is. [İranda Xorasan – Məşhəd şəhərinin adından] din. Keçmişdə Məşhədə gedib “müqəddəs” yerləri ziyarət edən adama verilən ad (çox vaxt adın qabağında
Tam oxu »сущ. устар. религ. мешади (в прошлом: звание, даваемое человеку, посетившему святые места в городе Мешхеде; употреблялось перед собственным именем. На
Tam oxu »сущ. мешеди (Иранда Хорасан-Мешгьед шегьердин тӀварцӀикай); дин. виликра Мешгьеддиз фена, “мукъаддас” чкаяр зиярат авур ксариз лугьудай тӀвар.
Tam oxu »рел. мешади (титул лиц, совершивших паломничество в город мешхед в иране, к гробнице чтимого мусульманами-шиитами имам рзы)
Tam oxu »İranın Xorasan-Məşhəd şəhərində dəfn olunmuş müqəddəslərin məzarını ziyarət edən müsəlmanlara verilən dini fəxri ad.
Tam oxu »Məşhəd şəhərinin adı ilə bağlıdır, bu isə şəhid kəlməsi ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »туьрк, зараф., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра азербайжанви. Хинеда тунвай яру чуру квай мешедидин бицилда хъуткьутӀ ягъизвай къацу рекӀе алай
Tam oxu »sif. foresti//er, -ère ; ~ regionlar régions f pl forestières ; ~ zona zone f forestière
Tam oxu »прил. лесистый (поросший лесом, богатый лесом). Meşəli dağlar лесистые горы, meşəli bataqlıqlar лесистые болота
Tam oxu »sif. Meşə ilə örtülmüş, meşəsi olan. Meşəli yaylaq. – Ehtiyat xala … sıralanmış meşəli dağlar qoynunda, səfalı yaylaq şəhərində yaşayırdı. Mir Cəlal.
Tam oxu »İranın Xorasan-Məşhəd şəhərində dəfn olunmuş müqəddəslərin məzarını ziyarət edən müsəlmanlara verilən dini fəxri ad.
Tam oxu »...məqsədim mənim dəxi ol asitanədir. Füzuli. Beləliklə, Naşad əfəndi öz məqsəd və məramına nail olmuş, Zeynal bir fakt olaraq Mehribanı boşamışdı. S.Hü
Tam oxu »is. [ər.] qram. Felin zaman, şəxs və kəmiyyət kateqoriyası olmayan qeyrimüəyyən forması
Tam oxu »...mineraldan düzəldilmiş. Mədəni gübrə. – …Bu boyaq (umbra) müxtəlif mədəni hissələrin qarışığından ibarət olan gildir. A.Quliyev.
Tam oxu »...əlaqədar; batini, qeyri-cismani, qeyri-maddi. İnsanın mənəvi aləmi. Mənəvi tələbat. Mənəvi məsuliyyət. Mənəvi əzab. – Kimsə [Zeynalı] sevməyir, müdaf
Tam oxu »sif. Məməsi olan. □ Məməli heyvanlar – bax məməlilər. Soyuq ölkələrdə yaşayan məməli heyvanların dərilərindəki tük həm sıx, həm də çox olur. M.Axundov
Tam oxu »sif. Müəyyən mənşəyi olan, bu və ya başqa mənşəyə mənsub olan, hər hansı bir mənşədən törəyən. Bitki mənşəli dərman. Hibrid mənşəli heyvan.
Tam oxu »...mədəniyyətin yüksək dərəcəsində olan. Mədəni mühit. Varlı və mədəni həyat. // Cəmiyyətdə özünü aparma üsullarına, ədəb qaydalarına yaxşı bələd olan;
Tam oxu »sif. və is. köhn. 1. Əl tutan, kömək edən, mədəd olan. 2. Bir işdə başqasına muzdla kömək edən adam; köməkçi. Hər dəfə çörək bişirən vaxt Həlimə xala
Tam oxu »sif. Müəyyən məqsəd güdən, müəyyən məqsədlə edilən, müəyyən məqsəd daşıyan. Məqsədli səfər.
Tam oxu »прил. məqsədli, müəyyən məqsəd üçün olan; целевой аванс məqsədli avans; целевая установка доклада məruzənin məqsədi.
Tam oxu »aydın məqsədi olma, müəyyən məqsədə doğru yönəldimə, müəyyən məqsəd əldə etməyə çalışma
Tam oxu »ж мн. нет aydın məqsədi olma, müəyyən məqsədə doğru yönəldilmə, müəyyən məqsəd əldə etməyə çalışma; məqsədyönlülük.
