Diskordant sahil
Diskordant sahil- (lat.discordans-qeyri-uyğun) Qırışıq tektonik strukturlu, adətən çoxlu miqdarda körfəz və buxtalarla parçalanmış və mürəkkəb sahil xətti əmələ gətirən dəniz və ya okean sahilinə deyilir. Məsələn: Kiçik Asiyanın qərb sahili.
Lacivərd sahil
Lacivərd sahil (fr. Côte d'Azur) və ya Fransız Rivyerası (ing. French Riviera) — Fransanın cənub-şərq qurtaracağındakı Aralıq dənizi sahil xətti. Rəsmi sərhədi yoxdur, lakin Lacivərd sahil dedikdə adətən şərqdə Fransa-İtaliya sərhədindəki Mentona, qərbdə isə Tulon, Le-Lavandu və ya Sen-Tropenin bir hissəsi nəzərdə tutulur. Sahil Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azür regionundadır.
Laqunlu sahil
Laqunlu sahil (rus. лагунный берег, ing. lagoon coast) — sahil tipi, sahil xəttinin bütün girinti-çıxıntıları (körfəzlər, limanlar və s.) açıq dənizdən qum təpələri və tirələri ilə ayrılaraq sahil boyunca uzanan laqun zənciri əmələ gətirir.
Sahil
Sahil (rus. берег, ing. coast) ― su hövzəsinin (okean, dəniz, çay, göl) quru ilə kəsişmə xətti. Quru ilə dənizin adətən sahil xətti adlanan sərhəddi əslində geniş zolaqdan ibarətdir. Burda Yerin keyfiyyətcə fərqli iki əsas səthi- okean səthi və materik səth bilavasitə təmasdadır. Bu qarşılıqlı əlaqədə atmosferdə iştirak edir. Sahillərin formalaşmasında materikin (adanın) geloji, relyefi, dənizin ləpədöymə işi, habelə qurunun yüksəkliyinın və dəniz səviyyəsinin tərəddüdü böyük rol oynayır. Sahilllərin formalaşmasında okean axınları, dənızə tökülən çaylar, sahilboyu bitkilər və fauna, sahil buzları da iştirak edir. Su hövzələrində Sahil formalaşdıran əsas amil dalğa və ləpədöyənlə, axar sularda isə əsasən yataq axınları ilə əlaqədardır. Sahil təsnifatı morfoqrafik, struktur, dinamik, genetik və b.
Mavi sahil
Lacivərd sahil (fr. Côte d'Azur) və ya Fransız Rivyerası (ing. French Riviera) — Fransanın cənub-şərq qurtaracağındakı Aralıq dənizi sahil xətti. Rəsmi sərhədi yoxdur, lakin Lacivərd sahil dedikdə adətən şərqdə Fransa-İtaliya sərhədindəki Mentona, qərbdə isə Tulon, Le-Lavandu və ya Sen-Tropenin bir hissəsi nəzərdə tutulur. Sahil Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azür regionundadır.
Qərb Sahil
İordan çayının qərb sahili (ərəb. الضفة الغربية, aḍ-Ḍiffah al-Ġarbiyyah; ivr. הַגָּדָה הַמַּעֲרָבִית, HaGadáh HaMaʽarávit) — Ön Asiyanın Levant bölgəsində, Aralıq dənizinin sahili yaxınlığında yerləşən, şərqdən İordaniya və Ölü dənizlə, cənubdan, qərbdən və şimaldan isə İsraillə həmsərhəd olan, dənizə çıxışı olmayan ərazi. Bölgə Fələstin Dövlətinin iddia etdiyi iki ərazidən (digəri Qəzzə zolağıdır) böyüyüdür.
İordan çayının qərb sahili qismən Fələstinin idarəsi altında olan 165 Fələstin anklavına bölünür. İordan çayının qərb sahilinin qalan hissəsi, o cümlədən 200 İsrail yaşayış məntəqəsi tam İsrailin nəzarəti altındadır. Ərazinin 2 747 943 nəfər fələstinli əhalisi var və təxminən 220 000-i Şərqi Qüdsdə olmaqla 670 000-dən çox israilli köçkün burada yaşayır.
Sahil (ad)
Sahil — şəxs adı və təxəllüs.
Sahil Qasımov — Benilüks Azərbaycanlıları Konqresinin sədri
Sahil Məmmədov
Sahil Məmmədov (milli qəhrəman) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı.
Sahil Məmmədov (Rasim oğlu) — II Qarabağ müharibəsi şəhidi.
Sahil Məmmədov (gizir) — II Qarabağ müharibəsi şəhidi.
Sahil Məmmədov (şəhid) — 2016-cı ildə şəhid olmuş əsgər.
Sahil (coğrafiya)
Sahil (rus. берег, ing. coast) ― su hövzəsinin (okean, dəniz, çay, göl) quru ilə kəsişmə xətti. Quru ilə dənizin adətən sahil xətti adlanan sərhəddi əslində geniş zolaqdan ibarətdir. Burda Yerin keyfiyyətcə fərqli iki əsas səthi- okean səthi və materik səth bilavasitə təmasdadır. Bu qarşılıqlı əlaqədə atmosferdə iştirak edir. Sahillərin formalaşmasında materikin (adanın) geloji, relyefi, dənizin ləpədöymə işi, habelə qurunun yüksəkliyinın və dəniz səviyyəsinin tərəddüdü böyük rol oynayır. Sahilllərin formalaşmasında okean axınları, dənızə tökülən çaylar, sahilboyu bitkilər və fauna, sahil buzları da iştirak edir. Su hövzələrində Sahil formalaşdıran əsas amil dalğa və ləpədöyənlə, axar sularda isə əsasən yataq axınları ilə əlaqədardır. Sahil təsnifatı morfoqrafik, struktur, dinamik, genetik və b.
Sahil (dəqiqləşdirmə)
Sahil — quru ilə kəsişmə xətti.
Sahil qəsəbəsi — Azərbaycanın Qaradağ rayonunda qəsəbə.
