Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Aqra
Aqra-Hindistanın şimalında, Uttar Pradeşdə şəhər. 1528-ci ildən 1658-ci ilədək Böyük Moğol imperiyasının paytaxtı olmuşdur. Hazırda Hindistanın iri turistik mərkəzlərindəndir. Tac-Mahal bu şəhərdə yerləşir. Yamunı çayının kənarındadır. Əhalisi 1 334 900 (2004) nəfərdir.
Avro
Avro (€; Euro; Ευρώ, bank kodu ISO 4217) — Avropanın böyük bir qrup ölkələrinin ümumi pul vahidi. Avronun rəsmi pul vahidi olduğu 20 ölkə var: Avstriya, Belçika, Almaniya, Yunanıstan, İrlandiya, İspaniya, İtaliya, Kipr, Lüksemburq, Malta, Niderland, Portuqaliya, Slovakiya, Sloveniya, Finlandiya, Fransa, Estoniya, Latviya, Litva, Xorvatiya). Bundan başqa avro 7-si Avropa ölkəsi olmaqla daha 9 ölkədə rəsmi valyutadır. 2006-cı ilin dekabrında dövriyyədə 610 milyard avro var idi. Bu dövriyyədə olan ABŞ dollarından dəyərcə çox idi. 1999-cu ildən beynəlxalq maliyyə bazarına təqdim edilmiş, 2002-ci ilin 1 yanvarından isə nağd əskinaslar dövriyyəyə buraxılmışdır. Avro 1979-cu ildən 1998-ci ilə kimi avropa valyuta sistemində dövriyyədə olan Avropa valyuta vahidini (ECU) əvəz etdi. === Avro bölgəsi === Almaniya Avstriya Belçika Estoniya Finlandiya Fransa Niderland İrlandiya İspaniya İtaliya Kipr Latviya Lüksemburq Litva Malta Portuqaliya Sloveniya Slovakiya Xorvatiya Yunanıstan == Mənbə == Avro (alm.) (ing.) Pul ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Ayro
Ayro (ing. Iroh; çin. 艾洛 aì lùo) — Avatar: Aanq haqqında əfsanə cizgi serialının, eyni adlı Netflix serialının və Sonuncu hava maqı filminin əsas personajlardan biri; Korra əfsanəsi cizgi serialın personajı. Od Millətinin generalı.
Arqo
Arqo – müəyyən təbəqənin şərti dilidir. Bu dildən hamı tərəfindən qəbul edilmiş əxlaq və mənəviyyatı, yaxud qanunları tez-tez inkar edən müəyyən sosial qruplar arasında istifadə olunur. Arqo bəzən cəmiyyətdə, mühitdə rast gəlinən nihilizmlə mübarizədə real həyatın təmsilçisi kimi nüfuzlu mövqedən istifadə edir. Jarqonla qarşılıqlı təsirdə olaraq onun leksik ehtiyatından daim bəhrələnir. Bu dil vasitəsilə müəyyən peşə, alət, vərdişlərin adlandırılması ilə bağlı çoxlu sayda sözlər yaranmışdır. Üzüyola danışıq tərzi Arqoda başlıca məqsədə çevrilir. Xüsusi leksikası ilə ümumxalq dilindən fərqli olur. Müxtəlif arqolardan ədəbi dilə keçmiş söz və ifadələr (arqotizm) ümumi nitqdə işlənir.
Caspian Agro
ARO
ARO (Auto Romania üçün qısa) — off-road avtomobil istehsalı üçün Rumıniya zavodudur. İlk avtomobil - IMS-57 - 1957-ci ildə buraxıldı. Avtomobil QAZ-69 əsasında qurulmuşdur. 2006-cı ildə iflas oldu. == Şirkətin tarixi == ARO zavodunun tarixi 1885-ci ildə zavod qurulduqdan sonra başladı, lakin 1899-cu ildə işə son verildi. 1941-1944-cü illər dövründə anbar kimi istifadə edilmişdir. 1945-ci ildən 1950-ci ilə qədər Rumıniya və Sovet qoşunlarının avtomobillərini təmir etmək üçün istifadə edilmişdir. 1953-cü ildə onlar IMS-53 motosikletinin istehsalını qurmağa çalışdılar, amma cəmi 12 ədəd istehsal edildi. 1957-ci ildən etibarən zavod avtomobil hissələri - mühərrikləri və dişli qutuları istehsal etməyə başlayıb, eyni ildən etibarən IMS 57, M 59, ARO M 461 avtomobillərinin istehsalı başlayıb. Zavodun bütün həyatı boyu təxminən 380 min avtomobil istehsal etmişdir.
