Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • АГЬУЗАР

    n. plaint, groaning; агьузар чӀугун a) v. howl; moan, groan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АГЬУЗАР

    n. plaint, groaning; агьузар чӀугун a) v. howl; moan, groan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • агьузар

    стенание (уст.), стон : агьузар чӀугун - а) стенать (уст.), стонать; б) сильно горевать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АГЬУЗАР

    ...гьам, перишанвал. Яр кьвалав гваз, суьгъбет жери кар авач, Ихьтин агьузар хьайи кас шедачни? Е. Э. Заз сабур гуз. Съезддин делегатар, балкӀанрилай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЬУЗАР

    прил. шел-хвал авай. Байкъуш хьайи Хенжел-кӀеле, Ажеб агьузар чка я. С. С.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЬУЗАРУН

    ...да, -на; -из, -зава; - а, -ин, -рай, -мир; агьузар авун, агьузар тавун, агьузар тахвун, агьузар ийимир, агьузар хъийимир гьам, перишанвал малумару

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ягъунар

    битва, бой, сражение; драка.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЯГЪУНАР

    (-ри, -ра) c. döyüş, vuruş, vuruşma, savaş, dava.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯГЪУНАР

    (-ри, -ра) c. döyüş, vuruş, vuruşma, savaş, dava.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯГЪУНАР

    n. battle , fight, combat, battle; action.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЯГЪУНАР

    n. battle , fight, combat, battle; action.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЯГУАР

    ягуар (Америкада жедай, пеленгдиз ухшар са гьайван).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ягуар

    -а; м. (нем. Jaguar) см. тж. ягуаровый Хищное млекопитающее сем. кошачьих, с красно-жёлтой шерстью, покрытой чёрными кольцами и пятнами (обитает в Южн

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЯГУАР

    м zool. yaquar (Cənubi Amerika pələngi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • AĞÜZLÜ

    sif. Üzünün dərisi ağ olan. Olya hündürboylu, uzunsaçlı, ağüzlü, xumargözlü və dolu bədənli bir qız idi. İ.Musabəyov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AĞÜZLÜ

    прил. 1. белолицый 2. перен. безгрешный, беспорочный, безупречный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AHUZƏR

    qızıl ahuyə bənzər gözəl qız

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • AĞAZƏR

    ağanın qızılı; qızıl kimi ağa

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AĞAZAL

    Ağa Zal;hörmətli, ağsaqqal

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AĞAYAR

    ağa dostu, ağa yoldaşı; böyük dost, sirdaş

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AĞALAR

    çoxlu ağa; cənablar, böyüklər; ağa nəslindən olan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ABUZƏR

    zər sahibi, qızılın yiyəsi. Acal uca, yüksək; mərhəmətli; xoca, müəllim, ustad

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AĞÜZLÜ

    1. белолицый; 2. с чистой совестью;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АГЪУЗАРУН

    ...да, -на, -из, -зава; -а, -мир, -ин, -рай; агъузар тавун, агъузар тахвун, агъузар хъийимир 1) жувалай агъада авай патахъ авун; 2) къимет тӀимилару

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • VAGÜZAR

    ə. həvalə, öhdəsinə qoyma

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • VAGÜZAR

    [fars.]: vagüzar etmək куьгьн. садал тапшурмишун (вегьин), хиве ттун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • VAGÜZAR

    в сочет. vagüzar etmək устар. передавать, завещать, поручать. Bütün varımı ona vagüzar edirəm всё своё состояние я завещаю ему

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAGÜZAR

    [fars.] : vagüzar etmək köhn. – həvalə etmək, tapşırmaq; birinin üzərinə, öhdəsinə qoymaq. [Şah:] İndi … mən məcburam ki, səltənətdən əl çəkib, taxt-t

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • güzar

    güzar

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • GÜZAR

    сущ. устар. путь, дорога; güzar etmək идти, ехать куда-л.; güzarı düşmək попасть куда-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GÜZAR

    i.: ~ı düşmək to call at a place accidentally; to find* oneself (in)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • GÜZAR

    f. 1) keçmə, getmə; 2) qoyma

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • GÜZAR

    ...duam budur Tanrıma; Nola səni sala bir güzarıma. M.P.Vaqif. □ Güzar etmək klas. – keçmək, getmək. Ol güli-xəndanı görmək mümkün olsaydı mənə; Səntək,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • güzar

    is. route f, chemin m ; ~ı düşmək trouver (se) quelque part

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • GÜZAR,

    GÜZƏR [fars.] клас. рехъ, фидай чка, фин; // güzar etmək клас. фин; güzarı düşmək рехъ аватун, дуьшуьшдай атун (фин), са чкада хьун, рехъ алатун (пер.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РАБОЛЕПСТВОВАТЬ

    несов. ялтахвал авун, кьилин агъузвал авун, кьил агъузун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • АГЪУЗАРУН

    also. агъузун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АГЪУЗАРУН

    also. агъузун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • агъузарун

    см. агъузун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • KARGÜZAR

    сущ. делопроизводитель, депроизводительница

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞGÜZAR

    прил. 1. деловой: 1) знающий своё дело, опытный в делах. İşgüzar adam деловой человек 2) относящийся к делу, связанный с делом, работой, службой и т.п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GÜLZAR

