BMT-nin İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyası

İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyası (ing. Framework Convention on Climate Change, UN FCCC) — keçmiş SSRİ-nin bütün ölkələri və bütün sənayeləşmiş ölkələr daxil olmaqla dünyanın 180-dən çox ölkəsi tərəfindən iqlim dəyişmələri problemi ilə əlaqədar ölkələrin ümumi fəaliyyət prinsiplərinə dair bir müqavilə. Konvensiya 1992-ci ildə Rio-de-Janeyroda keçirilən Yer Sammitində təntənəli şəkildə qəbul edildi[1] və 21 mart 1994-cü ildə qüvvəyə mindi (Rusiya 1994-cü ildə UNFCCC-ni təsdiqlədi).

BMT-nin İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyası
Veb-saytı unfccc.int
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əlavə I və Əlavə II ölkələri, inkişaf etməkdə olan ölkələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

UNFCCC imzalayan ölkələr üç kateqoriyaya bölünür:

Əlavə I ölkələri
Avstraliya Danimarka Lüksemburq
Avstriya Avropa İttifaqı Monako
Belarusiya* İrlandiya Niderland
Belçika İslandiya Yeni Zelandiya
Bolqarıstan* İtaliya Norveç
Böyük Britaniya Kanada Lixtenşteyn
Macarıstan* Latviya* Rumıniya
Almaniya Litva* Slovakiya*
Portuqaliya Polşa* Rusiya*
Sloveniya* ABŞ Türkiyə
Ukrayna* İsveçrə İsveç
Finlandiya Fransa Çexiya*
Xorvatiya* Estoniya* Yaponiya
Yunanıstan İspaniya
* Keçid iqtisadiyyatı olan ölkələr
  • Əlavə I spesifik emissiyalara nəzarət öhdəliyi götürmüş ölkələr (İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının üzvləri və keçid iqtisadiyyatı olan ölkələr, cədvələ baxın);
  • Əlavə II inkişaf etməkdə olan ölkələrə və keçid iqtisadiyyatı olan ölkələrə yardım etmək üçün xüsusi maliyyə öhdəlikləri götürən ölkələr (müstəsna olaraq İƏİT üzvləri) (ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyaların inkişafı və tətbiqinə kömək daxil olmaqla);
  • İnkişaf etməkdə olan ölkələr.

Qurumlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tərəflərin Konfransı (Conference of the Parties, COP) — hər il konvensiyanın müddəalarının yerinə yetirilməsini nəzərdən keçirmək, konvensiya qaydalarının daha da inkişaf etdirilməsinə qərar vermək və yeni öhdəliklər barədə danışıqlar aparmaq üçün toplaşan ali orqandır.

Köməkçi orqanlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Konvensiyanın iki köməkçi orqanı Tərəflərin Konfransına hazırlaşmaq üçün ildə ən azı iki dəfə toplanır.

Elmi və Texnoloji Məsləhət üzrə Yardımçı Qurum (Subsidiary Body for Scientific and Technological Advice, SBSTA) — konfransa milli hesabat və emissiya reyestri standartlarının təkmilləşdirilməsi üçün rəhbərlik daxil olmaqla elm, texnologiya və metodologiya ilə bağlı tövsiyələr verir.

Tətbiq üçün Köməkçi Qurum (Subsidiary Body for Implementation, SBI) — konvensiyanın icrasını qiymətləndirməyə və nəzərdən keçirməyə kömək edir, məsələn, konvensiya tərəfləri tərəfindən verilən milli hesabatları nəzərdən keçirərək. Həm də maliyyə və inzibati məsələlərlə məşğul olur.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "United Nations Framework Convention on Climate Change. Official website". 2008-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-05.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • UNFCCC (2005) Caring for Climate: A guide to the Climate Change Convention and the Kyoto Protocol (revised 2005 edition). ISBN 92-9219-020-2

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]