Aktivlərin bölünməsi (ayrılması)

Asset stripping Əsasən, mənfəət götürmək məqsədi ilə bazar qiyməti aktivlərin dəyərindən aşağı düşdüyü halda şirkətin səhmlərinin alınması yolu ilə aktivlərin əldə edilməsi və sonradan həmin aktivlərin hamısının və ya bir qisminin satılması.
Aktivlər üzrə zərərin ödənilməsi üçün “məqsədli” ehtiyatlar
Aktivlərin idarə edilməsi
OBASTAN VİKİ
Cərəyan ayrılması
Bir maye içərisində hərəkət edən (və ya ətrafından maye keçən sabit) hər bir bərk cismin səthinin ətrafında viskoz qüvvələrin meydana gəldiyi sərhəd qatları inkişaf edir. Sərhəd qatları laminar və ya turbulent ola bilər. Sərhəd qatının laminar və ya türbülans olub-olmaması yerli axın şərtlərinin Reynolds ədədinin hesablanması ilə əsaslı şəkildə tapıla bilər. “Axın ayrılması”, sərhəd təbəqəsinin əks təzyiq gradientindən kifayət qədər uzaqlaşdıqda baş verir, bu vəziyyətdə sərhəd qatı sürəti demək olar ki, sıfıra enir. Maye axını cisim səthindən ayrılır və bunun əvəzinə vortekslər və dövrələr yaradır. Maye ayrılığı həm də obyektin həndəsi quruluşundan asılıdır. Kəskin cizgilərə və ya yüksək əyriliklərə malik küt cisimlərdə mayenin ayrılması daha asandır. Belə obyektlərdə axıntının cismin səthini izləməsi çətindir. Aerodinamikada axıntı ayrılması əsasən artan sürüklənməyə, xüsusən mayenin içində hərəkət edən cismin ön və arxa səthləri arasındakı təzyiq fərqindən yaranan təzyiq sürütlənmə qüvvəsinə səbəb olur. Bu səbəbdən aerodinamik və hidrodinamik səthlərin dizaynında axıntı ayrılmasını gecikdirmək və yerli axını mümkün qədər səthə yapışdırmaq üçün çox səy sərf olunur və tədqiqatlar həyata keçirdilir.
Aktivlərin diversifikasiyası
Albaniyanın bölünməsi
Albaniyanın bölünməsi (alb. Copëtimi i Shqipërisë) — Albaniya nümayəndə heyəti Vloreyada toplaşdıqdan sonra, gələcək Albaniya dövlətinin sərhədlərinin təyini 28 noyabr 1912-ci ildə elan edildi. Bir çox cəhətdən Albaniyanın cənub və şimal sərhədləri Birinci Balkan müharibəsinin iki döyüşü ilə təyin olundu: Bizani döyüşü və Şkodra mühasirəsi. Bu döyüşlərdə bir tərəfdən Yunan və Monteneqronun qüvvələri , digər tərəfdən isə Osmanlılar (bu döyüşlərdə albanlar Osmanlı İmperiyasının əhəmiyyətli bir hissəsini təşkil edirdi.) döyüşürdü. Böyük dövlətlərin iştirakı ilə keçirilən bir sıra beynəlxalq görüşlər də sərhədlərin müəyyənləşdirilməsinə təsir göstərmişdir. London Barışıq Konfransı 29 iyul 1913-ci ildə, dünyanın altı super güclü dövləti - İngiltərə, Fransa, Avstriya-Macarıstan, Rusiya, Almaniya və İtaliya - tərəfindən Albaniyanın sərhədləri razılaşdırıldı. Lakin, Albaniya milli hərəkatının nümayəndələri konfransın qərarını ölkənin bölünməsi kimi qəbul etdi, çünki albanların bir hissəsi Albaniya vilayətinə daxil olmadığı ərazidə qalmalı idi. Birinci Dünya müharibəsi illəri və sonrası Albaniyanı bölməyi planlaşdırdılırdı. Lakin bu planlar reallaşmadı və Albaniya öz suverenliyini qorudu. Onu bölmək cəhdləri İkinci Dünya müharibəsi və müharibədən sonrakı illərdə də davam etdi..
