нареч. 1. ттвар-ттвар (ттварар тек-тек акъвазнавай, сад-садак акахь тавунвай, сад-садал алкӀун тавунвай); 2. стӀал-стӀал, курум-курум.
Полностью »прил. узенькие. Dar-dar küçələr узенькие улицы, dar-dar cığırlarla узенькими тропами
Полностью »...duran, bir-birinə qarışmayan (yapışmayan). Plovun düyüsü dən-dən idi. Ə.Vəliyev. 2. Damcı-damcı, gilə-gilə. Şollar suyu çiçək kimi dən-dən olub hovuz
Полностью »zərf Balaca uşağın ilk yerimə tərzi. O, dar-dar yeriyəndə, ayağa duranda [əvvəlcə] bu cəhrədən tutub qalxırdı. Ə.Əbülhəsən.
Полностью »...vermək, səs-səsə vermək. Mərsiyəxanlar verəcək dəm-dəmə; Sən hələ bildiklərini qoy nəmə! Ə.Nəzmi.
Полностью »...məhkum olunanları asmaq üçün dikəldilən dirək; dar ağacı. Dar ağacını da təpənin üstündə qurublar. “Koroğlu”. [Konsul:] Bu dar ağacları şahənşah höku
Полностью »is. [ər.] 1. Müəyyən bir fənni öyrənmək üçün daimi, müntəzəm təlim. Edirəm kəsbi-elm leylü nəhar; Gündüzüm dərsdir, gecəm təkrar. S.Ə.Şirvani. // Tədr
Полностью »[ər.] : dərk etmək – anlamaq, başa düşmək, öz düşüncəsi ilə qavramaq. Zeynal [Şərifənin] nələr dediyini və nə istədiyini eşidib dərk edə bilməyirdi. S
Полностью »...satıla çəkdi. İ.Əfəndiyev. 6. Meyvənin qabığı. ◊ Bir dəri, bir sümük – son dərəcə arıq, sısqa, zəif adam haqqında. Çəngələdi qocanı yatağından qaldır
Полностью »...uca, qarlı dağlara müttəsil olur və qabağında bir dərə var, içindən bir balaca çay axır. M.F.Axundzadə. Çöllər, dərələr dürlü çiçəklərlə bəzəndi; Dağ
Полностью »...üzərində düşünülməsini tələb edən, həmişə narahat edən bir iş olmaq. …Hər şey Pəri nənəyə dərd olmuşdu. M.Hüseyn. Dərd vermək – dərdlənməsinə, kədərl
Полностью »...qəm. (Ata. sözü). Qüssəyə gəl, qəmə gəl; Kef istəsən, dəmə gəl; Dərd bilən özü gələr; Bilməyənə demə, gəl. (Bayatı). □ Dəm almaq (çəkmək) – nəşələnmə
Полностью »...ürəklərimiz. M.Rahim. Əslinə baxsan, bu dar həyətdə nə günəşli bir yer, nə də tamaşalı bir şey vardı. Ə.Əbülhəsən. 4. məc. Əhatəsi geniş olmayan; məh
Полностью »[ər.] : dərc edilmək (olunmaq) – qəzetdə, ya məcmuədə çap edilmək (olunmaq). Qəzetdə Fərman haqqında bir məqalə dərc olunmuşdu. Ə.Sadıq. Dərc etdirmək
Полностью »is. [ər.] klas. Əsil mənası “ev”, “məskən”, “məhəl”, “məkan” olub, klassik ədəbiyyatda bir sıra tərkiblərdə işlənir. Dari-bəqa din. – o dünya, axirət.
