Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • уда

    ...удочка Закинуть уду. Сделать уду. Рыба попалась на уду. Уда сломалась. - закинуть уду - поймать на уду, удочку - попасться на уду, удочку

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДА

    уст., см. удочка.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДА

    ж (мн. уды) köhn. məh. tilov, qarmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • uça-uça

    uça-uça

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • UÇA-UÇA

    летая, на лету

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UÇA-UÇA

    нареч. на лету; летая. Uça-uça tutmaq nəyi схватить на лету кого, что

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UÇA-UÇA

    z. flying; ~ gəlmək to come* flying; to come* without delay, to come* at full

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • uça-uça

    zərf. en volant ; ~ gəlmək venir vi (ê) en volant

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • uca-uca

    uca-uca

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • UDMA₂

    “Udmaq2”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UCA

    1. высокий; 2. высоко; 3. громкий; 4. громко;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UCA

    sif. 1. Yüksək, hündür. Uca boy. Uca bina. Uca ağac. – Buludlara dəyir uca dağları; Cənnət guşəsidir gözəl bağları. A.Səhhət. Xudayar bəyin ancaq otuz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDMA₁

    “Udmaq1”dan f.is. Udma prosesi. Udma zamanı boğazda ağrı hiss etmək.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • URA

    ...meyvənin ən axırda dəriləni. Gedər bostan urası; Qalar üzün qarası. (Ata. sözü).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • туда-сюда

    ...другую сторону, в разные места, стороны. Путешествовать туда-сюда. Он немало походил по земле туда-сюда. 2) В одном направлении и обратно. Переносить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ADA-ULA

    top.i. weeds, weedery

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ТУДА-СЮДА

    dan. 1. нареч. ora-buraya, o tərəfə-bu tərəfə; 2. в знач. сказ. babatdır, bəd deyil, keçər gedər.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TİLOV

    уда, удочка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УДАВ

    удав _(чими уьлквейра жедай гзаф чIехи са гъуьлягъ).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UCA

    ...дом 2. тонкий, вызываемый колебанием большой частоты (о звуках). Uca səs высокий голос; uca səslə oxumaq петь высоким голосом 3. перен. возвышенный,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЮЛА

    1. кIепIербан (кIапIажул, пIеверган, кьепIербан). 2 пер. разг. тIурутI квай хьтинди (футIфутI квайди), санал акъваз тийирди (кас)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UCA

    (Zaqatala) heyvanın fəqərə sütununun yanlarında olan ət

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UFA

    I (Gədəbəy) qonşu. – Ay ufa, nə:η bizə də xavar eləme:fsəη bazare:dəndə? II (Qax, Zaqatala) bax upa

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UXA

    (Qazax) nazik. – Qara qarpızın qavığı lap uxa olur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UMA

    (Zaqatala) omba. – Umam ağrıyır

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UPA

    (Zaqatala) 1. gözəl 2. əla, çox yaxşı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UVA

    (Qax) kif

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • UDMA

    otarma — qazanma (oyunu udmaq)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UDAN

    прил. поглощающий, абсорбирующий. физ. Udan fəza поглощающее пространство

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УДАЛЬ

    ж мн. нет qoçaqlıq, cəsurluq, igidlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЮЛА

    ж 1. fırfıra; 2. məc. daim fırlanan, qərar tutmayan adam; 3. zool. meşə turağayı

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЮДО

    ср bax чудо (чудо-юдо).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УХА

    ж мн. нет balıq şorbası

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УРА

    межд. ura! hurra!; ◊ на ура 1) ura deyərək, qəti hücuma keçərək; 2) məc. dan. hazırlaşmadan, heç bir hazırlıq görmədən.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЗДА

    ж (мн. узды) yüyən; ◊ держать в узде (кого-н.) itaətdə saxlamaq, cilovunu əlində saxlamaq; саврас без узды bax саврас.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЗА

    ж arı yapışqanı; propolis

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДЭ

    bax удэге

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАР

    УДАР I м 1. zərbə; 2. vurma, vuruş; удар кулаком yumruqla vurma; удар пульса nəbzin vurması; 3. səs, taqqıltı, cingilti, gurultu; удар колокола zəng s

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВ

    м zool. boa (tropik ölkələrdə yaşayan çox böyük zəhərsiz ilan)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • UDMA

    1 I сущ. от глаг. udmaq 1: 1. глотание, проглатывание. Udma mərkəzi центр глотания 2. поглощение. Udma növləri виды поглощения, физ. udma istiliyi теп

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ULA

    ə. ilk, ilkin, birinci

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • UCA

    ...a high voice; ~ səsi olmaq to have* a high voice; Onun çox uca səsi var She / He has a very high voice II. z. high; ~ tutmaq to hold* high; to raise

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • UCA

    UCA – ALÇAQ Alçaq uçan ucaya qonar (Ata. sözü). UCA – GÖDƏK Biri boyda gödəkdi, biri xeyli ucaydı (M.Rahim).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • UCA

    1. UCA Amma [günəşin] şəfəqi qarşıdakı uca dağın başına düşmüşdü (S.S.Axundov); ALI Hülaku xan paytaxtı Təbriz şəhərində ali bir imarət tikdirdi (A.Ba

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UCA

    hörmətli — möhtərəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UCA

    gur — bərk

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • UCA

    hündür — yüksək — qəlbi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • УРА

