Lüğətlərdə axtarış.

Poeziya (yun. ποίησις) — dilin məna, səs və ritm elementlərini müəyyən nizam içində istifadə; bir hadisəni, ya da bir romantik və fikri təcrübəsi sıxlaşmış və sıradanlıqdan uzaqlaşmış bir şəkildə ifadə etmə sənəti olaraq təyin oluna bilər. Şeirin tərifi üçün müxtəlif sənət anlayışlarına görə fərqli yanaşmalar edilmiş, hətta şeirin tanımlanamayacağı da qarşıya qoyulmuşdur. == Tərifi == Song Xanədanı dövründən qalma bir Çin şeiri nümunəsi: Cənnət dağına döndük. Türk dilində qarşılığı qaçış, xeyr, özün kimi sözlər önərilmişsə də heç biri məşhurluq qazana bilməmişdir. Hal-hazırda qaçış, nəzm qarşılığı olaraq istifadə olunsa da nəzm və şeiri bir-birinə qarışdırmamaq lazımdır. Birincisi yalnız bir izahat yoludur. Keçmişdə şeirin qafiyə, ölçü, nəzm formaları kimi forma-xüsusiyyətlərdən ayrı düşünülməməsi səbəbiylə şeirlə nəzm Eşanlamlı sayılmışsa da hal-hazırda bu düşüncə aşılmışsa da ədəbiyyatın şeirlə birlikdə başladığı düşüncəsində fikir birliyi meydana gəlmişdir. Yəhya Kamal Beyatlı şeiri "Bildiyimiz musiqidən fərqli bir musiqi" olaraq adlandırarkən, Cahit Sıtkı Tarancıya görə şeir "sözlərlə gözəl şəkillər yaratmaq sənətidir" Əhməd Haşim şeiri "Söz ilə musiqi arasında olan lakin sözdən çox musiqidə yaxın olan bir dil" olaraq təriflər. Nəcib Fazıl Kısakürək isə şeir üçün "Mütləq həqiqəti axtarış işidir" deyir.

Elmi poeziya— elmi-fəlsəfi dünyagörüşü və biliklərin poetik ifadəsi. Elmi poeziyanın ilk nümunələri Qədim Yunanıstanda və Çində (Lukretsi Karın "Şeylərin təbiəti haqqında", Lao Tszının "Dao de tszin" fəlsəfi poemaları və s. yaranmışdır. == Yaranması == Termin kimi fransız şairi Rene Gil (1862–1925) tərəfindən irəli sürülmüşdür. Sonrakı dövrdə Vergili ("Georgikalar"), Lomonosov ("İlahi əzəmət barədə səhər düşüncəsi", "İlahi əzəmət barədə axşam düşüncəsi", "Şüşənin faydası haqqında namə"), Valeri Bryusovun ("N ölçülər dünyası", "Elektron dünyası") yaradıcılığında da rast gəlinir. Bu cərəyan Avropa rasionalizminin inkişafı ilə bağlıdır. Rene Gil elmi poeziyanı simvolizmә qarşı qoyurdu. Onun fikrincə, şair üçün ideya və obrazların, eləcə də söz ehtiyatının mənbəyi "köhnəlmiş mifologiya" yox, elmi dünyagörüşü olmalıdır. Rene Gilin "Söz haqqında traktat"ı (1885) elmi poeziyanın nəzəri əsaslarını əhatə edir. Jül Romen (1885–1972) və Corc Dyuamel (1884–1966) Gilin nəzəriyyəsindən poetik unanimizmin inkişafında istifadə etmişlər.

Rondel (fr. rondel) — XIV əsr fransız lirik poeziyasında yaranan, sonradan ingilis və rumın ədəbiyyatında da istifadə edilən şeir növü. Rondel rondo mətn-musiqi formasının bir növü olub 3 bənddə birləşdirilmiş 13 və ya 14 sətirdən ibarət şeirdir. İki dörd sətirlik bəndi müşayiət edən bir beşlik (13 sətir) və ya altılıq (14 sətir) bənddən ibarətdir. Birinci bəndin ilk iki sətri nəqarətdir və ikinci və üçüncü bəndlərin son iki sətrində təkrarlanır. Bəzən üçüncü bəndin sonuncu sətrində birinci bəndin yalnız birinci sətri təkrarlanır.

