Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Avropa
Avropa (XX əsrin əvvəllərində Yevropa) — tamamilə Şimal yarımkürəsində və əsasən Şərq yarımkürəsində yerləşən bir qitədir. Avrasiyanın qərb hissəsini əhatə edir və şimalda Şimal Buzlu okean , qərbdə Atlantik okean , cənubdan Aralıq dənizi və şərqdə Asiya ilə həmsərhəddir. Avropa, ümumiyyətlə, Ural və Qafqaz dağlarının, Ural çayının, Xəzərin və Qara dənizlərin və Türk Boğazlarının su yollarının Asan bölgədən ayrıldığı hesab olunur. Bu sərhədin çox hissəsi quruda olsa da, böyük fiziki ölçüsü və tarixi və ənənəsinin ağırlığına görə ümumiyyətlə Avropaya tam bir qitə statusu verilir. Avropa təqribən 10.180.000 kvadrat kilometr və ya Yer səthinin 2%-ni əhatə edir və bu, altıncı ən böyük qitədir. Siyasi baxımdan, Avropa qitənin 39% -ni əhatə edən və əhalisinin 15% -ni təşkil edən ən böyük və ən çox məskunlaşdığı əlli suveren dövlətə bölünür. 2018-ci ildə Avropanın ümumi əhalisi təxminən 741 milyon idi. Avropa iqlimi Asiya və Şimali Amerikadakı iqlimin şiddətli olduğu enliklərdə belə qitənin çox hissəsində qışı və yayı isti keçən Atlantik cərəyanlarından təsirlənir. Dənizdən başqa mövsümi fərqlər sahilə yaxın olduğundan daha çox nəzərə çarpır. Avropa, xüsusən də qədim Yunanıstan və qədim Roma Qərb sivilizasiyasının doğma yurdu idi.
Avropada separatçılıq
Avropada separatçılıq — Avropada yerləşən seperatçı hərəkatların siyahısı. Avropanın hər bir dövlətində çoxlu xalqlar yaşamaqdadır. Lakin Avropada yaşayan bəzi xalqarın özlərinə aid dövləti yoxdur. Başqa dövlətlərin əsarəti altındadırlar. Bu xalqlar öz Mədəniyyəti, Tarixi, Dili, Musiqisi, Adət ənənəsi, Rəqsi, Ədəbiyyatı üzərində qurulmuş müstəqil dövlətdə yaşamaq istəyirlər. Bunlardan Bəziləri: Kataloniya, Şotlandiya, Şimali İrlandiya, Siciliya, Bask, Korsika, Padaniya və s. == Şotlandiya == Şotlandiya — Böyük Britaniya krallığına daxil olan tarixi və inzibati ərazi. Böyük Britaniyanın şimal hissəsində yerləşir. 1707-ci ildən bəri Böyük Britaniyadan asılı inzibati ərazidir. Şotlandiyanı müstəqillik referendumuna daşıyan ilk konkret addım, 1978-ildə Şotlandiya və Uels üçün ayrı-ayrı nəzərdə tutulan qanunlar çərçivəsində səlahiyyət verilməsi üçün, 1 mart 1979-cu ildə referendum təşkil olundu.
