F.Axundzadə.
Tam oxu »sif. Zurna və balaban çalınan (çalğılı). [Tükəz qarı:] Sənə toy lazımdır, kişi, özü də zurna-balabanlı bir toy… S.Rəhimov.
Tam oxu »“Kişi” sözündən oxş. [Tükəz:] Kişiciyi tovluyub qaçaq mala apardılar. M.F.Axundzadə. [Zərrintac:] Guya bizim bu kişiciyin böyük bir gəmisi-zadı batıbd
Tam oxu »“Kişi” sözündən oxş. [Tükəz:] Kişiciyi tovluyub qaçaq mala apardılar. M.F.Axundzadə. [Zərrintac:] Guya bizim bu kişiciyin böyük bir gəmisi-zadı batıbd
Tam oxu »is. Qadınlıq. [Tükəz:] Bu tüfəng-tapançanın iyirmisin üstünə götürsən, mən bu arvadlığım ilə səndən qorxmaram! M.F.Axundzadə. [Həmzə:] Canım, … gedib
Tam oxu »is. Azğın, qudurğan (adam). [Tükəz:] Görəsən, gənə hansı dəliqudurmuşa rast gəldi, tovlayıb at, mal oğurluğuna götürüb getdi. M.F.Axundzadə. Nemət çiy
Tam oxu »...görməz səni yad görə; Səni özgəsinə qıyan deyiləm. M.P.Vaqif. [Tükəz:] Sənin evində zəhirmar da tapılmaz; olsaydı onu da qıyıb bizə verməzdin. M.F.Ax
Tam oxu »...zahirən yenilik yaratmaq istəyən adam haqqında istehza kimi işlənir. [Tükəz:] A kişi, nə divan, sən köhnə şəhərə təzə nırx qoyacaqsan? S.Rəhimov.
Tam oxu »...Çıxıb getmək, rədd olub getmək, uzaqlaşmaq, gözdən yox olmaq: getmək. [Tükəz:] Kişi, dəli olubsan! Mən evimdən hara itiləcəyəm? M.F.Axundzadə. [Əbdür
Tam oxu »1. PUL [Tükəz:] Uşaq aşıq yığan kimi, bu qədər pulu yığıb nə eləyəcəksən? (M.F.Axundzadə); AĞCA (köhn.) Bizim də bolluca ağcamız olar (S.Vurğun); XƏRC
Tam oxu »İNCİK (incimiş, küsmüş, ürəyi sınmış) Tükəz qan incik səsini ucaltdı (S.Rəhimov); KÜSKÜN Qız, bu küskün könlümü; Bircə sənsən güldürən (H.Cavid). QIRI
Tam oxu »f. 1. qayıd. Belinə qurşaq, kəmər və sairə bağlamaq. [Tükəz:] Yəni sən bu yaraqları qurşanıb, onlar ilə adam qorxudacaqsan? M.F.Axundzadə. Sizin ilə c
Tam oxu »...İncimiş, küsmüş, rəncidə, ürəyi sınmış. İncik baxış. İncik sual. – Tükəz qarı incik səsini ucaltdı. S.Rəhimov. // Zərf mənasında. Şirzad Pərşanın bel
Tam oxu »...oyununda işlətdikləri həmin (adətən qoyunların diz qapağından çıxarılan) sümük. [Tükəz:] Uşaq aşıq yığan kimi bu qədər pulu yığıb nə edəcəksən? M.F.A
Tam oxu »...sənə ərk edərək əyləndi; Qəlbinə sevgi səfası endi. A.Şaiq. Tükəz arvad ərki yetənləri getməyə qoymadı… Ə.Əbülhəsən. Ərk edib guya sənə; Zəng vuracaq
Tam oxu »...məsrəfi. □ Məsrəf etmək (eləmək) – xərcləmək, işlətmək, sərf etmək. [Tükəz:] …Öz malını nə özün yeyib-içirsən, nə əyalına məsrəf edirsən. M.F.Axundza
Tam oxu »...yerindən-yurdundan eləmək, evindən-eşiyindən ayırmaq, sərgərdan qoymaq. [Tükəz:] Kişiciyi tovlayıb aparıb, avara saldınız. M.F.Axundzadə. [Qonaqlar]
Tam oxu »...etmək, tərslik etmək, dediyindən inadla əl çəkməmək. Qədim dayı Tükəz xalanın öyüd-nəsihətinə baxmadı, o, iki ayağını bir başmağa qoydu və inad elədi
Tam oxu »...inan ki, səni sağ qoymaram (A.Şaiq); TORPAQ ALTINA YOLLAMAQ (dan.) Tükəz: Əzrayılın yolu yumulsun ki, sənin kimi murdarı yer üzündə qoyub, gözəl cava
Tam oxu »kişi təbiətli, özünü kişi kimi aparan, kişi ədalı, incə davranmayan qadın haqqında işlədilən ifadə.
Tam oxu »“Quran”ın “Əlrəhman” surəsindəki “tükəzziban” sözündən yaranmış bir addır. Əslində “təkazəbə” felindəndir və “Onlar təkzib edirlər, uydururlar” deməkd
Tam oxu »“Quran”ın “Əlrəhman” surəsindəki “tükəzziban” sözündən yaranmış bir addır. Əslində “təkazəbə” felindəndir və “Onlar təkzib edirlər, uydururlar” deməkd
Tam oxu »...əmizdirmək, süd vermək. Döşdən ayırmaq – süddən ayırmaq, süddən kəsmək. [Tükəz:] Südəmər tifilləri döşümüzdən ayırırıq. Ə.Əbülhəsən. // Məməli heyvan
Tam oxu »...ağlına batmaq, inanmaq, güman etmək, etiraf etmək; mümkün bilmək. Tükəz xalanın ağlı kəsdi, hər nə fənd olursa olsun kişini qurtarmaq lazımdı. S.Rəhi
Tam oxu »...yolu ilə. Yolu(n) yumrulsun, yolu yumrulmuş – qarğış ifadəsi. [Tükəz:] Çifayda, Əzrailin yolu yumrulsun ki, sənin kimi murdarı yer üzündə qoyub, gözə
Tam oxu »