Lüğətlərdə axtarış.

Qreyder və ya avtoqreyder — avtomobil yollarının, aerodrom örtüklərinin salınması, suvarma kanalları və s.-nin çəkilməsi və təmiri zamanı tökülmüş torpağa profil vermək, torpağın və yol inşaat materiallarının yerini dəyişdirmək, yaxud yaymaq üçün özügedən maşın. Əyrixətli profili olan və tam dönən gavahın əsas işlək orqanıdır. Qreyder həmçinin buldozer, yükləyici, qartəmizləyən və s. maşınların avadanlıqları ilə təchiz olunur. 'Lembit Juksaar. Lugu Talleksist ja Talleksi erastamisest. — Tallinn, 2012. — том 1, стр.

Qeyzer (isl. geysir) — təbii surətdə yer altından baş qaldıran isti su və buxar fəvvarələri. Qeyzerlər yer səthinə fəvvarə şəklində çıxan isti bulaq olmaqla vulkanik hadisələrə aiddirlər. Daha çox İslandiya, ABŞ, Yeni Zelandiya, Kamçatka, Tibetdə və s. yerlərdə rast gəlinir. Qeyzerin yaranmasına səbəb yer daxilindəki isti suyun buxarlanması nəticəsində əmələ gələn qazın yüksək təziqlə fəvvarə vurmasıdır. Qeyzerlər, adətən, müəyyən fasilələrlə fəvvarə vurur. Müasir dövrdə qeyzerlərə ən çox İslandiya adasında, Yaponiyada, İtaliyada, Kamçatka yarımadasında və Sakit okean adalarında rast gəlinir. Qeyzer- fasilələrlə isti su və ya isti buxar fışqırtan,kükürt yayan qaynaqdır. "Qeysir" island dilində fışqırmaq deməkdir.Yeraltı suların maqma ocaqlarına toxunması ya da yaxın yerləşməsi və qızması nəticəsində yaranırlar.

Alber Qlez (8 dekabr 1881[…], Paris[…] – 23 iyun 1953[…], Sen-Remi-de-Provans[d]) — Fransa rəssamı, nəzəriyyəçisi və yazıçısı. Daha çox rəssam kimi tanınır. == Həyatı == 1881-ci ildə Parisdə anadan olmuşdur. Qlez, ilk rəsm əsərlərində Pol Sezannın təsiri ilə rəngdə dəyişikliklər etdi. Bundan sonra kubizm üslubuna yönəlib dövrün digər kubizm sənətçiləri olan Jorj Brak və Pablo Pikassonun üslublarına yaxınlaşmışdır. 1912-ci ildə Jan Metzinger ilə birlikdə kubizmdən bəhs edən "Kubizm haqda" (DuCubisme) adlı kitabı nəşr olundu. "Bruklin körpüsü" (1917; Quqqenhaym muzeyi, Nyu-York) əsəri ən məşhur əsərlərindən biridir. Ömrünün son illərində dini kubizmə yönəlmişdir.

Brendan Freyzer (ing. Brendan Fraser; 3 dekabr 1968, İndianapolis, İndiana) — Kanada əsilli ABŞ aktyoru, "Oskar" mükafatı laureatı (2023). == Həyatı == Brendan Freyzer 1963-cü ildə ABŞ-nin İndiana ştatında Kanada əsilli ailədə dünyaya gəlmişdir. Brendan ailədə 4 qardaşdan ən kiçiyidir. Ailəsi ilə birlikdə Niderlandda, İsveçrədə, eləcə də Romada, Londonda və ABŞ-nin başqa şəhərlərində yaşamışdır. Atası daha çox Kanadada işləmişdir. Brendan 12 yaşından London teatrlarında kiçik səhnələrdə çıxış edir. Brendan Freyzer peşəkar film karyerasına 1991-ci ildən başlayır. 2001-ci ildə London teatrı səhnəsində yenidən iştirak edir. 1998-ci ildə Freyzer Afton Smit adlı qızla evlənir.

