Поиск по словарям.

Xəbər — Bir iş, hadisə və s. haqqında məlumat.

TRT Haber TRT tərəfindən qurulan xəbər kanalıdır. 18 mart 2010-cu il tarixində yayıma başlamışdır. Kanal qurulana yaxın TRT 2 bağlandı. Yayım saatını əsasən xəbər verilişləri təşkil edir. 18 noyabr 2013-cü il tarixində "HD" yayıma başlamış və 16:9 formatlı yayıma keçmişdir.

Xəbər

Xəbər — haqqında danışılanın hərəkət və ya əlamətini bildirən cümlənin baş üzvüdür. Əsasən, sonda gəlir. Xəbər "nə edir?" (felin bütün şəkil və zamanlarında), "kimdir?", "necədir?" ,"haradadır?" və s. suallarından birinə cavab verir. Feilin təsriflənən formaları (əmr, xəbər, arzu, lazım, vacib, şərt) və frazeoloji birləşmələrlə ifadə olunur. Məsələn: Əmr şəkli ilə — Sevdiyim kitabı götürmə! Xəbər şəkli ilə — Müəllim dayanmadan yazırdı. Arzu şəkli ilə — Kaş o bu gün gələ idi. Lazım şəkli ilə — Dayım sabah gələsidir. Vacib şəkli ilə — Şəhidlərimizin xatirələrini unutmamalıyıq!

A Haber — "Çalık Holding" tərəfindən qurulmuş, Türkiyədə ilk dəfə HD yayımlanan xəbər kanalıdır. Kanalın rəhbərliyini Habertürk TV-nin keçmiş rəhbəri Erdoğan Aktaş üzərinə götürmüş, amma işdən çıxmağa qərar verdikdən sonra onun yerinə əvvəl köməkçisi olmuş Cengiz Er keçmişdir. Həm HD, həm də SD yayımlanır. TRT Türk-dən sonra 16:9 (geniş ekran) formatlı yayıma keçən ikinci xəbər kanalıdır. Kanal xəbər proqramlarından başqa futbol qarşılaşmalarını da yayımlayır. "Copa America 2011", "İtaliya Superkuboku" və "Ziraat Türkiyə Kuboku"nun yayım hüquqlarına malikdir. == A Haber HD == A Haber ilə birlikdə yayıma başlayan HD kanal. Həmçinin ilk şifrəsiz HD xəbər kanalıdır.

Xəbər saytı, həmçinin internet-qəzet, onlayn qəzet və ya elektron qəzet — qəzetin onlayn versiyası. Bu, müstəqil nəşr və ya çap olunmuş dövri nəşrin onlayn versiyası ola bilər. İnternetə keçmək qəzetlər üçün daha çox imkanlar yaratmışdır. Məsələn, onlar son xəbərləri daha tez təqdim etmək üçün yayım jurnalistikası ilə rəqabət aparırlar. Təməli yaxşı qurulmuş qəzetlərin etibarlılığı, güclü marka reklamı və onların reklamçılar ilə yaxın əlaqələri qəzet sənayesində fəaliyyətlərini davam etdirmək şanslarını gücləndirir. Həmçinin çap prosesinin kənarlaşdırılması da xərcləri azaltmağa kömək edir. Xəbər müxbirləri bu sahədə video çəkməyi və internet xəbər səhifələrində lakonik şəkildə xəbər yazmağı öyrənirlər. Xəbər saytlarına çap qəzetlərində olduğu kimi böhtan, məxfilik və müəllif hüquqları ilə bağlı qanuni məhdudiyyətlər tətbiq edilir. Bu, Birləşmiş Krallıq kimi əksər ölkələrdə onlayn nəşrlərə də şamil edilir. Həmçinin, Birləşmiş Krallıqda Məlumatların qorunması haqqında qanun onlayn qəzetlərə və xəbər səhifələrinə şamil olunur.

Xəbər agentliyi və ya informasiya agentliyi — xəbərləri toplayan və onları qəzetlər, jurnallar, radio və televiziya yayımçıları kimi özünə abunə olan xəbər təşkilatlarına satan təşkilat. Xəbər agentlikləri öz press-relizləri ilə tanınırlar. Dünyada bir çox xəbər agentlikləri olmasına baxmayaraq, üç qlobal xəbər agentliyinin – "Agence France-Presse" (AFP), "Associated Press" (AP) və "Reuters"in dünyanın əksər ölkələrində ofisləri var, medianın bütün sahələrini əhatə edir və beynəlxalq xəbərlərin əksəriyyəti dünya qəzetləri tərəfindən çap olunur. Keçmişdə yalnız bir neçə böyük qəzet öz şəhərlərindən kənarda büroların xərclərini qarşılaya bilirdi. Onlar bunun əvəzində xəbər agentliklərinə, xüsusən də Fransada "Agence France-Presse" (AFP) və ABŞ-də "Associated Press" agentliyinə etibar edirdilər. AFP-nin keçmiş əməkdaşları 1851-ci ildə Britaniyada "Reuters", 1849-cu ildə isə Almaniyada "Wollfs"-un əsasını qoyublar. Bu agentliklər bütün abunəçilərə tək obyektiv xəbər lenti təqdim etmək kimi əsas fəlsəfə ilə fəaliyyətə başlamışdır. Conatan Fenbi fəlsəfəni belə izah edir: 1960-cı illərdən etibarən iri agentliklərə televiziya və jurnallarda yeni imkanlar yaradılmış və xəbər agentlikləri isə tələbatı daim artan görüntü və fotoların ixtisaslaşmış istehsalı ilə təmin olunmuşdur. Məsələn, onlar Fransada milli bazarın üçdə ikisini təşkil edir. 1980-ci illərə qədər dörd əsas xəbər agentliyi - AFP, AP, UPI və "Reuters" bütün dünyada qəzetlər tərəfindən çap olunan xarici xəbərlərin 90%-dən çoxunu təmin edirdi.

"Euro Xəbər" (qəzet) — 22 iyul 2004-cü ildə nəşr olunmuş qəzet. == Qəzetin nəşri == “Euro Xəbər” qəzeti “Belçika-Azərbaycan Evi” diaspor təşkilatının bilavasitə rəhbərliyi və təşkilatın sədri Bülənt Gurcamın iştirakı ilə “AzAvroBel” LTD firması tərəfindən təsis olunub. Qəzet fəaliyyətinə 2004-cü ildə başlayıb və ilk nömrəsi Milli mətbuatımızın ildönümü günü-22 iyulda işıq üzü görüb. Qəzetin ilk adı “Euxəbər” olub, sonradan “Euro Xəbər” adı ilə əvəz edilib. “Euro Xəbər”in kommersiya direktoru Məsum Ağayev, baş redaktoru isə Bülənt Gürcamdır. Qəzetin Bakı bölməsinə ayrı-ayrı vaxtlarda təcrübəli jurnalistlər - Nəsib İsmayılov, Cəlal Tağıyev və Novruz Novruzov redaktorluq etmişlər. == Fəaliyyəti == “Avropaya addım-addım” devizi ilə nəşrə başlayan “Euro Xəbər” qəzeti Azərbaycan diasporunun yaranması və inkişafında böyük həcmdə səmərəli işlər görüb. Baş redaktor Bülənt Gürcam daim diaspor dəyərlərinin yüksək tutulması uğrunda yazılar çap etdirmişdir. Müstəqil Azərbaycanın Avrointeqrasiya yolunda irəlilədiyi bir vaxtda yaranan “Euro Xəbər” bu istiqamətdə də əməli fəaliyyət göstərmiş, “Belçika-Azərbaycan Evi” ilə birlikdə azərbaycanlıların müxtəlif xalqlarla qaynayıb-qarışması, digər dövlətlərdə yaşayan vətəndaşlarımızın həmin ölkələrin cəmiyyət həyatına alışmaları və ictimai-siyasi və humanitar sahədə fəaliyyətləri üçün təbliğat aparmışdır. Xüsusilə, Qədim Türk sivilizasiyasının tarixindən, ayrı-ayrı görkəmli türk dövlət xadimlərinin və sərkərdələrinin həyatından tarixi faktlar dərc edilmişdir.

