Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • NOŞA

    (Gədəbəy) camış balası

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ноша

    -и; ж. Груз, переносимый на себе (обычно тяжёлый, значительный) Тяжкая ноша. С трудом тащил свою ношу. Сбросить ношу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • НОША

    ппар (кIула кьадай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОША

    ж yük

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • с носа

    см. нос; С носа (носу) в зн. местоим. сущ. разг. С каждого из участников чего-л.; с головы. Собирали деньги на цветы по рублю с носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • крылья носа

    Боковые части носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • из-под носа

    см. нос; в зн. нареч.; Из-под носа (носу) разг.-сниж. Когда кто-, что-л. был (было) совсем близко, рядом. Трамвай ушёл из-под носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • короче воробьиного носа

    Очень маленький или непродолжительный.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • комар носа не подточит

    Комар носа (носу) не подточит, см. комар

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • носа высунуть не смеет

    Боится выйти из дома, нигде не появляется, не бывает; ведёт себя тихо, незаметно.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • видеть не дальше своего носа

    Видеть не дальше своего (собственного) носа Об ограниченности, узости кругозора, отсутствии проницательности у кого-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дальше своего носа не видеть

    Дальше своего (собственного) носа не видеть Замечать лишь то, что происходит вблизи, рядом; быть ограниченным, недальновидным.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • НОС

    м (мн. носы) 1. burun; 2. dimdik; ◊ нос к носу (носом к носу) burun-buruna üzbəüz, üz-üzə; под самым носом dan. burnunun ucunda, göz qabağında; с носу

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • нос к носу

    см. нос

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПОКАЗЫВАТЬ

    ...показать; ◊ глаз (носу) не показывать bax казать; показывать нос (носы) sataşmaq, ağzını yamsılamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NONA

    ...(Biləsuvar) II (Biləsuvar) toxum əkmək üçün düzəldilən yuva, yer. – Bu gün igirmi beş dənə nona qazmışam

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • НОТА₁

    нота (са уьлкведин гьукуматди масадаз са месэладин гьакъиндай кхьидай чар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОТА₀

    нота (1. музыкада сес къалурзавай кхьей лишан. 2. музыкада ва я манийра сес. 3. см. ноты. 4. пер. сес, яни рахунрин ва я гьарайрин къене са гьисс

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОРА

    тIеквен (мес. сикIрен)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОГА

    ж 1. кIвач. 2. кек, кIвач. ♦ итти (нога) в ногу сад хьиз ккам къачун, амайбрухъ галаз сад хьиз фин; жить на широкую ногу девлетлуз, гзаф харж ийиз я

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НИША

    дакIар (цла авунвай, месер, сандух, кровать ва мсб. эцигдай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОТА

    nota (bir hökumətin başqa hökumətə diplomatik müraciəti)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NÓTA

    [lat. nota – işarə, məzəmmət, məktub] Bir hökumətin başqa hökumətə rəsmi yazılı diplomatik müraciəti. Etiraz notası. Nota mübadiləsi. – [Əbülhəsən bəy

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • NOLA

    Nə ola”, “nə olaydı” sözünün klassik şeirdə sual məqamında işlənən ixtisar forması. Ey Füzuli, nola gər saxlar isəm canı əziz; Vaxt ola, kim ola ol ş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • НОСАРЬ

    м zool. aserin (balıq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НОСАК

    м yükçü, yükdaşıyan

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NOŞAX

    NO(V)ŞAX f. bax növşax.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • NOSAL

    NO(V)SAL f. bax növsal.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • QOŞA-QOŞA

    попарно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QOŞA-QOŞA

    zərf Cüt-cüt, iki-iki. Qoşaqoşa gəzmək. Qoşa-qoşa durmaq. – Gülbala və Abdal aşıqları sədəfə tutulmuş sazlarını dınqıldadaraq qoşa-qoşa kallayının bu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • kosa-kosa

    kosa-kosa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • qoşa-qoşa

    нареч. къуша-къуша, жуьт-жуьт, кьвед-кьвед.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • qoşa-qoşa

    zərf. par paires, par couples

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • QOŞA-QOŞA

    z. in pairs, two by two

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • coşa-coşa

    coşa-coşa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • QOŞA-QOŞA

    cüt-cüt — iki-iki

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • QOŞA-QOŞA

    нареч. попарно, парами, по двое. Qoşa-qoşa gəzmək ходить (гулять) парами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KOSA-KOSA

    сущ. этногр. см. kos-kosa

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KOSA-KOSA

    гаер, шут, паяц

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • qoşa-qoşa

    qoşa-qoşa

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • НОТА

    урус, сущ.; -ди. -да: -яр, -йри. -йра музыкадин сес махсус лишанралди кхьена къалурун ва а лишан вич

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • нота

    нота.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • НОТА

    n. note.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • NOVA

    n (pl novas və ya novae) astr. təzə ulduz

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • НОТА

    ...чар. Къатхьухь фена дипломатрин столдал, Зи гьиссерин аксивилин нота хьиз. М. Б. Манидиз буйругъ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • nota

    is. dip. note f ; rəsmi ~ note officielle ; etiraz ~ sı note de protestation

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • NOTA

    [lat. nota-işarə, məzəmmət, məktub] нота (са гьукуматди маса гьукуматдиз са месэладин гьакъиндай кхьидай чар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NOSY

    adj = nosey

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • NOSE

    nose1 n 1. burun; to speak through one’s / the ~ burnunda danışmaq; Stop picking your nose! Burnunu / Burnunuzu eşələmə! / eşələməyin!; 2. iybilmə qab

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • NO:VA

    (Şəki) cığır. – Yusif no:vaynan dağın başına çıxdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • NONA

    сущ. нона (в музыке – девятая ступень от данной в диатонической гамме)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • NOTA

    ...государства к другому). Etiraz notası нота протеста, diplomatik nota дипломатическая нота, nota mübadiləsi обмен нотами; nota ilə bildirmə юрид. ноти

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • НОТА

    НОТА I ж not (1. musiqi tonlarını göstərən qrafik işarə; 2. musiqi və ya mahnıda hər hansı bir səs; 3. только мн. qrafik işarələrlə yazılmış musiqi əs

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NİSA

    NİSA’ ə. bax nisvan.