Ceyms Freyzer (1 yanvar 1854[…], Qlazqo – 7 may 1941[…], Kembric) — ingilis etnoloq və folklorçu. == Həyatı == Böyük ingilis etnoloqu və folklorçusu Ceyms Freyzerin (1854–1941) əsərlərinin əksəriyyəti din tarixinə həsr olunmuşdur. Freyzeri məşhurlaşdıran 12 cildlik "Qızıl budaq" kitabında insan ruhuna inam, onun müxtəlif formalara keçməsi, onların bitkilərdə təcəssümü, aqrar ayinlər, ağaclara sitayiş, tabu adətləri, magiya, saflaşma ayinləri, insanın qurban veriləməsi, müqəddəs nikah və s. haqda danışılır. Müəllif tərəfindən irəli sürülən tarixi və etnoloji fikirlər bir faktın — qədim İtaliyada Nemoy Dionisi məbədində kahin vəzifəsi ilə bağlı özünəməxsus vərəsəlik adətinin izahına yönəlmişdi. Belə ki, bu vəzifəni tutmaq istəyən qabaqcadan qorunan ağacın budağını qırmalı və öz sələfini öldürməli idi. Məhz bu qəribə adəti izah etmək istəyi Freyzeri 12 qalın cilddən ibarət "Qızıl budaq" kitabını yazmağa vadar etmişdir. Freyzerin əsas ideyası bəşəriyyətin əqli inkişafının ardıcıl mərhələləri haqda ümumi nəzəriyyə idi. О üç ümumi tarixi mərhələni müəyyən etmişdi. Onlardan birincisi cadugərlik (magiyа) mərhələsidir.

Co Freyzer (ing. Joseph William Frazier) - 70-ci illərin tanınmış boksçusu. Məhəmməd Əli ilə aralarında olan rəqabət dünya boks tarixinin ən güclü çəkişməsi hesab olunur.Freyzerlə Əlinin arasında baş tutan Filippinin paytaxtı Manilada keçirilən 3-cü döyüş isə illər keçməsinə baxmayaraq hələ də bütün dünyada hər kəs tərəfindən ən böyük boks qarşılaşması olaraq qəbul edilməktədir,qarşılaşma "Manilada Triller" adı ilə boks tarixinin qızıl səhifəsinə çevrildi. Məhəmməd Əli ilə 1971-ci ildə baş tutan görüşdə ilk matçı qazanmış və həmin məğlubiyyət Məhəmməd Əlinin peşəkar karyerasındakı ilk məğlubiyyəti olmuşdur. Peşəkar boks karyerası 1965-1976-cı illər aralığında baş tutmuş Freyzer 1981-ci ildə bir döyüş üçün yenidən rinqlərə qayıtmışdır. Smokin Co ləqəbi ilə tanınan Freyzer 1964-cü ildə Tokioda keçirilən Olimpiya Oyunları zamanı çıxış etdiyi ağır çəkidə bütün rəqiblərini məğlub edərək qızıl medala sahib olmuşdur. 1971-ci ilin 8 martında Manhettendə Məhəmməd Əli ilə baş tutan görüş Əsrin döyüşü adını almış və dünya tarixində ən çox izləyici marağına səbəb olmuş boks qarşılaşması olmuşdur. Freyzerin karyerası ərzində keçirdiyi 37 görüşün 32 görüşü qələbə ilə 4 görüş isə məğlubiyyətlə başa çatmışdır. Əldə edilən qələbələrin 27 si nokautla nəticələnmişdir. Co Freyzer 2011-ci ilin 7 noyabr tarixində yaşadığı Pensilvaniya ştatının Filadelfiya şəhərində vəfat edib.

Freyzer adası (ing. Fraser Island və ya ing. Great Sandy Island) — Avstraliyanın şərq sahillərində yerləşən qumlu ada. == Coğrafiyası == Adanın sahil boyunca uzunluğu təxminən 120 kilometr, eni isə 7–23 kilometrdir. Adanın sahəsi təxminən 1840 km²-dir. Freyzer adası dünyada ən böyük qumlu adadır. Dyunların yaşı təxminən 400 min il və daha əvvələ aiddir və bu qum təpələrinin hündürlüyü 240 metrə çatır. Adada 40-dan çox şirinsulu göl var və bunlardan ən böyüyü sahəsi 200 hektar olan Bominqen gölüdür. Adanın qərb sahilind manqrov meşələri və bataqlıqlar, şərq sahillərində isə okean boyunca təxminən 100 km uzanan ağ qumlardan ibarət çimərlik yerləşir. Adanın şimal hissəsində keçilməz rütubətli ekvatorial meşələr mövcuddur.

İqor Lukanin - Kristin Freyzer - Azərbaycanın fiqurlu konkisürmə üzrə rəqs cütlüyü Lukanin Rusiyadan, Freyzer isə ABŞ-dandır. 33 yaşlı İqor və 29 yaşlı Kristin təxminən 10 il Azərbaycan şərəfini qoruyublar. Onlar 2002-ci il Solt-Leyk-Siti və 2006-cı il Turin Qış Olimpiya Oyunlarında ölkəmizi təmsil ediblər və müvafiq olaraq, 17-ci və 19-cu yeri tutublar. Bu cütlüyün dünya çempionatlarında ən yaxşı nəticəsi 2008-ci ilə təsadüf edir - 11-ci pillə. Lukanin – Freyzer Avropa çempionatlarında bir neçə dəfə qüvvəsini sınayıb. Bunlardan birində 7-ci, üçündə isə 9-cu sırada qərarlaşıb.[mənbə göstərin] Bu cütlük 2009-cu ildə karyerasını başa vurub.