    гьурра! ♦ на ура 1) гьуррадалди, къетIъи гьужумдалди; 2) пер. бегьем фикир тавуна гьуррадалди акатайвал (са кар авун).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • URA

    1 межд. ура!: 1. боевой клич войск при атаке 2. восклицание, выражающее восторженное одобрение 2 сущ. окончательный сбор (сбор остатков урожая) бахчев

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УХА

    мн. нет гъетрен (балугьдин) шурпа

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • URA

    ...gətirəx’ (Qazax); – Qurtuluy menin də, uradı (Qax); – Bu döələx’ləri urada yığmışam (Borçalı)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • УЗДА

    кьенер, кьенерар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАЛЬ

    ж мн. нет къучагъвал, викIегьвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАР

    1. ягъун; удар молота кIашунин (кIутадин) ягъун; удар кулаком гъуталди ягъун. 2. ван; ягъай (ядай); раздавались удары топора якIун (якIв ядай) ване

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KAZIM

    hirsini uda bilən, hövsələli, səbirli.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • туда и сюда

    (И) туда и сюда В ту и другую сторону или и так и сяк.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ещё туда-сюда

    см. туда-сюда; в функц. сказ. Ничего, годится, сойдёт. На улице ещё туда-сюда, а в доме - душно. Днём ещё туда-сюда, а ночью тоска и бессонница.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QUDA-QUDA

    сущ. название игры

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • quda-quda

    quda-quda

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • СЮДА

    нареч. bura, buraya; ◊ и туда и сюда; тюда-сюда; ни туда ни сюда; то туда, то сюда bax туда.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • BELƏDƏN-BELƏ

    нареч. туда и сюда, отсюда туда, оттуда сюда

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АЗОТОБАКТЕР

    м azotobakter (havadakı azotu uda bilən torpaq bakteriyasi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ORA-BURA

    туда-сюда

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • РУДА

    руда (вичик металл, мес. ракь, цур ва я маса металл квай къванер, минералар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ƏDA

    [ər.] : əda etmək – 1) vermək, ödəmək, ödəyib qurtarmaq. [Nəcəf bəy:] Əgər vədə tamamında borcumu əda etməsəm, girovdan məyusam. Ə.Haqverdiyev; 2) yer

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СЮДА

    нареч. иниз; инал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ADA

    ...Kuril adaları. Yarımadalar və adalar Avropanın bütün sahəsinin üçdə bir hissəsini tutur. // Təşbih, bənzətmə mənasında. Ürəyim dəryadır, könlüm bir a

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUA

    ...sözlər. Şəhərin kənarı, camaat ayaq üstə, əlləri duada, dodaqları dua vird edir. C.Məmmədquluzadə. // Bu məzmunda olan mətn, yazı. Dua kitabı. – Nə q

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СУДЬЯ

    судья.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DUDA

    ...s. yanmasından hasil olan his. Quru qazlardan əsas etibarilə yanacaq kimi, duda istehsalında isə xammal kimi istifadə olunur.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜA

    bax dua.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ƏDA₁

    ...üslub. Bu nə ədadır? – [Hacı Əhməd:] [Almaza] Sən ki bu yol ilə, bu əda ilə bizə yaxın gəldin, biz kəndlilərin bütün malımız, canımız, hər bir şeyimi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XUDA

    is. [fars.] 1. Allah, Tanrı. Bəlalərdən səni saxlasın xuda; Sən tək gözəl, əldən olmasın cida. M.P.Vaqif. Ey xuda, kim çəkər axırda gülabın bu gülün;

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ОДА

    ода (литературада са шад вакъиадин ва я са касдин кIвалахин тариф авун патал шиирдин са жуьре).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QUDA

    is. Gəlin ilə oğlanın ata-analarının bir-birinə olan qohumluq münasibəti. İki quda ötə-bəridən məhəbbətlə danışdılar. A.Şaiq. Gəlin qayınananın xoşuna

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ODA

    Otaq. Zeynal geniş bir şüşəbəndi keçib yemək odasına girdi. S.Hüseyn. Teatrın aktyor və aktrisaları qabağımıza çıxıb bizi teatrın qonaq odasına dəvət

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СУДА

    мн. гимияр (см. судно1)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ADA

    остров

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUA

    молитва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUDA

    сажа, копоть

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏDA

    1. манера, выходка, замашка; 2. жеманство, форс; 3. выплата;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XUDA

    1. бог; 2. божий;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QUDA

    сват, сватья

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • СУДЬЯ

    hakim, münsif

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЕДА

    мн. нет 1. тIуьн; во время еды недай чIавуз. 2. тIуьн, хуьрек.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИУДА

    хаин, хиянаткар, итим маса гудайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУДА

    ...положил? гьина (гьинал) эцигна? 3. гьи чка; куда, он тебя ударял? ада ви гьи чка яна? 4. (придаточный предложениедик квай союз тирла гзаф вахтара к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ODA₂

    is. [yun.] ədəb. Lirik şeir və musiqi janrı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ТУДА

    ...гьаниз ахлад (ва я жув атай чкадиз ахлад). ♦ ни туда, ни сюда я аниз (анихъ), я иниз (анихъ) жезвач, санихъни жезвач; туда ему и дорога адаз нубат а