Avropada siyasət
Avropa siyasəti — Avropa qitəsində daim inkişaf edən siyasətlə məşğul olur. Bu, bir sıra amillərə, o cümlədən regionda milli dövlətlərin uzun tarixinə, eləcə də Avropa dövlətləri arasında siyasi birliyin artması istiqamətində mövcud tendensiyaya görə digər qitələrə nisbətən daha ətraflı mövzudur. Avropanın indiki siyasətini qitədə baş verən tarixi hadisələrdən götürmək olar. Eynilə, coğrafiya, iqtisadiyyat və mədəniyyət Avropanın hazırkı siyasi quruluşuna öz töhfəsini verib. Müasir Avropa siyasəti Dəmir Pərdənin süqutundan və kommunist dövlətlərin Şərq Blokunun dağılmasından sonra Avropa İttifaqının hökmranlığı altındadır. Soyuq Müharibə bitdikdən sonra AB keçmiş kommunist ölkələrini də əhatə etməklə şərqə doğru genişləndi. 31 yanvar 2020-ci il tarixinə Aİ-nin 27 üzvü var. Bununla belə, əsasən Avropa dövlətləri olan və ya açıq şəkildə Avropa mənşəli olduğunu iddia edən bir sıra digər beynəlxalq təşkilatlar var, o cümlədən 47 dövlətdən ibarət Avropa Şurası (müharibədən sonra Avropa İttifaqının sələfi hesab edilən ilk Avropa təşkilatı) və Təhlükəsizlik Təşkilatı və 57 ölkənin daxil olduğu Avropada Əməkdaşlıq (ATƏT). == Mövcud siyasi ab-hava == Soyuq Müharibə başa çatdıqdan sonra Rusiya ilə Qərbi Avropa dövlətləri arasında münasibətlərin əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşmasına baxmayaraq, son vaxtlar "Qərb" təşkilatlarının, xüsusilə Aİ və NATO-nun şərqə doğru keçmiş SSRİ ölkələrinə genişlənməsi səbəbindən gərginlik artmışdır. Bir çox Avropa dövlətləri ya Avropa İttifaqına daxil olub, ya da ona qoşulmaq niyyətlərini bəyan ediblər.
Avropaya meyllik
Avropaya meyllik ( Avropa ittifaqçılığı ) - Avropaya inteqrasiya və Avropa İttifaqını genişləndirmək məqsədlərini güdən siyasi konsepsiyadır. Bu konsepsiya Avropa Birləşmiş Ştatlarının yaradılmasına can atan avro-federalistlər tərəfindən dəstəklənir. Əks mövqe Avropa inteqrasiyasına şübhə ilə yanaşan və ya mənfi münasibəti olan Avropa skeptisizmidir. Daha ümumi termin " anti-Avropaçılıq "dır. == Avropayönlü siyasi partiyalar == DIEM25 Volt Avropa === Avropa İttifaqında === Avstriya: Avstriya Xalq Partiyası, Avstriya Sosial Demokrat Partiyası, Yaşıllar (Avstriya), NEOS - Yeni Avstriya və Liberal Forum Belçika: İslahat Hərəkatı, Açıq Flaman Liberalları və Demokratları , Sosialist Partiyası (Belçikanın Fransız İcması), Xristian Demokratlar və Fleminqlər, Ekolo, Yaşıllar (Belçika), Vooruit, Les Engagés, Bolqarıstan: Demokratik Qüvvələr Birliyi, Bolqarıstanın Avropa İnkişafı Uğrunda Vətəndaşlar, Güclü Bolqarıstan üçün Demokratlar, Hüquq və Azadlıqlar Hərəkatı, Birləşmiş Xalq Partiyası, Bolqarıstan Vətəndaşlar üçün, Belə bir xalq var, Bolqarıstan Demokratik Mərkəzi, Bolqarıstan Avro-solları, Bolqarıstan Sosialist Partiyası, Volt Bolqarıstan. Xorvatiya. Xorvat demokrat birliyi, Sosial - demokrat partiyası Kipr. Demokratik birləşmə, Avropa partiyası, Birləşmiş demokratlar. Danimarka. Radikal Venstre, Sosial demokratlar, Mühafizəkar Xalq Partiyası.
Avropanın himni
Avropanın himni — Avropanın simvollarından biri olmaqla Avropa İttifaqının və Avropa Şurasının himni. Bethovenin "Doqquzuncu simfoniyası"nın dördüncü hissəsinin əsas mövzusuna instrumental versiyada əsaslanır və hər iki təşkilat tərəfindən rəsmi tədbirlərdə ifa olunur. Fridrix Şiller 1785-ci ildə "Sevinc üçün oda" poemasını "bəşəri qardaşlığın təntənəsi" kimi yazmışdır. 1823-cü ildə Şillerin ölümündən sonra şeirin sözləri Lüdviq van Bethoven tərəfindən Doqquzuncu Simfoniyasının dördüncü (son) hissəsində istifadə edilmişdir. Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsi 19 yanvar 1972-ci ildə Strasburqda rəsmi olaraq Avropa himnini elan etdi: Lüdviq van Bethovenin 9-cu simfoniyasının 4-cü hissəsi. Dirijor Herbert fon Karayan Avropa Himninin üç rəsmi instrumental aranjimanını — fortepiano, nəfəs alətləri və simfonik orkestr üçün yazmışdır. O, musiqinin tempini də dəyişib. Karayan Bethovenin yarım notdan istifadə etdiyi dörddəbir notdan istifadə etdi. 4 oktyabr 2010-cu ildə himn ilk dəfə rəsmi idman tədbiri zamanı, Avropa Komandası Amerika Birləşmiş Ştatları komandasını məğlub edərək Ryder Cup qolf turnirində qalib gələndə istifadə edilmişdir.
