...Bolqarıstanda yaşayan türkdilli xalq və bu xalqa mənsub adam. Haray, ey qaqauz, türk, kazak, balkar! Ey başqırd, ey türkmən, susursan niyə? Qovuşsun
Полностью »I сущ. гагауз, гагаузка; qaqauzlar гагаузы (тюркоязычная народность, живущая в Молдове, Украине, а также в Болгарии и Румынии) II прил. гагаузский. Qa
Полностью »сущ. гагауз (туьрк чӀаларикай садал рахадай халкь ва а халкьдикай тир кас); qaqauz dili гагауз чӀал.
Полностью »Oğuz sözü ilə qohumdur. S.Mladenov qaqauz sözünün göy oğuz birləşməsindən əmələ gəldiyini bəyan edib (müqayisə edin: göy türklər). İnandırıcı hesab e
Полностью »-ов; мн. см. тж. гагауз, гагаузка, гагаузский Народ тюркской этноязыковой группы, живущий в Молдавии, на Украине, а также в Болгарии и Румынии; предст
Полностью »(Dərbənd) palçıqda gəzmək üçün xüsusi ayaq ağacı. – Qanqazsız palçığdan gitmağa çetindi
Полностью »Ərişi qırmızı, arğacı mavi rəngdə olan ipək parça növüdür. Alınma sözdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...içində duz var Qağala çalmax (Tərtər) – qaqqıldamaq. – Töüx əzzəl qağala çalır, soηra yumurtduyur
Полностью »прил. кавказский. Qafqaz xalqları кавказские народы, Qafqaz ayısı кавказский медведь, Qafqaz köpgəri кавказская серна, Qafqaz cökəsi кавказская липа
Полностью »I sif. 1) Caucase m ; 2) sif. caucasien, -ne, caucasique ; ~ cökəsi tilleul m caucasique II coğ. Caucase m
Полностью »Mərhum professor Ə.Dəmirçizadə Qaf (Qaf dağı) və Kas (Kaspi) sözlərinin qohumluğu haqqında mülahizə söyləyib
Полностью »n. diver, loon, large web-footed water bird that feeds on fish (native to the Northern Hemisphere).
Полностью »is. zool. Dəniz sahilində yuvalayıb, sahil suları üzərində uçan və balıqla qidalanan iri qanadlı dəniz quşu
Полностью »...птиц отряда ржанкообразных). Adi qağayı обыкновенная чайка, ağ qağayı белая чайка II прил. чаечный, относящийся к чайке
Полностью »QAĞAYI (zool.) (dəniz quşu) Göy dənizim, ləpələrin qatar-qatar; Yoxsa qanad çalıb keçən qağayılardır? (R.Rza); MARTI / MARTI QUŞU Dalğalardan bac alır
Полностью »Bu quşun bir adı da ağayaq olub. Görünür, qağayı ağayaq sözünün təhrifi nəticəsində əmələ gəlib. İkinci ehtimala görə, qayağı və qayıq sözləri eyni kö
Полностью »-а; м. (нем. Packhaus) см. тж. пакгаузный Склад для краткосрочного хранения грузов при железнодорожных станциях, портах, таможнях и т.п.
Полностью »пакавуз (ракьун рекьин станциядал ва я таможнида багъаж ва я маса ппарар, шейэр хуьдай склад)
Полностью »adj. shameless, brazen, blatant, insolent, impudent, unblushing, immodest, malapert.
Полностью »adj. shameless, brazen, blatant, insolent, impudent, unblushing, immodest, malapert.