Dünya Poeziya Günü — 21 mart tarixində qeyd olunan, 1999-cu ildə YUNESKO tərəfindən şeir ifadəsi ilə dil müxtəlifliyini dəstəkləmək və nəsli kəsilməkdə olan dillərə kömək imkanını yaratmaq məqsədi ilə elan edilmişdir. Məqsəd şeirin oxunmasını, yazılmasını, nəşrini və tədrisini bütün dünyada təbliğ etmək və YUNESKO-nun orijinal bəyannaməsində deyildiyi kimi "milli, regional və beynəlxalq şeir hərəkatlarına yeni bir tanıma və təkan vermək".Parisdə YUNESKO-nun iqamətgahında 2021-ci ildə Ümumdünya poeziya günü böyük Makedoniyalı şair, yazıçı, ədəbi tərcüməçi və linqvist Blaje Koneskinin anadan olmasının 100 illiyinin qeyd olunmasına həsr olunmuşdur. Eyni zamanda, Böyük Britaniyanın şairəsi Kerol Enn Daffi 2021-ci il üçün Struga Poeziya Axşamları "Qızıl Çələng" mükafatının laureatı elan edilib. == Məqsədi == Dünya Poeziya Günün məqsədi milli, regional və beynəlxalq poetik hərəkata yeni impuls vermək və dünyadakı dil müxtəlifliyini təşviq etmək və yox olmaqda olan dilləri poeziya vasitəsilə dəstəkləməkdir. Dünya Poeziya Günü UNESCO tərəfindən 1999-cu ildə təsis edilib. == Azərbaycanda == Azərbaycanda “Dünya Poeziya Günü” 2007-ci ildən etibarən qeyd olunur. Məqsəd poeziya sənətini təbliğ etmək, şeiri insanlara sevdirmək, xalqları ədəbiyyatın bu janrı ilə bir-birinə yaxınlaşdırmaqdır.

== Məzmun == Poeziya bayramları respublikamızda bir ənənəyə çevrilmişdi. SSRİ-nin yaradılmasının 60 illiyi şərəfinə keçirilən poeziya bayramı da bu ənənələrin davamı idi. Səksəndən çox xalqı və milləti təmsil edən sovet şairləri respublikamıza poeziya bayramına, şairlər Vətəni Azərbaycan torpağına gəlmişdilər. Film məhz həmin görüşlər haqqında tamaşaçılara məlumat verir. Budur, poeziya elçiləri Azərbaycanın paytaxtını gəzdikcə Nizami və Füzulinin, Sabir və Müşfiqin abidələri önündə dayanır, sanki onlara hesabat verir, sözün, şerin yüksək mənasını bir daha nümayiş etdirirlər. Qədim Gəncənin sənət məbədgahı-Şıx düzündə Nizaminin məqbərəsi önündəki görüşü əks etdirən kadrlar yaddaqalandır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Tofiq Mütəllimov Ssenari müəllifi: Qulu Xəlilov Operator: Tofiq Sultanov, Köçəri Məmmədov, Yefim Abramov, Faiq Qasımov Səs operatoru: Şamil Kərimov == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".

Şotlandiya Poeziya Kitabxanası (ing. Scottish Poetry Library) — 1984-cü ildə şairə Tessa Rensford tərəfindən Şotlandiyanın Edinburq şəhərində yaradılıb. Hal-hazırda kitabxanada Şotlandiya və beynəlxalq poeziyasına aid olan 30,000 əsər saxlanılır. Kitabxanada Şotlandiyanın üç yerli dilində (şotland kelt dili, şotland german dili və ingilis dili) materiallar mövcuddur.

== Məzmun == Poeziya bayramları respublikamızda bir ənənəyə çevrilmişdi. SSRİ-nin yaradılmasının 60 illiyi şərəfinə keçirilən poeziya bayramı da bu ənənələrin davamı idi. Səksəndən çox xalqı və milləti təmsil edən sovet şairləri respublikamıza poeziya bayramına, şairlər Vətəni Azərbaycan torpağına gəlmişdilər. Film məhz həmin görüşlər haqqında tamaşaçılara məlumat verir. Budur, poeziya elçiləri Azərbaycanın paytaxtını gəzdikcə Nizami və Füzulinin, Sabir və Müşfiqin abidələri önündə dayanır, sanki onlara hesabat verir, sözün, şerin yüksək mənasını bir daha nümayiş etdirirlər. Qədim Gəncənin sənət məbədgahı-Şıx düzündə Nizaminin məqbərəsi önündəki görüşü əks etdirən kadrlar yaddaqalandır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Tofiq Mütəllimov Ssenari müəllifi: Qulu Xəlilov Operator: Tofiq Sultanov, Köçəri Məmmədov, Yefim Abramov, Faiq Qasımov Səs operatoru: Şamil Kərimov == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".

