İctimai telefon şəbəkəsi

İctimai telefon.

İctimai telefon şəbəkəsi (ing. public switched telephone network; PSTN) — milli, regional və ya lokal telefon operatorları tərəfindən idarə olunan dünya telefon şəbəkələrinin məcmusu. Bu ictimai telekommunikasiya üçün infrastruktur və xidmətlər təqdim edir. Şəbəkə telefon xətlərindən, fiber optik kabellərdən, mikrodalğalı ötürmə xətlərindən, mobil şəbəkələrdən, rabitə peyklərindən və mərkəzi ofislər, şəbəkə tandemləri və beynəlxalq şlüzlər kimi kommutasiya mərkəzləri ilə bir-birinə bağlanan sualtı telefon kabellərindən ibarətdir ki, bu da telefon istifadəçilərinin bir-birləri ilə əlaqə saxlamasına imkan verir.

Əvvəlcə stasionar analoq telefon sistemləri şəbəkəsi olan PSTN öz əsas şəbəkəsində demək olar ki, tamamilə rəqəmsaldır, mobil və simsiz şəbəkələri əhatə edir.[1]

Operatorlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəbəkələrin qurulması və müştərilərə xidmətlərin satışı şəbəkə operatorlarının üzərinə düşür. PSTN xidmətləri göstərmək üçün birləşən ilk şirkət ABŞ-də "Bell Telephone Company" olmuşdur.

Bununla belə, bəzi ölkələrdə telefon şəbəkələrinin təmin edilməsi işi hökumətin üzərinə düşürdü, çünki tələb olunan sərmayə çox böyük idi və telefon xidmətinin göstərilməsi getdikcə vacib ictimai xidmətə çevrilmişdi. Məsələn, Birləşmiş Krallıqda Baş Poçt İdarəsi bir sıra özəl şirkətləri bir araya gətirərək vahid milliləşdirilmiş şirkət yaratmışdı. Daha son onilliklərdə bu dövlət inhisarları özəlləşdirmə yolu ilə bölünmüş və ya satılmışdır.[2][3][4]

Tənzimləmə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əksər ölkələrdə hökumətin PSTN xidmətlərinin təmin edilməsinə həsr olunmuş tənzimləyici qurumu var. Agentlik texniki standartları, qanuni tələbləri tənzimləyir və xidmət tapşırıqlarını təyin edir. Bu tənzimləyici qurumlar bir-birlərinin trafikini daşımaq üçün operatorlar arasında tətbiq edilən qiymətləri də tənzimləyə bilər.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Kushnick, Bruce. "What Are the Public Switched Telephone Networks, 'PSTN' and Why You Should Care?" (ingilis). HuffPost. 7 January 2013. 13 December 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 July 2020.
  2. ↑ "Information sheets and timelines. Privatisation" (PDF). 2023-02-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-09-08.
  3. ↑ "British Telecom Privatisation" (PDF). 2023-08-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-09-08.
  4. ↑ Moon, Jeremy; Richardson, J.J.; Smart, Paul. "The privatisation of British Telecom: A case study of the extended process of legislation". European Journal of Political Research. 14 (3). 1986: 339–355. doi:10.1111/j.1475-6765.1986.tb00839.x. 2023-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-08.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]