Полностью »[ər.] 1. Özündən uzaqlaşdırma, sovuşdurma, rədd etmə. [Vəli:] Bizim borcumuz bunları dəf üçün hər yolla çalışmaqdır. Ə.Haqverdiyev. □ Dəf etmək (eləmə
Полностью »...ala kami-dilin; Düzülüb gözlərini dövrünə müjgan səf-səf. S.Ə.Şirvani. 3. etnoqr. Evə gətirilmiş gəlinə xalça üzərində yer açmaq adəti. Həsən ağanın
Полностью »is. [ər.] klas. 1. Dünya, aləm, təbiət. Dəhrdə oldu mənə dildarü-dilbər bir tüfəng. M.P.Vaqif. Dəhrdə etmə iftiraqə həvəs; İftiraq ilə kəslər olmuş pə
Полностью »...Dənin ağırlığından sünbüllər başını əyir, biçinçilərə gəl-gəl deyir. Mir Cəlal. Qarğıdalının da dəninin çox hissəsi sulu karbonlardan ibarətdir. □ Də
Полностью »is. [fars.] Xanəndə və dəfçalanların barmaqla çaldıqları, bir üzünə dəridən sələ çəkilmiş sağanaqdan ibarət çalğı aləti; qaval. Dəf çalmaq (vurmaq). Z
Полностью »is. məh. 1. Bir yerə yığılmış arpa, buğda və s.-yə əl toxunmasın deyə, onu nişanlamaq üçün taxtadan və s.-dən qayrılan iri möhür (nişan). Xırmana qayı
Полностью »is. [ər.] Xalq arasında yayılmış adət, ənənə. Köhnə dəbdə layla demək köhnəlib artıq; Bəs neyləyək? M.Araz. Bilirəm, əziz tutub babaların dəbini. Unut
Полностью »...Monastır, kilsə. [Hüseyn xan:] Axırda yetişdik bir deyrə. Ə.Haqverdiyev. …Xanımın atası Şam tərəflərində mövcud olan bir deyrdə ibadət edən məşhur ke
Полностью »...dələsən. M.P.Vaqif; 2) heç, əsla. Gözəl üzündə bir dəm; Nə dərd görmüşdüm, nə qəm. S.Vurğun. Bir dəmdə – bir anda, bir ləhzədə, dərhal, göz açıb-yumu
Полностью »is. Biçilmiş taxıl bağlaması. Dərz qalağı. Dərz bağlamaq. – …Dərzlər bağlanır, taya vurulur; Tayalardan böyük qaya qurulur. A.Səhhət. Kəndlilər taxıl
Полностью »...uzaqlaşdırmaq. Cənnəti-vəslindən, ey canım, məni dur eyləmə. Xətayi. Dur olmaq – uzaqlaşmaq. Məzur tut, ey əziz, məzur! Mən qəsd ilə səndən olmadım d
Полностью »(Qazax) lovğalıq, ədəbazlıq. – Təşəxorrux eler şafqeyi geymer, de:r gərəx’ şikara papax olsun
Полностью »s. 1. (paltar) well-cut; 2. (adam) slen der; shapely; harmonous; ~ əndam slender figure
Полностью »(Lənkəran) yabanı bitki adı. – Evin dalınnan bikgə tılakeşniş dər, həyət süpürgəsi düzəldəğ
Полностью »(Meğri) əyilib torpağa basdırılan budaqdan göyərən ting. – Həsənov de:r ki, lığandaları gəti
Полностью »zərf [fars. dər və ər. həqiqət] köhn. Doğrusu, doğrudan da, həqiqətdə, həqiqətən.
Полностью »sif. qəd. Xəstə. Qurbani der: könlüm bundan sayrıdır; Nə etmişəm, yarım məndən ayrıdır? Qurbani.
Полностью »(дэ; дер) -а; м. (франц. débarcadère) см. тж. дебаркадерный 1) устар. Платформа на железнодорожной станции. 2) Плавучая пароходная пристань.
Полностью »Farsca dər (qapı) və baz (açıq) sözlərindən əmələ gəlib. İlkin mənası “açıq qapı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »Farscadır, ilkin mənası “dilənçi” deməkdir. Görünür, dər (qapı) sözü ilə qohumdur (qapı-qapı gəzən). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...Tovuz) bax üşələməg I. – Üşətməx’də bəd döyüsəη (Tovuz); – Birisi ye:r, de:r kin, üşədir; – Çörəy üşədirsə:η?; – Dur bərə:l (Xanlar)
Полностью »is. Təklik, vahidlik, ancaq bir olma. Urar ol həm yeganəlikdən dəm; Der ki: aləmdə hər nə var, mənəm. Füzuli.
Полностью »[fars.] köhn. Əmrə, buyuruğa, fərmana hazır olan. Əsəd der: hökmündə bəndfərmanəm; Sənsən mənə sultan, Pəri, can Pəri! Aşıq Əsəd.
Полностью »...döndüyüm şahların şahı, Səni gördü gözüm, çəkmərəm ahı, Qurbani der, budu sözün kütahı, Müxtəsəri, yar almağa gəlmişəm.
Полностью »...qaymaq dodaqlım, O ceyran yerişlim, ayna qabaqlım, Qurbani der: məni candan eylədi. (“Qurbani”)
Полностью »farther1 adj 1. (far1- sifətinin müq. dər.); 2. daha uzaq; at the ~ shore uzaq sahildə; 3. sonrakı, sonra gələn / olan; at a ~ stage of development in
Полностью »Farsca hərfi mənası “qapı-qapı (gəzən)” deməkdir (dər “qapı”dır). Didərgin sözünün sinonimi kimi işlədilir, “evsiz-eşiksiz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Полностью »...və s.) (Mingəçevir, Oğuz). – Qabaxlar düzəldirdilər siyato:, bü:n de:r huna bir bəzəx’ də vur (Oğuz) 2. düz (Mingəçevir)
Полностью »...alone with smb.; ~ vermək to act together / shoulder to shoul der; 2. head to head; ~ qoymaq to put* head to head
Полностью »...1. Çatmaq, yetişmək, vasil olmaq. Mənzilə ermək. – Qurbani der: vüsalına ermədim. Qurbani. 2. Nail olmaq, əldə etmək, yetmək, çatmaq. Arzusuna ermək.