    сущ. поэт. цветник (садик с цветами и розами); цветущий уголок. Gülzara döndərmək nəyi, haranı превратить в цветник (цветущий уголок, край) что

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MAHUZAR

    üzü Aya bənzəyən, sifəti Ay kimi olan; gözəl

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • GÜLZAR

    çiçəklik, güllük, gülüstan

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • GÜLZAR

    çiçəklik, güllük, gülüstan

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • KARGÜZAR

    делопроизводитель, письмоводитель

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞGÜZAR

    деловитый, предприимчивый, распорядительный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KARGÜZAR

    ...verəcəyini düşünərək tələbələr çox məmnun oldular. A.Şaiq. Kargüzar olmusan, müxbir olmusan; Ey qoca müəllim, ey möhkəm insan! M.Müşfiq. Kargüzar, qa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İŞGÜZAR

    ...olan. İşgüzar müdir. – Burada gözə dəyən hər şey otaq sahibinin işgüzar bir adam olduğunu göstərirdi. M.Hüseyn. Əbil … Muxtar Zeynalovu işgüzar və gö

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GÜLZAR

    ...S.Ə.Şirvani. Çöllər yuxudan olunca bidar; Min rəng çiçəklə dolur gülzar. A.Şaiq. Darıxıb gülzara çıxdığım zaman; Ətrini duyuram güldən-çiçəkdən. M.Ra

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RAHGÜZAR

    сущ. устар. 1. переход; проход, проезд 2. тропа, тропинка 3. путник

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞGÜZAR

    bacarıqlı — təşəbbüskar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • YAQUAR

    сущ. зоол. ягуар (хищное млекопитающее сем. кошек)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞGÜZAR

    ciddi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • АКЬУНАР

    ...ягъун, гатун, векъи рафтарвилер. Адаз ( Назлудиз ) итимрин акьунар хьайиди чизвай. А. А. Пад хьайи рагъ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪУЗДИ

    сущ.; - а, -а; агъузди прилагательнидикай арадиз атанвай существительное; яшайишдин, къуллугъдин агъуз дережада авайди. Заланз къалаз вичин сая, А

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • AĞÜZLÜ

    ağüz(lü) bax ağbəniz(li)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • AĞÜZLÜ

    s. 1. bax ağsifət; 2. (i.s.) with clean conscience

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • AMUZGAR

    f. müəllim, ustad, öyrədən

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • АЦӀУНАР

    сущ.; -ри, -ра гъуьлуьз тухванвай руш бубадин кӀвализ фейи (фидай) вахт.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪАЛАР

    сущ.; - и, -а 1) гатун тавунвай самар. Малариз агъалар вегь. Р. 2) (чӀехи гьарф А) эркекдин хас тӀвар Агьалар. Агьалар Алитурабович Аливердиев универ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪУЗБУР

    агъуз прилагательнидин гзафвилин кьадардин форма. * агъузди существительнидин гзафвилин кьадардин форма. Кил АГЪУЗДИ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪУЗБУР

    сущ.; - у, -а; прилательнидикай арадиз атанвай существительное.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪУЗВАЛ

    ...аслу яз, агъада авай гьал. Жувалай гъвечӀидаз сифте салам гун агъузвал туш. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АГЪУ'ЗДИ

    сущ.; - а, -а; агъуз прилагательнидин теквилин кьадардин форма.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ANGULAR

    adj 1. bucaq, künc; ~point bucağın ucu / başı / zirvəsi 2. kələ-kötür; ~ figure kələ-kötür fiqura , ~ youth yöndəmsiz / biçimsiz gənc oğlan, 3

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • АГЪУЗУН

    ...вуж-вуч; -на, -из, -зава; -а, -мир, -ин, -рай; агъуз тавун. агъуз тахвун, агъуз хъийимир дуьз гьал агъуз терефдихъ дегишарун. - Чидай кас я... Кьи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • агъузвал

    ...- в этом деле ты не уступи, не окажись хуже (кого-л.); кьилин агъузвал авун— унижаться, пресмыкаться (перед кем-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АГЬАРАР

    сущ., гз. ф.; къаргъишар. Акьван агьарар чидай дишегьли заз анихъ амукьрай, и дагъ-дере атӀуз къвезвай Самурдизни акунач жеди. М. Б. Спелар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯГЪАЛАР

    сущ., гзафв. кь.; -ри, -ра юг гатайла, адакай хкатдай самар. Чун Мамрашрин кӀунтӀал, иесидивай ихтияр къачуна, ратӀран кьерехдал аламай алатай и

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • агъалар

    ...агъал) - 1. мятая, но неизмельчённая солома. 2. (А прописное) Агалар (имя собственное, мужское).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • AĞAYAR

    Ağa bizim sözdür, yar farsca “dost” deməkdir. Ağayar “ağanın dostu” deməkdir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • агъузди

    нижестоящий, тот, кто ниже (по службе, общественному положению).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акунар

    внешний вид, облик : иер акунар авай итим - представительный, красивый мужчина.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акьунар

    столкновение, конфликт, ссора.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • асунар

    (мн. | ед. ч. асун) - побелка : асунар авун - белить (что-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • агъузун

