METAL
[lat. metallum, əsli yun. metallon-mədən] металл, метал; qara metallar чӀулав металар (ракь, чугун, гьулдан ва мсб.); əlvan metallar рангунин металар (цур, никель, къизил ва мсб.); // метал(л)дин, металдикай авур.
Metal
Metal (lat. metallum, " şaxta " deməkdir) — temperaturun artması ilə azalan elektrik keçiriciliyinə, istilik keçiriciliyinə, deformasiya oluna bilmə və metalik parıltı kimi xassələri özündə əks etdirən təmiz materiallara deyilir.
== Metalların ümumi xarakteristikası ==
Məlum olan 118 kimyəvi elementin 90-dan çoxu metaldır. Metalsız yer kürəsini təsəvvür etmək mümkün deyil. Belə ki, Yer kürəsinin nüvəsi, əsasən, dəmir və nikeldən, mantiyası alüminiumun birləşmələrindən, litosferi (Yer qabığı) isə bir çox metal birləşmələrindən ibarətdir. Beləliklə, metallar dövri sistemdə, əsasən, berilliumdan Be astatadək At çəkilmiş dioqnalın sol aşağı hissəsində yerləşir (dövri sistemdə I–III qrupun əsas yarımqruplarının (hidrogen və bordan başqa) və I–VIII qrupun əlavə yarımqrup elementlərinin hamısı, lantanoid və aktinoidlər də daxil olmaqla metallardır).
== Metalların fiziki xassələri ==
Metalların əsas ümumi fiziki xassələri aşağıdakılardır:
metal parıltısı;
yüksək istilik və elektrik keçiriciliyi;
plastiklik.
=== Metalların plastikliyi ===
Onların xarici qüvvənin təsiri ilə dağılmadan öz formasını dəyişmək qabiliyyətidir.
=== Metal parıltısı ===
Metal parıltısı metalın sərbəst elektronlarının işıq şüalarını güclü əks etdirməsi ilə əlaqədardır. Civə və gümüş ən yüksək parıltıya malik metallardır.
Metal Church
Metal Church — "Sharapnel" adıyla 1981-ci ildə gitaralarda Kurdt Vanderhoof və Craig Wells, bas gitarada Duke Erickson, zərb alətlərində Kirk Arrington və vokalda Mike Murphy'dən ibarət heyət ilə quruldu.
== Qrup haqqında ==
Mike Murphy qrupdan ayrılıb "Rogues Gallery"-yə qatılınca, Craig yoldaşı David Wayne'i qrupa dəvət etdi. Sharpnel barlarda, məktəblərdə fürsət tapdıqları hər yerdə səhnəyə çıxır və ağırlıqlı metal cover'ları edirdi. 1983-cü ildə "Sharpnel" adını dəyişdirdi və Kurdt'un, San Fransiskoda qurduğu qrupun adı olan Metal Church'ü seçdi. 1984-cü ildən artıq öz mahnılarını yazmağa başlayan qrup ilk konsertini Aberdeen'dəki D&R Theater'da verdi. Daha sonra öz adlarını daşıyan "Metal Church" albomunu Ground Zero vasitəçiliyi ilə çıxartdı.
1985-ci ildə albomun yaxşı satması nəticəsində Elektra Records, Metallicadan James Hetfield və Lars Ulrich'in də təzyiqləri qrupu öz təsirinə alarkən qrup ilk dövrünə hazırlaşırdı. 1986-cı ildə qrup "The Dark" albomunu çıxardı və ən başda öz bateristleri olacaq olan Lars Ulrich və qrupu Metallica ilə turneyə çıxdı. Kurdt qrupda çalmağı kəsdi və turnelərə getməyi buraxdı. Lakin qrupun mahnılarını yazmağa davam edirdi.
Metal Musiqi
Metal (və ya Hevi-metal; ing. Heavy Metal, ağır metal) — aqressiv ritmlər və həddən artıq distorsiyalı gitaralarla xarakterizə edilən rok musiqi növüdür.
Bu növün kökləri 1964–1967-ci illərdə blüz və roku birləşdirərək yeni hard-rok növünü yaratdı. Bu musiqi növü daha çox gitara və baraban əsaslıdır. Metal öz məşhurluğunu 1980-ci illərdə daha çox növün ortaya çıxmasıyla artırdı. Ticari məqsədli olmayan bu musiqi növü, dünyada böyük bir dinləyici kütləsinə malikdir.
Ən məşhur metal qrupları Black Sabbath, Iron Maiden, Judas Priest, Manowar, Metallica, AC/DC, Eric Burdon, Led Zeppelin və Deep Purpledur.
== "Heavy metal" ifadəsinin mənşəyi ==
Ehtimallardan birinə görə Uilyam S. Borrousun 1962-ci ildə yazdığı "The Soft Machine" adlı romanının obrazlarından biri olan "Uranlı Villi, ağır metal uşaq"dan götürülüb.
"Blue Oyster Cult"un prodüseri, meneceri, bəstəkarı və şairi olan Sendy Perlman 1970-ci ildə "ağır metal" ifadəsini ilk dəfə roka daxil etdi.
Başqa versiyaya görə 1960-cı illərin axırında Led Zeppelin, Black Sabbath, The Move kimi qrupları olan Birmingem şəhəri sənayenin ürəyi sayılırdı və bəziləri "ağır metal" ifadəsinin buradan yarandığını ehtimal edir.
Metal dalğaötürən
Metal dalğaötürən — dalğaötürən, alüminiumdan hazırlanmış və içərisində gümüş və ya digər yaxşı keçirici metal ilə örtülmüş dalğa aparıcı.Bölmədəki dalğa dirəkləri dəyirmi, düzbucaqlı, eliptik ola bilər. Dalğa bələdçilərini əymək mümkündür.
Dalğa qurğularının kəsişməsi istifadə olunan tezlik aralığından asılıdır. Məsələn, Ku-bant üçün 16 × 8 mm ölçülü bir kəsik. 2 tərəfdən dalğa bələdçiləri, dalğa cihazı texnikasının digər elementlərinə yapışdırmaq üçün flanşlara malikdirlər.
Flanşlarda vida delikləri var. Flanşlar dəyirmi və ya düzbucaqlı ola bilər.
Dalğa bələdçiləri mikrodalğalı tezlik diapazonunda istifadə olunur. Kabellər yüksək tezlik diapazonundakı dalğalandırıcıların ən böyük kəsişməsinə görə aşağı tezlik diapazonunda istifadə olunur.
Dalğa dirijorlarının seqmentlərini bir-biri ilə bağlayarkən, mikrodalğalı enerji itkisini azaltmaq üçün metal qatlardan istifadə olunur, flanşlarda rezonans doğuran dalğa yivləri hazırlanır.