Полностью »...ehmallıca gedərdilər. Mir Cəlal. Qızılgül açıldı, uzadıb əl, dər! İncitmə yarpağı, ehmallı gəl, dər! M.Rahim.
Полностью »1. Baramadan əyrilən sap. 2. İpək parça növü. Qurbani der: zülfün ucu xəyətdi, Qurandakı qulhuvəllah əhətdi, Desələr sərində bu nə halətdi? De ki, bir
Полностью »“Yey”dən üst. dər. qəd. Daha eyi, daha yaxşı, daha gözəl. Bağiban, gər meyl qılmam sərvinə, məzur tut; Sərvdən yeyrək gəlir ol qaməti-mövzun mana. Füz
Полностью »...(Gədəbəy). – Muxul adam-zad döy Söyün, kim de:rsə, saf yalan de:r 2. səhlənkar, işə can yandırmayan (Şəmkir). – Muxul adamı qapıya qoymasaη yaxşıdı (
Полностью »Düşmən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, biz də düşdük selaca, İçimizdə törüyübdü elaca, Əlim yetməz Qıratınan qılıca, Mən bu kilisədə qaldı
Полностью »Qulaq borusu, eşitmə üzvü. Qurbani der: göz gözlədim, göz aldım, Səmağ oldum, ağılmənddən söz aldım, Düz tərpəndim, mərufumu tez aldım, Ədəb götürdüm,
Полностью »I задать (дать) дёру; см. дёра Наказать кого-л. или сделать выговор, отругать. За опоздание зададут нам дёру. II задать (дать) дёру; см. дёр Удрать, у
Полностью »Könül. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, bu türkünü söylədüm, Kimsə bilməz kainatda neylədüm, Hər nə etdim dost, köyüldən eylədüm, Dəxi canda
Полностью »əsli: yunan Kilsə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, biz də düşdük selaca, İçimizdə törüyübdü elaca, Əlim yetməz Qıratınan qılıca, Mən bu kil
Полностью »Çatmaq, yetişmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der: gəldi döyüş sorağı, Dalda irür müxənnətin durağı. Canından rədd eylə yüz min yarağı, Qalx
Полностью »...onun peşəsidi dana (Bərdə); – Sə:rdən üdülüyür, heş bilmirəm nə de:r (Şuşa)
Полностью »...müvafiq şəkildə müqavilə bağlasınlar?! (S.Rəhimov); RƏSUL (köhn.) Der, yenə sizə rəsul gəlmiş (Xətayi); NÜMAYƏNDƏ.
Полностью »(Kürdəmir, Qazax, Şamaxı, Şəmkir) həyat yoldaşı, arvad. – De:r ki, sən hələ ərəe:tmiyifsəη, nə bilirsəη ki, başyoldaşı şirindi (Qazax); – Başyoldaşı o
Полностью »Mən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, var get, h
Полностью »Kiçik, zərif. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, v
Полностью »qarş. Üzmək (çoxları haqqında). Qurbani der: – Bahar olur, gəlir yaz; Göllərdə üzüşür ördək ilə qaz. Qurbani. Bir də görürdün… üzümçülər balıq kimi də
Полностью »sif. [fars.] Qapı-qapı gəzən, avara, yurdsuz; ev-eşiyindən, yerindənyurdundan avara düşmüş. // Zərf mənasında
Полностью »[yun.] Tibb elminin dəri xəstəliklərindən və onların müalicəsindən bəhs edən şöbəsi
Полностью »[yun.] Üstü sellülozla örtülmüş parçadan hazırlanan süni dəri növü. // Bu dəridən qayrılmış, üzərinə bu cür dəri çəkilmiş
Полностью »is. [ər. dəva və fars. dərman] Dərman. [Cəvahir xanım:] İndi, elə bu saat Əşrəf dava-dərman gətirəcək
Полностью »is. bax dağ-daş. Dağ-dərəni dolannam; Dərya kimi bulannam. (Bayatı). [Kərimqulu:] Bir də bu qızı kola-kosa, dağdərəyə buraxma! S
Полностью »is. [fars.] 1. köhn. Dağlarda dar keçid, dağ keçidi; dərə. 2. İranda dar küçə. Onlar axşam saat ona iyirmi beş dəqiqə qalmış Qaraçılar dərbəndində olu
Полностью »