EuroNews — çoxdilli xəbər kanalı. Kanal yayıma 1 yanvar 1993-cü il tarixində Lionda başlamışdır. Xəbərləri Avropa perspektivindən dünyaya baxışlı xəbərlər çoxluğu təşkil edir və doqquz dildə yayımlanır. Euronews dünya səviyyəsində 151 ölkədə 330 milyon evə informasiya çatdırır. Tamaşaçı sayı baxımından Euronews, Avropa qitəsinin ən yüksək tamaşaçı nisbətinə sahib xəbər kanalıdır. Kanalda Avropa və dünyadan xəbərlər 30 dəqiqəlik aralarla efirə gedir. Kanalda AB ilə əlaqədar yayımlanan xəbərlər Avropa Komissiyası başda olmaqla milli yayım təşkilatları ilə əməkdaşlıq içərisindədir. Kanal Avropa Birliyindən hər il 5.000.000 € fond alır. 4 iyun 2008-ci il tarixində Euronews rəsmi internet saytını, emblemini və kanal qrafiklərini yeniləmişdir. Qurulduğu gündən bu yana isə dörd fərqli loqo istifadə etmişdir.

Fars Xəbər Agentliyi (fars. خبرگزاری جمهوری اسلامی‎‎‎, ing. Fars News Agency), 2003-cü ildə yaradılmış , mərkəzi İranda yerləşən xəbər agentliyidir. Fars Xəbər Agentliyi özünü “İranın ən birinci müstəqil xəbər agentliyi” olaraq adlandırır, bununla bərabər digər media qurumları onu İran Dövlətinin “yarım-rəsmi” xəbər agentliyi olaraq qiymətləndirirlər. Fars Xəbər Agentliyi farscadan başqa, türkcə, ingiliscə və ərəbcə də xəbərlər verir.

Kərkük Xəbər Agentliyi (türk. Kerkük Haber Ajansı) və ya qısaca KHA — İraqda fəaliyyət göstərən informasiya agentliyi. Baş direktoru Ersan Sarıkahyadır. == Tarixi == Kərkük Xəbər Agentliyi 2005-ci ildə yaradılmışdır. == Rəsmi dilləri == Agentlik iki dildə – türk və ərəb dillərində fəaliyyət göstərir. 2011-ci ildə agentliyin ingilis dilində də xəbər yayımı planlaşdırılmışdır. == Müxbir postları == Agentliyin İraqdan başqa, Türkiyənin Ankara şəhərində müxbir postu var.

"Modern" Media Qrupu — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən hökumətyönümlü media-qrup. Təsisçisi və rəhbəri Elşad Eyvazlı, müavini Pərvin Arzuqızıdır. Media-qrupa "modern.az" xəbər saytı, "AzEdu.az" təhsil saytı və "MediaTürk TV" internet televiziyası daxildir. Bakı şəhəri, Səbail rayonu, İçərişəhər, Maqomayev 3 döngəsi, 1-ci Qəsr (indiki Şəhid Fərid Əliyev) döngəsi 78-də yerləşir. Poçt indeksi AZ 1001-dir. "Modern.az" İnformasiya Agentliyi xəbər portalı 2009-cu il sentyabrın 1-də fəaliyyətə başlayıb. Xəbər portalı Azərbaycanda, regionda və dünyada baş verən hadisələr barədə məlumatlar verir, reportaj, araşdırma, müsahibə və digər janrlarda materiallar təqdim edir. Baş redaktoru Anar Rüstəmovdur. AzEDU.az MMC 2018-ci il martın 1-dən fəaliyyət göstərir. "AzEdu.az" təhsil portalı təhsil sahəsində ölkədə və dünyada baş verən ən vacib hesab etdiyi hadisələri Azərbaycan dilində çatdırır.

Adi xəbər verilişlərindən fərqlənən "İç Xəbər" əsasən cəmiyyətin görünən və görünməyən problemlərini efirə çıxarır. Veriliş həftəiçi hər gün 2 dəfə efirə çıxır. Veriliş 1998-ci ildən efirdədir.

Dəmirören Xəbər Agentliyi, həmçinin "Dəmirörən" Xəbər Agentliyi və ya "Demirören" İnformasiya Agentliyi (türk. Demirören Haber Ajansı, DHA) — Türkiyə informasiya agentliyi. == Tarixi == 1999-cu ildə "Hürriyyət" Xəbər Agentliyi ilə "Milliyyət" Xəbər Agentliyinin birləşməsi ilə "Doğan Xəbər Agentliyi" adı ilə qurulmuşdur. 2011-ci ildə Türkiyədə 41, xaricdə isə 26 ofisi olmuşdur. "DHA" Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğana tənqidi yanaşması ilə tanınırdı. Agentlik 2018-ci ilin martında "Doğan Holdinq" tərəfindən sahibi Ərdoğan hökumətinə yaxın olan "Dəmirören Holdinq"ə satılmışdır. Bundan sonra agentliyin adı "Demirören Xəbər Agentliyi" olaraq dəyişdirilmişdir. == Məzmunu == Türkiyədə 34 ofisi olan DHA, müxtəlif yayım təşkilatlarına, xüsusən də "Dəmirören Media" qrupuna bağlı televiziya, radio və qəzetlərə xəbər və video xidmətləri göstərir. Burada ingilis, alman və Çin, eləcə də türk dillərində xəbərlər təqdim edilir.

Lao Xəbər Agentliyi və ya Kaosan Patet Lao (laos ຂ່າວສານປະເທດລາວ, KPL; fr. Agence de presse lao) — Laos hökumətinin və hakim Laos Xalq İnqilab Partiyasının rəsmi xəbər agentliyi. 6 yanvar 1968-ci ildə Vyenqsayda Laos Xalq İnqilab Partiyasının xəbər agentliyi kimi fəaliyyətə başlamış və 1976-cı ildə kommunistlər hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra Laosun rəsmi xəbər agentliyinə çevrilmişdir. Onun hazırkı baş direktoru Saunton Xantavonqdur.