Hüceyrənin bölünməsi
Hüceyrənin bölünməsi — bölünmə hüceyrənin ən mühüm xüsusiyyətlərindən biridir. Hüceyrənin bir bölünmədən digər bölünməyədək olan dövrünə həyat tsikli deyilir. Hüceyrənin əsas bölünmə üsulları aşağıdakılardır: Mitoz Meyoz Amitoz Endomitoz Hüceyrənin həyat tsikli iki dövrə ayrılır: İnterfaza (iki bölünmə arasındakı dövr) Xüsusi dövr (mitoz) İnterfaza dövrü də öz növbəsində 3 ardıcıl dövrdən ibarətdir: Sintezdən əvvəlki dövr (Presintetik dövrü və ya G1 dövrü) Sintetik dövr (S dövrü) Postsintetik dövr (G2 dövrü) Bu dövrdə hüceyrə ona məxsus olan fizioloji prosesləri həyata keçirir. Cavan hüceyrələrin sürətlə böyüməsi üçün spesifik zülallar, yağlar, karbohidratlar və s. sintez olunur və DNT sintezinə hazırlıqla əlaqədar proseslər gedir. Həmin vaxtda güclü RNT sintezi gedir. Bu, hüceyrədə spesifik zülalların toplanması ilə sübut olunur. Presintetik dövrdə habelə nukleotid-fosfokinaza fermenti sintez olunur. Bu proseslər göstərir ki, G1 – dövrü DNT-nin sintezi üçün hazırlıq mərhələsi hesab olunur. Bu dövrdə DNT molekulu reduplikasiya olunur.
Koreyanın bölünməsi
Koreyanın bölünməsi — Koreya yarımadasının Şimal və Cənuba bölünməsi. Bu iki ölkənin meydana gəlməsi 1945-ci ildə o zamana kimi tərkibində olduğu Yaponiyanın İkinci Dünya müharibəsində məğlubiyyəti nəticəsində baş verir. İkinci dünya müharibəsindən sonra ABŞ və SSRİ ölkənin birgə idarə edilməsi haqqında müqavilə imzaladılar. Hər iki ölkənin sərhəddi 38-ci şimal paralelindən keçməli idi. Koreya müharibəsindən (1950—1953) sonra iki yeri təşkil olunan dövlət Koreya silahsızlaşdırılmış zonası ilə bir-birindən ayrılır. 1905-ci ildə Rus-yapon müharibəsindən sonra Koreya Yaponiyan protektaratılna çevrilir. 1910-cu ildə isə Yaponiyaya birləşdirilir. 1943-cü ildə Qahirə konfransında iştirak edən ABŞ prezidenti Franklin Ruzvelt, Böyük Britaniya baş naziri Vinston Çörçill və Çin Respublikasının prezidenti Çan Kayşi yapon koloniyalarının taleyi məsələsində müzakirələr zamanı onun bütün işğal etdiyi ərazilərdən çıxarılmasına qərarverirlər. Koreyada bu qəbildən olan ərazilərdən idi. ikinci Dünya Müharibəsinin sonlarında, 1945-ci ilin avqustunda hələ də Koreyanın taleyi aydın deyildi.