    (-из, -на, -а) - 1. см. агъуз (агъуз авун). 2. уменьшить, убавить (огонь в керосиновой лампе, керосинке и т. п.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬАЯ

    ...намуслувал. Гьая тийижир паб сад касдиз хьайитӀа, Гежегуьндуьз адан агьузар жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. Гуьзета на эдеб, гьая. С. С. Дагьустан.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТЕЧИР

    ...стхадиз. Гьая тийижир паб сад касдиз хьайитӀа, Геже-гуьндуьз адан агьузар жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. Етим Эмин затӀни течир аял хьиз Алдатмишиз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АРШ

    ...3. Гь. Лезгийрин риваят. Цавун аршдиз хкаж жезва Кузвай рикӀин агъузар. Ялтахарни хьанва пара. Мегь. А. Хьанва бизар. Къвазва жив. Къвазва жив аршд

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СЕБ

    ...КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар. Вун кӀантӀа йикь, кӀантӀа вуна тӀебиатдиз агьузар ая, себ-сив це. Адаз хабар авай затӀ туш. А. А. Пад хьайи рагъ. [Зарл

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БАЙКЪУШ

    ...мана къалурдай себ гунин са жуьре. Байкъуш хьайи ХенжелкӀеле, Ажеб агъузар чка я. С. С. Куьредин цӀерид хуьр.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТИЙИЖИР

    ...стхадиз. Гьая тийижир паб са касдиз хьайитӀа, Геже-гуьндуьз адан агьузар жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. Етим Эмин затӀни течир аял хьиз Алдатмишиз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЕЖЕ

    ...Гуьзел Тамум. Гьая тийижир паб са касдиз хьайитӀа, Гежегуьндуьз адан агьузар жеди. Е. Э. Гьая тийижир паб. Эй инсанар, ая фикир, Геже-гуьндуьз ху

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БИЗАР

    ...ракъайтӀа, Яраб вун бизар жедани? Е. Э. Гъазанфераз. Даиман чӀугваз агъузар, Гьадакай вич хьана бизар. С. С. Ише тефир жуван гафар. Къал-къиж авун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЯЗУХ

    ...бахт. Язух гада, хъвер къугъвазвай пӀузаррал, Тамир вуна кваз агьузар, Гъалимат. Е. Э. Гьалимат. Язух аял пакамалай няналди гьекь-каф хьана инихъ-а

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШЕЛ

    ...шел-хвал хьана хьи.... Е. Э. Вирт квахьайдаз. Адан гьар са шиир са агьузар, са шел-хвал ва элкъвена вири чкайра авай зулумдал наразивал тир. М. М.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДАИМ

    ...даллай» АкьалтӀ тийир мах я, Къафкъаз? С. С. Къафкъаз. Даиман чӀугваз агъузар, Гьадакай вич хьана бизар! С. С. Ише тефир жуван гафар. Чапдай акъа

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЗАР

    ...С. С. Къиздирмадиз. Къалуз Мусаибан азар, ЧӀугваз туна чав агьузар... С. С. Тапан кагъаз диз жаваб. Са начагъдаз духтурди икӀ лагьана: - Хъсан нез-хъ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АХВАР

    ...Шарвили! Шарвили! * ахварал (ахвариз) фин гл., вуж ксай гьалда хьун. И агъузар чӀугваз фена ахвариз. Е. Э. Шеда зун. Архайин алад ахварал, Фикирмир

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РИКӀ

    ...Дуьньяда заз такурай. Гь. Къ. Почтальондин мани. Гатфар чӀавуз меген ви кар Агьузар яни йифер-йикъар? Авадариз вилин накъвар Ви рикӀ гьида хана, б