Sahil (qəsəbə)
Sahil (əvvəlki adı: rus. Примо́рск; Primorsk; Dənizkənarı) — Azərbaycanın Qaradağ rayonunda şəhər tipli qəsəbə. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Qaradağ rayonunun Dənizkənarı qəsəbə inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki Dənizkənarı şəhər tipli qəsəbə Sahil şəhər tipli qəsəbə, Dənizkənarı qəsəbə inzibati-ərazi vahidi Sahil qəsəbə inzibati-ərazi vahidi adlandırılmışdır.
Qəsəbə dəniz sahilində yerləşdiyi üçün belə adlandırılmışdır.
Sahil qəsəbəsində 1949-cu ilə qədər balıq vətəgəsi olub. Qəsəbənin yaranma tarixi 1949-cu ildə Qaradağ Sement Zavodunun tikintisi ilə bağlıdır. Belə ki, həmin dövrdə Keşlə qəsəbəsində yerləşən sement zavodunun Bakı şəhərinin mərkəzindən Qaradağ Dəmir Yolu stansiyasının yaxınlığına köçürülməsi qərara alınmışdır. Zavodun tikintisi və gələcək fəaliyyəti ilə əlaqədar dənizin kənarında ilk yaşayış evləri tikilmiş, 1951-ci ildə zavodun I və II texnoloji xətləri işə salınmış və 1952-ci ildə Sahil qəsəbəsi inzibati ərazi vahidliyi kimi təşkil olunmuşdur.
Qəsəbə Xəzər dənizi sahilində yerləşir. Küləkli, az rütubətli havası var.
Sahil Alahverdovi
Sahil Alahverdovi (gürc. სახილ ალახვერდოვი) və ya Sahil Allahverdiyev (9 yanvar 1999, Soğanlıq) — Azərbaycan əsilli Gürcüstan boksçusu. 2020-ci il Tokio Yay Olimpiya Oyunlarının iştirakçısı.
5-ci sinifdə oxuyarkən boksla məşğul olmağa başlayıb. Boksçu kimi yetişməsində məşqçisi Füzuli Ələkbərovun böyük rolu olub.
2013-cü ildə tələbələr arasında, 2014 və 2015 illərdə isə gənclər arasında Gürcüstan çempionu olub.
2015-ci ildə Lvov şəhərində keçirilmiş yeniyetmələr arasında Avropa çempionatında 46 kq çəki dərəcəsində qalib olub. 2016-cı ildə Anapa şəhərində keçirilmiş gənclər arasında Avropa çempionatında gümüş, 2017-ci ildə Antalya şəhərində keçirilmiş gənclər arasında Avropa çempionatında isə qızıl medal qazanıb.
2019-cu ildə Minsk şəhərində keçirilmiş II Avropa Oyunlarında gümüş medal qazanıb.
2021-ci ildə Belqradda keçirilmiş dünya çempionatının yarımfinalında Tayland təmsilçisi Vuttiçay Yuraçaya məğlub olaraq, bürünc medalla kifayətlənib.
Sahil bəndi
Sahil bəndi (rus. береговой вал, ing. beach-ridge) — ləpədöyən axının fəaliyyəti ilə yaranmış və plyajın arxa hissəsində yerləşən akkumulyativ relyef forması; hündürlüyü 4 m-ə qədər çatır. Eyni yaşlı sahil xəttinə paralel yerləşir.
Sahil bəndi dəniz, yaxud gölün sahil xəttinə paralel istiqamətlənmiş, çınqıl, çınqıl-qum, qum, yaxud molluska qabıqlarından təşkil olunmuş alçaq (bir neçə sm-dən bir neçə m-dək) tirədir. Sahil bəndi asimmetrik olub az meyilli yamacıyla su hövzəsinə, dik yamacla isə quruya tərəf yönəlmişdir. Sahil bəndi dib çöküntülərinin dalğalar vasitəsilə sahildə toplanması nəticəsində yaranır. Müasir sahillərdə bir və bir neçə sahil bəndi müşahidə olunur.
Sahil
Eol relyef
Sahil akkumulyasiyası
Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press.
Sahil canavarı
Qonur kaftar və ya sahil canavarı (lat. Parahyaena brunnea) — Kaftarlar fəsiləsindən yırtıcı məməli heyvan növü.
Sahil cığı
Qafqazda, Şimali İranda, Orta Asiyada yayılmışdır.
Düz, yumru, cod gövdəli, hündürlüyü 60-80(100) sm, bünövrəsində qınlarla örtülmüşdür.Yarpağı silindrik, gövdədən qısadır.Yan çiçək qrupu, şaxələnmiş, süpürgəvarı, nazık budaqlıdır: çiçəkləri budaqların ucunda 2-5 ədəd yığılmışdır.Çiçəkaltlığı çiçək qrupundan qısa və ya ona bərabər, iynəli, bünövrəsində enliləşmiş və pərdəlidir.Çiçəkaltlıqları yumurtavari, biz, təxminən çiçəkaltlığına bərabərdir. Çiçəkyanlığının yarpaqları əvvəlki növdə olduğu kimidir.Qutucuğu ensiz, üç hissəli-konusvari və ya uzunsov-yumurtavari, qonur, çiçəkyanlığından 1,5-2 dəfə uzundur.Toxumu uzunsov, xırda,qonur, qısa, ağ çıxıntılıdır.
Nəmişli yerlərdə və duzlu qumlarda bitir.
Cənub bölgəsində, Abşeronda, Şirvanda, Kürətrafında təbii halda rast gəlinir.
Tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlərin salınmasinda istıfadəsi məqsədyönlüdür.
Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015.
Sahil daşçevirəni
Sahil daşçevirəni (lat. Arenaria interpress) — arenaria (animal) cinsinə aid quş növü.
Sahil metrostansiyası
Sahil metrostansiyası — Bakı Metropolitenində stansiya. Stansiyaya daxil olan qatarlarda Liman musiqisindən fraqment səslənir.