Səməd Vurğunun Poeziya Evi Qazax rayonunun Yuxarı Salahlı kəndində yerləşir. 1975-ci ildə Bakıda "Sovet ədəbiyyatı günləri"ndə ölkənin ədəbi ictimayətinin iştirakı ilə "Səməd Vurğunun ev-muzeyi"nin təntənəli açılışı olmuş və bir il sonra, 1976-cı ildə şairin doğma kəndi Yuxarı Salahlıda ev-muzeyinin filialı – "Səməd Vurğunun poeziya evi" yaradılmışdır. 17 noyabr 1976-cı ildə S. Vurğunun anadan olmasının 70 illiyi ilə əlaqədar açılmışdır. Poeziya evində S. Vurğunun həyat və yaradıcılığını əks etdirən eksponatlar nümayiş etdirilir. Poeziya evi yerli əhəmiyyətli monumental və xatirə abidələri siyahısına daxildir.

10 dəqiqə poeziya — qısametrajlı sənədli televiziya filmi. Rejissor Arif Babayev tərəfindən 1965-ci ildə çəkilmişdir. Film Bakı televiziya studiyasında istehsal edilmişdir. Film Azərbaycan şairi Nəbi Xəzrinin məhəbbət haqqında poeziyasından nümunələri lirik səpgidə tamaşaçılara təqdim edir. == Məzmun == Film Azərbaycan şairi Nəbi Xəzrinin məhəbbət haqqında poeziyasından nümunələri lirik səpgidə tamaşaçılara təqdim edir.

Ənənəvi alban poeziyasına aid olan xalq şeirləri və mahnıları alban mədəniyyətinin bir hissəsidi. == Tarixi == 1830-cu ildə serbiyalı filoloq Vuk Karaciç Jurakovats kəndində (Peç şəhərin yaxınlığında) yaşayan Dovika Obadoviçdən 12 alban mahnısı və bir tapmaca yazmışdı.Alban renessansı (Rilindiya) zamanı şifahi ədəbiyyat, zəngin mədəni dəyərlər ölkənin identikliyinin formalaşmasında istifadə olunub. "Albanische Studien" adlı alban şifahi ədəbiyyatının ilk toplusunu Avstriya konsulu və "alban elminin atası" Con Han tərtib etmişdir. Alban epik şeirlərin içində ən çox nəzərə çarpanı "The Highland Lute" (Azərbaycanca "Haylend Udu") əsəridi, onun müəllifi alban katolik rahibi Gerc Fiştadı. 1905–08-ci illərdə Nikolla bey İvanay "Shpnesa e Shqypnisë" (təlləfüzü: Şpnesa e Şkipinize) əsərini dərc etdi, bunula o, alban qəhrəman xalq mahnılarının ilk naşiri oldu. == Dil == Serb sözləri şimali Albaniyanın (Geg dialekti) xalq mahnılarında geniş yer alıblar, cənubi Albaniyada (Tosk dialekti) isə slavyan sözləri alban formasını alaraq yayılmışdır. == İstinadlar == == Mənbələr == Cornis-Pope, Marcel; Neubauer, John (2007). History of the Literary Cultures of East-Central Europe: Junctures and disjunctures in the 19th and 20th centuries. Volume III: The making and remaking of literary institutions. John Benjamins Publishing Company.

