Lüğətlərdə axtarış.

İmrə , Yaz başlanğıcında Cemreyi (yeddi gün ara ilə əvvəl hava, sonra su və torpaqda meydana gəldiyi sanılan istilik artımını) təşkil edən cin. Türk və altay xalq mədəniyyətində və mifologiyasında İmrə (İmere və ya Əmrə) yazda görünüb titrək işıqlar saçaraq göyə yüksəlir. Sonra buzların üzərinə düşərək onları əridir. Oradan da yerə girər. Bundan sonra istilənmiş torpaqdan buxar yüksələr. İmrə baharın gəlişini təmsil edir. Bulqarlarda Zemire olaraq iştirak edər. Anadolu Türkcəsində, Ərəbcədən gəlmə Cemre sözcüyünün əslində bu adın bənzətmə ilə dəyişmiş halı olduğu deyilə bilər. İlk Cemre 20 Fevralda havaya və yeddi gün ara ilə də suya və torpağa düşər. Zemre isə Qumuq Türkcəsində nəm, buxar kimi mənalara gəlir.

Yunus Əmrə (güm. 1241, Kiçik Asiya[d] – güm. 1321, Kiçik Asiya, Akrotiri və Dekeliya) — Anadoluda türkcə şeirin banilərindən biri; sufi; İslam filosofu; təsəvvüf və xalq şairi; Türk-İslam mütəfəkkiri. 1991-ci ildə UNESCO tərəfindən Yunus Əmrənin 750 illik yubileyi qeyd olunmuşdur. Həyatı və özü haqqında çox az şey məlum olan Yunus Əmrə, Rum sultanlığının dağılmağa və Anadolunun müxtəlif yerlərində bəyliklərin yaranmağa başladığı 13-cü əsrin ortalarından Osmanlı bəyliyinin yaranmağa başlandığı 14-cü əsrin ilk rübünə qədər Mərkəzi Anadolu hövzəsində dünyaya gəlmiş və yaşamış şair və ərəndir. Yunus Əmrə, Hacı Bəktaş Vəli Dərgahında oldusa da, onu "Bizim Yunus" edən mənəvi yüksəlişini Hacı Bəktaş Vəlinin özünün göndərdiyi Tapdıq Əmrə Dərgahında yaşamış və dərgahda xidmət göstərmişdir. Yunus Əmrə uzun müddət dərgahda odunçuluq fəaliyytilə də məşğul olmuşdur. Yunusun yaşadığı illər, Anadolunun Monqol axın və yağmaları, daxili müharibə və çəkişmələrlə, siyasi nüfuz zəifliyi, habelə qıtlıq və quraqlıqla pərişan olduğu illərdir. 13-cü əsrin ikinci yarısı, yalnız siyasi çəkişmələrin deyil, müxtəlif məzhəb və inancların, batini və mötəzili nəzərlərin də yayılmağa başladığı vaxtdır. Belə bir şəraitdə, Mövlanə Cəlaləddin Rumi, Hacı Bəktaş Vəli, Ahi Əvran Vəli kimi elm və irfan əhli ilə birlikdə Yunus Əmrə, Allah sevgisi, məhəbbət və gözəl əxlaqla bağlı fikirləri, İslam təsəvvüfü və s.

Yunus Əmrə (güm. 1241, Kiçik Asiya[d] – güm. 1321, Kiçik Asiya, Akrotiri və Dekeliya) — Anadoluda türkcə şeirin banilərindən biri; sufi; İslam filosofu; təsəvvüf və xalq şairi; Türk-İslam mütəfəkkiri. 1991-ci ildə UNESCO tərəfindən Yunus Əmrənin 750 illik yubileyi qeyd olunmuşdur. Həyatı və özü haqqında çox az şey məlum olan Yunus Əmrə, Rum sultanlığının dağılmağa və Anadolunun müxtəlif yerlərində bəyliklərin yaranmağa başladığı 13-cü əsrin ortalarından Osmanlı bəyliyinin yaranmağa başlandığı 14-cü əsrin ilk rübünə qədər Mərkəzi Anadolu hövzəsində dünyaya gəlmiş və yaşamış şair və ərəndir. Yunus Əmrə, Hacı Bəktaş Vəli Dərgahında oldusa da, onu "Bizim Yunus" edən mənəvi yüksəlişini Hacı Bəktaş Vəlinin özünün göndərdiyi Tapdıq Əmrə Dərgahında yaşamış və dərgahda xidmət göstərmişdir. Yunus Əmrə uzun müddət dərgahda odunçuluq fəaliyytilə də məşğul olmuşdur. Yunusun yaşadığı illər, Anadolunun Monqol axın və yağmaları, daxili müharibə və çəkişmələrlə, siyasi nüfuz zəifliyi, habelə qıtlıq və quraqlıqla pərişan olduğu illərdir. 13-cü əsrin ikinci yarısı, yalnız siyasi çəkişmələrin deyil, müxtəlif məzhəb və inancların, batini və mötəzili nəzərlərin də yayılmağa başladığı vaxtdır. Belə bir şəraitdə, Mövlanə Cəlaləddin Rumi, Hacı Bəktaş Vəli, Ahi Əvran Vəli kimi elm və irfan əhli ilə birlikdə Yunus Əmrə, Allah sevgisi, məhəbbət və gözəl əxlaqla bağlı fikirləri, İslam təsəvvüfü və s.