Vyetnamın bölünməsi
Vyetnamın bölünməsi — 1954-cü ildə Hind-Çin müharibəsi və Vyetnamı iki yerə bölən Cenevrə razılaşmalarından sonra həyata keçirilmiş proses. Şimalda Vyetnam Demokratik Respublikası ("Şimali Vyetnam" kimi tanınır, SSRİ-nin təsiri altında olan kommunist rejimi) və cənubda Vyetnam Respublikası ("Cənubi Vyetnam" kimi tanınır, ABŞ-nin təsiri altında antikommunist rejim). Sərhəd 17° şimal enliyi üzrə keçirdi. Bölünmə Soyuq müharibənin əsas məqamlarından birini təmsil edir. Üstəlik, ABŞ və Vyetnam Dövləti Cenevrə Konfransının yekun bəyannaməsini imzalamamışdılar. Atəşkəs müqavilələrinə riayət edilməməsi, getdikcə artan diktator gücü və ABŞ-nin himayəsi altında antikommunist müdafiə paktı olan Cənub-Şərqi Asiya Müqaviləsi Təşkilatının (SEATO) yaradılması vəziyyəti gərginləşdirmişdir. Bu, Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsinin yaradılmasına gətirib çıxarmış və Vyetnam müharibəsinə səbəb olmuşdur. Müharibə 1975-ci ildə Şimali Vyetnam və Cənubi Vyetnam Milli Azadlıq Cəbhəsinin qələbəsi ilə başa çatmışdır. Vyetnam 1976-cı ildə ümumxalq seçkiləri ilə yenidən birləşdirilmişdir.
Zamanın bölünməsi
İnformasiyanın vaxtında bölüşdürülməsi çoxsaylı işlərin köməyi ilə istifadəçilər arasında resursların paylaşılmasına verilən adadır. 1960-cı illərdə yaranmış və 1970-ci illərdən bəri geniş yayılmış vaxt mübadiləsi bir kompüterdə işləyən istifadəçilərin sayına məhdudiyyət qoymuş və interaktiv proqramları yazmağı asanlaşdırmışdır. Vaxtın mübadiləsi müasir əməliyyat sistemlərinin tərkib hissəsidir.
Çoxhədlilərin bölünməsi
Polinom bölmə — cəbrdə bir çoxhədlini bərabər və ya daha kiçik dərəcəli digər çoxhədliyə bölmə alqoritmidir. Uzun bölmə olaraq adlandırılan üsulun ümumiləşdirilməsi olan alqoritm çətin bir bölmə əməliyyatını xeyli asanlaşdırdığından kağız üzərində hesablana bilir. f(x) və g(x) bir polinom(çoxhədli) (g(x) sıfırdan fərqli olmaq şərti ilə) olmaqla, f ( x ) g ( x ) = q ( x ) + r ( x ) g ( x ) {\displaystyle {\frac {f(x)}{g(x)}}=q(x)+{\frac {r(x)}{g(x)}}} bərabərliyini təmin edən q(x) və r(x) çoxhədliləri vardır. Burada r(x)-in dərəcəsi g(x)-inkindən kiçikdir. Sintetik bölmə əməliyyatına f(x) surət, g(x) sıfırdan fərqli bir məxrəc olaraq tətbiq edildiyində bölmə q(x) və qalan r(x) olaracaqdır. Bu üsulda bölünən nizamlı bir ifadə şəklində yazılır. g ( x ) | f ( x ) ¯ {\displaystyle g(x){\overline {\vert f(x)}}} Ən böyük dərəcədən başqa bütün hədlərin əmsalları sıfır olsa belə yazılmalıdır.
