Lüğətlərdə axtarış.

İşgəncə — cəza tədbiri; məhkuma fiziki əzab vermə. == Tarix == Avropada erkən neolit dövrünə aid olan, təhminən 7000 il əvvəl işgəncə mövcudluğunun sübutu olan arxeoloji tapıntılar var. Assuriya və Əhəmənilər mənbələrdə tez-tez işgəncələr qeyd olunur. Erkən orta əsrlərdə Avropada işgəncələr nadir idi, amma 1200 və 1400 illərin arasında o, daha çox işlənilirdi. XVII əsrin ərzində Avropada işgəncə hələ də qanunu idi, lakin onun işlənməsi getdikcə nadirləşirdi. XVIII əsrdə və XIX əsrin başlanğıcında baş verən işgəncənin qanuni qadağaların qəbul olunması zamanı o, cinayət mühakiməsi sistemində artıq çox az işlənilirdi. == Məqsədləri == === Cəza === Cəza məqsədilə işgəncə antik dövründən günümüzə qədər işlənilir. Ədliyyə sistemlərinin qeyri-funksional olduğu və ya həbsxanalarında inanların həddən artıq çox oluğu ölkələrdə mövcud olan bir cəza üsulu polisin şübhəli şəxsləri tutması, onlara işgəncə verməsi və heç bir ittiham irəli sürmədən azadlığa buraxmasıdır. Belə halda işgəncə polis bölməsində, qurbanın evində və ya ictimai evdə tədbir oluna bilər. === Qabağını alma === İşgəncə həmçinin onun birbaşa qurbanına qarşı yox, əhaliyi qorxutmaqla, hakimiyyətə müxalif olanlarının qabağını almaq üçün işlənilir.

İskənə — metal, dəmir və ağacların emalında tətbiq olunan, metaldan hazırlanmış alətdir. Tablandırılmış tilləri olan bu alətin uc hissəsi paz formasındadır. Iskənə çəkicin köməyi ilə emal olunan hissələri parçalamaq və ya yonmaq üçün istifadə olunur. Ağac üçün nəzərdə tutulmuş iskənələr tablandırılmış poladdan, daşın emalı üçün isə bərk xəlitədən hazırlanırlar. İşin təhlükəsiz aparılıması üçün alətə plastmas, ağac və ya metaldan hazırlanmış başlıq keçirilirək əlin zədələnməsinin qarşısı alınır.

İskənə (lat, Caelum) — Göyün cənub yarımkürəsində bürc. Ən parlaq ulduzunun ölçüsü 4-dür. Azərbaycandan görünür.

Narahat vəziyyətdə işgəncə (ing. Stress position) — işgəncəyə məruz qalan şəxsin bədən mövqeyini narahat vəziyyətdə tutmağa və uzun müddət saxlamağa məcbur edildiyi, ağrılı hisslər vermə üsullarından biri. Müasir dindirmə praktikasında geniş tətbiq olunur (məsələn, " təkmilləşdirilmiş dindirmə üsulları ") ona görə ki, bu proseduru tətbiq etdikdən sonra qurbanın bədənində hər hansı aşkar xarici zorakılıq izlərinin qalması olduqca nadirdir. Bu, bir çox insan haqları təşkilatları (Human Rights First и Physicians for Human Rights) tərəfindən işgəncə hesab olunur. == Psixoloji aspektlər == MKİ-nin tətbiq etdiyi dindirmə qaydalarına əsasən, bu tip hadisələrin əsas xüsusiyyəti ağrının dindirilən şəxsə psixoloji olaraq atributasiya edilməsidir. Uzun müddət son dərəcə narahat vəziyyətdə olan şüuraltı səviyyədə dindirilən şəxs özündə ağrı və diskomfort hiss edir ki, bu da sinir sistemində daxili psixoloji konfliktə gətirib çıxarır . Digər amillərlə (ağır saxlanma şəraiti, psixoloji təzyiq, yuxusuzluq və s.) bu, dindirmə prosedurları zamanı müqavimət göstərmək istəyini minimum səylə boğmağa imkan verir. == Tətbiq edilən şəxs üçün nəticələri == Bu işgəncə növünə xas olan uzunmüddətli nəticələr arasında: damar trombozu, pulmoner emboliyaya səbəb ola bilər periferik sinir sisteminin pozğunluqları, sinir hissiyyatının itirilməsinə və motorika problemlərinə səbəb ola bilər . İstintaq altında olan şəxsin tam fiziki tükənməsi nəticəsində tarazlığın itirilməsi və yerə yıxılması nəticəsində alınan xəsarətlər əlavə təsir ola bilər .