Bütün dövrlərdə yaşamış Azərbaycan şairlərinin sevgiyə həsr olunmuş şeirlərindən ibarət çoxcildli kitab (külliyyat). Xəzər Universiteti Nəşriyyatında 2008-ci ildən başlayaraq çap olunan bu toplunun tərtibçisi Hamlet İsaxanlıdır. == Məqsəd == "Azərbaycan Sevgi Poeziyası" ensiklopedik toplusunun artıq ilk üç kitabı işıq üzü görmüşdür. Hamlet İsaxanlının "Yaxşı sevgi şeirlərimiz..." sərlövhəli ön sözündə kitabın tərtib olunması ilə bağlı məsələlər haqqında yazılmışdır: "Azərbaycan poeziyasının zəngin tarixində sevgi aparıcı mövzulardan biridir və şübhəsiz ki, sevgiyə həsr olunan şeirlər ən çox əzbərlənən və sevilən poetik nümunələr arasındadır. Böyük-kiçik hökmdarların, müxtəlif dini, siyasi ideologiyaların hakim olduğu zamanlarda yazıb-yaradan, sarayla dil tapan, ona xidmət edən və ya saraylarla əlaqəsi olmayan şairlərimiz könlünü eşq aləminə vermiş, ədəbiyyatımızı yaşadan şah əsərlər qoyub getmişlər. Klassiklərimizlə yanaşı bir çox orta əsr və çağdaş dövr şairlərimiz də ağızda gəzən, ürəkləri oynadan, musiqiyə dönən gözəl sevgi şeirləri yazmışlar. Bu şeirləri seçib, bir yerə toplayıb bütöv şəkildə oxuculara təqdim etmək çoxdankı arzum idi". == Tərtib prinsipləri == "Şairlərimizin ən yaxşı sevgi şeirlərinin hamısını, yaxşı sevgi şeirlərinin isə çox böyük qismini kitaba daxil etmək istədim. Adətən ən yaxşı şeirlərin seçimi poeziya həvəskarları və biliciləri, şeir yazan və şeir sevənlər arasında böyük fikir ayrılığı doğurmur, "sadəcə yaxşı" şeirlər barədə isə fikir müxtəlifliyi olması mümkündür (və bu təbiidir –zövqlər müxtəlifdir, "yaxşı nədir, pis nədir?" sualına hərənin öz cavabı var). Seçimimi tələsmədən, yüz ölçüb bir biçərək, şeirlərin bədii və estetik dəyəri, fikir yükü, orijinallığı kimi əlamətlərə dayanaraq etdim.

== Məzmun == Qədim ustalar daşları canlandırır, təkrarolunmaz poeziya abidələri yaradırdılar. Naxçıvan şəhəri, Möminə Xatun mavzoleyi. Teatr. Burada müasirlik qədim abidələrlə bir-birini tamamlayır. Əcəmi Naxçıvaninin heykəli. Film sənətkarlarımızın əli ilə cansız daşların gözoxşayan abidələrə çevrilməsindən bəhs edir. == Film haqqında == Filmdə Aqşin Əlizadənin musiqisindən istifadə olunmuşdur.

== Məzmun == Qədim ustalar daşları canlandırır, təkrarolunmaz poeziya abidələri yaradırdılar. Naxçıvan şəhəri, Möminə Xatun mavzoleyi. Teatr. Burada müasirlik qədim abidələrlə bir-birini tamamlayır. Əcəmi Naxçıvaninin heykəli. Film sənətkarlarımızın əli ilə cansız daşların gözoxşayan abidələrə çevrilməsindən bəhs edir. == Film haqqında == Filmdə Aqşin Əlizadənin musiqisindən istifadə olunmuşdur.

Rus poeziyasının gümüş əsri və ya Gümüş əsr — XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən rus poeziyası tarixindəki dövrün məcazi adı. Bu ad rus poeziyası tarixindəki "Qızıl dövr" (XIX əsrin ilk üç onilli) adlanan illərlə bənzərlik təşkil etdiyi üçün verilmişdir. Termin müəllifliyinə filosof Nikolay Berdyayev, şairlər və tənqidçilər Nikolay Otsup, Vladimir Mayakovski iddia etmişdilər. == Xronoloji çərçivə == Bu dövrün xronoloji çərçivəsi ilə bağlı sual mübahisəli olaraq qalır. "Gümüş əsr" şərti olaraq 1890-cı və XX əsrin ilk iyirmi ilinə aid dövrü əhatə edir. Tədqiqatçılar "Gümüş əsr"in başlanğıcını təyin etməkdə birmənalı olaraq yekdil fikrə malikdirlərsə, — bu da XIX əsrin 80-ci illəri ilə 90-cı illərin qovşağına aiddir, amma bu dövrün sonu həddən çox mübahisəlidir. Bu dövrün sonunu həm 1917, həm də 1921-ci ilə aid etmək olar. Bəzi tədqiqatçılar birinci variantda israr edirlər. Onlar vətəndaş müharibəsinin başlaması ilə — 1917-ci ildən sonra "Gümüş əsr"in mövcud olmadığını düşünür. Baxmayaraq ki, 1920-ci illərdə bu dövrün nümayəndələri hələ də sağ idi və yaratmaqda davam edirdilər.

Aleziya (lat. Alesia) — Fransada qədim şəhər-qala. E.ə. 52-ci ildə Yuli Sezar Aleziyada qalların üsyanını yatırmaqla Qalliyanın işğalını başa çatdırmışdır. 1860-cı ildən aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı Sezarın tikdirdiyi bəndlər, qazdırdığı xəndəklər, Roma və qall silahları, müxtəlif sikkə, məbəd xarabalıqları və s. aşkar olunmuşdur. Orta əsrlərdə tənəzzul etmişdir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Jean-Louis Voisin. Alésia: Un village, une bataille, un site. Librairie Académique Perrin.