Hacı Tapdıq və Şeyx Yunus məqbərəsi Qax rayonunun Oncallı kəndində, meşənin içərisində yerləşən qəbiristanda, görkəmli şəxsiyyətlərin məzarları üstündə inşa olunmuşdur. Qəbiristan yerli əhali arasında Oğuz adı ilə tanınır. Bu iki məzar müqəddəs sayılır və ziyarət yeridir. Məzarların ikisi də yerdən bir metr hündürlükdə çay daşından tikilmiş hörgü ilə əhatələnmişdir. Şeyx Yunisin məzarının üstü təxminən 1400-cü ildə Mirzə Çələbi Soltan ibn Məhəmməd ibn Məhəmməd Zaman ibn İmam Əli adlı şəxs tərəfindən, Hacı Tapdığın məzarının üstü isə 1786-cı ildə Şeyx Mirzə Çələbi və Şeyx Salman ibn Saleh adlı şəxs tərəfindən inşa edilmişdir. Tapdıq baba və Şeyx Yunis xanəgahı bir vaxtlar beynəlxalq karvan-ticarət yolu üzərində böyük fəaliyyət göstərmiş siyasi-ideoloji mərkəzlərdən biri olmuşdur.

Füzuli Şiraslan oğlu İmrəliyev — Azərbaycan Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının "Kobra" xüsusi təyinatlı dəstəsinin sabiq komandiri, Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin polkovniki, İkinci Qarabağ müharibəsi qazisi, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı. == Həyatı == Füzuli İmrəliyev Beyləqan rayonunda anadan olub; əslən Cəbrayıl rayonundandır. == Hərbi xidməti == Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda gedən döyüşlərdə göstərdiyi şücaət və igidliyə, öz xidməti vəzifələrini və hərbi hissənin qarşısında qoyulmuş tapşırıqları yerinə yetirərkən fərqləndiyinə görə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 11.03.2008-ci il tarixli 2727 nömrəli Sərəncamına əsasən, baş leytenant Füzuli İmrəliyev "Hərbi xidmətlərə görə" medalı ilə təltif edilib. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsində xüsusi xidmətlərinə və işğal edilmiş ərazilərin azad edilməsi zamanı düşmənin məhv edilməsi üzrə qarşıya qoyulmuş döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən göstərdiyi qəhrəmanlıq nümunəsinə görə, həmçinin hərbi qulluq vəzifəsini yerinə yetirərkən igidlik və mərdlik nümayiş etdiyinə görə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 09.12.2020-ci il tarixli 2336 nömrəli Sərəncamına əsasən Füzuli İmrəliyev "Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı" fəxri adına layiq görülüb. Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdiyinə görə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli 2362 nömrəli Sərəncamına əsasən Füzuli İmrəliyev "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edilib. Azərbaycanın Şuşa rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdiyinə görə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 29.12.2020-ci il tarixli 2370 nömrəli Sərəncamına əsasən Füzuli İmrəliyev "Şuşanın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2 fevral 2024-cü il tarixli Sərəncamı ilə "Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı ilə təltif edilmişdir. === Vətən müharibəsi === Daxili Qoşunların "Kobra" xüsusi təyinatlı dəstəsinin komandiri olan polkovnik-leytenant Füzuli İmrəliyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Ordusu tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi məqsədilə başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayıl, Füzuli, Xocavənd, Murovdağ və Şuşanın azad edilməsində savaşıb. Daşaltı əməliyyatı zamanı yaralanıb.

Sərdar İmrəliyev (azərb. Sərdar Məmməd oğlu İmrəliyev‎; d. 15 dekabr, 1930) — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı. Sərdar İmrəliyev Cəbrayıl rayonun Horovlu kəndində anadan olub. 12 övladi var. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (30.04.1966), Azərbaycan SSR əməkdar mexanizatoru(1966), Azərbaycan SSR əməkdar pambıqçısı (1975), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1975). Beyləqan rayonunun Bahar 3 nömrəli sovxoz qəsəbəsində traktorçu köməkçisi (1943-1945), mexanizator (1945-1960), həmin sovxozda pambıqçılıq üzrə kompleks mexanikləşdirilmiş briqadanın briqadiri olmuşdur (1960-1987). İttifaq miqyasında tanınan Sərdar İmrəliyevin iş təcrübəsini öyrənmək üçün işlədiyi sovxozda “Sərdar məktəbi” yaradılmışdır. 1964-cü ildə pambıqçılıq sahəsində yüksək əmək göstəricilərinə nail olmuşdur. ASE elmi şuranın üzvü (1976), SSRİ Ali Sovetinin deputatı olmuşdur (6,7,8,9,10 çağırış).

Film məşhur pambıqçı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Sərdar İmrəliyevə həsr olunmuşdur. Tanınmış mexanizator öz briqadası ilə artıq neçə illərdir ki, maşınla pambıq yığımı üzrə dövlət planlarını dalbadal yerinə yetirir. Filmin müəlifləri onun əmək həyatından faktlar götürmüş və belə bir suala cavab verməyə çalışmışlar. Sərdar hansı yollarla müvəffəqiyyətlərə nail olmuşdur? Onun istehsalat sirri nədən ibarətdir? Filmdə bizim müasirlərimizin parlaq, yaddaqalan obrazı yaradılmışdır. Rejissor: Nina Mustafayeva Ssenari müəllifi: Nina Mustafayeva Operator: Leonid Koretski Cizgi rəssamı: Bəhmən Əliyev Səs operatoru: Şamil Kərimov Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".