Oğuzun bölünməsi
Oğuzun bölünməsi — müxtəlif dövrlərdə oğuz tayfa və dillərinin tarixi proseslər nəticəsində parçalanması. == Mədəni bölünmə == === Anadolu və Azərbaycan mühitləri və dillərinin bölünməsi === Azərbaycan və Türkiyə türkləri arasındakı əlaqə Səlcuq dövrünə qədər gedib çıxsa da, sabit siyasi və dini xətlərə görə, bu iki qrup bir-birindən mədəni olaraq ayrılmışdır. Monqol işğalı Azərbaycan və Türkiyə türklərinin ayrılmasına səbəb olmuş, bu dövrdə gələn yeni türk-oğuzlar (köhnələr Səlcuq dövründə gələnlərdir) türk mühitinə yeni linqvistik elementlər əlavə edərək, Azərbaycan və Türkiyə türkləri arasında olan etnik, linqvistik və ədəbi uçurumu gücləndirmişdir. Osmanlı və Azərbaycan dillərinin bir-birindən fərqlənməyə başlaması Oğuz bölünməsi sayılır. Osmanlı və Azərbaycan dillərində fərqliliyin yaranması Osmanlı imperiyası ilə İran arasında siyasi bölünməyə görə idi. İmadəddin Nəsimi (1369-1404) dili özündən əvvəl gələnlərlə müqayisədə daha aydın bir azərbaycancada olan ilk Azərbaycan şairi idi. Oxşar xüsusiyyətlər Məhəmməd Füzulidə (1494-1556) də tapılır. Dil nöqteyi-nəzərindən baxıldığı zaman İldırım Bəyazid ilə Qazi Bürhanəddin, Fateh Sultan Mehmet ilə Uzun Həsən, Yavuz Sultan Səlimlə Şah İsmayıl Xətai arasında münaqişə sadəcə hərbi-siyasi deyildi. Bu tarixi hadisələrin gedişində Yaxın Şərqin türk etnomədəni ərazisinin iki əsas komponentinin, eləcə də iki türk ədəbi dilinin — Osmanlı və Azərbaycan dillərinin yayılma və təsir sahələrinin sərhədləri müəyyən edilmişdir. Əsrlər boyunca davam edən dini və siyasi ziddiyyətlərə görə, azərbaycanlılar Türkiyə türklərindən etnik baxımdan ayrılmışdır.
Aktivlərin idarə edilməsi
Aktivlərin idarə edilməsi (asset management) 1) Müəyyən investisiya məqsədlərinə nail olmaq üçün müştərilərin vəsaitlərinin toplanması və investisiya portfelinin yaradılması (qiymətli kağızlara və ya digər aktivlərə yatırmaq) yolu ilə peşəkar səviyyədə idarə olunması. 2) Şirkətə və ya banka məxsus maliyyə resurslarından gələn gəlirləri maksimallaşdırmaq məqsədilə onların idarə olunması. Adətən, aktivlərin idarə edilməsini investisiya şirkətləri (fondları) və investisiya bankları həyata keçirir. Öz növbəsində aktivlər isə belə tərif olunur: “ Aktiv, təşkilat üçün aktual və ya potensial dəyəri olan vahidlərdir”. Əslində bu termin özündə aktivlərin maddi dəyərindən daha çox nüansları ehtiva edir, amma hazırda bir çox şirkətlər öz səylərini məhz maddi aktivlər üzərində fokuslaşdırır. Aktivlərin idarə edilməsi zamanı, təşkilat qarşıya qoyduğu məqsədlərə çatmaqdan ötrü, aktivlərdən ən səmərəli şəkildə istifadəyə nail olmalıdır. Bu isə özündə aktivlərdən arzu olunan performansa nail olmaq üçün xərclərin, imkanların və risklərin balanslaşdırılmasını tələb edir. Bu balanslaşdırılma müxtəlif zaman kəsimləri üçün nəzərdə tutula bilər. Ümumi məqsədlərdən biri isə aktivlərin bütün həyat tsiklində xərclərini minimallaşdırmaqdır. Məşhur Wall Street jurnalı aktivlərin idarə edilməsinə belə tərif verir: Aktivlərin idarəetməsi - maliyyə firması daxilində müştərilərinin aktivlərinin (nağd, investisiya və s) idarəedilməsi ilə məşğul olan xüsusi komandadır.
Aktivlərin dövriyyəsi əmsalı
Aktivlərin dövriyyəsi əmsalı (ing. assets turnover ratio) — aktivlərdən istifadənin səmərəliliyini əks etdirən maliyyə göstəricisi. Şirkətin öz aktivlərini nə dərəcədə effektiv idarə etdiyini, cari və ya proqnozlaşdırılan satış həcmləri ilə əlaqədar şirkətin balansındakı aktivlərin ümumi sayının kifayət qədər, böyük və ya kiçik olub olmadığını təhlil etmək üçün istifadə olunur. Aktivlərə həddən artıq sərmayə qoyuluşu sərbəst pul axınını və şirkətin səhm qiymətini azaldır. Aktivlərə az investisiya qoyulması adətən satış həcminin azalması ilə nəticələnir ki, bu da sərbəst pul axını və səhm qiymətlərini azaldır. iqtisadiyyatda iki məna var: məhsul satışından əldə edilən gəlir aktivlərin orta illik dəyərinə nisbəti. Bu nisbət satış həcmi baxımından aktivlərdən istifadənin səmərəliliyini xarakterizə edir. Təhlil edilən dövr üçün bir rubl aktivlərin dövriyyələrinin sayını göstərir. Formula: K = Məhsulların satışından əldə edilən gəlir / Aktivlərin orta illik dəyəri qarşılıqlı investisiya fondu ticarət fəaliyyətinin göstəricisi. Portfelinin tərkibinin nə qədər tez-tez dəyişdiyini nümayiş etdirir.