Metal rabitəsi
Metal rabitəsi-metal ionları arasında və sərbəst elektronlar arasında yaranan rabitə.
== Metal rabitəsinin xüsusiyyətləri ==
Metal rabitəsinin təbiətinin xarakteristikasında metallara xas olan iki xüsusiyyət əsas rol oynayır:
Metallar elektrik cərəyanını keçirir;
Metal kristallar adətən böyük koordinasiya ədədinə malik olur.
== Metalların quruluşu ==
Metallar üçün tipik quruluş həcmdə mərkəzləşmiş kubik, üzdə mərkəzləşmiş kubik və sıx yerləşmə prinsipi əsasında əmələ gələn heksaqonaldan ibarətdir.
== Xarakterik xassələri ==
Metalların birinci xarakter xassəsindən görünür ki, onların elektronlarının bir hissəsi kristal boyu öz yerini sərbəst dəyişə bilir və elektrik sahəsinin təsiri altında müəyyən istiqamətdə hərəkət edir.
Metalların ikinci xarakter xassəsi isə göstərir ki, onlarda kimyəvi rabitə digər rabitə növlərindən fərqlənməlidir. Çünki heç bir atom eyni vaxtda 12 kovalent rabitə əmələ gələ bilməz. Metallarda ion rabitəsinin mövcudluğu da az ehtimallıdır. Çünki eyni bir metalın bütün atomları eyni növlüdür. Metal atomları arasındakı qüvvə ona nisbətən çox zəif olan Van-der-Vaals qüvvəsinin təbiəti ilə də eyni ola bilməz. Bunlara əsasən metallarda, metal rabitəsi adlanan yeni növ qüvvənin mövcudluğu qəbul edilmişdir.
Heavy Metal
Metal (və ya Hevi-metal; ing. Heavy Metal, ağır metal) — aqressiv ritmlər və həddən artıq distorsiyalı gitaralarla xarakterizə edilən rok musiqi növüdür.
Bu növün kökləri 1964–1967-ci illərdə blüz və roku birləşdirərək yeni hard-rok növünü yaratdı. Bu musiqi növü daha çox gitara və baraban əsaslıdır. Metal öz məşhurluğunu 1980-ci illərdə daha çox növün ortaya çıxmasıyla artırdı. Ticari məqsədli olmayan bu musiqi növü, dünyada böyük bir dinləyici kütləsinə malikdir.
Ən məşhur metal qrupları Black Sabbath, Iron Maiden, Judas Priest, Manowar, Metallica, AC/DC, Eric Burdon, Led Zeppelin və Deep Purpledur.
== "Heavy metal" ifadəsinin mənşəyi ==
Ehtimallardan birinə görə Uilyam S. Borrousun 1962-ci ildə yazdığı "The Soft Machine" adlı romanının obrazlarından biri olan "Uranlı Villi, ağır metal uşaq"dan götürülüb.
"Blue Oyster Cult"un prodüseri, meneceri, bəstəkarı və şairi olan Sendy Perlman 1970-ci ildə "ağır metal" ifadəsini ilk dəfə roka daxil etdi.
Başqa versiyaya görə 1960-cı illərin axırında Led Zeppelin, Black Sabbath, The Move kimi qrupları olan Birmingem şəhəri sənayenin ürəyi sayılırdı və bəziləri "ağır metal" ifadəsinin buradan yarandığını ehtimal edir.
Nu metal
Nu metal – 1990-cı ilin əvvəlində yaranan törəmə musiqi tərzi. Heavy metalın törəməsi kimi yaranmışdır.
Nu metal musiqi tərzində daha çox musiqi qrupları fəaliyyət göstərir. Nu metalda bir, iki və daha çox vokal ifa edən musiqiçi, iki və daha artıq gitaraçı, zərb alətçi, və DJ fəaliyyət göstərir. Nu metalın metaldan fərqi elə DJ effektlərini olmasıdır. Nu metalın tarixi o qədər də qədim deyildir. 1990-ci illərin əvvəlində bəzi qruplar (Korn, Deftones və s.) yaranan gündən daha dəyişik musiqi tərzlərini axtarmaq qərarına gəldilər. Bunun nəticəsində ortaya qulağa daha yaxşı gələn bir musiqi tərzi NU METAL çıxdı. Nu metalın atası Ross Robinsondur. Çünki nu metal qruplarının ilk albomlarının prodüserliyini o etmişdir.
Nyu-metal
Nu metal – 1990-cı ilin əvvəlində yaranan törəmə musiqi tərzi. Heavy metalın törəməsi kimi yaranmışdır.
Nu metal musiqi tərzində daha çox musiqi qrupları fəaliyyət göstərir. Nu metalda bir, iki və daha çox vokal ifa edən musiqiçi, iki və daha artıq gitaraçı, zərb alətçi, və DJ fəaliyyət göstərir. Nu metalın metaldan fərqi elə DJ effektlərini olmasıdır. Nu metalın tarixi o qədər də qədim deyildir. 1990-ci illərin əvvəlində bəzi qruplar (Korn, Deftones və s.) yaranan gündən daha dəyişik musiqi tərzlərini axtarmaq qərarına gəldilər. Bunun nəticəsində ortaya qulağa daha yaxşı gələn bir musiqi tərzi NU METAL çıxdı. Nu metalın atası Ross Robinsondur. Çünki nu metal qruplarının ilk albomlarının prodüserliyini o etmişdir.
Oriental metal
Oriental metal (ing. Oriental metal — şərq metalı) — XX əsrin 90-cı illərində folk metalın İsrail və Sinqapurda yaranan yarımjanrı.
Oriental metal, özündə oriental elementlər istifadə edən heavy metal növüdür. Əsasən yerli Orta Şərq musiqi elementlərini saxlayır. Oriental metal olaraq qiymətləndirilən ilk albom Salemin Creating Our Sins albomudur.
Pauer metal
Power metal — Almaniya və Skandinaviya ölkələrində yaranıb. Məlum olan ən köhnə Power metal mahnısı, Rainbow qrupunun “Stargazer” mahnısıdır. Power metal 1980-ci illərin əvvəllərində Alman qrup Helloween ilə məşhurlaşdı. Bu tərz, 70-ci illərdəki rock qruplardan gələn bir tərzdir.
Power metal`da vokallar adətən normal olur. Yəni death, black və ya digər vokallar kimi ağır deyil. Amma çox güclü səs tələb edən bir tərzdir. Bu tərz qruplarda adətən alətlərin paylanması bu cürdür: 2 gitara, 1 bass gitara, bateri və vokal.. Bəzi qruplar keyboard`da işlədir. İtalyan olan Rhapsody qrupu isə hətta sinfonik alətlərdən də istifadə etmişdi.