Ümrə, Həcc mövsümü xaricində Kəbəni ziyarət edən müsəlmanlara aiddir. Ümrə ziyarət deməkdir. Fiqhi tərifi, həcc vaxtından asılı olmayaraq ehrama girərək Kəbəni təvaf, sə'y etmək və taraş olmaq deməkdir. Quran və hədisdə ümrə sözü qeyd edilmişdir. Quranda: "Allah üçün həcc və ümrə edin" ifadəsi hədisdə: "İki ümrə arasındakı kiçik günahların kəffarəsidir" formasındadır. Ümrə Hənəfi və Maliki məzhəblərində sünnə, Şafi və Həmbəli məzhəblərində fərzdir. Həyatın istənilən vaxtında edilə bilər. Bir-birinin ardınca həcc və ümrə etmək tövsiyə olunur. Cinayət: Həccdə və ya ümrədə edilməli olan ibadəti tərk etmək, vaxtında etməmək, ehram halında olarkən haram işlər görmək. Xalq: ehramdan çıxış üçün saçları dibdən kəsmək.

İmre Kertes (mac. Kertész Imre; 9 noyabr 1929[…], Budapeşt – 31 mart 2016[…], Budapeşt) — macar yazıçı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (2002). Macarıstanın ədəbiyyat sahəsində ilk Nobel laureatı İmre Kertes yəhudi əsillidir. Budapeştdə yoxsul ailədə doğulmuşdur. 1944-cü ildə, 15 yaşında ikən faşistlər onu da minlərlə həmvətəni kimi indiki Polşa ərazisindəki Auşvits-Birkenau (Osvensim) həbs düşərgəsinə salmışdılar. Məhrumiyyət həyatı sonra Buhenvald əsir düşərgəsində davam etmişdi. 1945-ci ildə sağ qalan digər hərbi əsirlərlə birlikdə azadlığa çıxmışdı. Ancaq ana tərəfdən qohumlarının hamısı həbs düşərgələrində məhv edilmişdi. Budapeştə qayıtdıqdan sonra o, müxtəlif macar qəzet və jurnallarında müxbir kimi çalışmışdı. Alman əsarəti və yəhudilərin həbs düşərgələrindəki həyatı yaradıcılığının aparıcı xətti olaraq qalmaqdadır.

İmre Laslotski — Macarıstanın Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri (2015-ci ildən) İmre Laslotski 1961-ci ildə anadan olmuşdur. Moskva Dövlət Universitetinin və Hollandiyanın Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunun məzunudur. Diplomatik karyerasına Macarıstan XİN-də məruzəçi vəzifəsi ilə başlamış, daha sonra Nazirliyin departamentlərindən birinə baş direktor təyin edilmişdir. O, Macarıstanın Küveyt, Mərakeş, Liviyadakı diplomatik missiyalarında çalımış və ölkəsinin Tacikistan, Qırğızıstan və Qazaxıstandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri olmuşdur. 2015-ci ilin sentyabr ayından Macarıstanın Azərbaycandakı səfirliyinə başçılıq edir. Evlidir, 2 uşağı var. İngilis, rus, ərəb, portuqal və italyan dillərini bilir.

İmre Madaç (mac. Madách Imre; 20 yanvar 1823, 21 yanvar 1823 və ya 20 yanvar 1820 – 5 oktyabr 1864) — macar aristokrat, yazıçı, şair, hüquqşünas və siyasətçi. "İnsanın faciəsi" (Az ember tragédiája, 1861) poeması ən tanınmış əsəri hesab olunur. Təxminən 4000 misradan ibarət olan dramatik poemadır. Əsərdəki ideyalar Yohann Volfqanq Götenin Faust tragediyası ilə müqayisə olunur. İmre Madaç XIX əsrin ən tanınmış macar şairlərindən biri olan Yanoş Aranın yaradıclığından ilhamlanmışdır. İmre Madaç 1823-cü ildə Macarıstan Krallığında Dolna Strehova şəhərində varlı zadəgan ailəsində anadan olmuşdur. 1829-cu ildən Madaç Vaç rayonunda yerləşən Piarist məktəbində oxumağa başladı. 1831-ci ildə vəba epidemiyası yayıldığı bir vaxtda Madaç Buda şəhərində yaşamağa başladı. 1837-ci ildə Peşt Universitetində ali təhsil aldı.

İmre Makoveç (mac. Imre Makovecz, 20 noyabr 1935[…], Budapeşt – 27 sentyabr 2011[…], Budapeşt)— macar memar. İmre Makoveç 20 noyabr 1935-ci ildə anadan olmuşdur. O, ali təhsilini Budepeşt Texniki Universitetində almışdır. Onun təşəbbüsü ilə Macarıstan İncəsənət Akademiyası yaradılmışdır. İmre Makoveç bu akademiyaya uzun illər rəhbərlik etmişdir. Makoveç orqanik memarlığın ən məşhur nümayəndələrindəndir. O fəaliyyətləri ilə bağlı "İmre Makoveç: Ruhun qanadları" adlı ilk ingilis dilli məqaləsini 1997-ci ildə nəşr etdirdi.

İmre Nad (mac. [ˈimrɛ ˈnɒɟ], 7 iyun 1896[…], Kapoşvar – 16 iyun 1958[…], Budapeşt) — macar siyasi və dövlət xadimi. İki dəfə Macarıstanın baş naziri olmuşdur. Macar inqilabının rəhbərlərindən hesab edilir. İmre Nad Macarıstanın Kapoşvar bölgəsində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Uşaqlıq illərindən çilingər yanında çalışmışdır. Onun atası Jozef Nad (1869–1925) o bölgədəki malikanələrin birində xidmətçi işləyirdi. Daha sonralar isə poçt məmuru kimi çalışmışdır. Anası Rozaliya Szabo (1877–1969) evlənməmişdən əvvəl malikanələrdən birində xidmətçi olaraq çalışmışdır. I Dünya müharibəsi başlayan zaman İmre Nad Avstriya-Macarıstan ordusuna çağırılmış və Şərq cəbhəsinə göndərilmişdir.

