...dövrü geol. – yer tarixində: yer səthinin böyük bir hissəsinin buzla örtülmüş olduğu dövr.
Tam oxu »...ледник (большое скопление льда) II прил. геол. геогр. ледниковый. Buzlaq bitkiləri ледниковые растения, buzlaq dili ледниковый язык, buzlaq dövrü лед
Tam oxu »...кьунвай муркӀадин къат, дагъларай камариз авахьдай, юзадай муркӀар; // buzlaq dövrü геол. муркӀарин девир (ччилин шардин винел пад муркӀади кьунвай д
Tam oxu »...yerləşir, burada qar yığılaraq sıxlaşır və o bir neçə ildən sonra, buza çevrilir. Qar xətti sərhədindən aşağıda isə ablyasiya sahəsi, yəni B-ın əridi
Tam oxu »atmosfer mənşəli buzların hərəkət edərək təbii halda toplanması. B. yer səthində ərimə və buxarlanmadan çox düşən sülb çöküntülərinin il ərzində topla
Tam oxu »ilkin mənbədən buzlaq vasitəsilə uzaqlara aparılan, adətən üzərində buzlaq şırımları (sayrıntı, şırım və cilalanma izləri) olan hamar və yuvarlaq süxu
Tam oxu »ərimiş buzlaq suları ilə birgə örtük və dağ buzlaqlarının fəaliyyəti ilə yaranan yer səthi relyef formaları, qlyasial formalar. ледниковая морфоскульп
Tam oxu »buzlaq çöküntülərinin quruda, buzlaq və buzlaqyanı sututarlarda toplanması. B. a. buzlağın (müxtəlif moren çöküntüləri), ərimiş buzlaq sularının (flyü
Tam oxu »прил. озёрно-ледниковый. Göl-buzlaq çöküntüləri почв. озерноледниковые отложения
Tam oxu »прил. водно-ледниковый. гидрогеол. Su-buzlaq çöküntüləri водно-ледниковые отложения
Tam oxu »Hərəkətdə olan buzlaq, qidalandığı hövzə ilə əlaqədə olur, oradan daim buz daxil olur. Hərəkətdə olmayan buzlaq «ölü buz» adlanır. Əgər bu proses uzun
Tam oxu »...əmələ gələn relyefdir. B.p. formaları çoxdur, onların başlıcaları: buzlaq sirki (yamaclarda), Kar gölü (çuxuru), qoç kəlləsi, morenlər (yan, dib və u
Tam oxu »buzlağın fəaliyyəti ilə formalaşan göllər (məs. Skandinaviyadakı göllərin çoxu).
Tam oxu »1)buzlağın keçmiş fəaliyyəti (akkumulyasiyası, yaxud qazıması) ilə əlaqədar olaraq yaranmış, göl (kar və moren gölləri); 2) buzlaq örtüyünün ön hissəs
Tam oxu »...parçalaması, relyefdə olan kələ-kötürlükləri qismən hamarlaması prosesi. Buzlağın hərəkəti nəticəsində onun yatağı tədricən dərinləşir və troq («təkn
Tam oxu »...donub qalmış süxur parçaları ilə buzlaq yatağının qazılması. Buzlaq eroziyası bir çox buzlaq relyef formalarının yaranmasına səbəb olur (karlar, troq
Tam oxu »dərə buzlağının qar sərhədindən aşağıda yerləşən hissəsidir. B.d.dərə boyu aşağı enir və burada buz kütləsi ərimə və buxarlanma yolu ilə kiçilir
Tam oxu »firn hövzəsindən (buzlaq sirki) dərəyə axan dərə buzlağının bir hissəsi. Ablyasiya sahəsində qar iqlim xəttindən aşağıda yerləşir
Tam oxu »...örtüklərinin fəaliyyəti ilə əlaqədar olan çöküntülərdir. Hərəkət edən buzlar müxtəlif süxur qırıntılarını özü ilə aparır, onları parçalayır və xırdal
Tam oxu »buzlağın fəaliyyəti və onun əriməsi zamanı əmələ gələn su axımının fəaliyyəti nəticəsində quruda əmələ gələn çöküntü kompleksi (məs: morenlər, flyüvio
Tam oxu »buzlaqların fəaliyyəti nəticəsində girdələnmiş və cilalanmış, bəzən də üzərində cızıqlar olan bərk süxur qırıntılarından ibarət daşlardır
Tam oxu »buzlaq kütləsində dairəvi dərinlik. B.d. süxur parçası və buzlaq çatına düşən ərimiş buzlaq suları vasitəsilə əmələ gəlir. ледниковая мельница glacial
Tam oxu »silsilənin əks yamaclarında yerləşən iki buzlaq karının, yaxud buzlaq sirkinin qovuşması nəticəsində əmələ gəlir. перевал ледниковый glacial mountain