İşken (başq. Ишкен, rus. Ишкиново) — Başqırdıstan Respublikasının Uçalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Uralsk kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Uçalı): 42 km, kənd sovetliyindən (Bələbəy Kazakkol): 6 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Ural-Tau stansiyası): 49 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (99 %) üstünlük təşkil edir.

İsveç dili (Svenska), Şimali Avropada, əsasən İsveçdə və Finlandiyada danışılan bir Şərqi Skandinav dilidir. Bu dil, German dilləri ailəsinə aiddir və təxminən 10 milyon insan tərəfindən danışılır. İsveç dili İsveç və Finlandiyada rəsmi dildir və Avropa Birliyinin rəsmi dillərindən biridir. == Tarixi == İsveç dilinin tarixi qədim Nordik dillərinə dayanır. Qədim İsveç dili, Viking dövründə (təxminən 800-1050-ci illər) danışılan qədim Şimal German dilinin bir forması idi. Orta İsveç dili dövrü (təxminən 1225-1526) Latın əlifbasının qəbul edilməsi ilə başlayır və bu dövrdə İsveç dili, Danimarka və Norveç dilləri ilə yanaşı inkişaf etmişdir. === Qədim İsveç dili === Qədim İsveç dili, runik əlifba ilə yazılmış və əsasən epik şeirlər və sivil qanunlarla əlaqəli mətnlərdə istifadə edilmişdir. Bu dövrdə dil, digər Skandinav dilləri ilə çox yaxın idi və demək olar ki, fərqlənmirdi. === Orta İsveç dili === Orta İsveç dili dövrü, İsveçin xristianlığı qəbul etməsi və Latın əlifbasına keçməsi ilə xarakterizə olunur. Bu dövrdə dilin qrammatikası və leksikası Latın və Alman dillərinin təsiri ilə zənginləşmişdir.

Miskincə- (Miskicka) (ləzgi dilində Məscid (Miski) + yeri (cka) deməkdir) ləzgi kəndidir, Dağıstanın Doqquzpara rayonunun ən böyük yaşayış məntəqəsidir. Burada 1000 təsərrüfat, 7500-dən çox əhali yaşayır. == Tarixi == Miskincənin tarixi- müharibələr tarixi olduğu üçün Qacar xalqının tarixinə qəhrəmanlıq səhifələri yazmış Dadaş, Sübhan, Lələ və Qənbər kimi xalq sərkərdələrinin adları xatirələrdə qalıb, onlar vətənin azadlıq və müstəqilliyini qoruyub saxlayıblar. 738-ci ildə Dərbəndin ərəb döyüşçülər üçün əmək haqqı ödəmək haqda sərkərdə Mərvan İbn Mahmud Kuri və Miskincdən 14 min batman buğda və 40 min dirhəm aldı. 1409-cu ildə Miskincə məscidində onun yetirmələrindən biri tərəfindən böyük şair – Şərqin mütəfəkkiri Sədinin “Gülüstan” kitabının bir hissəsi ərəb dilinə köçürüldü. Tərkibində 8 minə yaxın əhalisi olan minə yaxın həyəti-ailəni birləşdirən böyük dağ mahalının inzibati mərkəzi olduğu zaman Miskincə kəndinin 1800-cü il maraqlı statik məlumatı. Bu Qacar elinin böyük icması idi. Kəndin özü icma daxili tabeçiliyi olan 7 yaşayış məntəqəsi (qazmalar) xüsusi müdafiə- təsərrüfat funksiyalarını yerinə yetirirdi. XIX əsrin ortalarında Miskinclilər Qafqazda Rus dövlətinin maraqlarını təmin edən müharibələrdə fəal iştirak ediblər. Bu müharibələrdə Miskinclilər böyük qurbanlar (insan itkiləri) verib və ona qədər döyüş qardaşlığı sədaqəti nümunəsi nümayiş etdiriblər.

İskəndər (roman)

İşkənan-İranın Fars ostanının Lamerd şəhristanının İşkənan bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 7,513 nəfər və 1,516 ailədən ibarət idi.