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BƏRBƏT

    is. [ər.] Uda oxşar qədim çalğı aləti. Əldə incə bərbət, rübab, cənglə dəf; Çalıb-oynayanlar oturdu səf-səf. Nizamidən.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KİRDARSIZ

    ...qabiliyyətsiz, aciz. Elə oğlan var hazır çörəyi çeynəyib ağzına qoyursan, uda bilməyir, aciz, bədbəxt, kirdarsızdır. Mir Cəlal. 2. Hövsələsiz, səbirs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬХКӀУЬН

    гл., вуж нихъ галаз: -уьда, -вена, -уь, -уьзва; -уькӀ, -ин, -уьрай, -мир: туьхкӀуьн хьунун. туьхкӀуьн тахвун, туьхкӀуьн хъийимир хъел хьанвайбур ме

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АТӀУН

    гл., -уда, -ана; -уз, -узва; -ун, -рай, -утӀ, -мир; ахтӀун, ахтӀумир, ахтӀун тавун, атӀун хъийимир чуьнуьхун. Я стхаяр, за квез гьикӀ лагьанай, а п

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • чудо-юдо

    чуда-юда; ср.; нар.-поэт. = чудище 1) и чудовище 1) Первоначально: древний мамонт, рассказы об охоте на которого дошли до нас в виде сказки об "Иване

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КЬАЦӀУН

    гл., вуж-вуч квяй; -уда, -ана; -уз, -узва; -ун, -ецӀ -урай, -умир; къацӀун тавун, кьацӀун тахвун, кьацӀун хъийимир 1) чиркин затӀ галукьунукди михь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬХУЬН

    гл., вуч; -уьда, -вена; -уьз, -уьзва; -уьх, -уьрай, -мир; туьхуьн тавун, туьхуьн тахвун, туьхуьн хъийимир кузвай гьалда авайди а гьалдай акъатун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГУЬН

    гл.; -уьда, -вена; - уьз, -уьзва; -уьг, -уьн, -уьрай, - уьмир; гуьн тавун, гуьн тахвун, гуьн хъийимир магьсулдин набататар пуналай мукалдалди... ат

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВУГУН

    || ГУГУН нугъ., гл.; -уда, -ана; -уз, -узва; -ун, вице, -урай, -умир; вахгун || вугун хъувун, вугун тавун, вугун тахвун, вахгумир || вугун хъийимир

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВУГУН

    || ГУГУН нугъ., гл.; -уда, -ана; -уз, -узва; -ун, вице, -урай, -умир; вахгун || вугун хъувун, вугун тавун, вугун тахвун, вахгумир || вугун хъийимир

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SAĞLAM

    ...yağdırırdı. M.S.Ordubadi. Şəhər sağlam, mülayim havanı uda-uda rahatca yuxuya getmişdi. B.Bayramov. // məc. Normal, lazımi. Sağlam mühit. 3. məc. Möh

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • АЦӀУН

    гл., -уда, -ана, -уз, -узва; -рай; тацӀун, ахцӀун, ацӀун тавун, тахцӀун, ацӀун тахвун, ацӀун тавурай, ахцӀун тавурай, ацӀун тахвурай 1) къене пад

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАЛУН

    рах., гл., ни вуж-вуч; -уда, -ана; -уз, -узва; -а, -ун, -урай, -умир 1) вилериз аквадайвал авун. Етим Эминаз-мубталадиз Ви сад тирвилин нур къала ду

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧУЬХУЬН

    гл., ни вуч; -уьда, -вена; -уьз, -уьзва; ~уьх, -уьн, -уьрай, -уьмир; чуьхуьн тавун, чуьхуьн тахвун, чуьхуьн хъийимир 1) чиркин хьанвай затӀ михьи х

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • UDMAQ

    ...Pul-şey lotereyasında xalça udmaq. – İkinci tirajda da Ağaverdi bir şey uda bilmir. S.Hüseyn. 3. məc. Bir şeydə üstünlük qazanmaq, fayda, xeyir götür

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬКӀУЬН

    гл.; -уьда, -вена; -уьз, -уьзва; -уькӀ, -уьн, -рай, -уьмир; туькӀуьн тавун, туькӀуьн тахвун, туькӀуьн хъийимир 1) вуж нив садан хесетар, къайдаяр м

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАЧУН

    гл., ни вуч; гл., ни вуч; -уда, -уна; -уз, -узва; -у, -ун, -урай, -умир; къачун тавун, къачун хъийимир 1) са затӀунихъ пул гана ам жуванди авун. Мик

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГУН

    гл., ни вуч; -уда, -ана; -уз, -узва; це, -ун, -урай, -умир; тагун || гун тавун, тахгун || гун тахвун, хугумир || гун хъийимир 1) жуванди масадаз хьу

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КСУН

    гл., вуж-вуч; -уда, -ана; -уз, -узва; -ус, -ун, -урай, -умир; ксун тавун, ксун тахвун, ксун хъийимир 1) ахварин гьалда хьун. Гъуьл, бейхабар, ксана

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КУН

    [кку"] гл., вуж, ни; -уда, -ана; -уз, -узва; -уг, -ун, -урай, умир; кун тавун, кун тахвун, кун хъийимир. 1) цӀун къуватдалди пуч авун ва я пуч хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАХЧУН

