Böyük Oyun (futbol)

"Böyük Oyun" — Neftçi PFK və Xəzər Lənkəran FK arasında oynanmış Azərbaycan futbol derbisi.

Böyük Oyun
Neftçi — Xəzər Lənkəran
Neftçi Xəzər Lənkəran
Ümumi məlumatlar
İdman	Futbol
Yer	Bakı / Lənkəran, Azərbaycan
İlk qarşılaşma	8 dekabr 2004
Ən son qarşılaşma	10 aprel 2016
Stadionlar	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu Bakcell Arena İsmət Qayıbov adına stadion
Statistika
Ən çox qələbə	Neftçi (16)
Ən çox qol vuran	Flavinyo (7)
Ən böyük qələbə	Neftçi 5 — 0 Xəzər Lənkəran (6 noyabr 2011)
Ən böyük qol vurma	Neftçi 3 — 4 Xəzər Lənkəran (3 mart 2011)
Ən uzun qələbə ardıcıllığı	Xəzər Lənkəran (938 gün)

Tarix boyu Neftçi və Xəzər Lənkəran bir biri ilə 43 dəfə üz-üzə gəlib. Derbilərdə 17 heç-heçə, Neftçi 16 dəfə, Xəzər Lənkəran isə dəfə 10 qələbə qazanıb. Böyük Oyun zamanı arenalar 369 min tamaşaçı qəbul edib.

Neftçi və Xəzər Lənkəran arasında qarşılaşma "Böyük Oyun" adlansa da, terminin mənşəyi bəlli deyil.

İki klub arasındakı rəqabət sadə idman rəqabətindən daha çox köklərə sahib idi. Derbinin formalaşmasına hər iki klubun çempionluğa iddialı olması, milli kimlik (azərbaycanlılar və talışlar), şimal və cənub (Bakı və Lənkəran), şəhər və rayon, ictimai sinif (varlı və kasıb) kimi amillər təsir edib.^[1]

Neftçi və Xəzər Lənkəran arasında ilk derbi 2004-cü il dekabrın 8-də baş verib. Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionunda keçən oyun 1–1 hesabı ilə başa çatıb.

2011-ci il martın 3-də Azərbaycan Kubokunun 1/4 finalının Neftçi — Xəzər Lənkəran oyununda dava düşüb. Hər iki klubun azarkeşlərinin yer aldığı tribunalar arasında bir sektor boş saxlansa da, fanatlardan bir qrupu ora daxil olub və əlbəyaxa davaya çıxıb.^[2] Stadionda asayişi təmin edən polisin və əsgərlərin müdaxiləsindən sonra insidentin böyüməsinə imkan verilməyib.^[2] Xəzər Lənkəranın qapısına penalti təyin olunduqdan sonra isə lənkəranlı azarkeşlər plastik oturacaqları qırmağa başlayıblar.^[2]

2004/2005 mövsümünün ikinci dövrəsindən etibarən uğurlu nəticələr əldə edən "Xəzər Lənkəran" yekunda "Neftçi" ilə eyni – 78 xal toplamışdı. Azərbaycan Peşəkar Futbol Liqasının təklifi nəticəsində çempionu müəyyən etmək üçün neytral meydanda əlavə oyun keçirildi. 2005-ci il 10 iyunda Gəncə şəhər stadionunda keçirilən 25 minlik derbi Neftçi 2:1 hesablı qələbəsi ilə yekunlaşır. Oyun Azərbaycan KİV-lərində "Qızıl oyun" kimi qeyd olunub.^[3]

		Xəzər Lənkəran — Neftçi				Neftçi — Xəzər Lənkəran
Mövsüm	Diviziya	Tarix	Stadion	Nəticə	Tamaşaçı sayı	Tarix	Stadion	Nəticə	İzləyici
2004–05	Yüksək Liqa	08.12.2004	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	1 – 1		11.05.2005	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	2 – 1
	Qızıl oyun	Çempionu müəyyən etmək üçün keçirilən əlavə oyun (Neytral meydanda)				10.06.2005	Gəncə şəhər stadionu	2 – 1	25,000
2005–06	Yüksək Liqa	18.12.2005	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 1		30.05.2006	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	2 – 2
2006–07	Yüksək Liqa	11.08.2006	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	2 – 1	14500	16.02.2007	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	1 – 0	26000
2007–08	Azərbaycan Premyer Liqası	10.11.2007	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 1	2500	11.05.2008	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	0 – 1	20000
2008–09	Azərbaycan Premyer Liqası	19.10.2008	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	2 – 0	14000	12.04.2009	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	2 – 1	15000
2009–10	Azərbaycan Premyer Liqası	08.11.2009	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 0	12,000	17.02.2010	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	0 – 0	3,000
	Final mərhələsi	27.03.2010	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 0	14,000	01.05.2010	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	0 – 0	4,000
2010–11	Azərbaycan Premyer Liqası	25.09.2010	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	1 – 0	11,000	13.02.2011	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	0 – 0	2,500
	Final mərhələsi	18.03.2011	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	1 – 1	15,000	18.05.2011	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	1 – 1	7,500
2011–12	Azərbaycan Premyer Liqası	10.09.2011	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	1 – 0	14,000	06.11.2011	İsmət Qayıbov adına stadion	5 – 0	2,500
	Final mərhələsi	22.04.2012	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	1 – 0	1,200	24.03.2012	İsmət Qayıbov adına stadion	1 – 1	4,500
2012–13	Azərbaycan Premyer Liqası	14.12.2012	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	2 – 1	9,500	15.09.2012	İsmət Qayıbov adına stadion	2 – 1	4,500
2013–14	Azərbaycan Premyer Liqası	25.08.2013	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 0	10,000	02.11.2013	Bakcell Arena	4 – 1	2,000
		09.02.2014	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	2 – 2	11,000	29.03.2014	Bakcell Arena	1 – 0	4,000
2014–15	Azərbaycan Premyer Liqası	24.11.2014	Dalğa Arena	2 – 2	1,200	13.09.2014	İsmət Qayıbov adına stadion	1 – 0	2,000
		09.04.2015	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	2 – 2	4,500	11.02.2015	Bakcell Arena	2 – 0	2,000
2015–16	Azərbaycan Premyer Liqası	22.11.2015	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 2	9,000	20.09.2015	Bakcell Arena	1 – 1	1,500
		10.04.2016	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	0 – 1	3,500	13.02.2016	Bakcell Arena	1 – 0	2,500