Полностью »Qaqauz dilində örtlenmek sözü ruscaya “жечь”,” палить” kimi tərcümə olunub. Güman edirəm ki, pörtmək və ört (od) sözləri qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Eti
Полностью »Oğru sözü ilə qohumdur. Qaqauz dilində belə bir deyim də var: əyridən doğru olmaz; oğru “əyri iş görən” anlamını əks etdirib. (Bəşir Əhmədov. Etimolog
Полностью »...sonra dəyişərək qaşov şəklinə düşüb. “Qaşıma aləti” deməkdir. Qaqauz dilində ona kaşaağat (qaşıyacaq, qaşıyıcı) deyirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologi
Полностью »...dialektlərində gögöyünlə yanaşı, büyələk (biyələk) sözü də işlədilir. Qaqauz dilində gögöyün yerinə böyrək sinəyi (milçəyi) işlədilir. Görünür, büyəl
Полностью »Bu söz bilmək feili ilə qohumdur. Qaqauz dilində onun mənası “очевидный” anlamında şərh olunub. Anadolu türklərində bəlirmək sözü “meydana çıxmaq”, bə
Полностью »Burmaq, bürümək sözü ilə qohumdur. Qaqauz dilində “barama qurdu” yerinə, bürüncük böcək işlədirlər. Kiçik xiyar bəzi dialektlərdə belə adlanır (bu cür
Полностью »Qaqauz dilində sapa sözü var və “расположенный встороне” deməkdir. Sapmaq isə “сбить с пути, поворачивать” deməkdir. Sapaq “kənara çıxan (əlavə) yol”d
Полностью »Bəzi türk dillərində (məsələn, qaqauz dilində) sıbıdılma (отбросы), sıbıtma (выбрасывать) sözləri var. Süpürgə onların zəminində əmələ gəlib, tullant
Полностью »...geniş (dərin) mənasını verən enmək feilidir (indi işlədilmir). Qaqauz dilində yenqin kimi işlədilir. Görünür, en sözü ad-feil omonimi olub, sözün -gi
Полностью »...(çəpərli) olub. Qoyun saxlanılan xalxal da ağıl (ətrafı bağlı) adlanır. Qaqauz dilində aul sözü “çəpər” mənasını indi də saxlayıb. Onlarda aulaşırı
Полностью »El arasında пчелиные соты anlamını verən köməc (qaqauz dilində qomeç kimi işlədilir) sözü var. Gömmək (basdırmaq, quylamaq) feili ilə qohumdur, arı şa
Полностью »...dilində “daş”, daha hansı bir dildəsə “ağac” anlamını əks etdirir. Qaqauz dilində də “meşə” mənasını verir, onlar daalık (dağlıq) kəlməsini rus dili
Полностью »Acı sözünün qədim mənalarından biri “ağrımaq” deməkdir və qaqauz dilində indi də qalmaqdadır: onlarda “aceer ayaam” – cümləsi ayağım ağrıyır anlamını
Полностью »...belədir: ölü bir qayda olaraq şişir. Türk dillərinin bəzilərində (məs, qaqauz dilində) hamilə yerinə qebə işlədilir. Qebermə (gəbərmə) isə ruscaya “и
Полностью »...doğuşdan sonra 40 gün çilləli hesab olunur. Bu dövr təhlükəli sayılır. Qaqauz türkləri belə qadınlar haqqında deyirlər ki, onun məzarı 40 gün açıq qa
Полностью »...işlədilir: burunku gün (tuva dilində), üçüncü gün (tatar), ötöqün, ötenqen (qaqauz). Bizdə arxa anlamında sırt sözü var, bəzi türk dillərində “əvvəl
Полностью »Qaqauz dilində arğın sözü “zəif” mənasında işlədilir. Arqımaa feili isə arıqlamaq kimi açıqlanıb. Deməli, arıq və arğın sözləri eyni kökdən əmələ gəl
Полностью »...kəlməsindəki yarı komponenti də qaraq (göz) sözünün dəyişmiş formasıdır. Qaqauz dilində gözəyarı əvəzinə qöz kararına (приблизительно) ifadəsi işlədi
Полностью »Bəzi türk dillərində (Qaqauz dilində) mor sözü var və darçını, mixəyi, xurmayı, qəhvəyi mənalarında işlədilir. Morar feili də “badımcanı rəng” anla
Полностью »...formasıdır. Gün sözü “vaxt” mənasında da işlədilir (bir gün gələr...). Qaqauz dilində выкидыш sözünün mənası qünsüz (vaxtından tez doğma) kimi açıq
Полностью »...görüşənlərin hamısı oğraş adlanmır. Burada aradüzəltmə mənası üstündür. Qaqauz dilində bu sözün yerinə kodoş işlədilir (bizdə də buna oxşar söz var).