Ues Kreyven (ing. Wesley Earl Craven; 2 avqust 1939[…], Klivlend, Ohayo – 30 avqust 2015[…], Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ rejissoru, prodüseri, ssenaristi və aktyorudur. Ues Kreyven 1932-ci ildə ABŞ-nin Klivlend ştatının Ohayo şəhərində Karolin (ilk soyadı Miller) və Pol Kreyvenin ailəsində anadan olmuşdur. Ailəsi protestant olub. Əvvəllər ingilis ədəbiyyatı üzrə fakültəyə daxil olsa da, uzun sürən xəstəlikdən sonra fakültəni tərk edir. Sonralar psixologiya ilə məşğul olur. 1963-cü ildə psixoloq vəzifəsinə layiq görülür. Nyu-Yorka qayıtdıqdan sonra bir müddət taksi şoferi işləyir. Səs rejissoru işlədikdən sonra 1971-ci ildə rejissor Şon Kanninhem ilə "Birlikdə" filmini çəkir. Beləcə, Ues Kreyven film karyerasının təməlini qoyur.

Elena Vladimirovna Dreyden (Zelenskaya) (d. 19 noyabr 1981) — rus aktrisası. 19 noyabr 1981-də doğulub. Omskdakı 125 saylı məktəbi bitirmişdir. 1999-cu ildən 2000-ci ilədək Omsk şəhərində Studio Dram Teatrında aktyorluq kursunda oxumuşdur. 2005-ci ildə Sankt-Peterburq Dövlət Teatr İncəsənət Akademiyasını bitirmişdir.

Karel Qreyder (ing. Carolyn Widney Greider; 15 aprel 1961[…], San-Dieqo, Kaliforniya) — Amerikalı alim, molekulyar bioloq, 2009-cu il üçün Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatı laureatı, Elizabet Blekbörn və Cek Soztak ilə birlikdə "xromosomların telomerlər və telomeraz fermenti tərəfindən qorunma mexanizmlərinin kəşfinə görə" (1971-ci ildə Aleksey Olovnikov tərəfindən təklif olunan nəzəriyyəyə görə). Milli Elmlər Akademiyasının (2003) və ABŞ Milli Tibb Akademiyasının (2010), eləcə də Amerika Fəlsəfə Cəmiyyətinin (2016) üzvü, Fəlsəfə Doktoru (1987), Cons Universitetinin görkəmli professoru Hopkins Universiteti (2014-cü ildən). Karel Qreyder 1983-cü ildə Santa Barbaradakı Kaliforniya Universitetini bitirib (bakalavr dərəcəsi 1983). 1987-ci ildə isə Berklidəki Kaliforniya Universitetində doktorluq dərəcəsini almışdır. 1988-ci ildə Cold Spring Harbor Laboratoriyasına müstəqil işçi, 1990-cı ildən elmi işçi köməkçisi, 1994-cü ildən elmi işçi kimi daxil olmuşdur. 1997-ci ildə laboratoriyasını Cons Hopkins Universitetinin Tibb Fakültəsinə köçürdü, 2003-cü ildən Molekulyar Biologiya və Genetika Departamentinin professor (Professor Daniel Nathans adına) və direktoru, 2014-cü ildən isə bu universitetin görkəmli professoru olub.