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • НИША

    ж camaxatan, taxça, divar oyuğu

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НОГА

    ж (мн. ноги) ayaq; ◊ итти (нога) в ногу 1) ayaq-ayağa getmək, ayağını bir atmaq; 2) məc. bir əməldə olmaq, bir fikirdə olmaq, həmfikir olmaq; идти в н

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НОНА

    ж nona (1. mus. diatonik qammanın doqquzuncu pərdəsi; 2. ədəb. doqquz misralı bənd).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НОРА

    ж (мн. норы) 1. yuva; лисья нора tülkü yuvası; 2. məc. daxma, koma, hin.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • NOLA

    (“nə ola”, “nə olaydı” sözünün klassik şeirdə sual məqamında işlənən ixtisar forması) вуч (гьикӀ) жеда(й)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NOTA

    i. dip. note; ~nı rədd etmək to reject a note

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • noma 2021

    noma

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • НОСКА

    ж 1. daşıma, aparma, götürmə; daşınma, aparılma, götürülmə; 2. geymə, geyilmə; носкаящ yumurtlama

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • nona

    nona

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • НОСАЧ

    м 1. yekəburun adam; 2. zool. uzun-burun meymun

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • nota

    nota

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ниша

    ...(украшений, мебели и т.п.) В комнате была пустая ниша. В нише стояла ваза. Статуи в нишах. 2) спец. Углубление в скате горы, берега, траншеи и т.п. К

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • наша

    I см. наш I; -ей; ж.; разг. 1) к наш Расхворалась наша-то не на шутку. Подпиши у нашей отгул. 2) = мы Наша взяла! (мы победили). Где наша не пропадала

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NƏFƏS-NƏFƏSƏ

    нареч. нос к носу, носом к носу (близко один к другому). Nəfəsnəfəsə dayanmaq стоять нос к носу

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КОСА₁

    с. х дергес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • XOŞA

    (Balakən, Qax) gəndalaş. – Çeperi tamam xoşa basıpdı (Balakən); – Bizim evin yanında çoxlu xoşa pitib (Qax)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ÇOŞA

    ...töx’mü:n II (Şərur) çərəz, hər hansı bir yeməli şey. – Əvdə bir çoşa yoxdu ağzıma qoyum

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЮНОША

    жегьил, жегьил гада

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РОЩА

    гъвечIи там; тамун кIапIал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РОСА

    чиг (йифиз векьерал, затIарал ацукьдай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КОСА₂

    геогр. коса (къураматдикай гуьтIуь кIус хьиз гьуьлуьз гьахьнавай ччилин зул).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РОЩА

    1. meşə, ağaclıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КОСА₀

    киф

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЮНОША

    cavan oğlan, gənc oğlan

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РОСА

    şeh, şəbnəm, jalə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • POSA

    шлак (стекловидные или каменистые отходы, образующиеся при выплавке металлов)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KOSA

    человек с редкой бородой

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • POŞA

    is. köhn. Əxlaqsız, pozğun, tərbiyəsiz adam. [Şərəfnisə:] Parijdə sənin kimi oğlan bu poşaların əlindən sağ qurtara bilərmi ki, qayıdıb gələndən sonra

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QOŞA

    ...sif. Cüt, iki dənə, bir cüt. Qoşa qala qapısı. Qoşa buynuz. Qoşa tir. // Yanyana duran. Hətəm qoşa qarağacın dibinə düşən kölgəyə baxırdı. Ə.Əbülhəsə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KOSA

    ...yaxud seyrək tük bitən. Hacı Qəvamın sağ tərəfini uzunboylu, arıq və kosa Kərbəlayı Fəraməz tutmuşdu. T.Ş.Simurq. [Gülzar:] Kosa Rəhim qoşulub o uzun

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QOŞA

    1. парный, смежный; 2. вдвоем;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QOSA

    (Qax) zökəm. – Mağa qosa degip

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ŞƏLƏ

    ноша, вязанка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QARTALBURUNLUQ

    сущ. изогнутость носа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏVƏGÖTÜRMƏZ

    сущ. тяжёлая ноша

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • PƏRƏ

    сущ. крыло (каждая из боковых частей носа). Burun pərələri крылья носа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • хрящик

    см. хрящ; -а; м.; уменьш. Хрящики носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уплощённость

    см. уплощённый; -и; ж. Уплощённость стопы. Уплощённость носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LARİNQOLOQ

    сущ. мед. ларинголог (специалист по болезням уха, горла, носа)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • FIRT

    сущ. звук при сморкании (очищении носа от слизи резким выдохом)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VATERBAK

    сущ. морск. ватербак (место у носа корабля для сбора воды)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • переносица

    -ы; ж. Верхняя часть носа между глазами, примыкающая ко лбу.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • UCCUQ

    ...кончик. Barmağının uccuğunda на кончике пальца, burnunun uccuğu кончик носа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • лор

    -а; м.; разг. Врач - специалист по болезням уха, горла и носа; оториноларинголог.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • комар носу не подточит

    Комар носу (носа) не подточит О чём-л., к чему трудно придраться.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ZILIQ

    сущ. диал. выделения (из глаза, носа, горла); gözünün zılığını axıtmaq проливать слёзы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SÜMSÜRÜK

    сущ. диал. сопли (слизь, вытекающая из носа) ◊ sümsürüyünü sallamaq вешать, повесить нос

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • косоглазие

    ...косоглазие. (в сторону от носа). Сходящееся косоглазие. (в сторону носа).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FIRTIQ

    сущ. сопля: 1. мн. ч. сопли (слизь, вытекающая из носа) 2. одна капля этой слизи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • OTOLARİNQOLOGİYA

    ...отоларингология (раздел медицины, изучающий болезни уха, горла, носа, их профилактику и лечение)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ринит

    ...греч. rhis (rhinós) - нос); мед. Воспаление слизистой оболочки носа; насморк.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SAQQO

    ...лошадей, преимущественно жеребят, – воспаление слизистой оболочки носа и глотки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • сутулить

    -лю, -лишь; нсв. (св. - ссутулить) что Делать сутулым; горбить. Ноша сутулила мальчугана. Сутулить спину, плечи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ринология

    ...(rhinós) - нос и lógos - учение) Раздел медицины, изучающий болезни носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • BURUN-QULAQ-BOĞAZ

    ...xəstəlikləri. Burun-qulaq-boğaz həkimi врач по болезням ухо-горло-носа

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • переносье

    -я; ср. Верхняя часть носа между глазами, примыкающая ко лбу; переносица. Брови почти сходятся над переносьем.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • нафтизин

    ...(применяется обычно при простудных заболеваниях слизистой оболочки носа)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • искровениться