Avropanın simvolları
Tarix boyunca Avropanın bir sıra simvolları meydana gəlmişdir. Simvoldan asılı olaraq, onlar bütövlükdə Avropaya və ya Avropa İttifaqına (Aİ) aid edilə bilər. Ən məşhur simvollar 1950–60-cı illərdə Avropa Şurası (AŞ) tərəfindən yaradılıb və bu simvollar bütövlükdə Avropanı təmsil etmək üçün nəzərdə tutulsa da, bir vaxtlar təşkilat tərəfindən qəbul edilmiş bir çox insanlar səhvən onları yalnız Aİ ilə əlaqələndirirlər. Bu ümumavropa identikliyinə əlavə olaraq, Aİ genişlənmə prosesində əlavə olaraq öz simvollarını yaratmışdır. == "Avropa" adının mənşəyi == Qədim yunan mifologiyasında Avropa (yun. Ευρώπη) Finikiya şahzadəsi idi. Rəvayətə görə, Zevs Avropaya aşiq olmuşdu və bir gün onu aldatmaq qərarına gəldi. Özünü ağ buğaya çevirir və Avropanın atasının sürüsünə girir. Avropa və qulluqçuları çiçək yığanda o, həmin buğanı görür və onun kürəyinə çıxır. Zevs fürsətdən istifadə edərək onu kürəyində götürərək qaçır, sonra isə Krit adasının sahilinə üzür.
Avropa Avropa (teleserial, 2011)
Avropa Avropa 2011-ci ildən 2013-cü ilə qədər TRT 1-də yayımlanan sitcom janrında Türkiyə serialıdır. == Məzmunu == 31 dekabr 2011-ci ildən, yəni yeni ildən Türkiyənin Avropa Birliyinə üzv olacağını Egemen Bağış bildirir. Bu hadisənin İstanbulda "Avrupa" binası sakinlərinə təsiri göstərilir. Koparan ailəsi ilə Beceren ailəsi arasındakı mübahisələr ön plandadır. Koparan ailəsinin qızı Gül ilə Beceren ailəsinin oğlu Can arasında sevgi münasibəti, bunu gizlətmək üçün etdikləri də serialın mövzularındandır. Serialın başqa mövzusu isə Ferdi ilə Mahirin iş ortaqları olduqları halda Gülbahar ilə Nermin arasındakı mübahisələrə görə bunu onlara deməyi bacarmadıqlarıdır. Serialın 2-ci mövsümündə Gül və Canın evləndikdən sonra çəkdikləri əzablar, 3-cü mövsümdə isə Gül və Nerminin hamilə olmaları ön plandadır. şüarlar: "Sonunda Türkiye AB'ye girdi", "Bundan sonra hiç bir şey eskisi gibi olmayacak!" == Aktyorlar/aktrisalar və rolları == Tarık Ünlüoğlu 1-79 (Ferdi Koparan): Koparan ailəsinin atasıdır. Yük maşını sürücüsü olub. Gül və Emre adında iki uşağı var.
Avropa (dəqiqləşdirmə)
Avropa — Afrikanın şimalında, Asiyanın qərbində, Atlantik okeanının şərqində yerləşən qitə. Avropa (irq) — Avropa (qəzet) — Həftəlik ictimai-siyasi qəzet.