İsveç dili (Svenska), Şimali Avropada, əsasən İsveçdə və Finlandiyada danışılan bir Şərqi Skandinav dilidir. Bu dil, German dilləri ailəsinə aiddir və təxminən 10 milyon insan tərəfindən danışılır. İsveç dili İsveç və Finlandiyada rəsmi dildir və Avropa Birliyinin rəsmi dillərindən biridir. == Tarixi == İsveç dilinin tarixi qədim Nordik dillərinə dayanır. Qədim İsveç dili, Viking dövründə (təxminən 800-1050-ci illər) danışılan qədim Şimal German dilinin bir forması idi. Orta İsveç dili dövrü (təxminən 1225-1526) Latın əlifbasının qəbul edilməsi ilə başlayır və bu dövrdə İsveç dili, Danimarka və Norveç dilləri ilə yanaşı inkişaf etmişdir. === Qədim İsveç dili === Qədim İsveç dili, runik əlifba ilə yazılmış və əsasən epik şeirlər və sivil qanunlarla əlaqəli mətnlərdə istifadə edilmişdir. Bu dövrdə dil, digər Skandinav dilləri ilə çox yaxın idi və demək olar ki, fərqlənmirdi. === Orta İsveç dili === Orta İsveç dili dövrü, İsveçin xristianlığı qəbul etməsi və Latın əlifbasına keçməsi ilə xarakterizə olunur. Bu dövrdə dilin qrammatikası və leksikası Latın və Alman dillərinin təsiri ilə zənginləşmişdir.

Estakada — dənizdə və ya göldə gəmilərin yanaşması üçün körpü. Sərnişinlərin minməsi və enməsi və naviqasiya dövründə yenidən yükləmə əməliyyatları üçün nəzərdə tutulmuşdur. Adətən gəminin burada bağlanması üçün 1 və ya 2 yerə sahib olur. == Tarixi == O, həm qalıcı (mol şəklində), həm də üzən formada (barja, debrakader və ya ponton üzərində) ola bilər.

Makedoniyalı İsgəndər, III İsgəndər, İsgəndər Zülqərneyn və ya Böyük İsgəndər (yun. Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας, Aléxandros ho Mégas, Yunan dilindən : ἀλέξω alexo "müdafiə etmək, kömək etmək" və ἀνήρ ander "adam") (20 iyul e.ə. 356, Pella[d], Makedoniya İmperiyası – 10 iyun e.ə. 323, Babil, Makedoniya İmperiyası[d]) — Qədim Yunanıstanın Makedoniya çarlığının hökmdarı (Basilevs) və Argeadlar sülaləsinin nümayəndəsi. Eramızdan əvvəl 356-cı ildə Pellada doğulan İsgəndər atası Makedoniyalı II Filipin ölümündən sonra 20 yaşında taxta çıxmışdır. O, 30 yaşına qədər qədim dünyanın ən böyük imperiyalarından birini (Yunanıstandan Misirə və Şimal-qərbi Hindistana qədər) yaradana qədər hakimiyyətinin çox hissəsini Asiya və Şimal-şərqi Afrika boyunca hərbi kampaniyalarda keçirib. O, döyüşdə məğlub edilməz idi və tarixdəki ən müvəffəqiyyətli hərbi komandanlardan biri hesab edilir. Gəncliyində İsgəndər filosof Aristoteldən 16 yaşına qədər dərs alıb. Atası II Filippin öldürülməsindən sonra eramızdan əvvəl 336-cı ildə taxta çıxan İsgəndər güclü dövləti və təcrübəli ordunu miras alıb. O, Yunanıstanın generallığı ilə mükafatlandırılıb və bu səlahiyyətdən atasının hərbi işğal planlarını həyata keçirməyə başlamaq üçün istifadə edib.