Afro-Argentinalılar
Afro-Argentinalılar Afrikada, daha dəqiq desək, Saharada olan argentinalılardır. 2010-cu ildə Argentinanın milli siyahıyaalınmasında ümumi əhali 40,117,096 nəfər olub, 149,493 özünü müəyyən edən qaradərililər əhalinin 0,37%-nə uyğundur. == Tarix == Argentinalıların Argentina əhalisinin Argentina tarixində böyük rolu var, çünki əsrlər boyu Rio de la Plata qul ticarəti səbəbindən İspan hakimiyyətinə bağlı qalmışdır. XVIII-XIX əsrlərdə bəzi əyalətlərdə əhalinin 50 faizini təşkil etmiş və milli mədəniyyətə böyük təsir göstərmişlər. Bəzi nəzəriyyələr Argentinanın əhalisinin 19-cu əsrdə bir sıra amillər, o cümlədən Argentinanın Müstəqillik Müharibəsi (təxminən 1810-1818), yüksək uşaq ölümləri və yüksək uşaq ölümləri səbəbindən kəskin şəkildə azaldığını göstərir. Doğuş, Paraqvay müharibəsi, 1861 və 1864-cü il vəba epidemiyaları və 1871-ci il sarı qızdırma epidemiyaları. 19-cu əsrin sonlarında Argentina əhalisi əsasən çoxlu sayda avropalı mühacirlərlə qarışmış qadınlardan ibarət idi. 1960-cı illərdə Argentinanın əhalisinin üçdə ikisinin avropalı mühacirlərə borcu olduğu hesablansa da, Argentina xalqının 5%-dən çoxunun ən azı bir qaradərili əcdadı var və onların 20%-dən çoxunun olub-olmadığını bilmirlər. Onun qara atı var. 2005-ci ildə aparılan genetik tədqiqatlar göstərdi ki, Buenos-Ayres əhalisinin orta hesabla Afrika genetik töhfəsi 2,2% təşkil edirdi, lakin bu kompozisiya bu səviyyədə əhalinin 10%-də cəmləşib və əcdadların Afrikada əhəmiyyətli dərəcədə yüksək olub.
Afro-Avrasiya
Afro-Avrasiya - Afrika və Avrasiya qitələrinin birlikdə adlandırıldığı termindir. Ayrıca olaraq "Köhnə dünya" olaraq tanınır. Dünya əhalisinin %85-i (5,7 milyarda yaxın insan) bu qitəyə aiddir. Afro-Avrasiya təxminən Yer kürəsinin 84 980 532 min kvadrat kilometr sahəsini tutur. Coğrafi olaraq Afrika və Avropanı Süveyş kanalı ayrılır. Afrika Avropa ilə birləşən zaman (təxminən 600 min sonra) bu qitə yaranacaqdır.
Afro-Braziliyalılar
Afro-braziliyalılar (port. Pretos, Negros, Africanos, nadir hallarda Afro-Brasileiros) müasir Braziliyanın əsas əhali qruplarından biridir. Əhalinin sayı 12,9 milyon nəfər və ya ölkə əhalisinin 6,9 faizini təşkil edir. Onlar hər yerdə yaşayırlar, lakin qaradərililərin ən çox konsentrasiyası ölkənin şimal-şərqində, xüsusən də Baiya əyalətindədir. 20-ci əsrin ikinci yarısında bir çox qara iflas sahələrini tərk edərək ölkənin cənubundakı böyük şəhərlərə köçdü. Dünyanın ən məşhur afro-braziliyalı futbolçusu Peledir. == Tarix == Əsasən Afrikadan olan qulların nəslindəndirlər, onlardan təxminən 5 milyonu 16-19-cu əsrlərdir. əsrlər boyu ölkəyə gətirilmişdir. Siyahıyaalmalarda "preto" termini istifadə olunur. Son zamanlar portuqal dilli media onu daha çox siyasi cəhətdən düzgün olan “negro” sözü ilə əvəz etməyə meyllidir (ingilisdilli ölkələrdə sonuncu təhqiramizdir).