Avropa (irq)
Avropa irqi (qafqazoid və ya qafqaz ing. Caucasian race və ya avropoid) — Avropa, ön Asiya, Mərkəzi Asiya, Şimali Amerika və şimali Hindistanda Böyük coğrafi kəşflər dövrünə qədər yaşamış irq. Sonradan bu tip insanlar bütün qitələrə yayılmağa başladı. Onlar daha çox Şimali Amerika və Cənubi Amerika, Cənubi Afrika və Avstraliyada yayılmağa başladılar. == Xarakterik cizgiləri == Üzləri horizontal müstəvidən xeyli qabağa çıxır. Saçları düz və ya dalğavarı, əsasən yumşaq (xüsusilə şimal qruplarda). Qaşlarının dairəsi böyük, göz kəsimləri böyük, burunları böyük və irəli çıxan, dodaq qalınlığı çox da böyük deyil və ya ortadır, saqqal və bığ çıxımı gurdur. Ayaq pəncəsi və əlləri genişdir. Dəri, piqment və göz rəngləri şimal qruplarındakı açıq rəngdən cənub qruplarında çox tünd rəngə qədər dəyişir. İlk dəfə 1780-ci illərdə Göttingen tarix məktəbinin üzvləri tərəfindən təqdim edilmiş bu termin bəşəriyyətin üç əsas irqindən birini (Qafqazoid, Monqoloid və Neqroid) ifadə edirdi.
Avropa (qəzet)
Avropa — 5 fevral 2000-ci ildən 2003-cü ilin sonlarınadək çap olunmuş həftəlik ictimai-siyasi qəzet. Təsisçisi və baş redaktoru Fəxri Uğurlu idi. == Tarixi == Qəzet 2000-ci il fevral ayının 5-də Fəxri Uğurlu tərəfindən təsis edilmişdir. Fəxri Uğurlu eyni zamanda qəzetin baş redaktoru idi. İctimai-siyasi mövzulardan bəhs edən və həftəlik nəşr olunan qəzet 2003-cü ilin sonlarınadək çap olunmuşdur. Qəzet maliyyə problemlərinə görə fəaliyyətini dayandırmışdır.
Avropa Birliyi
Avropa İttifaqı (Aİ) və ya Avropa Birliyi — 27 dövləti birləşdirən dövlətlərüstü və eyni zamanda dövlətlərarası iqtisadi və siyasi təşkilat. Formal olaraq 1 noyabr 1992-ci ildə Maastrixt sazişi ilə təsis edilmiş bu ittifaqın təməli 18 aprel 1951-ci il tarixli Paris Müqaviləsinə əsasən, Belçika, Almaniya, Fransa, Niderland, Lüksemburq və İtaliya tərəfindən Avropa Kömür və Polad Cəmiyyəti (AKPC) yaradılması ilə qoyulub. Təşkilatın mənzil qərargahı Brüsseldə yerləşir. Aİ yeganə beynəlxalq təşkilatdır ki, özündə həm beynəlxalq təşkilat, həm də dövlət əlamətləri daşıyır, əslində isə formal olaraq heç biri deyil. Bəzi məsələlər İttifaqın ümumi institutları, bəziləri isə üzv dövlətlərin nümayəndələrinin razılaşması ilə qəbul edilir. == Əsas təsis sənədləri == 1951-ci il — Avropanın Polad və Kömür Cəmiyyətinin yaradılması haqqında müqavilə. 1957-ci il — Avropanın Atom Enerjisi İttifaqının yaradılması haqqında müqavilə. 1957-ci il — Avropanın İqtisadi İttifaqının yaradılması haqqında Roma müqaviləsi 1965-ci il — Avropa İqtisadi İttifaqının, Avropa Atom Enerjisi İttifaqının, Avropa Polad və Kömür Cəmiyyətinin vahid şəkildə birləşməsi üçün Brüssel müqaviləsi 1986-cı il — Vahid daxili bazarın yaradılması və siyasi əməkdaşlıq haqqında vahid Avropa aktı 1990-cı il — Şengen müqaviləsi [mənbə göstərin] 1992-ci il — Maastrixt sazişi 1997-ci il — Amsterdam müqaviləsi == Tarix == Avropa idealı real bir siyasi proyektə çevrilib Avropa İttifaqı üzvü olan dövlətlərin hökumət siyasətlərində uzun müddətli bir hədəf halına gəlməmişdən əvvəl sadəcə filosofların və uzaqgörən insanların düşüncələrində yaşayırdı. Avropa Birləşmiş Ştatları və ya Dövlətləri humanist və sülhsevər bir xəyalın parçası idi. Avropa illərcə tez-tez baş verən qanlı müharibələrə şahid olmuşdur.
