rostr

Lasianthus rostratus (lat. Lasianthus rostratus) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin lasianthus cinsinə aid bitki növü.

Leopold Rostropoviç (rus. Леопо́льд Ростропо́вич; 26 fevral 1892, Voronej, Rusiya imperiyası — 31 iyul 1942, Orenburq, SSRİ) — sovet violonçelisti, pedaqoqu və dirijoru, Saratov və Azərbaycan konservatoriyalarının professoru. Mstislav Rostropoviçin atası. == Erkən illəri və təhsili == Leopold Rostropoviç Voronej şəhərində pianoçu və pedaqoq Vitold Rostropoviçin ailəsində anadan olub. Atası Voronejə 1870-ci illərin sonunda gəlmişdi. Anası — Matilda Aleksandrovna Pule. Leopold hələ kiçik yaşlarından atasından fortepianoda çalmağın, bəstələməyin yollarını öyrənirdi, lakin onun peşəkar gələcəyini violonçelist Aleksandr Lukiniçlə görüşü təyin etdi. Milliyyətcə çex olan Lukiniç Vitold Rostropoviçlə ansamblda çalırdı. Məşqlərdə iştirak edən kiçik Leopold violonçel alətinə vurulur. Lukiniç Leopoldla ciddi məşğul olur.

Leopold və Mstislav Rostropoviçlərin ev-muzeyi — dünya şöhrətli violonçelist, Mstislav Rostropoviçin anadan olduğu və uşaqlıq illərini keçirdiyi evdə yerləşən muzey. Muzey 2002-ci il mart ayının 4-də açılmışdır. == Ekspozisiya == Muzeyin ekspozisiyasında M. Rostropoviçin uşaqlıq, gənclik, həyat və yaradıcılıq illərinin çiçəkləndiyi dövrləri əks etdirən maraqlı materiallar nümayiş etdirilir. Muzeyin ekspozisiyası iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə Rostropoviçlər ailəsinin yaşadığı evin ab-havası, o dövrkü mühit əks etdirilmişdir. Muzeydə nümayiş olunan eksponatlar arasında Leopold Rostropoviç tərəfindən oğluna yazdığı (1942-ci il) məktub da vardır. Bu məktub M. Rostropoviç üçün hər bir zaman mənəvi dayaq olmuşdur. Ekspozisiyanın ikinci hissəsində M. Rostropoviçin həyat və yaradıcılığının mühüm anları, onun Bakı ilə əlaqələrini təsdiqləyən materiallar nümayiş olunur. Muzeydə M. Rostropoviç haqqında filmlər, maestronun ifası ilə yazılmış audio kasetlər və disklər vardır. Muzeydə daima olaraq Rostropoviçin ifasında musiqi (Bax, Bethoven) və onun dirijorluğu altında simfonik musiqilər səslənir.

Shinnersoseris (lat. Shinnersoseris) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Shinnersoseris rostrata (A.Gray) Tomb Sinonim Lygodesmia juncea var.

Shinnersoseris (lat. Shinnersoseris) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Shinnersoseris rostrata (A.Gray) Tomb Sinonim Lygodesmia juncea var.

Mstislav Leopoldoviç Rostropoviç (27 mart 1927[…], Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ – 27 aprel 2007[…], Moskva, Rusiya) – violenç ifaçısı və dirijor. SSRİ xalq artisti (1966). Musiqiçi olmaqla bərabər, ictimai xadim, insan hüquq və azadlıqlarının fəal müdafiəçisi kimi də tanınırdı. XX əsrin ən dahi violençel ifaçılarından biri sayılır. Lenin mükafatı (1964), 2-ci dərəcəli Stalin mükafatı (1951), Rusiya Federasiyasının Dövlət mükafatı (1995), RSFSR adına Dövlət Mükafatı laureatı, beş dəfə Qremmi mükafatı laureatı. SSRİ xalq artisti Qalina Vişnevskayanın həyat yoldaşı olub. 1974-cü ildən ailəsi ilə birlikdə xaricdə yaşayıb; 1978-ci ildə SSRİ vətəndaşlığından məhrum edilib, 1990-cı ildə Sovet vətəndaşlığına bərpa edilib. == Həyatı == Mstislav Rostropoviç 1927-ci ildə Azərbaycanda, Bakı şəhərində dünyaya gəlmişdir. Atası Leopold Rostropoviç qismən belorus-polyak zadəganlar nəslinə məxsus Orenburqdan Bakıya mühacirət etmiş rus əsilli musiqiçi idi. Rostropoviç uşaqlıq və gənclik illərini Bakıda keçirmişdir.