İsgəndər Novruzlu (1917, Novruzlu, Şuşa qəzası – 1958, Şuşa həbsxanası, DQMV) – məşhur el şairi, xanəndə, bəstəkar, tar ifaçısı == Ata-babaları == İskəndər Novruzlunun ulu babası Hacı bəy XIX yüzilliyin birinci yarısında Kəbirli mahalının Novruzlu kəndində yaşamışdır. Müqəddəs Kərbəla ziyarətində olmuş Hacı bəyin Qasım bəy və Cəfərqulu bəy adlı oğlanları vardı. Qasım bəy 1825-ci ildə anadan olmuşdu. Onun törəmələri çar Rusiyası dönəmində Qasımbəyov, Sovet dövründə isə Qasımov soyadını daşımışlar. Kərbəlayi Qasım bəyin də Hacı bəy, Misirxan bəy adlı iki oğlu vardı. Qasım bəyin oğlu Hacı bəy də 1853-cü ildə Novruzlu kəndində anadan olmuşdur. Hacı bəy babasının adını daşıyırdı. Hacı bəyin İngilis və Məhəmməd bəy adlı oğlanları vardı. İngilis sonralar adını dəyişir və İsgəndər Novruzlu kimi məşhurlaşır. == Həyatı == İskəndər Novruzlu (İngilis Hacı bəy oğlu Qasımbəyov) 1917-ci ildə Şuşa qəzasının (indiki Ağdamın) Novruzlu kəndində anadan olmuşdur.

Tozqoparan İskəndər (Osmanlı Türkcəsi:توزقوپاران ايسكندر) — Osmanlı oxçusu. Türk oxçuluq tarixinin ən böyük kəmankeşlərindən biridir. == Həyatı == Tozqoparan İskəndərin həyatı haqqında məlumatlar çox azdır. Rəvayətə görə, İskəndər Bəy "Tozqoparan" ləqəbini belə almışdır: Bir zaman Pəhləvan İskəndər (Tozqoparan İskəndəri belə də adlandırırdılar) oxçuluq məşqi edərkən yayın toz deyə adlanan hissəsini qoparmışdı. Bunu görən İldırımlı Baba: "Bu pəhləvan toz qoparandır!" dedi. O zamandan Pəhləvan İskəndəri "Tozqoparan" adlandırmağa başladılar.Yavuz Sultan Səlimin İran və Misir səfərlərindənə qatılmışdır. == Rekordları == Osmanlı Dövlətinin ayrı-ayrı yerlərində 10 ayrı rekord qırmış,daha sonra bu rekordlar təkrar oluna bilməmişdir. Tozqoparan İskəndər ən uzun rekordunu Akruri Mənzilində 846 (və ya 848) metr uzunluğunda atmışdır. Bu məsafə bir dünya rekordudur. == Məşhurluq == TRT 1-də yayımlanan Tozqoparan adlı serialda adı tez-tez çəkilmişdir.

Ağacoğlu (fars. اسكندر‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Təbriz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1.377 nəfər yaşayır (336 ailə).

İskəndər (türk. İskender) — türk yazıçısı Elif Şafakın romanıdır. 2011-ci ilin iyul ayında "Doğan kitap" nəşriyyatında işıq üzü görüb. Orijinal versiyası ingiliscə olan romanı türk dilinə Omca Korugan tərcümə edib. Elif yaradıcılığına xas olan sufilik əlamətləri bu romanda da özünü göstərir. Romanda hadisələr əsərin adını aldığı anti-qəhrəman İskəndər ətrafında cərəyan edir. Süjet olaraq əsər Londona köçmüş türk-kürd əsilli bir ailənin timsalında köçkün həyatı yaşayan insanların hekayəsindən bəhs edir. Kitab bazarına çıxdığı vaxtdan üz qabığı ilə bağlı müxtəlif rəylər söylənilən romanın hətta plagiat olması da iddia edilir. == Romanın yazılması və nəşri == Yazıçı romanı yazmağa İstanbulda olarkən başlamış və Londonda davam etmişdi. Əsər bir il yarıma ərsəyə gəlib.

İskəndər bəy, Skanderbeq və ya Georgi Kastrioti (alb. Gjergj Kastrioti Skënderbeu, türk. İskender bey; 6 may 1405 – 17 yanvar 1468[…]) — Kastrioti knyazlığının hakimi (1443-1468), albanların Osmanlı dövləti əleyhinə üsyanının rəhbəri, Albaniyanın xalq mahnılarında xatırlanan milli qəhrəman. == Həyatı == Georgi alban knyazı Qyonun balaca oğlu idi. Qyon, Venesiya sənədlərində "qüdrətli alban senyoru, Venesiya və Raquzanın fəxri vətəndaşı" kimi xatırlanır. Uşaq yaşlarında, sultan II Muradın dövründə Georgi osmanlılara girov verilmişdi. Burada o İslamı qəbul etmiş, zabit kimi Osmanlının düşmənlərinə qarşı döyüşlərdə məşhuluq qazanmış və göstərdiyi şücaətə və qəhrəmanlığa görə türklər tərəfindən İsgəndər ləqəbini qazanmışdı (Makedoniyalı İsgəndərə bənzətmə). Vətənə qayıdışından sonra İsgəndər bəy (alban tələffüzündə Skanderbeq) Osmanlıya qarşı mübarizə aparmışdı.