Avropa Həmrəyliyi
Avropa həmrəyliyi ( ukr. Європейська Солідарність; 27 avqust 2014-cü ilədək — Həmrəylik" Partiyası ukr. Партія «Солідарність») — Ukrayna siyasi partiyası.
Avropa Komissiyası
Avropa Komissiyası — Avropa Birliyi siyasətinin planlaşdırıcısı və koordinatoru. Qanun təklifləri hazırlayır, Parlament və Şuraya təqdim edir. Birliyin hərəkətverici orqanı olaraq Parlament və Şura tərəfindən hazırlanan büdcə və proqramları tətbiq etmək vəzifəsini daşıyır. Birlik müqavilələrinin qoruyucusudur və Ədalət Divanı ilə birlikdə birlik hüququnun doğru tətbiq edilməsini təmin edir. Beynəlxalq platformada və beynəlxalq müqavilələrin müzakirələrində, xüsusilə ticarət və əməkdaşlıq sahələrində Birliyi təmsil edir. Avropa Komissiyası 1994-cü ildə Şuraya 558 təklif və eskiz ilə 272 bildiriş, memorandum və hesabat təqdim etmişdir. Bu sənədlər siyasət, idarəetmə, iqtisadiyyat və cəmiyyət üzvlərilə sıx fikir alış-verişi nəticəsində əldə edilmiş məhsullardır. Komissiya üzvləri vəzifələrini yerinə yetirərkən öz milli hökumətlərindən tamamilə azad olaraq davranmaq və sadəcə Avropa Birliyinin xeyrinə işlər görməklə mükəlləfiyyətlidirlər. Komissiyanı işdən azad edə biləcək tək orqan Avropa Parlamentidir. Komissiyanın hər üzvünün bir və ya bir neçə siyasət sahəsində xüsusi cavabdehlikləri vardır.
Avropa Konserti
Avropa konserti (ing. Concert of Europe) yaxud Vyana Sistemi — Napoleon müharibələrinin sona çatdığı 1815-ci ildən I Dünya Müharibəsinin baş verdiyi 1914-cü ilə qədər keçən dövrdə, Avropa dövlətlərinin beynəlxalq arenada siyasi qüvvələr nisbətini nəzərə alaraq hərəkət etmələrini təmin edən sistem. Vyana konqresindən sonra həyata keçirildiyi üçün Konqres Sistemi olaraq da bilinir. Konsert sistemi adətən böyük dövlətlərin sülh şəraitinin pozulmasına inandıqları zaman topladıqları konfranslar şəklində aparılırdı. == Ümumi məlumat == Avropanın konserti, Napoleonun imperatorluğunu məğlub edən, Dördlü İttifaq ölkələri tərəfindən, yəni Avstriya, Prussiya, Rusiya və Britaniya tərəfindən yaradılmış, daha sonra isə Fransanın da daxil olması ilə üzv ölkələrin sayı beçə çatmışdır. Bu yaradılmış sistemdə, əvvəllərdə İngiltərənin Xarici İşlər Naziri Robert Stüart, Avstriya Kansleri Klement von Metternix və Rusiya Çarı I Aleksandr baş rol oynayırdı. Şarl Moris de Talleyrand-Prigord, Fransanın yenidən beynəlxalq diplomatiyada digər böyük dövlətlərin yanında yer almasını təmin etdi. Avstriyanın Almaniya Konfederasiyası daxilində dominant güc olması və Avstriya Kansleri Metternixin mühafizəkar mövqeləri səbəbiylə Konsert dövrü, "Metternix Dövrü" olaraq xatırlandığı kimi, Vyana Konqresinin Avropanı Fransa inqilabından əvvəlki status-kvoya gətirmək yolunda reaktiv səyləri üzündən "Avropa Bərpa Dövrü" olaraq da adlandırılır. Almanca (alm. Pentarchie‎ (pentarşi)) və rusca isə Vyana Sistemi (rus.
