Lüğətlərdə axtarış.

Çalov — ekskavatorun və digər yerqazan maşınlarda kasa formalı, dişlərlə təmin olunmuş işçi üzvdür. Çalovda nəzərdə tutulmuş dişlər yerə bataraq onun qazılmasına imkan verir. Dişlər yüksək möhkəmliyə malik olurlar, bu çalovun yeyilməsinə və bununla onun uzunömürlülüyünə bir başa təsir edir. Ekskavatorlarda verilən tapşırığa uyğun olaraq çalovların sürətli dəyişdirilməsini təmin etmək üçün tez dəyişilən sistemlərdən istifadə edilir.

Fyodor Çalov (rus.: Фёдор Ча́лов, 10 aprel 1998, Moskva) — Rusiyalı futbolçu, hücumçu mövqeyində oynayır. Futbol üzrə Rusiya Milli komandasının və Moskvanın "MOİK" klubunun oyunçusudur. Rusiyanın İdman ustasıdır. == Karyerası == Futbolçu 2005-ci ildə uşaq və yeniyetmələrdən ibarət "Yunıy Dinamovets" futbol klubunun uşaq futbol məktəbində futbol öyrənməyə başlayır. Bir il sonra, "MOİK" klubunun skautları 8 yaşlı Çalovu, "MOİK"in Uşaq komandasına aparırlar. "MOİK"də inkişaf edən futbolçu, 13 yaşında uşaqlar arasında Rusiya çempionatında ən yaxşı bombardiri olur.Tezliklə yeniyetmə Fyodorun qol vurma bacarığı üzə çıxır. 2015-ci ildə o, 1998-ci il təvəllüdlü futbolçuların çempionatında "Spartak" ilə oyunda 5 qol vurur. Bir il sonra UEFA Gənclər Liqasının oyunları çərçivəsində, Fransanın "Monako" komandası ilə qarşılaşmada rəqibin qapısına dörd qol vurur. Onun "poker"i komandasına 5:0 hesabı ilə qazanmağa kömək edir və o, dörd qoldan üçunu altı dəqiqə ərzində qol vurur.Gənclər komandasında qolçuluq bacarığını ortaya qoyan futbolçu, tez bir zamanda əsas komandaya dəvət olunur. Onun "MOİK"in əsas heyətində debütu, 21 sentyabr 2016-cı il tarixində Futbol üzrə Rusiya kubokunun 16/1 mərhələsində "Yenisey" klubu ilə göruşdə baş tutur.

Çalov-qırtlaq qapağı əzələsi (lat. musculus aryepigloticus) — qırtlağın əzələsi.

Zalov — Azərbaycan soyadı. Elçin Zalov (1995—2020) — Vətən müharibəsi şəhidi. Əli Zalov (d. 1966) — Azərbaycan alimi. Fəqan Zalov (1997—2020) — Vətən müharibəsi şəhidi. Oruc Zalov (d. 1952) — dövlət xadimi.

Çelov — Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun Cəyirli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Coğrafiyası == Çalov kəndi rayon mərkəzindən 5 km şimal qərbdə Böyük Qafqaz dağlarının çənub-şərq ətəklərində,dəniz səviyyəsindən təxminən 980 m yüksəklikdə yerləşir. == Tarixi == Kənd əhalisi Böyük Vətən müharibəsindən əvvəl 250 təsərrüfatda birləşib, 1948-1949-cu illərdə 150 təsərrüfat Salyan rayonunun Kürsəngi deyilən ərazisinə köçmüşdür. Kənd sakinlərinin Kürsəngi ətrafında vaxtı ilə “Təpəli” ,Axundlu, Yolqıraği,Alyar və sair qışlaqları olmuşdur. Kəndin tərəkəmə camaatı burada 1600 dəvə, 30 min qoyun saxlamışlar. Kənd məscidi 1873-cu ildə tikilmişdir. 1918-ci ildə həmin məscid ermənilər tərəfindən yandırılmışdır. 1930-cu ildə məscid bərpa olunaraq əvvəl ibtidai məktəb, sonralar isə kitabxana kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1918-ci ilin mart soyqrımında Çalov kənd sakinlərindən 7 nəfər öldürülmüş, onlarla sakin yaralanmışdır. Hal-hazırda Çalov kəndində 1700-dən çox əhali yaşayır.