Türk mətbəxinin ləziz təamlarından olan məşhur Dönər Kababının tarixçəsi 1867-ci ildən başlayır. Türkiyənin Bursa şəhərində yaşayan İskəndər kişi quzu ətini özünün düzəltdiyi ocaqda, dik çubuğa qat-qat düzərək hazırlayırdı. Zaman ötdükcə İskəndər kişinin pide, qatıq və kərə yağı ilə birləşdirdiyi bu dad “İskəndərin Dönər Kababı” adı altında ilk olaraq Bursaya sonra Türkiyəyə və dünyaya yayılır. Döner Kababı dünyanın müxtəlif yerlərində dəyişkliklərə məruz qalıb, müxtəlif formada təqdim olunur. Amma İskəndər Kababı əsl, təbii dadını bu gün də Bursa şəhərində nəsildən-nəsilə ötürərək, qoruyub saxlamağı bacarıb.

Seyid İskəndər Əli Mirzə Sahibzadə (13 noyabr 1899, Mürşüdabad[d], Britaniya Hindistanı – 13 noyabr 1969, London) — 1956-cı ildən 1958-ci ilədək Pakistanın ilk prezidenti. == Həyatı == 15 noyabr 1899-cu ildə Bombeydə İran əsilli şiə bir ailənin uşağı olaraq dünyaya gəldi. "Bombey Elphinstone" və "Sandhurst Royal Military" kolejlərində hərbi təhsil aldı və İngilis ordusunun ilk Hindli zabiti oldu (1920). Avqust 1926-cı ildə "Political Servicee" təyin edildi; 1945-ci ilə qədər Şimali-qərbi Sərhəd əyalətində, 1945–1946-cı ildə Orissa ştatında və 1946–1947-ci illərdə yıllarında Müdafiə Nazirliyində yüksək idarəçilikdə təmsil olundu. Əsgəri və bürokratik vəzifələri sırasında bölgədəki tayfaları tanıdı, onlara qarşı necə bir siyasət izlənəcəyini öyrəndi. Pakistan dövlətinin qurulmasından sonra Müdafiə Nazirliyinə gətirildi. Müdafiə naziri olduğu illərdə (1947–1954) ordunun nizam-intizamı və Kəşmir məsələsiylə digər bəzi işlərdə təsirli fəaliyətlərdə oldu; özəlliklə Pakistanı Türkiyə, İran, İraq və İngiltərənin qurduğu bir ortaq müdafiə və bölgəsəl iş birliyi təşkilatına daşıdı. 1954-cü ildə Şərqi Pakistan hərbi valiliyinə, 1955-ci ildə Daxili işləri nazirliyinə və arxasından Pakistan ümumi valiliyinə, 1956-cı ildə də yeni konstitusiyanın qəbulüyle prezidentliyə gətirildi; qısa müddətdə ölkənin ən güclü adamı halına gəldi. Prezidentliyi sırasında siyasətçilərə qarşı nüfuzlu bir şəxsiyyət tövrü sərgilədi. Amerikadakı kimi çox geniş vəzifələrə sahib bir prezidentlik sistemi arzulayırdı və xalqın parlamentar idarəyə hələ hazır olmadığı qənaətindəydi.