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Abuzər
Abuzər — Azərbaycanlı adı. Abuzər bəy Rzayev — Gəncənin ilk ixtisaslı memar-mühəndisi Abuzər Aydəmirov— Sovet və Çeçen yazıçı və şairi, Çeçen klassiki. Abuzər Nadirov – "Laçın" futbol klubunun baş məşqçisi. Abuzər Bağırov — tərcüməçi, tənqidçi, publisist Abuzər Qazıyev — Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi (20.09.2010), professor. Abuzər Rəsulov — Optika və molekulyar fizika kafedrasının professoru. Abuzər Xələfov — Azərbaycanda kitabxanaşünaslıq elminin banisi == Həmçinin bax == Abuzər (Nir) — İranın Ərdəbil ostanının Nir şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Aqullar
Ağullar (aqul. агъулар, rus. агулы) — Qafqaz xalqlarından biridir. Ləzgi dilləri qrupuna aid olan Ağul dilində danışırlar. Cənub-şərqi Dağıstanın mərkəzi hissəsində (Ağul və Dərbənd rayonlarında) yaşayırlar. Dindarları sünni müsəlmanlardır. 1952-ci ilə qədər aqul məktəblərində tədris ləzgi dilindədə, sonra isə rus dilində olmuş, 1992-ci ildən isə ağul dilində aparılır. == Məşhur ağullar == Məhəmmədsaleh Qusayev — milli siyasəti, informasiya və Dağıstan Respublikasının xarici əlaqələr naziri (1998-2003).
Ağakar
Ağakar — Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı. == Toponimkası == Azərbaycan dilində Ağa (şəxs adı ya titul) və türk dillərində qar "alınmaz (sıldırım mənasında) qaya" sözlərindəndir. Cənubi Qafqazda bir sıra qaya və dağ adlarında qar (kar) sözünü erməni tədqiqatçıların erməni dilində kar - "daş", "qənbər", "qaya" sözü hesab edərək nə vaxtsa oralarda ermənilərin yaşadıqlarını yazmaları tamamilə səhvdir. Azərbaycanda ikinci komponenti qar, kar sözündən ibarət çoxlu dağ adı vardır: Buzuduxqar (Kəlbəcər rayonu), Kəçələqar (yenə orada) Qoşqar, Qoşunaqar (Gədəbəy rayonu), Qoşunkar (Oğuz rayonu ), Ləzgiqar (Şəmkir rayonu), Lölükqar (Daşkəsən rayonu), Çinqar (Xanlar rayonu), Çoxqar (Şəki rayonu), Şıxqar (Kəlbəcər rayonu), İnqar (İsmayıllı rayonu) və s. XIX əsrda Borçalı bölgəsində Babakar, Yastıqar, Əyriqar, Tünkar, Qazax qəzasında Siskar və Şarkar dağ adları vardı. Qazaxıstanda Zanqar, Türkmənistanda Qızılqar və b. dağ adları da bu sıraya aiddir. Ola bilsin oronim ərəbcə əxi (Sufi ordeninə mənsub dərviş və s.) və qar "mağara" sözlərindən ibarətdir.
Ağalar
Ağalar — Gürcüstanın Bolnisi rayonunda kənd. == Tarixi == == Mədəniyyəti == Qarapapaklar yaşayır.
Ağullar
Ağullar (aqul. агъулар, rus. агулы) — Qafqaz xalqlarından biridir. Ləzgi dilləri qrupuna aid olan Ağul dilində danışırlar. Cənub-şərqi Dağıstanın mərkəzi hissəsində (Ağul və Dərbənd rayonlarında) yaşayırlar. Dindarları sünni müsəlmanlardır. 1952-ci ilə qədər aqul məktəblərində tədris ləzgi dilindədə, sonra isə rus dilində olmuş, 1992-ci ildən isə ağul dilində aparılır. == Məşhur ağullar == Məhəmmədsaleh Qusayev — milli siyasəti, informasiya və Dağıstan Respublikasının xarici əlaqələr naziri (1998-2003).
Gülzar
Gülzar (Kirman)
Kaqular
Kaqular (lat. Rhynochetidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin günəşvağıkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.
Oğuzlar
Oğuzlar — "Oğuz Xaqan Dastanı"na görə 24 boydan, Mahmud Kaşğarinin Divanü Lüğati-it-Türk əsərinə görə isə 22 boydan ibarət Orta Asiya kökənli ən böyük və ən nüfuzlu türk boyudur. Oğuzlar Xəzər dənizinin şərqindən Ceyhun (Amudərya) çayına qədər olan ərazidə yerləşmişdirlər. Köçəri həyat tərzi yaşayan oğuzlar təxminən 7-ci əsrdən etibarən yer dəyişməyə başladılar və coğrafi baxımdan, Bizans imperiyasının qeydlərinə görə, əvvəlcə Balkanlara yayıldılar. Oğuzlar Türkiyə, Azərbaycan, Türkmənistan, İran, İraq, Suriya, Misir ve Balkanlarda (Bolgarıstan, Rumıniya, Yunanıstan, Kosova, Serbiya) yaşayan türklərin atası sayılır. == Tarix == Dastanlara görə oğuzlar Oğuz xanın altı oğlu və onların hər birinin 4 oğlundan meydana gəlmişdirlər. Meydana gələn bu 24 boyun hər birinin ayrı adı və ünvanı vardır. Bu boyların Bozoxlar və Üçoxlar olmaqla ikiyə bölünməsi isə daha sonra baş vermişdir. Bu iki ana qol arasında baş verən münaqişələr və anlaşmazlıqlar boyların bir qisminin qərbə köç etməsinə səbəb olmuşdur, qalanları isə Göytürk xaqanlığının hakimiyyəti altında qalmışdır. 630-cu ildə ilk Göytürk dövlətinin zəifləyib Çin tabeliyinə keçməsi ilə yenidən birləşməyə çalışsalar da, ikinci Şərqi Göytürk Xaqanlığının yaranması ilə yenidən hakimiyyət altına girdilər. 745-ci ildə Şərqi Göytürk Xaqanlığı da süqut etdikdən sonra qərbə və Çinə köçmüş bir çox Oğuz boyları Ötükənə geri dönərək Qutluq Bilgə Xaqanın qurduğu Uyğur Xaqanlığının bayrağı altında birləşdilər.