Afro-kolumbiyalılar
Afrokolumbiyalılar Afrika əsilli Kolumbiya vətəndaşlarına verilən addır. Kolumbiya qərb yarımkürəsində Braziliya, ABŞ və Haitidən sonra dördüncü ən böyük qaradərili əhaliyə malikdir. == Tarix == Afrika qaradərililərinin Kolumbiyada mövcudluğu müstəmləkə dövrünə gedib çıxır. Qara afrikalılar XVI əsrin ilk onilliyində ispanlar tərəfindən köləliyə gətirilməyə başladılar. 1520-ci illərdə yerli Amerika əhalisinin davamlı azalmasını əvəz etmək üçün Kolumbiyaya qaradərililər gətirildi. Zəncilər qızıl, şəkər qamışı plantasiyalarında, təsərrüfatlarda və iri mülklərdə işləməyə məcbur oldular. Afrikalı qara işçilər Kolumbiyanın hər yerində, hətta müasir dövrdə də zəruridir. Qara işçilər Kolumbiyanın qərbindəki Choco, Antioquia, Cauca, Valle del Cauca və Nariño'nun müvafiq bölgələrində alüvial yataqlardan qızıl çıxarılmasında və şəkər qamışının becərilməsinin qabaqcılları idi. Kolumbiyanın şərqində, Vélez, Cúcuta, Socorro və Tunja şəhərlərinin yaxınlığında afrikalılar ticarət fabriklərində parça istehsal edirdilər. Boqotadan kənarda yerləşən zümrüd mədənləri tamamilə Afrika İşçilərindən asılıdır.
Aqno-Visambur
Aqno-Visambur (fr. Haguenau-Wissembourg) — Fransanın Qrand Est regionun rayonlarından biri. Departamenti — Aşağı Reyn . Rayon 2015-ci il yanvarın 1-də Strasbur-Kampan və Savern (rayon) rayonlarından Aqno, Visambur və bir neçə kommunalarının birləşməsi ilə formalaşmışdır.. Rayonun inzibati mərkəzi — Aqno. 2014-ci ildən bu günə kimi rayon başçısı Jan-Qi Merkandır. Subprefektura binası 1810-cu ildə inşa edilmişdir . Aqno-Visambur şimalındakı Savern və Strasburq vilayətləri ilə cənubda, şimalda Mozel departamentinin Sarqemin rayonu ilə və Almaniya ilə sərhəddir.
Aqno (şəhər)
Aqno, həmçinin Aqeno (fr. Haguenau, Hàwenau, alm. Hagenau‎ — Xaqenau və ya Qaqenau) — Fransanın şimal-şərqində yerləşən Qrand Est regionun şəhər, kommuna və suprefekturası. ,(keçmiş Elzas — Şampan — Ardenlər — Lotarinqiya), departament — Aşağı Reyn, rayon — Aqno-Visambur, kanton — Aqno. == Əhalisi == Kommunanın əhalisi 2011-ci ildə 34 619 nəfər təşkil edirdi, 2012-ci ildə — 34 406 nəfər, 2013-cü ildə — 34 419 nəfər.
Aqra qalası
Aqra qalası, Qırmızı qala - Hindistanın Aqra şəhərindəki istehkam, Moğol İmperiyası dövründə hökmdarların iqamətgahı kimi xidmət etmişdir. Yamuna çayının üstündə, Tac Mahaldan cəmi 2,5 km məsafədə yerləşir. Onunla birlikdə Qırmızı Qala 1983-cü ildə YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir. Qırmızı Qala ərazisinin bir hissəsi bu gün hərbi məqsədlər üçün istifadə olunur və ziyarətçilər üçün əlçatan deyil. == Tarixi == Teymuri Babur Dehli sultanları Sikəndər Lodi və İbrahim şah Ludinin burada yerləşən sarayını yenidən qurmuş və sözdə sərf etmişdir. Baoli (su kəməri). Sonralar Sultan Hümayun tez-tez burada dayanırdı. Qalanın özü 1558-ci ildə paytaxtı Dehlidən Aqraya köçürən Böyük Əkbərin təşəbbüsü ilə 1565-ci ildə başladı. Burada o, köhnə və uçuq-sökük Bədəlqar qalasını bərpa etdi (saray tarixçisi Əbdül-Fəzala görə). Artıq 1571-ci ildə qala tamamilə Rajasthani qırmızı qumdaşı divarı ilə əhatə olunmuşdu.
