...gəncləri hərbi işə, igidliyə öyrədənlərə “sərkərdə (bəy) atası” (atabəy) deyiblər. Sonra bunlar özlərini xan, şah elan edib, xüsusi dövlət yaradıblar
Полностью »ataya bərabər olan bəy (Səlcuqlar dövründə əvvəl vəzifə, sonralar titul olmuş və sultan vəliəhdlərinin tərbiyəçilərinə verilmişdir); böyük,
Полностью »ataya bərabər olan bəy (Səlcuqlar dövründə əvvəl vəzifə, sonralar titul olmuş və sultan vəliəhdlərinin tərbiyəçilərinə verilmişdir); böyük,
Полностью »прил. буба сад тир, са бубадилай аладай, са бубадин, буба патай хайи (мес. стха).
Полностью »sif. Bir atadan törəmiş, ata tərəfdən doğma olan. Atabir qardaş. Onlar atabir, ana ayrı bacıdırlar. – Mənim tək bircə qardaşım var, … atamın yadigarı,
Полностью »kiçik qardaşların hörmət əlaməti olaraq böyük qardaş arvadlarına müraciət forması
Полностью »sif. consanguin adj ; ~ anabir consanguin m ; ~ qardaşlar frères m pl consanguins
Полностью »məşhur olan adam. Bəzi qədim türkcəni araşdıran tədqiqatlarda bu sözün əslində Atillanın adından atilay şəklində törədiyini iddia edənlər var
Полностью »сущ. штабель (ровно сложенный ряд чего-л. – строительных или других материалов). Kərpic ştabelləri штабеля кирпичей, şpal ştabelləri штабеля шпал
Полностью »м (мн. штабеля) qalaq, nizamla yığılmış ...sırası; штабель дров nizamla yığılmış odun sırası, odun qalağı.
Полностью »v 1. xərcləmək; əldən / taqətdən salmaq; üzmək; 2. xərclənmək, sərf olunmaq; əldən / taqətdən düşmək
Полностью »[alm.] сущ. штабель, хара (са-сад кьилел кӀватӀнавай эцигунардай материалрин, кьуларин, кӀарасрин ва мс. затӀарин хара.).
Полностью »...чего-л. (строительных или других материалов) Штабель досок. Штабель кирпичей.
Полностью »[alm. Tabella] 1. Cədvəl. 2. Fəhlə və qulluqçuların işə gəlibgetmələrini qeydə almaq üçün jetonlu lövhə (habelə jetonun özü) və ya dəftər
Полностью »...(dəridə və s.); 2. çürümüş, çürüyüb xarab olmuş (süd haqqında); атӀай нек çürümüş süd; * атӀай гаф axır söz, son söz, qəti söz.
Полностью »...(dəridə və s.); 2. çürümüş, çürüyüb xarab olmuş (süd haqqında); атӀай нек çürümüş süd; * атӀай гаф axır söz, son söz, qəti söz.
Полностью »...-да; -ар, -ри. -ра акьулдиз зайиф, абурар алачир кас. Гьар са ятаб вич хьана хан... С. С. Шумудакай рахан.
Полностью »Qədim yəhudi dilində “meh” (sübh yeli) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »sif. və is. [ər.] köhn. Padşahların və onların arvadlarının titulu. [Atabəy:] Mənim özüm də əlahəzrəti ziyarət etməyi düşünürdüm. M.S.Ordubadi.
Полностью »Во время совершения преступления быть в роли наблюдателя, чтобы в случае необходимости предупредить о возникшей опасности.
Полностью »...içərisindən süzülüb çıxmaq lazımdır (M.S.Ordubadi); ALƏMŞÜMUL Atabəy: Məhsəti xanım kimi aləmşümul şöhrətə malik olan bir qadın nəzərimə dəyməmişdir
Полностью »ƏVVƏLA [Atabəy Qətibəyə:] Əvvəla, sənə məsləhət görürəm... (M.S.Ordubadi); BİRİNCİ(Sİ) Atabəy Məhəmməd: Birincisi, üsyan başçılarını göndərilən siyahı
Полностью »...ənfiyədanı götürüb baxdığı zaman rəngi ağardı, çünki ənfiyədan onun qardaşı Atabəy Məhəmmədin ənfiyədanı idi. M.S.Ordubadi.