Raquza
Raquza(it. Ragusa, sic. Rausa) — İtaliyada Siciliya regionunun eyni adlı əyalətində inzibati mərkəz, şəhər. Cənubi İtaliyanın ən dinamik şəhərlərindən sayılan Raquza özünə məxsus tarixi, mədəniyyət və memarlığı ilə seçilir. 2002 ci ildən Siciliyanın digər yeddi şəhəri kimi Raquza da Siciliya barokkosu memarlığına görə UNESCO-nun ümumdünya irsinə aid edilmişdir. Raquza şəhəri 11 yanvar 1693 cü ildə baş verən dəhşətli zəlzələdən sonra tamamilə dağılmış, əhalisinin yarısı tələf olmuşdur. Şəhər yenidən o dövr üçün yüni bir çərəyan kimi yaranmış Siciliya barokkosu üslubunda tikilmişdir.
Uğuzlar
Uğuzlar və ya Uzunlar — Azərbaycan mifoloji mətnlərində nəhəng varlıqlar. == Təsviri == === Uğuzlar === Azərbaycanın bəzi bölgələrində yazıya alınmış rəvayətlərə görə, uğuzlar əvvəllər yaşamış, iri cüssəli, azman varlıqlardır. Yemək istədikləri bir şeyi əlləri ilə Günəşə qaldırıb, pişirib yeyərlərmiş. Onlar tərəfindən böyük xalçalar hazırlanıb. Normal boyda olan insanlar onların gözündə cırtdan görünərdi. İnsanlar köhnə məzarların içində tapılan böyük sümüklərin azmanlara aid olduğunu iddia edər və "Uğuz ölçüsü" adlandırardılar. Bədəni böyük olan insanlara da "Uğuzdan qalma" deyilərdi.Xalq inanclarında Uğuz və Təpəgöz fərqlidir. Uğuzlar insan sayılır və xalça hörür. Onlar köçəridirlər və harada ölsələr, orada basdırılırlar. Təpəgöz isə divlər taydasındandır.
Yaguar
Yaquar (lat. Panthera onca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növü. Yaquar Qərb yarımkürəsinin panter cinsindən olan ən böyük və ən güclü nümayəndəsidir. Yaquarlar, bütün böyük yırtıcı pişiklər arasında ən güclü dişləməyə malikdirlər və onlar özlərindən 4 dəfə böyük heyvanları belə asanlıqla məhv edə bilirlər. Hətta Yaquar, Köpək Balığından belə daha güçlü dişləməyə sahibdir. Güclü çənələri və iti dişləri, yaquarlara qalın timsah dəriləri və hətta tısbağa qabıqlarını belə asanlıqla deşməyə imkan verir. Yaquarın dişləmə qüvvəsi 1500 PSI-dan çoxdur. Hansı ki, meşənin şahı sayılan Şirdə isə bu, Yaquardan 3 dəfə az, 650 PSI-dır. Yaquar hal-hazırda Meksikadan (bəzən ABŞ-nin cənub-qərbində də görülə bilər) Mərkəzi Amerikaa və Paraqvayın cənubu ilə Argentinanın şimalına qədər böyük bir ərazidə yayılmışdır. Xallı pişik fiziki olaraq daha çox leoparda bənzəsə də daha güclü və əzələli quruluşu, davranışı və habitat xüsusiyyətləri ilə pələngə daha yaxındır.
Yaquar
Yaquar (lat. Panthera onca) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növü. Yaquar Qərb yarımkürəsinin panter cinsindən olan ən böyük və ən güclü nümayəndəsidir. Yaquarlar, bütün böyük yırtıcı pişiklər arasında ən güclü dişləməyə malikdirlər və onlar özlərindən 4 dəfə böyük heyvanları belə asanlıqla məhv edə bilirlər. Hətta Yaquar, Köpək Balığından belə daha güçlü dişləməyə sahibdir. Güclü çənələri və iti dişləri, yaquarlara qalın timsah dəriləri və hətta tısbağa qabıqlarını belə asanlıqla deşməyə imkan verir. Yaquarın dişləmə qüvvəsi 1500 PSI-dan çoxdur. Hansı ki, meşənin şahı sayılan Şirdə isə bu, Yaquardan 3 dəfə az, 650 PSI-dır. Yaquar hal-hazırda Meksikadan (bəzən ABŞ-nin cənub-qərbində də görülə bilər) Mərkəzi Amerikaa və Paraqvayın cənubu ilə Argentinanın şimalına qədər böyük bir ərazidə yayılmışdır. Xallı pişik fiziki olaraq daha çox leoparda bənzəsə də daha güclü və əzələli quruluşu, davranışı və habitat xüsusiyyətləri ilə pələngə daha yaxındır.
Aqrar