Eleziya və ya Eliziya — bir neçə sözün qovuşması, eləcə də sözə şəkilçilərin bitişdirilməsi nəticəsində əmələ gələn çoxhecalılığı azaltmaq üçün bəzən də saitlə qovuşmuş olan samit səs də ixtisar olunur ki, buna səsdüşümü hadisəsi deyilir. == Təsnifatı == Müasir Azərbaycan ədəbi dilində saitdüşümü hadisəsi iki cürdür: Yazıda sabitləşən, yazıda sabitləşməyən. Yazıda sabitləşən saitdüşümü həm sözlərdə, həm də şəkilçilərdə ola bilir. Məsələn, oğul-onun oğ-lu, alın-onun al-nında və s. 2)İkihecalı alınma sözlərə saitlə başlanan şəkilçi bitişdirildikdə ikinci hecadakı sait düşür: şəkil–şək-lim, fikir–fik-rin və s. 3)Ora, bura, hara sözlərinə yerlik və çıxışlıq hal şəkilçiləri bitişdirildikdə sondakı a saiti ixtisar olunur: ora–or-dan, bur–bur-da, hara–har-dan və s. 4)Saitlə bitən sözlə saitlə başlanan söz birləşməsindən düzələn mürəkkəb sözlərdə birinci tərəfin sonundakı sait ixtisara düşür: Əli-Əkbər–Ələkbər, Əli–Abbas-Əlabbas və s. 5)İnkar şəkilçisi qəbul etmiş sözlərə indiki və müzare zaman şəkikçiləri bitişdirildikdə inkar şəkilçisinin saiti ixtisara düşür: yaz–yaz-ır, gör–gör-ər-əm və s. 6)Sıra sayı düzəldən şəkilçiləri saitlə bitən miqdar sayı kökünə bitişdirildikdə şəkilçinin başındakı sait ixtisara düşür: bir-inci, iki-inci və s. 7)Xəbər şəkilçisinin sonundakı r, ümumən, danışıqda bəzən də yazıda ixtisar olunur: getməlidi(r), gedibdi(r) və s.

Premiya (fr. Prémilhat) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Qərbi Monlyuson kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlyuson. INSEE kodu — 03211. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 2241 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 1346 nəfərdən (15-64 yaş) 876 nəfəri iqtisadi cəhətdən fəal, 470 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstərici 65.1%, 1999-cu ildə 64.8%). Fəal olan 876 nəfərdən 794 nəfər (416 kişi və 378 qadın), 82 nəfəri işsizdir (46 kişi və 36 qadın). Aktiv olmayan 470 nəfər arasında 87 nəfər şagird və ya tələbə, 224 nəfər pensiyaçı, 159 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Rodeziya (ing. Rhodesia, rəsmi adı (1970-dən sonra): Rodezya Respublikası) — 1965-1978 Afrikanın cənubunda yaranmış tarixi dövlət. == Tarix == Bölgədə Sesil Rods tərəfindən 1889-ci ilfə British South Africa Company adlı şirkət quruldu. Beləcə İngilis yönətiminə girən bölgə 1895-ci ildə Rodeziya adı verilən torpaqların bir parçası halına gəldi. Britaniya yönətimi sırasında gələn bəyaz qaçqınlar davamlı olaraq ölkə içində güc qazanmağa başladı. İngilislər inkişaf edən iqtisadiyyatı yeni bir bazarla bəsləmə ve bəyaz suverenliyini yaymaq baxımından Cənubi Rodeziya (bu gün Zimbabve) ilə Şimal Rodeziyanın (bu gün Zambiya) birleştirilmesi için girişimlərində başladı. Bu girişimlər sonunda Britaniya hökuməti Nyasalandı da (bu gün Malavi) tərkibinə almaqla, 1953-cü ildə Rodeziya ve Nyasaland Federasiyanı oluşturulmasını mənimsədi.