Fraser Kemp (1 sentyabr 1958-ci ildə anadan olub) 1997-2010- cu illərdə Houghton və Vaşinqton Şərqi üçün Parlament üzvü (MP) olmuş və əvvəllər İşçi Partiyasının tam ştatlı əməkdaşı olan Britaniya İşçi Partiyasının siyasətçisidir. == Təhsil və karyera dövrləri == Vaşinqton, Tyne and Wear- da Biddick İbtidai Məktəbində və Vaşinqton Məktəbində oxuyub. Kemp 1975-ci ildə dövlət qulluğunda işə başlayıb və Mülki və İctimai Xidmətlər Assosiasiyasında və İşçi Partiyasının Dördüncü Maddə fraksiyasında fəal olub. 1981-ci ildə Leyboristlər Partiyasında tam ştatlı işləməyə başladı. Leicesterdə partiya təşkilatçısı təyin edildi,1984-cü ilə qədər o, 1986-cı ildə West Midlands-da Regional Təşkilatçı təyin edilməzdən əvvəl Şərqi Midlenddə Regional Təşkilatçı köməkçisi idi. O, 1990-cı ildə Mid Staffordshire təkrar seçkilərində Leyboristlər Partiyasına tarixin ən böyük iki dəyişməsinə cavabdeh olan seçki agenti kimi məşhurlaşdı,əsasən Anket Vergisi məsələsində mübarizə apardı və daha da böyük yelləncək oldu.Tony Blair Leyboristlər Partiyasının lideri olduqdan çox keçmədən,1994-cü ildə Dadli Uest aralıq seçkiləri . Kemp daha sonra Londonda,Millbank Tower-də partiya qərargahına göndərildi və 1994-cü ildə Baş Seçki Koordinatoru oldu. O,1996-cı ildə böyüdüyü seçki dairəsi Houghton və Vaşinqton İst üçün Leyborist namizədi seçilənə qədər bu vəzifəni tutdu. 2001-ci ildə Kemp,i The Chair viktorina şousunun aparıcısı olmaq üçün uğursuz sınaqdan keçdi. == Parlament karyerası == 2001-ci ildə Kemp Hökumət *Qamçısının Ofisinə kiçik "qamçı kimi təyin edildi,lakin 2004-cü ildə onun himayəsi altında olan Tom Watson ilə birlikdə Leyboristlərin Liberal Demokratlar üzərində Birmingem Hodge Hill və Hartlepool üzərindəki qələbələrini planlaşdıraraq əlavə seçki xidmətinə geri çağırıldı.Kemp, 2010-cu il ümumi seçkilərində,dairəsi sərhəd dəyişikliklərində yoxa çıxanda təqaüdə çıxdı.

İohann Qustav Bernhard Droyzen (alm. Johann Gustav Bernhard Droysen‎; 6 iyul 1808[…] – 19 iyun 1884, Berlin), Pomeraniya, - 19 iyun 1884, Berlin ) — alman tarixçisi, Berlin, Kil və Yena universitetlərinin professoru. O, ilk dəfə ellinizmin sistemli tədqiqinə müraciət edərək bu termini təqdim etmişdir. == Elmi əsərləri == Droyzen Esxil (1831) və Aristofanı (1836-1838) tərcümə etmiş, " Makedoniyalı İskəndərin tarixi" (1833), eləcə də " Ellenizm tarixi" (1836-1843) əsərlərini yazmışdır. Droyzen gənc bir alim üçün təəccüblü cəsarətlə (onun hələ 30 yaşı olmamış) elmi dövriyyəyə "ellinizm" terminini gətirmiş, bununla da Şərqi Aralıq dənizi ölkələrinin tarixindəki tarixi dövrü İsgəndərin yürüşlərindən səciyyələndirdi. Bu mənada onu layiqincə “Orta əsrlər”in “ixtiraçısı” Kristofer Keller (Cellarius) və “Renessans” konsepsiyasının yaradıcıları Jül Mişle və Yakob Burkhardtla bərabər tutmaq olar. Droyzen ellinizmi yeni antik dövr adlandıraraq, bu anlayışla ellinistik, yəni sırf ellin deyil, şərq elementləri ilə qarışmış bir mədəniyyət kimi təsnif etmişdir. Droyzen Makedoniyanın işğalçılıq siyasətini qədim tarixin hərəkətverici başlanğıcı hesab edirdi. Droysen Makedoniyalı İsgəndərin fəaliyyətini XIX əsr alman tarixindəki hadisələrlə müqayisə etdi, həmçinin II Filippin Yunanıstanın birləşməsi ilə Almaniyanın birləşməsi arasında analoqlar apardı. Almaniyanın birləşdirilməsini Prussiyanın borcu hesab edən Droyzen öz tədqiqatını aktual siyasi problemlərin həllində mühüm yardımçı hesab etmiş və həyatının 30 ilindən çoxunu bu işə həsr edərək Prussiyanın tarixini gələcək birləşmiş Almaniyanın tarixdən əvvəlki tarixi kimi qələmə verdi.