Armen Qaro
Armen Qaro ya da Karekin Pastırmacıyan (erm. Գարեգին Փաստրմաճեան; (9 fevral 1872, Ərzurum, Ərzurum vilayəti, Osmanlı imperiyası – 23 mart 1923, Cenevrə) — erməni terrorçusu, daşnak liderlərindən biri. == Həyat və fəaliyyəti == Armen Qaro Ərzurum şəhərində anadan olmuşdur, 1891-ci ildə buradakı erməni məktəbində təhsilini başa vurduqdan sonra, Fransaya yollanır, və Nansi universitetinin nəzdində, kənd təsərrüfatı məktəbində təhsil alır. 1894-cü ildə Daşnaksütunun sıralarına qatılır. 1895-ci ildə Zeytun üsyanına kömək etmək məqsədilə Misirə yollanır, buradan üsyançılara silah sursat və canlı güvvə gondərilməsini təşkil edir. Həmin vaxt o, Armen Qaro təxəllüsü ilə adlanmağa başlayır. 1896-cı ilin avqustun 26-da, daşnakların Osmanlı bankına qarşı təşkil etdiyi terror aksiyasında iştirak edir, Armen Qaro bankı zəbt edən terorçuların içərisində yer alır. Onun vəzifəsi, bank işçilərinin və ziyarətçilərin qaçmasının qarşısını almaq idi. Terrorçular bu adamlardan canlı sipər kimi istifadə etməyi planlaşdırırdılar. İri dövlətlərin müdaxiləsi nəticəsində, bankı zəbt etmiş erməni terrorçuları Türkiyədən sah salamat Fransaya qedir və orada siyasi sığınacaq alır.
Suhaee Abro
Suhaee Abro (d. 13 may, 1994, Kəraçi, Pakistan) — Pakistanlı rəqqas və aktrisa. Suhaee Abro 13 may, 1994-cü il tarixində Pakistanın Kəraçi bölgəsində anadan olub. Anası Attiya Davud məşhur şairədir. Atası Xuda Bux Abro onu dünyanın müxtəlif növ musiqiləri ilə tanış edib. Abro onun klassik rəqs təlimlərinə 7 yaşından başlayıb. Müəllimi Şeema Kermani olub. İlk musiqili videosunu 8 yaşında çəkib. O, rəqs sahəsində peşəkardır və klassik rəqslər üzrə təlim keçir. Suhaee televiziya tamaşaları, teatrları, sənədli filmləri və musiqili videolar çəkilməsində iştirak edir.
Piter Aqre
Piter Aqre (/ˈɑːɡriː/; 30 yanvar 1949) — amerikalı həkim, Nobel mükafatı laureatı və molekulyar bioloq. O, Con Hopkins Bloomberq Xalq Sağlamlığı Məktəbi və Con Hopkins Tibb Məktəbinin fəxri professoru və Con Hopkins Malyariya Tədqiqat İnstitutunun direktorudur. 2003-cü ildə Aqri və Roderik Makkinnon "hüceyrə membranlarında kanallarla bağlı kəşflərə" görə 2003-cü il Kimya üzrə Nobel Mükafatını bölüşdülər. Aqri aquaporin su kanallarını kəşf etməsi ilə tanınır.