Post-metal
Post-metal — birləşmiş janr olub post-rok, həvi metal və shoegaze tərzinin qarışığı hesab olunur. 1990-cı illərdən etibarən yayılmağa başlayıb. Başlıca vətənləri sırasında ABŞ, İngiltərə, İsveç var. Başda progressive və industrial musiqi olmaq üzrə sludge, stoner, instrumental metal, metalcore kimi növlərlə əlaqəsi olan, bu növlərin məzmun mənasında bir qismini altında toplayabiləcəyimiz musiqi tərzidir. Ümumiyyətlə, mahnılar qaranlıq hava daşıyır, müddətləri uzundur. Albomlar əsasən konseptikdir, mahnılar single şəklində olmaz, bütün albomu dinləməklə gözlənilən təsir təmin edilir. Minimal səviyyədəki vokallar əksərən brutal olaraq icra edilir. Normal rock/metal alətlərin yanında tez-tez sintezator istifadə edilər. Gitaralar distorsionludur, yavaş ritimlə çalınır.
Power metal
Power metal — Almaniya və Skandinaviya ölkələrində yaranıb. Məlum olan ən köhnə Power metal mahnısı, Rainbow qrupunun “Stargazer” mahnısıdır. Power metal 1980-ci illərin əvvəllərində Alman qrup Helloween ilə məşhurlaşdı. Bu tərz, 70-ci illərdəki rock qruplardan gələn bir tərzdir.
Power metal`da vokallar adətən normal olur. Yəni death, black və ya digər vokallar kimi ağır deyil. Amma çox güclü səs tələb edən bir tərzdir. Bu tərz qruplarda adətən alətlərin paylanması bu cürdür: 2 gitara, 1 bass gitara, bateri və vokal.. Bəzi qruplar keyboard`da işlədir. İtalyan olan Rhapsody qrupu isə hətta sinfonik alətlərdən də istifadə etmişdi.
Qotik metal
Qotik metal ya da Qot metal. Doom metal və Heavy metal ın, Gothic tərzi ilə görüşüdür. ABŞ və Avropada yaranıb. Celtic Frost, bir neçə il sonra isə Paradise Lost və Theatre Of Tragedy kimi melodik keyboard və ağır Doom riffli gitara işlədən qruplardan yaranıb. Type O Negative, My Dying Bride və Anathema adətən insana böyük təsir göstərən ağır və hüznlü atmosferi ilə cəlb edir. İlk Goth Metal mahnısı, Paradise Lost qrupunun "Gothic" albomunun eyni adlı mahnısı sayılır. Death və famale vokallarla... Bu albom bir çox qruplara ilham mənbəyi olmuşdur, eləcə də Paradise Lost`un özünə.
Theatre Of Tragedy, Tristani və Sins Of Thy Beloved kimi qruplar, bu tərzə daha qaranlılıq və daha da daxili əzabvericili əlavə edərək daha yüksəltdilər Goth Metal`ı. Orta əsrlərə xas olan musiqi əlamətləri, Gregorian xorları, kilsə orqları, fleytalar, skripkalar və qadın vokallar əlavə edilərək, Doom metal riffləri ilə bəzədildi və nəticədə çox sevilən bir tərz kimi qəbul edildi.
Qruv-metal
Qruv-metal (ing. groove metal), heavy metaldan yaranmış bir tərzdir. Groove metal, thrash metalın səs xüsusiyyətlərini də daşıyır, orta temp və sürətli temp ilə ifa olunur. Bu üslubun yaradıcıları Pantera və Exhorder qrupları qeyd edilir.
== Yaranışı və tarixi ==
Pantera qrupunun 1990-cı ildə çıxmış "Cowboys from Hell" adlı albomu groove metalın yaranışı deyilir. Həmiçinin həmin ildə Sepulturanın da, "Chaos A. D." adlı albomu bu yaranışa aid edilir.
=== Əsas qruplar ===
Groove metal üslubun da ifa edən məşhur qruplar Pantera, Lamb of God, Sepultura, Soulfly, Cavalera Conspiracy, Gojira, Throwdown və Machine Head qrupu.
Qruv metal
Qruv-metal (ing. groove metal), heavy metaldan yaranmış bir tərzdir. Groove metal, thrash metalın səs xüsusiyyətlərini də daşıyır, orta temp və sürətli temp ilə ifa olunur. Bu üslubun yaradıcıları Pantera və Exhorder qrupları qeyd edilir.
== Yaranışı və tarixi ==
Pantera qrupunun 1990-cı ildə çıxmış "Cowboys from Hell" adlı albomu groove metalın yaranışı deyilir. Həmiçinin həmin ildə Sepulturanın da, "Chaos A. D." adlı albomu bu yaranışa aid edilir.
=== Əsas qruplar ===
Groove metal üslubun da ifa edən məşhur qruplar Pantera, Lamb of God, Sepultura, Soulfly, Cavalera Conspiracy, Gojira, Throwdown və Machine Head qrupu.
Simfonik metal
Simfonik metal (ing. Symphonic metal) — metal və simfonik orkestr musiqi janrlarını birləşdirən musiqi üslubu.
Bu janra aid musiqilərdə əsasən qadın vokalı, xor, simfonik musiqi alətləri və ya onların sintezatorda imitasiyası istifadə olunur. Bəzən bu janra aid musiqilərin yazılışı zamanı canlı simfonik orkestrlərin köməyindən də istifadə olunur. Bu janr 1990-cı illərin ortalarında Avropada yaranmağa başlamışdır. Bu janrın yaradıcıları The Gathering və Theatre of Tragedy kimi qotik-metal qrupları sayılır. Məhz onlar ilk dəfə olaraq, öz musiqilərində simfonik xordan və qadın vokalından istifadı etmişlər. Bu janr həmçinin bir neçə subjanra da bölünür.
Sinti-metal
Sinti-metal (ing. Synth-metal) — heavy metal və elektronika elementləri özündə əks etdirir. Sinti popda əsas sintezator alətinin yüksək tembrdə səsləndirilməsinə yer verilir. Çünki sintezatorun səsi musiqini daha da mükəmməlləşdirir.
Speed Metal
Spid-metal (ing. Speed metal) — Soyuq müharibə vaxtı, heavy metalın anti-sosial və anarxist hardkor pank ilə birləşməsindən yaranıb. Qruplar adətən 1970-ci illərin proqressiv metal janrından bəhrələnərək, hardkor musiqisini dəyişərək daha sürətli, amma idarə edilə bilən, daha çox musiqi texnikası işlədərək ərsəyə gətirdilər. Mahnılar adətən müharibə, çirklilik, nüvə silahları və suverenlik haqqındadır.
