Lüğətlərdə axtarış.

Kodeks Prey, Prey Kodeks və ya Macar Dua Əlyazması — XII əsrin sonu XIII əsrin əvvəllərinə aid orta əsr əlyazmalar toplusu. 1813-cü ildə 1770-ci ildə onu aşkar etmiş Dyörd Prainin şərəfinə adlandırılmışdır. Əlyazma macar dilində silsilə nəsr mətninin ilk məlum nümunəsidir. Kodeks Budapeştin Seçeni adına Milli Kitabxanasında saxlanılır. Kodeksdəki (f. 154a) ən mühüm sənədlərdən biri Cənazə vəzi və duasıdır (mac. Halotti beszéd és könyörgés). Bu, 1192–1195-ci illərə aid macar dilində qədim əlyazma mətnidir. Cənazə vəzinin əhəmiyyəti onunla izah olunur ki, macar və ural dillərində bu günədək gəlib çıxmış ən qədim mətndir. Kodeksdə həmçinin missal, Pasxa sirr oyunu, musiqi notları ilə mahnılar, Macarıstan kralı Kalmanın dövründə qəbul edilmiş qanunlar və Macar krallarının siyahıya alındığı salnamələr də var.

Pirey (yun. Πειραιάς Pireás, q.yun. Πειραιεύς Peiraieus) Yunanıstanda Attika coğrafi regionuna bağlı bir liman kəndidir. Pirey Afina şəhərinin mərkəzindən 12 km məsafədə, dəniz sahilində yerləşir. 2001 əhali statistikalarına görə Pireyin əhalisi 175.697 nəfərdir. Pirey Yunanistanın üçüncü böyük və Afinadan sonra Attika ərazisinin ikinci böyük bələdiyyəsinə sahibdir.

Rey — İranın qədim tarixi şəhəri, Rey şəhristanının mərkəzi. == Tarixi == Ərəb sərkərdəsi Ömər bin Saad I Müaviyə və I Yezidlə, hər iki xəlifə ilə yaxın münasibətdə olmuşdur. Xilafət qarşısındakı xidmətlərinə görə Rey şəhərinin valisi təyin edilmişdir. 1194-cü ildə Xarəzmşahlar ilə İraq Səlcuqlu dövləti arasında aparılan böyük savaşla məşhur olmuşdu. Savaşdan sonra Xarəzmşahların idarəsinə keçən şəhər, sırayla İran və Osmanlı dövləti arasında əl dəyişdirdi. İran-İraq müharibəsi sırasında yerlə bir edilən şəhər, günümüzdə İran İslam Respublikası sərhədləri içərisindədir. Səlcuqlular dönəmində ən önəmli tibb və elm mərkəzi halına gəlmiş bir şəhər idi. Nizamülmülkün əmrləriylə təhsil üçün aparılan yeniliklərin başladığı və ən önəmli gəlişmələrin yaşandığı şəhərdir. Böyük Səlcuqlu imperiyasının qurucusu Toğrul bəy 8 Ramazan 455-ci (5 sentyabr 1063) ildə burada dünyasını dəyişib dəfn edilmişdir.

Brey adası (ing. Bray Island) — Kanada Arktik arxipelaqının bir hissəsidir. Adada hazırda yaşayış yoxdur (2012). == Coğrafiya == Adanın sahəsi 689 km²-dir. Sahil xəttinin uzunluğu 166 km-dir. Nisbətən kiçik olan Brey adası Foxs körfəzinin şimal hissəsində yerləşir. Onu Baffin Torpağı adasının cənub sahilindən yalnız 10 kilometrlik ensiz boğaz ayırır. Bu nəhəng adanın Berd yarımadası və Brey adası kiçik İkpik buxtasını təşkil edir. Kox adası Brey adasının şimal-qərbində və Rouli adasının cənub-qərbində yerləşir. Brey adasının uzunluğu 36 km (şimaldan cənuba) və eni 26 km-dir.

