J.K.Rowling

Coan "Co" Mürrey (ing. Joanne "Jo" Murray, qızlıq soyadı — Roulinq (ing. Rowling); 31 iyul 1965, Yeyt, vətəndaşlığa görə Qlosteşır, İngiltərə, Böyük Britaniya) — Britaniyalı yazıçı. Coan Ketlin Roulinq (ing. J. K. Rowling, Joanne Kathleen Rowling) adı altında, dünyanın 65-dən çox dilinə tərcümə edilən Harri Potter romanlar seriyasının yazıçısı kimi bilinir. 2004-cü ildən bəri Böyük Britaniyanın ən varlı qadınıdır və o cümlədən bir müddət dünyanın ən varlı qadını idi.

Coan Roulinq
ing. Joanne Rowling
Coan Rouling Aberdin Universitetinin fəxri dərəcəsini alarkən.
Coan Rouling Aberdin Universitetinin fəxri dərəcəsini alarkən.
Doğum adı Joanne Rowling[2]
Doğum tarixi (57 yaş)
Doğum yeri Böyük Britaniya Böyük Britaniya,
İngiltərə İngiltərə, Cənubi Qlosteşır, Yate[1]
Vətəndaşlığı Böyük Britaniya Böyük Britaniya
Uşağı 3
Fəaliyyəti kino prodüseri, yazıçı, roman yazıçısı, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, ssenarist, müəllif, icraçı prodüser
Fəaliyyət illəri 1997—h.h.
Əsərlərinin dili İngilis
Janr Fentezi
İlk əsəri Harri Potter və Fəlsəfə Daşı
Tanınmış əsərləri
Üzvlüyü
  • Kral Ədəbiyyat Cəmiyyəti[d]
Mükafatları "Britaniya imperiyası" ordeni zabiti "Fəxri legion" ordeni kavaleri Companion of Honour "Təbəssüm" ordeni
İmza
jkrowling.com
Vikimənbənin loqosu C. K. Roulinq Vikimənbədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

O, həmçinin Robert Qalbreyt (ing. Robert Galbraith) adı altında Kormoran Strayk detektiv romanlar seriyasını yazır.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Valideynləri: Piter Ceyms Roulinq (ing. Peter James Rowling) və Enn Volant (ing. Anne Volant) "King's Cross" vağzalda Arbort şəhərə gedən qatarda, bir kupedə idilər.[4] İkisi də 45-ci təxribat-komando dəstəyə gedirdilər (Piter acəmi əskər idi, Enn isə Hərbi Dəniz Qüvvələrin qadınlar üçün əlavə xidmətində). Bir neçə ay sonra onlar ordunu tərk etdilər, çünki Enn hamilə idi. 1965-ci ilin martın 14-ündə[4] Enn hamiləliyin beşinci ayında olduqda onlar Londonun şimalında yerləşən kilsədə evləndilər. İkisi də 20 yaşında idilər. Toydan sonra, onlar Qlosteşır qraflığında Bristolun şimali-qərbində Yeyt şəhərətrafda yaşayırdılar. 1965-ci ilin iyulun 31-cidə Melrouz-Haus sarayında olan doğum palatasında Coan Roulin anadan olmuşdu. Coanın 23 ayı olanda – 1967-ci ilin iyunun 28-də bacısı – Dayanna[5] anadan olmuşdur.

Coan 4 yaşında olanda ailəsi Vinterboarn (ing. Winterbourne, Bristolun cənubi-qərbində şəhərətraf).[6] Orada onlar Potter familiyalı bir qız və oğlan ilə oynayırdılar. Coan 200 ildən cox əvvəl Vilyam Vilberfors əsası qoyulduğu Sent Maykls məktəbində oxuyurdu.

Ana bütün vaxtını qızlarla keçirirdi. Enn onlarla kitab oxumağı çox sevirdi. Beş yaşında Coan bütün uşaq kitablarını əzbər bilirdi. Altı yaşında anasına onun birinci Dovşan adlı dovşan haqqında hekayəni göstərib.