6 noyabr 1967-ci ildə istismara verilmişdir. "Bakı Soveti-Nərimanov" yol mənzili sahəsində açılmış ilk 5 stansiyadan biridir. İlk adı "26 Bakı komissarı" olduğundan, stansiyanın inşaatında bu mövzu əsas götürülmüşdü. Stansiyanın pilonları metalla büllur şüşənin xəlitəsindən hazırlanmış mozaika ilə örtülmüşdü. Bu xüsusda orta zalın soffit işıqlandırılması da xüsusi təsir bağışlayırdı.
Stansiya yollarında lüminesent işıqlandırma armaturları pilonların üstündə dalğavari pərvaz konstruksiyanın içində yerləşdirilərək, xəfif dalğa effektini də verir.
1993-cü ildə orta yarımdairə tikili üzərində zalda smaltadan "Dəniz lövhələri" adlı mozaik panno quraşdırılıb. Onun mövzusunda dəniz üzərində qürub edən günəş təsvir olunub.
Sahil parkı
Sahil bağı və ya Sahil parkı – Bakı şəhərinin mərkəzində, Üzeyir Hacibəyov küçəsində yerləşən park.
Bu bağa ilk olaraq Hürriyyət bağı adı verilməsi və Nuru Paşanın heykəlinin burda ucaldılması təklif edilib. Səbəb kimi də, 1918-ci ildə Qafqaz İslam Ordusu Bakını azad etdikdə Nuru Paşanın çağırışı ilə bayram mitinqinin məhz indiki Sahil bağının yerləşdiyi ərazidə təşkil olunması və Nuru Paşanın həmin gün sözügedən əraziyə Hürriyyət meydanı adını verməsi göstərilmişdi.
SSRİ dövründə isə bu bağ əvvəllər 26-lar bağı kimi tanınırdı. Belə ki, Türkmənistanda güllələnən 26-ların cəsədləri 1920-ci ildə parkın yerində dəfn olunmuşdular.
2018-ci ildə AXC-nin 100 illiyi ilə əlaqədar bağın adının Cümhuriyyət bağı adlandırılması təklif edilmişdi.
Parkın ortasında, böyük, Şərq üslubunda tikilən, fincan şəkilli, üç pilləli fəvvarə var. Bağın ərazisindəki çoxillik ağaclar arasında çoxlu palma, çinar, göyrüş və başqa ağaclar var.
Ərazisi 22 min m2 olan parkda 2009-cu ildə əsaslı təmir işləri aparılıb. Bağda kompüterlə idarə olunan və italiyalı mütəxəssislər tərəfindən hazırlanmış 3 yeni fəvvarədən ibarət kompleks quraşdırılıb.
Sahil qaranquşu
Sahil qaranquşu (lat. Riparia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin qaranquşlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Sahil qızılağacı
Sahil qızılağacı (lat. Alnus maritima) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü.
Sahil qəsəbəsi
Sahil (əvvəlki adı: rus. Примо́рск; Primorsk; Dənizkənarı) — Azərbaycanın Qaradağ rayonunda şəhər tipli qəsəbə. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Qaradağ rayonunun Dənizkənarı qəsəbə inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki Dənizkənarı şəhər tipli qəsəbə Sahil şəhər tipli qəsəbə, Dənizkənarı qəsəbə inzibati-ərazi vahidi Sahil qəsəbə inzibati-ərazi vahidi adlandırılmışdır.
Qəsəbə dəniz sahilində yerləşdiyi üçün belə adlandırılmışdır.
Sahil qəsəbəsində 1949-cu ilə qədər balıq vətəgəsi olub. Qəsəbənin yaranma tarixi 1949-cu ildə Qaradağ Sement Zavodunun tikintisi ilə bağlıdır. Belə ki, həmin dövrdə Keşlə qəsəbəsində yerləşən sement zavodunun Bakı şəhərinin mərkəzindən Qaradağ Dəmir Yolu stansiyasının yaxınlığına köçürülməsi qərara alınmışdır. Zavodun tikintisi və gələcək fəaliyyəti ilə əlaqədar dənizin kənarında ilk yaşayış evləri tikilmiş, 1951-ci ildə zavodun I və II texnoloji xətləri işə salınmış və 1952-ci ildə Sahil qəsəbəsi inzibati ərazi vahidliyi kimi təşkil olunmuşdur.
Qəsəbə Xəzər dənizi sahilində yerləşir. Küləkli, az rütubətli havası var.
Sahil terrasları
Sahil terrasları- Qurunun qalxması və dənizin ləpədöymə işi nəticəsində sahildə əvvəlki səviyyədən yuxarıda yerləşən abraziya platformalarıdır.Sahil terrasları bir-birindən hündürdə yerləşən bir neçə terrasdan ibarət ola bilər.Qafqazın Qara dəniz sahilboyunda belə terraslar aydın görünür.
Sahil xətti
Sahil xətti (rus. береговая линия, ing. shoreline, shore-line, coastal line) — dəniz və ya gölün üfqi su səthinin quru ilə kəsişdiyi xətt. Böyük su hövzələrinin səviyyəsi daimi olmadığı üçün S.x. anlayışı müəyyən dərəcədə şərti səciyyə daşıyır və su hövzəsi səviyyəsinin orta çoxillik vəziyyətini əks etdirir.
Sahil xəttinin yerdəyişməsi — (rus. перемещение береговой линии, ing. dislocation of coastal line) yer qabığının ehtizazı hərəkətləri və ya Dünya okeanında suyun həcminin dəyişməsi ilə əlaqədar dənizin geri çəkilməsi (reqressiya) və ya qurunu basması (transqressiya) nəticəsində dənizin sahil xəttinin vəziyyətinin dəyişilməsi. Sahil xəttinin dənizə doğru geriyə çəkilməsi mənfi, quruya doğru irəliləməsi isə müsbət yerdəyişmə adlanır. Ssahil xəttinin yerdəyişməsi hövzədə suyun həcminin dəyişməsi /məs: materik buzlarının əriməsi/ ilə əlaqədar olduğu halda hidrokratik və ya evstatik, yer qabığının ehtizazı hərəkətləri ilə əlaqədar olduğu halda isə geokratik və ya epeyrogenik adlanır.