Lady Jane Dadley (evləndikdən sonra) və "Doqquz günün kraliçası" olaraq da bilinən Lady Jane Grey (c. 1537 - 12 fevral 1554), 10 İyuldan etibarən İngilis zadəgan və de-fakto İngiltərə və İrlandiya Kraliçası idi. 19 iyul 1553. Jane, kiçik qızı Məryəm vasitəsi ilə Henry VII'nin nəvəsi idi və bir dəfə Edward VI'dan çıxarılan ilk əmiuşağı idi. Mükəmməl bir humanist təhsili və öz dövrünün ən çox öyrənilən gənc qadınlarından biri kimi bir nüfuza sahib idi. 1553-cü ilin mayında o, Edvardın baş naziri Con Dadlinin kiçik oğlu, Northumberland əyalətindən olan Lord Lord Gildford Dadli ilə evləndi. 1553-cü ilin iyununda Edward VI, Ceyn və onun kişi varislərini Tacın varisi kimi irəli sürərək öz iradəsini yazdı, qismən onun bacısı Məryəm Roma Katolik olduğu üçün, Jane sadiq Protestant olduğu üçün və İngiltərənin İslah edilmiş Kilsəsini dəstəkləyəcək. təməlinin qoyulduğunu iddia etdi. Bu, onun yarı bacıları Məryəm və Elizabethi, üçüncü varislik qanununa görə iddialarını dəyişdirərək qanunsuzluqlarına görə varislik xəttindən kənarlaşdıracaq. Edvardın ölümündən sonra Ceyn 10 iyul 1553-cü ildə kraliça elan edildi və London qalasında tac gözlədi.

Elvin Qrey (başq. Элвин Грей) və ya Radik Yulyakşin (başq. Радик Юлъяҡшин; rus. Радик Юльякшин) — rus pop müğənnisi və başkir əsilli prodüser. Radik Yulyakşin Ufada etnik başkır inşaat işçisi ailəsində anadan olub. Moskva Dövlət Pedaqoji Universitetini bitirib . 2006-cı ildə ilk albomunu çıxarmışdır. Yulyakşin 2006–2012 illər ərzində hər il Başqırdıstanda İlin Müğənnisi seçilmişdir. 2011-ci ildə Moskvaya köçmüşdür. 2016-cı ildə Yulyakşin Tatarıstanda ilin mədəniyyət adamı adına layiq görülüb.2017-ci ildə Başqırdıstanın əməkdar artisti adını alıb.

Eysa Qrey (eləcə də Asa, və ya Eyza; ing. Asa Gray; 1810—1888) — XIX əsrin tanınmış ABŞ botaniklərindəın biri. 1862-ci ildən Peterburq EA-nın müxbir üzvü. == Əsas işləri == Gray A., Torrey J. A flora of North America, 1838—1843 Gray A., Engelmann G. Plantae Lindheimerianae: An enumeration of F. Lindheimer’s collection of Texan plants, with remarks and descriptions of new species, etc. // Boston Journal of Natural History, Band 5 + 6, Boston. 1845, 1850 Gray A. Genera florae Americae boreali-orientalis illustrate, 1848—1849 (lat.) Gray A., Sullivant W.S. A Manual of the Botany of the Northern United States, from New England to Wisconsin and South to Ohio and Pennsylvania Inclusive. — Boston: J. Monroe, 1848 Gray A. Plantae Wrightianae texano-neo-mexicanae, 1852—1853 (lat.) Gray A. Botany of the United States exploring expedition during the years 1838—1842 under the command of Charles Wilkes, Phanerogamia,1854 Gray A. Statistics of the flora of the Northern United States // American academy of arts and sciences. 2nd ser. 1856—1857. Vol.