İsgəndər bəy Münşi Türkman — Azərbaycan türkman tayfasından olan Səfəvi tarixçisi, şair və xəttat. == Həyatı == Tanınmış Səfəvi tarixçisi, məşhur "Tarixe-aləmaraye-Abbasi" ("Dünyanın bəzəyi olan Abbasın tarixi") əsərinin müəllifi İsgəndər bəy Münşit 1560/1561-ci ildə türkman tayfasının tanınmış ailələrindən birində doğulmuşdur. Erkən yaşlarında, hələ ilkin təhsilini də bitirməmiş İsgəndər o zaman "siyaq" adlanan mühasib sənətini öyrənmək işinə girişir və sonradan buna da peşman olur. Dövrünün iqtisadi biliklərinin əsaslarını mənimsəyən İsgəndər Münşi bir çox dövlət xadimləri ilə bir sırada çalışır, hətta hərbi yürüşlərdə də iştirak edir. Sonradan, professor Əbülhəsən Rəhmaninin də yazdığına görə, o, "yorucu mühasiblik sənətindən üz döndərir və dövrünün oxumuş adamlarının təsiri altında cidd -cəhdlə katiblik sənətini öyrənməyə girişir. Az sonra epistolyar ustalığın bütün incəliklərinə yiyələnir ki, Şah Abbasın dəftərxanasında xidməti işə girə bilsin. "1592–1593-cü ildə İsgəndər Münşi I Şah Abbasın sarayında "böyük katib" (münşi) vəzifəsinə götürülür və paytaxt İsfahana köçürülərkən şahla birlikdə oraya gedir. Burada ev-eşik sahibi olan İsgəndər bəy ailəsi ilə bütün ömrünü İsfahana bağlayır. Münşinin doğulduğu ailəsi barədə məlumatlar çox azdır. Özünün "Tarix"ində İsgəndər bəy yaxın qohumlarından biri Gilan vəziri olmuş qardaşı oğlu Məhəmməd Saleh barədə o dövrün ən savadlı adamlarından biri kimi bəhs edir.

İsgəndər Novruzlu (1917, Novruzlu, Şuşa qəzası – 1958, Şuşa həbsxanası, DQMV) – məşhur el şairi, xanəndə, bəstəkar, tar ifaçısı == Ata-babaları == İskəndər Novruzlunun ulu babası Hacı bəy XIX yüzilliyin birinci yarısında Kəbirli mahalının Novruzlu kəndində yaşamışdır. Müqəddəs Kərbəla ziyarətində olmuş Hacı bəyin Qasım bəy və Cəfərqulu bəy adlı oğlanları vardı. Qasım bəy 1825-ci ildə anadan olmuşdu. Onun törəmələri çar Rusiyası dönəmində Qasımbəyov, Sovet dövründə isə Qasımov soyadını daşımışlar. Kərbəlayi Qasım bəyin də Hacı bəy, Misirxan bəy adlı iki oğlu vardı. Qasım bəyin oğlu Hacı bəy də 1853-cü ildə Novruzlu kəndində anadan olmuşdur. Hacı bəy babasının adını daşıyırdı. Hacı bəyin İngilis və Məhəmməd bəy adlı oğlanları vardı. İngilis sonralar adını dəyişir və İsgəndər Novruzlu kimi məşhurlaşır. == Həyatı == İskəndər Novruzlu (İngilis Hacı bəy oğlu Qasımbəyov) 1917-ci ildə Şuşa qəzasının (indiki Ağdamın) Novruzlu kəndində anadan olmuşdur.

İskəndər Pala (8 iyun 1958, Uşak) — türk professor, divan ədəbiyyatı tədqiqatçısı və yazıçı.

İskəndər Paşa (ö. 3 avqust 1571) — Sultan Süleyman Qanuni və II Səlim səltənətlərində müxtəlif vəzifələrdə xidmət edən Osmanlı dövlət xadimi, Misir bəylərbəyi. == Həyatı == Doğum tarixi və əsli haqqında məlumat yoxdur. Əndəruna alınaraq təlim-tərbiyə edilmiş, ardından bostançıbaşı və qapıçıbaşı olaraq xidmət göstərmişdir. 1555-ci ildə yeniçəri ağası oldu, ardından vəzir rütbəsilə divana daxil oldu. 1556-cı ilin fevralında Misir bəylərbəyliyinə gətirildi və 1559-cu ilin aprelinədək bu vəzifədə qaldı. Ardından Budin, 1564-cü ildə isə Anadolu bəylərbəyi oldu. Sultan Süleyman Qanuninin son səfəri olan Ziqetvar səfəri əsnasında İstanbulda taxt naibi olaraq xidmət etdi. Sultanın səfər əsnasında ölümünün ardından oğlu Sultan Səlim paytaxta gələnədək bu ölümü gizli saxladı. Bunun mükafatı olaraq yenidən divan vəzirliyinə gətirildi.