İmre Şteyndl (mac. Steindl Imre, 29 oktyabr 1839[…], Peşt[d], Peşt medyesi və ya Budapeşt – 31 avqust 1902[…], Budapeşt) — XIX-XX əsr macar memarı, Budapeşt Texnologiya və İqtisadiyyat Universiteti və Vyana İncəsənət Akademiyasında təhsil almışdır. Macarıstan Elmlər Akademiyasının üzvü, Qotik arxitekturasında ixtisaslaşmış və biliklərini öz əsərlərində, xüsusilə Macarıstan Parlament binasının memarlığında geniş şəkildə istifadə istifadə etmişdir. 1870-1875-ci illərdə İmre Şteyndl dizaynına görə Budapeştdə yeni bir hökummət binası inşa edilmişdir. [1885]-ci ildən 1904-cü ilə qədər tikilmiş, memarın əsas yaradıcılıqlarından biri Macarıstan Parlament Binasıdır. 1902-ci ildə İmre Şteyndl möhtəşəm memarlıqla işlədiyi Macarıstan Parlament Binasının açılışından əvvəl vəfat edir. Binanın tikilmə müddəti isə 1904-cü ilə qədər davam etmişdir.

Mirə türbəsi — Elxanilər dövləti dövründə vəzir olmuş Tacəddin Əlişahın həyat yoldaşı Mirə Xatunun Salmas şəhərinin yaxınlığında məqbərəsi (1310 il). Mirə Xatunun ozamankı adıyla Əminə xatun, Arqun ağanın qızı və Tacəddin Əlişahın həyat yoldaşıydı. Salmasın qərbində Köhnə Şəhər yaxınlıqlarında Mirə Türbəsi olaraq tarixçilər tərəfindən qeyd olunmuşdur. Türbə 7 may 1930-cu ildə baş vermiş Dilman zəlzələsi zamanı dağılmışdır. Türbənin ucalığı 20 metr idi.

İmri Ziv (ivr. ‏אימרי זיו‏‎; d. 12 sentyabr 1991, Hod-ha-Şaron, İsrail) və ya sadəcə IMRI — İsrail müğənnisi. O, İsraili 2017 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil etmişdir. İmri Ziv 12 sentyabr 1991-ci ildə İsrailin Hod-ha-Şaron şəhərində anadan olmuşdur. O ibtidai təhsilini İlan Ramon adına orta məktəbdə almışdır. Hərbi xidmətdə ikən İmri İsrail Silahlı Qüvvələrinin Təhsil və Gənclik Korpusu Dəstəsinin orkestrində musiqi ilə məşğul olmuşdur. Ali təhsil olaraq o, Herzliya şəhərində yerləşən Daxili İntizam Mərkəzi kollecində kommunikasiya elmləri ixtisası üzrə təhsil almışdır. İmri ivrit, ingilis və ispan dillərində sərbəst danışa bilir. 2012-ci ildə İmri Ziv İsrailin The Voice səs yarışmasında iştirak etmişdir.

Əmrə Aydın (2 fevral 1981, İsparta) - Türkiyə müğənnisi Əmrə Aydın 2 fevral 1981-ci ildə anadan olmuşdur. Gənc ifaçı 15-ci MTV Avropa musiqi mükafatlandırma mərasimində “Avropanın ən yaxşı sənətçisi” adına layiq görülüb.

Əmrə Bəlözoğlu (ləzg. Белезрин Белезан хва Эмре, türk. Emre Belözoğlu; 7 sentyabr 1980[…], İstanbul) — Ləzgi əsilli keçmiş türkiyəli futbolçu. Əsli Trabzon şəhərindəndir. Fatih Şehremini Lisəsinin məzunudur. Son dövr Türkiyə futbolunun ən dəyərli futbolçularından biridir. Türkiyə milli futbol komandasının və Türkiyənin Fənərbaxça klubunun yarımmüdafiəçisidir. İnter Milan klubunda uğur qazana bilməsə də, 2004-cü ildə əfsanəvi braziliyalı futbolçu Pelenin tərtib etdiyi "Dünyanın ən böyük 125 futbolçusu" siyahısında yer almışdır.2005-ci ildə İngiltərənin Nyukasl Yunayted FK klubuna transfer olunmuşdur. Bu klubda da uğur qazana bilməyib və 30 may 2008-ci ildə yenidən Fənərbaxçaya geri dönüb. Qalatasaray UEFA Süper Kuboku: 1 (2000) UEFA Kuboku: 1 (2000) 1.

Emre Kınay (5 mart 1970, İstanbul) — Türk aktyor. == Həyatı == Dostlar Teatrı, Bakırköy Bələdiyyə Teatrı kimi icmalarda çalışan sənətçi müxtəlif film və seriallarda da rol alır. Yaradıcısı olduğu Duru Teatr qrupunda hələ də tamaşalar və seriallarda oynayır. O, "Yılan hikayesi" serialında canlandırdığı "Erkan Ağa" və "Yeditepe İstanbul" serialında canlandırdığı "Yusuf" obrazları ilə tanınıb. Üç qız atasını canlandırdığı və baş rolu İclal Aydınla paylaşdığı “İki Aile” serialı ilə daha geniş dairələrdə tanınıb. O, "Güneşi Beklerken" serialında basketbol müəllimi "Cihan" obrazını canlandırıb, daha sonra "Lise" serialında məktəbə qayıdan hüquqşünas rolunu canlandırıb. O, 2015-2016 mövsümündə yayımlanan "Güneşin Kızları" serialında "Haluk" obrazını canlandırıb. 2019-cu ildə Türkiyə Yerli Seçkilərində İYİ Partiya tərəfindən İstanbul Kadıköy Bələdiyyə Başçılığına namizədliyi irəli sürülüb. Lakin o, 12,66 faiz səs toplayaraq seçkidə qalib gələ bilməyib. O, yarışı 3-cü yerdə başa vurub.

