İflas
Müflisləşmə — iflas, bankrotluq.
var-yoxdan çıxmaq, öz öhdəliklərinə görə borclarını ödəməkdən imtina etmək, vəsaitin olmaması ucbatından borcunu ödəyə bilməmək, borcu ödəmək iqtidarında olmamaq;
məcazi mənada - imkansızlıq, iflas olmaq, plan və ümidlərin məhv olması.
İflas turizmi
İflas turizmi (ing. Bankruptcy Tourism or Forum Shopping) — bir şəxsin və ya təşkilatın daha əlverişli iflas qanunvericiliyinə malik olan başqa bir ölkədə və ya yurisdiksiyada iflas elan etmək məqsədilə oraya köçməsi və ya öz fəaliyyətini həmin məkana yönəltməsi praktikasını ifadə edir. Əsasən, borc tələblərindən qorunmaq, daha az sərt qaydalarla borcun yenidən təşkilini həyata keçirmək və ya aktivlərin qorunmasını təmin etmək üçün həyata keçirilir.
İflas turizmi qlobal iqtisadi sistemdə hüquqi boşluqlardan yararlanmaq üçün istifadə olunan bir yanaşmadır. Bu praktika borclulara qısamüddətli fayda gətirsə də, uzunmüddətli perspektivdə hüquqi və etik problemlər yarada bilər. Müxtəlif ölkələrdə qanunvericilikdə dəyişikliklər edilərək bu praktikanın məhdudlaşdırılması üçün tədbirlər görülür.
== Xüsusiyyətləri ==
Müflis şəxslərə və ya müəssisələrə daha yaxşı şərtlər təqdim edən ölkələr seçilir. Borcların daha tez bağışlandığı və ya aktivlərin daha çox qorunduğu yurisdiksiyalar üstünlük təşkil edir. Şəxs və ya müəssisə, borc öhdəliklərini minimuma endirmək üçün fərqli ölkələrin qanunvericiliyindəki uyğunsuzluqlardan istifadə edə bilər. Çox vaxt bu praktika beynəlxalq miqyasda fəaliyyət göstərən şirkətlər və ya yüksək məbləğdə borcu olan şəxslər arasında yayılmışdır.
İflas (film, 2004)
== Məzmunu ==
Film 70 il hakimiyyətdə olan Sovet İttifaqının mənfi və müsbət tərəflərini araşdırır.
Amerika İflas İnstitutu
Amerika İflas İnstitutu (ing. American Bankruptcy Institute) — müflisləşmə sahəsində 13 mindən çox mütəxəssisi birləşdirən təşkilat: hüquqşünaslar, hakimlər, hüquq müəllimləri, mühasiblər, investisiya bankirləri və şirkətlərin maliyyə sağlamlaşdırılması üzrə mütəxəssislər. İnstitut "müflisləşmə ilə bağlı məsələlər üzrə tədqiqat və təhsilə həsr olunmuş ən böyük multidisiplinar, qeyri-partiyalı təşkilat" kimi təqdim edir.
Amerika İflas İnstitutu məlumatı konfranslar və akademik jurnallar, o cümlədən Amerika İflas İnstitutu Hüquq İcmalı vasitəsilə yayır. Burada həm də müflisləşmə ilə bağlı konkret məsələlər üzrə müxtəlif fikirləri olan nümayəndələri bir araya gətirən dəyirmi masalar keçirilir. Bundan əlavə, Amerika İflas İnstitutu 11-ci Fəsil iflas qanunlarını öyrənmək və islahat etmək üçün komissiya yaratmışdır.
Detroyt iflası
Detroyt iflası — 2013-cü ildə ABŞ-ın Detroyt şəhərinin maliyyə öhdəliklərini yerinə yetirə bilmədiyi üçün rəsmi olaraq müflis elan edilməsidir. Bu hadisə ABŞ-da ən böyük şəhər iflası olaraq tarixə keçmişdir. Detroytin borcu və büdcə kəsiri təqribən 18-20 milyard dolları ötürdü, pensiya fondları, tibbi sığorta şirkətləri və şəhər işçilərini təmsil edən həmkarlar ittifaqları da daxil olmaqla şəhərin əsas kreditorları kimi hesab olunurdular.