Sahil Şirinov
Sahil Həsrət oğlu Şirinov (d. 22 iyun 1992; Qəbələ, Azərbaycan — ö. 2 aprel 2016; Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin zabiti (leytenantı). 2016-cı ildə Aprel döyüşləri zamanı şəhid olub, ölümündən sonra "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı ilə təltif edilib.
Sahil Şirinov 1992-ci ilin 22 iyun günündə Qəbələ rayonunun Bum qəsəbəsində anadan olub.2010-cu ildə Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbinə daxil olmuş, 2014-cü ildə Motoatıcı taqım komandiri ixtisası üzrə bitirərək leytenant hərbi rütbəsi almışdır.
Leytenant Sahil Şirinov 2016-cı ilin aprel ayında Azərbaycan-Ermənistan təmas xəttində baş verən atışma zamanı qəhrəmancasına şəhid oldu.
Aprelin 6-sı isə Sahil Şirinov doğulduğu Qəbələ rayonunun Bum qəsəbəsində son mənzilə yola salındı. Dəfn mərasiminə minlərlə rayon sakini ilə yanaşı, şəhidin qulluq etdiyi hərbi hissənin əsgərləri və zabitləri də qatıldı. Dəfn mərasiminin sonunda yaylım atəşi açıldı və leytenant Şirinov uğrunda şəhid olduğu torpağa tapşırıldı.
Sahil Şirinov ölümündən sonra göstərdiyi qəhrəmanlığa görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı ilə təltif edildi.
Sahil şamı
Dəniz şamı (lat. Pinus pinaster) — şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Təbii halda Aralıq dənizi nin şərqində və Portuqaliya da yayalmışdır. Ağacın hündürlüyü 30 m-ə qədər, gövdəsinin diametri 40 sm-ə çatır. Gövdəsinin qabığı tünd-qonur rəngli, qalın və qeyri-bərabər çatlıdır. Çətiri yaxşı inkişaf edərək diamteri 6,5 m-ə çatır. Tumurcuqları qırmızı-qonur, qatranlı, uzunsov, yumurtavarı, bizşəkilli, uzunluğu 6-12 mm olmaqla zoğların zirvəsində dəstələrlə yerləşir. İynəyarpaqları göyümtül-yaşıl rəngli, zoğlarda spiral formasında cüt-cüt yerləşir, iynəyarpaq alt tərəfdən hamar, üstdən qabarıq, ucu biz, kənarları xırda dişlidir, uzunluğu 2-8 sm-ə qədərdir. Qozaları 18 sm uzunluqda, yumurtavarı olub, iridir, ağaca xüsusi gözəllik verir. Ağac yaşlandıqca qozaların sayı azalır.
Doğma Sahillər (1989)
Film sərhədçilər, onların çətin və şərəfli əməyi haqqındadır.
Sistemləri, ideologiyaları müxtəlif olan iki qonşu dövlət sərhəddə birgə iri su-elektrik stansiyası inşa etməyə hazırlaşır. Lakin bu əməkdaşlıq Qərb dairələrində müsbət qarşılanmır. Müxtəlif yollarla tikintini dayandırmağa çalışırlar. Sərhədçilərin təxribat törətməyə can atan düşmənlərlə mübarizəsi filmin əsas süjetini təşkil edir.
Filmdə xalqımızın Cənubi Azərbaycanla bağlı dərdlərinə də toxunulmuşdur. Bu xətt Araz və Aşıq Həsrət obrazları vasitəsilə göstərilmişdir.
Film ilk sərhədçi general Mustafa Nəsirova həsr olunub.
Ssenari müəllifi : Əhmədağa Muğanlı
Quruluşçu rejissor : Əbdül Mahmudov
Quruluşçu operator : Kənan Məmmədov
Quruluşçu rəssam : Kamil Nəcəfzadə
Bəstəkar : Arif Məlikov
Səs operatoru : Nataliya Nuriyeva (Natalya Nuriyeva kimi)
Rejissor : Zəfər Murtuzov
Operator : S. İsmayılov
Montaj edən : Tamara Nərimanbəyova
Geyim rəssamı : Tamilla Dağıstanlı
Qrim edən rəssam : Firuzə İsmayılova
Rejissor Assistentləri : Ə. Əhmədov, Xuraman Abbasova, R. Sadıqov
Quraşdırılmış səhnələrin operatoru : Ramiz Babayev
Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı : Eduard Abdullayev
Operator Assistentləri : Ə. Məmmədov, T. Əlizadə
Rəssam-fotoqraf : Fərhad Behbudov
Rəssam assistenti : Elyaz Səfərov
İnzibatçılar : Həsən Tağıyev, M. Səfərov, Ş. Balakişiyev
İşıq ustası : Tahir Bağırov (T. Bağırov kimi)
Redaktor : Aydın Dadaşov
Çalır : İnstrumental Ansambl
Oxuyan : Alim Qasımov
Dirijor : Arif Məlikov
Hərbi məsləhətçi : V. İ. Lilin (general mayor)
Filmin direktorları : Akif Musayev, Aydın Hüseynov
Tariyel Qasımov-Polkovnik Musa Nəsibov
Həmidə Ömərova-Zivər
Rasim Balayev-Polkovnik Həbibi
Lev Prıqunov-Podpolkovnik Nesterenko
Həsən Məmmədov-Nuru
Gündüz Abbasov-Bəndalı
Gümrah Rəhimov-Yekəpər
Ömür Nağıyev-Bağban oğlu
Oleq Belov-Polkovnik Kondratyev
Ənvər Həsənov-Kapitan Nəzərov
Ruslan Firov-Leytenant Solovyov
Eldəniz Rəsulov-Kapitan Rəsulov
Nüsrət Kəsəmənli-İranlı general
Zemfira Əliyeva-Nina
Təvəkkül İsmayılov-Təvəkkül
Muxtar Maniyev-Kərim
Algimantas Masyulis-Yaşlı əcnəbi
Radivadis Muzikyaviçus-Cavan əcnəbi
Ənvər Əbluc
Mayak Kərimov-İranlı polis işçisi
N. Abramenko
Fərhad İsrafilov-Sürücü
Fikrət Məmmədov-Gənc oğlan
M. Musayev
Ötkəm İsgəndərov-əsgər
Vaqif Səmədov
Arzu Ocaqverdiyev