Yunus Əmrə (güm. 1241, Kiçik Asiya[d] – güm. 1321, Kiçik Asiya, Akrotiri və Dekeliya) — Anadoluda türkcə şeirin banilərindən biri; sufi; İslam filosofu; təsəvvüf və xalq şairi; Türk-İslam mütəfəkkiri. 1991-ci ildə UNESCO tərəfindən Yunus Əmrənin 750 illik yubileyi qeyd olunmuşdur. Həyatı və özü haqqında çox az şey məlum olan Yunus Əmrə, Rum sultanlığının dağılmağa və Anadolunun müxtəlif yerlərində bəyliklərin yaranmağa başladığı 13-cü əsrin ortalarından Osmanlı bəyliyinin yaranmağa başlandığı 14-cü əsrin ilk rübünə qədər Mərkəzi Anadolu hövzəsində dünyaya gəlmiş və yaşamış şair və ərəndir. Yunus Əmrə, Hacı Bəktaş Vəli Dərgahında oldusa da, onu "Bizim Yunus" edən mənəvi yüksəlişini Hacı Bəktaş Vəlinin özünün göndərdiyi Tapdıq Əmrə Dərgahında yaşamış və dərgahda xidmət göstərmişdir. Yunus Əmrə uzun müddət dərgahda odunçuluq fəaliyytilə də məşğul olmuşdur. Yunusun yaşadığı illər, Anadolunun Monqol axın və yağmaları, daxili müharibə və çəkişmələrlə, siyasi nüfuz zəifliyi, habelə qıtlıq və quraqlıqla pərişan olduğu illərdir. 13-cü əsrin ikinci yarısı, yalnız siyasi çəkişmələrin deyil, müxtəlif məzhəb və inancların, batini və mötəzili nəzərlərin də yayılmağa başladığı vaxtdır. Belə bir şəraitdə, Mövlanə Cəlaləddin Rumi, Hacı Bəktaş Vəli, Ahi Əvran Vəli kimi elm və irfan əhli ilə birlikdə Yunus Əmrə, Allah sevgisi, məhəbbət və gözəl əxlaqla bağlı fikirləri, İslam təsəvvüfü və s.

Emre Taşdemir (8 avqust 1995, Yeniməhəllə ilçəsi) — sol cinah müdafiəçisi kimi çıxış edən türk milli futbolçu. Superliqa komandalarından olan "Qalatasaray"-dan icarə əsasında "Giresunspor"-da çıxış edir.

Əmrə Mor (d. 24 iyul 1997, Brøsøj, Danimarka) — Türkiyəli futbolçu. Mövqeyi yarımmüdafiəçi olan Əmrə Mor, Türkiyə Super Liqasında çıxış edən Fatih Karagümrük klubunda forma geyinir. Əmrə Mor 2016-cı ildən Türkiyə yığmasının uğurları üçün çalışır. Türkiyə yığmasında 8 oyunda meydana daxil olan Əmrə Mor, 2016-cı ildə Fransada baş tutan UEFA Avropa Çempionatında da mübarizə apardı. Əmrə Mor 24 iyul 1997-ci ildə Danimarkanın Brøsøj şəhərində immiqrant ailəsində anadan olub. Atası əslən Türk, anası isə əslən Makedoniyalıdır.Atası əslən Türkiyənin Uşak vilayəti,Sivaslı mahalı,Tatar qəsəbəsindəndir. 28 noyabr 2015-ci il tarixində Əmrə Mor "Ranners FK" ilə baş tutan Danimarka Liqası oyununun 84-cü dəqiqədə meydana daxil olaraq, birinci oyununa çıxdı. 28 fevral 2016-cı ildə "Viborg FF" ilə keçiriən oyunda Əmrə Mor karyerasında birinci qolunu atdı. 2015/2016 mövsümündə 13 oyunda meydana daxil olan Əmrə Mor 2 qol atdı və 2 qolun ötürməsini verdi.

Əxi Əmrə (Təbriz – 1409) — Mənşəcə türk olan Azərbaycan sufi alimi. Ömər Xəlvətinin davamçısı Əxi Əmrə Təbrizin Heri qəsəbəsinin Kəlibat kəndində doğulub. Heri və Şirvanda yaşamış və elm təhsilini də bu yerlərdə almışdır. Əmir Teymurun yürüşləri zamanı Heridən köç edərək Anadoluya gəlmiş və Qırşəhərdə məskunlaşmışdır. Bəzi müəlliflər qeyd edirlər ki, ona əxi deyilməsinin səbəbi Əxi Evrənin nəslindən olmasıdır, lakin Mehmet Rıhtım yazır ki, Əxi Evrənin Xoylu olduğunu nəzərə alsaq və Anadoluda yaşayıb öldüyünü düşünsək bu ehtimal zəif xarakter daşıyır. Şeyx Əxi Əmrə 1409–1410-cu ildə vəfat etmişdir. Qəbrinin Qırşəhərdə Təpəviran kəndində və Heri qəsəbəsində Güzərgah körpüsü yaxınlığında xəlvətilər qəbristanlığında olması kimi iki ziddiyyətli məlumat var. Qırşəhərdə Əxi Evrənin xanəgahı və qəbri mövcuddur, lakin Əxi Əmrəyə aid hər hansı bir qəbrə rast gəlinməyib. Mehmet Rıhtım isə qeyd edir ki, Əxi Əmrənin Şirvanda yaşayıb, elə burada da dəfn edildiyini güman etmək olar. Onun vəfatı zamanı Şirvanda Şirvanşah Şirvanşah I İbrahim xan (1382–1417) hakimiyyətdə idi.

