1) vətəndaşların seçki hüquqlarını, seçkili dövlət (Parlament) və Bələdiyyə orqanlarının yaradılması qaydalarını, seçicilərlə - seçilmiş şəxslər arası
mürəkkəb seçki prosesinə malik olan, dolayı seçki prosesinə malik olan (buna alternativ: birbaşa seçkidir) dövlətlərdə (ABŞ, Fransa, Finlandiya, Alman
(siyasi seçkilər) demokratiyanın postulatı; etimad əsasında, müəyyən qaydalar daxilində, seçməyə səlahiyyəti çatan vətəndaşların iki və ya daha çox se
(fransız sécularisatio, son latın saecularis-dünyəvi) - obyektiv mənası: kilsə, monastir mülkiyyətinin, əmlakının, torpaqlarının onlardan müsadirə edə
(latın selectio-seçmə, seçilmə) aparıcı (dövlət) vəzifələrinə namizədlərin seçilməsi ilə məşğul olan bir qrup (dairə) şəxs
(latın senatus, senex-qoca sözündən) 1) Qədim Romada Ali dövlət orqanlarından biri; zadəganlar şurası
(latın centrum-mərkəz) - bax mərkəzçilik.
(latın censura, censere-siyahıya alma, köçürmə sözündən) - qeyri demokratik siyasi-hüquqi rejimli dövlət273 lərdə; 1) insanlara müəyyən fəaliyyət növü
(fransız séparatisme, ltatın separatus-ayri, tək sözündən) ayrılmağa çalışma. Dövlət əhalisinin (əksər halda) milli azlıqlarının və ya müəyyən ərazidə
(rus analoqu сeцeссия; latın secessio-bölünmə, ayrılma, çıxıb getmə sözündən) - dövlətin hər hansısa bir hissənin-həmin dövlətin tərkibindən çıxması,
(latın sessio-məclis, yığıncaq) 1) parlament yığıncağı, - dövlətin (və ya beynəlxalq ictimaiyyətin) parla275 mentinin dövri (növbəli və ya növbədənkən
cinayət hüququnda, vəzifə cinayətlərinə aid olan cinayət növü: vəzifəli şəxsin işə vicdansızcasına yanaşması və ya işə etinasızlıq göstərilməsi nəticə
dövlət və qeyri-dövlət orqanlarının və ya vəzifəli şəxslərin öz məqsəd və vəzifələrini (bəzi hallarda: siyasi konsepsiyasını) rahat və sərbəst həyata
vətəndaşın seçkilərdə (referendumlarda) sərbəst və müstəqil surətdə iradəsinin ifadə etdirilməsidir. Seçiciyə qarşı mümkün ola biləcək hər hansı təzyi
(rus anoloqu распоряжeниe) - 1) Ali hakimiyyət orqanının - Prezidentin (vahid şəkildə), Mərkəzi hakimiyyət orqanının - Hökümət (kollektiv şəkildə) və
seçki prosesinin vacib, həlledici mərhələsi. Bir və ya iki turda keçirilir. O (S.), bir qayda olararaq, səsvermə hüququna malik olan vətəndaşlar (seçi
xalq tərəfindən (hər bir konkret şəxs tərəfindən) dövlətin idarəedilməsi üçün mühüm vasitə, siyasi subyektlərin (vətəndaşın, qrupların, ictimai-siyasi
öz vətənində, vətəndaşı olduğu dövlətdə insanın siyasi məsləklərinə, fəaliyyətinə görə əsasən dövlətin hakimiyyət orqanları tərəfindən təqib və təzyiq
(tərəflər) (latın subjectusbünvövrədə duran) - politoloji kateqoriya, hansı ki, siyasi arenada (səhnədə) kimin birinci dərəcəli (aparıcı), kimin ikinc
vətəndaşlarının yüksək sosial təminatlı, normal həyat şəraitinin və sosial risklərdən təminatlı geniş sistemi ilə xarakterizə edilən dövlət növü
cəmiyyətin inkişafında onun siyasi və sosial-iqtisadi quruluşundakı köklü keyfiyyət dəyişiklikləri ilə əlaqədar olan kəskin dönüş, çevriliş; öz dövrün
(latın status-vəziyyət) ubyektin dövlətdə, cəmiyyətdə tutduğu yeri, hüquqi mövqei (və ya beynəlxalq ictimaiyyətdə tutduğu yeri, əgər beynəlxalq status
(son latın statut, latın statuere-qərara almaq, statuo-qərara alıram sözlərindən) - (əsas qanun, nizamnamə) - 1) orta əsrlərdə şəhərlərin və şəhərdaxi
(latın stimulus-hərfi mənada: iti uclu çubuq) 1) müəyyən işin görülməsinə, müəyyən hərəkətlərin edilməsinə həvəsləndirən, şirnikləndirən sövq edən səb
(latın subrogatio) - köhnə qanuna edilən cüzi əlavə.