Səməd Heydərov
Zilli Namazov-Serjant Kərimov
Xəyyam Aslan(Xəyyam Aslanov kimi)-əsgər
Vidadi Əliyev-Ovçu Bədəl
Sadıq Hüseynov-Qoca kişi
Əhməd Əhmədov-İranlı
Nəcibə Hüseynova-Xidmətçi
İlham Əsgərov-Zabit
H. Mahmudova
Nəbi Qədirov-Milis işçisi
Tofiq Mirzəyev-Nəsibovun tanışı
İntiqam Soltan-Kamaz sürücüsü(titrlərdə yoxdur)
Əli Məmmədov(titrlərdə yoxdur)
Əliabbas Qədirov-Polkovnik Nəsibov (Tariyel Qasımov) (titrlərdə yoxdur)
Ramiz Məlikov-Kapitan Nəzərov (Ənvər Həsənov) (titrlərdə yoxdur)
Fəxrəddin Manafov-Podpolkovnik Nesterenko (Lev Prıqunov) (titrlərdə yoxdur)
Həsənağa Turabov-Yaşlı əcnəbi (Algimantas Masyulis) (titrlərdə yoxdur)
Pərviz Bağırov-Cavan əcnəbi (Radivadis Muzikyaviçus) (titrlərdə yoxdur)
Həsən Əbluc-Polkovnik Kondratyev (A. Belov) (titrlərdə yoxdur)
Hamlet Xanızadə-General (Nüsrət Kəsəmənli) (titrlərdə yoxdur)
Nəcibə Hüseynova-Nina (Zemfira Əliyeva) (titrlərdə yoxdur)
Zaqafqaziya Sərhəd Qoşunları Dairəsi
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.
Doğma sahillər (film, 1989)
Film sərhədçilər, onların çətin və şərəfli əməyi haqqındadır.
Sistemləri, ideologiyaları müxtəlif olan iki qonşu dövlət sərhəddə birgə iri su-elektrik stansiyası inşa etməyə hazırlaşır. Lakin bu əməkdaşlıq Qərb dairələrində müsbət qarşılanmır. Müxtəlif yollarla tikintini dayandırmağa çalışırlar. Sərhədçilərin təxribat törətməyə can atan düşmənlərlə mübarizəsi filmin əsas süjetini təşkil edir.
Filmdə xalqımızın Cənubi Azərbaycanla bağlı dərdlərinə də toxunulmuşdur. Bu xətt Araz və Aşıq Həsrət obrazları vasitəsilə göstərilmişdir.
Film ilk sərhədçi general Mustafa Nəsirova həsr olunub.
Ssenari müəllifi : Əhmədağa Muğanlı
Quruluşçu rejissor : Əbdül Mahmudov
Quruluşçu operator : Kənan Məmmədov
Quruluşçu rəssam : Kamil Nəcəfzadə
Bəstəkar : Arif Məlikov
Səs operatoru : Nataliya Nuriyeva (Natalya Nuriyeva kimi)
Rejissor : Zəfər Murtuzov
Operator : S. İsmayılov
Montaj edən : Tamara Nərimanbəyova
Geyim rəssamı : Tamilla Dağıstanlı
Qrim edən rəssam : Firuzə İsmayılova
Rejissor Assistentləri : Ə. Əhmədov, Xuraman Abbasova, R. Sadıqov
Quraşdırılmış səhnələrin operatoru : Ramiz Babayev
Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı : Eduard Abdullayev
Operator Assistentləri : Ə. Məmmədov, T. Əlizadə
Rəssam-fotoqraf : Fərhad Behbudov
Rəssam assistenti : Elyaz Səfərov
İnzibatçılar : Həsən Tağıyev, M. Səfərov, Ş. Balakişiyev
İşıq ustası : Tahir Bağırov (T. Bağırov kimi)
Redaktor : Aydın Dadaşov
Çalır : İnstrumental Ansambl
Oxuyan : Alim Qasımov
Dirijor : Arif Məlikov
Hərbi məsləhətçi : V. İ. Lilin (general mayor)
Filmin direktorları : Akif Musayev, Aydın Hüseynov
Tariyel Qasımov-Polkovnik Musa Nəsibov
Həmidə Ömərova-Zivər
Rasim Balayev-Polkovnik Həbibi
Lev Prıqunov-Podpolkovnik Nesterenko
Həsən Məmmədov-Nuru
Gündüz Abbasov-Bəndalı
Gümrah Rəhimov-Yekəpər
Ömür Nağıyev-Bağban oğlu
Oleq Belov-Polkovnik Kondratyev
Ənvər Həsənov-Kapitan Nəzərov
Ruslan Firov-Leytenant Solovyov
Eldəniz Rəsulov-Kapitan Rəsulov
Nüsrət Kəsəmənli-İranlı general
Zemfira Əliyeva-Nina
Təvəkkül İsmayılov-Təvəkkül
Muxtar Maniyev-Kərim
Algimantas Masyulis-Yaşlı əcnəbi
Radivadis Muzikyaviçus-Cavan əcnəbi
Ənvər Əbluc
Mayak Kərimov-İranlı polis işçisi
N. Abramenko
Fərhad İsrafilov-Sürücü
Fikrət Məmmədov-Gənc oğlan
M. Musayev
Ötkəm İsgəndərov-əsgər
Vaqif Səmədov
Arzu Ocaqverdiyev
Səməd Heydərov
Zilli Namazov-Serjant Kərimov
Xəyyam Aslan(Xəyyam Aslanov kimi)-əsgər
Vidadi Əliyev-Ovçu Bədəl
Sadıq Hüseynov-Qoca kişi
Əhməd Əhmədov-İranlı
Nəcibə Hüseynova-Xidmətçi
İlham Əsgərov-Zabit
H. Mahmudova
Nəbi Qədirov-Milis işçisi
Tofiq Mirzəyev-Nəsibovun tanışı
İntiqam Soltan-Kamaz sürücüsü(titrlərdə yoxdur)
Əli Məmmədov(titrlərdə yoxdur)
Əliabbas Qədirov-Polkovnik Nəsibov (Tariyel Qasımov) (titrlərdə yoxdur)
Ramiz Məlikov-Kapitan Nəzərov (Ənvər Həsənov) (titrlərdə yoxdur)
Fəxrəddin Manafov-Podpolkovnik Nesterenko (Lev Prıqunov) (titrlərdə yoxdur)
Həsənağa Turabov-Yaşlı əcnəbi (Algimantas Masyulis) (titrlərdə yoxdur)
Pərviz Bağırov-Cavan əcnəbi (Radivadis Muzikyaviçus) (titrlərdə yoxdur)
Həsən Əbluc-Polkovnik Kondratyev (A. Belov) (titrlərdə yoxdur)
Hamlet Xanızadə-General (Nüsrət Kəsəmənli) (titrlərdə yoxdur)
Nəcibə Hüseynova-Nina (Zemfira Əliyeva) (titrlərdə yoxdur)
Zaqafqaziya Sərhəd Qoşunları Dairəsi
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.