Qreben adası — Krasnoflotskie adaları qrupuna daxildir. İnzibati cəhətdən Krasnoyarsk diyarının Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisində yerləşir. Kara dənizində, Şimal Torpağının cənubunda, Oktyabr İnqilabı adasından 30 km cənubda yerləşir. Daxil olduğu qrupun şimalında yerləşir. 1,1 km aralıda isə Ploskiy adası yerləşir. Daxil olduğu qrupun ən şimal adasıdır. Cənub-qərbdən şimal-şərqə uzanır. Adanın uzunluğu 2,2 km, eni isə 1,1 km təşkil edir. Sahillərində dərinlik 5–6 m arasında dəyişir. Hazırda axipelaqın ən hündür nöqtəsi adada yerləşir(39 m).

Qreben təpəsi (bolq. хълм Гребен, ‘Halm Greben’ \'h&lm 'gre-ben\) — Antarktidanın Qreyam torpağının Triniti yarımadası sahillərindən şimal-qərbdə yerləşən, 924 m hündürlüklü təpədir. Təpə Srednoqori yüksəkliyinə daxildir və Malorad buzlağından şimalda yerləşmişdir.. Təpə qərbi Bolqarıstanda yerləşən Qreben dağının adını daşıyır. Qreben təpəsi 63°36′19″ c. e. 58°46′11″ q. u. koordinatlarında yerləşmişdir. Ledenika zirvəsindən 2.81 km şimal-qərbdə, Korner zirvəsindən 5.12 km cənub-qərbdə, Henson təpəsindən 3.42 km cənub-şərqdə, Eremiya təpəsindən 4.78 km cənub-qərbdə yerləşmişdir.

Qreyon Kyei (12 avqust 1995-ci ildə anadan olub) — Liqa 1 təmsilçilərindən olan Reyms klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Fransa futbolçusudur. Kyei Stad Reyms akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. O, öz peşəkar karyerasında debütünü Reyms klubu ilə 12 aprel 2015-ci ildə etmişdir. O, 74-cü dəqiqədə Nikolas de Previlli əvəz etmişdir. Həmin görüşdə Reyms Liqa 1 görüşündə Nitsaya 1-0 hesabı ilə məğlub olmuşdur.

Brezen (fr. Brézins) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Brezen kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38058. Kommunanın 1999-cı il üçün əhalisi 1326 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 356 ilə 407 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 450 km cənub-şərqdə, Liondan 60 km cənubda, Qrenobldan 38 km şimal-qərbdə yerləşir.

Qrenen burnuu (dan. Grenen}}) — Danimarkanın ucqar şimal nöqtəsi. Burun Yutlandiya yarımadasında, Skagen şəhərindən şimalda yerləşir. Dəniz sahili əsasən qumlu çimərliklərdən ibarətdir. Hər il ortalam 10 m, şimal-şərq istiqamətdə İSveçə doğru hərəkət edir. Qrenen çimərliyi Skagen rəssamları cəmiyyətinin taplolarına əks olunmuşdur. Onla 1875-ci ildən 19-cu əsrin sonlarına qədər hər ilin yayında burada toplaşardılar. Vikianbarda Qrenen burnu ilə əlaqəli mediafayllar var.

Qeyzel Kitabxanası (ing. Geisel Library) — ABŞ-ın Kaliforniya ştatında yerləşən, San-Dieqo Universitetinin (ing. University of California, San Diego — UCSD) əsas kitabxanasıdır. Kitabxana, memarlıq dizaynı və adını aldığı məşhur uşaq kitabları müəllifi Doktor Syuz (Teodor Syuz Qeyzel) ilə tanınır. Qeyzel Kitabxanası, həm kitabxana xidməti, həm də memarlıq baxımından Kaliforniyanın simvolik binalarından biridir. == Əsas xüsusiyyətləri == === Memarlığı və dizaynı === Kitabxana, 1970-ci illərdə məşhur amerikalı memar Uilyam Leonard Pereyra tərəfindən dizayn edilmişdir. Kitabxananın futuristik görünüşü və brutalist üslubda tikilmiş strukturu ilə tanınır. Onun qeyri-adi, piramida şəklində yüksələn mərtəbələri binaya fərqli və ikonik bir görünüş verir. Qeyzel Kitabxanası unikal dizaynı ilə həm universitetin, həm də şəhərin simvollarından birinə çevrilmişdir. Kitabxana, məşhur uşaq kitabları yazıçısı Doktor Syuz (Teodor Syuz Qeyzel) adını daşıyır"Honoring Our 'Library of Dreams'".