Çilov (əvvəlki adı: Jiloy) — Azərbaycan Respublikasının Pirallahı rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Əzizbəyov rayonunun Jiloy qəsəbə inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki Jiloy şəhər tipli qəsəbə Çilov şəhər tipli qəsəbə, Jiloy qəsəbə inzibati-ərazi vahidi Çilov qəsəbə inzibati-ərazi vahidi adlandırılmışdır. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 21 dekabr 2012-ci il tarixli, 519-IVQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhəri Xəzər rayonunun Çilov qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Çilov qəsəbəsi Bakı şəhəri Pirallahı rayonunun inzibati ərazi bölgüsünə daxil edilmiş, Çilov qəsəbə inzibati ərazi dairəsi Bakı şəhəri Xəzər rayonunun tabeliyindən çıxarılaraq Bakı şəhəri Pirallahı rayonunun tabeliyinə verilmişdir. == Tarixi == Xəzər dənizinin Abşeron körfəzində eyniadlı arxipelaqa aid olan adadır. Çilov adası səsləşməsinə görə "Jiloy" adlandırılıb. Adanın qədim adı Çilov – Şahilandır, daha əvvəl isə o, Ronis adlanıb. Qəsəbə daha çox neft hasilatı ilə tanınmışdır. 1949-cu ildə qəsəbə statusu almışdır. == Əhalisi == Əhalisi 1,7 min nəfərdir. Əhalisi əsasən sənaye müəssisələrində və qismən də kənd təsərrüfatı sahələrində çalışır.

Çelov — Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun Cəyirli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Coğrafiyası == Çalov kəndi rayon mərkəzindən 5 km şimal qərbdə Böyük Qafqaz dağlarının çənub-şərq ətəklərində,dəniz səviyyəsindən təxminən 980 m yüksəklikdə yerləşir. == Tarixi == Kənd əhalisi Böyük Vətən müharibəsindən əvvəl 250 təsərrüfatda birləşib, 1948-1949-cu illərdə 150 təsərrüfat Salyan rayonunun Kürsəngi deyilən ərazisinə köçmüşdür. Kənd sakinlərinin Kürsəngi ətrafında vaxtı ilə “Təpəli” ,Axundlu, Yolqıraği,Alyar və sair qışlaqları olmuşdur. Kəndin tərəkəmə camaatı burada 1600 dəvə, 30 min qoyun saxlamışlar. Kənd məscidi 1873-cu ildə tikilmişdir. 1918-ci ildə həmin məscid ermənilər tərəfindən yandırılmışdır. 1930-cu ildə məscid bərpa olunaraq əvvəl ibtidai məktəb, sonralar isə kitabxana kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1918-ci ilin mart soyqrımında Çalov kənd sakinlərindən 7 nəfər öldürülmüş, onlarla sakin yaralanmışdır. Hal-hazırda Çalov kəndində 1700-dən çox əhali yaşayır.

Anatoli Yevgenyeviç Karpov (rus. Анатолий Евгеньевич Карпов 23 may 1951, Zlatoust, Çelyabinsk vilayəti, SSRİ) — şahmat üzrə 12-ci dünya çempionu, PhD, Rus şahmat qrosmeysteridir. O, Harri Kasparov tərəfindən məğlub edilənədək 1975-ci ildən 1985-ci ilə qədər rəsmi olaraq dünya çempionu sayılıb. O, 1993-cü ildə Kasparova qalib gələrək yeniden FİDE dünya çempionu olmazdan öncə 1986–1990-cı illər arasında Kasparova qarşı 3 oyun oynayib. O, FİDE-nin yeni dünya çempionluğu qaydalarına etiraz edərək çempionluq adından imtina etdiyi üçün bu adı 1999-cu ilə qədər əlində saxlaya bilib. Karpov dünya şahmat elitası arasinda çempion adını 10 il qoruya bildiyi üçün tarixin ən böyük şahmatçılarından biri sayılır. Onun turnir uğurları 160-dan çox birinci yer ilə bitirməkdən ibarətdir. Karyerasının ən yüksək dövründə Karpov 2780 Elo reytinqi ilə FİDE-nin sıralamasında 1970-ci ildəki acıqlamadan sonra 90 ay boyunca birinci pillədə olub. Karpov 2005-ci ildən Rusiya İcimai Palatasının üzvüdür. O, son zamanlar humanitar layihələrin, eləcə də yodlaşdırılmış duzun istifadəsini müdafiə edib.