Doqquz yaşında olanda ailəsi yenə köçüb — Tatşilla (ing. Tutshill, Bristolun şimalı-qərbində şəhərətraf). Coanın 15 yaşı olanda anası xəstələndi. Diaqnoz — multipl skleroz.

Buraxılış sinifdə Coan Oksvorda daxil olmağa qərar verib. 1982-ci ildə o, bütün imtahanları keçib, artıq namizəd siyahıda idi, lakin prestij universitetın studenti elə də olmayıb.[7] Daha il itirmək istəməyib və Devonda Ekster universitetə daxil olub. Orada İngilis dili öyrənmək istəyirdi, lakin valideynlərin məsləhətinə görə Fransız dili bölməsinə daxil olub.

Universitetı sonuncu kursu qranta görə Parisdə[7] keçəndə və incəsənət görə bakalavr alanda, Roulinq Forksa köçür və orada bir neçə iş yeri dəyişir. O cümlədə, o Beynəlxalq Əfv təşkilatın London ofisində tərcüməçi katib idi.[8]

Sonra o, sevgilisi ilə Mançestera köçüb. Orada qısa müddət ərzində Mançester Ticarət Palatasında işləyirdi. 1990-cı ildə Roulinq dörd saata gecikən Mançesterdən Londona gedən qatarda olarkən, sehrbazlıq məktəbinə gedən cavan bir oğlan haqqında əhvalat onun ağlında "tamamilə formalaşıb".[9]

1990-cı ilin martın 30-da, bundan əvvəl bir neçə il ərzində demək olar ki, iflicli olan Coanın anası vəfat edib. Bundan sonra Coan İngiltərədən Portuqaliyaya köçməyə qərar verib.

1991-ci ildə 26 yaşında Portuya (Portuqaliya) İngilis dili öyrətməyə getdi. O dərsləri nahardan sonra və axşam keçirirdi, səhər isə yazırdı. Bu vaxt Coan onun üçüncü romanın yazılışı ilə məşğuldu (birinci və ikincini "çox pis" olduğuna görə sonuna gədər yazılmamışdılar). Yeni kitab özü maq olduğunu başa düşən və sonra sehr məktəbinə gedən oğlan haqqında idi.

Portuda 1992-ci ilin avqust ayında Jorji Arantes adlı tələbə-jurnalist ilə Coan evləndilər. 1993 onların Cesika adlı qızı anadan olub. Qızın anadan olmasıdan sonra Jorji boşanmağa qərar edib. Boşanmadan sonra Roulinq qızı ilə onun kiçik bacısının yanında olmaq üçün, Edinburqa (Şotlandiya, Böyük Britaniya) köçdülər.

Edinburqda o, "Nikolos" adlı, bacısının həyat yoldaşının kafesinə "Harri Potter"i yazmağa gedirdi.

Şotlandiya İncəsənət Birliyi ona kitabı bitirmək üçün qrant verib və bir neçə uğursuzluqdan sonra, axırda o Harri Potter və Fəlsəfə Daşı romanını Bloomsbury Publishing nəşriyyatına (Britaniya) 4000 ABŞ $ satıb. Bu vaxtları Roulinq Fransız dili müəllimi işləyir.

Bir neçə ay sonra bir nəşriyyat kitabın amerikan hüquqları layiqli məbləğinə alır və Coan müəllimliyini buraxır.

1997-ci ilin iyunda çıxan "Harri Potter və Fəlsəfə Daşı" romanı sensasiya olmuş: naməlum müəllifin birinci kitabı Britaniyada ilin ən yaxşı uşaq kitabı kimi tanınmış. O cümlədə, bu kitab Amerikada adaptasiyalanmış ad ilə nəşr olunur: "Harri Potter və Sehrbazın Daşı". Bundan sonra Roulinq öz kitabların adlarını Amerikanlılar üçün heç vaxt adaptasiya etmədi.

Birinci kitabdan sonra o, "Harri Potter və Sirlər Otağı" (1998), "Harri Potter və Azkaban Məhbusu" (1999), "Harri Potter və Alov Kuboku" (2000), "Harri Potter və Simurq Ordeni" (2003), "Harri Potter və Mələz Şahzadə" (2005), "Harri Potter və Ölüm Hədiyyələri" (2007) və seriyanın əlavə kitablarını yazır və nəşr edir. 2010 ildə Opra Uinpri Şouda olarkən, demişdi ki, seriyanın davamın yazılmasının imkanı istisna etmir.