Göyəzən (qəzet) —

Con Freyzer (ing. John Fraser; 1721, Şotlandiya – 16 aprel 1773) — qərb frontiri üçün Pensilvaniya vilayəti tərəfindən lisenziyalaşdırılmış xəz ticarətçisi, yerli amerikalılarla tərcüməçi, silah ustası, Britaniya ordusunda bələdçi və leytenant, torpaq spekulyatoru. O, Fort-Düken və daha sonra Fort-Pitt yaxınlığında fransızlara və onların müttəfiqlərinə qarşı Britaniyanın bir neçə ekspedisiyasında xidmət etmişdir. Fransa–hindi müharibəsi zamanı Freyzer kapitan Vilyam Trent, Corc Vaşinqton, general Edvard Breddok və general Con Forbs altında fransızlara qarşı xidmət etmişdir.

Aleksandra Kornhauzer Freyzer (sloven. Aleksandra Kornhauser Frazer; 26 sentyabr 1926, Virmase[d] – 17 may 2020, Lyüblyana) — sloveniyalı kimyaçı. O, Elm və mühəndislik fakültəsinin kimya professoru və Sloveniya Lyublyana Universitetinin Beynəlxalq Kimya Tədqiqatları Mərkəzinin direktoru olub. == Erkən həyatı == Varlı ailədə dünyaya gələn Aleksandra Kalearinin beş qardaşı və bacısı var idi. Onun atası Şkofya-Lokada sonradan Jelovica adlanan şirkətin sahibi olub. 1930-cu illərin Böyük böhranı zamanı ailə bütün var-dövlətini itirir. 1940-cı ildə, İkinci Dünya müharibəsi zamanı, on beş yaşında olan Aleksandra, partizanlara dəstək verən gənclər təşkilatına rəhbərlik edib. Atası Bequnyadakı konslagerdə həbs edilib, ailəsi məcburi əməyə cəlb edilsə də, ailə üzvlərinin hər biri müharibədən sağ çıxıb. Kamnik və Domjal şəhərlərində qısa müddət dərs dedikdən sonra Aleksandra 1948-ci ildə kimya üzrə təhsil almaq üçün universitetə daxil olub. === Şəxsi həyatı === Aleksandra Freyzer iki dəfə ailə həyatı qurub.

İrma İda İlza Qreze (alm. Irmgard Ilse Ida Grese‎, 7 oktyabr 1923 † 13 dekabr 1945) — SS qoruma eskadrasına xidmət göstərən qadın idi, o, həmçinin Ravensbrük və Osvensim (Auşvitz) nasist konsentrasiya düşərgələrinin nəzarətçisi və Bergen-Belzendə qadın bölməsinin rəisi idi. Qreze Bergen-Belzen və Osvensimdə insanlığa qarşı törətdiyi cinayətlərə görə, məhkəmənin yekdil qərarı ilə asılmaqla ölümə məhkum olunmuşdur. 22 yaşında edam olunan İrma, həm də XX əsr Britaniya məhkəmə qanunlarına uyğun olaraq öldürülən ən gənc qadın idi. Konsentrasiya düşərgələrinin məhbusları onu öz aralarında Osvensim kaftarı (alm. die Hyäne von Auschwitz‎) adlandırırdılar. İrma Qreze sadə süd fermasının işçiləri olan Berta və Alfred Qrezenin ailəsində anadan olmuşdur. İrma 5 uşaqdan üçüncüsü idi. 1936-cı ildə onun anası Berta həyat yoldaşının yerli pivəxana sahibinin qızı ilə uzun illər sevgi əlaqələrində olduğunu öyrəndikdən sonra, xlorid turşusunu içərək özünəqəsd etmişdir. Bu ailə faciəsindən sonra, onun atası Alfred Qreze NSDAP partiyasına daxil olmaq barədə xeyli fikirləşir, lakin sonda o, 1939-cu ildə yenidən evlənməyi qərara alır.