Georgi İvanoviç Karpov (9 dekabr, 1890–31 mart, 1947)— tarixçi, etnoqraf, Türkmənistan SSR-nin ictimai-siyasi xadimi. == Həyatı == Georgi İvanoviç Karpov 9 dekabr 1890-cı ildə Rusiyanın Saratov quberniyasının Karavainka kəndində anadan olmuşdu. Georgi Karpov türkmənlər, Türkmənistan haqqında bir çox əsərlərin müəllifidir. Georgi Karpov 31 mart 1947-ci ildə Türkmənistanda vəfat edib. == Əsərləri == Карпов Г. И. Восстание тедженских туркмен в 1916 году : (К изучению истории крестьянск. восстаний в бывшей царск. колонии). — Ашхабад: Туркменгосиздат, 1935. — 72 с. Карпов Г. И. Гражданская война в Туркмении (1918–1920) : (Попул.

Sergey Pavloviç Karpov (d.1 yanvar 1948, Stavropol) — Rusiya Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, Tarix fakültəsinin "Orta Əsrlər Tarixi" kafedrasının müdiri və professoru, AMEA-nın fəxri professoru və AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun fəxri doktoru. == Fəaliyyəti == 1948-ci il yanvar ayının 1-də Rusiya Federasiyasının Stavropol diyarında anadan olub. 1986-cı ildən Moskva Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinin "Orta Əsrlər Tarixi" kafedrasının müdiri və 1989-cu ildən isə həmin kafedranın professorudur. 1990-cı ildən Moskva Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinin "Orta Əsrlərdə Bizans və Qaradənizin tarixi" laboratoriyasının elmi rəhbəridir. 1992-ci ildən Rusiya Təbiət elmləri Akademiyasının həqiqi üzvüdür (Rusiya Ensiklopediyası bölməsi üzrə). 1996-cı ildən Almaniya Federativ Respublikasının Leybnits Cəmiyyətinin həqiqi üzvüdür. 1998-ci ildə Rusiya Fedrasiyasının Ali peşəkar təhsilinin fəxri işçisidir. 1998-ci ildən İtaliyanın Liquriy Elmlər Akademiyasının ədəbiyyat, mənəvi və tarix elmləri üzrə müxbir üzvüdür. 1998-ci ildən İtaliyanın Alessandriya və Asti əyalətlərinin Akademiya və Tarix Cəmiyyətinin müxbir üzvüdür. 1995–2015-ci illərdə Moskva Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinin dekanı olub.

Valeri Çkalov (2 fevral 1904, Novqorod vilayəti – 15 dekabr 1938, Moskva) — Qızıl Ordu səma qüvvələrinin komandiri (1938), Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1936), Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1934), "Lenin" ordeni laureatı (1930), "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni (1932), "Fəhlə-Kəndli Qırmızı Ordusunun XX illiyi" yubiley medalı (1937). == Həyatı == Valeri Pavloviç Çkalov 2 fevral 1904-cü ildə Novqorod vilayətində anadan olmuşdur . Atası Pavel Pavloviç Çkalov emalatxanada işləyirdi. Anası İrina İvanovna Çkalova evdar qadın idi. 1910-cu ildə anası İrina İvanovna Çkalova vəfat etdi. O vəfat edəndə oğlu Valerinin 6 yaşı var idi.Yeddi il Valeri ibtidai məktəbinə oxumağa getdi. Orta təhsil almış, amma gözəl yaddaşı və yaxşı riyazi qabiliyyəti ilə seçilirdi. Sakit, təmkinli xarakter daşıyırdı. Bir çox həmyaşıdları kimi, yaxşı üzürdü. 1916-cı ildə məktəbi bitirdikdən sonra atası onu texnikumda təhsilini davam etdirmək üçün onu göndərir.

Vladimir Maksimoviç Salkov (rus. Владимир Максимович Сальков, ukr. Володимир Максимович Сальков; 1 aprel 1937, Donetsk – 9 iyul 2020, Moskva) — rus-ukraynalı peşəkar futbolçu və məşqçi.. == Klub karyerası == Salkov 1 aprel 1937-ci ildə Ukraynanın Stalino şəhərində anadan olub. Uzunmüddətli müddətdə Defenderin futbol komandasında oynadı. Futboldan ayrıldıqdan sonra eyni komandanın məşqçisi oldu. Sovet İttifaqı milli futbol komandasının qısamüddətli icraçı köməkçisi vəzifəsini də icra etdi. == Ölüm == Salkov 9 iyul 2020-ci ildə Rusiyanın paytaxtı Moskvada 83 yaşında vəfat etdi.