    гл., ни вуч; -уда, уна; -уз, -узва; -у, -ун, -урай, -мир; къахчун тавун, къахчун хъийимир 1) жуван затӀ масадавай вахчун, къакъуд хъувун. - За ви д

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АТӀУН

    гл., -уда, -ана; -уз, -узва; -утӀ, -ун, -рай, -утӀ; ахтӀун, ахтӀумир, атӀун тавун, атӀун хъийимир 1) са вуч ятӀани нихъай квехьай алатдалди галуду

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УДАЛЕНИЕ

    1.uzaqlaşdırma, rədd etmə, qovma, kənar etmə, çıxardılma; 2. çəkmə, çəkilmə, çıxartma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЧА

    uğur, müvəffəqiyyət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВЛЕННИК

    разг. баймишарна кьейиди; вичи вич асмишна (куьрсна) кьейиди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВИТЬСЯ

    баймиш хьана кьин; вичи-вич баймишарна кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВИТЬ

    баймишарна (бугъмишарна) кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВАТЬСЯ

    несов., см. удаться

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЮДАЙКА

    yəhudişünaslıq (yəhudiliyə dair elmlərin məcmusu)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЛИТЬ

    1. uzaqlaşdırmaq, rədd etmək; 2. qovmaq, kənar etmək, çıxarmaq; 3. təmizləmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • UDMAQ