Spid-metal, treş-metal ilə qarışdırılsa da, daha melodik və daha az pank əlamətlərini özündə cəmləşdirən Heavy metal alt qoludur. İlk qrup Judas Priest sayılır. 1990-cı ildə çıxardıqları "Painkiller" albomundakı qısa, amma sürətli riffləri, uzun gitara soloları, gitara duelləri və Rob Halfordun əla vokalı Speed metal`ı tanıtdırmaq üçün əla nümunə ola bilər.
Spid-metal, əksər insanlar tərəfindən metal musiqisinin sürətli növü kimi ağılda qalmışdı. Bir çox qruplar bu tərz üzərində işləyərək, özlərini tanıtdırmağa çalışırdılar. Motorhead bacarıqlı olanlardandır.
Spid-metal
Spid-metal (ing. Speed metal) — Soyuq müharibə vaxtı, heavy metalın anti-sosial və anarxist hardkor pank ilə birləşməsindən yaranıb. Qruplar adətən 1970-ci illərin proqressiv metal janrından bəhrələnərək, hardkor musiqisini dəyişərək daha sürətli, amma idarə edilə bilən, daha çox musiqi texnikası işlədərək ərsəyə gətirdilər. Mahnılar adətən müharibə, çirklilik, nüvə silahları və suverenlik haqqındadır.
Spid-metal, treş-metal ilə qarışdırılsa da, daha melodik və daha az pank əlamətlərini özündə cəmləşdirən Heavy metal alt qoludur. İlk qrup Judas Priest sayılır. 1990-cı ildə çıxardıqları "Painkiller" albomundakı qısa, amma sürətli riffləri, uzun gitara soloları, gitara duelləri və Rob Halfordun əla vokalı Speed metal`ı tanıtdırmaq üçün əla nümunə ola bilər.
Spid-metal, əksər insanlar tərəfindən metal musiqisinin sürətli növü kimi ağılda qalmışdı. Bir çox qruplar bu tərz üzərində işləyərək, özlərini tanıtdırmağa çalışırdılar. Motorhead bacarıqlı olanlardandır.
Thrash Metal
Treş-metal (ing. Thrash metal) — sürətli və ən ağır "metal" növüdür. "Thrash Metal"ın kökü 1970-ci illərin sonu 80-ci illərin əvvəllərindən, bəzi metal qruplarının hardkor və pank musiqisinin həddindən artıq sürətləndirməsi ilə, klassik metal melodiyalarının birləşməsindən gəlir. Bu tərzin daha da inkişaf edib tanınmasında Venom və Motorhead qruplarının böyük əməyi olmuşdur.
== Ümumi məlumat ==
Bəziləri 1981-ci ili, Thrash-ın yaranma ili kimi qəbul edir. Bəzilərinə görə isə bu, lap əvvəldən belədir. Black Sabbath-ın "Symptom of the Universe"-də (1975) ilk Tharsh riffi işlədilmişdir.
"İnto The Void" və "Children Of The Grave"-i də (hər 2-si 1971) buna aid etmək olar. Speed Metal-ın qabaqcıllarından olan Judas Priest-ın 1978-ci ildəki "Stained Class" adlı işlərində də Thrash-ın izləri var idi. Qrupun bateristi Les Blink-in tempolu ritmi ilə, sürətli gitara rifflərinin birləşdiyi "Tyrant"-ın canlı performansı Thrash-a yaxın idi.
Treş-metal
Treş-metal (ing. Thrash metal) — sürətli və ən ağır "metal" növüdür. "Thrash Metal"ın kökü 1970-ci illərin sonu 80-ci illərin əvvəllərindən, bəzi metal qruplarının hardkor və pank musiqisinin həddindən artıq sürətləndirməsi ilə, klassik metal melodiyalarının birləşməsindən gəlir. Bu tərzin daha da inkişaf edib tanınmasında Venom və Motorhead qruplarının böyük əməyi olmuşdur.
== Ümumi məlumat ==
Bəziləri 1981-ci ili, Thrash-ın yaranma ili kimi qəbul edir. Bəzilərinə görə isə bu, lap əvvəldən belədir. Black Sabbath-ın "Symptom of the Universe"-də (1975) ilk Tharsh riffi işlədilmişdir.
"İnto The Void" və "Children Of The Grave"-i də (hər 2-si 1971) buna aid etmək olar. Speed Metal-ın qabaqcıllarından olan Judas Priest-ın 1978-ci ildəki "Stained Class" adlı işlərində də Thrash-ın izləri var idi. Qrupun bateristi Les Blink-in tempolu ritmi ilə, sürətli gitara rifflərinin birləşdiyi "Tyrant"-ın canlı performansı Thrash-a yaxın idi.
Treş metal
Treş-metal (ing. Thrash metal) — sürətli və ən ağır "metal" növüdür. "Thrash Metal"ın kökü 1970-ci illərin sonu 80-ci illərin əvvəllərindən, bəzi metal qruplarının hardkor və pank musiqisinin həddindən artıq sürətləndirməsi ilə, klassik metal melodiyalarının birləşməsindən gəlir. Bu tərzin daha da inkişaf edib tanınmasında Venom və Motorhead qruplarının böyük əməyi olmuşdur.
== Ümumi məlumat ==
Bəziləri 1981-ci ili, Thrash-ın yaranma ili kimi qəbul edir. Bəzilərinə görə isə bu, lap əvvəldən belədir. Black Sabbath-ın "Symptom of the Universe"-də (1975) ilk Tharsh riffi işlədilmişdir.
"İnto The Void" və "Children Of The Grave"-i də (hər 2-si 1971) buna aid etmək olar. Speed Metal-ın qabaqcıllarından olan Judas Priest-ın 1978-ci ildəki "Stained Class" adlı işlərində də Thrash-ın izləri var idi. Qrupun bateristi Les Blink-in tempolu ritmi ilə, sürətli gitara rifflərinin birləşdiyi "Tyrant"-ın canlı performansı Thrash-a yaxın idi.
Viking metal
Vikinq metal — 1980-ci illərin sonunda black metal qrupu Bathorynin işıq üzü görən Hammerheart albomunun black metaldan uzaq olması nəticəsində ortaya çıxmışdır. Beləliklə Bathory ilk viking metal qrupu olmuş bundan sonra vikinq metala yönəlmişdir.
Növün mənşələri black metal və heavy metala söykənən, folk metal birləşmə növlərindən biri olaraq qəbul edilir. vikinq rok isə vikinq metalın alt musiqi növü olaraq qəbul edilir.