Çkalov adası — Oxot dənizinin Saxalin körfəzində, Çastya laqununu dəniz məkanından ayıran ada. Materik sahilindən 5,5 kilometr məsafədə yerləşir. Əvvəllər adanın adı Udd adası adlanırdı. Sonradan ada əfsanəvi pilot Valeri Çkalovun (1904–1938) şərəfinə dəyişdirilmişdir. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Xabarovsk diyarının bir hissəsidir. Ada 17 km uzunluğa və 1 km enə sahibdir. Hazırda adada daimi əhali yoxdur. == Tarix == Ada əvvəlcə Udd adlanırdı. SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 1936-cı il fərmanı ilə 1936-cı il iyulun 22-də təyyarəçi ekipajla birlikdə bu adada fasiləsiz uçuş zamanı eniş edən sovet pilotu Valeri Çkalovun şərəfinə adlandırılmışdır. Marşrut — Moskva — Frans İosif Torpağı — Şimal Torpağı — Petropavlovsk-Kamçatski.

Çolpon Aalıyevna Sultanbekova (qırğ. Чолпон Аалыевна Султанбекова; 19 avqust 1969, Bişkek) — Qırğızıstan siyasətçisi, beşinci və altıncı çağırış Cogorku Keneşin üzvü, Qırğızıstanın vitse baş naziri. == Həyatı == Çolpon Sultanbekova 19 avqust 1969-cu ildə Bişkekdə anadan olmuşdur. 1991-ci ildə Miçurinski Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirdi. 2006-cı ildə Qırğızıstan Dövlət Hüquq Akademiyasının hüquq fakültəsini bitirdi.. 2007-ci ildə K. Dikambaev adına Qırğızıstan Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının beynəlxalq münasibətlər ixtisasını bitirmişdir. Sultanbekova Bayaman Erkinbayev ilə evli idi, lakin 21 sentyabr 2005-ci ildə onun evinin yanında güllələlədilər. === Karyerası === Sultanbekova 1995-ci ildə Oş şəhərində "Palvan" MMC-nin baş direktoru olmamışdan əvvəl Cəlal-Abaddakı ZAQS-da işləmişdir. 2000-2001-ci illər arasında Qırğızıstan Qadınlar Konqresinin prezidenti olmuşdur, 2005-ci ildə isə "Qadınların Eko-Harmoniyası" QHT-ni təsis etdi.Sultanbekova "Respublika" siyasi partiyasının üzvüdür. 2005-ci ildə ərinin öldürülməsindən sonra, 2006-cı ildə keçirilən əlavə seçkilərdə Kadamcay seçki dairəsini təmsil edərək parlamentdə yer üçün namizədliyini irəli sürdü, ancaq məğlub oldu.

İqor Vladimiroviç Talkov (rus. Тальков, Игорь Владимирович) (d. 4 noyabr 1956, Tula vilayəti, Şyokino rayonu - 6 oktyabr 1991, Sankt-Peterburq) — sovet rok musiqiçisi, müğənnisi, bəstəkarı, şairi, kino aktyoru. == Yaradıcılığı == Yaradıcılığının ilk illərində "Aprel", "Kaleydoskop", "Elektroklub" qrupları ilə birgə işləyib. Bu müddətdə bir sıra musiqilər yazmış, amma onları ifa etmək imkanı olmamışdır. Geniş ictimaiyyətə ilk dəfə olaraq 1987-ci ildə "İlin Musiqisi" (rus. Песня Года) festivalında ifa etdiyi "Чистые пруды" mahnısından sonra tanınmışdır. Bundan sonra öz yazdığı mahnıları ifa etmək məqsədilə "Спасательный круг" adlı qrupu yaratmış və tezliklə bir sıra qastrollarda iştirak etmişdir. == Ölümü == 1991-ci il 6 oktyabr tarixində Sankt-Peterburqda "Yubiley" idman sarayında silahla atəş açılaraq qətlə yetirilmişdir.

Alov (film, 1979)

Albov baldırğanı (lat. Heracleum albovii) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin baldırğan cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir - VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Yarpaqları yumurtavaidir, ikər-lələklidir, hər iki üzü bozumtul tükcüklüdür, kənarları sərt dişciklidir. Çətir şüaları 20-25 ədəddir, tükcüklüdür, müxtəlifdir. Çiçəkləri sarımtıl-ağ rəngdədir, az böyümüşdür. Meyvəsi ellipsvari, çılpaqdır, uzunluğu 6–7 mm-dir. == Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri == Çiçəkləmə iyul-avqust, meyvəvermə avqust-sentyabr aylarına təsadüf edir.