Tam oxu »buzlaq çatı ilə axan axınlarla buzlaq daşının fırlanması sayəsində buzlağın yatağında əmələ gələn, şaquli divarlı və batıq dibli çuxur. ледниковые ямы
Tam oxu »hərəkətdə olan buzlaq vasitəsi ilə relyefin və süxurların parçalanması. ледниковая деструкция glacial destruction
Tam oxu »Yerin böyük sahəsini örtən buzlağın dəfələrlə inkişafı haqqında elmi təsəvvürlər (anlayışlar) sistemi
Tam oxu »Yerin geoloji tarixində nisbətən uzun mərhələ olub, iqlimin ümumi soyuqlaşması fonunda dəfələrlə çox soyuq vaxtlarla (buzlaq əsri), iqlimin nisbətən i
Tam oxu »buzlağın qazdığı ekzarasion çökəklik. Baltik qalxanında, Putorana platosunda, Alpda bir sıra göl çökəklikləri
Tam oxu »1) əriyən buz suları ilə qidalanan çay. Maksimal sərfinin yayda olması ilə səciyyələnir, adətən suda çoxlu buzlaq lili olur; 2) buz səthində buzlağın
Tam oxu »buzlağın hərəkəti nəticəsində buzlaqda əmələ gəlir. Yan, köndələn və uzununa çatlar ayrılır ледниковые трещины crevasses on glacier, glacier fissures
Tam oxu »hərəkət edən buzlağın özü ilə apardığı qırıntı materialları vasitəsilə süxurların səthində əmələ gətirdiyi şırımlar
Tam oxu »müxtəlif mənşəli və formalı dərələr: 1) dağlarda buzlaq troqu; 2) düzənlik buzlaşması sahələrində ərimiş buz sularının əmələ gətirdiyi dərələr
Tam oxu »buzlağın təzyiqi altında süxur yatımının pozulması. B.d. adətən buzlaq dərəsinin dib relyefi hamar olmadığı zaman baş verir
Tam oxu »qayalardan qopub buzlağın üstünə düşmüş iri daşlardır. Belə daşların ətrafında buz tədricən əriyərək onları göbələyə və stolaoxşar formaya salır
Tam oxu »qalınlığı bir neçə km (müasir Antarktida buzlağında 4 km-dən çoxdur) və milyonlarla km2 sahəni əhatə edən, buzlaq qalxanı şəkilində yerüstü buzlaq tip
Tam oxu »dağ-dərə buzlağının sonu ilə bağlı olan, qlyasial relyef formalarının və buzlaq çöküntülərinin qanunauyğun yerləşməsi
Tam oxu »1) kiçik üfqi ölçüləri ilə əlaqədar olaraq nisbətən dik yamacları olan, günbəzvari formada çoxda böyük olmayan buzlaq örtüyü; 2) dağ buzlaq tipi olub,
Tam oxu »konusvari buz dayağı üzərində yatan böyük, bəzən tavavari süxur parçası buzlağın ablyasiyası zonasında rast gəlinir
Tam oxu »Yerin geoloji inkişaf tarixində vaxt kəsimi. B.ə. iqlimin güclü soyuqlaşması və materik buzlaşmasının nəinki qütb enliyində eyni zamanda mülayim enlik
Tam oxu »hərəkət edən buzlağın özü ilə apardığı moren materiallarla süxurların səthinin hamarlanması prosesi. ледниковая шлифовка glacial polish
Tam oxu »buzlaq vasitəsi ilə süxurların parçalanması və daşınması proseslərinin məcmu. ледниковая денудация glacial erosion, glacial denudation
Tam oxu »yəhərvari sahədə yerləşmiş ümumi firn hövzəsindən başlayıb, dil şəkilində silsilənin əks yamacları ilə düşən qoşa buzlaq
Tam oxu »dağ-dərə buzlaq tipi olub, iri dərə ilə axan əsas buzlaqdan və ona tökülən yan buzlaq qollarından ibarətdir (məs: Pamirdə Fedçenko buzlağı). древовидн
Tam oxu »bir neçə buzlağın dağətəyi düzənlikdə birləşərək əmələ gətirdiyi vahid buzlaq sahəsi /Alyaskada Malyaspin buzlağı/. ледники предгорные piedmont glacie
Tam oxu »i. 1. (ərzaq saxlamaq üçün yer) ice-house; (soyuducu) ice-box; 2. (sahə) place covered with ice, ice field
Tam oxu »Buz üstündə yeriyərkən sürüşməmək üçün ayaqqabının altına vurulan naldır. İndi ədəbi dildə işlədilmir
Tam oxu »hərəkət edən buzla birlikdə yerini dəyişən, buzlağın üzərində və ya daxilində çınqıl və ya buzlaq daşı (valun) yığıntısı. движущиеся морены moving mor