    ...Həsənin ona əl qaldırmasını və təhqiranə sözlərini heç cürə uda bilmirdi. M.İbrahimov. [Yunis xalasına:] Əgər sən bilsəydin ki, mən nəyi udub danışmı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Uda körfəzi
Uda körfəzi — Oxot dənizində, Xabarovsk diyarı sahillərində yerləşən körfəz. Sahil xətdinin uzunluğu 100 km, uzunluğu 100 km, eni 83 km, maksimal dərinliyi 36 metr təşkil edir. Qabarmalar günlük xarakter daşıyır. Oktyabrdan iyuna kimi buzla örtülü olur. Körfəzə Uda çayı çayı tökülür. Sahilində Çukiman limanı yerləşir.
Ada
Ada — hər tərəfdən su ilə əhatə olunmuş, materikə nisbətən kiçik, suyun qabarması zamanı belə su səthindən yüksəkdə olan, təbii yolla yaranan quru torpaq sahəsi. Okeanlarda, dənizlərdə, çaylarda, göllərdə qrup halında (arxipelaq) və ya tək-tək olur. == Ümumi məlumat == Mənşəyinə görə adalar üç qrupa bölünür: Materik mənşəli adalar. Bunlar tektonik proseslər nəticəsində Yer qabığının çökməsi və ya parçalanması nəticəsində materikdən ayrılan hissələrdir. Məsələn, Qrenlandiya, Saxalin, Kalimantan, Yaponiya adaları, Madaqaskar, Şri-Lanka və sair Vulkanik mənşəli adalar. Bunlar püskürmələr nəticəsində əmələ gələn adalardır. Məsələn, Azov, İslandiya, Kanar və s. adalar litosfer tavalarının kənarlaşması, Kuril, Aleut, Marian və s. adalar zənciri isə materik və okean tipli litosfer tavalarının toqquşması nəticəsində əmələ gəlmişdir. Mərcan adaları.
Buda
Buda (mac. Buda) - Macarıstan krallığının mərkəzi olmuş tarixi şəhər. Budin şəhərinin yerləşdiyi tarixi yer Budapeşt şəhərindən keçən Dunay çayının cənub tərəfi hesab olunur. Osmanlı imperiyası və Macarıstan krallığı arasında 1526-cı ildə baş vermiş Mohaç döyüşü nəticəsində şəhər Osmanlı imperiyasının nəzarəti altına keçmişdir.
CUDA
CUDA (ing. Compute Unified Device Architecture — Birləşmiş Cihaz Arxitekturasının Hesablanması) — Nvidia tərəfindən yaradılmış, qrafika emalı üçün paralel hesablama arxitekturasıdır. CUDA, Nvidia GPU-larında hesablama mühərrikidir. GPU-da proqram yazmaq üçün proqramlaşdırma dili kimi C dilinin Nvidia tərəfindən xüsusi olaraq CUDA üçün hazırladığı (genişləndirdiyi) versiyadan istifadə olunur.
Dua
Dua — qəsdli şəkildə icra olunan ünsiyyət vasitəsilə ibadət obyekti ilə rapportu aktivləşdirmək üçün çağırış və ya hərəkət. Dar mənada bu termin bir ilaha və ya ilahiləşdirilmiş əcdada yönəlmiş supplikasiya və ya intersessiya aktına aid edilir. Ümumiyyətlə, dua həm də şükür və ya tərif məqsədi daşıya bilər, müqayisəli dində daha mücərrəd meditasiya formaları və sehrlərlə sıx bağlıdır. Dua aktı hələ e.ə. III minillikdə yazılı mənbələrdə təsdiq edilmişdir. İndiki dövrdə əksər böyük dinlər bu və ya digər şəkildə duaları əhatə edir. Onlardan bəziləri dua aktının ciddi ardıcıllığını tələb edir və ya kimin dua etməsinə icazə verildiyinə məhdudiyyət qoyur, digərləri isə duanın istənilən vaxt hər kəs tərəfindən kortəbii şəkildə həyata keçirilə biləcəyini öyrədir. Duadan istifadə ilə bağlı elmi tədqiqatlar əsasən onun xəstə və ya yaralı insanların sağalmasına təsiri üzərində cəmlənmişdir. Duanın inanclı sağalmada effektivliyi bir çox tədqiqatlarda ziddiyyətli nəticələrlə qiymətləndirilmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Dua ilə əlaqəli mediafayllar var.
Oda
Oda — lirik şeir və musiqi janrı. Bir şəxsin, yaxud mühüm, təntənəli hadisənin şərəfinə yaradılan şeir, mahnı. Qədim Yunanıstanda və Romada yaranmış (Pindar, Horatsi, Ovidi), klassizm dövründə Qərbi Avropada geniş yayılmışdı. M.B.Lomonosov, Q.R.Derjavin, A.N.Radişşev, K.F.Rıleyev, A.S.Puşkin və başqa rus şairləri vətəndaşlıq ruhlu odalar yazmışlar. XIX–XX əsrlər poeziyasında oda janr kimi tədricən aradan çıxmış, sovet şeirində ara-sıra işlənmişdir (V.Mayakovski və başqaları). Yaxın və Orta Şərq, eləcə də Azərbaycan ədəbiyyatındakı qəsidə odaya yaxındır. XVII əsrdən Qərbi Avropa ölkələrində saray şənlikləri, hər hansı təntənəli hadisənin, yaxud əyanın şərəfinə yazılmış vokal-instrumental əsər də oda adlanmışdır. İngiltərədə (H.Pörsell, G.Hendel), Almaniyada (İ.Bax, L.Bethoven) kantataya yaxın odalar yaranmışdır. Sonralar müxtəlif heyətlər, o cümlədən xalis instrumental heyət üçün odalar yazılmışdır (F.List, J.Bize, İ.Stravinski, S.Prokofyev və başqaları). Azərbaycan bəstəkarlarından Cahangir Cahangirov, R.Mustafayev, Emin Sabitoğlu və başqalrının odaları var.
PDA
Peridural anesteziya, epidural anesteziya (yun. περί — ətrafına, dövrəsinə, əhatəsinə; yun. επί — səth, üst lat. dura mater — sərt qişa; yun. αἶσθησις) qısa olaraq PDA regional anesteziyanın bir növü. == Tarixi == 1931 ildə Doqliotti peridural boşluğu əldə etməyin "müqavimətin itməsi" metodunu tətbiq etmişdir. 1933 ildə isə Qutierrez peridural boşluğu əldə etməyin "asılmış damcı" metodunu tətbiq etmişdir. 1945 ildən peridual boşluğun kateterizasiyası üçün Tuohy — iynəsi tətbiq edilməyə başlanılmışdır. 1949 ildə Çurbelo ilk dəfə olaraq fasiləsiz peridural anesteziya metodunu tətbiq etmişdir. == Anatomiya == Onurğa beyni xaricdən daxilə doğru üç qişa (lat.