Viking metalda digər Metal musiqi növləri kimi ağırlıqlı olaraq elektro gitar, bass gitara, bateri, sərt vokallar istifadə edilir, ayrıca bəzən klaviatura və bəzi fərqli təsirlər yaratmaq üçün yerli skandinav çalğı alətləri musiqidə istifadə edilir. Mahnılarda ümumiyyətlə Viking Dövrünün mifologiyası, tragediyası izah edilir. Ayrıca mahnılara, əksəriyyətlə qəhrəmanlıq, döyüş və dramatik mövzular işlənir.
Xarakteristikası
Viking metal, ümumiyyətlə gurultulu, nizamsız qəmləri ilə birlikdə klaviatura melodiyalarıyla birlikdə əksəriyyətli qəmli və kədərli bir musiqi növüdür. Viking metalda ayrıca vərdiş edilməyən akustik, yerli skandinav çalğıları istifadə edilməsi musiqiyə rəng qatır.
Tarixi
Bathorynin 1990-cı ildə nümayiş etdirdiyi Hammerheart adlı albomu şimaldakı Viking metal axınının başlanğıcı olaraq və ilk Viking metal albomu olaraq qəbul edilir.
Vikinq-metal
Vikinq metal — 1980-ci illərin sonunda black metal qrupu Bathorynin işıq üzü görən Hammerheart albomunun black metaldan uzaq olması nəticəsində ortaya çıxmışdır. Beləliklə Bathory ilk viking metal qrupu olmuş bundan sonra vikinq metala yönəlmişdir.
Növün mənşələri black metal və heavy metala söykənən, folk metal birləşmə növlərindən biri olaraq qəbul edilir. vikinq rok isə vikinq metalın alt musiqi növü olaraq qəbul edilir.
Viking metalda digər Metal musiqi növləri kimi ağırlıqlı olaraq elektro gitar, bass gitara, bateri, sərt vokallar istifadə edilir, ayrıca bəzən klaviatura və bəzi fərqli təsirlər yaratmaq üçün yerli skandinav çalğı alətləri musiqidə istifadə edilir. Mahnılarda ümumiyyətlə Viking Dövrünün mifologiyası, tragediyası izah edilir. Ayrıca mahnılara, əksəriyyətlə qəhrəmanlıq, döyüş və dramatik mövzular işlənir.
Xarakteristikası
Viking metal, ümumiyyətlə gurultulu, nizamsız qəmləri ilə birlikdə klaviatura melodiyalarıyla birlikdə əksəriyyətli qəmli və kədərli bir musiqi növüdür. Viking metalda ayrıca vərdiş edilməyən akustik, yerli skandinav çalğıları istifadə edilməsi musiqiyə rəng qatır.
Tarixi
Bathorynin 1990-cı ildə nümayiş etdirdiyi Hammerheart adlı albomu şimaldakı Viking metal axınının başlanğıcı olaraq və ilk Viking metal albomu olaraq qəbul edilir.
İndastrial-metal
İndastrial metal — heavy metal və thrash metal qarlılıqlı təsiri olub; indastrial musiqisi, elektro-indastrial və indastrial dens musiqisinin infrastrukturuna sahib bir metal musiqi növüdür. Klaviatura istifadəsi sıxdır və gitara riffləri industrial dance musiqisini xatırladarcasına tekdüzədir.
=== İnkişafı ===
Skinny Puppy növün ilklərindəndir. Godflesh, KMFDM və Ministry ilə 1980-ci illərdə alternativ mədəniyyətdə öz varlığını davam etdirə və heç cür layiq olduğu mövqeyi tuta bilməyən industrial metal, 1990-cı illərin ilk yarısında Nine Inch Nails ilə məşhurluq qazanmışdır. Nine Inch Nailsın tək üzvü Trent Reznorun yüksəltdiyi qrup Marilyn Manson və Rammsteinin işləri də bu növün məşhurluğunu yaxşıca artırmışdır. Rammstein industrial metalı atmosferik elementlərlə zənginləşdirmişdir. Laibach bu növə əhəmiyyətli əlavələr etmişdir.
=== Tərzi ===
İndustrial metal qrupları ümumiyyətlə qarışıqdır. Bir çox qrup cüt gitara istifadə edər və gitaralar samplerlər və synthlərlə dəstəkləyər. Gitara tonları çox sərt ola bilər.
Keçid metallar
Keçid metalları — Bu elementləri kimyada keçid adlandırmalarını bir çox səbəbi var. Ən əsas səbəbi isə bu elementlərin d- yarımsəviyyəsində boş orbitallar (elektronların hərəkət etdiyi trayektoriya) var. Onlar reaksiyalarda bu boş orbitalların hesabına elektron qəbul edə və öz elektronlarını itirə bilir. Yəni metallar kimi reaksiyalarda ya elektron itirir, ya da qeyri-metallar kimi elektron qəbul edir. Bu xassələrinə görə onlara ikili təbiətli elementlər və ya amfoterlər (ikili xassəli) deyilir.
== Keçid metalları ==
Keçid metalları 40 ədəddir; 21–30, 39–48, 71–80 və 103–112-ci elementlər.
== Xassələri ==
Keçid metalları yüksək sıxlığa, qaynama və ərimə temperaturuna malikdir. Bu xassələr d- orbitallara görə olub.
Melodik death metal
Melodik det metal ("Melodet" və "MDM" olaraq da adlanır) — det metal janrının melodik xüsusiyyətindən yaranmış musiqi janrı.
== Tarixi ==
Melodik det metal sürətli və ağır "metal" janrıdır. Digər janrlardan fərqli olaraq bu janrın ifası zamanı sərt rifli gitaradan və sərt barabandan istifadə olunur. Bu janrın dünyada ən məşhur nümayəndələri Kalmah, Amon Amarth, Insomnium və In Flames, ən məşhur qrupları isə Skandinaviya yarımadasından olan qruplardır. At The Gates-in (Slaughter of the Soul), In Flames-in (The Jester Race) və Dark Tranquillity-nin (The Gallery) albomları melodik det metalın ən önəmli və böyük albomlarından hesab edilir.
Melodik det metal janrının modern ("modern melodik det metal") tərzi İsveç musiqi qrupları In Flames və Soilwork tərəfindən yaradılmışdır. Azərbaycanda melodik det metalın nümayəndəsi Death Is Just The Beginning qrupu, modern melodik det metalın təmsilçisi isə Silence Lies Fear qrupudur.
Melodik det metal
Melodik det metal ("Melodet" və "MDM" olaraq da adlanır) — det metal janrının melodik xüsusiyyətindən yaranmış musiqi janrı.
== Tarixi ==
Melodik det metal sürətli və ağır "metal" janrıdır. Digər janrlardan fərqli olaraq bu janrın ifası zamanı sərt rifli gitaradan və sərt barabandan istifadə olunur. Bu janrın dünyada ən məşhur nümayəndələri Kalmah, Amon Amarth, Insomnium və In Flames, ən məşhur qrupları isə Skandinaviya yarımadasından olan qruplardır. At The Gates-in (Slaughter of the Soul), In Flames-in (The Jester Race) və Dark Tranquillity-nin (The Gallery) albomları melodik det metalın ən önəmli və böyük albomlarından hesab edilir.