Sputnik (rus. спутник; peyk), əvvəlki adları ilə Rusiyanın Səsi, RIA Novosti — dövlətə məxsus rus xəbər agentliyi və radio yayım xidməti. 10 noyabr 2014-cü ildə Rusiya hökumətinə məxsus "Rossiya Seqodnya" xəbər agentliyi tərəfindən yaradılıb. Baş ofisi Moskvada olan Sputnik Vaşinqton, Qahirə, Pekin, Paris, Berlin, Madrid, Montevideo və Rio-de-Janeyroda regional ofisləri mövcuddur. Sputnik özünü qlobal siyasət və iqtisadiyyata fokuslanmış və beynəlxalq auditoriyaya yönəlmiş kimi təsvir edir. Sputnik akademiklər və jurnalistlər tərəfindən tez-tez Rusiyanın təbliğat vasitəsi kimi təsvir edilir. 2016-cı ildə The New York Times-dan Neil MakFarquhar yazırdı ki: "Mütəxəssislərin fikrincə, dezinformasiya və ya Rusiya dezinformasiyasının əsas məqsədi hadisələrin rəsmi versiyasını, hətta hadisələrin həqiqi versiyasının olması fikrini də sarsıtmaqdır. Bu bir növ siyasi iflicdir". Rusiya hökuməti bu iddiaları rədd edib. 2019-cu ilin əvvəlində Facebook özünü müstəqil xəbər saytları kimi göstərən, lakin əslində Sputnik əməkdaşlarının nəzarəti altında olan yüzlərlə səhifəni platformasından sildi.

Azərbaycan xəbər saytlarının siyahısı — Azərbaycanda və ya həm də Azərbaycanca fəaliyyət göstərən xəbər saytlarının siyahısı.

Fərat Xəbər Agentliyi (ANF; kürd. Ajansa Nûçeyan a Firatê, türk. Fırat Haber Ajansı) — Yaxın Şərqdən geniş şəkildə kürd məsələlərinə aid xəbərləri toplayan və yayımlayan xəbər agentliyi. Xəbər agentliyinin Amsterdamda ofisləri və müxtəlif ölkələrdə jurnalistləri var. Müxtəlif şəkildə kürd tərəfdarı, PKK tərəfdarı, və ya PKK-ya bağlı olaraq təsvir edilmişdir. CBC və "Reuters" ANF-ni PKK-ya "yaxın" kimi təsvir etmişdir, "Deutsche Welle" bu iki qurumun "əlaqələrinin" olduğunu bildirmişdir. BBC növbə ilə ANF-ni "kürd tərəfdarı" və "PKK tərəfdarı" adlandırmışdır. ANF-nin PKK ilə əlaqəsi olduğu iddia edildiyi üçün Türkiyədən internet saytlarına giriş dəfələrlə Türkiyə məhkəmələri tərəfindən bloklanmış, ölkədə aktiv sosial media hesabları bağlanmış və jurnalistləri Türkiyədə saxlanılmışdır.

Krım Xəbər Agentliyi (qısaca QHA ), Krım Tatar xalqının milli xəbər agentliyidir. QHA, Krım və Ukraynadakı Krım Tatarları və dünyadakı Krım Tatar diasporları ilə əlaqəli hadisələr haqqında yerli və xarici mətbuata Ukrayn, Rus, Türk və İngilis dillərində xidmət göstərir . Krım Tatar Milli Lideri Mustafa Əbdülcəmil Qırımoğlunun təlimatı ilə iş adamı İsmet Yüksel və Krım Tatar Milli Məclisi üzvü Dr. Gayana Yüksel tərəfindən qurulmuşdur. Agentlik 1944 Krım tatarlarının deportasiyasının 62-ci ildönümü olan 18 May 2006-cı ildə Simferopolda yayım həyatına başladı. 2014-cü ildə Rusiyanın Krımı işğal etməsindən sonra agentliyin fəaliyyəti qanunsuz olaraq bloklandı və 2015-ci ilin iyun ayında qərargahı Kiyevə köçürərək və 2016-cı ildə Ankarada bir əlaqə ofisi açaraq yenidən quruldu.

Bakı-Xəbər — Gündəlik ictimai siyasi-qəzet. == Haqqında == "Bakı-Xəbər" 2003-cü il sentyabrın 4-dən Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində çap olunmağa başlamış gündəlik ictimai-siyasi, analitik qəzetdir. 2004–2005-ci illərdə öz dövriliyini artıraraq həftədə hətta yeddi dəfə çap olunsa da, hazırda həftədə beş dəfə fasiləsiz çap olunan az sayda Azərbaycan qəzetlərindən biridir. Qəzet 2003-cü ilin avqustunda və 2005 ci il mayın 15-də Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Hüquqi Şəxslərin Dövlət Qeydiyyatı üzrə Bakı Bölgə Şöbəsi tərəfindən Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət (MMC) kimi, 2014-cü il mayın 6-da və 2016-cı il dekabrın 28-də isə redaksiyanın hüquqi ünvanının dəyişilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyi yanında Bakı Vergilər Departamentinin Kommersiya Hüquqi Şəxslərin Dövlət Qeydiyyatı İdarəsi tərəfindən MMC kimi qeydiyyata alınıb. Azərbaycan dövlət büdcəsinə vergi ödəyicisidir. "Bakı-Xəbər"in təsisçisi və baş redaktorun ictimai-siyasi xadim Aydın Alqulu oğlu Quliyevdir. "Bakı-Xəbər" qəzeti 2003-cü ildə rəsmi şəkildə müstəqil qəzet kimi təsis olunsa da, formal olaraq müxalif partiya qəzeti kimi fəaliyyətə başlayıb. 2007-ci il sentyabrın 4-dən siyasi partiyalı kursdan siyasi təmayülsüz müstəqil qəzet mövqeyinə keçid edib. Azərbaycan Mətbuat Şurasının üzvüdür. == Ünvanı və telefonu == Azərbaycan, Bakı şəhəri, Mətbuat prospekti 529-cu məhəllə, Azərbaycan Nəşriyyatı, VI mərtəbə Tel.: +994-12-510-87-40; +994-12-510-87-39; +994-12-510-87-38.

Xəbər budaq cümləsi baş cümlənin əvəzlik-qəliblə ifadə olunmuş xəbərini izah edir və ismi xəbərin suallarına (kimdir? nədir? nədəndir? nə oldu? necədir? və s.) cavab verir. Xəbər budaq cümləsində işlənən əvəzlik-qəliblər bunlardır: odur, budur, o idi, bu idi, elədir, belədir, eləsən, beləsən, oradadır, buradadır, burası idi, orasındadır, onun üçündür, bunun üçündür . Baş cümlənin xəbəri, əsasən, ismi xəbərli olur. Xəbər budaq cümləsində əvəzlik-qəlib, demək olar ki, həmişə işlənir. Əlaqə vasitəsindən asılı olaraq, xəbər budaq cümləsində baş cümlə budaq cümlədən əvvəl və sonra işlənə bilər.

Fəlidən doğru xəbər — Elşən Orucovun aparıcılığı ilə Xəzər Televiziyasında yayımlanan əyləncə janrında olan verilişdir. Veriliş hər həftənin şənbə günü saat 23:00-da Xəzər Televiziyasında yayımlanır.