Quda
Quda pendiri və ya Xavda pendiri (nid. Goudse kaas) — inək südündən istehsal olunan Niderland pendiridir. Bu sarı pendir salatlarda, tortlarda və s. istifadə olunur. Adını Niderlandın Quda şəhərindən almışdır; amma adı tam qorunulmayıb. Ancaq, Avropa Komissiyası "Quda Hollandiya" adının qorunmalı olduğunu təsdiq etmişdir.
USA
Amerika Birləşmiş Ştatları (ing. United States of America), ABŞ (ing. USA), Birləşmiş Ştatlar (ing. United States) və ya sadəcə Amerika (ing. America) — 50 ştatdan, bir federal dairədən, beş böyük özünüidarə edən ərazidən və müxtəlif mülklərdən ibarət ölkə. 3,8 milyon mil2 (9,8 milyon km2) əraziyə malik ABŞ dünyanın ərazisinə görə 3-cü və ya 4-cü ölkəsidir və bütün Avropa qitəsindən təxminən 3,9 milyon mil2 (10,1 milyon km2) kiçikdir. 327 milyon nəfərdən çox əhalisi olan ABŞ dünyanın ən çox əhaliyə malik üçüncü ölkəsidir. Paytaxtı Vaşinqton, ən çox əhaliyə malik şəhəri Nyu-Yorkdur. Qırx səkkiz ştat və federal ərazi kontinentaldır və Şimali Amerikada Kanada və Meksika arasında yerləşir. Paleohindilər ən azı 12 min il əvvəl Sibirdən Şimali Amerika materikinə köçmüşdürlər.
USDA
ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi (ing. United States Department of Agriculture, qısaca - USDA) — ABŞ hökumətinin icraedici departamenti. Əsası 1889-cu ildə qoyulub. Büdcəsi 94 milyard dollar (2006), əməkdaşlarının sayı 106 min nəfərdir (2007).
Ufa
Ufa (rus. Уфа; başq. Өфө) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər.Başqırdıstan Respublikasının paytaxtı.
Upa
Upa — Xızı rayonunda bir kənd. == Tarixi == Kənd Tat kəndidir. Tarixi çox qədimdir. Burada yaşayan Tatlar tərəfindən Qurulmuşdur. == Mədəniyyəti == == Coğrafiyası ve iqlimi == == Əhalisi == Əhalisi iran dilli Tatlardan ibarətdir.
Ura
Ura, 20-ci əsrin ortalarından bəri Birləşmiş Ştatların Dəniz Qoşunlarında geniş yayılmış bir döyüş harayıdır . Bu Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusundakı Hooah və Birləşmiş Ştatların Hərbi Hava Qüvvələrində, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrində və ABŞ Sahil Mühafizəsindəki Hooyahla müqayisə edilə bilər. == Mənşəyi == "Ura" sözünün yarandığı bir neçə potensial qaynaq var. Türkcə / Monqolca: Termin Osmanlı türkcəsinin "vur" kimi tərcümə olunan "vur ha" ifadəsindən və ya "irəli" mənasını verən monqolca "urax" sözündən götürülmüş ola bilər. Osmanlı İmperiyası ordusunun döyüş fəryadı olaraq istifadə edilirdi və Rus döyüş fəryadı "ura" olaraq uyğunlaşdırılmışdır Jan Paul Rou görə "Hurray" sözü orta əsrlərə qədər işlədilən Qədim türkcədən gəlir. Türklərin Tarixi kitabında yazır: "Məsələn, düşmənlərinə hücum edərkən (Türklər)" Gəl, vur! "Mənasını verən" Ur Ah! "Qışqırırdılar (müasir türk dilində" Vur Hadi! ") ) Sonra bu nida Qərbdə "Hurray!" - a çevrilmişdir. Fərq türk dilindəki fonologiyada diaxronik dəyişikliyi və şifahi istifadəni göstərir.
Uxa
Uxa (rus. Уха) — rus balıq şorbası.
Xuda
Tanrı — Bir çox dinlərdə (xüsusilə monoteist dinlərdə) Ali Qüvvə və yaradıcı olaraq qəbul edilən varlıq. == Anlam == Fövqəlbəşər və insanlar üzərində suverenliyi olan varlıq. Yaradıcı, ilah. Müxtəlif türk birliklərində Tənri, Tənqri, Tanqrı, Tənqəre, Tanqara, Teneqere, Tinqir şəklində istifadə olunur. Monqollar Tənqir ve ya Tenqər deyirlər. Ulu Tanrı, Xan Tenqri kimi ifadələr tez-tez keçər. Bəzi türk boylarında qoruyucu ruhlar üçün də istifadə edilər; Su Teyrisi, Yer Teyrisi kimi. Əslində kainatın hər yanındakı bu ruhlar bir bütündür və bir-birinə bağlıdır. Tanrıçılıq sistemli bir quruluşa sahib olaraq bütün ictimai həyata işləmişdir. Türklər tanrıların adlarının sonuna Toyun və ya Bator sifətlərini gətirərkən, monqollar daha çox Saqan (Saqağan) "ağ", Ulan (Ulağan) "qırmızı" sifətini istifadə edərlər.
ÜDM
Ümumi Daxili Məhsul (ing. gross domestic product) — verilmiş zaman müddətində ölkə daxilində istehsal olunan əmtəə və xidmətlərin bazar dəyəridir. ÜDM, xüsusi zaman intervalı müddətində istehsal olunan mal və xidmətlər daxildir. Keçmişdə istehsal edilən məhsullara aid sövdələşmələr ÜDM-də əks olunmur. Adətən bu interval il və ya rüblərdir. ÜDM istehsalın həcmini ölkənin coğrafi hüdudları daxilində ölçür. Məsələn, Rusiya şirkəti Azərbaycanda fəaliyyət göstərirsə, onun yaratdığı dəyər Azərbaycanın ÜDM-də əks olunur və əksinə Azərbaycan şirkəti Türkiyədə fəaliyyət göstərirsə, onun istehsal etdiyi məhsul və ya göstəridiyi xidmət Türkiyənin ÜDM-də əks olunacaq. ÜDM ölkədə istehsal olunan və qanuni yolla satılan bütün əmtəə və xidmətləri əhatə edir. ÜDM bir neçə əsas məhsulun deyil, istehsal olunan hər məhsulun dəyərini özündə əks etdirir. == Nominal və real ÜDM == Nominal ÜDM – hesablamada istehsal edilən məhsulların aktual bazar qiyməti götürülür.
Ucda
