Arxangelsk

Arxangelsk (rus. Архангельск; 1613-cü ilədək Novoxolmoqorı) — Rusiyada şəhər. Arxangelsk vilayətinin mərkəzi. Arxangelsk Rusiyanın şimal-qərb hissəsinin böyük elm, mədəniyyət və sənaye mərkəzidir. Əhalisi 351,4 min (2017). Şimali Dvina çayının mənsəbindədir. Mühüm dəniz və çay portu (illik yük dövriyyəsi təqribən 3,1 mln. t). Dəmir yolu qovşağı. Beynəlxalq aeroport.

Arxangelsk vilayəti (rus. Архангельская область) — Rusiya Federasiyasının vilayətlərindən biri. Mərkəzi Arxangelsk şəhəri. == Ümumi məlumat == Rusiya Federasiyasının Şimal-Qərb Federal dairəsinə daxildir. Rusiyanın Avropa hissəsinin şimalında yerləşir. Nen Muxtar Mahalını (Kolquyev və Vaqaç adaları ilə birlikdə) və Şimal Buzlu okeanının adalarını (Novaya Zemlya, Frans-İosif Torpağı, Solovets və s.) əhatə edir. 1937-ci il sentyabrın 23-də təşkil edilmişdir. Sahəsi 587,4 min km². Əh. 1304,5 min (2005).

Arxangelsk teleqülləsi- Arxangelsk in Isakoqorska rayonunda yerləşən televiziya və yayım qülləsidır . Yüksəklik 208 metrdir, televiziya qülləsi Arxangelskdəkı ən hündür binadır və Rusiyada ən yüksək televiziya qüllələri siyahısında 11-ci yerdədir. == Tikinti == Arxangelskdə yeni bir televiziya qülləsi qurma qərarı uzun mübahisələr və müzakirələrdən sonra alındı Belə bahalı layihənin həyata keçirilməsinin motivasiyası Arxangelsk və ətraf şəhərlərdə yayımlanan televiziya və radio yayımı əlverişsiz vəziyyətdə olması idi .Regional televiziyanın daha da inkişaf etdirilməsi üçün ən azı bölgənin mərkəzi şəhərlərinə - Arxangelsk , Severodvinsk , Novodvinsk şəhərlərinə sərbəst televiziya ötürməsini təmin etmək lazım idi. Ancaq Arxangelskin mərkəzi hissəsində yerləşən 160 metr yüksəklikdəki köhnə televiziya qülləsi bu vəzifəni yerinə yetirə bilmədi. Bundan əlavə, sıx çoxmərtəbəli binalar sayəsində, televiziya qülləsinin bölgənin mərkəzi hissəsinin elektromaqnetik mühitini pisləşdirdi və əhalinin sağlamlığına zərər verdi. Ancaq şəhər mərkəzindən və sığınacaqdan uzaq olan İsakoqorka sənaye ərazisində tikilən daha yüksək televiziya qülləsi ekoloji baxımdan insanlar üçün daha az təhlükəli idi və kifayət qədər məsafə üçün sabit bir siqnal ötürməsinə imkan verirdi. == Əlavə istifadə == 22 avqust 2004-cü ildə Rusiya Federasiyasının Dövlət Bayrağı Günündə Arxangelsk vilayətinin tarixində ilk dəfə olaraq "Birləşmiş Rusiya" partiyasının regional şöbəsi Rusiya bayrağını bölgənin ən yüksək binasına yerləşdirdi. Yeni bir televiziya qülləsi qurulması zamanı verilən vədlərə baxmayaraq, regional televiziya siqnalı Xolmoqori kəndinə çatmır, ona görə də bir çox yerli sakinlər yerli televiziya proqramlarını izləyə bilmirlər.

Arxangelsk-Həştərxan xətti — Barbarossa əməliyyatının hərbi hədəfi və məqsədi. O, həm də Volqa–Arxangelsk xətti, eləcə də (daha nadir hallarda) Volqa–Arxangelsk–Həştərxan xətti kimi tanınır. İlk dəfə 18 dekabr 1940-cı ildə Fürer 21 Direktivində bəhs edilib. Direktivdə Almaniyanın Sovet İttifaqına hücumunun qarşıya qoyulmuş məqsədləri və şərtləri açıqlanırdı və "ümumi Volqa-Arxangelsk" xəttinə çatmaq onun ümumi hərbi məqsədi kimi təsvir edilirdi. == Zəmin == Xəttin mənşəyi 1940-cı ilin yayında Erix Marksın həyata keçirdiyi "Şərq Əməliyyatı Layihəsi" adlı hərbi araşdırmadır. Bu hesabatda Rusiyanın gələcəkdə Almaniya üçün təhlükə olmasının qarşısını almaq və onu "düşmən bombardmançılarından qorumaq" üçün "Arxangelsk-Qorki-Rostov" xəttinə qədər işğalı təbliğ olunurdu. Marksa görə əməliyyatın bitməsi, o cümlədən Moskvanın və ətrafının ələ keçirilməsi üçün 9-17 həftə vaxt lazım idi. Hipotetik Arxangelsk-Həştərxan xətti Rusiyanın şimalında, Ağ dənizdəki Arxangelsk liman şəhərindən Volqa çayının qovuşduğu yerlə Xəzər dənizində Volqanın mənsəbindəki Həştərxan liman şəhərinə qədər uzanmalı idi. Almaniyanın Sovet İttifaqına hücumu bu məqsədlərdən heç birini təmin edə bilmədi. == Məqsədlər == Plan, xəttdən qərbdə yerləşən Qızıl Ordunun 1941-ci ildə qış başlamazdan əvvəl sürətli hərbi kampaniyada məğlub edilməsi idi.