Melodik det metal janrının modern ("modern melodik det metal") tərzi İsveç musiqi qrupları In Flames və Soilwork tərəfindən yaradılmışdır. Azərbaycanda melodik det metalın nümayəndəsi Death Is Just The Beginning qrupu, modern melodik det metalın təmsilçisi isə Silence Lies Fear qrupudur.
Metal üzvi birləşmələr
Metal üzvi birləşmələr
Metal-üzvi kimya metal-üzvi birləşmələri öyrənir. Metal-üzvi birləşmələr (MÜB) üzvi qrupların bilavasitə metal atomu ilə metal-karbon rabitəsi vasitəsilə əmələ gətirdiyi birləşmələrdir. Əgər üzvi liqand keçid metal atomu ilə bilavasitə keçid metal–karbon rabitəsi ilə birləşibsə, belə birləşmələr keçid metalların metal-üzvi birləşmələri, əgər qeyri-keçid metalla birləşibsə, onda qeyri-keçid metalların metal-üzvi birləşmələri adlanır. Metalüzvi birləşmələrin kompleks birləşmələrdən fərqi odur ki, kompleks birləşmələrdə bilavasitə metal–karbon rabitəsi yoxdur. Bu baxımdan metal-üzvi birləşmələr kompleks birləşmələrin xüsusi formasıdır. Keçid metalların metal-üzvi birləşmələrinə maraq əsasən iki aspektlə (praktik və fundamental) əlaqədardır. Ən əvvəl bu komplekslərin tədqiqi keçid metal atomunun rabitə yaratma qabiliyyətini araşdırmağa və keçid metal-üzvi liqand arasındakı çox mərkəzli ikielektronlu rabitələrin xüsusiyyətlərini dərindən dərk etməyə imkan verir. İkincisi keçid metalların metal-üzvi birləşmələrinin perspektivli katalitik sistemlər olması ilə əlaqədardır. Məlumdur ki, keçid metallar əsasında alınmış homogen katalizatorlar çoxtonnajlı kimyəvi məhsulların — spirtlər, plastifikatorlar, sirkə turşusu, dərman maddələrinin və s. sintezində istifadə edilir.
Metalasia
Metalasia (lat. Metalasia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
== Növləri ==
Metalasia adunca Less.
Metalasia agathosmoides Pillans
Metalasia albescens P.O.Karis
Metalasia alfredii Pillans
Metalasia aurea D.Don
Metalasia bodkinii L.Bolus
Metalasia brevifolia (Lam.) Levyns
Metalasia calcicola P.O.Karis
Metalasia capitata (Lam.) Less.
Metalasia cephalotes (Thunb.) Less.
Metalasia compacta Zeyh. ex Sch.Bip.
Metalasia confusa Pillans
Metalasia cymbifolia Harv.
Metalasia densa (Lam.) P.O.Karis
Metalasia distans (Schrank) DC.
Metalasia dregeana DC.
Metalasia erectifolia Pillans
Metalasia erubescens DC.
Metalasia fastigiata (Thunb.) D.Don
Metalasia galpinii L.Bolus
Metalasia helmei P.O. Karis
Metalasia humilis P.O.Karis
Metalasia inversa P.O.Karis
Metalasia juniperoides Pillans
Metalasia lichtensteinii Less.
Metalasia luteola P.O.Karis
Metalasia massonii S.Moore
Metalasia montana P.O.Karis
Metalasia muraltiifolia DC.
Metalasia muricata (L.) D.Don
Metalasia octoflora DC.
Metalasia oligocephala P.O.Karis
Metalasia pallida Bolus
Metalasia phillipsii L.Bolus
Metalasia phillipsii subsp.
Metalasia schlechteri
Planea (lat. Planea) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Metalist Xarkov FK
Metallist — Ukraynanın Xarkov şəhərini təmsil edən futbol klubu.
== Tarixi ==
Klub 1925-ci ildə Xarkov Paravozqayırma Zavodunun nəzdində yaradılıb. Komanda 1925-1936-cı illərdə XPZ, 1939-cu ildə "Zenit", 1939-1946-cı illərdə yenidən XPZ, 1946-cı ildə "Traktor", 1946-1956-cı illərdə "Dzerjinets", 1956-1966-cı illərdə "Avanqard" adları ilə çıxış edib. 1967-ci ildən indiki adı ilə fəaliyyət göstərir.
1947-1949-cu illərdə "Dzerjinets" adı ilə və 1956-cı ildə şəhərin digər təmsilçisi "Lokomotiv"in yerinə "Avanqard" adı ilə SSRİ çempionatına qoşulmuşdur. Həmin ildən bəri SSRİ çempionatının müxtəlif dəstələrində oynayan "Metallist" 1988-ci ildə ölkə kubokunu qazanmaqla avrokuboklarda debüt etmək imkanı əldə etmişdir.
== Avropa kuboklarında iştirak ==
2 dəfə Avropa kuboklarında iştirak edib.
== Uğurları ==
1983-cü ildə ölkə kubokun finalçısı olan xarkovlular digər uğurlarını müstəqillik illərində əldə edib.
1992-ci ildən çıxış etdikləri Ukrayna miqyaslı yarışlarda ilk turnirdə kubokun finalına yüksələn "Metallist" ölkədə "bürünc komanda" imici qazanıb. Onlar ardıcıl 6 il Ukrayna çempionatının 3-cüsü olublar.
Metalkəsən dəzgah
Dəzgah verilmiş hər hansı bir pəstahın alətlə emal etmək qabiliyyətinə malik olan maşınlara deyilir. Praktikada dəzgahlar materialları kəsmək, soyuq halda emal etmək və ya birləşdirmək üçün tətbiq edilir.
=== İşləmə prinsipi ===
Hissəyə forma verilməsi üçün dəzgah alət və pəstah arasında kinematik hərəkəti yerinə yetirmək üçün ötürmə sisteminə malikdir. Kinematik hərəkətdə əsas, yəni kəsici və köməkçi hərəkət, yəni boş gedişdəki hərəkətlər fərqlənirlər. Əsas hərəkət çox vaxt fırlanma ilə, köməkçi hərəkət isə verişlə xarakterizə olunur.