Ucda və ya Vəcdə (ərəb. وجدة‎, Bərbər: ⵡⴻⵊⴷⴰ Wejda) Mərakeşin Şərq Regionunun paytaxtı olan şəhərdir. Şəhər Mərakeşin şimal-şərq hissəsində, Əlcəzair sərhədindən isə cəmisi 15 kilometr qərb tərəfdə yerləşir. Ucda şəhərinin əhalisi 510550 nəfər təşkil edir.
Uva-ursi uva-ursi
Adi ayıqulağı (lat. Arctostaphylos uva-ursi) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin ayıqulağı cinsinə aid bitki növü. == Yayılması == Şimali Amerika və Avrasiyanın şimalında geniş yayılmışdır. Seyrək quru şam və enliyarpaqlı meşələrdə, talalarda, sahilkənarı qumsallıqda, daş qırıntıları səpələnmiş yerlərdə bitir. Açıq və günəşin işıqlandırdığı yerləri xoşlayır və digər bitkilərə rəqib deyildir. == Sinonimləri == Arbutus acerba Gilib. Arbutus buxifolia Stokes Arbutus officinalis Boiss. Arbutus procumbens Salisb. Arbutus uva-ursi L. Arctostaphylos adenotricha (Fernald & J.F.Macbr.) Á.Löve, D.Löve & B.M.Kapoor Arctostaphylos angustifolia Payot Arctostaphylos officinalis Wimm. & Grab.
"ADA" Universiteti
ADA Universiteti — Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarix == İnformasiya Texnologiyaları Universiteti Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyəti quruculuğu istiqaməti üzrə yüksək hazırlığa malik kadr potensialının formalaşdırılmasını təmin edən ali təhsil müəssisəsi idi. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Sərəncamı ilə 1 fevral 2013-cü ildə yaradılmışdır. İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin və Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının əsasında, 13 yanvar 2014-cü ildə "ADA" Universiteti yaradılması ilə fəaliyyəti başa çatmışdır. Universitetin tarixi 2006-cı ildən başlayır. Belə ki, 2006-cı ilin martında Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində Azərbaycan Diplomatik Akademiyası adı altında ali təhsil müəssisəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının və Azərbaycan Respublikasında İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin əsasında ADA Universiteti yaradılmışdır. Əsas məqsədi diplomatiya, ictimai münasibətlər, biznes, informasiya texnologiyaları və sistem mühəndisliyi üzrə qlobal liderlər hazırlamaqdır. Akademiyanın əsasını qoyan rektor, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirinin müavini və Azərbaycanın ABŞ-dəki sabiq səfiri Hafiz Paşayevdir. 2012-ci ildə Bakı şəhərində "Dədə Qorqud" parkı yaxınlığında yerləşən yeni "Green and Smart" kampusuna köçmüşdür.
243 İda
243 İda (/ˈaɪdə/) — Asteroid qurşağında yerləşən və Koronoid ailəsinə məxsus S sinifli asteroid. 29 sentyabr 1889-cu ildə avstriyalı astronom İohan Paliza tərəfindən kəşf edilmiş və asteroidə yunan mifologiyasında nimfalardan biri olan İdanın adı verilmişdir. == Kəşfi == 29 sentyabr 1889-cu ildə Vyana rəsədxanasında Avstriya astronomu İohan Paliza tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu kəşf edilən 45-ci asteroid idi. İda adını həvəskar astronom və pivəbişirən Moriz von Kuffner vermişdir. İda yunan mifologiyasında Kritin nimfasıdır. Kiyotsuqu Hirayama tərəfindən Koronoid ailəsinə salınmışdır. İdanın spektrumunu 1980-ci ilin 16 sentyabrında astronomlar David Tolen və Edvard Tedesko ölçmüşdür. O gün S sinifinə aid edilmişdir. İdanın tədqiq edilməsi 1993-cü ilin əvvəllərində həyata keçirilmişdir.
ADA Məktəbi
ADA Məktəbi — ADA Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən məktəb. == Tarixi == ADA Məktəbinin təqdimatı 22 fevral 2019-cu ildə ADA Universitetində olmuşdur. == Təhsil modeli == ADA Məktəbinin təhsil modeli xüsusi yeniliklərdən ibarətdir. Bu məktəbin məzunlarının ADA Universitetinə xüsusi şərtlərlə qəbul olunması nəzərdə tutulub. == Tədris proqramı == Məktəbin tədris proqramı Azərbaycan Respublikasının tam orta təhsil standartlarına — milli standartlara və milli kurikuluma və ADA Universitetinin təcrübəsinə əsaslanaraq hazırlanır. Tədris proqramında şagirdlərin akademik baxımdan ali məktəb illərinə daha hazırlıqlı olmalarına diqqət yetirilir; dövrün tələblərinə cavab verən kommunikasiya, kreativlik, komanda işi, tənqidi düşüncə kimi bacarıqların inkişafına əhəmiyyət verilir. == Binası == Məktəbin binası yüksək standartlara uyğun olan infrastruktura malikdir. == Qəbul == ADA Məktəbinə ilk qəbulun 2019–2020-ci tədris ilindən etibarən həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub. İlk tədris ilində X və XI siniflərə şagird qəbulu planlaşdırılır. Qəbul həm yerli, həm də xarici vətəndaşlar üçün nəzərdə tutulmuşdur.
ADA Universiteti