Afrikanın kolonial bölünməsi
Afrikanın bölünməsi və ya Afrika uğrunda mübarizə, Afrika çarpışması (ing. Scramble for Africa, fr. Partage de l'Afrique, port. Partilha de África) — Birinci Dünya Müharibəsindən əvvəlki dövrdə Avropanın bir sıra imperialist dövlətlərinin tədqiqi və hərbi əməliyyatlar aparmaq üçün son dərəcə Afrikada yeni ərazilərin ələ keçirilməsinə yönəlmiş güclü rəqabət dövrü. Avropalı müstəmləkəçilərin bir çox məqsədləri var idi: qitənin hər yerində mövcud olan dəyərli mənbələrə sahib olmaq istəyi, milli nüfuz istəyi, Avropa gücləri arasındakı gərginlik, dini missioner canfəşanlığı və Afrika ölkələrinin daxili siyasəti. XIX əsrin son rübündə Avropa imperiyaları arasındakı siyasi və iqtisadi rəqabət səbəbindən Afrikanın bölünməsinin köməyi ilə avropalılar öz aralarında müharibənin qarşısını aldılar. XIX əsrin sonrakı illərdə hərbi təsir və iqtisadi hökmranlığın köməyi ilə "qeyri-rəsmi imperializm" dən müstəmləkə imperializminə səbəb olan birbaşa idarəçiliyə keçid baş verdi. Azad Konqo dövləti Əlcəzair Tunis Mərakeş Mavritaniya, Seneqal, Fransa Sudanı, Qvineya, Kot-d'İvuar, Niger, Dahomeya Qabon, Orta Konqo, Ubanqi-Şari, Çad Tanqanika, Almaniya Kamerunu, Toqolend Tripolitaniya, Kirenaika, Fəzzan, Eritreya, İtaliya Somalisi Anqola Kabinda Portuqaliya Şərqi Afrikası Portuqaliya Qvineyası Kabo-Verde San-Tome və Prinsipi İspaniya Saxarası (indiki Qərbi Saxara) İspaniya Mərakeşi Ekvatorial Qvineya Misir Keniya Uqanda Zənzibar Britaniya Somalisi Cənubi Rodeziya Şimali Rodeziya Keyp koloniyası Natal koloniyası Azad Oranj Dövləti Basutolend Svazilend Qambiya Seyşel adaları Syerra-Leone Mavriki Nigeriya Qızıl sahil Liberiya Efiopiya imperiyası İngilis-bur müharibələri Herero və Namaka soyqırımı Sesil Rods Aldrich, Robert. Greater France: A History of French Overseas Expansion (1996) Atkinson, David. "Constructing Italian Africa: Geography and Geopolitics." Italian colonialism (2005): 15–26.