1998-ci ildə Warner Bros. Rolinqın iki romanların hüquqları onları ekranlaşdırmaq üçün alır.

2001-ci ildə rejissor Kris Kolambus çəkdiyi "Harri Potter və Fəlsəfə Daşı" filmi ekranlara çıxır. Bundan sonra 2002-ci ildə "Harri Potter və Sirlər Otağı" filmi çıxır. Roulinqın üçüncü, dördüncü, beşinci və altıncı romanların ekranlaşdırmalar 2004-cü, 2005-ci, 2007-ci və 2009-cu illərdə çıxdılar. Yeddinci kitabın ekranlaşdırma 2 filmdən ibarətdir, onlar 2010-cu və 2011-ci illərdə çıxdılar.

Coan Roulinq 2010

Romanların seriyası 60-dan çox dilinə tərcümə edildi, dünyada kitabların 40 mln.-dan çox kopya satıldı. Oxuyucular arasında müvəffəqiyyət qazanan seriya və o cümlədə onun əsasında çəkilmiş filmlər Roulinq üçün dünyavi şöhrəti və sərvəti gətirdilər. 2004-cü ildən bəri Roulinq Böyük Britaniyanın ən varlı qadınıdır. Forbes jurnalın məlumatına görə 2008-ci ildə onun 1 mlrd. ABŞ dolları var idi.

Roulinq aktiv xeyriyyəçidir. O tək valideyn fonduna və multipl skleroz (anasının ölümün səbəbi olan həstəlik) ilə mübarizə edən fonduna dəstək eləyir. 2008-ci ilin dekabrın 4-cüdə dünyanın 25 ölkədə satışda Coan Roulinqın yeni kitabı çıxdı — "Bard Bidl nağılları". Satışdan bütün pul The Children’s High Level Group təşkilatına gedib. Bu təşkilat Qərbi Avropada uşağ hüquqları ilə məşğuldur.

2001-ci ilin dekabrın 26-da Coan Roulinq ikinci dəfə Nil Skott Mürrey (ing. Neil Scott Murray) adlı edinburqlu həkimə evləndi. 2003-cü ilin mart ayında onlarda oğlan, 2005-ci ilin yanvar ayında isə qız anadan olur. Oğlana Deved Qordon Roulinq Mürrey (ing. David Gordon Rowling Murray), qıza isə Makkenzi Cin Roulinq Mürrey (ing. Mackenzie Jean Rowling Murray) adları qoymuşdular.

2012 ilin sentyabrın 27-də Coan Roulinqın "Casual Vacancy" kitabı işıq üzü görüb. Bu kitabı ilk satışa çıxdığı gün artıq yüz minlərlə cild satılıb.

Biblioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Harri Potter[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas məqalə: Harri Potter (romanlar seriyası)
  1. Harri Potter və Fəlsəfə Daşı (ing. Harry Potter and the Philosopher`s Stone; 26 iyun 1997)
  2. Harri Potter və Sirlər Otağı (ing. Harry Potter and the Chamber of Secrets; 2 iyul 1998)
  3. Harri Potter və Azkaban Məhbusu (ing. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban; 8 iyul 1999)
  4. Harri Potter və Alov Qədəhi (ing. Harry Potter and the Goblet of Fire; 8 iyul 2000)
  5. Harri Potter və Simurq Ordeni (ing. Harry Potter and the Order of Phoenix; 21 iyun 2003)
  6. Harri Potter və Mələz Şahzadə (ing. Harry Potter and the Half-blood Prince; 16 iyul 2005)
  7. Harri Potter və Ölüm Yadigarları (ing. Harry Potter and the Deathly Hallows; 21 iyul 2007)
  8. Harri Potter və Lənətlənmiş Uşaq (ing. Harry Potter and the Cursed Child; 31 iyul 2016)