    ...разг. Покрыться кровавыми ранами; испачкаться кровью. Шла кровь из носа. Вся рубашка искровенилась.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • риноскоп

    ...нос и skopeō - смотрю, наблюдаю); мед. Зеркало для осмотра полости носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • отсморкаться

    ...отсмаркиваться, отсморкнуться, отсмаркивание Сморкаясь, удалить их носа слизь, высморкаться в несколько приёмов.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • грот-мачта

    -ы; ж.; мор. Средняя (или вторая от носа) мачта на парусном судне, имеющем не менее трёх мачт.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КОМАР

    ветI. ♦ комар носа не подточит пер. разг. садавайни гьич рехне (айиб) кутаз жедайвал туш (яни лап хъсандиз авунва).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • безносый

    -ая, -ое. см. тж. безносая 1) Не имеющий носа. 2) Не имеющий носика (о посуде и т.п.) Безносый чайник.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • гайморова полость

    ...внутри верхнечелюстных костей человека по обе стороны от полости носа. По имени английского анатома и врача Н. Гаймора (1613 - 1685)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • попрыгивать

    ...подпрыгивать. Воробей попрыгивает по дорожке. Очки попрыгивают на кончике носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • волчья пасть

    ...результате чего образуется расщелина, соединяющая полости рта и носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • горбинка

    ...-нкам; ж. 1) уменьш.-ласк. к горбина 2) Выпуклость в средней части носа. Нос прямой, тонкий, с горбинкой.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ринопластика

    ...вылепленный) см. тж. ринопластический Пластическая операция по восстановлению носа или его исправлению.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • долихоцефалия

    ...антроп. Форма черепа, у которого продольное измерение (от основания носа к затылочному бугорку) значительно превышает поперечное.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QANAXMA

    ...ağız qanaxması кровотечение изо рта, burun qanaxması кровотечение из носа, dişəti qanaxması кровотечение из дёсен, doğumdansonrakı qanaxma послеродов

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • брахикефалия

    ...антроп. Строение черепа, при котором продольное измерение (от основания носа к затылочному бугорку) только незначительно превышает поперечное; коротк

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дифтерия

    ...детская, проявляющаяся в поражении зева, слизистых оболочек носа и гортани. Определить дифтерию. Сыворотка против дифтерии.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уплощённый

    ...форму. Сосуд с уплощённым дном. У-ые побеги растений. У-ая форма носа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дифферент

    -а; м. (лат. differens) 1) спец. Разница в осадке носа и кормы судна. 2) финанс. Разница в цене на товар при заказе и получении его в процессе торговы

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KATAR

    ...мед. катар (воспаление слизистой оболочки какого-л. органа: горла, носа, легких, желудка и т.п.). Mədə katarı катар желудка, yuxarı tənəffüs yolların