Poetika — ədəbiyyat daxilində, xüsusilə, poeziyada quruluş, forma və diskurs nəzəriyyəsidir. == Tarixi == Poetika termini qədim yunan dilində "ποιητικός poietikos" sözündən götürülmüşdür və "poeziyaya aid" deməkdir. Qərb dünyasında poetikanın inkişafı və təkamülündə poetik kompozisiya ilə bağlı üç bədii cərəyan var idi: formalist obyektivist AristotelçiAristotelin “Poetika” əsəri ədəbiyyat nəzəriyyəsinə diqqət yetirən ilk risalədir. Əsər uzun müddət Qərb dünyasına itdi. O, Orta əsrlərdə və erkən İntibah dövründə yalnız Averroes (İbn Rüşd) tərəfindən yazılmış və 1256-cı ildə Hermannus Alemannus tərəfindən tərcümə edilmiş ərəb şərhinin latın dilinə tərcüməsi vasitəsilə mümkün olmuşdur. 1278-ci ildə William of Moerbeke tərəfindən edilən dəqiq yunan-latın tərcüməsi faktiki olaraq nəzərə alınmadı. Ərəbcə tərcümə orijinal "Poetika"dan lüğətdə geniş şəkildə ayrıldı və orta əsrlər boyu davam edən Aristotel düşüncəsinin yanlış şərhinə səbəb oldu. Müasir poetika İntibah İtaliyasında inkişaf etmişdir. Qədim ədəbi mətnləri xristianlığın işığında şərh etmək, Dante, Petrarka, Bokaççionun povestlərini dəyərləndirmək və qiymətləndirmək zərurəti ədəbiyyat nəzəriyyəsi ilə bağlı mürəkkəb diskursların inkişafına kömək etdi. İlk növbədə Covanni Bokaççionun “Genealogia Deorum Gentilium” (1360) əsəri sayəsində savadlı elita metaforik və obrazlı troplar haqqında zəngin anlayış əldə etdi.

Myoziya (lat. Moesia, yun. Μοισία) — Serbiya, Bolqarıstan və Rumıniyanın Dunay çayının cənubundakı torpaqları arasında qalan qədim Roma əyaləti və tarixi bölgə. == Coğrafiya == Antik coğrafiya mənbələrinə görə Myoziya cənubdan Balkan (Haemus) və Şar dağları, qərbdən Drina çayı (Drinus), şimaldan Dunay çayı və şərqdən Qara dəniz ilə əhatə olunmuşdur. Bölgə əhalisinin böyük hissəsi fraklar və illiryalılar Bölgə adını e.ə. 75 - e.ə. 29 illəri arasında bura işğal olunmazdan qabaq yaşayan frak-ilirya mənşəli mozilərdən almışdır. 6-cı ildən bu bölgə Roma əyaləti olmuşdur. Bölgə 87-ci ildə Roma imperatoru Domisian tərəfindən Yuxarı Myoziya və Aşağı Myoziya olmaqla iki yeni əyalətə ayrımışdır. == Tarix == E.ə.

Poeza (fr. Poëzat) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Qanna kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vişi. INSEE kodu — 03209. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 118 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 86 yaşında (15-64 yaş arasında) 62 nəfər iqtisadi fəal, 24 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 72.1%, 1999-cu ildə 77.1%). Fəal olan 62 nəfərdən 54 nəfəri (27 kişi və 27 qadın), 8 nəfər işsiz (5 kişi və 3 qadın) idi. 24 fəaliyyətsiz 7 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 12 nəfər təqaüdçü, 5 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Adi daşsarmaşığı (lat. Hedera helix) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin araliyakimilər fəsiləsinin daşsarmaşığı cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Təbii halda Qərbi Avropada meşələrdə bitir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 25 m-ə çatır. Həmişəyaşıl sarmaşan bitkidir. Yarpaqları növbəli düzülüşlü, sadə və ya mürəkkəb olub, qalın dərivaridir, tünd-yaşıl və parlaqdır. Birillik zoğlarda olan yarpaqlar beşdilimlidir, yaşlı yarpaqları isə bütövdür. Çiçəkləri qalxanvari çətirdə, başlıqda və ya salxımda yerləşir, beş üzvlüdür, ləçəkləri beşdir, meyvəsi giləmeyvədir. Payızda çiçəkləyir. Uc qələmləri ilə və ya zoğlarla çoxaldılır.