Avropa Məhkəməsi
Avropa İcmalarının Ədalət Məhkəməsi və ya Avropa Ədalət Məhkəməsi — Avropa Birliyinin ali məhkəmə orqanı. Bu məhkəmə Avropa İttifaqı qanunları ilə bağlı məsələrə yekun baxılma orqanıdır. Məhkəmə Avropa Birliyi qanunlarının bütün üzv dövlətlərdə bərabər tətbiqini təmin edir. Bu orqan 1952-ci ildə yaradılmış və Lüksemburq Şəhərində yerləşır. Məhkəmə üzv dövlətlərin sayı qədər hakimlərdən ibarətdir. Məhkəməyə prezident rəhbərlik edir. 2003-cü ildən bu vəzifəni Vasiliyos Skoris həyata keçirir. Ədalət məhkəməsinə alt məhkəmə — İlk İnstansiya Məhkəməsi tərəfindən bəzi məslələrdə kömək edilir. Digər iki məhkəmə isə başqa məsələlərlə məşğul olur. Bunlardan Dövlət Xidməti Tribunalı birlik təşkilatlarında çalışan işçilər, Auditorlar Məhkəməsi isə Birliyin hesabtaları ilə məşğul olur.
Avropa Oyunları
Avropa Oyunları (ing. European Games) — 2015-ci ildən etibarən hər dörd ildən bir baş tutan idman yarışları. Avropa Olimpiya Komitələrinin nəzarəti altında Avropa qitəsinin idmançıları arasında regional beynəlxalq idman yarışlarıdır. İlk Avropa Oyunları 2015-ci il 12–28 iyun tarixlərində Bakıda keçirilmişdir. == Avropa Oyunları == == İdman növləri == Siyahıda Avropa Oyunlarının proqramına daxil edilmiş idman növləri qeyd olunur. 2015-ci ilin oyunlarının rəsmi saytına əsasən, bu il yarışlar 30 idman növü üzrə keçirilib.
Avropa Parlamenti
Avropa Parlamenti (həmçinin AP və ya Avroparlament) — Avropa Birliyinə üzv dövlətlərin milli parlamentləriylə oxşar haqlara sahib olan Avropa Parlamenti AB xalqlarının demokratik siyasi iradəsini təmsil edir. Parlament Avropa Birliyinin üç vacib qurumundan biridir və Birlik ölkələri xalqlarının maraqlarını müdafiə edir. Birliyin o biri vacib qurumları Avropa Birliyinin Şurası və Avropa Komissiyasıdır. == Tarixi == Avropa Parlamenti 1952-ci ildə qurulub. İclasları Brüsseldə və Strasburqda keçirilir. 1979-cu ilə qədər onun üzvlərini dövlətlər təyin edirdi. Həmin il verilən qərarla üzvlər birbaşa seçkilərdə seçilirlər. Parlamentin üç vacib funksiyası var: Avropa qanunlarını elan etmək; Avropa qurumlarına demokratik nəzarət etmək; Şura ilə birlikdə büdcəyə dair qərarlar vermək. Parlament öz səlahiyyətlərini Şura ilə bölüşür. Qərarların əksəriyyəti birlikdə verilir.
Mərkəzi Avropa
Mərkəzi Avropa — coğrafi cəhətcə Avropanın aşağıdakı ölkələrini əhatə edir: Avstriya (alm. Mitteleuropa, Zentraleuropa‎) Macarıstan (mac. Közép-Európa) Almaniya Polşa (pol. Europa Środkowa) Slovakiya (slovak. Stredná Európa) Sloveniya (sloven. Srednja Evropa) Xorvatiya (xorv. Srednja Europa) Çexiya (çex. Střední Evropa) İsveçrə (fr. Europe centrale, it. Europa centrale) Serbiya ( ölkənin Voyevodina diyarının bir hissəsi, Belqrad və onun ətrafı; serb.