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • NOSAXTƏ

    NO(V)SAXTƏ f. bax növsaxtə

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • НОСАСТЫЙ

    прил. dan. yekəburun

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НОСАТЫЙ

    разг. еке нер алай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • НОСАТЫЙ

    bax носастый

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
OBASTAN VİKİ
Noşad Alamiyan
Noşad Alamiyan (21 noyabr 1991) — İranı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Noşad Alamiyan İranı 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin sahibi olub. Daha sonra Noşad Alamiyan İranı 2016-cı ildə Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 49-cu pillənin sahibi olub.
Bosa nova
Bossa nova — Braziliya musiqi üslubudur, özündə müxtəlif yerli ritmlərlə (bayan və ilk növbədə, samba) kul-cazın özünəməxsus qarışığını ehtiva edir.
Noda
Noda — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 1100 nəfərdir. == Toponimiyası == Əsl adının Norudi olduğu söylənilir. Oykonim talış dilindəki no (yeni, təzə) və di (kənd) sözlərindən düzəlib, “yeni kənd” mənasındadır. == Təhsil == Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 12 fevral 2018-ci il tarixli Sərəncamı ilə Lerik rayonunun Noda kəndində 50 yerlik uşaq bağçasının tikintisi üçün 1 161 000 manat vəsait ayrılmışdır.
Nona
Nona və ya Nonna — gürcü şəxs adı. Nona Qaprindaşvili — gürcü şahmatçısı. Nonna Paçuaşvili — gürcü aktrisası. Nonna Müzəffərova — rejissor.DigərLa Nona (film, 1979) — Argentina filmi. 2S9 Nona S — özüyeriyən artilleriya qurğusu.
Noua
Noua və ya Noa — Mərkəzi və Şərqi Rumıniyada, Moldova və Ukraynanın qərbində yayılmış tunc dövrünə (e.ə. II minlliyin son rübü) aid arxeoloji mədəniyyət. Rumıniyanın Noua kəndi yaxınlığındakı qəbiristanlığın adı ilə adlandırılmışdır. Noua üçün dirəküstü evlər, təsərrüfat quyuları və s. səciyyəvidir. Ölülər sayları təqribən 200 olan torpaq qəbirlərdə bükülü vəziyyətdə, bəzən yandırılaraq dəfn olunmuşdur. Qəbirlərdən kobud və ya bir qədər nazik şüyrələnmiş qara, boz keramika, sancaqlar, tunc nizə və sümük ox ucduqları və s. aşkar edilmişdir. İbtidai icma quruluşunda yaşayan Noua tayfaları əsasən maldarlıq, qismən də əkinçiliklə məşğul olmuşlar. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Мелюкова А. И. Памятники скифского времени лесостепного Среднего Поднестровья // Материалы и исследования по археологии СССР, № 64, М., 1958; Балагурі Е. А. Могильник культури Ноа на Станіславщині, «Археологія», 1961, т.
Nüşa
Nüşa (rus. Нюша; tam adı: Nüşa Vladimirovna Şuroçkina rus. Ню́ша Влади́мировна Шу́рочкина; doğum adı: Anna Vladimirovna Şuroçkina rus. Анна Владимировна Шурочкина; 15 avqust 1990, Moskva) - rusiyalı gənc musiqiçi, bəstəkar, rəqqas, prodüsser. Populyar müğənni. == Biografiya == 15 avqust 1990 tarixində musiqiçi ailəsində dünyaya gəlib. Atası - Vladimir Şuroçkin "Laskoviy May" qrupunun keçmiş solisti və onun prodüseri olub. Anası 2 yaşında atası ilə boşanır. Ögey anası Oksana Şurockinadan isə ögey bacısı Mariya Şiroçkina var. O gənclər arasında üzgüçülük üzrə ikiqat Avropa çempionudur.
Qoşa
Qoşa — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Çatax kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Toponimikası == Kəndin belə adlandırılması onun coğrafi mövqeyi ilə əlaqədardır. Kənd qarşı-qarşıya duran iki təpədə yerləşməsinə görə belə adlandırılmış­dır. Bir sıra tədqiqatlara əsasən, toponimi­yada qoşa say mənasını daşıyaraq, "iki" deməkdir. Onun işlənməsi coğrafi obyektin səciyyəsinin konkretləşməsinə xidmət edir. == Tarixi == === Tarixi abidələri === Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağlıq ərazidə yerləşir. == Əhalisi == == İqtisadiyyatı == Kənd əhalisi əsasən maldarlıqla və kartofçuluqla məşğul olur. == Mədəniyyəti == Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil. == Təhsil == Kənddə Qoşa kənd ümumi orta məktəbi fəaliyyət göstərir.
Nota
Not
Bossa-nova
Bossa nova — Braziliya musiqi üslubudur, özündə müxtəlif yerli ritmlərlə (bayan və ilk növbədə, samba) kul-cazın özünəməxsus qarışığını ehtiva edir.
Akemi Noda
Akemi Noda (yap. 野田 朱美; 13 oktyabr 1969) — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu və məşqçisi. Yaponiyanın milli futbol komandası‎nın üzvü olmuşdur. == Oyunçu karyerası == Noda 13 oktyabr 1969-cu ildə Komae şəhərində anadan olmuşdurş 1982-ci ildə o, Yomiuri Beleza klubuna qoşuldu. Klub ardıcıl 4 il (1990-1993) L.Liqanın qalibi oldu. 1990 mövsümündə 16 qolla ən yaxşı bombardir oldu və Ən dəyərli oyunçu mükafatlarına layiq görüldü. O, həmçinin 5 dəfə (1989, 1990, 1991, 1993 və 1994) Ən yaxşı onbirlik heyətinə salınmışdır. 1995-ci ildə "Takarazuka Bunnis" klubuna keçdi. 1996-cı ildə təqaüdə çıxdı. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 76 oyun keçirib, 24 qol vurub.
Artemisia nova
Artemisia nova (lat. Artemisia nova) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.
Askaniya-Nova