Tam oxu »...демократическое государство, əsas məqsəd основная цель, nəcib məqsəd благородная цель, bu məqsədlə с этой целью, nə məqsədlə? с какой целью, tədqiqat
Tam oxu »sif. Meşəsi olmayan, ağacsız. Meşəsiz sahə. Meşəsiz dağ yamacları. – Qovdular ceyranı meşəsiz dağa; Qoyun sürüləri doldu otlağa. H.K.Sanılı.
Tam oxu »1. is. Meşə olan yer, meşə ilə örtülmüş sahə. Obamızın şimal tərəfi qərbdən-şərqə doğru uzanmış çılpaq qayalıq, daha sonra qalın bir meşəlikdi. A.Şaiq
Tam oxu »...yaltaqlıq, alçaqlıq sevməz, sağlam, erkəktəbiətli, ucaqamətli, cəsədli bir qadın idi. S.S.Axundov.
Tam oxu »...təndirdə bişirilən çörək, qoğal. Bizim gəlinlərin bayramqabağı; Fəsəli yaymağı yadıma düşdü. S.Vurğun.
Tam oxu »...insanlara aid olan; insana məxsus olan; insana xas olan; insani. Bəşəri hisslər. – Bu dövlət, quruluş, torpaq sənindir; Ən uca bəşəri diləyə hörmət.
Tam oxu »Məşədi (İranın Məşhəd şəhərində VIII İmam Rzanın məzarını ziyarət edənlərə verilən dini fəxri ad) xanım.
Tam oxu »bax çayxana. Məşədi Məmməd gündüzlər bazar-dükanı dolanıb, çayçıxanaları gəzərdi. B.Talıblı.
Tam oxu »dan. bax limon. Qazı Məşədi ilə xudahafiz edib dedi: – Məşədi, lumu, mürəbbə, əlbəttə, yadından çıxmasın. C.Məmmədquluzadə. Rəşid müəllim lumusu əzilm
Tam oxu »zərf Çox gözəl, çox yaxşı. Mən Məşədi Kazımağanı gözəlcəsinə anlayırdım. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »f. Göndərmək. Məşədi bəyin yolladığı uşaq tez qayıtdı və cavab gətirdi. M.Hüseyn.
Tam oxu »...bəxtli, xoşbəxtliyə çıxmış. Gülpəri satılı su ilə doldurub, Məşədi Püstə bacının başına tökərdi. Məşədi Püstə bacı sözü təzələyərdi: – Ağbəxt olasan!
Tam oxu »f. Öcəşmək, sataşmaq. [Məşədi İmamqulu:] Ədə, bəlkə darvazanın qabağında uşaqlarla kicədin, orada düşdü? Çəmənzəminli.
Tam oxu »bax ayaqyalın. Məşədi bəy cındır paltarlı, yalınayaq uşaqları bir-bir qucaqlayıb öpdü. M.Hüseyn.
Tam oxu »zərf Yavan. [Məşədi İbad:] Çörəyi yemərəm mən yavana; Yaxşı demərəm mən yamana. Ü.Hacıbəyov.
Tam oxu »is. [fars.] Arvadbaz. Molla şeytan idi, axund şeydabaz; Məşədi, kablayı lotu çıxmışdı. Aşıq Ələsgər.
Tam oxu »top. Bazarlar və dükanlar. Məşədi Məmməd gündüzlər bazar-dükanı dolanıb, çayxanaları gəzərdi. B.Talıblı.
Tam oxu »DÜYMƏLƏMƏK – AÇMAQ Məşədi İbad yaxasını düymələyir (Ü.Hacıbəyov); Qulam qızın yaxasının düymələrini açdı (S.Qədirzadə).
Tam oxu »is. [fars.] köhn. Ürək dərdi, sirr. Məşədi Qasım mənim qonşumdur, dərddilini mənə söyləyib. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »f. dan. Kələk gəlmək, aldatmaq. [Məşədi İbad:] Görüm hamamçını bir növ kələkləyə bilərəmmi? Ü.Hacıbəyov.
Tam oxu »is. Məzəlilik, komizm. Məşədi İbadın monoloqları dramaturgiya tarixində öz canlı komikliyi ilə diqqətəlayiqdir. Ə.Sultanlı.
Tam oxu »Məşədi (İranın Məşhəd şəhərində VIII İmam Rzanın məzarını ziyarət edənlərə verilən dini fəxri ad) xanım.
Tam oxu »is. köhn. Kənarları xəzli qadın paltarı. [Məşədi Xonku] köhnə katbini sandıqdan çıxardıb, xəzlərini güvədən təmizləmişdi. Çəmənzəminli.