Henri Qrey (1827, London – 13 iyun 1861, London) — ingilis anatomu və cərrahı. Məşhur "Qrey Anatomiyası" kitabının müəllifidir. 25 yaşından London Kral Cəmiyyətinin üzvü. == Həyatı == 1842 ci ildə 15 yaşında ikən Qrey Londonun Müqəddəs Georgi hospitalının tibbi məktəbinin tələbəsi olur. O, yaraşıqlı, dinamik, bacarıqlı və zəhmətkeş cərrah kimi xatırlanır. 21 yaşında Henri Qrey kliniki cərrahiyydə birçox mükafatlara layiq görülmüşdür. Sonra o, London Patoloqlar cəmiyyətinin və krall cərrahlar kollecinin üzvü olur. 1852 ci ildə xəstəxananın qubernatoru olur. Daxili sekresiya vəzilərinin və dalağın inkişafını öyrənən Qrey 1853 cü ildən Londonun Müqəddəs Georgi hospitalının tibbi məktəbində anatomiya üzrə mühazirələr oxumuşdur. 1855 ci ildə öz həmkarı Henri Vindayk Karterə tibb tələbələri üçün ucuz başa gələn anatomiya kitabını təsis etmək ideyası ilə müraciət edir.

Lita Qrey (ing. Lita Qrey; d. 15 aprel 1908 — ö. 29 dekabr 1995, əsl adı ing. Lillita Louise MacMurray) — Amerikalı kino aktrisası, Çarli Çaplinin ikinci həyat yoldaşı == Doğum == Lita Qrey 15 aprel 1908-ci ildə Amerikanın Kaliforniya ştatının Hollivud şəhərində anadan olmuşdur. Atası milliyətcə şotland idi. Anası isə Kaliforniyanın ispan ailəsində doğulmuşdu. == Həyatı == Lita Çarli Çaplinlə səkkiz yaşında olarkən kafedə tanış olmuşdur. Daha sonra 1921-ci ildə Çaplinin Körpə filmində "nazlı mələk" rolunu ifa etmişdir. 1924-cü ildə Çarli Çaplinlə ailə qurmuşdur.

Prel (fr. Presles) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38322. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 98 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 371 ilə 540 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 450 km cənub-şərqdə, Liondan 50 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 50 km şimal-qərbdə yerləşir.

Prem Tinsulanonda (tay เปรม ติณสูลานนท์; 26 avqust 1920 – 26 may 2019[…]) — Taylandın 3 mart 1980 - 4 avqust 1988 tarixlərində Baş nazir vəzifəsini icra edən bir Tayland hərbçisi, siyasətçisi və dövlət xadimi idi. iqtisadi artım. Privy Şurasının prezidenti olaraq, 13 oktyabr 2016-cı il tarixində Vaçiralonqkorn Kral elan edilməsinə qədər Kral Bhumibol Adulyadeyin ölümündən Taylandın Regent vəzifəsini icra etdi. 98 yaşında Prem ən uzun ömür sürən Tayland Baş naziri idi. 2000-ci illərin ortalarında Taylandda yaşanan siyasi böhran zamanı, o, vəzifəsindən kənarlaşdırılan baş nazir Taksin Çinnavat və tərəfdarları tərəfindən 2006-cı çevrilişi mənimsəməkdə, habelə çevrilişdən sonrakı qanunverici orqan və müvəqqəti hökumətin təyin olunmasında ittiham edildi. Thaksini devirən hərbi xunta, Prem-ın hər hansı bir mühüm siyasi rolu olduğunu inkar etdi. Prem, Privy Şurasının prezidenti kimi, King Bhumibolun ideologiyalarını və kral layihələrini təbliğ etdi, baxmayaraq ki, bəzən özünü padşahın səsi kimi təmsil edirdi. Tayland cəmiyyətini padşahın məsləhətinə tabe olmağa çağırdı və özü də təhsil, narkotikdən yayınma, yoxsulluq və milli birliklə bağlı bir neçə rifah layihəsi qurdu. Bir cənublu, Prem Cənubi Tayland üsyanını həll etməyə çalışmaqla da şəxsən məşğul olmuşdu.

