Sumqayıt dolması: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
→‎Festivalda: crosswiki standartlaşdırma
 
(6 istifadəçi tərəfindən edilmiş 8 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
'''Sumqayıt dolması''' və ya '''ikiqat dolma''' — [[dolma]] növü; [[Azərbaycan]]ın milli mətbəxinə aid olan xörək.
'''Sumqayıt dolması''' və ya '''ikiqat dolma''' — [[dolma]] növü; [[Azərbaycan]]ın milli mətbəxinə aid olan xörək.


==Tarixçə==
== Tarixçə ==
İlk dəfə [[Sumqayıt şəhəri]]ndə yaranmışdır. Dolmanın adı da elə bu şəhərin adı ilə bağlıdır. Sumqayıt dolmasının reseptinin ideya müəllifi sumqayıtlı sahibkar, həkim, Sumqayıt "Dostlar klubu"nun sədri Hümbət Quliyevdir. Bu dolma növünün təqdimat mərasimi 2012-ci ilin oktyabrında keçirilmişdir.
İlk dəfə [[Sumqayıt şəhəri]]ndə yaranmışdır. Dolmanın adı da elə bu şəhərin adı ilə bağlıdır. Sumqayıt dolmasının reseptinin ideya müəllifi sumqayıtlı sahibkar, həkim, Sumqayıt "Dostlar klubu"nun sədri Hümbət Quliyevdir. Bu dolma növünün təqdimat mərasimi 2012-ci ilin oktyabrında keçirilmişdir.


==Xüsusiyyətləri==
== Xüsusiyyətləri ==
Bu dolmanın digərlərindən əsas fərqi odur ki, dolmaiçi inqrediyentlər əvvəl [[üzüm yarpağı]]na, daha sonra isə ikinci qat olaraq [[kələm yarpağı]]na bükülür. Bu ikiqat dolmada ayrı-ayrılıqda yarpaq və kələmdə olan çatışmazlıqlar aradan qaldırılır. Belə ki,
Bu dolmanın digərlərindən əsas fərqi odur ki, dolmaiçi inqrediyentlər əvvəl [[üzüm yarpağı]]na, daha sonra isə ikinci qat olaraq [[kələm yarpağı]]na bükülür. Bu ikiqat dolmada ayrı-ayrılıqda yarpaq və kələmdə olan çatışmazlıqlar aradan qaldırılır. Belə ki,
*ikiqat dolmada etibarlı hermetiklik təmin olunur;
*ikiqat dolmada etibarlı hermetiklik təmin olunur;
Sətir 12: Sətir 12:
Bu dolmanı hazırlayarkən ölçüsü elə olmalıdır ki, bir dəfəyə tam şəkildə ağıza rahatlıqla yerləşə bilsin. Belə olarsa, ağızda dolma sıxılaraq "dad partlayışı" effekti yaradır ki, nəticədə də bütün dolmaiçi inqrediyentlərin, həm də yarpaq və kələmin təkrarolunmaz ləzzəti ortaya çıxır.
Bu dolmanı hazırlayarkən ölçüsü elə olmalıdır ki, bir dəfəyə tam şəkildə ağıza rahatlıqla yerləşə bilsin. Belə olarsa, ağızda dolma sıxılaraq "dad partlayışı" effekti yaradır ki, nəticədə də bütün dolmaiçi inqrediyentlərin, həm də yarpaq və kələmin təkrarolunmaz ləzzəti ortaya çıxır.


==Süfrəyə verilməsi==
== Süfrəyə verilməsi ==
Sumqayıt dolması süfrəyə ilıq şəkildə verilir. Dolma əllə və ya [[qaşıq]]la yeyilməli, [[çəngəl]] və [[bıçaq]]dan istifadə edilməməlidir. Dolmanın hermetikliyi ağıza qədər qorunub saxlanılmalıdır.
Sumqayıt dolması süfrəyə ilıq şəkildə verilir. Dolma əllə və ya [[qaşıq]]la yeyilməli, [[çəngəl]] və [[bıçaq]]dan istifadə edilməməlidir. Dolmanın hermetikliyi ağıza qədər qorunub saxlanılmalıdır.


==Vegeterian variantı==
== Vegeterian variantı ==
Bu dolmanın [[vegeterian]] variantı da hazırlanır. Hazırlanmasında ət məhsullarından istifadə olunmayan həmin dolma yalançı ikiqat dolma adlanır.
Bu dolmanın [[vegeterian]] variantı da hazırlanır. Hazırlanmasında ət məhzullarından istifadə olunmayan həmin dolma yalançı ikiqat dolma adlanır.