"Modern" Media Qrupu — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən hökumətyönümlü media-qrup. Təsisçisi və rəhbəri Elşad Eyvazlı, müavini Pərvin Arzuqızıdır. Media-qrupa "modern.az" xəbər saytı, "AzEdu.az" təhsil saytı və "MediaTürk TV" internet televiziyası daxildir. Bakı şəhəri, Səbail rayonu, İçərişəhər, Maqomayev 3 döngəsi, 1-ci Qəsr (indiki Şəhid Fərid Əliyev) döngəsi 78-də yerləşir. Poçt indeksi AZ 1001-dir. "Modern.az" İnformasiya Agentliyi xəbər portalı 2009-cu il sentyabrın 1-də fəaliyyətə başlayıb. Xəbər portalı Azərbaycanda, regionda və dünyada baş verən hadisələr barədə məlumatlar verir, reportaj, araşdırma, müsahibə və digər janrlarda materiallar təqdim edir. Baş redaktoru Anar Rüstəmovdur. AzEDU.az MMC 2018-ci il martın 1-dən fəaliyyət göstərir. "AzEdu.az" təhsil portalı təhsil sahəsində ölkədə və dünyada baş verən ən vacib hesab etdiyi hadisələri Azərbaycan dilində çatdırır.

Əl-ələ tutmaq — bir çox mədəniyyətlərdə iki insan arasında mövcud olan məhəbbət ifadəsinin məşhur formasıdır. Əl-ələ tutmaq çox vaxt romantik cütlüklər arasında fiziki yaxınlığın ilk ictimai nümayişidir. Tərəfdaşlar arasında qarşılıqlı əlaqə sevginin ifadələrindən biridir. Əl-ələ tutmağın mənası və qəbulu ictimai yerlərdən və mədəniyyətdən asılı olaraq dəyişə bilər. Əl-ələ tutmaq salamlaşma ritualından, əl sıxmaqdan fərqləndirilir. 1960-cı illərə qədər Qərb mədəniyyətində ictimaiyyətdə əl-ələ tutmaq böyük ölçüdə qəbul edilmirdi, lakin sonrakı onilliklərdə bu tendensiya dəyişmişdir. 2002-ci ildə 20 ölkədən 6600 qadın və kişinin ictimai yerlərdə sekslə bağlı fikirlərini tədqiq edən Cora Romance Reporta görə, respondentlərin 78 faizi ictimai yerlərdə öpüşün və əl-ələ tutmağın geniş şəkildə qəbul edildiyini bildirmişdirlər. Yaşlılar arasında belə, əl-ələ tutmaq qəbuledilən sevgi əlaməti hesab olunur. "Lenz" jurnalının sifarişi ilə keçirilən sorğuya əsasən, sorğuda iştirak edən yaşlıların 65 faizi ictimai yerlərdə əl-ələ tutmağı məhəbbət ifadəsinin icazəli forması hesab etmişdirlər. Ərəb ölkələrində, Şimali Afrikada, Asiyanın bəzi regionlarında, bəzi Aralıq dənizi və Cənubi Avropa mədəniyyətlərində (xüsusilə Siciliyada) ənənəvi olaraq kişilər də dostluq və hörmət əlaməti olaraq əl-ələ tuturlar.

Əl-ələ tutmaq — bir çox mədəniyyətlərdə iki insan arasında mövcud olan məhəbbət ifadəsinin məşhur formasıdır. Əl-ələ tutmaq çox vaxt romantik cütlüklər arasında fiziki yaxınlığın ilk ictimai nümayişidir. Tərəfdaşlar arasında qarşılıqlı əlaqə sevginin ifadələrindən biridir. Əl-ələ tutmağın mənası və qəbulu ictimai yerlərdən və mədəniyyətdən asılı olaraq dəyişə bilər. Əl-ələ tutmaq salamlaşma ritualından, əl sıxmaqdan fərqləndirilir. == Mədəni aspektlər == 1960-cı illərə qədər Qərb mədəniyyətində ictimaiyyətdə əl-ələ tutmaq böyük ölçüdə qəbul edilmirdi, lakin sonrakı onilliklərdə bu tendensiya dəyişmişdir. 2002-ci ildə 20 ölkədən 6600 qadın və kişinin ictimai yerlərdə sekslə bağlı fikirlərini tədqiq edən Cora Romance Reporta görə, respondentlərin 78 faizi ictimai yerlərdə öpüşün və əl-ələ tutmağın geniş şəkildə qəbul edildiyini bildirmişdirlər. Yaşlılar arasında belə, əl-ələ tutmaq qəbuledilən sevgi əlaməti hesab olunur. "Lenz" jurnalının sifarişi ilə keçirilən sorğuya əsasən, sorğuda iştirak edən yaşlıların 65 faizi ictimai yerlərdə əl-ələ tutmağı məhəbbət ifadəsinin icazəli forması hesab etmişdirlər. Ərəb ölkələrində, Şimali Afrikada, Asiyanın bəzi regionlarında, bəzi Aralıq dənizi və Cənubi Avropa mədəniyyətlərində (xüsusilə Siciliyada) ənənəvi olaraq kişilər də dostluq və hörmət əlaməti olaraq əl-ələ tuturlar.

Həssan ibn Sabit (554, Mədinə – 674, Mədinə, ərəb. حسان بن ثابت‎ Ḥəssan b. S̱abit) — Ərəb şairi, Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biridir. Ona “Rəsulullahın şairi” ləqəbi verilmişdir. == Bioqrafiya == Tam adı Həssan ibn Sabit ibn əl-Münzir ibn əl-Xəzrəci əl-Ənsari (حسان بن ثابت بن المنذر الخزرجي الأنصاري)dir. Mədinədə doğulmuş, Xəzrəc qəbiləsindən olmuşdur. Təxminən 60 yaşında İslamı qəbul etmişdir. İslamı qəbul etdikdən sonra Məhəmməd peyğəmbərdən ayrılmamışdır. O, şairlik istedadına malik olub, Məhəmmədin və müsəlmanların şərəfinə şeirlər yazmışdır. Səhhəti pis olduğu üçün döyüşlərdə iştirak etməsə də, şeirləri ilə müsəlman döyüşçülərin ruhunu yüksəldir.

Xəzər dənizi (az-əbcəd. خزر دنیزی‎; qaz. Каспий теңізі; rus. Каспийское море; türkm. Hazar deňzi; fars. دریای خزر‎) — Yer kürəsində ən böyük axmaz göl. Avropa və Asiyanın kəsişməsində yerləşir. Dibində okean tipli yer qatı yerləşdiyinə və dəniz ölçülərinə malik olduğuna görə dəniz adlanır. Suyun səviyyəsi dəyişkəndir, hazırda o okean səviyyəsindən təqribən – 28 metr aşağıdır. Xəzər dənizi dünyanın okeana çıxışı olmayan ən böyük su hövzəsidir və dünya göl sularının 44%-ni təşkil edir.

Hessen (alm. Hessen‎) — Almaniyanın vilayətidir. Vilayətin paytaxtı Visbadendır. Sahəsi 21.114,94 km², əhalisi 6.070.425 nəfər, bir nəfərə düşən sahəsi isə 287 km²-dir.