Prem Tinsulanonda (tay เปรม ติณสูลานนท์; 26 avqust 1920 – 26 may 2019[…]) — Taylandın 3 mart 1980 - 4 avqust 1988 tarixlərində Baş nazir vəzifəsini icra edən bir Tayland hərbçisi, siyasətçisi və dövlət xadimi idi. iqtisadi artım. Privy Şurasının prezidenti olaraq, 13 oktyabr 2016-cı il tarixində Vaçiralonqkorn Kral elan edilməsinə qədər Kral Bhumibol Adulyadeyin ölümündən Taylandın Regent vəzifəsini icra etdi. 98 yaşında Prem ən uzun ömür sürən Tayland Baş naziri idi. 2000-ci illərin ortalarında Taylandda yaşanan siyasi böhran zamanı, o, vəzifəsindən kənarlaşdırılan baş nazir Taksin Çinnavat və tərəfdarları tərəfindən 2006-cı çevrilişi mənimsəməkdə, habelə çevrilişdən sonrakı qanunverici orqan və müvəqqəti hökumətin təyin olunmasında ittiham edildi. Thaksini devirən hərbi xunta, Prem-ın hər hansı bir mühüm siyasi rolu olduğunu inkar etdi. Prem, Privy Şurasının prezidenti kimi, King Bhumibolun ideologiyalarını və kral layihələrini təbliğ etdi, baxmayaraq ki, bəzən özünü padşahın səsi kimi təmsil edirdi. Tayland cəmiyyətini padşahın məsləhətinə tabe olmağa çağırdı və özü də təhsil, narkotikdən yayınma, yoxsulluq və milli birliklə bağlı bir neçə rifah layihəsi qurdu. Bir cənublu, Prem Cənubi Tayland üsyanını həll etməyə çalışmaqla da şəxsən məşğul olmuşdu.

Prem Çopra (23 sentyabr 1935, Lahor, Britaniya Hindistanı) — 1935-ci ildə Hindistanda anadan olub. Hindistan kinematoqrafiyasında yaratdığı antoqonist obrazlarla öz sözünü demiş aktyorlardandır. Post-sovet məkanında rejissor Rac Kapurun "Bobbi" romantik komediyasında oynadığı rolu ilə yadda qalmışdır. "Roket sinqh: İlin satıcısı" filmində Çopra Rac Kapurun nəvəsi Ranbir Kapurla birlikdə baş rolları ifa edib. Filmoqrafiyasına "Bacı və qardaş" (1971), "Nəfs" (1971), "Sevimli Raca" (1972), "Qəlbdəki daş" (1973), "Bobbi" (1973), "Xəyanət" (1973), "Sevi şəhəri" (1974), "İki xəfiyyə" (1975), "Sevgili" (1976), "Şərəf və inam" (1977), "İki yolçu" (1978), "Böyük oyun" (1979), "Yuxarıdan baxış" (1980), "Taley" (1981), "Vətənpərvər" (1982), "Üç qardaş" (1983), "Fələyin dalınca" (1984), "Raca" (1985), "Səhər qatarı" (1986), "Qisasçılar" (1988), "Keşikçi" (1989), "Alovlu şar" (1990), "Raca Babu" (1994), "Ögey qız" (1995), "Filin qisası" (1997) kimi məşhur hind filmləri daxildir.