Mövsüm	Turnir	Mərhələ	Tarixi	Stadion	Ev komandası	Hesab	Səfər komandası	Tamaşaçı sayı	Qeydlər
2010–11	Kubok	1/8-in ilk oyunu	03.03.2011	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	Neftçi	3 – 4	Xəzər Lənkəran	5,000	Xəzər Lənkəran ümumi hesabda 5 – 4 qalib gəldi
		1/8-in cavab oyunu	08.03.2011	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	Xəzər Lənkəran	1 – 1	Neftçi	15,000
2012–13	Kubok	Final	28.05.2013	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu	Neftçi	0 – 0	Xəzər Lənkəran	20,000	Neftçi oyun sonrası penaltilərdə 5 – 4 qalib gəldi
2013–14	Superkubok	Final	23.10.2013	Naxçıvan şəhər stadionu	Neftçi	1 – 2	Xəzər Lənkəran	9,800
2015–16	Kubok	1/8-in ilk oyunu	02.03.2016	Xəzər Lənkəran Mərkəzi Stadionu	Xəzər Lənkəran	3 – 2	Neftçi	4,500	Neftçi ümumi hesabda 4 – 3 qalib gəldi
		1/8-in cavab oyunu	09.03.2016	Bakcell Arena	Neftçi	2 – 0	Xəzər Lənkəran	2,500

Turnir	Oyun	Neftçi	Heç-heçə	Xəzər Lənkəran
Azərbaycan Premyer Liqası	37	15	15	7
Azərbaycan Kuboku	5	1	2	2
Azərbaycan Superkuboku	1	0	0	1
Cəmi	43	16	17	10

İştirak qeydləri^[4][5]

Yer	Tamaşaçı sayı	Tarix	Oyun	Stadion
1	26,120	10 iyun 2005	Neftçi – Xəzər Lənkəran	Gəncə şəhər stadionu
2	26,000	16 fevral 2007	Neftçi – Xəzər Lənkəran	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu
3	20,000	28 may 2013	Neftçi — Xəzər Lənkəran	Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionu

Böyük Oyun zamanı arenalar 369 min tamaşaçı qəbul edib.^[6] Derbidə orta hesabla 8581 izləyici qeydə alınıb.^[6]

Ən çox qol vurmuş oyunçular

Oyunçu		Dövr	Klub	Qol
1	Flavinyo	2010–2015	Neftçi	7
2	Zaur Tağızadə	2004–2010	Neftçi	4
2	Culius Vobay	2011	Xəzər Lənkəran	4
3	Bahodir Nəsimov	2010–2014	Neftçi	3
4	Vinston Parks	2010–2011	Xəzər Lənkəran	2
4	Rəşad Abdullayev	2004–2009	Xəzər Lənkəran	2
4	Zaur Ramazanov	2005–2008	Xəzər Lənkəran	2
4	Nikolas Kanales	2012–2013	Neftçi	2
4	Svetoslav Petrov	2006–2009	Neftçi	2

• Rəşad Abdullayev (Xəzər Lənkəran 2004–2009, Neftçi 2009–2012)
• Ruslan Abışov (Neftçi 2006–2012, Xəzər Lənkəran 2012–2013)
• Emin Quliyev (Neftçi 2001–2002; 2004–2005, Xəzər Lənkəran 2005–2009)
• Mahmud Qurbanov (Neftçi 1996–1997; 2004–2005, Xəzər Lənkəran 2005–2007)
• Branimir Subaşiç (Neftçi 2005–2008, Xəzər Lənkəran 2011–2012)
• Culius Vobay (Xəzər Lənkəran 2011, Neftçi 2012–2013)

• Ağasəlim Mircavadov (Neftçi 1987–1988; 2004–2006, Xəzər Lənkəran 2006–2010)

2012-ci ildə Böyük Oyunun parodiyası "Aramızda qalsın" teleserialında nümayiş olunub.^[7] Teleserialda Neftçi azarkeşini Azər Axşam, Xəzər Lənkəran azarkeşi rolunu isə Tərlan Fərzullayev oynayıb.

• "Böyük oyun"lar ölkə çempionatların şah əsəri idi… — II yazı