Полностью »...gedim, yoxsa napak qəbz almaq olmaz! (Çəmənzəminli); QƏBALƏ (köhn.) Atabəy bu sözləri deyəndən sonra iki qəbalə çıxarıb Qətibə xatunun qarşısına qoyd
Полностью »...məşrutəxahların ahü naləsi Kəlküttəyə çata bilməyib. C.Məmmədquluzadə. [Atabəy:] Əlahəzrətihümayun … özünü bir məşrutəxah padşah kimi aparır. P.Makul
Полностью »...komitəsinin sədri idarədən bir kargüzar göndərmişdi (T.Ş.Simürğ); KATİB Atabəy öz katibi kiçik Buğanı çağınb tapşırdı: – Həbsə alman caniləri möhkəm
Полностью »...qəribə bir təbə salırdı. S.Rəhimov. // bax xanım 4-cü mənada. Atabəy verdiyi əmr üzərinə Qətibə xatun məcburi olaraq Köşkbağimüəzzəmdə düşüb qalmışdı
Полностью »...(müxtəlif mənalarda: kənd, şəhər, məskən, şənlik, yaşayış üçün şərait) [Atabəy:] Sən Şimali Azərbaycan xalqının səadəti və məmləkətin abadlığı üçün h
Полностью »...mübarizə; hərb, dava. Birinci dünya müharibəsi. Müharibə vəziyyətində olmaq. – Atabəy məmləkətləri müharibə ərəfəsində idi. M.S.Ordubadi. Qanlı mühar
Полностью »...daha da əsəbiləşdirər. S.Hüseyn. Onun bir yerdə … durması Atabəy Məhəmmədi həddindən artıq əsəbiləşdirdi. M.S.Ordubadi. Həkim ağır addımları ilə Rama
Полностью »...özünə həyat yoldaşı intixab etmək ərəfəsində idi. S.Hüseyn. Atabəy məmləkətləri müharibə ərəfəsində idi. M.S.Ordubadi. Sonra isə o, sanki neft mədənl
Полностью »...MÜHARİB (köhn.) Azərbaycanın mövqeyi və əhalisinin müharib olması Atabəy hökumətinin möhkəm edilməsi üçün əsas bir vasitə ola bilər (M.S.Ordubadi).
Полностью »is. [ər.] Bir dövlətin tabeliyində olan(lar); təbəə. Atabəy Məhəmməd, Marağa və Təbrizi alandan sonra şəhərlərə qasidlər göndərib, rəiyyətlərinə böyük
Полностью »...söz. cəmi] 1. Sərhəd. Vətənin hüdudlarını qorumaq. – [Qızıl Arslan:] Atabəy Məhəmməd sənin tərəfindən vəkil ediləndən bəri məmləkətin hüdudlarını Kir
Полностью »...pencəyi və birrəng qalstuku vardı (Anar); YEKRƏNG, YEKNƏSƏQ Hətta Atabəy elə düşünürdü ki, yekrəng və yeknəsəq libaslar da Atabəyə xidmət edən qadınl
Полностью »...olmayaraq ürəyində kəskinliklə danışırdı (Ə.Əbülhəsən); QƏNAƏTLƏNMƏK Atabəy bu məktubla da qənaətlənmədi (M.S.Ordubadi).