==Mənbə==
== Festivalda ==
Sumqayıt dolması 2016-cı il iyulun 1-də [[Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi]], Abşeron Rayon İcra Hakimiyyəti, [[Azərbaycan Milli Kulinariya Mərkəzi]] və [[Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyası]]nın birgə təşkilatçılığı ilə keçirilmiş birinci beynəlxalq dolma festivalında gümüş medala layiq görülüb<ref>[http://xeberle.com/medeniyyet/22802-sumqayit-dolmasi-beynelxalq-festivalda-gumush-medala-layiq-gorulub-fotolar.html Sumqayıt dolması beynəlxalq festivalda gümüş medala layiq görülüb — FOTOLAR] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200111043443/http://xeberle.com/medeniyyet/22802-sumqayit-dolmasi-beynelxalq-festivalda-gumush-medala-layiq-gorulub-fotolar.html |date=2020-01-11 }}. xeberle.com, 02.07.2016 {{ref-az}}</ref>.
*[http://sumqayitxeber.com/2012/10/yeni-yem%C9%99k-resepti-sumqayit-dolmasi-ekskluziv/ Yeni yemək resepti :”Sumqayıt dolması”-EKSKLÜZİV]
*[http://xeberle.com/?p=6993 Sumqayıtın dolması da çıxdı-YENİ TƏAM]


== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}

== Mənbə ==
* [http://sumqayitxeber.com/2012/10/yeni-yem%C9%99k-resepti-sumqayit-dolmasi-ekskluziv/ Yeni yemək resepti :"Sumqayıt dolması"-EKSKLÜZİV] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121019234850/http://sumqayitxeber.com/2012/10/yeni-yem%C9%99k-resepti-sumqayit-dolmasi-ekskluziv/ |date=2012-10-19 }}
* [http://xeberle.com/?p=6993 Sumqayıtın dolması da çıxdı-YENİ TƏAM]

== Həmçinin bax ==
{{Azərbaycan mətbəxi}}
{{Azərbaycan mətbəxi}}


[[Kateqoriya:Dolmalar]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan dolmaları]]
[[Kateqoriya:Tərəvəz xörəkləri]]
[[Kateqoriya:Ət xörəkləri]]

Səhifəsinin 11:15, 12 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Sumqayıt dolması və ya ikiqat dolmadolma növü; Azərbaycanın milli mətbəxinə aid olan xörək.

Tarixçə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlk dəfə Sumqayıt şəhərində yaranmışdır. Dolmanın adı da elə bu şəhərin adı ilə bağlıdır. Sumqayıt dolmasının reseptinin ideya müəllifi sumqayıtlı sahibkar, həkim, Sumqayıt "Dostlar klubu"nun sədri Hümbət Quliyevdir. Bu dolma növünün təqdimat mərasimi 2012-ci ilin oktyabrında keçirilmişdir.

Xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu dolmanın digərlərindən əsas fərqi odur ki, dolmaiçi inqrediyentlər əvvəl üzüm yarpağına, daha sonra isə ikinci qat olaraq kələm yarpağına bükülür. Bu ikiqat dolmada ayrı-ayrılıqda yarpaq və kələmdə olan çatışmazlıqlar aradan qaldırılır. Belə ki,

  • ikiqat dolmada etibarlı hermetiklik təmin olunur;
  • kələmə bükülmüş yarpaq özü də yaxşı bişir;
  • kələm mədə-bağırsaqda üzüm yarpağının həzm olunmasına kömək edir.

Bu dolmanı hazırlayarkən ölçüsü elə olmalıdır ki, bir dəfəyə tam şəkildə ağıza rahatlıqla yerləşə bilsin. Belə olarsa, ağızda dolma sıxılaraq "dad partlayışı" effekti yaradır ki, nəticədə də bütün dolmaiçi inqrediyentlərin, həm də yarpaq və kələmin təkrarolunmaz ləzzəti ortaya çıxır.

Süfrəyə verilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sumqayıt dolması süfrəyə ilıq şəkildə verilir. Dolma əllə və ya qaşıqla yeyilməli, çəngəlbıçaqdan istifadə edilməməlidir. Dolmanın hermetikliyi ağıza qədər qorunub saxlanılmalıdır.

Vegeterian variantı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu dolmanın vegeterian variantı da hazırlanır. Hazırlanmasında ət məhzullarından istifadə olunmayan həmin dolma yalançı ikiqat dolma adlanır.

Festivalda[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sumqayıt dolması 2016-cı il iyulun 1-də Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Abşeron Rayon İcra Hakimiyyəti, Azərbaycan Milli Kulinariya MərkəziAzərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyasının birgə təşkilatçılığı ilə keçirilmiş birinci beynəlxalq dolma festivalında gümüş medala layiq görülüb[1].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]