Dunay sahilindəki ayaqqabılar
Dunay sahilindəki ayaqqabılar və ya Dunay Ayaqqabıları (mac. Cipők a Duna-parton) — Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə ucaldılan bir Holokost xatirəsidir.
II Dünya müharibəsi zamanı Oxlu Xaç Partiyası izlədiyi siyasətlər nəticəsində ölən Yahudilər xatirəsinə Dunay çayının qərb tərəfinə yerləsdirilmək üzrə, rejissor Can Toqay ilə heykəltaraş Gyula Pauer tərəfindən hazırlanmış və 16 aprel tarixində açılmışdır.
Budapeştdə yəhudilərin kütləvi icraatı II Dünya müharibəsi sonunda, 1944 -1945-ci illərin əvvəllərində Macarıstan Nazi Partiyasının "Çapraz Oklar" üzvləri tərəfindən həyata keçirildi. Məzarda qalmamaq üçün, faşistlər qurbanları çay sahilində vurdular.
Yəhudilər Tuna yamacına yük maşını ilə gətirdilər, ayaqqabılarını çıxarmaq və bilinməyən bir istiqamətdə barjalardan götürülməyə əmr etdi. Rəfaət ayaqqabısı ayaqqabılarında satılan və ya Naziler tərəfindən öz ehtiyacları üçün istifadə edildi.
Atılan adam sayı minlərlə oldu. Qurbanların tam sayı bilinmir - sular cəsədləri uzaqlaşdırdı. Budapeşt gettosu 1945-ci il yanvarın 18-də Sovet qoşunları tərəfindən azad edildi.
Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sahil Mühafizəsi
Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sahil Mühafizəsi ― Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidmətinin Xəzər hövzəsi sularında DSX funksiyalarını yerinə yetirən bölməsi.
Azərbaycan Respublikası Sahil Mühafizəsi 2005-ci ildə yaradılmışdır.
Azərbaycan Sahil Mühafizəsinin missiyası dövlət sərhədini və ətraf mühiti qorumaqla yanaşı, ölkənin Xəzər dənizindəki iqtisadi maraqlarını təmin etməkdir. Azərbaycan Sahil Mühafizəsi dəniz qanunlarının icrası, dənizçilərə yardım, axtarış və xilasetmə işlərində iştirak edir.
Eyts Sahili
Eyts Sahili, (ing. Eights Coast) Keyp burnu və Froqnır nöqtəsi arasındakı Qərbi Antarktida sahillərinin Elsuort Torpağında yterləşən bir hissəsidir.
Qərbində Meri Berd Torpağında Valqrin Sahili, şərqində Brayn Sahili var. Eyts Sahili Tarston Adası, Abbot Buz sahəsi və içindəki Şermen, Karpentr, Dastin, Conson, McNamara, Farell və Dendtlr adaları ilə həmsərhəddir.
Eyts Sahili, qərbindəki böyük bölgə Meri Berd Torpağı kimi, hər hansı bir ölkə tərəfindən haqq iddia edilən bir yer deyil. Eyts Sahilinin 450 km şimalında, Piter I Adası isə Norveç tərəfindən haqq iddia edilən bir bölgədir.
Eyts Sahilinin uzunluğu təxminən 500 kilometrdir. Sahil fevral 1940-cı ildə ABŞ Antarktida Proqramı üzvləri tərəfindən "USS Bear" gəmisindən edilən uçuşlarda görülmüşdür. Bu araşdırmalardan və ABŞ Dəniz Qüvvələri hava fotoşəkillərindən 1960-1966-ci illərdə ABŞ Geoloji Araşdırmalar Təşkilatı tərəfindən Eyts Sahili ətraflı olaraq xəritəyə alınmışdır. Eyts Sahili adı Antarktik Adları Məsləhət Komitəsi tərəfindən 1830-cu il Kəşf yürüşünün bir üzvü olan amerikalı geoloq Ceyms Eytsə istinadən verilmişdir.
Fil Dişi Sahili
Kot-d'İvuar (Fil Dişi Sahili və ya Fil Dişi Sahili Respublikası) (Fransız : Côte d' Ivoire [kot diˈvwaʀ]) — Afrika qitəsində dövlət. Ölkənin sərhəd qonşularını (şimaldan saat istiqamətində) Mali, Burkina-Faso, Qana, Liberiya və Qvineyadır. Bundan başqa ölkənin cənubunda Atlantik okeanı yerləşir. Ölkənin paytaxtı Yamusukrodur.