Полностью »...hüquqlarımız başqa başqadır? (İ.Əfəndiyev); ƏSAS QANUN Qızıl Arslanın Atabəy Məhəmmədə göndərdiyi məktubdan: Quranın əsas qanun götürüldüyü bir məmlə
Полностью »...xoş, xeyirxah, yaxşı münasibət göstərmək. Hüsaməddin Qətibənin … Atabəy Məhəmməddən intiqam almaq fikirlərinə hüsn-rəğbət bəsləyirdi. M.S.Ordubadi. H
Полностью »...başqaları ilə əlaqəsini kəsmək. Hadisədən yarım saat keçmədən Atabəy sarayını Azərbaycan qoşunları mühasirə etdi. M.S.Ordubadi. Düşmənlər duyuq düşüb
Полностью »...sui-qəsd və Gözəlin oğlanlarının edamı üçün etdiyi təşəbbüslər Atabəy Məhəmməd üçün əvvəldən axıra qədər məlum idi. M.S.Ordubadi. □ Edam etmək – yüks
Полностью »...azərbaycanlılar da bu yolda çalışmağa başlayırlar. Çəmənzəminli. Atabəy Məhəmməd azərbaycanlıları, xüsusən aranlıları səfərbərliyə alaraq Təbrizlə Ma
Полностью »...döndü. N.Rəfibəyli. 2. Çox məşhur, dünyada məşhur, cahanşümul. [Atabəy Qətibəyə:] …Sənin atan hökmranlıq etdiyi bir məmləkətdə iki cahangir şair bir
Полностью »...səsi eşidildikdə Zeynalın sanki vücudunu titrətdi. S.Hüseyn. Hətta Atabəy elə düşünürdü ki, yekrəng və yeknəsəq libaslar da Atabəyə xidmət edən qadın
Полностью »...imperator həzrətlərinə dua edirlər. C.Məmmədquluzadə. [Məhəmməd:] Hərgah Atabəy həzrətləri icazə verərsə, mən iştirak edərəm… M.S.Ordubadi.
Полностью »...tərəddüd, şübhə, qeyri-müəyyənlik ifadə edir. Bəlkə də, sən deyəndir. – [Atabəy:] Mələkə, səni bir başqası üçünmü saxlamışdır? Səba xanım utanaraq, y
Полностью »...istiqbalı! Ə.Haqverdiyev. 2. Gələn adamın qarşısına çıxma; qarşılama. Atabəy Məhəmməd qardaşları üçün böyük bir istiqbal təntənəsi düzəltdi. M.S.Ordu
Полностью »...üzvləri dəmir və polad silahlardan düzəlmiş hasarın içərisi ilə keçib Atabəy bağına gedirdi(lər). M.S.Ordubadi.
Полностью »...hazırlığı ilə məşğul oldu. Mir Cəlal. □ Hazırlıq aparmaq – bax hazırlıq görmək. [Atabəy:] Sabahdan başlayaraq ordunun hərəkəti üçün hazırlıq aparmalı
Полностью »...və qiymətli əsərlər yazmışdım, lakin onları sizin kürəkəniniz Atabəy Məhəmməd məhv etdirdi, onların külünü göyə sovurdu. M.S.Ordubadi.
Полностью »...(müxtəlif mənalarda) [Qızıl Arslan:] O, bir tərəfdən Bağdad ilə Atabəy Məhəmmədin əleyhinə saziş düzəltmiş, o biri tərəfdən də Xarəzmşah Təkiş xanla
Полностью »...Müdafiə xətti. – Bəhram şah Bərdəsirin mühasirə xəttini yarmağa və Atabəy Məhəmmədə qalib gəlməyə müvəffəq olmayacaqdır… M.S.Ordubadi. 3. Bir dövləti
Полностью »...şəklində zərf – indi, bu saat, indilikdə, indiki halda. Hazırda Atabəy məmləkətlərinin bir tək müttəfiqi və dostu yoxdur. M.S.Ordubadi. İçərişəhərin
Полностью »...Həyata keçirilmək – yerinə yetirilmək, tətbiq edilmək. [Fəxrəddin:] Mərhum Atabəy Məhəmmədin qətlində həyata keçirilən macəranın təkrar olunmaması üç
Полностью »...Bir əl – bir dəfə, bir kərə, bir dövrə. Bir əl nərd oynamaq. – [Atabəy Qızıl Arslana:] – Gəl otur, bir əl şahmat oynayaq, – [dedi]. M.S.Ordubadi. Bir
Полностью »...birlikdə, hamı bir yerdə, hamı birdən, xorla. Bir ağızdan oxumaq. – Atabəy qəsrinin ətrafına yığılan minlərcə Toğrul tərəfdarları bir ağızdan “Yaşası
Полностью »...Ələ tapşırmaq – əmanət vermək, saxlamaq üçün vermək, təslim etmək. [Atabəy:] Mən öz qəlbimi haman ələ tapşırmaq istəyirəm. M.S.Ordubadi. Ələ vermək –
Полностью »