Avro 2024
2024 UEFA Avropa Çempionatı və ya qısaca UEFA Avro 2024, (ing. UEFA Euro 2024 və ya UEFA EURO 2024) — futbol üzrə UEFA üzvü assosiasiyaların kişi milli komandaları üçün dörd ildən bir təşkil edilən 17-ci buraxılışı. 14 iyun - 14 iyul tarixlərində Almaniyanın 10 şəhərinin 10 stadionunda baş tutacaq turnirdə 24 milli yığma mübarizə aparır. Turnir üçüncü dəfədir ki, Almaniya ərazisində, ikinci dəfə isə yenidən birləşdirilmiş Almaniyada keçiriləcək. Bundan əvvəl 1988-ci ildəki turnir Qərbi Almaniyada keçirilmiş, Münhen şəhəri isə bir neçə ölkədə təşkil edilən Avro 2020-nin dörd oyununa ev sahibliyi etmişdir. Leypsiq şəhərinin turnirin keçiriləcəyi şəhərlər arasında olması turnirin ilk dəfə keçmiş Şərqi Almaniyada keçirilməsini təmin edəcək. Bununla da, Avro 2024 birləşmiş Almaniyanın tək ev sahibi ölkə qismində təşkilatçılıq çıxış etdiyi ilk turnir olacaq. Bu turnirdən sonra Avropa Çempionatları həmişəki dördillik rejimə qayıdacaq (bundan əvvəl turnirin 2020-ci ildə keçiriləcək versiyası COVID-19 pandemiyası səbəbilə 2021-ci ilə təxirə salınmışdı). Turnirin qalibi daha sonra 2025 CONMEBOL-UEFA Çempionları Kuboku matçında Kopa Amerika 2024 turnirinin qalibinə qarşı oynayacaq. İngiltərəni penaltilər seriyasında məğlub edərək 2020-ci il turnirinin qalibi olan İtaliya sonuncu Avropa çempionu idi.
ABN AMRO
ABN AMRO Bank N.V. — Niderlandın ən böyük banklarından biri. == Tarixi == Bankın tarixi 1824-cü ildən başlayır. XXI-ci əsrin əvvəllərində o, ABN AMRO Holdinqə çevrildi. 1990-cı ilin sonunda ABN və AMRO banklarının birləşməsi nəticəsində ABN AMRO Holding N.V. yaranmışdır. 2007-2008-ci illərdə maliyyə böhranı zamanı bank iflas ərəfəsində idi və üç Avropa bankı — Royal Bank of Scotland Group, Fortis və Grupo Santander konsorsiumu tərəfindən satın alındı. Hollandiya hissəsi Fortisə getdi, lakin tezliklə özü də ciddi problemlər yaşamağa başladı və dövlətə keçdi. 2010-cu ildə ABN AMRO və Fortis biznesinin Niderland hissəsi yeni ABN AMRO Banka birləşdirildi və sonra onun tədricən özəlləşdirilməsinə başlandı. 2010-cu ildə bank Hollandiya bank bazarının təxminən 20%-ni tutan və qonşu ölkələrdə mövcudluğu ilə yeni ABN AMRO Bank olaraq yenidən təşkil edilmişdir. Nəzarət payı dövlətə məxsusdur. Bank Avropanın ən böyük Banklar Assosiasiyasının - ABECOR-un (Avropa Korporasiyasının əlaqəli bankları) üzvüdür.
Teddi Afro
Tevodros Kassahun Germamo (Amhar: ቴዎድሮስ ካሳሁን ገርማሞ) "Teddy Afro" səhnə adı ilə tanınan Efiopiyalı müğənni-bəstəkardır. İnqilabi mahnıları və siyasi müxalif əhval-ruhiyyəsi ilə tanınan Teddi bütün zamanların ən əhəmiyyətli Efiopiya sənətçilərindən biri hesab olunur. Teddy Efiopiya musiqi sənayesinə böyük mədəni təsir göstərmiş və bir çox gənc sənətçiyə böyük təsir göstərmişdir. == Erkən həyatı == Teddi Afro 1976-cı ildə Efiopiyanın Əddis-Əbəbə şəhərində anadan olub. O, paytaxtda musiqi və incəsənətlə məşğul olan valideynlərinin yanında böyüyüb. Onun atası Kassahun Girmom tanınmış jurnalist və şair idi. Teddi çox erkən yaşlarından incəsənətə və musiqiyə dərin sevgi və həvəs göstərirdi. Uşaq ikən bir incəsənət klubuna qoşuldu və zərb alətləri kimi musiqi alətlərində ifa etməyə başladı. O, həmçinin klubda teatr səhnələrində aktyorluq da sınamışdı. Lakin hələ yeniyetməlik dövründə Teddi özünün musiqiyə, oxumağa və mahnı yazmağa marağının olduğunu anladı.