Askaniya-Nova — Cənubi Ukraynanın Xerson vilayətində Çaplı (indi Çaplinsk) rayonunda qəsəbə, ovalıqlar, çöllər Böyük Çaplı adlanırdı. XVIII əsrin 70-ci illərində Rusiyanın idarəsinə keçdikdən sonra da hələ öz əski türk adıyla yaşamaqda idi. Istilanın ilk illərində bu ərazidə Böyük Çaplı rus hərbi keşikçi postu qurulmuşdu. 1828-ci ildə isə bu münbit torpaqlarda Hersoq Anhaldt Hettenskinin alman koloniyasının əsası qoyuldu. Alman Qraflıqları ilə qohumluq əlaqəsi saxlayan çar ailəsi Romanovların dəvət etdikləri və böyük səxavətlə verimli torpaqları bağışladıqları kolonistlər bu yeni əldə etdikləri mülklərə öz əski dədə-baba yerlərinin adlarını qoyurdular. Elə bu yerlərin yeni sahibi də öz ata-baba yurdu Askaniya Hersoqluğunun xatirəsinə 1832-ci ildə böyük Çaplını Askaniya Nova adlandırdı. İndiki Askaniya Nova Dövlət Qoruğu əvvəl Böyük Çaplı bazılarının (təpələrinin) ətəklərində yerləşdiyindən əvvəllər Çaplı adlansa da, sonralar Askaniya Nova kimi rəsmiləşir.Bu çöllərdə eyniadlı Askaniya Nova adlı qoyun cinsi yetişdirilir. Rusların gəlişinə qədər bu yerlərin sakinləri tatarlar (noqay türkləri) idilər. Bu torpaqlar məhz istila olunduqdan sonra ruslar, ukraynalılar burada Qara dəniz boyunca yerləşdirilmişdir. Odur ki, Çaplı adını türk toponimiyasında axtarmaq lazımdır.
Ficus nota
Ficus nota (lat. Ficus nota) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin tutkimilər fəsiləsinin əncir cinsinə aid bitki növü.
Lajoş Poşa
Lajoş Poşa (mac. Pósa Lajos; 9 aprel 1850 – 9 iyul 1914, Budapeşt) — Macarıstan şairi və yazıçısı. O, uşaq ədəbi jurnalının yaradıcısı və redaktoru olmuşdur.
Lauren Soşa
Loren Mari Soka (ing. Lauren Marie Socha; 9 iyun 1990, Derbi, Derbişir[d]) — İngiltərə aktrisası. "Misfits" serialında Kelli Beyli roluna görə "BAFTA" mükafatına layiq görülüb. == Karyerası == Loren Soşa İngiltərənin Derbi şəhərində Robert və Katlin Sokanın ailəsində anadan olub. Onun qardaşı Maykl Soka da aktyordur. Loren bir sıra teatr məktəblərinin üzvü olub, daha sonradan Nottingem şəhərində çalışıb. 2006-cı ildə 15 yaşlı Loren Soka Arctic Monkeys qrupunun "When The Sun Goes Down" klipində çəkilib. 2009-cu ildə "The Unloved" teleserialında çəkilib və "Ən yaxşı ikinci dərəcəli aktrisa"-na aday olub. Elə həmin ildə Loren Soka "Misfits" serialında Kelli Beyli rolunu oynamağa başlayır. Qısa zaman ərzində populyarlaşan serial 2010-cu ildə "Ən yaxşı drama" nominasiyasında BAFTA-ya layiq görülür.
Ləşt nişa
Ləşti-Nişa — İranın Gilan ostanında yerləşən şəhər. Ləşti-Nişanın əhalisinin əksəriyyətini giləklər təşkil edir.
Ləşti-Nişa
Ləşti-Nişa — İranın Gilan ostanında yerləşən şəhər. Ləşti-Nişanın əhalisinin əksəriyyətini giləklər təşkil edir.
Nona Paçuaşvili
Nonna Paçuaşvili (2 yanvar 1943, Tbilisi) — gürcü aktrisası. == Həyatı == Nona Paçuaşvili Tbilisi Teatr İnstutunu bitirmişdir.1959-cu ildən Şota Rustavelli adına dram teatrının aktrisasıdır.Həyatı boyu sadəcə bir neçə filmə çəkilmişdir. Azərbaycan tamaşaçısının yaddaşında daha çox "Əhməd haradadır" filmində yaratdığı Ceyran obrazı ilə qalmışdır.1981-ci ildən Gürcüstan SSRnin xalq artistidir.Gürcüstanda bir nazirin oğlu olan əri Tamazi "Əhməd haradadır?" filminin ilk çəkilişi vaxtı Bakıya gəlmişdir. Qaldıqları "İnturist" mehmanxanasında gecə vaxtı ərini maqnitofondan "tok" vurmuş və nəticədə Tamazi vəfat etmişdir. == Filmoqrafiya == Əhməd haradadır?
Nona Qaprindaşvili
Nona Qaprindaşvili (gürc. ნონა გაფრინდაშვილი; 3 may 1941, Zuqdidi) — gürcü şahmatçısı, qadınlar arasında 6-cı dünya çempionu və ilk qadın qrosmeyster (1976). == Həyatı == Nona 1941-ci il mayın 3-də Zuqdidi şəhərində anadan olmuşdur. İdman Qaprindaşvililər ailəsində böyük yer tuturdu. Böyük qardaşları onunla şahmat oynayır və ona heç vaxt güzəştə getmirdilər. Tbilisiyə köçəndən sonra o, pionerlər sarayının şahmat dərnəyinə üzv yazılır. Məşqçisi Karselaqze yetirməsinin bacarığını görüb, onunla ciddi məşğul olmağa başlayır. Bir ildən 15 yaşlı Nona ilk qələbələrini qazanır. Gürcüstan çempionatında qalib gəldikdən sonra SSRİ birinciliyinin yarımfinalında uğurla yarışır. Bu müvəffəqiyyətlərdən sonra o, bir sıra irimiqyaslı turnirlərdə uğurla çıxış etmişdir.
Nora Arnezeder
Nora Arnezeder (8 may 1989, Parisin XVI dairəsi[d], Fransa) — fransız aktrisa və müğənni. O, "Lumieres mükafatı"nı qazanmışdır. == Həyatı == Arnezeder 8 may 1989-cu ildə Fransanın Paris şəhərində anadan olmuşdur. Atası Volfqanq Arnezeder avstraliyalı və katolik, anası Piera Skinazi isə misirli və yəhudidir. == Karyerası == == Şəxsi həyatı == Arnezeder 2014-cü ildə ingilis aktyor Orlando Blum ilə münasibətdə idi.
Nora Efron
Nora Efron (19 may 1941[…], Yuxarı Vestsayd[d], Nyu-York ştatı – 26 iyun 2012[…], Manhetten, Nyu-York ştatı) — məşhur amerikalı rejissor, ssenarist. == Həyatı == Nora Efron 1941-ci ildə Nyu-Yorkda anadan olub. Kaliforniyada böyüyüb və karyerasına "New York Post" qəzetində müxbir işləməklə başlayıb. Efron "When Harry Met Sally" və "Sleepless in Seattle" kimi məşhur filmlərin ssenarisini yazıb. Efron 3 dəfə "Oskar" mükafatına namizəd göstərilib. Rejissorluq və ssenaristlikdən başqa o həmçinin müxtəlif janrlarda əsərlər də yazıb.Nora Efron 71 yaşında Manhettendə kəskin miyeloid leykemiyası xəstəliyindən dünyasını dəyişib.
Nora Roberts