Osmanlı imperiyasının bölünməsi
Osmanlı imperiyasının bölünməsi (türk. Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması, 30 oktyabr 1918-ci il — 1 noyabr 1922-ci il) — Birinci Dünya müharibəsindən sonra Osmanlı imperiyasının bu münaqişədə məğlub olması və hələ bu hadisədən əvvəl başlayan süqutu nəticəsində, əvvəllər türklərin hakimiyyəti altında olan böyük ərazilər və xalqlar konqlomeratının meydana çıxması nəticəsində baş vermiş siyasi hadisə. İmperiya bu siyasi hadisələr zamanı bir neçə yeni dövlət və ərazilərə bölündü. Osmanlı imperiyasının bölünməsi bu dövlətin müharibəyə girdiyi ilk günlərdən Türkiyəyə qarşı çıxan qüvvələr tərəfindən nəzərdə tutulmuşdu. Baxmayaraq ki, Osmanlı imperiyası ilə döyüşən Antanta dövlətləri bu ərazidə müharibədən sonrakı məqsədlərində çoxlu ziddiyyətlər var idi. Onlar Osmanlı imperiyasının bölüşdürülməsi ilə əlaqədar öz aralarında bir neçə ikili və üçlü müqavilələr bağlamışdı. 1918-ci ilin noyabrında İstanbul Antanta qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra Osmanlı hökuməti 1920-ci ildə Sevr müqaviləsini imzaladı. Bununla belə, Türkiyənin İstiqlaliyyət müharibəsi müttəfiqləri müqavilə ratifikasiya olunmamışdan əvvəl yenidən danışıqlar masasına oturmağa məcbur etdi. Müttəfiqlər və Türkiyə Böyük Millət Məclisi 1923-cü ildə əksər ərazi məsələlərini həll edən Sevr müqaviləsini əvəz edən yeni Lozanna müqaviləsini imzalayıb ratifikasiya etdilər. Həll olunmamış məsələlərdən biri də Mosul mübahisəsinin sonradan Millətlər İttifaqının iştirakı ilə həll edilməsidir.
Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi
Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi (ing. Digital Asset Management, qısaca: DAM) — rəqəmsal aktivlərin saxlanması, axtarılıb tapılması, paylanması, qruplaşdırılması və ötürülməsi ətrafında baş verən idarəetmə tapşırıqlarından və qərarlarından ibarətdir. Rəqəmsal fotoşəkillər, animasiyalar, videolar və musiqi faylları "rəqəmsal aktivlər" adlanan aktivlərə misaldırlar. Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi Sistemi rəqəmsal aktivlərin idarə edilməsi prosesinə kömək edən kompüter proqram təminatı və/yaxud da aparat təminatı vasitəsilə fəaliyyət göstərir. Rəqəmsal aktivlərin idarə edilməsi (DAM) termini həmçinin İnternetdən yükləmə, adın dəyişdirilməsi, ehtiyat nüsxəsinin çıxarılması, dərəcələndirmə/qiymətləndirmə, qruplaşdırma, arxivləşdirmə, optimallaşdırma, mühafizə, kiçiltmə və faylların ixracı protokolları üçün də istifadə olunur. Əsasən audio faylları, videoları və digər media məzmunları ilə işləyən Media Aktivlərinin İdarə Edilməsi (ing. Media Asset Management, qısaca: MAM) "Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi"nin alt kateqoriyalarından biridir. Məzmunun idarə edilməsi sistemi (CMS) də sektorun və tətbiqinin əhatə dairəsinin daha geniş olması ilə bərabər, ümumilikdə oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. Adətən idarə olunan "aktiv" rəqəmsal formatda birləşdirilir və saxlanılır. Bu aktivlərin adətən sistemdə "əsas" olaraq adlandırılan ən yüksək ayırdetmə dəyərlərinə malik olan təsvir mövcuddur.