(latın subsidium-yardım, kömək) - dövlət büdcəsi vəsaiti hesabına yerli hakimiyyət orqanlarına, təsərrüfatın müəyyən sahələrinə, habelə hüquqi və fizi
(alman Souveränität, fransız souveraineté - Ali hakimiyyət sözündən) - müstəqilllik və hakimiyyətin aliliyi deməkdir; 1) Хalq suverenliyi - bütöv (abs
(fransız chantage-hədə-qorxu ilə tələb etmə, hədələməklə alma) 1. tamah məqsədi ilə və ya digər məqsədlərlə insanın şərəf və ləyaqətini alçaldan (həqi
vətəndaşın digər şəхslərə öz seçki hüququnun həvalə edilməsinin yol verilməzliliyi və, başqalarının iştirakı olmadan, seçki bülletenini bilavasitə seç
(hüquq tərəfindən müdfiə edilməsi) qanunvericiliklə qorunan şəxsi, qeyri-əmlak xarakterli və özgələşdirməyən nemətlər: şərəf – insanın, yaxud təşkilat
(yunan téchnē-sənət, ustalıq və kratóshakimiyyət) - 1) cəmiyyətin elitar təbəqəsinə mənsub olan, iri kapitalist müəssisələrini müvəffəqiyyətlə idarə e
(yunan theokratia-hərfi mənası: allahın hakimiyyəti; theōs-allah və krātos-hakimiyyət) - siyasi və dini hakimiyyətin rühanilərə məxsus olduğu dövlət i
(latın terror-dəhşət, qorxu, vahimə; terreoqorxutmaq, dəhşətə gətirmək) qorxutma, dəhşətə salma, tədhiş etmə; ictimai və siyasi sabitliyi sarsıtma, ic
(ərəb; latın anoloqu revisio) - 1) dövlət tapşırığını yerinə yetirilməsini; təsərrüfat əməliyyatlarının qanuniliyini; maliyyə və smeta intizamına riay
idarəetmənin təşkili forması; kollegiallıq idarəetmənin alternativi; bu zaman müəssisə, idarə və, yaxud təşkilatın idarəetmə orqanına bir şəxs başçılı
bu, şəхsin öz hüquqlarını, azadlıqlarını və maraqlarını həyata keçirilməsi üçün bərabər imkanlar yaradan, sosial-iqtisadi, siyasi, mənəvi, hüquqi, təş
(ərəb; yunan analoqu kritikế) ictimai inkişafın ziddiyətlərini açmaq və aradan qaldırmaq metodu; demokratiyanın və aşkarlığın vacib institutlarından b
iqtisadi qanunlar sistemi ilə obyektiv surətdə şərtləndirilmiş dövlət təsərrüfat metodu. Minimum xərclər ödəməklə-maksimim nəticə əldə etmə məqsədini
hər hansı proqramı, yaxud məqsədi birlikdə həyata keçirən, özünün Nizamnaməsini (qanunvericilik çərçivəsindən çıxmamaq şərti ilə) müəyyən etdiyi üsul
işçilərin təşkil olunmuş qaydada iqtisadi və ya siyasi tələbləri irəli sürməklə, əmək fəaliyyətini dayandırmaqla, mübarizə aparma vasitələrindən biri
(yunan timo-qiymətləri, dəyərləri, şərəf və kratos-hakimiyyət) - oliqarxiyanın xüsusi forması, harada ki, dövlət hakimiyyəti yüksək mülki senzə malik
hakimiyyət subyekti tərəfindən hakimiyyətin təşkil və həyata keçirilməsində kütləvi (ümumi) xarakterinin olmaması ilə fərqlənən siyasi hakimiyyət təza
(yunan týrannos-hökmdar, hakim) zalım, hökmdar, müstəbid; 1) Qədim Yunanistanda və XIII-XVI əsrlərdə İtaliyanın şəhər-respublikalarında hakimiyyəti zo
yunan turannia, týrannis) - 1) tiran hakimiyyəti, qəddarlıq, zülmkarlıq, istibdad hökuməti, dövləti; tiranlıq; istibdad üsullu idarəçilik; 1) Qədim Yu
latın tolerantia-dözüm, səbr) - öz baxışlarına, mövqelərinə, inanclarına uyğun olmayan, hətta onlara zidd gedən digərlərin baxışlarına, mövqelərinə, i
(son latın totalitas-dolğunluq, bütövlük, tamlıq, totus-tam, bütöv) - demokratik institutların ləğv edilməsi, hakimiyyət resurslarının monopoliyası (i
(latın tribunal-divanxana; Məhkəmə; əsas mənası: Qədim Romada mühüm vəzifəli şəxslərin-konsulların, pretorların xidməti vəzifələrini yerinə yetirməkdə
(fransız unitaire, latın unitas-birlik, vahid sözündən) vahid dövlət; dövlətin vahid mərkəzdən idarə olunması ilə səciyyəvi olan, yəni vahid Konstitus
(fransız urbanisation; latın urbanusşəhərlə bağlı (əlaqəli) olan; urbs-şəhər sözündən) cəmiy295 yətin inkişafında şəhərlərin rolunun artmasını göstərə
(rus analoqu бeзпризорность) həddi-büluğa çatmamış yeniyetmələrin (uşaqların) daimi yaşayış və məşğuliyyətini itirməklə ailədən uzaqlaşması; sosial fə