Avro Vulcan
Avro Vulcan (ing. Avro Vulcan) — İngiltərə istehsalı, Britaniya Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən 1953-1984 illər arası istifadə edilmiş delta qanadlı subsonik bombardman təyyarəsidir. Vulcan, soyuq döyüş əsnasında RAF'ın SSRİ-yə qarşı daşındırıcı bombardman donanmasının bir parçası idi. Folklend müharibəsi əsnasında Argentinaya qarşı da şərti bombardman məqsədiylə istifadə edilmişdir. İkinci dünya müharibəsindən sonra Böyük Britaniya Hərbi Hava Qüvvələri, artan Sovet nüvə təhdidinə qarşı yeni bir nüvə və strateji bombardman təyyarəsi ehtiyacı hissedildi. Bu ehtiyacın nəticəsi olaraq 1947-ci ildə baş dizayner Roy Chadwick liderliyində, Avro Aviasiya firması bir neçə ay içərisində delta qanadlı təyyarənin ilk layihəsini Böyük Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrinə təqdim etdi. Qəbul edilən bu layihə nəticəsində ardıcıl istehsala başlandı. Təyyarə 30 avqust 1952-ci ildə ilk uçuşunu reallaşdırdı və 1956-ci ildə xidmətə başladı. Xidmətə verdiyi illər üçün ümumi mənada təmin edici bir təyyarə olsa da, təhdidinə qarşı inkişaf etdirildiyi Sovetlər Birliyi coğrafiyasının böyüklüyü və inkişaf edən hava müdafiə sistemlərinə qarşı, əskikliklərini aradan qaldırmaq məqsədi ilə davamlı bir modernizasiya proqramına tabe tutulmaq məcburiyyətində qaldı. Bu səbəblə yeni və daha güclü mühərriklər ilə inkişaf etdirilmiş yanacaqdoldurma və erkən xəbərdarlıq sistemləriylə təchiz olunmuş 2-ci versiya Avro Vulcan istehsalına keçildi.
Avro disko
Avrodisko (ing. Euro disco) – elektron rəqsinin birləşmiş formasıdır. Təxminən Avro disko janrı 1970-ci illərdə formalaşmağa başlamışdır. Bu janrdan ən çox 1980-cı illərdə istifadə edilirdi. 1980-cı illərin əvvəllərində "Secret Service" qrupunun "Oh Susie" mahnısı, "Laid Back" ifaçısının "High society girl" mahnısı, Fransız ifaçısı F. R. Devidin "Pick up the phone" mahnısı, "Yello" qrupunun "Daily disco" mahnısı və digər musiqiçilər tərəfindən ifa edilən mahnılar, Avro disko janrının populyarlaşmasında mühüm rol oynamışdı. Almaniyanın Modern Talking, C.C.Catch, Bad Boys Blue, Silent Circle kimi musiqi qrupları, Sandra Kretu, Sabrina Salerno və digər populyar müğənnilər mahnılır əksər hissəsini məhz bu janrda ifa etmişlər.
Bourhan Abro
Bourhan Abro (30 may 1995) — Cibutili üzgüçü. Bourhan Abro Cibutini 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Bourhan Abro birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 50 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 27.13 saniyəlik nəticəsi ilə 74-cü yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.
Dianna Aqron
Dianna Aqron (/ˈeɪ.ɡrɒn/, AY-gron; 30 aprel 1986[…], Savanna[d], Corciya) — Amerikalı aktrisa, müğənni, rəqqasə və rejissor. İfaçılıq və rejissorluqla yanaşı, o, xüsusilə LGBT hüquqlarını və insan haqlarını dəstəkləmək üçün əhəmiyyətli xeyriyyə işlərində iştirak etmişdir.
Trigonocephalus atro-fuscus
Qonurbaş qalxansifət (lat. Agkistrodon contortrix) — gürzəkimilər fəsiləsinin agkistrodon cinsinə aid ilan növü. Boa contortrix Linnaeus, 1766 Scytale contortrix Sonnini & Latreille, 1801 Scytale Cupreus Rafinesque, 1818 Scytale cupreus Say, 1819 Tisiphone cuprea Fitzinger, 1826 Cenchris marmorata Boie, 1827 Acontias atrofuscus Troost, 1836 Toxicophis atrofuscus Troost, 1836 Trigonocephalus cenchris Schlegel, 1837 Trigonocephalus Contortrix Holbrook, 1838 Trigonocephalus atro-fuscus Holbrook, 1842 Cenchris contortrix Gray, 1842 Cenchris atrofuscus Gray, 1849 Agkistrodon contortrix Baird & Girard, 1853 Trigonocephalus histrionicus Duméril & Bibron, 1853 Ancistrodon contortrix Baird, 1854 Agkistrodon contorting Abbott, 1869 Ancistrodon atrofuscus Cope, 1875 Agkistrodon atrofuscus Yarrow, 1882 Ancistrodon contortrix var.