Nadirin Simindən ayrılması (film, 2011)
Nadirin Simindən ayrılması, (fars. جدایی نادر از سیمین‎) ssenari müəllifi və rejissoru Əsgər Fərhadi olan, 2011-ci ildə Qızıl Qlobus mükafatın qazanan və Leyla Hatəmi, Peyman Məadi, Şəhab Hüseyni, Sarə Bayat və Sarina Fərhadinin oynadığı İran dram filmi. Boşanmış bir orta sinif İranlı cüt və həyat yoldaşın yaşlı atası üçün alt sinif bir sorğu tutmasını izləyən çəkişmələri mövzu edinmektedir.61.Berlin Beynəlxalq Film Festivalında ən yaxşı film sahəsində Qızıl Ayı və ən yaxşı aktyor ilə ən yaxşı aktrisa sahələrində Gümüş Ayı qazandı, beləcə Qızıl Ayı qazanan ilk İran filmi oldu. 2012 ildə 69.Qızıl Qlobus mükafatlarında ən yaxşı xarici dil film mükafatın qazandı. Film həmçinin İran film seçimi şurası tərəfindən 2012 Oskar mükafatlarının, ən yaxşı xarici dil film mükafatında iştirak etmək üçün təqdim edilmişdir və Oskar mükafatını əldə etmişdir. Nadir və Simin 11 yaşlı qızları Tirmə ilə birlikdə Tehranda yaşayırlar. Şəhərli orta sinif xarakterə sahib olan ailə dağılmaq üzrədir. Simin qızı Tirmənin İrandakı mövcud şərtlər altında böyüməsini istəmədiyi üçün əri və qızıyla birlikdə ölkəni tərk etmək istəyir. Ancaq Nadir eyni fikirdə deyil. Çünki ailəylə yaşayan və Alzheimer xəstəsi olan atası üçün nigarandır.
Şərq və Qərb kilsələrinin ayrılması
Şərq və Qərb kilsələrinin aralanması (Skizma/Schisma) - Bizans-Ortodoks və Roma-Katolik kilisələrinin birbirindən 1054-cü ildə ayrılmasıdır. Ona Böyük skizma (q. yun. σχίσμα - parçılanma, ayrılma) deyilir. 858-ci ildə Konstantinopol kilsəsinin patriarxı (şərq kilsənin başçısı) vəzifəsinə Fotius (Photius) adlı dünyavi bir adam təyin olunmuşdu. Patriarx olması üçün onu, altı günün ərzində qiraətçidən yepiskopa qədər bütün kilsə rütbələrindən keçirmişdilər. Ondan öncəki patriarx İqnatius (Ignatius) isə, imperator III Mixaellə birlikdə imperiyanı idarə edən, dayısı Varda ilə olan ixtilafdan sonra vəzifəsindən getmişdi. Ancaq onun tərəfdarları buna qarşı etiraz edərək, Fotiusu qəsbkar elan etmişdilər. Bundan sonra kilsədə parçalanma baş vermişdi. 859-cu ildə Konstantinopolda yığılan Kilsə Məclisi İqnatiusun tərəfdarlarını pisləmişdir.
Siyasətdə sol və sağın bölünməsi
Siyasətdə sol və sağın bölünməsi — siyasi mövqelərin, ideologiyaların və partiyaların təsnifləşdirmə sistemi. Baxmayaraq ki, müəyyən bir şəxs və ya qrup bir mövzuda solçu mövqe, başqa bir mövzuda sağçı mövqe tuta bilər, solçuluq və sağçılıq adətən bir-birlərinə zidd olaraq göstərilir. Həmçinin, bəzi mövqelər üst-üstə düşə bilər və ideologiyadan asılı olaraq həm solçu, həm də sağçı mövqe kimi qiymətləndirilə bilər. Bu terminlər Fransada yaradılmışdır. Sol "hərəkət partiyası", sağ isə "intizam partiyası" adlandırılmışdır. Aralıq mövqe mərkəzçilik, bu mövqeni tutan şəxs isə mərkəzçi və ya mötədil adlanır. Ümumiyyətcə qəbul edilib ki, solçulara tərəqqipərvərlər, yaşıllar, kommunistlər, sosial-demokratlar, sosialistlər, sindikalistlər, sosial liberallar, demokratik sosialistlər, solçu libertarianistlər, sekulyaristlər, avtonomistlər, antiimperialistlər, antikapitalistlər və anarxistlər daxildir. Ümumiyyətcə qəbul edilib ki, sağçılara mühafizəkarlar, mürtəcelər, yeni mühafizəkarlar, milliyətçi demokratlar, eləcə də kapitalistlər, sağçı liberallar, sağçı libertarianlar, milliyətçilər, sosial avtoritarlar, monarxistlər, teokratlar və sağçı populistlər daxildir.