"Qrey Anatomiyası" — məşhur ingilisdilli insan anatomiyasından bəhs edən klassik ədəbiyyat. İlk dəfə olaraq bu ədəbiyyat 1857-ci ildə Böyük Britaniyada, bir il sonra isə ABŞ-sa "Qrey Anatomiyası: təsviri və cərrahi nəzəriyyə" adı altında çap edilmişdir. İnfeksion xəstəliklərin pata morfologiyasını öyrənən Qrey 34 yaşında təbii çiçək xəstəliyinə yoluxaraq vəfat etmişdir. Kitab üzərində iş digər mütəxəssislər tərəfindən davam etdirilərək bir neçə dəfə təkrar nəşr olunmuşdur. 26 sentyabr 2008-ci ildə professor Syuzan Standrinqin redaktorluğu altında məşhur ədəbiyyatın 40-cı britan nəşrinin yubileyi qeyd edilmişdir. == Kitabın tarixi == Britaniya anatomu Henri Qrey 1827-ci ildə anadan olmuşdur. Daxili sekresiya vəzilərinin və dalağın inkişafını öyrənən Qrey 1853-cü ildən Londonun Müqəddəs Georgi hospitalının tibbi məktəbində anatomiya üzrə mühazirələr oxumuşdur. 1855-ci ildə öz həmkarı Henri Vindayk Karterə tibb tələbələri üçün ucuz başa gələn anatomiya kitabını təsis etmək ideyası ilə müraciət edir. Qrey və Karter kitabın materialları üzərində 18 ay gərgin işlədikdən sonra onun nəşrinə nail olurlar. Kitabın nəşrindən üç ay sonra Qrey vəfat edir.

Qrey qaratoyuğu (lat. Turdus grayi) — qaratoyuq cinsinə aid quş növü. 1977-ci ildən Kosta-Rikanın milli quşudur. == Təsviri == Qrey qaratoyuğunun uzunluğu 23–27 sm-dir. Bədənin yuxarı hissəsinin tükləri qumsal, dimdiyi sarı, qüzehi qişası qırmızımtıl qəhvəyi rəngindədir. == Yayılması == Bu növ əsasən Kosta-Rikada, Meksikada və Kolumbiyanın şimal hissəsində, dəniz səviyyəsindən 2450 m yüksəkliklərdə açıq ərazilərdə, işıqlı meşələrdə yaşayır. == Qidalanması == Qrey qaratoyuğu əsasən meyvələrlə, cücülərlə və onixoforlarla, bəzən də kiçik kərtənkələlərlə qidalanır. == Çoxalması == Dişiləri 2–4 yumurta qoyur və 2 həftə kürt düşür.

Qrey vallabisi (lat. Macropus greyii) — kenquru cinsinə aid heyvan növü.

Saşa Qrey (14 mart 1988[…]) — ABŞ aktrisası, modeli, yazıçısı, ifaçısı və keçmiş pornoaktrisası. 2006–2011-ci illərdə pornoqrafik filmlərdə iştirak etmişdir.

Saşa Qrey (14 mart 1988[…]) — ABŞ aktrisası, modeli, yazıçısı, ifaçısı və keçmiş pornoaktrisası. 2006–2011-ci illərdə pornoqrafik filmlərdə iştirak etmişdir.

Sen-Prem (fr. Saint-Prim) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Russiyon kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vyen. INSEE kodu — 38448. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1810 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Seymur Rojer Krey (ing. Seymour Roger Cray; 28 sentyabr 1925 – 5 oktyabr 1996, Kolorado Sprinqs, Kolorado) — amerikalı mühəndis və alim, superkompüterin yaradıcısı. İlk dəfə superkompüter 1975-ci ildə Seymur Krey tərəfindən “CRAY - 1” adı altında yaradılmışdır. Qiyməti 8,8 milyon ABŞ dolları olan bu superkompüter 8 Mbayt əməli yaddaş həcminə malik olmaqla, saniyədə 160 milyon əməliyyat yerinə yetirirdi.

