psixofizika

Psixofizika — obyektiv ölçülə bilən fiziki proseslər və subyektiv hisslər arasında qarşılıqlı əlaqəni öyrənən psixologiyanın bir qolu. Psixofizikanın əsasları 19-cu əsrin alman tədqiqatçıları Qustav Fexner və Ernst Henrix Veber tərəfindən qoyulmuşdur. Fechner xarici və daxili psixofizika arasında fərq təqdim etdi. Xarici psixofizika qıcıqlandırıcı və hiss orqanları arasındakı əlaqəni ölçürsə, daxili psixofizika sinir prosesləri və təcrübələr arasındakı əlaqə ilə məşğul olur. Psixofizikanın ən vacib problemlərindən biri fizioloji hisslərin mütləq həddi dəyərlərinin öyrənilməsidir. Bu istiqamətdə ilk tədqiqatlar 1834-cü ildə Ernst Veber tərəfindən aparılmışdır. Veberin hazırladığı esteziometrdən (Veber kompası) istifadə edərək apardığı tədqiqatlar belə nəticəyə gəlməyə əsas verir ki, hiss orqanlarının reseptorları məhdud həssaslığa və müəyyən mütləq həssaslıq həddinə malikdir. Həssaslıq həddinin ölçülməsi müxtəlif hisslər üçün hissiyyat çatışmazlığının miqyasını müəyyən etməyə imkan verir. Fizioloji sensasiyanın mütləq həddi müəyyən edilə bilən minimum stimul səviyyəsinin dəyəridir. Ayrı-seçkilik həddi ilkin stimuldan fərqləndirmək üçün verilmiş stimula əlavə edilməli olan stimulun miqdarıdır.