Kölə qadınla cinsi əlaqəyə girməzdən öncə iddə müddətinə də istibra deyilir. Bu müddət onun öncəki kişidən hamilə olub-olmamağını müəyyən etmək üçün v
qadınlarda üç gündən az və ya on gündən çox müddətdə axan qan bu adla ifadə edilir. Bir çox hallarda istihazə qanının axması qadında hər hansı bir xəs
ilə yumaq lazımdır. Daşla da təmizlənmək mümkündür. Belə olanda ya üç daş, ya da bir daşın üç tərəfini istifadə etmək olar
lüğətdə “gözəl saymaq və ya hər hansı bir şeyi gözəl görmək” mənalarına gəlir. İstihsan fiqh üsulunda müctəhidin daha qüvvətli qəbul etdiyi bir dəlild
müsəlmanın hər hansı bir işi görməzdən əvvəl, bu işin onun üçün xeyirli olub-olmamağını öyrənmək məqsədi ilə iki rükətli istixarə namazını qılıb, dual
bədəndən sidik və nəcis ayrıldıqdan sonra bulaşmış yerlərin təmizlənməsidir. Təmizlik üçün ən üstün vasitə su hesab edilir
hər hansı bir məsələ üzrə Quran ayələri, hədislər, qiyas və alimlərin icmasından birbaşa hüquqi hökm vermək mümkün olmazsa, müctədidin cəmiyyət üçün x
gecə namazının qılındığı vaxtdır. O vaxt vacib olan işa namazı qılınır. Bu vaxt gün batandan bir qədər sonra başlayıb gecənin yarısına qədər davam edi
İslam ənənəsində Allahın Musadan sonra İsrail oğullarına göndərdiyi peyğəmbərlərdən biri olmuşdur. O, Harun peyğəmbərin soyundan olmuş, Tövratın qanun
sufilikdə sıxıntıdan sonra rahatlıq tapma halıdır. İtminan Quranda (13: 28, 89: 27) hər hansı bir şeyə bağlanma və bunun nəticəsi olaraq rahatlıq tapm
bax: NİKAH
Allahın varlığı və birliyinə inanmayan insanlardır. Quranın 109-cu surəsi “Kafirun” (kafirlər) adlanır
rəvayətlərə görə Musa peyğəmbərin davamçılarından biri, sonra isə İsrail oğullarının peyğəmbəri olmuşdur
müsəlmanlar tərəfindən müqəddəs yer kimi qəbul edilən Məscidül- Həramın tam ortasında yerləşən, qara parça ilə örtülmüş kiçik tikilidir
bax: GÜNAH
İslamda şəriət qanunlarına görə işlənilmiş günah qarşılığında günahı yüngülləşdirmək məqsədi ilə edilən hər hansı bir əməldir
Allahın varlığı və birliyi, sifətləri, peyğəmbərliyin mahiyyəti, vəhy və möcüzə kimi problemləri öyrənən elm sahəsidir
ərəb dilində söz mənasını ifadə edən kəlam termini Tanrı sözü, İlahi qanun kimi də istifadə edilir. İsa peyğəmbərin adlarından biri məhz “Kəlamullah”
İslamı qəbul etmənin sözlü ifadəsi və təsdiqidir. Kəlimeyi-şəhadət “Əşhədü ən lə ilahə illəllah və əşhədü ənnə Muhammədən əbduhu və rasuluh” kimi ifad
mənəvi cəhətdən yüksələn mömin şəxsin fövqəltəbii bacarığa və istedada sahib olmasıdır. İlahiyyatçılara görə kəramət sahibi insanlar, ancaq möhkəm ina
lüğətdə “qazanma, iş, toplama, ruzi axtarma, istəmə, əldə etmə, səy göstərmə və qazanc yolu” kimi mənaları ifadə edir
hər hansı bir insanın üstün keyfiyyətləri səbəbi ilə digər insanlara yuxarıdan aşağı baxmasıdır. Əxlaqi bir problem kimi kibr İslamda pis əməllərdən h
İspaniya və şimali Afrikanın bir hissəsini əhatə edən İslam dövləti olmuşdur. İspaniyanı müsəlmanlar miladi 712-ci ildə fəth etmişdirlər
süfi təriqətlərindən birinin davamçılarıdırlar. Təriqətin adı Nəcməddin Kübra (540/1145 – 618/1221) ilə bağlıdır
Allahın varlığı və birliyini inkar etməkdir. İslam məzhəblərinin əksəriyyətinə görə İslamdan başqa bütün inanclar küfr hesab edilir
(329/941 ildə vəfat etmişdir) – görkəmli İslam alimi, mühəddis və fəqih olmuşdur. Cəfəri məzhəbinin inkişaf etməsində böyük səylər göstərmişdir
bax: ƏRŞ.