Kensen (fr. Quinssaines) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Qərbi Molyuson kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlyuson. INSEE kodu — 03212. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1245 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 759 nəfər (15-64 yaş arasında) arasında 560 nəfər iqtisadi fəal, 199 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73.8%, 1999-cu ildə 70.6%). Fəal 560 nəfərdən 528 nəfər (280 kişi və 248 qadın) işləyir, 32 nəfər işsizdir (17 kişi və 15 qadın). 199 hərəkətsiz 38 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 113 nəfər pensiyaçı, 48 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Essen (alm. Essen‎ [ˈɛsən]) — Almaniyanın qərbinə, Şimali Reyn-Vestfaliya federal torpağında torpaq tabeli şəhər. Əhalisi 579,8 min nəfər (2009); 2000-ci ildə 599,5 min. Ölkənin ən böyük 6-cı şəhəridir. XX əsrlərdə Almaniyanın ən önəmli dəmir və daş kömür mərkəzi idi.

Bessen (fr. Bessins) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38041. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 127 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 650 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 37 km qərbdə yerləşir.

Hanz Kelsen — Yəhudi mənşəli Avstriya-ABŞ hüquq filosofu

Hessen-Darmştadt landqrafı (alm. Landgrafschaft Hessen-Darmstadt‎) — 1567-1806-cı illərdə mövcud olan Müqəddəs Roma İmperiyası daxilindəki Alman knyazlığı. Paytaxt Darmştadt şəhəri idi. == Tarixi == 1567-ci ildə Hessen landqrafının hökmdarı I Fillpin oğulları arasında vəfatından sonra irsi bölünməsi nəticəsində meydana gəldi. Hesse-Darmstadt onlardan ən kiçiyinə getdi - I. Georgi, 1583-cü ildə qardaşı Hessen-Reinfels II Filippinin ölümündən sonra mülklərinin əhəmiyyətli bir hissəsi də I Qeorqa keçdi. Oğlu V Lüdviq də əmisi Hessen-Marburq Landgrave IV Lüdviqin torpaqlarının bir hissəsini miras aldı. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Qessen. Гессен // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Hessen (alm. Hessen‎) — Almaniyanın vilayətidir. Vilayətin paytaxtı Visbadendır. Sahəsi 21.114,94 km², əhalisi 6.070.425 nəfər, bir nəfərə düşən sahəsi isə 287 km²-dir.

Kressen-Roşfor (fr. Cressin-Rochefort) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Belle kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01133. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 374 nəfər təşkil edirdi.

Hessen-Darmştadt landqrafı (alm. Landgrafschaft Hessen-Darmstadt‎) — 1567-1806-cı illərdə mövcud olan Müqəddəs Roma İmperiyası daxilindəki Alman knyazlığı. Paytaxt Darmştadt şəhəri idi. 1567-ci ildə Hessen landqrafının hökmdarı I Fillpin oğulları arasında vəfatından sonra irsi bölünməsi nəticəsində meydana gəldi. Hesse-Darmstadt onlardan ən kiçiyinə getdi - I. Georgi, 1583-cü ildə qardaşı Hessen-Reinfels II Filippinin ölümündən sonra mülklərinin əhəmiyyətli bir hissəsi də I Qeorqa keçdi. Oğlu V Lüdviq də əmisi Hessen-Marburq Landgrave IV Lüdviqin torpaqlarının bir hissəsini miras aldı. Qessen. Гессен // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Rene Samuel Kassen (5 oktyabr 1887[…], Bayonna[d] – 20 fevral 1976[…], XIII arondisman (Paris)) — İnsan Hüquqları Haqqında Ümumi Bəyannamənin müəllifi olan və Nobel Sülh mükafatı laureatı olması ilə tanınan fransız hüquqşünas. Fransalı yəhudi tacirinin oğlu, Basklar ölkəsinin Bayonna şəhərində anadan olub,Birinci Dünya müharibəsində əsgər kimi xidmət edib. Qazilər üçün solçu, pasifist təşkilat "Birlik Federasiyasını" qurdu. İkinci Dünya müharibəsi əsnasında Londondakı Azad Fransa hökumətində xidmət etdi və 1944–1959-cu illər arasında Dövlət Şurasının üzvü idi. 1946-cı ildə BMT-nin İnsan Haqları Komissiyasına göndərilən Ümumdünya Bəyannaməsinin ilk tam layihəsindən məsul idi. Bu uğurlu işinin nəticəsində 1968-ci ildə Nobel Sülh mükafatını qazanacaqdı. Elə həmin il BMT Baş Məclisinin İnsan Hüquqları mükafatlarından birinə layiq görülmüşdür. 1924–1938-ci illərdə Millətlər İttifaqında fransız nümayəndəsi olaraq, Kassen, tərksilahlanma və beynəlxalq münaqişələrin həllinə kömək etmək üçün inkişaf edən qurumlarda irəliləməyə çağırdı. İkinci Dünya müharibəsindən sonra Kassen Birləşmiş Millətlər Təşkilatına Ümumdünya İnsan hüquqları Bəyannaməsinin hazırlanmasına köməklik göstərməsi üçün təyin edildi . Kanadalı alim və hüquq professoru Con Piters Hamfri tərəfindən hazırlanmış hüquqlar siyahısından istifadə edən Kassen, sənədin strukturunu yaradan, giriş və prinsipləri özündə cəmləşdirən mətnin ilk tam layihəsini hazırladı.

Tuymazı — Rusiya Federasiyası Başqırdıstan Respublikasında şəhər.

Ayaq barmağı — hərəkət sisteminin əsas hərəkət aparatı. Ayaqlardakı barmaqlar dabanla birlikdə ayağı hərəkətə gətirir və insanın ağırlıq mərkəzi dəyişən zaman tarazlığı saxlamağa kömək edir. == Maraqlı faktlar == Masanın arxasında oturub sağ ayağınızı yerdən qaldırın və saat istiqamətində ayağınızı dairəvi olaraq hərəkətə gətirin. İndi isə bunu edə-edə sağ əlinizi havada "6" rəqəmini yazırmış kimi edin. Sizin ayağınızın istiqaməti avtomatik olaraq dəyişəcək və bunu düzəldə bilməyəcəksiniz.

Şəhadət barmağı-ikinci barmaqdır, baş barmaqla orta barmaq arasında yerləşir. Bu barmaqdan daha çox işarə məqsədilə istifadə olunur. Jestlərlə danışanda çox istifadə olunur. Məsələn, kimisə işarə etdikdə, diqqəti nəyəsə çəkmək istədikdə bu barmaqdan geniş istifadə olunur. Bununla yanaşı, bütün barmaqlar kimi, şəhadət barmağının da tiblə əlaqəsi vardır. Bu barmaq böyrək və sidik kisəsi ilə əlaqəlidir. Fiziki simptonlaraşağıdakılardır: qarın sancısı, dəri problemləri, baş ağrısı, əsəbilik.

Toxmaq barmağı və ya beysbol barmağı kimi də tanınır — barmağın ən kənar birləşməsindəki vətər zədəsi. Bu, barmağın ucunu basmadan uzada bilməməsi ilə nəticələnir. Ağrı və göyərmə adətən barmağın ən kənar vətərinin arxasında baş verir. Toxmaq barmağı adətən barmaq ucunun həddindən artıq əyilməsi nəticəsində yaranır. Tipik olaraq, bu, bir top uzadılmış barmağa dəydikdə və onu sıxışdırdıqda baş verir. Bu, ya vətərin parçalanması, ya da avulsiya sınığı ilə nəticələnir. Diaqnoz ümumiyyətlə simptomlara əsaslanır və rentgen şüaları ilə təsdiqlənir. Müalicə adətən barmağın ucunu 8 həftə ərzində daimi olaraq düz saxlayan şin istifadəsini nəzərdə tutur. Orta oynaq hərəkət edə bilər. Bu, zədədən sonra 1 həftə ərzində başlamalıdır.