Nora Roberts (10 oktyabr 1950[…]) — ABŞ yazıçısı. Daha çox məhəbbət və macəra romanları ilə məşhurdur. 210-dan çox roman yazmış, romanları ən çox satılanlar siyahısına düşmüş və 35 ölkədə nəşr olunmuşdur. Həmçinin JD Robb təxəllüsü ilə "Ölüm seriyaları" adlı kriminal məhəbbət romanları seriyasını yazmaqdadır. == Həyatı == Nora Roberts 1950-ci ildə Merilend ştatının Silver Sprinq şəhərində 5 uşaqlı ailənin ən kiçik uşağı kimi anadan oldu. Katolik məktəbində oxuduqdan sonra gənc yaşında evləndi və Merilend ştatının Kidsvill şəhərinə köçdü. Qısa müddət hüquq katibliyi etdi. İki oğlunu doğduqdan sonra işini buraxdı. Nora Roberts tezliklə yazıçılığa girişdi. İlk əsərləri nəşriyyat evləri tərəfindən rədd edilsə də, 1981-ci ildə ilk kitabı "Irish Thoroughbred Silhouette" nəşriyyat tərəfindən çap olundu.
Nora adası
Nora adası (ing. Harmil) — Qırmızı dənizdə, Eritreyaya məxsus olan ada. Dahlak aripelaqına daxildir. Adanın sahəsi 105,15 km² təşkil edir. Uzunluğu 17,0 km, eni 16,3 km-dir. Maksimal hündürlüyü isə dəniz səviyyəsindən 37 metr (şimal-şərqdə) təşkil edir. 2009-cu il məluumatına görə adada 373 nəfər yaşayır. Dahlak arxipelaqının digər yaşayışı olan Dahlak-Kəbir və Dehil adalarınad olduğu kimi əhali Dahlak dilində danışır. Adanın yeganə yaşayış məntəqəsi Noradır..
Sayat Nova
Sayat Nova (erm. Սայաթ-Նովա; gürc. საიათნოვა; az.-əbcəd سایات نووا‎; fars. سایات نووا‎; əsl adı Harutyun Sayatyan; 14 iyun 1712, Tiflis – 22 noyabr 1795, Ağpat[d]) — erməni, gürcü və əsasən Azərbaycan dillərində yazan erməni şair və aşıq. Sayat Novanın günümüzə qədər gəlib çatmış əsərlərin çoxu Azərbaycan dilində qələmə alınmışdır. == Həyatı və fəaliyyəti == Səyat Novanın anası Sara, Tbilisi şəhərində anadan olmuş, atası Karapet isə Hələb şəhərindən gəlmiş ermənilərdən idi. Sayat Nova 1712-ci ilin 14 iyun tarixində Tbilisi şəhərində anadan olur. Anası ilə daim gürcü dilində danışdığından ilk öyrəndiyi dilin gürcü dili olduğu ehtimal edilir. Bu ehtimalı gücləndirən əsas səbəblərdən biridə Sayat Nova tərəfindən yazılan ilk şeirin gürcü dilində olmasıdır. Yeniyetməlik yaşlarında erməni və azərbaycan dillərini təmiz öyrənir.
Nova-İtaberaba
Nova İtaberaba (port. Nova Itaberaba) — Braziliyanın Cənub regionunun Santa Katarina ştatında yerləşən bələdiyyədir. 2006-cı il məlumatlarına əsasən bələdiyyənin əhalisi 4317 nəfərdir. Ərazisi 137,583 кm²-dir. Əhalinin sıxlığı 31,4 nəfər/кm²-dir. Bələdiyyə 26 sentyabr 1991-ci ildə yaradılmışdır.
Nova (Marağa)
Nova' (fars. نوا‎‎‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Marağa şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,359 nəfər yaşayır (374 ailə).
Kosa
Kosa – Kos-kosa oyununun və Novruz bayramının qəhrəmanı. Üzündə tük bitməyən və ya çox seyrək tük olan adama kosa deyərlər == Azərbaycan mədəniyyətində yeri == Əvvəllər yaz girəndə köhnə ilin çıxıb, təzə ilin gəlməsini simvolizə etmək üçün qoca Kosa istifadə edilərdi. Qoca Kosanın bir gözlü olması onun o biri dünya ilə olan bağlılığından xəbər verərdi. Cənubi Azərbaycanda kosa oyununa "Ağ Kosa, Qara Kosa" deyilər və bu adətin İbrahim peyğəmbərə qədər gedib çıxdığı hesab edilərdi. Həmədanda isə Kosanın bərəkət gətirməsi inancı mövcuddur.Ehtimal edilir ki, Günəşin övladları olan Duman, Bulud və Qışın birləşməsindən Kosa obrazı yaranmışdır. === Kos-kosa oyunu === Kos-kosa oyunu qışın ölümü, yazın başlanğıcını gülünc bir şəkildə təsvir edir. Bu oyunu məhəllə uşaqları evlərinin qabağında oynayaraq pul və ərzaq toplayarlar. Rəqs etməyi bacaran bir uşağa tərs çevrilmiş kürk geyindirərlər. Üzünə kağızdan düzəldilmiş üzlük (maska) taxar, başına uzun papaq taxıb Kosa edərlər. Kosanı məhəllədə gəzdirib, mahnı oxuyaraq onu oynadarlar.
NASA
NASA (ing. National Aeronautics and Space Administration; "Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsi") — ABŞ-nin mülki kosmik proqramlarını həyata keçirmək üçün yaradılmış icraedici dövlət agentliyi. NASA 1958-ci ilin fevralında yaradılmış Aeronavtika üzrə Milli Məşvərət Komitəsinin (NACA) xələfidir. NASA-nın 2006-cı ilin fevral ayında qəbul edilmiş missiyası "Kosmik tədqiqadlarda və elmi kəşflərdə aparıcı rol oynamaq"dır. NASA-nın həyata keçirdiyi elmi tədqiqatlar əsasən Yer Müşahidə Sistemi vasitəsi ilə Yer planetini daha yaxşı tədqiq etmək, heliofizika və astrofizika elmlərini daha dərindən öyrənmək və avtomatlaşdırılmış sistemlər vasitəsilə Günəş sisteminə daxil olan fəza cisimlərini kəşf etmək işlərini əhatə edir. NASA-nın 18 min nəfər əməkdaşı vardır və agentlik əldə etdiyi məlumatları tez-tez başqa ölkədaxili və beynəlxalq təşkilatlarla paylaşır. == Tarixi == 1957-ci oktyabrın 4-də SSRİ-nin dünyada ilk süni peyki kosmosa buraxması ABŞ-ni özünün yenicə başlanmış kosmik proqramını sürətlədirməyə vadar etdi. ABŞ Konqresi SSRİ-nin bu addımını ölkənin milli təhlükəsizliyinə doğru yönəlmiş təhdid kimi dəyərləndirdi və təcili fəaliyyətə keçmək üçün xəbərdarlıq etdi. 7 ay davam edən müzakirələr nəticəsində yeni kosmik agentliyin yaradılması haqda razılığa gəlindi. Bu agentliyin yaradılması üçün xüsusi komissiya NASA yaradıldı.
Nisa
4-cü surə ən-Nisa (Qadınlar) surəsi (Mədinədə nazil olmuşdur, 176 ayədir) Surədə iman və ədalətə dəvət, keçmiş ümmətlərdən ibrət götürülməsi, Allah düşmənləri ilə dostluq rabitələrinin qırılması, yetimlərin himayəsi, izdivac və irs hökmləri, ilahi rəhbərə itaətin zəruriliyi, Allah yolunda hicrət və cihad barədə danışılır. Surənin ilk 35 ayəsində ailə məsələləri bəyan olunduğuna görə surə "Nisa", yəni "qadınlar" adlandırılmışdır.Surənin 58-ci ayəsinin Məkkədə nazil olması haqqında da iddialar yer alır.