Əlaqəli əsərlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kormoran Strayk[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Quqqultu çağırış (ing. The Cuckoo's Calling; Robert Gelbreyt pevdonim altında; 18 aprel 2013)
  • İpəkqurdu (ing. The Silkworm; Robert Gelbreyt pevdonim altında; 19 iyun 2014)
  • Şərlik mənsəbi (ing. Career of Evil; Robert Gelbreyt pevdonim altında; payız 2015)

Digər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qeyri bədii[redaktə | mənbəni redaktə et]

Baxışları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müəllif internet səhifələri geniş yayımıdan öncəki dövrdən bəri Roulinq aktiv internet istifadəçidir.[11] O, tez-tez Harri Potter fanatlarına və başqa izləyicilərinə Twitter vasitəsi ilə müraciət edir.[12][11] Onun ifadə etdiyi baxışları bəzən qalmaqal səbəbi olur.[13][11]

2008-ci ildə Roulinq Leyboristlər Partiyasına 1 million funt iyanə verərək Baş Nazir Qordon Braunı və partiyanın uşaq yoxsuzluğu ilə bağlı siyasətini tərifləyib.[14]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Hutchinson, Lynne. "Concerns raised about future of former Chipping Sodbury cottage hospital site". Gazette Series. Gloucestershire, UK. 6 September 2012. 4 April 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 October 2012.
  2. ↑ JK Rowling: From rags to riches (brit. ing.). (untranslated), 2008.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Estonca Vikipediya. 2002.
  4. ↑ 1 2 McGinty, Stephen. The JK Rowling Story Arxivləşdirilib 2011-09-25 at the Wayback Machine. The Scotsman. 16 June 2003. Retrieved 27 may 2009.
  5. ↑ Shapiro, Marc. J.K. Rowling: The Wizard Behind Harry Potter. New York: St. Martin's Press. 2000. ISBN 0-312-32586-X.
  6. ↑ Colleen A. Sexton. J. K. Rowling. Brookfield, Conn: Twenty-First Century Books. 2008. səh. 13. ISBN 0-8225-7949-9. 2015-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-08.
  7. ↑ 1 2 Ian Parker. "Mugglemarch". The New Yorker. 2012. 6 September 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 September 2012.
  8. ↑ Norman-Culp, Sheila. British author rides up the charts on a wizard's tale Arxivləşdirilib 2007-12-14 at the Wayback Machine. Associated Press. 1998. Retrieved 6 December 2007.
  9. ↑ Loer, Stephanie. All about Harry Potter from quidditch to the future of the Sorting Hat Arxivləşdirilib 2007-10-10 at the Wayback Machine. The Boston Globe. 18 October 1999. Retrieved 10 October 2007.
  10. ↑ Alison Flood. "JK Rowling to become Woman's Hour first guest editor for 60 years". The Guardian. 10 April 2014. 12 August 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 May 2014.
  11. ↑ 1 2 3 Salter, Anastasia; Stanfill, Mel. A Portrait of the Auteur as Fanboy: The Construction of Authorship in Transmedia Franchises. University Press of Mississippi. 16 October 2020. ISBN 978-1-4968-3051-7. OCLC 1178868864.
  12. ↑ Schwirblat, Tatiana; Freberg, Karen; Freberg, Laura. Chapter 21: Cancel culture: a career vulture amongst influencers on social media // In Lipschultz, Jeremy Harris; Freberg, Karen; Luttrell, Regina (eds.). The Emerald Handbook of Computer-Mediated Communication and Social Media. Emerald Publishing Limited. 2022. doi:10.1108/978-1-80071-597-420221021. ISBN 978-1800715981.
  13. ↑ Pugh, Tison; Wallace, David L. "Heteronormative heroism and queering the school story in J.K. Rowling's Harry Potter series". Children's Literature Association Quarterly. 31 (3). Fall 2006: 260–281. doi:10.1353/chq.2006.0053.
  14. ↑ Leach, Ben. "Harry Potter author JK Rowling gives £1 million to Labour". The Daily Telegraph. 20 September 2008. 20 September 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 June 2020.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

 Yazıçı ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.