Aqrar-sənaye kompleksi —Bir-biri ilə əlaqədar olan kənd təsərrüfatı və sənaye müəssisələrinin birliyi. Sıralarında kənd təsərrüfatı məhsullarının yetişdirilməsi, emal edilməsi, saxlanması və istehlakçıya çatdıran 10-a qədər iqtisadi sahəni birləşdirir. Bu sahələr hazır məhsulu istehlakçıya çatdırmaq üçün birgə fəaliyyət göstərirlər. Aqrar-sənaye kompleksi 4 sahəni əhatə edir: Kənd təsərrüfatı — kompleksin əsasını təşkil edir. Bitkiçiliyi, heyvandarlığı, fermer təsərrüfatlarını, şəxsi təsərrüfüatları əhatə edir. Kənd təsərrüfatını maşın və mexanizmlərlə və mareial ehiyatları ilə təmin edən xidmət sahələri: traktor və kənd təsərrüfatı maşınqayırması sənayesi, mineral gübrə və kimyəvi kənd təsərrüfatı dərmanları istehsalı və s. Kənd təsərrüfatı məhsullarını emal edən sahələr: yeyinti sənayesi, yüngül sənaye üçün ilkin xammal hazırlayan sahələr. Xidmət və nəqliyyat sahələri : məhsulun çatdırılması, nəqli, kadr hazırlığı, aqrar-tkinkinti və s.Aqrar-sənaye kompleksinin fasiləsiz şəkildə su və enerji ilə təmin edilməsi də vacib problemlərindən hesab edilir. Aqrar-sənaye kompleksinin aşağıdakı sahələri bir-biri ilə sıx bağlıdır: Gübrə istehsalı. Kimya sənayesi.
Aqyar
Sevastopol (ukr. və rus. Севастополь) və ya Ağyar (krımtat. Aqyar), — Krımda şəhər. == Tarixi == Sevastopol şəhərini türklər Aktıyar və ya Akyar adlandırırdılar. 1783-cü ildən Rus-Türk müharibəsi Türkiyənin Kerç, Yeni qala, Kıl Burun hərb qalalarını və Qara dəniz sahillərinin xeyli hissəsini itirdiyi Küçük Qaynarca sülhü ilə başa çatmışdır. Rusiyanın əldə etdiyi bu yeni torpaqlarda istilaçılara qarşı xalq həyacanları şiddətlənirdi. Müharibədən məğlub çıxsa da, xalq yadellilərin boyunduruğu altına düşmək istəmirdi. II Yekaterina Kırım və Kubandakı rus qoşunlarının komandanı Suvorovu qəzəb və nifrətdən çalxanan bu torpaqlara səfərbər etdi. 1783-cü ilin aprelində Kırım tamamən Rusiyanın əlinə keçdikdən sonra II Yekaterina Kırımın hakimi general Q.A.Potyomkinə "indiki Aktiyarın yerində böyük Sevastopol qalası tikməyə dair" göstəriş verdi.
Avuar
Avuar (fransız dilində “avoir” – sahib olmaq, əmlak, aktiv sözündən yaranmışdır) geniş mənada sahibinin öhdəliklərini ödəmək imkanı verən müxtəlif aktivlərdir (pul vəsaitləri, çeklər, veksellerlər, akkreditivlər). Dar mənada isə avuar dedikdə bankların xarici ölkələrdə yerləşən banklardakı hesablarında əcnəbi valyuta ilə sahib olduqları vəsait başa düşülür. Hər hansı bir ölkəyə məxsus olan həmin vəsaitlərin toplusu onun əcnəbi avuarı adlanır. Həmin avuarların hesabına ödənişlər edilir, borc öhdəlikləri bağlanır, ölkələr arasında ödəniş dövriyyəsi həyata keçirilir. Dünya iqtisadiyyatında ödəniş dövriyyəsinin əhəmiyyətli hissəsi ABŞ dolları, avro, yapon yeni, ingilis funt sterlinqi ilə həyata keçirildiyindən, avuarların ən geniş olaraq bu valyutalarda yayılmışdır. == Növləri == Sərbəst; Dondurulmuş; Xüsusi rejimlə istifadə olunan; Əməliyyat avuarı (cari ödənişlər üçün); Sığorta avuarı (ehtiyat); İnvestisiya avuarı; Təzminat avuarı.Aydın olduğu kimi, avuarlar sahibinin borc öhdəliyini ödəmək üçün nəzərdə tutulmuş aktivlərdir. Bundan əlavə, onlar vasitəsilə təsərrüfat fəaliyyəti aparılır. Çünki mahiyyət etibarilə şirkətə “su üzərində qalmağa” kömək edir və hətta gəlir qazandırır. Yox əgər, məhz bank avuarlarından danışmalı olsaq, deməliyik ki, bu zaman avuarlar beynəlxalq əməliyyatlar və hesablamalaq üçün istifadə olunur. Bu bir növ bankın “təhlükəsizlik yastığıdır”.
Ağyar
Ağyar (Dərələyəz) — Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda kənd. Ağyar — Babək rayonu ərazisində dağ; Ağyar — Laçın rayonunun Qanqışlaq kəndi ərazisində dağ.
Qumar
Qumar — Oynayana qazanc və ya zərər gətirən hər cür şans oyunu, pul ya da maddi dəyəri olan bir şey yatırdılaraq oynanan, qarşılığında qazanana maddi gəliri olan oyunlara verilən ümumi ad. İndi qumar oyununu qanuni olaraq tanıyan bir çox ölkə var və ondan pul yığırlar. İnsan cəmiyyətlərinin ilk zamanlarından bu yana mövcud olan qumar çox dəyişik üsullarla reallaşdırıla bilər. Qumar, haqsız yerə başqasının malını götürmək, bilə-bilə ortaq şəkildə oğurluq etməkdir. Qumar, ictimai bir fəlakətdir. Qumarda itirilən pulda uşaqların, kasıbların haqqı vardır. Qazanılan pul da qanuni deyil. Qumar yayıldıqca ictimai zərərlər artar. Qumar ailə həyatında nizamsızlıqlara, anlaşılmazlıqlara, laqeydliklərə səbəb olar. Çox zaman əyləncəli vaxt keçirmək üçün seçilən qumar çox zərərli bir oyundur.