İsgəndər Rzazadə (18 noyabr 1897–5 oktyabr 1937) — Cümhuriyyət tələbəsi, mühəndis-elektrik. == Həyatı == İsgəndər Mirzə Cabbar xan oğlu 18 noyabr 1897-ci ildə Tehran şəhərində anadan olmuşdu. 1915-ci ildə Bakı real məktəbini qızıl medalla başa vurmuşdu. Sankt-Peterburq Politexnik institutuunun elektromexanika fakültəsinə qəbul olmuşdu. 1917-ci ildə vətəndaş müharibəsi olduğundan İsgəndər 3-cü kursu yarımçıq qoyub Bakıya dönmüşdü. 1919-cu ildən 1920-ci ilədək Azərbaycan Dəmiryolunun Bakı-Biləcəri stansiyaları və şəbəkələrinin müdiri işləmişdi. 1920-ci ildə hökumətin qərarı ilə Fransaya göndərdi. Sarbonna Universitetində oxudu. Burda fransız dilini öyrəndi. 1922-ci ildə Almaniyanın Darmştad şəhərindəki Ali Texniki Məktəbə dəyişildi.

İsgəndər Mahmud oğlu Vəliyev (1897, Bakı – 1974) — Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IV çağırış deputatı, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən biri. == Həyatı == İsgəndər Vəliyev 1897-ci ildə Bakı şəhərində dəmirçi-işçi ailəsində anadan olmuşdur. O, əvvəlcə şəhər məktəbində, sonra isə Bakı orta inşaat-texniki məktəbində təhsil almış və 1916-cı ildə oradan məzun olmuşdur. Təhsilini bitirdikdən sonra Bakı Şəhər İdarəsində çalışmışdır. Daha sonra Culfa-Bakı dəmir yolu tikintisində Ələt stansiyasında tikinti texniki olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il sentyabr tarixli qərarına əsasən, təhsilini kənd təsərrüfatı sahəsində davam etdirmək üçün İtaliyanın Peruça Universitetinə göndərilmişdir. Aprel işğalından sonra ona Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Komissarlığı tərəfindən maliyyə yardımı almışdır. == Elmi fəaliyyəti == 1923-cü ildə Azərbaycana dönən İsgəndər Vəliyev Gəncə Kənd Təsərrüfatı Texnikumuna müəllim təyin olunur. 1925-ci ildə isə yeni yaradılan Pambıqçılıq Elmi-Tədqiqat İnstitutunda işləməyə başlamışdır. 1926-ci ildə isə o, Nuxa Kənd Təsərrüfatı Texnikumuna direktor və müəllim təyin olunmuşdur.

İşgəncə və Qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəzanın qarşısının alınması üzrə Avropa Konvensiyası (ing. European Convention for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment) — 1987-ci ildə qəbul edilmiş və 1989-cu ildə yeddi ölkə tərəfindən təsdiqləndikdən sonra qüvvəyə minən Avropa Şurası konvensiyası. 1993-cü ildə Konvensiyanın tərkib hissəsi olaraq (Konvensiyanın bütün üzv dövlətləri tərəfindən təsdiq edildikdən sonra) Konvensiyaya dəyişikliklər edilərək qüvvəyə minən iki əlavə protokol qəbul edildi. Avropa Şurasına üzv olan 47 dövlətin hamısı konvensiyanın tərəfdarıdır və 2015-ci il üçün hər iki protokol. Konvensiya azadlıqdan məhrum edilmiş şəxslərlə pis rəftarın qarşısını almaq üçün məhkəmədənkənar bir mexanizm təmin edir. Bu mexanizm, Avropa İşgəncə və İnsani və ya Alçaldıcı Mübarizə və Cəzanın Qarşısının Alınması Komitəsinin üzvlərinin seçilmiş ölkələrə səfərlərinə əsaslanır. Komitə, Avropa Şurasına üzv dövlətlərin müvafiq orqanlarına verdiyi ətraflı tövsiyələrində, davamlı olaraq azadlıqdan məhrum edilmiş şəxslərin həbs şərtlərinin qiymətləndirilə biləcəyi bir sıra standartlar hazırlamışdır. Bu dəst polis idarələrində pis rəftara qarşı qanuni qorunma zəmanəti, həbsxanalarda saxlama şəraiti və rejimi, tutulmuş və ya məhkum mühacirlərin işgəncə və ya pis rəftarla üzləşdikləri ölkələrə geri dönməsinin qarşısını alma mexanizmləri kimi anlayışları əhatə edir. Komitənin fəaliyyəti yalnız həbsxana ziyarətləri ilə məhdudlaşmır. Komitə üzvləri şəxslərin azadlıqdan məhrum edildiyi istənilən yerə baş çəkə bilərlər.