Albov quşarmudu (lat. Sorbus albovii) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin quşarmudu cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Qafqazda, Naxçıvanda və Dağıstanda yayılmışdır. Növ ilk dəfə 1929-cu ildə Y.D.Sinzerlinq tərəfindən toplanılmış herbari nümunələrinə əsasən təyin edilmişdir. Qafqaz coğrafi areal tipinə aiddir. == Botaniki təsviri == Ağac və ya koldur. Tumurcuqları çılpaq və ya az tükcüklüdür. Yarpaqları tərsyumurtavari və ya ellipsvaridir. Qaidədən az daralmış və ya dairəvidir. Yuxarısı sivri və ya kütdür, adətən sivri ucludur, 7-10 sm uzunluqda, 4-7 sm enindədir.

Dalov (fars. دلو‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 508 nəfər yaşayır (82 ailə).

Elçin İslam oğlu Zalov (6 iyun 1995; Dünyamalılar, Beyləqan rayonu, Azərbaycan — 21 oktyabr 2020; Qubadlı rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Elçin Zalov 6 iyun 1995-cu ildə Beyləqan rayonunun Dünyamalılar kəndində anadan olmuşdur. Əmisi Birinci Qarabağ müharibəsində həlak olmuşdur. Elçin Zalov hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra mülki şəxs olaraq fəaliyyətini davam etdirmişdir. Subay idi. == Hərbi xidməti == Elçin Zalov 2013-2014-cü illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu olmuşdur. 2020-ci ilin 14 iyul tarixində Tovuz döyüşləri zamanı general-mayor Polad Həşimovun şəhid olmasından sonra səfərbərlik başlamış, Elçin Zalov səfərbər olunmuşdur. 21 sentyabr 2020-ci ildə hərbi təlim toplantılarına çağırılmışdır. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Elçin Zalov 2020-ci il sentyabrın 27-dən Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində könüllü olaraq iştirak etmişdir. Füzulinin, Cəbrayılın və Qubadlının azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşmuşdur.

Fəqan Amil oğlu Zalov (1 aprel 1997, Qalaqayın, Sabirabad rayonu – 9 noyabr 2020, Xocavənd rayonu) — Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinin kiçik miçmanı, Aprel döyüşlərinin iştirakçısı, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı. Azərbaycan Ordusunun Artilleriya Qoşunlarının əsgəri olan Fəqan Zalov 2016-cı il aprelin 1-dən 2-nə ötən gecədən başlayaraq Azərbaycan və Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin bölmələri arasında cəbhənin Tərtər və Cəbrayıl-Füzuli istiqamətlərində gedən Aprel döyüşlərində vuruşaraq fərqlənmişdir. Sonra Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrinin müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçusu matrosu olmuşdur. Azərbaycan Ordusunun Su Altı Hücum (SAH) Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin kiçik miçmanı olan Fəqan Zalov İkinci Qarabağ müharibəsində Cəbrayılın, Füzulinin, Qubadlının, Hadrutun və Xocavəndin azad edilməsi uğrunda gedən döyüşlərdə vuruşmuşdur. 9 noyabr 2020-ci ildə üçtərəfli bəyanatın imzalanmasından 6 saat əvvəl Xocavənd istiqamətində gedən döyüşlərdə ağır yaralanaraq həlak olmuşdur. == Həyatı == Fəqan Zalov 1997-ci il aprelin 1-də Amil Zalovun və Səridə Zalovanın ailəsində Sabirabad rayonunun Qalaqayın kəndində qaçqın düşərgəsində anadan olub. Əslən Füzuli rayonunun Aşağı Güzlək kəndindəndir. === Təhsili === 2003–2007-ci illərdə Füzuli rayon Babı kənd Markıs Hacıyev adına tam orta məktəbində təhsil almışdır. 2010–2014-cü illərdə Sumqayıt şəhərində yerləşən Qubadlı rayon Alı Mustafayev adına Zilanlı kənd tam orta məktəbində təhsilini davam etdirmişdir. === Ailəsi === Fəqan Zalov subay idi.