Dorian Qreyin portreti bütövlükdə ilk dəfə 1890-cı ildə Lippinkott aylıq jurnalında nəşr olunmuş, Oskar Vayldın müəllifi olduğu fəlsəfi romandır. Nəşriyyatçının əxlaq dəyərlərinə uyğun olmadığı üçün əsərin 500-sözə yaxın hissəsini silməsinə baxmayaraq, kitab tənqid atəşinə tutuldu. "Londonun Gündəlik Xronikası" qəzeti əsəri "cəmiyyəti çürüdə biləcək iyrənc fikirlərlə dolu","kirli" və "zəhərli" adlandırdı, "St.Ceyms Qəzeti" isə kitabı "ürəkbulandırıcı","iyrənc" hesab edir və yazarın edam olunmasını təklif edirdi. Kitab 1891-ci ildə yenidən çap olunduqda altı yeni fəsil əlavə olunmuşdu. Əsər ingilis dilində yazılmış yüz ən yaxşı romandan biri seçilib və Oskar Vayldın yayımlanmış tək romanıdır, Azərbaycan dilinə Kamran Nəzirli tərəfindən tərcümə olunub. == Mövzu == Dorian Qrey xalası-xanım Brendonun evində tanınmış rəssam Bazil Holvardla tanış olur. İnanılmaz dərəcədə yaraşıqlı olan Dorian rəssamın diqqətini cəlb edir və rəssam onun bir neçə portretini çəkir. O, bu portretlərdə Dorianı qədim yunan qəhrəmanı və ya mifik bir fiqur olaraq təsvir edir. Çox bəyənilməsinə baxmayaraq əsərini satmaqdan imtina edən Bazil dostu Lord Henriyə şəxsi hisslərini həddən artıq ələ verdiyi üçün portretə qarşı narahatlığını dilə gətirir. Sensasiyalı çıxışları ilə ad qazanmış dostu Lord Henri ilə Dorianın yaxınlaşmasından qısqanclıq duyan Bazil buna mane ola bilmir və Henrinin Doriana təsiri get-gedə güclənir.

Reyden (ing. Raiden) - "Mortal Kombat" oyun seriyasının personajlarından biridir. Reydenin atası böyük tanrılardan biridir, Reyden tanrılar arasında iştirak etmir, çünki özünə tanrılar tərəfindən dünyanı qoruma vəzifəsi verilmişdir. Eyni zamanda ildırım tanrısı olduğu da bilinir. Reyden "Mortal Kombat" kainatının onurğasını meydana gətirən xarakterlərdən biridir.

Gəyən düzü — Cəbrayıl rayonu və Qubadlı rayonu rayonlarının arasında yerləşir. == Adın etimologiyası == Türk mənşəli addır. Tam aydın, işıq olmayan mənalarına malik olduğu bilinir. Bəzi mənbələrdə "gəyən" sözü süd kimi aydın gecə mənasında izah olunur. Şivələrimizdə bu söz genişlik, açıqlıq mənalarındadır. "Mal-qaranı gəyənlikdə bağladılar" deyərkən açıq yerlər nəzərdə tutulmuşdur. Xalq etimologiyasına görə də "Gəyən" adı düzün geniş, ucsuz-bucaqsız olması ilə əlaqədardır. Bu söz genişlik mənası ilə yanaşı, quraqlıq, susuzluq mənalarına da malikdir. Sarı Aşığın aşağıdakı bayatısında bu söz həm geniş, həm də quraqlıq, susuzluq mənalarındadır. == Toponimikası == Mil düzünün bir hissəsidir.

Rəzən — İranın Həmədan ostanında şəhər. Həm də Rəzən şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 11,390 nəfər və 2,871 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti azərbaycanlılardan ibarətdir və azərbaycan dilində danışırlar.

[mənbə göstərin] Freyzer Kanyonu qızıl hərisliyi (həmçinin Freyzer qızıl hərisliyi və ya Freyzer çayı qızıl hərisliyi) - 1857-ci ildə baş vermiş qızıl hərisliyi.

Göyəzən dağı — Kiçik Qafqazın dağətəyi sahəsində ekstruziv günbəz-dağ. Təbaşir dövründə püskürmüş vulkanın yerində əmələ gəlmişdir. Yer səthindən hündürlüyü 250 m, diametri 130 metrdən çoxdur. Düzənliyə basdırılmış möhtəşəm sütuna bənzəyir. Azərbaycanın Qazax rayonunun ərazisindədir. == Ümumi məlumat == Göyəzən dağı Qazaxın rəmzi sayılır. O, mərkəzdən 20 km aralıda, Coğaz çayından 2 km solda, Alpout və Abbasbəyli kəndləri ərazisində yerləşir. Nadir geoloji təbiət abidəsi vulkan püskürməsi nəticəsində yaranıb. Morfoloji xüsusiyyətinə və gözəlliyinə görə Mon-Pele tacından (Vest-hind adalarından biri olan Martunika adasında) sonra dünyada ikinci dağ sayılır. Hündürlüyü 250 metr olsa da, qazaxlılar buranı "dünyanın mərkəzi" hesab edirlər.

