1. Allahdan qorunmasını, hifz olunmasını arzulamaq. 2. Allahdan kimisə cəzalandırmağı arzulamaq, qarğış eləmək
işləməyən, zəhmətə qatlaşmayan, məqsədinə əziyyətsiz çatmaq istəyən adam haqqında işlədilən ifadə.
bax: bəxti gətirmək.
dan. ərköyün, özünü işə-gücə verməyən, camaata qaynayıb-qarışmayan, şıltaqlıq edən adam haqqında kinayə ilə işlədilən ifadə
müntəzəm, həmişə, hər gün.
həddən artıq özündənrazı olmaq, yuxarıdan aşağıya baxmaq, hədsiz təkəbbürlü olmaq, əsassız iddialara düşmək; ~ fironluq etmək, yolunu azmaq
heç kimi saymamaq, çəkinməmək, istədiyini etmək; ~ Allahla allahlıq etmək.
pis yoldan çəkinmək, tövbə etmək; ~ dinə-imana gəlmək, haqq yoluna qayıtmaq.
çətinlik görməmiş, bərkə-boşa düşməmiş, həyat təcrübəsi olmayan adamlar haqqında işlədilən ifadə; ~ boynu qoltuq görməyib, başı əlhəd daşına dəyməyib
bax: bəxtinə gün doğmaq.
taleyi qabaqcadan müəyyən olmaq.
çox ağıllı, müdrik adamlar haqqında işlədilən ifadə.
qəzəblənmək, hədələmək, asıb-kəsmək.
işi yarımçıq, dağınıq vəziyyətdə dayandırmaq.
çirkin, zəhmli, qorxunc adam haqqında işlədilən ifadə.
bax: altdan-üstdən danışmaq.
davaya, səfərə və s.-yə hazırlaşarkən döyüş paltarı geyinmək və silahlanmaq (əsasən, nağıllarda işlədilən ifadə)
lazım olan sözü deməmək, həqiqətdən yayınmaq, artıq-əskik danışmaq; ~ nala-mıxa vurmaq.
var-dövləti, pulu, ehtiyatı çox olmaq.
1. Günahını etiraf etməmək məqsədilə yalandan bəhanələr gətirmək, məsuliyyətdən qaçmağa çalışmaq. 2
1. Bir işin məsuliyyətini öz üzərinə götürməmək, məsuliyyətdən qaçmaq. 2. Öhdəsinə götürdüyü işdən imtina etmək; ~ vədinə xilaf çıxmaq
çox axtarmaq, ələk-vələk eləmək, töküb-töküşdürmək, dağıtmaq; ~ altını üstünə çevirmək, başdan girib ayaqdan çıxmaq, aləmi bir-birinə vurmaq
ziyanını görmək, peşman olmaq.
cidd-cəhdlə axtarmaq, səylə ələk-vələk etmək, dağıdıb-tökmək; ~ altından vurub üstündən çıxmaq, başdan girib ayaqdan çıxmaq, aləmi bir-birinə vurmaq
müştərisi azalmaq, pul qazana bilməmək, sərf etdiyi, qoyduğu pulun xeyrini, bəhrəsini görməmək; ~ bazarı bağlanmaq, mayası batmaq
bağışlamaq, güzəşt etmək, mərhəmət göstərmək; ~ basdığını kəsməmək, qaçanı qovmamaq.
üzülmək, yorulmaq; ~ əldən düşmək, taqətdən düşmək.
bərk yormaq, zəiflətmək; ~ əziyyət vermək, əldən salmaq, əhədini kəsmək, nəfəsini kəsmək, taqətdən salmaq, haldan salmaq, kələyini kəsmək
məlum olan şeylərdən danışmaq; ~ velosiped icad etmək.
eyni şeydən bir neçə ədəd almaq.
əsas, həlledici, leytmotiv.
müstəqil həyata alışmamış, sakit, utancaq.
hədsiz əzab-əziyyət çəkmək, ağır çətinliklərlə üzləşmək.
doğulmaq; ~ dünyaya gəlmək.
ölmək, gözüyaşlı qalmaq.
xata-bəladan xilas olmuş, böyük təhlükədən salamat çıxmış adam haqqında deyilən ifadə; ~ Allah üzünə baxıb
öldürmək, bədbəxt etmək, zülm etmək; ~ divan tutmaq.
zülm etmək; bərk cəzalandırmaq; ~ divan tutmaq.
dan. hər cür yaramazlıq edən əclaf, qəddar və şərəfsiz adam haqqında işlədilən ifadə.
çox kiçik yaşlarından dərin ağıl, bilik, fəhm nümayiş etdirən uşaq haqqında işlədilən ifadə.
çox tərbiyəli, ağıllı, xeyirxah adam haqqında söylənilən ifadə, nitq etiketi.
müqəddəs varlıqların, yaxud ən istəkli bir şəxsin adını çəkməklə dediyinin həqiqiliyinə inandırmaq.
müqəddəslərin, möhtərəm şəxslərin adını çəkməklə kimdənsə nəyisə təvəqqe, xahiş etmək.
arıqlıqdan (anqut kimi) boğazı uzanmaq; ~ anqutu çıxmaq.
bax: anquta dönmək.
utanmaq; ~ xəcalət çəkmək, özünə sığışdırmamaq.
barışdırmaq, yaxınlaşdırmaq, vasitəçilik etmək, mehribanlıq yaratmaq; ~ ara sazlamaq.
qarışıqlıq düşmüş, xaos yaranmış vəziyyət, situasiya haqqında; ~ kimin əlinin kimin cibində olduğu bilinməmək
xaos, qarışıqlıq yaratmaq; ~ ara vurmaq, ara qatmaq, araya girmək, nifaq salmaq, çaxnaşma salmaq, ləc salmaq, ocağa odun atmaq, odun üstünə yağ tökmək
qarışıqlıq düşmək; ~ kimin əlinin kimin cibində olduğu bilinməmək, bir-birinə dəymək (qarışmaq), qiyamət qopmaq