Nikolay Mixayloviç Albov (rus. Николай Михайлович Альбов; 3 (15) oktyabr 1866 və ya 1866, Pavlovo[d], Nijeqorod quberniyası[d] – 24 noyabr (6 dekabr) 1897 və ya 1897, La Plata) — Rusiya botaniki və coğrafiyaşünası. İlk olaraq Qafqazın kəşfiyyatçısı kimi iz qoymuş, İsveçrə Botanik Cəmiyyəti tərəfindən maliyyələşdirilən bir sıra geniş səfərlər etmidi. 1895-ci ildə Argentinaya köçdükdən sonra Cənubi Amerikanın cənub bölgələrinə səfər etmişdir. O, Pataqoniya və Tierra del Fueqo üzərində geniş səyahət etmiş və (rus və fransız dillərində yazaraq), onun florasını təsvir edən ilk Avropa tədqiqatçısı kimi tanınır. O, 155 bitki nümunəsinin adını dərc etdirmişdi.

Oruc İbrahim oğlu Zalov (7 dekabr 1952, Naxçıvan) — Azərbaycan Respublikası daxili işlər nazirinin sabiq müavini, polis general-leytenantı. == Həyatı == Zalov Oruc İbrahim oğlu 1952-ci il dekabrın 7-də Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsini, 1990-cı ildə isə SSRİ DİN-in Volqoqrad Ali İstintaq Məktəbini bitirmişdir. Silahlı Qüvvələrin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmət keçmişdir. 1979-cu ildən daxili işlər orqanlarında xidmət edir. 1994-cü ildə Babək rayon Polis Şöbəsinin rəisi vəzifəsinə irəli çəkilmiş, 1995–1998-ci illər Azərbaycan Respublikası DİN-in Qərargah rəisi vəzifəsində xidmət etmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 fevral 1998-ci il tarixli 757 nömrəli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası daxili işlər nazirinin müavini təyin olunmuşdur. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 dekabr 1999-cu il tarixli 54 nömrəli Fərmanı ilə polis general-mayoru, 17 yanvar 2002-ci il tarixli 647 nömrəli Fərmanı ilə polis general-leytenantı xüsusi rütbəsi verilmişdir. Cinayətkarlığa qarşı mübarizə işinin təşkilində, dövlətin Konstitusiya və dövlət quruluşunun müdafiəsində, əmin-amanlığın təmin edilməsində uğurlu nəticələrinə görə müxtəlif mükafatlara layiq görülmüşdür. Ailəlidir.

Sergey Yefimoviç Malov (28 yanvar 1880, Kazan – 6 sentyabr 1957, Leninqrad) - türkoloq, professor, dilçi, əməkdar elm xadimi. == Həyatı == 1880-ci il yanvarın 16-da Kazan şəhərində anadan olmuşdur. Hələ 1909-1914-cü illərdə Qərbi və Mərkəzi Çinə getmiş, ekspedisiyalarda iştirak etmiş, uyğurların dili və etnoqrafiyasına dair zəngin materiallar toplamış, qədim türk kitabələrini öyrənmişdir. S.Y.Malov SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Leninqrad Dövlət Universitetinin professoru, əməkdar elm xadimi idi. == Əsərləri == Малов С. Е. Памятники древнетюркской письменности. Тексты и исследования. — М.-Л., 1951. Сутра золотого блеска. Пб., 1917 (совм. с В. В. Радловым); Заметки по каракалпакскому языку.

Yevgeni Çazov (10 iyun 1929, Nijni Novqorod – 12 noyabr 2021, Moskva) — məşhur sovet və Rusiya kardioloqu, Rusiya Elmlər Akademiyasının və Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki, REA Rəyasət Heyətinin üzvü. 20 il ərzində (1967–1986) SSRİ Səhiyyə Nazirliyi 4-cü idarəsinin rəisi. 1968–1986-cı illərdə Y. Cazov SSRİ Səhiyyə Nazirinin müavini, 1987–1990-cı illərdə SSRİ Səhiyyə Naziri, 1972-ci ildən Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü olub. Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi üzvü (1982–1990), MK üzvlüyünə namizəd (1981–1982). 9–11 çağırış SSRİ Ali Sovetinin deputatı . SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki (1971; müxbir üzv 1967). SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki (1979). Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1978). Lenin mükafatı (1982), üç SSRİ Dövlət mükafatı (1969, 1976, 1991), SSRİ Nazirlər Soveti Mükafatı (1977) və Rusiya Dövlət Mükafatı (2004) laureatı. Vətən qarşısında xidmətlərinə görə ordeninin tam komandiri.