Полностью »...qanlı yaş axır deyirik. Əslində, heç bir qan görünmür və olmur. Qaqauz dilində bu ifadə “горючие слезы” anlamında işlədilir. Sözün əsli köylü (qaynam
Полностью »Qaqauz dilində alat sözü var və ruscaya спешка kimi tərcümə olunub. Alatlan kəlməsi isə tələsik (торопливо) kimi açıqlanıb. Qətiyyətlə demək çətin ols
Полностью »...çoxaltma dərəcəsi zəminində yaranıb (müqayisə et: dümdüz, bomboz və s.). Qaqauz dilində dimdik yerinə, qaqa (qaxmaq, vurmaq) sözü işlədilir. Dimdik
Полностью »...sözünün sinonimi olan düyün kəlməsi var. Türk dillərinin bəzilərində (Qaqauz dilində) dünür (сватовство), dünürçü(сват), düyün(свадьба) kəlmələri işl
Полностью »...qurşağı yerinə də əbəm qurşağı (nənə qurşağı) deyilən vaxtlar olub. Qaqauz dilində əməköməci yerinə qul Fatma (Fatma gülü) deyirlər. Fatma elə “göbə
Полностью »...dəyişib. Hamısı kəbin (daha doğrusu,quda) anlayışı ilə bağlıdır. Qaqauz dilində kürəkən yerinə qüvəə, baldız əvəzinə qorumca deyirlər. Bunlar da t
Полностью »...boğulub ölür) dialektlərdə öyədəyə düşmək sözü ilə ifadə edilir. Qaqauz dilində çuxur (çökəklik) sözü əvəzinə adık işlədilir, öyədəyə düşməyə “adıq d
Полностью »...soysuz kimi olub və digər türk dillərində indi də belə işlədilir. Məsələn, qaqauz dilində soysuz kəlməsi var və ruscaya “безродный”, “неродовитый” ki
Полностью »...erkəkləyib deyirlər. Bu da yetişmək, vaxtı ötmək anlamı ilə bağlıdır. Qaqauz dilində ərgən əvəzinə, yergin işlədilir. Görünür, sözün əsli yetişmək fe
Полностью »Qaqauz dilindəki daalık (dağlıq) sözü ruscaya “лесистая местность” kimi tərcümə edilib. “Dağ” anlamını əks etdirən söz Litva dilində “ağac, meşə”, alb
Полностью »...Sonra həmin qapaqla sözü təhrif edilib və qapazla formasına düşüb. Qaqauz dilində qapaz sözü iki mənada işlədilir: tətik (крючок) və pərdə (плева де
Полностью »...yemək”, “ağıza azca (tam olmayan, ala) nəsə ötürmək” deməkdir. Qaqauz dilində “tələm-tələsik” mənasında işlədilən alatlan kəlməsi var. Alat isə “tələ
Полностью »...saxlasın. Həm də sürücünün üstündə oturması üçün yastıq rolunu oynayır. Qaqauz dilində yastıq yerinə,“bağırsaq” deyirlər. Araba dönəndə yastığın bolt
Полностью »1. Bəzi türk dillərində (məs. Qaqauz dilində) ruscaya заражаться kimi tərcümə olunub, ehtimal ki, il kökündən yaranıb (ilişmək kəlməsini yada salın).
Полностью »...salxım əvəzinə, salbak (saplağından asılan, sallanan) işlədirlər. Qaqauz dilində salkı (висячий), salkım (свисающий) sözləri də var. Hamısı “sallamaq
Полностью »...türkdilli xalqların bəzilərində bu xörəyə üstünlük verilir. Məsələn, qaqauz yazıçısı N. Baboqlı əsərlərinin birində bu yemək növünün adını aşağıdakı
Полностью »...dalabagəlmək, əslində, “tələbə gəlmək” (tələbi ödəmək) deməkdir. Qaqauz dilində dalap ”tələb”, talaf isə “at xəstəliyinin bir növü” kimi açıqlanır. B
Полностью »