Yunus Əmrə Fondu (türk. Yunus Emre Vakfı) — Türkiyə fondlarından biri. Fond Türkiyəni, türk dilini, tarixini, mədəniyyətini və sənətini tanıtmaq, bu istiqamətdə təhsil almaq istəyənlərə ölkə xaricində xidmət göstərmək, Türkiyənin digər ölkələr ilə mədəni əlaqələrini artırıb dostluğunu inkişaf etdirmək məqsədilə Türkiyə Respublikasının 5 may 2007-ci il tarixli və 5653 saylı qanuna əsasən fəaliyyət göstərir. Fondun fəxri heyətinin rəhbəri Turkiyə Respublikasının sabiq Prezidenti Abdullah Gül, Qəyyumlar Şurasının nümayəndə heyətinin rəhbəri isə sabiq Xarici işlər naziri Əhməd Davudoğludur. Fonda bağlı olan Yunus Əmrə İnstitutunun bir sıra xarici ölkələrdə türk mədəniyyət mərkəzləri fəaliyyət göstərir.

Yunus Əmrə Çeşməsi — Bulaq kompleksi Yunus Əmrə şərəfinə inşa edilib. Vyananın Türkenschanzpark parkında yerləşir. 1991-ci ildə Türkiyə Cümhuriyyətinin Avstriyaya hədiyyəsidir.

Yunus Əmrə İnstitutu — əsas mərkəzi Türkiyənin paytaxtı Ankaranın Altındağ bölgəsinədə yerləşir. İnstitut adını Yunus Əmrə Fondundan götürüb. Fond 5 may 2007-ci il tarixli 5653 saylı qanunla fəaliyyətə başlayıb. == Azərbaycanda == Yunus Əmrə İnstitutu Bakı Türk Mədəniyyət Mərkəzi — 2013-cü ilin 13 sentyabr tarixindən rəsmi olaraq fəalliyət göstərir. Direktoru Cihan Özdemirdir. === Tarixi === Azərbaycanın paytaxtı Bakıda institut 2012-ci ilin sentyabrında Bakı Dövlət Universiteti ilə bağlanılmış Türkologiya layihəsi əsasında qurulub. Bakı Yunus Əmrə İnstitutu 2013-cü il 13 sentyabr tarixindən Bakı Dövlət Universitetinin daxilində rəsmi olaraq fəaliyyətə başlayıb. 2013-cü ilin sentyabr ayından 2016-cı ilin yanvar ayınıa qədər Bakı Dövlət Universitetinin daxilində fəaliyyət göstərib. 2016-ci ilin yanvar ayından etibarən tədris binasını dəyişərək fəaliyyətini davam etdirir. Bakı Yunus Əmrə İnstitutu Türkiyənin Azərbaycandaki səfirliyinə bağlı olaraq fəaliyyət göstərir.

İmre Lakatos (9noyabr, 1922 - 2 fevral, 1974), elmi inkişafa bağlı araşdırma proqramlarıyla məşhurluq qazanmış olan müasir elm fəlsəfəçisi. Lakatos, eyni zamanda klassik elm anlayışına qarşı etirazları ilə tanınmışdır. Pozitivist elm idealı və anlayışını tənqid edən Lakatosun fikrincə, elmdə yekun doğrulama və yekun rədd etmə yoxdur. Elm səhvə yol verə bilər, xətaya düşə bilər . Elmdə dəqiq səhvlərlə düzlərin ola bilməyəcəyini söyləyən Lakatosun sözlərinə görə, həqiqəti qarantiya altına almaq və həqiqəti təmin etmək üçün ümumi-keçərli, universal və rasyonal üsullar yoxdur. Buna görə elm müəyyən və dəyişilməz bir metod ola bilməz. Bu baxımdan Pol Feyerabendə təsir etdi; Bilinir ki, onun məşhur İdarə etmə kitabı Lakatos ilə yazışmalarının məhsuludur. Bu yolla, Lakatos elmin rasional irəliləməsini sübut etməyə çalışır.

Rübab binti İmra əl-Qeys (və yaxud Ümm Rübab) (ərəb. رباب بنت امرئ القيس بن عدى بن أوس‎) ‏ İmam Hüseynin (ə) həyat yoldaşlarından biri, İmam Hüseynin ən kiçik övladı olan Əli Əsğərin anası.