Poetika (yunan dilində: Περὶ ποιητικῆς) incəsənət haqqında olan baxışlarını bütövlükdə təqdim edən Aristotelin poeziya sənəti haqqında nəzəriyyələrini özündə cəmləşdirən və tarixdəki incəsənət fenomenini tədqiq edən ilk əsər olması ilə bərabər, həm də estetika tarixi baxımından da, çox mühüm bir əsərdir. Estetika anlayışı çərçivəsində; İncəsənətlərin müqayisəsini və faciənin üstünlüyünü vurğuladığı poetika əsərində Aristotel realizmlə yanaşı yaradıcı təxəyyülü də ön plana çıxarmışdır.Aristotel öz ümumi fəlsəfəsində mövcud olanlardan kənarda olan ideyanın mövcudluğunu qəbul etmədiyi kimi, Platonun incəsənət sahəsində irəli sürdüyü transsendent gözəllik “ideyasını” da qəbul etməmişdir. Aristotetə görə gözəllik anlayışı mövcud olduğuna görə gözəl gördüyümüz əşyalar ilə incəsənət əsərləri öz varlıqlarını əldə etmirlər, əksinə, sənət əsərləri mövcud olduğuna görə biz gözəllik anlayışından danışa bilirik.Poetika teatr sənəti haqqında yazılmış ən mühüm əsərlərdən biri hesab olunur. Əsərdə müəyyənləşdirilmiş incəsənətin tərifi Qədim Yunan klassik incəsənətinin fərqli xüsusiyyətlərini özündə ehtiva edir. Aristotel Poetikasına “Epos, Tragediya, Komediya, Ditrambos poeziyası və Fleyta ilə Kifara sənətinin böyük bir hissəsi, bütün bunlar ümumilikdə təqliddir” deyərək başlayır.Aristotelə görə, poeziya sənətini üzə çıxaran iki təbii səbəb mövcuddur: Təqlid etmək və təqliddən həzz almaq insan təbiətinin xüsusiyyətidir. Bunun səbəbi isə insanın öyrənməkdən aldığı həzzdir. İnsanlar təqlid olunan obyektin biliyini öyrənmək və ya təqlid edənin istedadını qavramaq istəklərinə görə təqliddən həzz alırlar. Harmoniya və ritm instinkti də insanın ekzistensial (anadangəlmə) xüsusiyyətlərindən biridir. Həyatın hər yerində mövcud olan harmoniya və ritm insan yaradıcılığında və yaradıcılığında olduğuna görə də onun yaratdığı hekayələrində də özünə yer tapır.Aristotelin Poetikadakı fikirləri Bertolt Brextin epik teatr hərəkatı tərəfindən tənqid edilmişdir.

Pontiya rododendronu (lat. Rhododendron ponticum) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin rododendron cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Qafqazda, Balkan yarımadasının şərq sahilində,Suriyada, Livanda rast gəlinir. == Botaniki təsviri == Düz və ya əyilmiş gövdəli, hündürlüyü 8 m-ə qədər olan, həmişəyaşıl ağac və yaxud iri koldur. Təbii şəraitdə qoca gövdələrin diametri 40 sm-ə çatır. Qabığı qonur və ya tünd-qırmızı qonurdur. Cavan zoğları tükcüklü, lakin tez çılpaqlaşandır. Yarpaqları uzunsov-lansetvarı, uzunluğu 9-28 sm, eni 2-9 sm, ucu biz, bünövrəsi ensiz, kənarı bir az burulmuş, üst tərəfi parlaq, tünd-yaşıl,alt-tərəfi açıq, hər iki tərəfdən çılpaq, 12-16 cüt damarcıqlıdır. Çiçəkləri 10-15 ədəd, böyük, möhkəm çiçək qruplarında yerləşir. Çiçək tacının diametri 4,5-6,0 sm, bənövşəyi,al-qırmızı, açıq-çəhrayı, sarımtıl-xallı, qıfvari-zəngvari, 5 uzunsov dilimlidir.

Portiya Enn Dabldey (ing. Portia Ann Doubleday; 22 iyun 1988, Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ aktrisası.

Speziya FK – İtaliyanın futbol klubu. Spezia Calcio 1906-cı ildə qurulub. Klub 1917-ci ildə regional dördüncü liqada futbol oynamağa başlayıb. 1926-cı ildə 3-cü divizionun qalibi oldular və o dövrdə İtalyan futbolunun ən yüksək ikinci səviyyəli liqası olan olan Prima Diviziona yüksəldilər. 1929–30 mövsümündə klub yeni qurulan B Seriyasının ilk mövsümündə oynadı və adını AC Spezia olaraq dəyişdirdi. Spezia, 1935-ci ildə maliyyə səbəbi ilə fəaliyyətini dayandırdı, lakin 1936–37 mövsümündə komanda geri qayıtdı. Komanda 2008-ci ildə A. S. D. Pro Recco və Xorvatiya tərəfi HNK Rijeka'nın su polosu komandasının sahibi, çoxsaylı skudetti qazanan və FIGC'nin 52-ci maddəsi sayəsində qeyri-peşəkar Serie D-yə qəbul edilən Gabriele Volpi tərəfindən Spezia Calcio 2008. [6] Serie D 2008–09 mövsümünün sonunda Lega Pro Seconda Divisione-də yüksəldikdən sonra A. S. D. Spezia, 1995-ci ildən bu yana klub adına qayıdan hazırkı "Spezia Calcio" da nominalını dəyişdirdi. [7] Spezia, Lega Pro Seconda Divisione-dən Girone A'yı 2-ci olaraq tamamladı və 2009–10 mövsümündə pley-off mərhələsinə vəsiqə qazandı. Spezia, yarımfinalda Pavia'yı, finalda Legnano'yu məğlub etdi və ardıcıl ikinci bir yüksəliş etdikdən sonra Lega Pro Prima Divisione'dan Girone A'ya yüksəldi.