Veber – Beynəlxalq vahidlər sistemində maqnit seli vahidi. Veber alman fiziki Vilhelm Eduard Veberin adı ilə adlandırılmış və ya ilə işarə olunur. Elə maqnit seli 1 Veber adlanır ki, həmin sel sıfradək azaldıqda, müqaviməti 1 olan konturda onun yaratdığı qısa müddətli cərəyan zamanı bu konturdan keçən elektrik yükü 1 kulon olsun. İnduksiyası 1 tesla olan bircinsli maqnit sahəsinə perpendikulyar qoyulmuş 1 müstəvi səthindən keçən maqnit seli də 1 Veberdir.

Xeder (idiş חדר‎ xeder — ibtidai yəhudi məktəbi; ivr. ‏חֶדֶר‏‎ — otaq) — yəhudi dini ibtidai məktəbi. Xeder adı ilk dəfə XIII əsrdə işlədilmişdir. Sonradan bu növ məktəblər Aşkenazi yəhudiləri arasında geniş yayılmışdır. XVII əsrin birinci yarısında Belarusiya və Polşada xederin fəaliyyəti N.Hanoverin "İven Metzula" ("Dərin alt") kitabında təsvir edilmişdir. O, illərdə qurulan sistem Rusiya imperiyası daxilində və Avstriya-Macarıstanın bəzi bölgələrində Birinci Dünya müharibəsinə qədər qorunub saxlanılmışdır. Talmud-tora məktəblərində olduğu kimi, xederdədə yalnız oğlanlar təhsil alırdı. Bununla belə, əgər talmud-tora valideynləri təhsil haqqını ödəyə bilmədiyi üçün kasıb uşaqlara dəstək olmaq üçün yaradılmışdısa, xederdə təhsil pullu idi. Burada müəllim (melamed) keçdiyi dərs müqabilində valideynlərindən ödəniş alırdı (belə bir haqqı almaq üçün, alaha nüfuzlu şəxslərinin qanuni tövsiyələri tələb olunurdu, çünki iman qanunlarının öyrədilməsi mitsva şəklində, yəni pulsuz həyata keçirilməli olduğuna inanılırdı). Təhsil adətən müəllimlərin evinin otaqlarından birində aparılırdı.

Xeybər (ər:محافظة خيبر) Ərəbistanda, Mədinə şəhərinin yaxınlığında kiçik bir şəhərdir. Habelə Mədinə ilə levant yolunda keçmişdə yeddi qala və təsərrüfatı olan bir sahədir. Bu sahə 7-ci hicrət ilində islam peyğəmbərinin əmri ilə Əli ibn Əbu Talib tərəfindən fəth edilmişdir. Onun cəmisinə Xəyabir deyirlər. Həsni Naim(حصن ناعم) Həsni Təmus(حصن تموص) Həsnül Səlam(حصن السلالم) Həsnül Şəqq(حصن الشق) Həsnül Nətah(حصن النطاه) Həsnül Vətih(حصن الوطیح) Həsnül Kətibə(حصن الکتیبه) Adları keçən qalalar üstdən aşağıya bir-bir Əli əli-ilə Xeybər döyüşü əsnasında fəth edilmişlər. Bu qalaların sakinləri islam peyğəmbərinin fəthindən sonra ondan istədilər ki oranın bir bölməsinin idarəsini özlərinə qaytarsın və onlarda cizyə verməyi başlasınlar.bu anlaşma oranın sakinlərinin fəhşaya və müsəlmanlara əziyyət edənədək yeində idi və bu olaylardan sonra ömər oranı yəhudilərin əlindən alıb müsəlmanlar arasında paylamışdı. Xeybərin Fədək adlı sahəsi Hz.Fatiməyə peyğəmbər tərəfindən bağışlanmışdir. bunun üçün: baxa bilərsiniz. Yaqut Höməvi,Möcəmül Bolda,9-ci cild,1990.(الحموی، یاقوت، ابوعبدالله ، (مُعجَم اَلبُلدان) ، دار الکتب العلمیة، بیروت، لبنان) Uyunül Əxbar,Əldinuri.(الدینوری ، أبی محمد، عبدالله، بن مسلم، بن قتیبه.

Gökhan Kəsər (9 sentyabr 1987, İzmir) — Türk müğənni və aktyor. == Bioqrafiyası == Gökhan Kəsər 9 sentyabr 1987-ci ildə İzmirdə anadan olub. Ailəsi Rizənin Pazar mahalından İzmirdə məskunlaşıb. Mənşəyi Rizənin Çamlıhemşin mahalının Kale kəndinə gedib çıxır.4 yaşında hobbi olaraq başladığı modellik karyerasına çox şey qatdı. O, ilk dəfə çox gənc yaşlarında "Miss & Mr Model 2004" yarışmasında qalib seçilərək "Egey Kralı" adını qazanıb. Daha sonra "Best Model of Turkey 2005" yarışmasında Türkiyə ikincisi seçilərək "Manhunt Turkey" adını qazanaraq Türkiyəni xaricdə təmsil etmək hüququ qazanıb. Nəhayət, 2006-cı ildə Çində keçirilən və 64 ölkədən ən yaxşı modellərin yarışdığı və dünyanın ən yaraşıqlı və xarizmatik kişisinin seçildiyi Manhunt International yarışmasında dünyanın dördüncü və ən fotogen kişisi seçildi. və "Manhunt International 2006 "Manhunt International Mr. Photogenic" titullarına layiq görülmüşdür. ölkəmizə gətirilmişdir.

Tuman — alt geyimi. Həmçinin bu mənalara gələ bilər: Tuman (Özbəkistan) — Özbəkistanda inzibati ərazi vahidi.

Tumar — türk, altay və orta asiya türk birlikləri xalq mədəniyyətində və xalq inancında tilsim. Tomar olaraq da deyilər. Bəzi xəstəlikləri, pislikləri və nəzəri uzaqlaşdırmaq üçün boya asılan və ya üstdə daşınan yazılı kağız. Ümumiyyətlə ola biləcək bir xəstəlikdən qorunmaq məqsədilə və ya müalicə üçün daşınar. Əksəriyyətlə üçbucaq formasındadır. Dəri, meşin, gümüş və qızıl örtüklər içinə qoyularaq boyuna asılır ya da qola ilişər. Dörd bucaqlı olan və xamaylı (xamayıl) adıyla bilinən növü bütün İslam dünyasında məşhur şəkildə istifadə edilir. Muskalara surə, ayə, hədis və ya bir dua yaxud da Allahın adları yazılar. Bundan başqa mələklərin, peyğəmbərlərin, hətta əfsanəvi şəxslərin adları və aydın olmaz sehrli sözlər, işarələr, ulduz işarələri, rəqəmlər, insan və heyvan şəkilləri ilə qəribə hərf şəkilləri belə yazılıb çəkilmişdir. İslam inancı isə köməyin yalnız Allahdan dilənməsi vurğulamışdır və tilsimlere çox da çox icazə verilməmişdir.