Göyəzən qəzeti - Qazax rayonunun rəsmi orqanı. Baş redaktoru Elçin İsmayıldır. Qəzet A2 formatında 4 səhifədən ibarətdir. Azərbaycanda bu formatda nəşr olunan yeganə rayon qəzetidir. == Tarixi == Qəzet 12 mart 1932-ci ildə Qazax rayonunda "Kommuna yolu" adı ilə nəşr olunmağa başlamış, 1968-ci ildə isə adını dəyişərək Qalibiyyət bayrağı adı ilə fəaliyyətinə davam etmişdir. 1980-ci illərdə 14 min tiraja malik qəzet SSRİ-nin süqutundan sonra fəaliyyətini azaltdı. 1988-ci ildə yenidən adını dəyişən qəzetin son adı "Göyəzən" oldu. Azərbaycan respublikası qurulandan sonra qəzet ildə 1-2 dəfə olmaqla az tirajla çıxırdı. 2007-ci ildən başlayaraq ayda iki dəfə nəşr olunmağa başladı. Həmin il qəzetin tirajı 3000 ədəd idi.

Göyəzən FK — Azərbaycanın Qazax rayonunu təmsil edən futbol klubu. 1977-ci ildə Qazaxda yaranmışdır. Müxtəlif vaxtlarda futbol üzrə Azərbaycan çempionatının elitasında iştirak etmişdir.

Göyəzən dağı — Kiçik Qafqazın dağətəyi sahəsində ekstruziv günbəz-dağ. Təbaşir dövründə püskürmüş vulkanın yerində əmələ gəlmişdir. Yer səthindən hündürlüyü 250 m, diametri 130 metrdən çoxdur. Düzənliyə basdırılmış möhtəşəm sütuna bənzəyir. Azərbaycanın Qazax rayonunun ərazisindədir. == Ümumi məlumat == Göyəzən dağı Qazaxın rəmzi sayılır. O, mərkəzdən 20 km aralıda, Coğaz çayından 2 km solda, Alpout və Abbasbəyli kəndləri ərazisində yerləşir. Nadir geoloji təbiət abidəsi vulkan püskürməsi nəticəsində yaranıb. Morfoloji xüsusiyyətinə və gözəlliyinə görə Mon-Pele tacından (Vest-hind adalarından biri olan Martunika adasında) sonra dünyada ikinci dağ sayılır. Hündürlüyü 250 metr olsa da, qazaxlılar buranı "dünyanın mərkəzi" hesab edirlər.

== Haqqında == Göyəuzan və yaxud Göyəzən Kiçik Qafqazın ekstruziv günbəzləri arasında özünün morfoloji ifadəliliyinin kəskinliyi ilə fərqlənir və ətraf ərazi üzərində baxımlı görünüşü ilə heyrətamiz bir mənzərə yaradır. Coğazçayın sol sahilində (Ağstafaçayın sağ qolu), Abasbəyli kəndinin yaxınlığında yerləşən bu günbəz azmeyilli dərətəpəli yerdə basdırılmış nəhəng daş sütununu xatırladır. Günbəz gec təbaşir (santon əsri) dövründə baş vermiş güclü vulkanik püskürmə mərkəzi yerində törəmişdir və albitləşmiş riolitlərdən ibarətdir. Günbəzin nisbi hündürlüyü 250 m, mütləq hündürlüyü 850 m, bünövrəsinin diametri isə 250 m təşkil edir. Göyəuzan günbəzi özünün vulkanik aparatının morfoloji əlamətlərinə görə Vest-İndiyadakı Martinika adasında yer səthinə çıxan (Karib dənizinin Kiçik Antil adaları) məşhur Mon-Pele vulkanik obeliskini xatırladır. Guman edilir ki, vulkanik aktivlik fazasında ekstruziv günbəz daha hündür olmuş və yüksəkliyi 500 m çatırdı. Hazırda bu ekstruziv günbəz Azərbaycan Respublikasının qərb regionundakı Avey təbiət-tarixi qoruğunun ərazisində yerləşir.

Göyəzən qalası — Qazax rayonunun Alpout kəndi yaxınlığında, Göyəzən dağının ətəyində yerləşən yerli əhəmiyyətli tarixi abidə. İstehkam dağın sıldırım hissəsinə söykənərək yerli daşdan hörülmüş enli divarlara malikdir. Qala divarında yeddi bürc vardır, ona görə də ona Yeddibürclü qala da deyirlər. Divarları və bəzi bürcləri yaxşı qalmışdır. Giriş hissəsi iki bürcün arasında cənub hissədə yerləşmişdir. Qalanın içində müxtəlif təyinatlı tikili qalıqları və su toplamaq üçün qurğular mövcuddur. Qalanın VIII əsrin ortalarında ərəblər, XIII əsrdə isə monqollar tərəfindən tar-mar edildiyi haqqında tarixşünaslıqda müxtəlif fikirlər söylənilir. Qala ətrafında kiçik miqyaslı arxeoloji qazıntı işləri aparılmışdır.