Qərbi Avropa
Qərbi Avropa — Avropanın qərbində tarixi-geosiyasi bölgə. == Tarixi == == Ərazisi == Qərbi Avropa ölkələrinin vahid ərazisi Norveç dənizindən Aralıq dənizinədək 5000 km uzanır. Onların ümumi sahəsi 3,8 milyon km²-dir, bu Yer kürəsinin quru ərazisinin 2,5%-nə bərabərdir. Qərbi Avropa iqtisadi və siyasi cəhətdən bir-biri ilə sıx qarşılıqlı əlaqədə olan 24 müstəqil dövlət və həmçinin Cəbəllüttariq yerləşir. Bu ölkələrdən dördü G8 qrupuna daxil olan başlıca İnkişaf Etmiş Ölkələrdir. Kiçik dövlətlər olan qalan 14 ölkə (mikrodövlətlər istisna olmaqla) Qərbi Avropada xüsusi mövqe tuturlar. Mikro dövlətlər isə xüsusi qrup əmələ gətirir. Qərbi Avropa dövlətlərinin iqtisadi-coğrafi mövqeyi üç başlıca əlamətlə səciyyələnir. Bir-birinə nəzərən sıx qonşuluq mövqeyi Əksər ölkələrin dəniz sahilində olması və onların ən gediş-gəlişli dəniz yollarının yaxınlığında yerləşməsi Ümumi Avropa əməkdaşlığının inkişafı üçün Şərqi Avropa ölkələri ilə geniş quru və dəniz sərhədlərinə malik olması Dövlət quruluşuna görə Qərbi Avropa ölkələrinin 12-si respublika, digər 12-si isə monarxiyadır. Burada həm federativ, həm də unitar dövlətlər var.
Şimali Avropa
Şimali Avropa — Avropanın şimalında tarixi-geosiyasi bölgə. Bu bölgəyə 5 ölkə — İsveç, Norveç, Finlandiya (Svandinaviya ölkələri), Danimarka və İslandiya daxildir.
Şərqi Avropa
Şərqi Avropa — Avropanın şərqində şərti tarixi-geosiyasi bölgə. Şərqi Avropada eyniadlı düzənlik yerləşir. Şərqi Avropa düzənliyi Karpat dağlarından Ural dağlarınadək uzanır. Şərqi Avropa Avropa qitəsinin subregionudur. Əsasən qeyri-müəyyən bir termin kimi geniş geosiyasi, coğrafi, etnik, mədəni və sosial-iqtisadi anlamlara malikdir. Əksər təriflərə Belarus , Rusiya , Ukrayna , Moldova və Rumıniya ölkələri daxildir, digər təriflər isə Baltikyanı ölkələri, Balkanlar və Qafqazı da əhatə edə bilər. Şərqi Avropada yerləşən xalqların əksəriyyəti Sovet İttifaqının keçmiş sosialist respublikalarıdır . Region Avropa mədəniyyətinin əhəmiyyətli bir hissəsini təmsil edir; Şərqi Avropanın əsas sosial-mədəni xüsusiyyətləri tarixən slavyanların və yunanların adət-ənənələri, eləcə də Şərqi Roma İmperiyası və Osmanlı İmperiyasının təsiri ilə müəyyən edilmişdir. Başqa bir tərif Soyuq Müharibə tərəfindən yaradılmışdır, çünki Avropa ideoloji cəhətdən Dəmir Pərdə ilə bölünmüşdü, "Şərqi Avropa" Sovet İttifaqının təsiri altında Şərq Blokunu təşkil edən kommunist dövlətlərinin sinonimi idi. Şərqi Avropanın Qərbi Avropadan aşağı (daha kasıb, az inkişaf etmiş) səviyyədə olması ilə bağlı stereotiplər vasitəsilə bu termin bəzən aşağılayıcı hesab olunur.
Avropa enliqulağı
Avropa enliqulaqı (lat. Barbastella barbastellus) — Enliqulaqlılar cinsinə aid növ. 32 xromosona malikdir. == Görünüşü == Kiçik və parlaq yarasadır. Çəkisi 6–15 q, uzunluğu 45–58 mm təşkil edir. Quyruğnun uzunluğu 38–52 mm-dir. Qanadlar arasında məsafə 26–31 sm-dir. Bel nahiyəsində rəngi tünddür == Yayılması == Avropada İngiltərədən Qafqaza kimi ərazilərdə, İspaniyada, Mərakeşdə, Litvada, Cənub-qərbi Belarusda, Ukraynanın qərbində və Kiçik Asiyada yayılmışdır. Kiçik və Böyük Qafqazın meşələrində məskunlaşmışdır. Azərbaycanda 15 məntəqə qeydə alınıb, bunların çoxu şimali-qərb və cənubi-şərqdə — d.s.