Qusar
Qusar — Azərbaycanın şimalında kiçik şəhər, eyniadlı inzibati rayonun mərkəzi. 1938-ci ildə rayon tabeli şəhər statusu almışdır. Qusarçay vadisində, Qusar çayı üzərində yerləşir. Ərazisi 1542 km² olan rayonda 1 şəhər (Qusar), 1 qəsəbə (Samur), 88 kənd vardır. Bu yaşayış məntəqələri 29 inzibati ərazi nümayəndəliyi və 29 bələdiyyə vasitəsilə idarə olunur. Rayon əhalisinin sayı 1 noyabr 2011-ci il tarixində 90438 nəfərdən ibarət olmuşdur. Rayonun əhalisinin 21%-i şəhərdə, 79%-i kəndlərdə yaşayır. Relyefinə görə Qusar rayonu ovalıq, dağətəyi və dağlıq hissələrə bölünür. Torpaq örtüyü şabalıdı, boz-qonur, dağ-çəmən və dağ-meşə torpaqlarından ibarətdir. Rayon ərazisində çoxlu minerallara; mərmər, limonit, xalkopirit, əhəngdaşı və s.
Quzay
Quzey — Azərbaycan Respublikasının Ağsu rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Abuzər (Nir)
Abuzər (fars. اباذر‎) — İranın Ərdəbil ostanının Nir şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 101 nəfər yaşayır (39 ailə).
Abuzər Aydəmirov
Abuzər Əbdülhakimoviç Aydəmirov (29 oktyabr 1933 – 27 may 2005) — Sovet və Çeçen yazıçı və şairi, Çeçen klassiki. Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Xalq yazıçısı (1977), Çeçenistan Yazıçılar Birliyinin sədri (2004–2005) olub. == Həyatı == Abuzər Aydəmirov Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Naji-Yurt rayonunun Mesket kəndində anadan olmuşdur. İlk təhsilini kəndində almışdır. Sonradan Qroznı şəhərində oxumuşdur. 1944-cü ildə çeçenlərin və inquşların deportasiyası zamanı o, da ailəsi ilə birlikdə sürgün edilmişdir. Aydəmirov sürgün illərində kolxoz briqadasında mühasib, məktəb kitabxanaçısı və sovxozda baş mühasib müavini işləyib. Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikası bərpa edildikdən sonra vətəninə qayıdıb.Abuzər Aydəmirov 1957–1987-ci illərdə doğma kəndində çeçen dili və ədəbiyyatı müəllimi işləyib. 1963-cü ildə Çeçen-İnquş Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Tarix və Filologiya fakültəsini bitirib. 1964-cü ildə SSRİ Yazıçılar İttifaqına qəbul edilib.
Abuzər Bağırov
Bağırov Abuzər Musa oğlu (17 dekabr 1954, Gədəbəy rayonu) — tərcüməçi, tənqidçi, publisist, 1989-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü. == Həyatı == Abuzər Bağırov 1954-cü il dekabrın 17-də Azərbaycanın Gədəbəy rayonunun Rüstəm Əliyev kəndində (indiki Miskinli) anadan olmuşdur. Burada kənd orta məktəbini bitirmişdir (1971). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir (1971-1975). Əmək fəaliyyətinə təyinatla göndərildiyi Puşkin rayonunda (indiki Biləsuvar rayonu) Ş.Qurbanov adına 2 saylı orta məktəbdə müəllim kimi başlamışdır (1975-1976). Sovet ordusunda xidmət etmişdir (1976-1977). Tərxis olunandan sonra Bakı şəhəri Qaradağ rayonunun Səngəçal-qəsəbə orta məktəbində dil və ədəbiyyat müəllimi olmuşdur (1977-1978). SSRİ Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan şöbəsində müxtəlif vəzifələrdə (Natəvan adına Yazıçılar klubunun müdiri, Şüvəlandakı Səməd Vurğun adına Yazıçıların yaradıcılıq evinin direktoru) işləmişdir (1978-1980). Sonra Moskvada Peredelkino SSRİ ədəbiyyat fondunda təminat şöbəsində rəis müavini olmuşdur (1981-1988). Hazırda Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətində ştatdankənar müxbir vəzifəsində çalışır (1988-ci ildən).
Abuzər Nadirov
Abuzər Nadirov (11 fevral 1967, Mişni, Laçın rayonu) – "Laçın" futbol klubunun baş məşqçisi. == Həyatı == Abuzər Süleyman oğlu Nadirov 1967-ci fevral ayının 11-də Laçın rayonunun Mişni kəndində anadan olub. 1974-cü ildə Mişni kənd orta məktəbində 1-ci sinifə getmiş və 1984-cü ildə həmin məktəbi bitirmişdir. Uşaq yaşlarından futbola böyük marağı olub. Ağdamın "Şəfəq" futbol komandasından təkliflər alsada müəyyən ailə çətinliklərinə görə həmin komandada oynamaqdan imtina etmişdir. 1981–1987-ci illərdə Polşada hərbi xidmətdə olduğu zaman idmanın bu növü ilə məşğul olmuşdur. Həmin vaxt bir neçə klubun heyətində Polşanın 2-ci futbol liqasında oynamışdır. Futbol karyerası dövründə daha çox həvəskar klublarda çıxış etmişdir. Qarabağın ermənilər tərəfindən işğalından sonra Qaradağ rayonunda məskunlaşıb. Ümid qəsəbəsində yerləşən məcburi köçkün uşaqlarından təşkil olunmuş "Laçın" komandasında 1997-ci ildən baş məşqçi işləyir.