Kosovo və avro
Kosovo Respublikası 2008-ci ildə müstəqilliyini elan etdikdən daha öncə, 2002-ci ildə birtərəfli qaydada avronu öz valyutası kimi qəbul etdi. Baxmayaraq ki, Kosovo Avrozonanın və ya Avropa İttifaqının üzvü deyildi. == 1999-cu ildən əvvəlki vəziyyət == Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Kosovodakı Müvəqqəti İdarə Heyətinin təyin olunmasından öncə Kosovo, Yuqoslaviya ilə iqtisadi əlaqədə idi və valyuta kimi Yuqoslaviya dinarı istifadə olunurdu, lakin Yuqoslaviyadakı inflyasiya və gərginlik Yuqoslaviya dinarına olan etibarı azaltdı. Bunu görən əhali öz səhmlərini xarici valyutalarda saxlamağı üstün tuturdu. Əsasən alman markı, ABŞ dolları və isveçrə frankı istifadə olunurdu. == Alman markının istifadəsi == Müxtəlif valyutaların istifadə olunmasına baxmayaraq, alman markası üstünlük təşkil edirdi. 1999-cu ilin sentyabrında BMT-nin administrasiyası digər valyutaların istifadəsini tənzimləyən qərar qəbul etdi. Yuqoslaviya dinarı rəsmi olaraq dövriyyədən çıxarılmadı, lakin istifadəsi "məsləhət görülmürdü". Digər valyutaların istifadəsi isə davam edirdi. Almaniya Federal Bankı vəziyyətdən gec xəbər tutduğuna görə Kosovaya əvəz olunması üçün yeni əskinsalar göndərməmişdi, lakin alman markının idxalına və ixracına heç bir qadağa qoyulmadığına görə xaricdə işləyən bir çox kosovalı ölkəyə bu valyutada pul göndərirdi ki, bu da Kosovada pul kütləsinin artmasına səbəb oldu.
Ağrı
Ağrı — fiziki və ya mənəvi iztirab, əzabverici və ya xoşagəlməz hiss, əzab.
Hamur (Ağrı)
Xamur (türk. Hamur, kürd. Xamûr) — Ağrı ilinin ilçəsi. Düşmən işğalından qurtuluş günü 14 apreldir. == Tarixçə == Ağrının ən gənc və ən kiçik rayonu Xamurun məlum tarixi, e.ə. 14-cü əsrə aiddir. Huri, Fars, Bizans, Ərəb və Bizans abidələrinin üstünlük təşkil etdiyi Xamur, Malazgird döyüşündən sonra türklərin yurdu olmuşdur. Bundan sonra bölgədə Xarəzmşahlar, Elxanilər, Qaraçobanlılar, Qızıl Ordalılar, Cəlairilər və Qaraqoyunlu dövlətləri bu torpaq üzərində hakimiyyətdə olmuşdur. O dövrdə Yuxarı Murad bölgəsinin ən güclü qalası olan Xamur, Timurun Anadolunun işğalı ilə Monqolların hakimiyyəti altına girmiş, lakin 1421 Eleşgird döyüşündən sonra Teymurun istilasından xilas olmuş və Qaraqoyunlunun hakimiyyəti altına keçmişdir. Bölgə 1467-ci ildə Ağqoyunluarın və 1502-ci ildə Səfəvilərin suverenliyi altında olmuşdur.
Ağrı (şəhər)
Adana (keçmiş adı ilə Qarakilsə) (türk. Ağrı) — Türkiyənin Şərqi Anadolu regionunda yerləşən və Ağrı ilinin mərkəzi olan şəhər. Şəhər Ağrı dağının şərəfinə adlandırılmışdır. Şəhərin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 1.632 m təşkil edir.