Ceyms Rey — Amerika Birləşmiş Ştatları ordusunun polkovniki. Antanta dövlətlərinin Ermənistana ali komissar təyin etdiyi Amerika polkovniki V.Haskelin müavini olmuşdur. 1919-cu ilin oktyabrında Haskel Parisə çağırıldıqda, onu əvəz edən Ceyms Rey Naxçıvanda və Şərur-Dərələyəzdə neytral zona məsələsini müzakirə etmək üçün Bakıya gələrək, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökuməti ilə danışıqlar aparmış, oktyabrın 24-də V.Haskelin Naxçıvanda neytral zona yaratmaq barədə bəyanatını Müsəlman Milli Şurası qarşısında elan etmişdir. Bəyanata əsasən, Şərur və Naxçıvanda Amerika qubernatorluğu yaradılması, polkovnik Edmund Dellinin qubernator təyin edilməsi haqqında iki bənddən ibarət sərəncam imzalamış, lakin Milli Şuranın və Naxçıvan əhalisinin təkidilə qərarını dəyişdirərək, polkovnik Dellinin Naxçıvanda general-qubernator deyil, Amerika ali komissarının nümayəndəsi kimi qalmasına razılıq vermişdir. Ceyms Rey Naxçıvana səfərində neytral zona üçün nəzərdə tutulan bu ərazini Azərbaycandan ayırmağın mümkün olmadığını anlamışdır. 1919-cu il noyabrın 23-də Azərbaycanla Ermənistan arasında bağlanmış sazişi ABŞ tərəfindən təminatçı kimi Ceyms Rey də imzalamışdır. Sazişin 3-cü bəndinə görə, tərəflər hər hansı bir məsələni dinc yolla həll edə bilmədikdə neytral şəxslərdən ibarət münsiflər məhkəməsinin qərarını özləri üçün məcburi hesab etməli idilər. Sazişdə belə neytral şəxsin Ceyms olduğu göstərilirdi. Ceyms Rey, həmçinin Harbord missiyasının Azərbaycan üzrə müvəkkili olmuşdur. Paris sülh konfransındakı Azərbaycan nümayəndələri Ceyms Reylə görüşüb, ona lazımi materiallar təqdim etmişdilər.

Eddison Rey İsterlinq (ing. Addison Rae Easterling; 6 oktyabr 2000, Lafayette[d], Luiziana) — ABŞ aktrisası, fotomodeli, rəqqasəsi və müğənnisi.

Pre-eyakulyasiya və ya digər adı ilə boşalma öncəsi maye (həmçinin eyakulyasiya mayesi, pre-seminal maye və ya Cowper mayesi kimi də tanınır) — cinsi oyanma zamanı penisin uretrasından çıxan şəffaf, rəngsiz, yapışqanlı maye. Buna xalq arasında həzz suyu, zövq suyu, ləzzət suyu da deyirlər. Tərkibinə görə spermaya oxşayır, lakin fərqli kimyəvi tərkibə malikdir. Pre-eyakulyasiya mayesindəki spermanın varlığı az, yaxud da heç yox dərəcəsindədir. Əvvəlcədən boşalma yağlayıcı maddə və yaxud turşu neytrallaşdırıcısı funksiyasında çıxış edir.

Rey Duqlas Bredberi — amerikalı yazıçı və ssenarist. 20-21-ci əsrlərdə Amerikanın ən çox tanınan yazıçılarından biri olmuşdur. Əsərləri əsasən fantastika janrındadır. Bredberiyə indiki şöhrətini qazandıran onun Fahrenheit 451 (1953) romanı və Mars Xronikaları (1950) və Şəkilli Adam (1951) adlı hekayə toplularıdır.O, əsasən fantastika janrında yazırdı,ancaq müəllifin həmçinin başqa janrlarda yazılmış - Zəncirotu Şərabı (1957) , Yaşıl Kölgələr, Ağ Balina (1992) kimi əsərləri də mövcuddur.Əsərlərinin bir çoxu filmə çəkilmişdir. == Erkən həyatı == Bredberi 22 avqust,192-ci il tarixində Uokiqan,İllinoysda dünyaya gəlmişdir.Anası Ester Bredberi (1888-1966) isveçrıli immiqrant, atası Leonard Bredberi (1890-1957) isə ingilis idi. Bredberi uşaqlıq illərini geniş bir ailənin əhatəsində, Uokiqanda keçirmişdir.Bu illər gələcəkdə onun yazıçılıq kariyerasında böyük rol oynadı.Onun fantastik əsərlərində Uokiqan "Yaşıl Şəhər"-ə çevrilir.