Yunus Əmrə. Salam olsun. Divan — Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda akademik İsa Həbibbəylinin ideya müəllifliyi ilə filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Xuraman Hümmətovanın tərtib edib hazırladığı Yunus Əmrə Divanı. Kitaba Yunus Əmrənin "Risalə-tün-Nüshiyyə" didaktik məsnəvisi və 417 şeiri Mustafa Tatçının tərtibindən alınaraq daxil edilmişdir. Bunlardan da 117 şeir sırf Mustafa Tatçı tərəfindən tapılıb və əvvəlki divanların heç birində olmayan şeirlərdən ibarətdir. Bundan başqa, Divandakı 2 şeir isə Vatikan nüsxəsinə aid olan və yeni tapılan şeirlər, 17 şeir isə Fateh Köksalın aşkar etdiyi poetik nümunələrdir. Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Yunus Əmrə Divanında ana mənbə kimi 1965, 1971, 2011-ci illərdə Ədülbaqi Gölpınarlı tərəfindən Türkiyədə çap edilmiş nəşrlər əsas götürülmüşdür. Türkiyədə Yunus Əmrənin həyatı və yaradıcılığının tədqiqi və nəşri istiqamətində böyük işlər görülmüşdür. Əmrəşünaslıq türk ədəbiyyatşünaslıq elminin mühüm bir istiqamətini təşkil edir. Türkiyə dünya Əmrəşünaslıq elminin əsas mərkəzidir.

Əmrə Aydın (2 fevral 1981, İsparta) - Türkiyə müğənnisi == Həyatı == Əmrə Aydın 2 fevral 1981-ci ildə anadan olmuşdur. == Karyerası == Gənc ifaçı 15-ci MTV Avropa musiqi mükafatlandırma mərasimində “Avropanın ən yaxşı sənətçisi” adına layiq görülüb.

Əmrə Bəlözoğlu (ləzg. Белезрин Белезан хва Эмре, türk. Emre Belözoğlu; 7 sentyabr 1980[…], İstanbul) — Ləzgi əsilli keçmiş türkiyəli futbolçu. Əsli Trabzon şəhərindəndir. Fatih Şehremini Lisəsinin məzunudur. Son dövr Türkiyə futbolunun ən dəyərli futbolçularından biridir. Türkiyə milli futbol komandasının və Türkiyənin Fənərbaxça klubunun yarımmüdafiəçisidir. İnter Milan klubunda uğur qazana bilməsə də, 2004-cü ildə əfsanəvi braziliyalı futbolçu Pelenin tərtib etdiyi "Dünyanın ən böyük 125 futbolçusu" siyahısında yer almışdır.2005-ci ildə İngiltərənin Nyukasl Yunayted FK klubuna transfer olunmuşdur. Bu klubda da uğur qazana bilməyib və 30 may 2008-ci ildə yenidən Fənərbaxçaya geri dönüb. == Müvəffəqiyyətləri == Qalatasaray UEFA Süper Kuboku: 1 (2000) UEFA Kuboku: 1 (2000) 1.

Emre Can (türk. Emre Can; 12 yanvar 1994, Frankfurt-Mayn, Hessen) — əslən türk olan, Almaniya futbolçusu. Hal-Hazırda Borussia Dortunda oynayır.

Əmrə Mor (d. 24 iyul 1997, Brøsøj, Danimarka) — Türkiyəli futbolçu. Mövqeyi yarımmüdafiəçi olan Əmrə Mor, Türkiyə Super Liqasında çıxış edən Fatih Karagümrük klubunda forma geyinir. Əmrə Mor 2016-cı ildən Türkiyə yığmasının uğurları üçün çalışır. Türkiyə yığmasında 8 oyunda meydana daxil olan Əmrə Mor, 2016-cı ildə Fransada baş tutan UEFA Avropa Çempionatında da mübarizə apardı. == Həyatı == Əmrə Mor 24 iyul 1997-ci ildə Danimarkanın Brøsøj şəhərində immiqrant ailəsində anadan olub. Atası əslən Türk, anası isə əslən Makedoniyalıdır.Atası əslən Türkiyənin Uşak vilayəti,Sivaslı mahalı,Tatar qəsəbəsindəndir. == Komanda karyerası == === Norşellann FK === 28 noyabr 2015-ci il tarixində Əmrə Mor "Ranners FK" ilə baş tutan Danimarka Liqası oyununun 84-cü dəqiqədə meydana daxil olaraq, birinci oyununa çıxdı. 28 fevral 2016-cı ildə "Viborg FF" ilə keçiriən oyunda Əmrə Mor karyerasında birinci qolunu atdı. 2015/2016 mövsümündə 13 oyunda meydana daxil olan Əmrə Mor 2 qol atdı və 2 qolun ötürməsini verdi.

Hüseyin Emre Sakçı (d. 15 noyabr 1997) — Türkiyəli üzgüçü. Hüseyin Emre Sakçı Türkiyəni 2017-ci ildə XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. == Karyerası == Hüseyin Emre Sakçı birinci dəfə Dünya Çempionatına 2017-ci ildə qatıldı. O, Budapeştdə baş tutan XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında kişilər 100 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 50.01 saniyəlik nəticəsi ilə 119 üzgüçü arasında 48-ci oldu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.

İmer adası (dan. Ymer Ø) — Qrenlandiyanın şərqində yerləşən ada. Adanın sahəsi 2437 km² təkil edir. Cənubdan Qrenlandiya və Coğrafiya Cəmiyyəti adasından Sofiya-Saund və Adriatik-Saund boğazları, şimaldan Qrenlandiyadan Frans-İosif fiordu ilə ayrılır. Ada 55 mil uzunluğa və 12–25 mil enə malikir. Şərqdən Dusen fiordu ilə iki hissəyə ayrılmışdır. Ərazisi əsasən dağlıqdır. Ən hündür nöqtəsi Encelin dağıdır (Angelin Mountain). Ada skandinaviya mifologiyasının nəhəngi İmirin şərəfinə adlandırılmışdır. Adanın qərbindən Toyfelşloss dağına gözəl mənzərə açılır.