Mətnin sındırılmasıMexaniki emalda tətbiq olunan dəzgahların əsas məqsədi pəstahı kəskilərlə yonaraq emal etməkdən ibarətdir. Soyuq halda emalda isə dəzgah metalların təzyiq altında deformasiya edərək ona lazımi formanı verir. Dəzgahların emal dəqiqliyi normal halda 1 mkm həddində, dəqiqliyi artırılmış dəzgahlarda isə 0,001 mkm olur. Tətbiq olunan alətlərin tilləri adətən bərk xəlitə, keramik, almaz və ya bornitrid əsaslı materiallardan hazırlanır.
=== Konstruksiyası ===
Dəzgahların hərəkətli hissələrini bir-biri ilə stabil birləşdirmək üçün çüqündan və ya polimerbetondan hazırlanmış ağır gövdədən istifadə edilir.
Metallar
Metal (lat. metallum, " şaxta " deməkdir) — temperaturun artması ilə azalan elektrik keçiriciliyinə, istilik keçiriciliyinə, deformasiya oluna bilmə və metalik parıltı kimi xassələri özündə əks etdirən təmiz materiallara deyilir.
== Metalların ümumi xarakteristikası ==
Məlum olan 118 kimyəvi elementin 90-dan çoxu metaldır. Metalsız yer kürəsini təsəvvür etmək mümkün deyil. Belə ki, Yer kürəsinin nüvəsi, əsasən, dəmir və nikeldən, mantiyası alüminiumun birləşmələrindən, litosferi (Yer qabığı) isə bir çox metal birləşmələrindən ibarətdir. Beləliklə, metallar dövri sistemdə, əsasən, berilliumdan Be astatadək At çəkilmiş dioqnalın sol aşağı hissəsində yerləşir (dövri sistemdə I–III qrupun əsas yarımqruplarının (hidrogen və bordan başqa) və I–VIII qrupun əlavə yarımqrup elementlərinin hamısı, lantanoid və aktinoidlər də daxil olmaqla metallardır).
== Metalların fiziki xassələri ==
Metalların əsas ümumi fiziki xassələri aşağıdakılardır:
metal parıltısı;
yüksək istilik və elektrik keçiriciliyi;
plastiklik.
=== Metalların plastikliyi ===
Onların xarici qüvvənin təsiri ilə dağılmadan öz formasını dəyişmək qabiliyyətidir.
=== Metal parıltısı ===
Metal parıltısı metalın sərbəst elektronlarının işıq şüalarını güclü əks etdirməsi ilə əlaqədardır. Civə və gümüş ən yüksək parıltıya malik metallardır.
Metalların təzyiq altında emalı
Metalların təzyiq altında emalı — hissənin verilmiş pəstahdan onun ilkin kütləsini dəyişmədən plastiki deformasiyası yolu ilə alınmasını təsvir edən texnoloji prosesdir.
Prosesin gedişi metallarım kristallik quruluşuna əsaslanır. Vahid sahəyə düşən təzyiq metalda deformasiya baş verir. Metallarda kristallar isotrop və ya anisotrop olurlar. Xarici qüvvənin təsiri altında kristallarda sürüşmə müstəvisi üzrə sürüşmə istiqamətində yerdəyişmələr baş verir. Bu kristalların kub, səthi və ya heksaqonal formalara malik olmasından asılıdır. Deformasiya yerdəyişmə, və ya əkizlərin yaranması kimi baş verir. Yerdəyişmə o zaman baş verir ki, toxunan gərginliyin həddn artıq olması zamanı yaranır. Heksaqonal quruluşlu metallarda tor deformasiya olunaraq başqa vəziyyət alır, əkizlər yaranır. İsti halda deformasiya zamanı rekristalizasiya baş verir.
Metallica
Metallica — 1981-ci ildə yaradılan metal ifa edən amerikan qrupu. "Thrash metal" axınının üzvlərindən və 1980'li illərin ən yaxşı və ən ilham verici metal qruplarından biri olaraq qəbul edilir. 60 milyondan ABŞ-də, 40 milyondan da dünyanın geri qalanında olmaq üzrə təxminən 100 milyon albom satışı olan qrup, musiqi tarixinin ticari və axın olaraq ən müvəffəqiyyətli metal qruplarından biridir. Konsert satışları baxımından da ABŞ musiqi tarixinin ən böyük 13. birliyi mövqesindədir.
== Lars və James necə tanış oldular? ==
“Metallica”nın təməlləri Lars Urlich tərəfindən atılmışdır. Lars Los-Ancelesin “Recycler” adlı bir qəzetində elan verərək birlikdə musiqi ilə məşğul ola biləcəkləri insanlarla görüşmək istədiyini bildirir. İlk telefon zəngi 18 yaşında lisey məzunu olan bir nəfər - James Alan Hetfield tərəfindən gəlir. Birlikdə musiqi ifa etməyə başlayırlar, ancaq Larsın bateridəki ifası James-i heç məmnun etmir.
Metallik hidrogen
Metallik hidrogen — həddindən artıq yüksək təzyiqdə və faza keçidində olan hidrogenin fazalı vəziyyətlərinin məcmusudur. Metallik hidrogen maddənin pozulmuş bir vəziyyətidir və bəzi fərziyyələrə görə müəyyən spesifik xüsusiyyətlərə malik ola bilər — yüksək temperaturda yüksək keçiricilik və faza keçidinin yüksək spesifik istiliyi. 1935-ci ildə nəzəri olaraq proqnozlaşdırıldı.
== Tədqiqat tarixi ==
1930-cu illərdə İngilis alimi C. Bernal, bir proton və bir elektrondan ibarət olan və qələvi metalların tam bir analoqunu təmsil edən atom hidrogeninin yüksək təzyiqlərdə sabit ola biləcəyini irəli sürdü. 1935-ci ildə Y. Viqner və H. B. Hantinqton müvafiq hesablamalar apardılar. Bernalın fərziyyəsi təsdiqləndi — hesablamalara görə, molekulyar hidrogen, sıxlığının əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə təxminən 250 min atmosfer təzyiqində (25 GPa) atom metal fazasına keçir. Sonradan, faza keçidi üçün tələb olunan təzyiqin qiymətləndirilməsi artırıldı, lakin keçid şərtləri hələ də mümkün olan hesab olunur. Metal hidrogenin xüsusiyyətlərinin proqnozu nəzəri olaraq həyata keçirilir. 1970-ci illərdə başlayan cəhdlər, 1996, 2008 və 2011-ci illərdə mümkün olan hidrogen epizodlarına səbəb oldu, nəhayət, 2017-ci ildə professor İsaak Silvera və həmkarı Ranqa Diaz 5 milyon atmosfer təzyiqində sabit bir nümunə əldə etdilər, lakin nümunənin saxlanıldığı otaq təzyiq altında çökdü və nümunə itirildi.