Arı qaş səhləbi (lat. Ophrys apifera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin ofris cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, endemik növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 20-30 sm hündürlükdədir. Soğanaqları şarvari və ya xırda ellipsvaridir. Yarpaqları iti, uzunsov, lansetvaridir. Çiçək yanlığı lansetvari, yumurtalıqdan uzundur. Çiçək yanlığının kənar yarpaqları uzunsov, küt, parlaq və ya açıq-çəhrayı rəngli, 5 damarlıdır.

Penstemon rostriflorus (lat. Penstemon rostriflorus) — bağayarpağıkimilər fəsiləsinin penstemon cinsinə aid bitki növü.

Psychotria rostrata (lat. Psychotria rostrata) — boyaqotukimilər fəsiləsinin psixotriya cinsinə aid bitki növü.

Rostral sütun (rus. Ростральные колонны) – Sankt-Peterburqun mərkəzində, Vasilevski adasında yerləşən memarlıq abidəsi. XIX əsrdə Rusiyanın şimal paytaxtının liman mayakı kimi istifadə olunmuşdur. == Tarixi == Rostral sütunlar 1810-cu ildən etibarən, sütunları gəmi rostrları ilə bəzəyən fransız memar Jan Toma de Tomonun layihələri əsasında inşa edilməyə başlanmışdır. Bu cür dizayn ölkənin donanmasının gücünü göstərməklə yanaşı, həm də sütunları məhv edilmiş düşmən gəmilərinin rostrları (lat. Rostra, cəm şəklində lat. Rostrum, gəminin burnu) ilə bəzəmək kimi Qədim Roma adətinə əsaslanır. Sütunun layihəsi üzərində həm dəVoloqod quberniyasında kasıb kəndli ailəsindən çıxmış məşhur bənna Samson Suxanov işləmişdir. Sütun altlığındakı heykəllər İ. Jamberlen və J. Tibo tərəfindən işlənmişdir. Sütunun açılışı 1815-ci ildə baş tutmuş və mayak 1885-ci ilə kimi gecələr və dumanlı havalarda yandırılmışdır.

Rəngbərəng tənbəlcüllütlər (lat. Rostratulidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin çovdarçıkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.

Rostroconchia (lat. Rostroconchia) — heyvanlar aləminin molyusklar tipinə aid heyvan sinfi.

Sesbania rostrata (lat. Sesbania rostrata) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin sesbaniya cinsinə aid bitki növü.

Shinnersoseris (lat. Shinnersoseris) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Shinnersoseris rostrata (A.Gray) Tomb Sinonim Lygodesmia juncea var.

Solanum rostratum (lat. Solanum rostratum) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinin quşüzümü cinsinə aid bitki növü.

Tracyina (lat. Tracyina) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Viola rostrata (lat. Viola rostrata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Lophion rostratum (Muhl. ex Pursh) Nieuwl. == Yarımnövləri == Viola rostrata var. japonica (W.Becker & H.Boissieu) Ohwi Viola rostrata var.

