burjuaziya

Burjuaziya (fr. Bourgeoisie fr. bourg; alm. burg‎ - şəhər) — kapitalist cəmiyyətinin mülkiyyətə (pul vəsaiti, istehsal vasitələri, torpaq,patent) malik olan və ondan gələn gəlirlə yaşayan sosial sinfi. == Tarixi == Orta əsrlərdə cəmiyyət şəhərlilərə və kəndlilərə bölünürdü. Burjuaziya isə seçilmiş şəhər sakinləri adlanırdı. Feodalizm dövründə isə azsaylı şəhər əhalisini kəndli kütləsindən ayırmaq üçün onları burjuaziya, tək halda isə burjua adlandırırdılar. Tezliklə "Burjuaziya" termini öz əhəmiyyətinə görə "üçüncü təbəqə" anlayışına yaxın idi. "Üçüncü təbəqə" XV əsrdən imkanlı şəhər əhalisi təbəqəsini nəzərdə tuturdu. Fransada feodalizmin dağılması ilə burjuaziya (tacirlər, sənətkarlar, imkanlı kəndlilər) cəmiyyətin sosial cəhətcə ən fəal hissəsinə çevrilməyə başladılar.

Burjua siyasi iqtisadiyyat — tarixi və formalaşma xüsusiyyətləri əsasında istiqamətlərin, məktəblərin və ayrı-ayrı siyasi və iqtisadi düşüncə əsərlərinin fərqləndirilməsi zamanı Karl Marksın gətirdiyi iqtisadi doktrina tarixində müstəqil bir kateqoriya. Marksist, habelə vulqar, xırda burjua və s. iqtisadi düşüncə məktəbləri ilə birlikdə bu kontekstdə fərqlənir. Marksizmin meydana gəlməsi tarixində V. İ.Lenin “Marksizmin üç mənbəyi və üç komponenti” əsərindəki tərifinə görə burjua siyasi iqtisadiyyatı bu təlimin əsasında duran üç şərt və komponentdən biri kimi qəbul edilir. == Terminin etimologiyası == İqtisadi doktrina tarixinin marksist analizində, iqtisadi düşüncənin bir istiqaməti olaraq burjua siyasi iqtisadiyyatının meydana çıxması "kapitalist istehsal üsulunun formalaşması və proletaryanın inkişaf etməmiş sinif mübarizəsi" dövrünə təsadüf edir. "Burjua" tərifi burada "burjuaziya"-nın sosial-sinif kateqoriyası ilə əlaqələndirilir. Eyni zamanda, klassik iqtisadi düşüncə məktəbini bütün siyasi iqtisadiyyatdan təcrid edərək Karl Marks bununla "Burjua istehsal münasibətlərinin daxili asılılıqlarını araşdıran Uilyam Pettidən başlayaraq bütün siyasi iqtisadiyyatı nəzərdə tuturam" yazdı. Burjua alt tərifi burada açıqlanır.: birbaşa, burjuaziya sinfinin adı ilə - nəzəriyyəyə əvvəlcədən göndərilmiş məcmu hədəf qoyma, onun "hədəflənməsi". “Sənaye burjuaziyasının mənafelərini ifadə edən”) bu nəzəriyyə, burjuaziyanın iqtisadi fəaliyyəti üçün şərtlərin optimallaşdırılmasına yönəldilmişdir və müvafiq təkliflərin həyata keçirilməsi burjuvazinin təbiətinin özünün mənafeyinə uyğun gəlmişdir, “ağlabatan eqoizm” prinsipini rəhbər tutaraq ”. dolayı yolla - (sinifin adı ilk növbədə kapitalistlərin mənafelərinin irəli sürüldüyü ictimai münasibətlər sistemini göstərir) - əsas tədqiqat obyekti olan sosial-iqtisadi sistem kimi kapitalizm.