Turma - (latın dilində: turma) - Roma ordusunda 30-32 nəfərdən ibarət atlı dəstəsi, Ala (Roma ordusu)nun onda bir hissəsi. Roma respublikası dövründə süvarilər romalılardan və ya onların müttəfiqlərindən təşkil olunurdu, legionun tərkibinə daxil idi. Hər bir legionda atlıların sayı 300 nəfər idi və onların hər biri 30 nəfərdən ibarət 10 turmaya, hər turma isə 3 dekuriyaya (onluğa) bölünürdü. Roma imperatoru Oktavian Avqustun hakimiyyəti dövründə süvarilər köməkçi qoşun hissələrinə daxil idi. Roma qoşunlarında süvari hissələrin əsasını atlılardan və piyadalardan ibarət cohors equitatа adlanan hissələr, həmçinin cohors equitata quingenaria adlanan və 480 nəfər piyadadan, 4 turmadan ibarət hissələr və həmçinin cohors equitata milliaria adlanan, 88 nəfər piyadadan və 8 turmadan ibarət hissələr təşkil edirdi. Sonralar dəvələrdən ibarət turmalar (dromedarii) təşkil olunmuşdur. İlk dəfə olaraq imperator Trayan atların yerinə dəvələrindən istifadə olunan və Ala I Ulpia dromedariorum Palmyrenorum adlanan belə hərbi hissələri təşkil etmişdir. Imperiya dövründə türmaya dekurion komandanlıq edirdi və ona iki köməkçisi, həmçinin sesquiplicarius (ənənəvi əməkhaqqından 1,5 dəfə çox əməkhaqqı alan əsgər), duplicarius (ikiqat ödənişlə), bayraqdar köməklik göstərirdilər. Prinsipat dövründə hər bir legionun tərkibinə dörd turma daxil idi. Piyadalara nisbətən süvarilərin statusu daha aşağı idi və onlar düşərgədən kənarda yerləşdirilirdi.

Tutak (türk. Tutak) — Türkiyənin Şərqi Anadolu regionunda yerləşən Ağrı ilində bir ilçə. Yüksək dağlarla əhatə olunmuş və Murad çayı ilə suvarılan kiçik bir düzənlikdə, Ağrı şəhərindən Patnos ilçəsinə gedən yolda yerləşir. 1562 km² ərazini əhatə edir və hündürlüyü 1535 metrdir. Əhalisi 2010-cu il siyahıyaalmasına əsasən 34 812 nəfərdir, onlardan 7170 nəfəri Tutak şəhərində, əksəriyyəti isə ətraf kəndlərdə yaşayır. Bələdiyyə başçısı Fırat Öztürkdür (BDP). Tutak ilçəsində Azərbaycan türklərinin subetnik qrup olan qarapapaqlar və kürdlər iç-içə yaşayır. İlçə mərkəzində qarapapaq türkləri çoxluqda olsa da, kəndlərdə kürdlər üstünlük təşkil edir. Tutak, bu kasıb kənd bölgəsinə məktəblər, xəstəxana və digər əsas imkanlar verən kiçik bir şəhərdir. İlçənin əsas gəlir mənbəyi dağ kənarındakı mal-qaradır.

Barmaqbinə — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Dalqılınclı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 25 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Tarixi == Barmaqbinə kəndi Dikyurd dağının ətəyindədir. Keçmışdə binə yeri olan bu əraziyə XIX əsrdə qonşu Dalqılınclı kəndindən bir qrup ailə köçüb məskunlaşmışdı. Oykonim barmaq və binə komponentlərindən düzəlib. Türkdilli arealda barmaq/barmak/barmax/bormax "zirvə", "ŞiŞ uclu zirvə" mənası daşıyır, binə komponenti isə toponimiyada "müvəqqəti yaşayış məskəni", "koc" mənalarında işlənməkdədir. Oykonim "zirvədə yaşayış məskəni" mənasını ifadə edir.

Franyo Tucman (14 may 1922[…], Veliko-Trqovişçe[d], Zaqreb diyarı[d], Serblər, xorvatlar və slovenlər krallığı[d] – 10 dekabr 1999, Zaqreb) — Xorvatiyanın 1-ci prezidenti. Müstəqil Xorvatiyanın marşalı, xorvat millətçisi, antiyuqoslavist, Xorvat Demokratik İttifaqının banisi və sədri kimim tanınan Tucman, yuqoslav dövründə kommunist, hərbi və elm xadimi idi.

III Tutmos (e.ə. 1481 – təq. e.ə. 1425) — Misir XVIII sülalə fironu. III Tutmos bir sıra uğurlu müharibələr apararaq II Ramzes və III Amenofis kimi Misiri güc sahibinə çevirə bilmişdir. XVIII sülalə dövründə vərəsəlik ana xətti ilə təyin olunduğu üçün III Tutmos taxta iddiaçı ola bilməzdi. Qanuni hakimiyyət Hatşepsut ondan isə I Tutmosun qızına və göründüyü kimi II Tutmosun bacısına (arvadına) keçmiş olur. Lakin, birbaşa xələflik hüququ olmasa da III Tutmos tanrı Amonun şərəfinə təşkil olunmuş mərasimdə Amonun iradəsi ilə onun kahini olduğu üçün firon elan edilir.

II Tutmos (təq. e.ə. 1510 – təq. e.ə. 1479) — Misir fironu.

I Tutmos (e. ə. XVI əsr – təq. e.ə. 1493) — == Həyatı == I Tutmosun hakimiyyəti işğalçılıq müharibələrinin genişlənməsi ilə səciyyələnir. I Amenxotepin bacısına evlənən I Tutmos bu nikaha əsasən hakimyyətə sahib olmuşdu. I Tutmos cənubda Misirin siyasi mövqeyini möhkəmləndirmək məqsədilə yürüş təşkil etmiş və burada baş vermiş üsyanı yatırmışdı. I Tutmosun Şərqi Aralıq dənizi ölkələrinə yürüşü də uğurlu olmuşdu. O, Fərat çayına qədər gəlib çatmış, Mitanni qoşununu darmadağın etmişdi. Qələbə zamanı qənimət kimi ələ keçirdiyi hərbi əsirlərin sayı məlum deyildi.

Mümtaz — Kişi adı, təxəllüs. "Mümtaz" sözü Ərəbcədən tərcümədə (ərəb. ممتاز) "seçilmiş", "digərlərindən fərqlənən" mənasını verir. Mümtaz (aktrisa) — Mümtaz Mahal — Salman Mümtaz — Azərbaycanlı şair, ədəbiyyatşünas, mətnşünas və biblioqraf.

Gissen (alm. Gießen‎) Almaniyanın Hessen vilayətindəki universitet şəhəridir. Əhalisi 76.000 nəfərdir, bunun 24.000 nəfərini universitet tələbələri təşkil edir.