Avropa ədəbiyyatı
Avropa 51
Avropa 51 (it. Europa '51, oxunuşu: euˈrɔpa tʃinkwanˈtuno) — 1952-ci ildə İtalyan rejissoru Roberto Rossellini tərəfindən İtaliyada çəkilən ağır psixoloji dramatik janrında olan filmdir. Bu film digər xarici ölkələrdə müxtəlif adlarla tanınır. İtalyan neorealizmi kino axınının başladıcısı və ən əhəmiyyətli xarakterlərdən biri olan Roberto Rossellininin idarə etdiyi filmin ssenarisini də yenə Rosselini öz hekayəsindən bir neçə insanla birlikdə uyğunlaşdırıb yazmışdır. Film heyətlərinin 10-nun içində Federiko Fellini də vardır. Rosselini ayrıca Karlo Ponti və Dino de Laurentislə birlikdə filmin prodüserliyini də öz öhdəliyinə götürmüşdür. Filmdə çəkilən İnqrid Berqman, Aleksander Noks, Ettore Cannini, Cülyetta Mazina (Federiko Fellininin arvadı) və Tereza Pellatininin oynadıqları ağ-qara filmin görünüşlərini məşhur italyan rejissoru Aldo Tonti çəkmişdir. Filmin xüsusi musiqisi isə bəstəkar, eyni zamanda rejissorun qardaşı olan Renzo Rosselliniyə aiddir (Roberto Rossellininin oğlunun adı da qardaşınınkı kimi Renzodur və kinoda prodüser olaraq çalışır). Filmin çəkilişi zamanı İnqrid Berqman və Roberto Rossellini evli idilər. Hər ikisi də öz başlarına kino dünyasının bir nəhəng sənətçisi olmalarına baxmayaraq birlikdə etdikləri filmlər tamaşaçı tərəfindən çox aydın olmadı və maraqsızlıqla qarşılandı.
Avropa qitəsi
Avropa (XX əsrin əvvəllərində Yevropa) — tamamilə Şimal yarımkürəsində və əsasən Şərq yarımkürəsində yerləşən bir qitədir. Avrasiyanın qərb hissəsini əhatə edir və şimalda Şimal Buzlu okean , qərbdə Atlantik okean , cənubdan Aralıq dənizi və şərqdə Asiya ilə həmsərhəddir. Avropa, ümumiyyətlə, Ural və Qafqaz dağlarının, Ural çayının, Xəzərin və Qara dənizlərin və Türk Boğazlarının su yollarının Asan bölgədən ayrıldığı hesab olunur. Bu sərhədin çox hissəsi quruda olsa da, böyük fiziki ölçüsü və tarixi və ənənəsinin ağırlığına görə ümumiyyətlə Avropaya tam bir qitə statusu verilir. Avropa təqribən 10.180.000 kvadrat kilometr və ya Yer səthinin 2%-ni əhatə edir və bu, altıncı ən böyük qitədir. Siyasi baxımdan, Avropa qitənin 39% -ni əhatə edən və əhalisinin 15% -ni təşkil edən ən böyük və ən çox məskunlaşdığı əlli suveren dövlətə bölünür. 2018-ci ildə Avropanın ümumi əhalisi təxminən 741 milyon idi. Avropa iqlimi Asiya və Şimali Amerikadakı iqlimin şiddətli olduğu enliklərdə belə qitənin çox hissəsində qışı və yayı isti keçən Atlantik cərəyanlarından təsirlənir. Dənizdən başqa mövsümi fərqlər sahilə yaxın olduğundan daha çox nəzərə çarpır. Avropa, xüsusən də qədim Yunanıstan və qədim Roma Qərb sivilizasiyasının doğma yurdu idi.