Zimbabve-Rodeziya — 1 iyun-12 dekabr 1979-cu il tarixində mövcud olan Cənubi Afrikada tanınmayan dövlət. Zimbabve Rodeziyasından əvvəl tanınmamış Rodeziya adlı bir respublika var idi. Britaniya Konstitusiya nəzəriyyəsinə görə, 1965-ci ildə birtərəfli müstəqillik elan edildikdən sonra müvafiq hökumət olaraq qaldı. Rodeziya cəbhəsinin Zimbabve millətçilərinin antikomunist təşkilatlarının razılığı ilə quruldu. Marksizm üsyançı hərəkatlarının hakimiyyətə gəlməsinin qarşısını almağa yönəlmiş siyasi bir plan idi. Rodeziyada qaradərililərin mülki hüquqları uğrunda hərəkatın təmin edilməsinə çalışan Smit Yanın rəhbərliyi altında beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqi ilə Rodeziyada Silahlı müqavimətdə iştirak etməyən Afrika millətçi partiyaları arasında "Daxili məskunlaşma" sazişi bağlanmışdı. "Daxili məskunlaşma" haqqında saziş seçici siyahıları üçün təhsilə, mülkiyyətə və gəlirlərə olan tələblərin rahatlığa gətirib çıxardı ki, bu da tarixdə ilk dəfə qaradərili seçicilərin çoxalmasına səbəb oldu. Ölkənin dövlət qulluğu, məhkəmə sistemi, polis və ölkənin silahlı qüvvələri dövrün yuxarı-orta təbəqəsinin tərkibinə görə əksəriyyəti eyni məmurların rəhbərliyində qalırdı və onların əksəriyyəti ağdərili idi. Bu dəyişikliklərə baxmayaraq, yeni dövlət beynəlxalq səviyyədə tanınmadı və Lankaster Ev konfransının qərarları ləğv edildi. == Etimologiyası == 1960-cı ildə Rodeziyada Afrika millətçi siyasi təşkilatlar ölkənin "Zimbabve" adını istifadə etməsi ilə razılaşdılar.

Şimali Rodeziya — hazırda müstəqil Zambiya ölkəsi olan Mərkəzi Afrikanın cənubunda Britaniyanın protektoratı. 1911-ci ildə daha öncəki iki protektoratın, Barotzilandiya–Şimali-Qərbi Rodeziya və Şimal-Şərqi Rodeziyanın birləşməsiylə qurulmuşdur. O, ilkin olaraq, əvvəlki iki protektorat kimi, Britaniya Hökuməti adından nizamnamə şirkəti olan Britaniya Cənubi Afrika Şirkəti (BSAC) tərəfindən idarə olunurdu. 1924-cü ildən o, Britaniya hökuməti tərəfindən protektorat kimi, Britaniyanın idarə etdiyi digər protektoratlar ilə oxşar şərtlərdə və idarə olunduğu zaman tələb olunan xüsusi müddəalarla idarə olunur.BSAC nizamnaməsinə əsasən nizamnamə koloniyası xüsusiyyətlərinə malik olsa da, BSAC-ın yerli rəhbərlərlə müqavilələri və Britaniya qanunvericiliyi ona protektorat statusu verdi. Bölgə nisbətən az sayda avropalı köçkünləri cəlb etdi, ancaq onlar ilk dəfə siyasi təmsilçilik əldə etdikləri vaxtdan etibarən onlar ya ayrı bir qurum kimi, ya da Cənubi Rodeziya və ehtimal ki, Nyasalendlə əlaqəli olaraq ağ azlıqların hökmranlığı üçün təşviqat aparırdılar.