ADA Universiteti — Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarix == İnformasiya Texnologiyaları Universiteti Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyəti quruculuğu istiqaməti üzrə yüksək hazırlığa malik kadr potensialının formalaşdırılmasını təmin edən ali təhsil müəssisəsi idi. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Sərəncamı ilə 1 fevral 2013-cü ildə yaradılmışdır. İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin və Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının əsasında, 13 yanvar 2014-cü ildə "ADA" Universiteti yaradılması ilə fəaliyyəti başa çatmışdır. Universitetin tarixi 2006-cı ildən başlayır. Belə ki, 2006-cı ilin martında Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində Azərbaycan Diplomatik Akademiyası adı altında ali təhsil müəssisəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının və Azərbaycan Respublikasında İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin əsasında ADA Universiteti yaradılmışdır. Əsas məqsədi diplomatiya, ictimai münasibətlər, biznes, informasiya texnologiyaları və sistem mühəndisliyi üzrə qlobal liderlər hazırlamaqdır. Akademiyanın əsasını qoyan rektor, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirinin müavini və Azərbaycanın ABŞ-dəki sabiq səfiri Hafiz Paşayevdir. 2012-ci ildə Bakı şəhərində "Dədə Qorqud" parkı yaxınlığında yerləşən yeni "Green and Smart" kampusuna köçmüşdür.
ADA sindiromu
ADA – Adenosine Deaminase Deficiency. Bu sindrom maddələr mübadiləsinin autosom-resisiv pozğunluğudur. Bu pozğunluq immun çatışmazlığına gətirib çıxarır. ADA sindromuna bütün dünyada hər 100000 nəfərdən birində rast gəlinir. Onların da 15%-i ağır kombinə olunmuş immun çatışmazlığıdır (SCİD). ADA çatışmazlığı adenozindezominaz fermentinin olmamasından meydana gəlir. Bu sindrom dezoksiadenozinin artmasına gətirib çıxarır. Bu da öz növbəsində aşağıdakılara gətirib şıxarır: bütün hüceyrələrə d-ATF toplanır, bu da ribonukleotidreduktaza və DNT sintezinə mane olur, belə ki hüceyrələr bölünə bilmirlər. İnkişaf edən T-hüceyrələr və B-hüceyrələr ən aktiv mitotik hüceyrələrdirlər və bu şəraitə çox həssasdırlar. Adenozindezaminaza fermentli S-adenozilqomosisteinin inkişafı purin müdafiədə əsas rol oynayır; hər iki maddə inkişaf etməmiş limfosidlər üçün onların yetişməsinə mane olan toksikdirlər.
Ada-Boyana
Ada-Boyana (serb. Ада Бојана) — Monteneqro ərazisində, Adriatik dənizi sahilində, Boyana çayı mənsəbində yerləşən ada. Ulsin şəhəri yaxınlığında, Albaniya və Monteneqro sərhəddin yaxınlığındadır. Adanın sahəsi 4,8 km²-dir. Ada-Boyana üçbucaq formaya malik çay adasıdır. Süni şəkildə formalaşan ada 1958-ci ildə "Merito" gəmisinin qəzası sonucunda meydana gəlir. Vaxtı ilə mövcud iki kiçik çay adasının qumla birləşməsindən sonra ortaya çıxır. Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikası dövründə ada xarixi turistlərə xidmət edən istirahət mərkəzi olmuşdur. Hazırda 1000 nəfər adada sərbəst şəkildə istirahət edə bilir. 1973-cü ildən adada naturizm kənddi vardır.
Ada Lavleys
Ada Lavleys (ing. Augusta Ada King Byron, Countess of Lovelace, (10 dekabr 1815[…], London – 27 noyabr 1852[…], Marlibon[d], Birləşmiş Krallıq) — Çarlz Bebbic tərəfindən təklif olunan mexaniki ümumi təyinatlı kompüter olan Analitik Mühərrik üzərindəki işi ilə tanınan ingilis riyaziyyatçısı və yazıçısıdır. Maşının sırf hesablamadan kənar tətbiqlərə malik olduğunu ilk anlayan o oldu.Çarlz Bebbic tərəfindən ixtira olunan hesablama maşını üçün ilk proqramı tərtib edən Ada Lavleys dünya tarixində ilk proqramçı sayılır. Bu xanım həmçinin "sikl" və "işçi xana" terminlərini də ilk dəfə tətbiq etmişdir. 1979–1980-ci illərdə ABŞ-nin Müdafiə Nazirliyinin sifarişi ilə Ada proqramlaşdırma dili yaradılmışdır. Dilin yaradılmasında əsas məqsəd hərbi obyektlərin (gəmilərin, təyyarələrin, raketlərin, tankların və s.) idarə edilməsi üçün xüsusi sistemin yaradılması idi. 17 fevral 1983-cü ildə ADA obyektyönümlü proqramlaşdırma dili ANSI tərəfindən rəsmən standartlaşdırılmışdır. Bu dil ABŞ Müdafiə Nazirliyi tərəfindən qəbul edilmiş layihə çərçivəsində hərbi təyinatlı sistemlər və böyük hərbi kompüterlər üçün vahid proqramlaşdırma dilinin yaradılması məqsədilə işlənib hazırlanmışdır. Bundan başqa ilk proqramçı olan bu xanımın adının əbədiləşdirilməsi məqsədilə 1998-ci ildə Ada mükafatı təsis edilmişdir. == Həyatı == Ada Lavleys anadan olandan bir ay sonra onun atası, məşhur ingilis şairi olan Corc Qordon Bayron ailəsi ilə boşanaraq İngiltərəni tərk edir.
РИА Новости
RİA Novosti — Rusiyanın dövlət informasiya agentliyi. 2013-cü ildə ləğv olunaraq onun bazasında “Rossiya Seqodnya” (Rusiya bu gün) beynəlxalq informasiya agentliyi yaradılır. İnformasiya agentliyinin əsas fəaliyyət istiqamətinin Rusiya Federasiyasının dövlət siyasətini və ictimai həyatını xaricdə işıqlandırmaqdır. Dünyanın ən böyük media holdinqlərindən biri sayılır, mərkəzi qərargahı Moskva şəhərində yerləşir.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
Sen-Julyen-de-Rа
Sen-Jülyen-de-Rа (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38407. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 443 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 19 km şimal-qərbdə yerləşir.