== Əsas səbəbləri ==
Detroyt "Motor Şəhəri" olaraq tanınırdı və avtomobil sənayesinin mərkəzi idi. XX əsrin ortalarında General Motors, Ford və Chrysler kimi şirkətlərin qərargahı idi. XX əsrin ikinci yarısında xarici avtomobil istehsalçılarının rəqabəti və avtomobil istehsalının digər ölkələrə köçürülməsi nəticəsində şəhərin iqtisadiyyatı çökdü. Sənaye tənəzzülü əsas səbəblərdən biridir. 1950-ci illərdə şəhərin əhalisi 1,8 milyon idi, lakin 2013-cü ildə bu rəqəm təxminən 700 minə düşdü. Əhali itkisi vergi gəlirlərinin azalmasına və şəhərin maliyyə problemlərinin dərinləşməsinə səbəb oldu. Əhali azaldıqca, ictimai xidmətlər (polis, yanğınsöndürmə, yol təmiri və s.) zəiflədi.
Vətəndaşın iflası
Vətəndaşın iflası və ya şəxsi iflas (ing. Personal bankruptcy) — bir fərdin (fiziki şəxsin) öz borc öhdəliklərini ödəyə bilmədiyini rəsmi şəkildə bəyan etməsi və bu səbəbdən hüquqi müdafiə prosedurlarından yararlanmasıdır. Vətəndaşın iflası, adətən, şəxsin maliyyə vəziyyətinin çox ağır olması və bütün gəlirlərinin borclarını ödəməyə kifayət etməməsi halında tətbiq olunur. Bu prosedur borc tələblərinin yenidən təşkil edilməsinə, borcların qismən bağışlanmasına və ya ödənilməsinə yönəldilir.
Vətəndaşın iflası, ağır maliyyə vəziyyətinə düşən şəxslər üçün hüquqi müdafiə və borc yüklərindən qurtulmaq imkanı təqdim edir. Ancaq bu prosedur həm iqtisadi, həm də sosial təsirlər doğurur və şəxs üçün ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Azərbaycanda bu mexanizmin tətbiqi məhdud olsa da, qlobal praktikada fiziki şəxslərin iflası geniş yayılmışdır.
Fiziki şəxs iflasını elan edə bilər, əgər:
Borclarını ödəmək üçün kifayət qədər gəliri və ya aktivləri yoxdursa.
Borcların ümumi məbləği onun gələcəkdə ödəyə biləcəyindən qat-qat artıqdır.
Kreditorlarla danışıqlar vasitəsilə borcları yenidən təşkil etmək mümkün deyilsə.
İflasın proqnozlaşdırılması
İflasın proqnozlaşdırılması (ing. Bankruptcy prediction) — müəssisənin maliyyə dayanıqlığını qiymətləndirmək və gələcəkdə maliyyə çətinlikləri ilə üzləşə biləcəyini müəyyən etmək məqsədini güdür. Bu proqnozlaşdırma əsasən maliyyə analizləri və statistik metodlardan istifadə etməklə həyata keçirilir. Müəssisənin pul axınlarının çatışmazlığı iflasın ilkin siqnallarından biridir. Pul axını kəsiri tez-tez iflas riskinin artdığını göstərir.
== Əsas yanaşmalar və modellər ==
=== Maliyyə nisbətləri ===
Maliyyə nisbətləri (ing. financial ratios) — müəssisənin qısa müddətli öhdəliklərini ödəmək qabiliyyətini ölçür. Məsələn:
Cari nisbət (ing. Current ratio)
Sürətli nisbət (ing. Quick ratio)
Borc göstəriciləri — borcların maliyyə strukturu daxilində çəkisini göstərir
Borcun kapitala nisbəti (ing.