Ölkənin yerləşdiyi bölgələrdə sahib olduğu çox sayda fil səbəbiylə xvı əsrdə Portuqaliyalılar tərəfindən fil dişi əldə edə bilmək və ticarətini reallaşdırmaq adına fil ovlanmış və bir çox fil ovçular tərəfindən öldürülmüşdür. Bu hadisə səbəbi ilə ölkənin adı Fransızca Fil Dişi Sahili mənasını verən Côte d' Ivoire olaraq müəyən olunmuş, fil dişi uzun illər ölkənin ən əhəmiyyətli ixracat qaynaqlarından birini təşkil etmişdir. Ancaq ölkə adının hər bir dildə fərqli versiyalarda deyilməsi (Fil Dişi Sahili, Elfenbeinküste, Ivory Coast, Costa de Marfil və s.) və beynəlxalq sahələrdə qarışıqlıqlara səbəb olması ilə əlaqədar 1985-ci ildə dövrün dövlət başçısı Feliks Houphouët - Boigny aldığı qərar ilə ölkə adının bundan sonra yalnız Fransız halı ilə istifadə ediləcəyini və digər dillərə də çevrilməyəcəyini ifadə etmişdir.
Ölkənin cəmdə sahib olduğu 3.458 km sərhədin 545 km-i Burkina Faso, 720 km-i Qana, 816 km-i Qvineya, 778 km-i Liberiya və 599 km-i Mali ilə olduğu halda, ölkənin həm də Qvineya Körfəzinin qərbində Atlantik okeanına 515 km-lik sahil çıxışı var.
Ölkənin səth şəkilləri ümumi etibarilə yastı bir görünüşə sahib olmaqla birlikdə ölkənin səthi əksəriyyətlə yayla və düzənliklərdən ibarətdir. Ölkənin yalnız qərb hissələri dəniz səviyyəsindən orta hesabla 1.000 m daha yüksəkdə yerləşir.
Florida Körfəz Sahili Universiteti
Florida Körfəz Sahili Universiteti (ing. Florida Gulf Coast Universiteti) — ABŞ-nin Florida əyalətində yerləşən, 1991-ci ildə əsası qoyulmuş olan bir dövlət universitetidir. Florida Gulf Coast Universitetində bir çox sahə üzrə bakalavr, magistr və doktorantura təhsili verilir. Fort Myers şəhərində yerləşir. 2008 etibarı ilə 9,510 tələbə qeydə alınmışdır.
Gənclərin sahil filmi
Yeniyetmələrin çimərlik filmi — 2013-cü ildə çəkilən Disney Channel orijinal filmidir.
Kafka sahildə (roman)
Kafka sahildə — yapon yazıçısı Haruki Murakami tərəfindən 2002-ci ildə yazılmış romandır. Onun 2005-ci ildə ingilis dilinə tərcüməsi The New York Times -dan "2005-ci ilin 10 Ən Yaxşı Kitabı" arasında yeraldı və 2006-cı ildə Dünya Fantaziya Mükafatını aldı . Kitab qaçan 15 yaşlı kitabsevər gənc Kafka Tamuranın hekayələrindən bəhs edir. Onun Edipal lənətindən və pişiklərlə danışmaq üçün qeyri-adi qabiliyyəti olan yaşlı, əlil Satoru Nakata. Kitab kommunikativ kanal kimi musiqi mövzularını, metafizika, xəyallar, taleyi, şüuraltını özündə birləşdirir. Kitabın buraxılmasından sonra Murakami romanla bağlı sualların göndərilməsinə icazə verdi və bir çoxuna cavab verdi. Roman, John Updike və New York Times -dan müsbət rəylər alaraq, ümumiyyətlə, yaxşı qarşılandı.
İki fərqli, lakin bir-biri ilə əlaqəli süjetdən ibarət olan povest hər iki süjet arasında irəli-geri gedir, hər bir süjet xəttini bir-birini əvəz edən fəsillərdə tutur. Tək nömrəli fəsillər 15 yaşlı Kafkanın Edipal lənətindən qurtulmaq üçün atasının evindən qaçması və anası ilə bacısını tapmaq üçün axtarışa başlaması hekayəsindən bəhs edir. Bir sıra sərgüzəştlərdən sonra o, Takamatsuda uzaq və uzaq Miss Saeki və ağıllı və daha qonaqpərvər Oşima tərəfindən idarə olunan sakit, şəxsi kitabxanada sığınacaq tapır .
Kemp sahili
Kemp sahili (ing. Kemp Coast) — Antarktidanın şərqində, Enderbi Torpağıında, 56°25' və 59°34' şərq uzunluqları arasında yerləşir.
Kemp sahilini Birlik dənizinin suları yuyur. Sahilin böyük qismini materik buzlağı örtmüşdür. Burada iri buzlaq sıldırımları əmələ gətirmişdir.
Sahil ilk dəfə 1833-cü ildə ingilis dəniz zabiti, «Maqnet» gəmisinin kapitanı Piter Kemp tərəfindən kəşf edilmişdir. Bir müddət sonra onun şərəfinə adlandırılmışdır.
Kerd sahili
Kerda sahili (ing. Caird Coast) — Qərbi Avstraliyada, Kots Torpağı ərazisində, 20°00' və 27°54' qərb uzunluğunda yerləşən ərazi.
Kerda sahili 1915-ci ildə Britaniya Antarktida ekspedisiyasının rəhbəri Ernest Şeklton tərəfindən kəşf edilmişdir. Sahil ekspedisiyanı maliyyələşdirən Ceyms Kerdin şərəfinə adlandırilmişdir.
Kimvr tipli sahil
Kimvr tipli sahil (rus. берег кимврского типа, ing. kimvr type coast) — bəzən buzlağın iştirakı ilə parçalanmış və limanı çox olan, su basmış sahil. Baltik dənizi sahillərində Trave və Oder çayları arasında bu cür sahillər "bodden" adlanır. Körfəzlər adətən dənizdən dyun zonaları ilə ayrılır (Yutlandiya və Şimali Amerika qütb arxipelaqının yerləşdiyi Kimvr yarımadasının şimal hissəsi).
Kiçik sahil qaranquşu
Kiçik sahil qaranquşu (lat. Riparia paludicola) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin sərçəkimilər dəstəsinin qaranquşlar fəsiləsinin sahil qaranquşu cinsinə aid heyvan növü.