Çalon Aranq — İndoneziyanın Bali adasında orta əsrlər dövrünə aid edilən Ranqdanın Baronqla mübarizəsini canlandıran tamaşalar. == Haqqında == Çalon Aranq tamaşaları Bali mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsidir. Bütövlükdə Bali mədəniyyətində Ranqda (əcinə, rakşas tipi) vacib rol oynayır. Bali mifologiyasının Yava ilə sıx əlaqəsi bu dəfə Ranqdanın Yava mənşəli olmasına dair versiyalarda öz təsdiqini tapır. Ranqda ənənəvi Bali mifologiyasında əcinnə leakların (leaklar Bali mifologiyasına görə, hamilə qadınları taparaq onların bətnindəki körpənin, yaxud da dünyaya yeni gəlmiş uşaqların qanını sovuran kanniballardır və daxili orqanları görünən uçan baş kimi təsvir olunurlar) kraliçası sayılır və ifritələr ordusu ilə birlikdə işıqlı qüvvələrin hökmdarı Baronqla arasıkəsilməz müharibələr aparır. Ranqda adətən uzun dilli və iti caynaqlı, pırpız saçları olan yarımçılpaq qarı kimi təsəvvür edilir. Bu əcinnənin mənşəyinə dair tədqiqatçılar müxtəlif fikirlər söyləyirlər. Bəziləri Ranqdanın varlığını hinduizmlə bağlayaraq, onun yerli Kali (hindlilərin dağıdıcı və qoruyucu qara ilahəsi) olduğu qənaətindədirlər. Belə ki, çoxları tərəfindən şər qüvvələri təmsil etdiyi düşünülən Ranqda Balinin bəzi bölgələrində həm də qoruyucu qüvvəyə malik obraz kimi çıxış edir və bu əcinnənin rəmzi rənglərindən olan ağ, qara və qırmızının Kaliyə də xas olduğu vurğulanır. Digər tədqiqatçılar isə Ranqdanı (tərcüməsi "dul qadın" mənasını verir) konkret şəxsin — X-XI əsrlər arasında yaşamış əslən yavalı olan Bali kraliçası Mahendradattanın (əsl adı Qunapriya Dharmapatni) — adıyla bağlamağa çalışırlar.

Uşaqlıq yolu (ing. vagina) ― 8–10 sm uzunluğunda boru şəklində olub uşaqlığı xarici cinsiyyət üzvləri ilə birləşdirir; dölün və aybaşı qanının uşaqlıqdan xaricə çıxması və toxumun (spermatozoidin) uşaqlığa daxil olması üçün bir yol təşkil edir. Bunun ön divarı — lat. paries anterior və arxa divarı — lat. paries posterior vardır. Bunlar uşaqlıq yolu boş olan vaxt bir-birinə söykənir və aralarında frontal istiqamətdə durmuş bir yarıq qalır. Uşaqlıq yolu aşağıya doğru daralaraq uşaqlıq yolu dəliyi (girəcəyi) — lat. ostium vaginae (introitus vaginae BNA) vasitəsilə uşaqlıq yolu dəhlizinə açılır; yuxarıda isə uşaqlıq boynunun uşaqlıq yolu hissəsini (lat. portio vaginalis cervicis) əhatə edir və nəticədə uşaqlıq yolu ilə lat. portio vaginalis arasında uşaqlıq yolu tağı — lat.