Rosa
İtburnu (lat. Rosa) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Bu cinsin 300 növündən Azərbaycanda 42 növünə rast gəlinir ki, bunların 36-sı yabanıdır. Sənaye üçün 2 növ daha əhəmiyyətlidir. Bunlar qəhvəyi və qırışıq itburnulardır. == Botanik xüsusiyyətləri == Təbiətdə bitkinin əksər zoğları sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Birilliklərdə isə silindir şəkillidir və sarımtıl tikanlıdır. Bitkinin yarpaqları 3-5 cüt yarpaqcıqdan ibarət olub yarpaqcığın üst tərəfi yaşıl tüklü, alt tərəfi isə boz tüklüdür. Yarpaqcıqları enli, qaidəsi ürəkvarı, ucu isə əyilmiş sivridir. Yarpaqcıqların uzunluğu 12-15 sm, eni isə 7-10 sm arasında olur.
NSA
Milli Təhlükəsizlik Agentliyi (ing. National Security Agency) — Milli Kəşfiyyat Direktorunun (DNI) səlahiyyəti altında olan ABŞ Müdafiə Nazirliyinin milli səviyyəli kəşfiyyat orqanı. MTA, siqnal kəşfiyyatı (SIGINT) kimi tanınan bir intizam üzrə ixtisaslaşmış xarici və yerli kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat məqsədləri üçün məlumat və məlumatların qlobal monitorinqi, toplanması və işlənməsinə cavabdehdir. O həmçinin ABŞ rabitə şəbəkələrinin və informasiya sistemlərinin mühafizəsi ilə məşğuldur. MTA öz missiyasını yerinə yetirmək üçün müxtəlif tədbirlərə güvənir, lakin onların əksəriyyəti gizlidir. Agentliyin mövcudluğu 1975-ci ilə qədər gizli saxlanılıb. Təxminən 32.000 əməkdaşı var.İkinci Dünya Müharibəsində kodlaşdırılmış kommunikasiyaları deşifrə etmək üçün yaradılmış, daha sonra 1952-ci ildə prezident Harri Trumen tərəfindən rəsmi olaraq yaradılmışdır. O zaman və Soyuq Müharibənin sonu arasında, personal və büdcə baxımından ABŞ kəşfiyyat təşkilatları arasında ən böyüyü olmuşdur, lakin 2013-cü ilə qədər mövcud olan məlumatlar Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (CIA) 14,7 milyard dollarlıq büdcə ilə bu mövzuda irəlidə olduğunu göstərir. MTA hazırda bütün dünyada kütləvi məlumatların toplanması ilə məşğuldur və bu məqsədlə bir üsul olaraq elektron sistemləri fiziki olaraq səhv salması məlumdur. MTA-nın həmçinin İranın nüvə proqramına ciddi ziyan vuran Stuxnet kimi hücum proqramlarının arxasında olduğu iddia edilir.
Osa
== Yer adları == Osa (Perm) - Rusiyanın Perm diyarında şəhər Osa yarımadası — Kosta-Rikada yarımada. == Hərbi == 9K33 Osa - özüyeriyən zenit raket kompleksi.
Antonio Nusa
Antonio Eromonsele Nordbi Nusa (17 aprel 2005) — Eliteserien təmsilçilərindən olan "Stabek" klubunda sol cinah hücumçusu kimi çıxış edən peşəkar Norveç futbolçusu. == Karyerası == Nusa futbolçu karyerasına yerli "Lanqhus" klubunda başlamışdır. 13 yaşı olarkən "Stabek" klubunun akademiyasına qəbul olmuşdur. 2021-ci ilin əvvəlində ona əsas komandada oynamaq üçün şans verilmişdir. Yoldaşlıq oyununlarında qollarla yadda qalan Nusa klub ilə peşəkar müqavilə imzalamışdır. O, Eliteseriendə debütünü 30 may 2021-ci ildə "Rosenborq" klubuna qarşı oyunda etmişdir.Nusa karyerasında ilk qolunu 27 iyun 2021-ci ildə "Bodo Qlimt" klubuna qarşı oyunda vurmuşdur. Həmin görüşdə klub rəqibinə 1-4 hesabı ilə məğlub olmuşdur. 3 gün sonra "Vikinq" klubu ilə keçirilən görüşdə Nusa dublla yadda qalmış və klub rəqibi ilə 3-3 hesabı ilə bərabərliyə razılaşmışdır. 16 yaş 71 günlüyündə qolla yadda qalan Nusa Martin Edeqordan (15 yaş 151 günlük) sonra Eliteseriendə qol vuran ən gənc futbolçu kimi tarixə düşmüşdür. == Şəxsi həyatı == Nusa Norveçdə anadan olmuşdur.
Fəxrul Nisa
Fəxrul Nisa (1091, Bağdad - 1179 Bexda) — Kürd əslli hədis alimi, atasının adı Ahmət bin əl-Fərəc bin Ömər əl- Dinavəri'dir.Əbi Xəttab əl-Batırvani, Əbi Abdullah əl-Hüseyn bin Əhməd əl-Neabi və Talha bin Məhəmməd əl-Zeynəbi kimi bir çox alimdən dərs aldı.
Göygöz Kosa
Göygöz Kosa — 1935-ci ildə yazıçı Məmmədhüseyn Təhmasibin yazdığı "Çiçəkli dağ" alleqorik pyesinin mənfi presonajı. Göygöz Kosa, Simnar xanın vəziridir və xalqa qarşı çox qəddar və acımasızdır. Eyni zamanda cadugərdir və müxtəlif cildlərə girərək hər kəsi aldada bilir. Simnar xan xalqın torpağını və suyunu əlindən almışdır. Göygöz Kosa isə hər yeri öz cadusu ilə ot bitməz, su axmaz qayalığa çevirib. Bunun üçün Həkim Baba daş əridən məlhəm hazırlayır. Simnar xana xidmət edən Göygöz Kosa, dərmanı ələ keçirmək üçün əlindən gələni edən əsas şəxsdir. == Uyğunlaşdırma == İlk film uyğunlaşdırması 1959-cu ildə resjissor Əlisəttar Atakişiyevin, yazıçı Məmmədhüseyn Təhmasibin "Çiçəkli Dağ" pyesinin motivləri əsasında çəkdiyi "Bir qalanın sirri" filmidir. Filmdə Göygöz Kosa obrazını sovet teatr və kino aktyoru Andrey Fayt canlandırıb. Ehtimal olunur ki, obrazın kostyumunun dizaynı Ağa Məhəmməd şah Qacarın rəsmlərdəki təsviri geyim tərzindən götürülüb.
Kos-kosa
Kos-kosa - Azərbaycanda əsasən Novruz bayramında geniş yayılmış oyun növüdür. Novruz bayramında Kosa və Keçəl personajları seçilir. Onlar məzəli oyunlar göstərir, lətifələr danışır və Kosa-kosa oyunu oynayırlar. Oyuna qatılanlar qurd, tülkü, çaqqal qılıqlarına girərlər. Kosabaşı üzərinə götürdüyü kürkü tərs geyər. Belinə və boynuna zınqırov asar. Kosa kimin evinə girsə o evə bərəkət girər və il boyunca əskik olmaz. Bəzi bölgələrdə uşaqlar bəzilərində isə qadınlar tərəfindən oynanır. Kosanın son günündə Səməni (Sem/Som) adı verilən bir mərasim keçirilir. Som eyni zamanda Yula deyilən ruhun qoruyucusudur.