Klari sahili
Klari sahili (ing. Clarie Coast) — Antarktidanın şərqində, 130°10' və 136°11' şərq uzunluğunda yerləşən ərazi.
Sahikin uzunluğu 350 km təşkil edir. Materik kənarında yerləşən buzlaq bir silsilə şəklində sahil boyunca uzanır. Materiiin daxilinə doğru buzlaq qalınlaşır. 60 km məsafədə qalınlıq 1000 metr təşkil edir.
Sahil ilk dəfə 1840-cı ildə Fransa antarktik ekspedisiyasının rəhbəri Dyuman Dürvil tərəfindən kəşf edilmiş və ekspedisiyada iştirak edən «Zele» gəmisinin kapitanı Jakinonun şərəfinə adlandırılmışdır.
Konkordant sahillər
Konkordant sahillər- (yun.concordans-uyğun) Sahilə paralel uzanan sıra dağların istiqaməti ilə uyğun olan sahillərə deyilir.Məsələn:Amerikanın Sakit okean sahili.
Kozuay sahili
Kozvey-Kost (irl. Causeway Coast) və ya Nəhənglər keçidi — İrlandiyanın şimalında Antrim qraflığında, Başmills qəsəbəsindən təqribən 3 km şimalda yerləşən və İrlandiyanın şimal-şərqi sahili boyunca yayılmış olan vulkanik mənşəli bazalt geoloji quruluş.
Vulkanik püskürmələr nəticəsində yaranmış olan, bir-birinə bağlı 40.000 bazalt sütununun yan-yana düzüldüyü bir yerdir. Bölgənin ən xarakteristik xüsusuyyəti olan bazalt sütunlar, 50–60 milyon il əvvəlki vulkanik fəaliyyətlərin nəticəsidir. Antrim tavası, təxminən 3800 km²-lik sahəsi ilə Avropanın ən böyük lava tavasıdır.
Dənizdən yüksəkliyi orta hesabla 100 metr olan bu qayalıq bölgə, geoloji dönəmdən qalma bir neçə lava hərəkəti səbəbi ilə pilləkənli bir görünüşə sahibdir. Bazalt sütunlardan ən yüksəyi 12 metrdir. Sütunların üst hissəsi pilləkən şəklində olarkən, alt hissəsi isə dənizin altına enməkdədir. Böyük hissəsi altıbucaqlı şəklində olsa da bəzıları yeddi ya da səkkiz bucaqlıdır. Lavalar 28 metr qalınlığa çata bilməkdədir.
Lars-Kristensen sahili
Lars-Kristensen sahili (ing. Lars Christensen Coast) — Şərqi Antarktidanın Mak-Robertson Torpağında yerləşir. Qərbdən Mouson sahili və şərqdən isə Eymer şelf buzlağı ilə əhatələnir.
Lars-Kristensen sahili materik buzlağının kənarını təşkil edir. Birlik dənizinin sahil zolağını təşkil edir. Bu bölgə ilk dəfə 1930-1931-ci illərdə Norveç balina ovçusu Lars Kristensen tərəfindən aşkarlanmışdır.
Lassiter sahili
Lassiter sahili (ing. Lassiter Coast) — Qərbi Antarktida ərazisində, Antarktik yarımadasının qərb sahillərində yerləşir. Bölgə şimaldan Makintoş burnu və Filhner şelf buzlağı ilə isə cənubdan əhatələnir.
Sahilin uzunluğu 240 km təşkil edir. Sahənin böyük hissəsi şelf və materik buzlağı ilə örtülüdür. Bəzi hissələrdə nunataklar səthə çıxır. Bəzən onların hündürlüyü 1800 netr təşkil edir. Lassiter sahili il boyu Ueddell dənizinin dreyf edən buzlaqları ilə örtükü olur.
Sahil ilk dəfə ABŞ antarktik ekspedisiyası zamanı akşarlanmış və tətqiq edilmişdir (1940 və 1947). Sahilin adı 1947-ci ildə təyyarəçi Ceyms Lassiterin şərəfinə adlandırılmışdır.
Leopold və Astrid sahili
Leopold və Astrid sahili (ing. Leopold and Astrid Coast) — Şərqi Antarktidanın Şahzadə Elizabet Torpağı ərazisində, 81° və 87,5° şərq uzunluqları arasında yerləşən sahil ərazisi.
Leopold və Astrid sahili əsasən Qərbi şelf buzlağında ilə örtülmüş bölgələri əhatə edir. Sahil ilk dəfə 1934-cü ildə Norveç ekspedisiyasının rəhbəri Lars Kristensen tərəfindən kəşf edilmiş və III Leopold və kraliça Astridin şərəfinə adlandırılmışdır.
Loubye sahili
Loubye sahili — Antarktidanın Qreyam Torpağından qərbdə yerləşən sahildir. Sahil Belluye burnundan şimal-şərqdə, Bourqeois burnundan cənub-qərbdə yerləşmişdir. Sahillə burnular arasında 158 km məsafə vardır.
Sahil 1905-ci ilin yanvarında Jan-Batist Şarkonun rəhbərliyi altında Fransa Antarktika Ekspedisiyası tərəfindən ərazinin tədqiqi zamanı Fransanın prezidenti olmuş Emile Loubetin adını daşıyır.
Loubye sahili 67°00′ c. e. 66°00′ q. u. koordinatlarında yerləşmişdir. Alman-Biritaniya xəritəsinə 1996-cı ildə daxil edilmişdir.
Luitpold sahili
Luitpold sahili (ing. Luitpold Coast, alm. Prinzregent-Luitpold-Land) — Qərbi Antarktidanın Kots Torpağında, Heys buzlağı ilə Filhner şelf buzlağı arasında yerləşir.
Sahil ilk dəfə 1912-ci ildə Almaniya imperiyasının antarktik ekspedisiyasının rəhbəri Vilhelm Filhner tərəfindən kəşf edilmiş və Bavariya şahzadə-qəyyumu Luitpoldun şərəfinə adlandırılmışdır (1821—1912).