İmren Aykut (türk. İmren Aykut; 1940, Kozan, Adana ili) — Türkiyə iqtisadçısı və dövlət xadimi. 1940-cı ildə Türkiyənin Adana ili Kozan şəhərində anadan olmuşdur. Atatürk adına ibtidai məktəbi, sonra Adanadakı qızlar liseyini bitirir. 1964-cü ildə İstanbul Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsini bitirmişdir. Sonra İngiltərədəki Oxford Universitetində oxuyur. İşçi-işəgötürən münasibətləri, əmək münasibətləri və həmkarlar ittifaqları üzrə təhsil alır. Bundan sonra Norveçdəki Oslo Universitetində "müəssisə rəhbərliyində işçilərin iştirakı" proqramı üzrə təhsil alır. Daha sonra İttifaqlar Konfederasiyasında və İngiltərədəki Əmək Nazirliyində müxtəlif araşdırmalarla məşğul olur. Doktor dərəcəsini "İşçilər üçün valyuta məzənnələri (Türkiyə xaricində) və bunların Türk iqtisadiyyatı baxımından təhlili" adlı işinə görə almışdır.

Emre Aşık (13 dekabr 1973, Bursa) müdafiə mövqeyində oynayan keçmiş türk milli futbolçusudur. == Futbol karyerası == === Klub komanda karyerası === Sönməz "Filamentspor"da oynamağa başlayıb və 1992-ci ildə peşəkarlaşıb. 1992-93 mövsümündə "Balıkesirspor" da olarkən aşkarlanıb. 1993-94 mövsümündə 20 yaşında Fənərbaxçaya keçdi. O, 1996-cı ildə "Fənərbaxça"dan "İstanbulspor"a təmənnasız transfer olunub. 4 ildən sonra Qalatasaray ilə müqavilə imzaladı. Avropada çox uğurlu günlər keçirən “Qalatasaray”ın müdafiəsində Əmrə kapitan Bülentlə möhkəm ikili formalaşdırıb. 2003-cü ilin avqustunda "Beşiktaş"a keçib. 2005-ci ildə baş məşqçi Rıza Çalımbay tərəfindən heyətdən kənarlaşdırıldı. 2006-cı ilin fevralında keçmiş klubu "Qalatasaray"la 2,5 illik müqavilə imzalayıb.

Emre Yıldırım (1 yanvar 2002, Dənizli) – "Denizlispor"da müdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar futbolçu. Türkiyədə anadan olub, Azərbaycanı beynəlxalq səviyyədə təmsil edir. == Karyerası == Yıldırım "Sarayköy 1926" və "Dənizlispor"un gənc yetirməsidir və ilk peşəkar müqaviləsini 2021-ci ilin yanvarında "Dənizlispor" ilə imzalayıb. O, 15 mart 2021-ci ildə "Fatih Karagümrük"ə 5–1 hesabı ilə uduzduqları Super Liqada Dənizlispor ilə peşəkar debüt edib. == Beynəlxalq karyera == Yıldırım 2018-ci ilin mart ayında Türkiyə U16 komandasının düşərgəsinə çağırılıb. O, 2020-ci ilin oktyabrında 19 yaşadək futbolçulardan ibarət Azərbaycan yığmasını bir cüt yoldaşlıq görüşündə təmsil edib.

Vadi və ya dərə — yer səthinin uzunsov, başlanğıcından sonuna doğru meylli formasına deyilir. Dərə başlıca olaraq axar suların eroziya fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir. Bəzən torpaq sürüşməsi və zəlzələ nəticəsində də yaranır. Dərənin əsas morfoloji hissəsi onun dibi, ətəkləri və yamaclarıdır. Dərənin dibinin ən alçaq – su axan zolağı yataq, daşğın zamanı su basdığı hissəsi isə çaybasar adlanır. Dərənin dibi ilə yamaclarının birləşdiyi yer dərənin ətəyi, ətəkləri ilə suayrıcılar arasındakı hissələri isə dərənin yamacları adlanır. Dərənin ana süxurlarından təşkil olunmuş yamacları hündür və ya alçaq, dik və ya yastı, profildə isə düz, batıq, qabarıq ola bilər. Qobu - yarğanın inkişafının son mərhələsində yaranan, dibi kol və ot bitkiləri ilə örtülən dərin dərədir.

Gimry (rus. Гимры, avar. Генуб) — Dağıstan Untsukulsky rayonunda bir kənd.

Hiyrə (ərəb. الحيرة‎ süry. ܚܝܪܬܐ) — bugünkü Nəcəf şəhəri ilə Kufə arasında yerləşən bir şəhər idi. == Tarixi == Hiyrə—Ləxmilər dövlətinin paytaxtı idi. Hiyrə əhalisi (Qəhtani qəbiləsindən) cənubdan mühacirət etmiş və onlar Ədnani qəbiləsi ilə bir yerdə məskunlaşmışlar. Ləxm qəbiləsinin nüfuzu Hiyrə və onun ətrafında genişlənib qüvvətləndi. Onlar Fərat çökəkliyindən əlavə, Ərəbistanın daxilinə də nüfuz etdilər. Hiyrə dövləti bir sədd kimi səhra ilə İranın işğal etdiyi ərazilər arasında yerləşmişdir. Bu dövlətin şahları bir tərəfdən səhrada yaşayanların Sasani torpaqlarına hücumunun qarşısını alır, digər tərəfdən isə İranın köməkliyi ilə Rum imperiyasının müttəfiqi olan Qəssanilərlə müharibə edirdilər. Ləxmilərin dövləti VII əsrin əvvəlinə qədər davam etmişdir.