Tam oxu »...müalicə nefti və sairə … olmalıdır. M.Qaşqay. □ Bulaq başı – bulaq üstü, bulaq kənarı, seyrəngah. Laçın bulaq başına yetişəndə durdu, dörd yanına boy
Tam oxu »I сущ. 1. источник, родник, ключ, ручей, ручеёк. Soyuq bulaq студёный родник, bulağın gözü устье родника, şırşır bulaqlar шумные ручейки; bulaqların q
Tam oxu »I. i. spring; mineral su bulağı mineral spring; ~ kimi qaynamaq to boil / to dubble over II. s. spring; ~ suyu spring water; ~ şırıltısı spring murmur
Tam oxu »сущ. 1. булах, цин чешме; // булахдин, чешмедин; bulaq suyu булахдин яд; // пер. лит. яд, булах (тешпигьра); 2. пер. чешме, акъатзавай чка, ругуна ала
Tam oxu »BULAQ Kazım bulağın başında oturdu... (M.İbrahimov); ÇEŞMƏ O, çeşməyə baxdı bir də; Dedi söylə sən, ey bulaq; Könlün neçin düşmüş dərdə? (A.Şaiq); QAY
Tam oxu »is. 1) source f ; origine(s) f (pl) ; mineral su bulağı source d’eau minérale ; ~ kimi qaynamaq bouillir à gros bouillon ; 2) de source ; ~ suyu eau f
Tam oxu »Mənbələrdə bulğaq kəlməsi var və “suyun dalğalanması”, “qaynaması” kimi açıqlanıb. Görünür, bulaq sözü bulanmaq (qaynamaq, poqquldamaq) kəlməsi ilə qo
Tam oxu »yeraltı suyun təbii surətdə yer səthinə çıxmasıdır. Temperaturu 20°-yə qədər olan B. soyuq B-lar hesab olunur, 20-37° olan subtermal B-lar, 37-42° ola
Tam oxu »buzlağın proqressiv inkişafının son mərhələsinə uyğun gələn buzlaşma. Materik buzlaşmasında materik buzlaq formaları üstünlük təşkil edir: materik buz
Tam oxu »is. 1. Duz olan yer, duz mədəni. Şoranlıq duz duzlaq kimi ağarır, acı duz qoxusu beyinləri çatladırdı. S.Rəhimov. 2. Duz çıxarmaq üçün dəniz kənarında
Tam oxu »сущ. 1. солончак 2. солепромысел, солеразработки (место добычи соли; предприятие по добыванию соли) 3
Tam oxu »сущ. 1. кьел квай чка, кьелен мяден; 2. кьел хкуддай вир; 3. гьайванриз кьел гудай чка.
Tam oxu »...yuxarıda, dik yamaclı dərin buzlaq sirkinin dibində yerləşən buzlaq. каровый ледник cirque glacier
Tam oxu »...İslandiya tipli buzlaq-iri, orta və kiçik (50 km²-ə qədər) olur; 2) buzlaq qalxanı-linza quruluşunda buzlaq kütləsi, forması buzlaqaltı relyefdən ası
Tam oxu »buzlaq yatağında buzlaq eroziyası ilə süxurların dağılması nəticəsində əmələ gəlir və sonralar buz qatının içərisində donaraq yerdəyişməyə məruz qalır
Tam oxu »Qərbi Sibirdə Orta Pleystosen buzlaq epoxasının son mərhələsi. Р–Тазовская стадия Taz stage
Tam oxu »...qaldırılmış və üzərində qədim və müasir buzlaşmanın izləri olan /buzlaq sirki, şiş zirvələr, troq, buzlaq/, morfogenetik dağlıq relyef tipi. высокого
Tam oxu »...Orta Avropanın düzənlik vilayətlərində ayrılan Erkən Pleystosen buzlaq epoxası. Alp stratiqrafik sxemində Mindel buzlaq epoxasına uyğun gəlir. Эльсте
Tam oxu »(eskimos. nuna-tək, tənha və tak-pik, zirvə) buzlaq altından çıxan (yüksələn), təcrid edilmiş, tənha qaya və ya zirvə. Qrenlandiya və Antarktida buzla
Tam oxu »qabarıq, yastı günbəzvari buzlaq olub, müəyyən qalınlığa (1000 mdən çox), böyük sahəyə (50 min. km2-dən artıq), və planda təxminən izometrik formaya m
Tam oxu »buzlaq mərhələsi zamanı çökdürülən morenlər. стадиальная морена recessional moraine, retreat moraine, stadial moraine
Tam oxu »allüvial, dəniz, göl və göl-buzlaq çöküntülərindən ibarət terras. аккумулятивная терраса аggradational terrace
Tam oxu »сущ. геогр. гляциология (раздел физической географии, занимающийся исследованием природы ледников и их влияния на развитие земной поверхности)
Tam oxu »