Vitold Rostropoviç (rus. Витольд Ростропович; 22 aprel 1856, Varşava quberniyası, Rusiya imperiyası — 25 sentyabr 1913, Voronej, Rusiya imperiyası) — pianoçu, pedaqoq, bəstəkar, naşir və fortepiano üçün pedaqoji pyeslər toplusunun tərtibçisi. Violonçelist Leopold Rostropoviçin atası, violonçelist Mstislav Rostropoviçin babası. == Həyatı == Vitold 1870-ci ildə Leypsiqə köçür və orada mühəndis işini öyrənir. Eyni zamanda konservatoriyanın professorları Reyneke və Yadassonun rəhbərliyi altında musiqi təhsili alır. Musiqiyə olan hədsiz məhəbbət onu təmamilə özünə cəlb edir və artıq 1870-ci illərin axırlarında Vitold Rostropoviç Voronejda müəllim kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. 1880-ci ilin sentyabr ayında Voronej oğlanlar gimnaziyasında fortepiano üzrə müəllim işləyir. 16 il gimnaziyada müəllimlik fəaliyyət göstərən Rostropoviçin rəhbərliyi altında çoxlu gənc istedadlar təhsil almışlar. 1880-ci illərin əvvəllərində Voronejda musiqi həyatının canlandığı bir zamanda musiqiçilərin qastrol səfərləri, gecə konsertləri, şəxsi məktəblərin açılması bütün qüvvə və həvəslə işləyən yerli insanlardan güc tələb edirdi. Belə ki, 1883-cü ildə "Rus musiqi cəmiyyəti" şöbəsinin Voronejda yaradılmasında zəhməti olanlar sırasında xüsusilə pianoçu Vitold Rostropoviçin də böyük rolu olmuşdur.

Astragalus rostratus (lat. Astragalus rostratus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu: "Məlumat azlığı" – DD. Qafqazın endemik növüdür. == Təbii yayılması == Kiçik Qafqazın cənub sahəsi (Yuxarı Qarabağ, Zəngilan rayonu – Pirçevan kəndinin ətrafında). == Botaniki təsviri == 16 sm-dək hündürlükdə, çoxillik ot bitkisidir. Yarpaqcıqlar 7-11 cüt, sivriləşmiş, 13 mm-dək uzunluqda, 1-1,5 mm enində, üst hissədə zəif, aşağı hissədə isə sıx sıxışdırılmış boz-tükcüklüdür. Salxım çiçək qrupu boş, 6-12 çiçəklidir. Kasacıq sıxışdırılmış ağımtıl və qara tükcüklü; dişlər bizvari; 2-3 dəfə borucuqdan qısadır. Paxlalar düz, silindrik, 4,5-6 sm uzunluğunda, nazik, 10 mm-dək uzunluqda buruncuqludur. == Ekologiyası == Çiçəkləmə-meyvə əmələgətirmə dövrü may-iyun-iyul aylarına təsadüf edir.

Bebb söyüdü (lat. Salix bebbiana) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Salix bebbiana var. perrostrata (Rydb.) C.K.Schneid. Salix livida var. occidentalis A.Gray Salix perrostrata Rydb. Salix rostrata Richardson Salix rostrata var. perrostrata (Rydb.) Fernald Salix starkeana subsp.

Viola riviniana (lat. Viola riviniana) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin bənövşəkimilər fəsiləsinin bənövşə cinsinə aid bitki növü.

Echinodorus berteroi (lat. Echinodorus berteroi) — bitkilər aləminin baqəvərçiçəklilər dəstəsinin baqəvərkimilər fəsiləsinin exinodorus cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Alisma berteroanum Balb. ex Schult. & Schult.f. Alisma berteroi Spreng. Alisma sprengelii Rich. ex Kunth Echinodorus cordifolius var. berteroanus (Balb. ex Schult.

Eucalyptus fibrosa (lat. Eucalyptus fibrosa) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Heterotipik sinonimləri === Eucalyptus bowmanii F.Muell. ex Benth. Eucalyptus siderophloia var. rostrata Benth.