Abuzər Qazıyev
Abuzər Yusif oğlu Qazıyev (21 sentyabr 1967, Arçut, Böyük Qarakilsə rayonu) — Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi (20.09.2010), professor. == Həyatı == Abuzər Yusif oğlu Qazıyev 9 oktyabr 1967-ci ildə Qərbi Azərbaycanin Quqark (Böyük Qarakilsə) rayonunun Arçut kədində dünyaya gəlib. 1989-cu ildə N.Nərimanov adina Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu, 1990-cı ildə Bakı şəhəri Kliniki Təcili Tibbi yardım Xəstəxanasında internaturanı, 1995-ci ildə Azərbaycan Tibb Universitetinin onkologiya kafedrasında aspiranturanı bitirmişdir. 1990–92-ci illərdə Sumqayıt 1 saylı şəhər poliklinikasında həkim-cərrah işləmişdir. 1995-ci ildə "Sümüklərin xondro və osteogen sarkomalarında cinsi steroid hormonların reseptorları və onların klinik əhəmiyyəti" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək tibb elmləri namizədi, 2005-ci ildə isə "Azərbaycanda bədxassəli şişlərin epidemiologiyası, tibbi, demoqrafik və sosial-iqtisadi aspektləri" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək tibb elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1995-ci ildən ATU-nun onkologiya kafedrasında assistent, 2005-ci ildən dosent, 2009-cu ildə isə professor vəzifəsinə seçilmişdir. 2011-ci ildən ATU-nun I müalicə-profilaktika fakultəsinin dekanı vəzifəsində çalışır. 2000–2005-ci illərdə eyni zamanda Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyində işləmişdir. Hazırda həm də ictimai əsaslarla Azərbaycan Tibb Universitetinin Onkoloji Klinikasının elmi işlər üzrə direktor müavini və Bakı Baş Səhiyyə İdarəsində Baş onkoloqudur. Professor A.Y.Qazıyevin cərrahi fəaliyyət sahəsinə — süd vəzisinin, dərinin, yumşaq toxumaların bəd və xoşxassəli şişlərində müxtəlif cərrahi əməliyyatlar aiddir.
Abuzər Rəsulov
Rəsulov Abuzər Məmməd oğlu (16 dekabr 1907 – 2001) — Optika və molekulyar fizika kafedrasının professoru. == Həyatı == Abuzər Rəsulov 1907-ci ilin 16 dekabrında Şəki şəhərində dəmirçi ailəsində anadan olmuşdur. 1915-ci ildən 1918-ci ilə qədər üçillik ibtidai məktəbdə oxumuş və 1918-ci ildən 1920-ci ilə qədər atasının yanında dəmirçilik etmişdir. == Təhsili == 1920 və 1921-ci illərdə nümunə-zəhmət məktəbində, 1921-ci ildən 1925-ci ilə qədər isə Şəki Müəllimlər Seminariyasında oxumuş, oranı bitirdikdən sonra 10 nömrəli məktəbdə ibtidai sinif müəllimi işləmişdir. 1926 və 1927-ci illərdə 7 nömrəli oğlan məktəbi ilə 8 nömrəli qız məktəbinin birləşməsindən yaranmış birləşmiş məktəbin müdiri vəzifəsində işləmişdir. İlk dəfə olaraq qız uşaqları ilə oğlan uşaqlarının birlikdə oxumalarının təlim-tərbiyə işini sınaqdan keçirmək ona tapşırılmışdı. O zaman maarif şöbəsinə və maarif komissarlığına yazılmış hesabatlarda qeyd olunmuşdur ki, qız və oğlan uşaqlarının birlikdə oxumalarının təlim – tərbiyə işinə və birlik səviyyələrinin yüksəlməsinə müsbət təsiri vardır. == Elmi adları == A.M. Rəsulov 1951-ci ildə "Özlü mayelərdə tərpənmiş dalğalarının yayılması" mövzusunda fizika-riyaziyyat elmləri namizədi alimlik dərəcəsinə, 1973-cü ildə isə "Rezinin deformasiya və quruluşu" mövzusunda apardığı çox mürəkkəb, nəzəri və praktiki əhəmiyyətə malik doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş və texnika elmləri doktoru adına layiq görülmüşdür. == Elmi Fəaliyyəti == A.M. Rəsulov 1929-cu ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Fizika-riyaziyyat şöbəsinə daxil olmuş, 1932-ci ildə oranı bitirmiş və "Azsənaye Şurası"nın Şəkidə olan "Sənaye Texnikomu"na Fizika-riyaziyyat müəllimi vəzifəsinə təyin olunmuşdur. 1934-cü ildə bu texnikom Şəki şəhərindən Bakıya köçürülmüşdür.