Ağrı Respublikası
Ağrı Respublikası (kürd. Komara Agiriyê) və ya Ararat Respublikası (kürd. کۆماری ئارارات/Komara Araratê) özünü elan etmiş və tanınmayan kürd dövləti. Türkiyənin şərqində, mərkəzi Qarakösə vilayətində yerləşirdi. == Tarixi == "Xoybun" partiyasının mərkəzi komitəsinin rəhbərlik etdiyi Ağrı Respublikası 28 oktyabr 1927-ci və ya 1928-ci ild' Türkiyənin cənub-şərqindəki kürdlər arasında üsyan dalğası zamanı müstəqillik elan etmişdir. "Xoybun"un ilk iclasında Ehsan Nuri Paşa Ağrı üsyanının hərbi komandiri elan edildi. 1927-ci ilin oktyabrında Kürd Ava, və ya Ararat Dağı yaxınlığındakı bir kənd olan Kürdəva Kürdüstanın müvəqqəti paytaxtı olaraq təyin edilmişdir. "Xoybun" böyük güclərə və Millətlər İttifaqına müraciət etmiş, eyni zamanda İraq və Suriyadakı digər kürdlərlə əlaqə yaratmaq üçün mesajlar göndərdi. Buna baxmayaraq, Türkiyə tərəfindən edilən təzyiq altında, Britaniya imperiyası və Fransa "Xoybun" üzvlərinin fəaliyyətlərinə məhdudiyyətlər qoymuşdular. Türkiyə Silahlı Qüvvələri sonradan 1930-cu ilin sentyabrında Ağrı Respublikasını məğlub etmişdir.
Ağrı üsyanları
Ağrı üsyanları (türk. Ağrı ayaklanmaları) — 1930-cu ildə Türkiyənin şərqində Ağrı vilayətində kürdlərin Türkiyə hökumətinə qarşı üsyanları. Üsyan zamanı partizan qüvvələrinin başçısı Cıbran qəbiləsindən Ehsan Nuri idi. == Üsyanlar == 1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər Türkiyənin Ağrı ilində müxtəlif üsyanlar qaldırılmışdır. Birinci üsyan 16 may 1926-cı il tarixində Cəlali Barho öndərliyindəki kürd tayfaları tərəfindən Ağrı dağı yaxınlıqlarında qaldırılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır. Növbəti ilin sentyabr ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri əraziyə yenidən hücum etmiş, yerli əşirətlərin qaldırdıqları ikinci üsyanı basdırmışdır. Bundan sonra Ağrıda yaranan böhran daha da dərinləşmişdir. 1927-ci ilin sentyabr ayında Birləşmiş Krallığın dəstəyi ilə İhsan Nuri tərəfindən Ağrı Respublikası qurulmuşdur. 1928-ci ildə Ağrı Respublikasının dövlət xadimlərinin təşəbbüsü ilə tərtib edilmiş Kürdüstan bayrağı ilk dəfə istifadəyə verilmişdir.
Ağrı üsyanı
Ağrı üsyanları (türk. Ağrı ayaklanmaları) — 1930-cu ildə Türkiyənin şərqində Ağrı vilayətində kürdlərin Türkiyə hökumətinə qarşı üsyanları. Üsyan zamanı partizan qüvvələrinin başçısı Cıbran qəbiləsindən Ehsan Nuri idi. == Üsyanlar == 1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər Türkiyənin Ağrı ilində müxtəlif üsyanlar qaldırılmışdır. Birinci üsyan 16 may 1926-cı il tarixində Cəlali Barho öndərliyindəki kürd tayfaları tərəfindən Ağrı dağı yaxınlıqlarında qaldırılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır. Növbəti ilin sentyabr ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri əraziyə yenidən hücum etmiş, yerli əşirətlərin qaldırdıqları ikinci üsyanı basdırmışdır. Bundan sonra Ağrıda yaranan böhran daha da dərinləşmişdir. 1927-ci ilin sentyabr ayında Birləşmiş Krallığın dəstəyi ilə İhsan Nuri tərəfindən Ağrı Respublikası qurulmuşdur. 1928-ci ildə Ağrı Respublikasının dövlət xadimlərinin təşəbbüsü ilə tərtib edilmiş Kürdüstan bayrağı ilk dəfə istifadəyə verilmişdir.