Kosa Mihal
Mixail Kosses və ya İslamı qəbul etdikdən sonrakı adı Abdullah Kosa Mihal Qazi (qısaca Abdullah Qazi və ya Kosa Mihal) (?-1328) — Bizans tabeliyində Çirmenkiya (Harmanqaya) təkfuru (başçısı), daha sonra 1303-cü ildən Osmanlı tabeliyində yenə Harmanqaya sancaqbəyliyinin (və ya uc bəyliyinin) sancaqbəyi (və ya uc bəyi), həmçinin Osmanlıda Akınçı bölüyünün qurucusu, Mihaloğulları nəslinin əcdadı. == Kökü == Mixail Kossesin hansı nəslə aid olduğu mübahisəlidir. Tarixçi Yozef fon Hammer və bir sıra tarixçilər, Mixail Kossesin Paleoloq sülaləsindən olduğunu iddia edirlər. Bir nəzəriyyəyə görə, Mixael Kossesin mənşəyi. John III. Doukas Vatazesin sərhəd qüvvəsi kimi yerləşdirdiyi Kuman-Qıpçaqlara əsaslanır. == Bizansın Çirmenkiya Təkfurluğunun təkfuru Mixail Kosses == Mixail Kosses 1303-cü ilə qədər İmperator II Andronikos Paleoloqos tərəfindən Çirmenkiya təkfuru təyin edilmişdir. == Osmanlıda Harmanqaya sancaqbəyi Abdullah Bəy == 1303-cü ildə Osman Qazi ilə Əskişəhir bəyi arasında bir toqquşmada Mixail Kosses Əskişəhər bəyinin tərəfində döyüşür və əsir düşür. Nəticədə Mixail Kosses müsəlman olur və daha əvvəl Osman Qazi tərəfindən fəth edilmiş Harmanqayaya (keçmiş Çirmenkiyaya) yenidən rəhbər təyin edilir. Kosa Mihal Mihaloğulları nəslinin əcdadı və Axıncı bölüyün qurucusudur. == Kinoda == Quruluş 1299 adlı serialda Əhməd Məkin tərəfindən canlandırılmışdır.
Kosa Məmməd
Kosaməmməd, Kənizək, Batikyan, Aşağı Qanzak — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indiki Kəvər (Kamo) rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 8 km cənub-şərqdə Kəvər çayının sahilində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kəndin digər adı Aşağı Qanzak olmuşdur. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə kəndin adı Kənizək formasında qeyd edilmişdir. Toponim ləqəb bildirən kosa sözü ilə Məmməd şəxs adı əsasında əmələ gəlib. Antropotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Kəndin adı 1924-cü ildə dəyişdirilib Batikyan qoyulmuşdur. == Əhalisi == 1897-ci ildə burada ermənilərlə yanaşı 16 azərbaycanlı yaşamışdır.
Kosa dili
Xosa dili — Cənubi Afrika Respublikasının rəsmi dillərindən biridir. Bantu dillərindəndir və təxminən 7.9 milyon nəfər tərəfindən danışılır.
Coca-Cola
Koka-Kola (ing. Coca-Cola) — 6 may 1886-cı ildə ABŞ- da yaradılmış sərinləşdirici içkilər istehsal edən The Coca-Cola Company şirkəti tərəfindən satışa çıxarılan qazlı sərinləşdirici içkidir. == İstehsalı == Coca-Cola, Amerika Birləşmiş Ştatları mənşəli, karamelize şəkərlə dadlandırılmış, spirtsiz içki markası. Coca-Cola və müxtəlif spirtsiz içki markalarının sahibi, mərkəzi ABŞ- ın Georgia əyalətində, Atlanta şəhərində olan çox millətli şirkətdir. 1886-cı ildə qurulan şirkətin səhmləri, Nyu York Birjasında KO qısaltması ilə əməliyyat göstərilir İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Amerika həyat tərzinin bir simvolu olaraq əvvəl Avropada, sonra bütün dünyada məşhur reklam kampaniyaları ilə böyük bazar payı qazandı. Soyuq Döyüşün ardından Sovetlər Birliyi torpaqlarında və Şərqi Avropada istehsal və satışa başladı, bu bölgələrdə də spirtsiz içki bazarında güclü vəziyyətə gəldi. İdarə heyəti Başçısı (CEO) Türk iş adamı Muxtar Kentdir. Coca Cola və Pepsi- nin istehsal edən şirkətlər, Kaliforniya qanunlarına görə, məhsullarına xərçəng xəstəliyinin qonmaması üçün bu içkilərin tərkibini dəyişdirir. Yeni tərkibə görə, içkilərə karamel rəngini verən 4 — metilimidazol maddəsindən daha az istifadə ediləcək. 4 — metilimidazol, Kaliforniya əyalətinin xərçəngə gətirib çıxardığı düşünülən maddələr siyahısında iştirak edir.
Coca-Cola Cherry
Coca-Cola Cherry (orijinal satış adı və hələ də tanındığı adı ilə Cherry Coke) — Koka-Kolanın albalı dadlı versiyası. İçki The Coca-Cola Company tərəfindən istehsal olunur. == Tarixi == Bir çox restoran, kinoteatr və apteklər içki 1985-ci ildə mağazalarda rəsmi olaraq təqdim edilməzdən çox əvvəl Koka-Kolaya albalı siropu əlavə edərək onun qeyri-rəsmi versiyasını təqdim etmişdilər. The Coca-Cola Company ilk dəfə 1982-ci ildə Tennessi ştatının Noksvill şəhərində keçirilən Ümumdünya Sərgisinə gələn tamaşaçılara digər dadlarla birlikdə Kola-nın rəsmi albalı dadlı versiyasını da təqdim edərək içkinin sınaqdan keçirməyə başladı. "Cherry Coke" 1985-ci ilin yayında ABŞ-də əsas istehsala daxil oldu. 2007-ci ilə qədər ABŞ-də və bəzi digər ölkələrdə Coca-Cola Cherry olaraq adlandırılan Cherry Coke, o dövrdə Coca-Cola-nın üçüncü variasiyası idi. == Beynəlxalq paylanma == Coca-Cola Cherry bir sıra müxtəlif ölkələrdə paylanmışdır. İçki hal-hazırda ABŞ-dən başqa İsveç, Albaniya, Çin, Ukrayna, Böyük Britaniya, İrlandiya Respublikası, Finlandiya, Almaniya, Belçika, Danimarka, Fransa, Macarıstan, Çexiya, Hollandiya, Polşa, Slovakiya, Xorvatiya, Latviya, Litva, Cənubi Afrika, Cənubi Koreya, Bolqarıstan, Yunanıstan, Rumıniya və Peruda mövcudur. İçki Yaponiyada da mövcuddur və burada hələ də "Cherry Coke" kimi tanınır. Coca-Cola Cherry Yeni Zelandiyada bəzi supermarketlərdə tapıla bilər (adətən Böyük Britaniya və ya ABŞ-dən gətirilir).