Tam oxu »bax qaçaqçı. Bir gün [Əhməd] qaçaqmalçı Məşədi Cavadın qızını istədi, fəqət rədd cavabını aldı. B.Talıblı.
Tam oxu »...Şəmkir) bax qımqıma. – Yolnan qımqımı çala-çala gedirdi (Basarkeçər); – Məşədi dodağının altında qımqımı çaler (Qazax)
Tam oxu »...Hamamda kisə çəkməklə məşğul olan adam; kisəkeş. [Bu qadın] Məşədi Abbas ağa kisəçinin övrətidir. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...sələm və fars. …xor] bax müamiləçi. Alo tərs baxışla sələmxor Məşədi Qulamı süzüb, əlavə etdi… S.Rəhimov.
Tam oxu »ARDINCA – QABAĞINCA Məşədi Əsgərin ardınca ahəstə-ahəstə gedirdi (S.M.Qənizadə); Elə mən də sənin qabağınca evə gəlmişəm.
Tam oxu »BABAT – PİS Ruzigarım bir növ babat keçir, hacı (N.Vəzirov); Niyə, Məşədi, necə bəyəm, pis daşıyıram? (Mir Cəlal).
Tam oxu »...peşəsi, sənəti. Papaqçılıq etmək. – Papaqçılığın getgedə tənəzzülü [Məşədi Əhmədə] dükan saxlamaq imkanı verməmişdi. S.Hüseyn.
Tam oxu »f. Yerişini, sürətini azaltmaq, yavaş etmək. Məşədi Əsgər bir az yavaşlayıb özünü bir qaranlıq yerə çatdırdı. S.M.Qənizadə.
Tam oxu »...mişarla taxta kəsən adam. Mişarçılar taxta kəsirlər. – …Cəfərin əmisi Məşədi İbrahim mişarçı idi. M.Arif.
Tam oxu »bax bığıburma. [Məşədi İbad:] A kişi, vallah, mən nə qədər qoca olsam da, min buğuburma cavana dəyərəm… Ü.Hacıbəyov.
Tam oxu »sif. Turşusu olan, turşu ilə bişirilən, turşu ilə yeyilən. [Məşədi Səməd:] Hələ bunun turşulu dolması var. S.S.Axundov.
Tam oxu »...Avam adam kimi, heç bir şeyi başa düşməyən adam kimi; cahilcəsinə. Məşədi Kazım ağa … avamcasına güldü. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »məch. Diz üstə çökdürülmək, oturdulmaq. Məşədi Kazım ağa … xıxlanmış (f.sif.) dəvə kimi dizləri üstündə yerə çökdü. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...kəsək. Dişli malalar iri kəltənləri əzib xırdalayır. – Əkbər kəltəni… Məşədi Hüseynin kəlləsinə çırpmaq istəyəndə Müslüm qoymadı. Mir Cəlal.
Tam oxu »...[fars.] köhn. Sifilis. Bir çox söhbətdən sonra məlum olur ki, Məşədi Allahverən bir vaxt kift azarına mübtəla olubmuş. N.Nərimanov.
Tam oxu »MƏNALI – BOŞ Çünki Məşədi Kazım ağanın iki mənalı sözündən bir şey anlamışdı (M.S.Ordubadi); Boş söz niyə danışırsan? (Mir Cəlal).
Tam oxu »...üstündə duran, sözündə sabit duran, dediyinə mütləq əməl edən. [Məşədi] …onun sözübütöv adam olduğunu yaxşı bilirdi. S.Rəhimov.
Tam oxu »...üstündə duran, sözündə sabit duran, dediyinə mütləq əməl edən. [Məşədi] …onun sözübütöv adam olduğunu yaxşı bilirdi. S.Rəhimov.
Tam oxu »...etnoqr. Qızın toydan sonra atası evinə birinci dəfə gəlməsi adəti. Məşədi öz qızını və kürəkənini … axşam çörəyinə ayaqaçmaya çağırmışdı. Ə.Haqverdiy
Tam oxu »“Rus” sözünün canlı dildə işlənən forması. [Məşədi İbad:] Bax, mən iki yaşında urus balası görmüşəm ki, başı ağappaq qar kimi. Ü.Hacıbəyov.
Tam oxu »...etnoqr. Qızın toydan sonra atası evinə birinci dəfə gəlməsi adəti. Məşədi öz qızını və kürəkənini … axşam çörəyinə ayaqaçmaya çağırmışdı. Ə.Haqverdiy
Tam oxu »is. [fars.] köhn. Bozbaş, piti. Məşədi getdi, abgüştü öz əlində buğlanabuğlana gətirdi… C.Məmmədquluzadə. Arvad abgüşt bişirmişdi. Gətirib qoydu kişin
Tam oxu »