İslam alimləri tərəfindən səhihlilik dərəcəsinə görə qəbul edilmiş altı hədis toplusudur. Bunlar Buxari və Müslimin “Əs-Səhih”, Əbu Davud və Nəsainin
dini rəvayətlərə görə Adəmin oğulları olmuşdurlar. Qabil kiçik qardaşı Habili həsəd üzündən öldürmüşdür
İslamla Hind inanclarını, mistika və xristian qnostisizmini özündə birləşdirən sinkretik xüsusiyyətə malik məzhəbdir
Musa peyğəmbərin dövründə çoxlu var-dövlətə və böyük istedada sahib olmuş insandır (Quran, 28: 76-82)
din və müqəddəs amallar uğrunda düşmənlə döyüşən müsəlmandır. İslam tarixinin ilk dövrlərindən başlayaraq din uğrunda müqəddəs müharibələr aparılmışdı
şəriət qanunu ilə məhkəmə işlərini icra edən şəxsdir. Ənənəyə görə qazi hökmləri fiqhə əsaslanaraq verməlidir (Buna dair Quranın 38: 26, 5: 49, 5: 42,
duyğu orqanları ilə duyulmayan, insan əqli ilə dərk edilməyən, yalnız Allah tərəfindən bilinən gizli şey və ya anlayışdır
sufi ənənəsində mənəviyyat yolçusunun özünü itirməsi, sonra isə həqiqəti özündə tapmasıdır. Allahın çoxsaylı təzahürlərini duyan və dərk edən sufi öz
hər hansı bir şəxsin arxasın- ca onun xoşuna gəlməyəcək şəxsi həyatına aid hər hansı bir hadisəni və ya şeyi başqalarına danışmasıdır
Əli ibn Əbu Talibin oğlu Məhəmməd ibn Hənəfiyyənin imamətini qəbul edən dini cərəyanın ardıcılları olmuşdurlar
bax: MƏZAR.
sufilikdə ruhun cəzalanma qorxusu ilə sıxılması, sonra mükafat alma ümidi ilə genişlənməsi hallarıdır
bax: QƏZA VƏ QƏDƏR.
insanın iradə azadlığına üstünlük verən dini cərəyanın mənsubları olmuşdurlar. Taleyi mütləqləşdirən cəbrilərə qarşı çıxış edirdilər
tanınmış sufi təriqətlərindən birinin davamçılarıdırlar. Onlar Cüneyd Bağdadinin “ayıq halda” mənəvi yolu keçmək ideyasına üstünlük verirdilər
Ramazan ayının son gecələrindən biri belə adlanmaqdadır. Bu gecə Allahdan Məhəmməd peyğəmbərə ilk vəhy nazil olunmuşdur
yoxsulluq içində yaşayan, dilənçiliklə məşğul olan, şəriət qanunlarına əməl etməyi özlərinə vacib bilməyən sufi təriqətlərindən birinin mənsublarıdırl
müharibə zamanı ələ keçirilmiş və beş yerə bölünən sərvətdir. Qənimətin götürülməsi haqqında Quranda (8: 1) ayə vardır
ismaililərə yaxın olan dini cərəyanın mənsubları olmuşdurlar. III/IX əsrdə qərmətilər Abbasi xilafətini sarsıdan böyük üsyan qaldırmışdırlar
başqasının əmlakını, malını və mülkünü zorla ələ keçirmək və ya mənimsəməkdir. İslam hüququna görə qəsb haram əməllərdən hesab edilmişdir
hər hansı bir şəxsin həyatına qəsd edərək öldürməkdir. İslam hüququnda qəsdən insanı öldürmək ən böyük günahlardan hesab olunur (Quran, 5: 32; 4: 93)
Quran təfsirlərinə görə cəhənnəmin dibində irinlə dolu dərin quyudur. Burada namazı tərk edərək gününü əyləncələrdə, eyş-işrətdə keçirən fasiq müsəlma
namazların ikinci və sonuncu rükətlərində oturaraq təşəhhüd duasının oxunmasıdır. Bəzi ilahiyyatçıların fikrincə dörd rükətli namazların ikinci rükəti