=== Fizikanın digər sahələri ilə əlaqəsi ===
==== Astrofizika ====
Nəhəng planetlərin — Yupiter, Saturn — və böyük ekzoplanetlərin nüvələrində çox miqdarda metal hidrogenin olduğuna inanılır.
Metallist Xarkov FK
Metallist — Ukraynanın Xarkov şəhərini təmsil edən futbol klubu.
== Tarixi ==
Klub 1925-ci ildə Xarkov Paravozqayırma Zavodunun nəzdində yaradılıb. Komanda 1925-1936-cı illərdə XPZ, 1939-cu ildə "Zenit", 1939-1946-cı illərdə yenidən XPZ, 1946-cı ildə "Traktor", 1946-1956-cı illərdə "Dzerjinets", 1956-1966-cı illərdə "Avanqard" adları ilə çıxış edib. 1967-ci ildən indiki adı ilə fəaliyyət göstərir.
1947-1949-cu illərdə "Dzerjinets" adı ilə və 1956-cı ildə şəhərin digər təmsilçisi "Lokomotiv"in yerinə "Avanqard" adı ilə SSRİ çempionatına qoşulmuşdur. Həmin ildən bəri SSRİ çempionatının müxtəlif dəstələrində oynayan "Metallist" 1988-ci ildə ölkə kubokunu qazanmaqla avrokuboklarda debüt etmək imkanı əldə etmişdir.
== Avropa kuboklarında iştirak ==
2 dəfə Avropa kuboklarında iştirak edib.
== Uğurları ==
1983-cü ildə ölkə kubokun finalçısı olan xarkovlular digər uğurlarını müstəqillik illərində əldə edib.
1992-ci ildən çıxış etdikləri Ukrayna miqyaslı yarışlarda ilk turnirdə kubokun finalına yüksələn "Metallist" ölkədə "bürünc komanda" imici qazanıb. Onlar ardıcıl 6 il Ukrayna çempionatının 3-cüsü olublar.
Metallogeniya
Metallogeniya, Delone-de Launay, 1882 — faydalı qazıntılar haqqında təlimin bölməsi; Yer qabığında filiz yataqlarının yerləşmə qanunauyğunluqlarını öyrənir. Mənşəyinə görə qohum olan filiz yataqları ilə səciyyələnən vilayət metallogenik əyalət təşkil edir. Sonralar platforma ərazilərində aktivləşmə zonalarının metallogeniyası, son onilikllərdə isə yeni, plitələr tektonikası nəzəriyyəsi ilə əlaqədar müxtəlif geodinamik şəraitlərdə əmələ gəlmiş maqmatitlərin və nəhayət, okeanların (okean dibi) metallogeniyası üzrə geniş tədqiqatlar aparılır. Metallogeniya tektonika, petroqrafiya, geokimya, litologiya və b. ilə sıx əlaqədardır. Endogen və ekzogen metallogeniya ayılır. Metallogeniya iki dəstədə qruplaşan bir neçə şaxələrə bölünür: 1) konkret obyektlərin (platformalar, adalar qövsü, okeanlar, filiz regionları və sahələrinin və b.) metallogeniyası; 2) nəzəri metallogeniya-ümumi metallogeniya, metallogenik xəritəalma, metallogenik proqnoz və b.
== Həmçinin bax ==
Faydalı qazıntılar
== Mənbə ==
Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006. — Səhifələrin sayı: 679.
Metalloidlər
Metalloidlər və ya Yarımmetallar — Periodik cədvəldə metalların və qeyri-metal elementlərin sərhədində yerləşən kimyəvi elementlərdir. Onlara bəzən amfoter metallar da deyirlər.
Metalloqrafiya
Metalloqrafiya metal və xəlitələr haqqında elm olub, metalların makro və mikro strukturunu (müşahidə yolu ilə və ya elektron mikroskop altında), və həmçinin onların strukturunun dəyişməsindən asılı olaraq mexaniki, elektrik, maqnit, istilik və s. fiziki xassələrini öyrənir.
== Tətbiqi ==
Mikrostrukturu öyrənmək üçün rentgen struktur analizindən istifadə olunur. Bunun köməyi ilə struktur və xassə arasında əlaqə tədqiq edilir. Məsələn bir fazalı xəlitənin möhkəmliyi onun struktur dənəciyinin qiymətindən asılı olduğu halda, ona ikinci elemeneti daxil etdikdə yaranan iki fazalı sistemin rekristallaşması ikinci elementdən asılı olur.
Makrostruktur daha çox iri kristalların (dənəciklərin) ölçüsü və forması, metalda olan defektlər və qarışıqların yerləşməsi ilə müəyyyən olunur. Metal materialın mikrostrukturu isə ayrı-ayrı fazaların kristallarının ölçüsü, forması, qarşılıqlı vəziyyəti və sayından asılıdr. Metalın daxili quruluşunun formalaşması və dəyişməsi soyutma və qızdırma, həmçinin plastiki deformasiya zamanı baş verən dəyişmələr sayəsində baş verir. Ərinti şəklində olan metal soyuduqca onun daxilində öncə kiçik kristal özəkləri yaranır və sonra getdikcə böyüyərək bərk struktur formalaşdırır. Soyutmanın sürəti metalın daxilində narın strukturun, yəni kiçik ölçülü dənəciklərin əmələ gəlməsini şərtləndirir.
Metallurgiya
Metallurgiya — ərintilər adlanan metal elementlərinin, onların metallararası birləşmələrinin və qarışıqlarının fiziki və kimyəvi davranışını öyrənən elm və mühəndislik sahəsi. Metallurgiya, metalların elm və texnologiyasını; yəni metalların istehsalı üçün elmi üsulların və mühəndisliyin tətbiqini əhatə edir. Yəni Metallurgiya metal emalı sənətindən fərqlənir. Metal emalı, texniki inkişaf üçün metallurgiyaya söykənir. Metallurgiya ilə məşğul olan mütəxəssis metallurq adlanır.
Metallurgiya elmi, adətən, iki geniş kateqoriyaya ayrılır: kimyəvi metallurgiyaya və fiziki metallurgiyaya. Kimyəvi metallurgiya əsasən metalların reduksiyası və oksidləşməsi, metalların kimyəvi xüsusiyyətləri ilə məşğul olur. Kimyəvi metallurgiyanın öyrəndiyi mövzulara mineral emalı, metalların çıxarılması, termodinamika, elektrokimya və kimyəvi aşınma (korroziya) daxildir. Bunun əksinə olaraq, fiziki metallurgiya metalların mexaniki, fiziki xassələrinə və metalların fiziki göstəricilərinə diqqət yetirir. Fiziki metallurgiyada öyrənilən mövzulara kristalloqrafiya, materialın xarakteristikası, mexaniki metallurgiya, faza çevrilmələri və qüsurların yaranma mexanizmləri daxildir.