Heksen – alkenlərə aid olan C6H12 tərkibli üzvi birləşmələrin ümumi adıdır. == Quruluşu == Heksenlərə karbohidrogenlərin 17 izomeri, o cümlədən, sis- və trans izomerlər aiddir. heksen-1 CH2=CH-CH2-CH2-CH2-CH3 sis-heksen-2 CH3-CH=CH-CH2-CH2-CH3 trans-heksen-2 CH3-CH=CH-CH2-CH2-CH3 sis-heksen-3 CH3-CH2-CH=CH-CH2-CH3 trans-heksen-3 CH3-CH2-CH=CH-CH2-CH3 2-metilpenten-1 CH2=C(CH3)-CH2-CH2-CH3 3-metilpenten-1 CH2=CH-CH(CH3)-CH2-CH3 4-metilpenten-1 CH2=CH-CH2-CH(CH3)-CH3 2-metilpenten-2 CH3-C(CH3)=CH-CH2-CH3 sis-3-metilpenten-2 CH3-CH=C(CH3)-CH2-CH3 trans-3-metilpenten-2 CH3-CH=C(CH3)-CH2-CH3 sis-4-metilpenten-2 CH3-CH=CH-CH(CH3)-CH3 trans-4-metilpenten-2 CH3-CH=CH-CH(CH3)-CH3 2-etilbuten-1 CH2=C(C2H5)-CH2-CH3 2,3-dimetilbuten-1 CH2=C(CH3)-CH(CH3)-CH3 3,3-dimetilbuten-1 CH2=CH-C(CH3)2-CH3 2,3-dimetilbuten-2 CH3-C(CH3)=C(CH3)-CH3 == Fiziki-kimyəvi xassələri == Normal şəraitdə heksenlər rəngsiz mayedirlər, suda həll olmurlar, üzvi həlledicilərdə isə yaxşı həll olurlar. Heksenlər alkenlərin bütün kimyəvi xassələrini daşıyırlar. == Alınması və tətbiqi == Heksen-1-i α-olefinlərlə qarışıq halda etilenin oliqomerləşməsindən, parafinlərin termiki krekinqindən, izoheksenləri isə propilenin dimerləşməsindən alırlar. Heksenlər motor yanacaqlarının yüksək oktanlı komponentlərinin tərkibinə daxildirlər. Izoprenin, yuxarı yağ spirtlərinin və s. alınması üçün istifadə olunurlar. == Mənbə == Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И.Л. и др. — М.: Советская энциклопедия, 1988.

Kepəşen — Zəngəzur mahalının Qafan rayonunda kənd. == Tarixi == Kepəşen - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Qafan rayonu ərazisində kənd. Rayon mərkəzindən 38 km şimal-şərqdə, Kığı çayının yuxarı axarında, Gərd çayı ilə Kığı çayının qovuşduğu yerdə yerləşir. 1930-cu ildə kolxoz quruluşu yaradılanda Pəhyan təsərrüfatma daxil edilmişdir. 1950-ci illərdə kolxozlar ləğv ediləndən sonra Kığı heyvandarlıq sovxozuna tabe edilmişdir. Toponim Azərbaycan dəlində «pilləli qaya» mənasında işlənən kəp sözü ilə türk dilində «yaşayış məntəqəsi» mənası bildirən şenlik sözünün fonetik forması olan şen topoformantı əsasında əmələ gəlmişdir. Orotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. == Əhalisi == Kənddə 1897-ci ildə 68 nəfər, 1922-ci ildə 85 nəfər, 1926-cı ildə 45 nəfər, 1931-ci ildə 136 nəfər, 1959 - cu ildə 1372 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ildə noyabrın axırlarında Ermənistan dövləti tərəfindən kəndin sakinləri - azərbaycanlılar tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunmuşdur.

Keşdək və ya Keştək — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Keşdək kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 25 noyabr 2020-ci ildən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Tarixi == Keşdək Kəlbəcər rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Tərtər çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Yaşayış məntəqəsini XVIII əsrin sonlarında keçmiş Dərələyəz mahalından gəlmiş Türk ailələri salmışlar. Yerli əhali kəndin adını "keçid, keçid olan yer" kimi izah edir. Tədqiqatçılar isə oykonimi "elat düşərgəsi", "koc", "sıldırım eniş", "hündür yer", "cox da böyük olmayan dik" mənaları ilə bağlayırlar. == Əhalisi == === Tanınmışları === Nağdəli Zamanov — həkim, tibb üzrə fəlsəfə doktoru. == Yaylaqlar == Daşınbaşı yurd, Bağırxan yaylağı, Dəlihəsən yurdu, Dərəyurdu, Məsimqalası yurdu, Keçibeli yurdu, Əyriyurd, Şişqaya yurdu, Əlidaşları yurdu.

Keşkek — Qərbi Anadolu, Trakya, Şərqi Anadolu və Orta Anadoluda gündəlik və toy mərasimlərində bişirilən yeməkdir. == Tərkibi == Əsasən keşkek yarma, buğda və ətdən hazırlanır. == UNESCO == 2011-ci ildə İndoneziyanın Balı bölgəsində keçirilən 6-cı UNESCO-nun iclasında keşkek Türkiyənin Maddi və mənəvi irsinə daxil edilmişdir. Bundan başqa Merzifon bələdiyyəsi Türk patent və makrası olaraq ona coğrafi məkan adınında əlavə edilməsini irəli sürdü. Beləliklə, 2015-ci ildə artıq keşkek deyil "Merzifon keşkek" i kimi ədəbiyyata daxil edildi. == Yayıldığı ərazilər == Keşkek yeməyi xüsusilə Amasya, Sivas, Manisa, Çanaqqala, Ədirnə, Keşan, Balıkəsir, Kandıra, Sinop, Tokat, Muş, Samsun, Ordu, Çankırı, Dənizli, İzmir, Uşak, Aydın, Muğla, Afyonqarahisar, Çorum, Yozğad, Karabük, Ağrı ve Antalya kimi şəhərlərdə bişirilir və yeyilir. Anadoluda xüsusən toylarda yemək bişirilir. == Bişirilmə qaydası == Toydan bir gün əvvəl buğda isladılır, toy günü qazanda qayandılaraq bişirilir. Qaynadılan buğda və ətlər qazanın içində əzilir ki, tamamilə həll olsun və bir-birinə qarışaraq bişsin. Aşbazlar onun tam həll olunaraq bişməsinə xüsusi nəzarət edirlər.

Keşdək və ya Keştək — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Keşdək kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 25 noyabr 2020-ci ildən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Tarixi == Keşdək Kəlbəcər rayonunun eyniadlı inzibati ərazi vahidində kənd. Tərtər çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Yaşayış məntəqəsini XVIII əsrin sonlarında keçmiş Dərələyəz mahalından gəlmiş Türk ailələri salmışlar. Yerli əhali kəndin adını "keçid, keçid olan yer" kimi izah edir. Tədqiqatçılar isə oykonimi "elat düşərgəsi", "koc", "sıldırım eniş", "hündür yer", "cox da böyük olmayan dik" mənaları ilə bağlayırlar. == Əhalisi == === Tanınmışları === Nağdəli Zamanov — həkim, tibb üzrə fəlsəfə doktoru. == Yaylaqlar == Daşınbaşı yurd, Bağırxan yaylağı, Dəlihəsən yurdu, Dərəyurdu, Məsimqalası yurdu, Keçibeli yurdu, Əyriyurd, Şişqaya yurdu, Əlidaşları yurdu.