Abdulla Abbas Hacaloğlu (12 may 1940, Kəpənəkçi, Lüksemburq rayonu – 4 sentyabr 2019) — şair, ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, 1977-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi (1984), ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, redaktor, siyasətçi, Azərbaycan Kommunist Partiyası üzvü, Müsavat Partiyası Ali Məclisinin üzvü, Azərbaycanın İstanbuldakı baş konsulu (1992–1997), Ukraynanın Maksim Rılski adına ədəbi mükafatı laureatı (1984). == Həyatı == Abbas Abdulla 1940-cı il mayın 12-də Gürcüstanın Bolnisi rayonunun Bolus Kəpənəkçisi kəndində anadan olmuşdur. Tiflisin baş hakimi İsrafil ağa Acalov və Cənub-Qərbi Qafqaz Türk Respublikasının qurucusu və başcısı Emin ağa Acalov əmiləridirlər. Orta təhsili Bolus Kəpənəkçisi (I-VUI), Arıxlı (IX) və Faxralı (X–XI) kəndlərində almışdır. 1958-ci ilin oktyabrından 1959-cu ilin sentyabrınadək doğma kəndində müəllimlik etmişdir. Sonra ADU-nun filologiya fakültəsində qiyabi təhsil almışdır (1958–1963). Azərbaycan EA Nizami adına Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasını (1964–1966), Azərbaycan KP MK yanında Marksizm-Leninizm Universitetinin ideoloji kadrlar fakültəsini (1981–1982) bitirmiş, Kiyevdə Ukrayna EA-nın T.Q.Şevçenko adına Ədəbiyyat İnstitutunun Şevçenkoşünaslıq şöbəsində təcrübə keçmişdir. Universitetdə tələbəlik illərində həm də işləmişdir: Bakı Neftayırma zavodunda köməkçi fəhlə, çilingər, eyni zamanda zavodun "Neftayıran" çoxtirajlı qəzeti redaksiyasında əməkdaş olmuşdur (1961–1963). "Ulduz" jurnalı redaksiyasında şöbə müdiri (1966–1973), "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti redaksiyasında şöbə müdiri, xüsusi müxbir (1973–1977), baş redaktorun müavini (1979–1987), "Ulduz" jurnalının məsul katibi, sonra baş redaktoru (1987–1992), Türkiyədə Azərbaycan Respublikasının Baş konsulu (1992–1997) olmuşdur. Kommunist Partiyasının üzvü olmuş (1978–1990), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında ilk partiya təşkilatının katibi (1981–1983), Azərbaycan Yazıçılar Birliyi katibliyi heyətinə (tənqid-ədəbiyyatşünaslıq, publisistika üzrə) katib seçilmişdir (1991–1992).

Calalov Qərib İsaq oğlu — texnika elmlər doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü, AMEA-nın Geologiya və Geofizika İnstitutunun şöbə müdiri. == Həyatı == Qərib Calalov 28 noyabr 1937-ci ildə Şəki rayonunun Baş Göynük kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1955-ci ildə Baş Göynük kənd orta məktəbini bitirmişdir. Elə həmin ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuş, 1960-cı ildə maye və qaz mexanikası ixtisası üzrə təhsilini başa vurduqdan sonra təyinatla Azərbaycan EA NKPİ-na göndərilmiş və orada kiçik elmi işçi işləmişdir. 1960-2003-cü illərdə Azərbaycan EA DNQYPİ-nun "Neft qatının elektrik modelləşdirilməsi və lay və quyuların tədqiqi" şöbəsində kiçik elmi işçi, böyük elmi işçi, şöbə rəhbəri olmuşdur. 1967-ci ildə "Quyuların debitləri müxtəlifliyinin və layın qeyri-bircinsliyinin sulaşma prosesinə təsiri məsələləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş və fizika-riyaziyyat elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 1990-ci ildə "Deformasiya olunan kollektorlarda neft və qaz yataqlarının işlənməsinin hidroqazodinamikası" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və texnika elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1990-ci ildən o ADNA-da "Neft mədən geologiyası" kafedrasının professoru vəzifəsini tutaraq, eyni zamanda elmi və pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olurdu. 2001-ci ildə neft və qaz yataqlarının işlənməsi ixtisası üzrə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilmişdir. 2003-cü ildən indiyə qədər Azərbaycan MEA Geologiya və Geofizika institutunda "Layın hidroqazdinamikası" şöbəsinin rəhbəri işləyir.

İlqar Salman oğlu Calalov (28 dekabr 1973, İmirli, Bərdə rayonu – 16 iyun 1998, Füzuli rayonu)— Azərbaycan şəhidi. == Həyatı == 1987-ci ildə təhsilini Bərdə rayon 1 nömrəli orta məktəbdə davam etdirmişdir. 1991-ci ildə Bərdə rayon 1 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1991–1996-cı illərdə Bakı Dövlət Universitetinin tətbiqi riyaziyyat fakültəsini riyaziyyat ixtisası üzrə bitirmişdir. == Hərbi xidməti == 1997-ci ildə leytenant rütbəsində zabit kimi, hərbi xidmətə başlayıb. O Füzulu, Beyləqan istiqamətində ön cəbhədə taqım komandiri kimi xidmət göstərmişdir. 1998-ci ilin yanvar ayında baş leytenant hərbi rütbəsi alan İlqar Calalov 16 iyun 1998-ci ildə xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən şəhid olmuşdur.