ƏLCƏZAİR

Əlcəzair (ərəb. الجزائر‎) və ya rəsmi adı ilə Əlcəzair Xalq Demokratik Respublikası (ərəb. الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية‎‎) — Şimali Afrikada dövlət. Əlcəzair coğrafi baxımdan Məğrib ölkəsi hesab olunur. Ərazisinin böyüklüyünə görə ərəb dünyasında və Afrika İttifaqında ən böyük ölkədir. Şimal-şərqdən Tunis, şərqdən Liviya, cənub-şərqdən Niger, cənub-qərbdən Mali, Mavritaniya və tanınmayan Qərbi Saxara, qərbdən Mərakeş ilə həmsərhəddir. Şimaldan isə Aralıq dənizi ilə əhatə olunmuşdur. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Əlcəzair şəhəri, ümumi sahəsi 2,381,741 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 44 milyon nəfərdən çoxdur. Əlcəzair 6 ölkə ilə həmsərhəddir — Tunis, Liviya, Niger, Mali, Mavritaniya, Qərbi Sahara və Mərakeş ilə. Müasir Əlcəzair dövlətinin ərazisində qədim zamanlardə qədim Liviya tayfaları yaşayırdılar.

Afir (ərəb. أعفير‎) — Əlcəzairin şimalında, Bumerdes vilayətində kommuna. == Coğrafi mövqe == Kommuna vilayətin şimal hissəsində, dəniz səviyyəsindən 17 metr yüksəklikdə, 62 km2 ərazidə yerləşir. == Demoqrafiya == 2008-ci ildə əhalinin sayı 13,223 nəfər idi.

Korso (ərəb. قورصو‎, fr. Corso) — Əlcəzairin şimalında, Bumerdes vilayətində kommuna. == Coğrafi mövqe == Kommuna vilayətin şimal hissəsində, dəniz səviyyəsindən 22 metr yüksəklikdə yerləşir, 22,4 km2 ərazini əhatə edir. Kommuna ölkənin paytaxtı Əlcəzairdən təqribən 41 kilometr şərqdə və Bumerdes vilayətinin inzibati mərkəzindən 5 kilometr qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 20,705 idi.

Nasiriyyə (ərəb. ناصرية‎, fr. Naciria) — Əlcəzairin şimalında, Bumerdes vilayətinin ərazisində kommuna . Kommuna vilayətin cənub-şərq hissəsində, dəniz səviyyəsindən 158 metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna paytaxt Əlcəzairdən təqribən 77 kilometr şərqdə və Bumerdes vilayətinin inzibati mərkəzindən 43 kilometr şərqdə yerləşir. 2008-ci ildə əhalinin sayı 22,431 nəfər idi.

Sali (ərəb. سالي‎‎) — ‎ Əlcəzairin cənubunda, Adrar vilayətində şəhər və kommuna. Rəqqan dairəsinin bir hissəsidir. Şəhər vilayətin şərq hissəsində, Böyük Səhranın mərkəzi vahələrindən birinin ərazisində, ölkənin paytaxtı Əlcəzairdən təxminən 1110 kilometr cənub-cənub-qərbdə yerləşir. Mütləq hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 286 metr yüksəkdir. Sali kommunasının 16,683 km2-dir. Şəhərin iqlimi quraq isti kimi xarakterizə olunur. İl ərzində yağıntı demək olar ki, yoxdur (orta illik miqdarı 7 mm-dir).

Əlcəzair (ərəb. مدينة الجزائر‎, Mədinət əl-Cəzair) — Əlcəzairin paytaxtı və ən böyük şəhəri. Əhalisi 1998-ci ilin hesablamalarına görə 2 882 897 nəfərdir. Aralıq dənizi sahilində yerləşən liman şəhəridir. Şəhərin əsası 944-cü ildə Buluggin ibn Ziri tərəfindən qoyulmuş, XVI əsrdə türklərin idarəçiliyinə keçmişdir. 1830-cu ildə fransızlar tərəfindən ələ keçirilmiş və koloniyanın paytaxtı olmuşdur.

Kasbah (ərəb. قصبة‎, Qasba; qala deməkdir) — Əlcəzairdə, Əlcəzair şəhəri və ətrafındakı ərazilərdə yerləşən qala divarları. 1992-ci ildəUNESCO Əlcəzair Kasbahını "türbə, köhnə məscidlər və Osmanlı üslublu sarayların qalıqları və ənənəvi qalıqları olan, cəmiyyətin dərin köklü bir hissi ilə əlaqəli şəhər quruluşu " kimi Ümumdünya irsi siyahısına daxil etdi. Ümumilikdə kasbah Şimali Afrikanın bir çox şəhər və qəsəbələrində qala divarı mənasını verir. Əlcəzair Kasbahı köhnə qədim Roma koloniyası olan İkosium şəhərinin dağıntıları üzərində qurulmuşdur. Bura təpədə qurulan, dənizə doğru enən, yuxarı və aşağı şəhər olmaqla iki yerə bölünən orta-ölçülü bir şəhər idi. Fransız işğalı başlayan kimi, 1839-cu ildə Fransa qubernatoru Dar Hassan Paça buraya köçür. 1860-cı ildə III Napoleon şəhəri ziyarət edir. Fransız işğalından əvvəl, kazbahda 13 Cümə məscidi, 109 məscid, 32 məqbərə və 12 zəviyyə, ümumilikdə 166 dini bina var idi. Lakin bu dini tikililərin əksəriyyəti işğal zamanı dağıdıldı.

Əlcəzair Prezidenti (ərəb. رئيس الجزائر) – 1962-ci ildən Əlcəzair Xalq Demokratik Respublikasının başçısı. Ölkədə icra hakimiyyətinə başçılıq edir.

CelfaƏlcəzairin Celfa vilayətinin mərkəzi şəhəridir. Əhalisi 2018-ci il siyahıya alınmasına görə 490.248-dir. == Coğrafiya == Celfa Əlcəzairin şimal-orta bölgəsində Ouled Nail sıra dağlarında,1138 m yüksəkliktə yerləşir. == İqlim == Celfanın yerləşdiyi ərazi Subtropik iqlimin Aralıq dənizi tipinin hakim olduğu bir yerdir. Bu səbəblə burada yağıntılar əsasən qışda düşür və yayda isti-quru hava müşayiət olunur. == Tarix == Bölgə e.ə 7000-dən 5000-ə qədər uzanan neolit dövründə qaya oymalarının bolluğu ilə diqqət çəkir. Celfa şəhərinin şimalında daş duzların və marnların yağış nəticəsində aşınması ilə yaranan Roşer de Sel duz qayası vardır. Roma dönəmində Celfanın yerləşdiyi yerdə Fallaba adlı şəhər var olmuşdur, bu şəhər son antik dövrə qədər mövcud olmuşdur. Dini tarix Vandal krallığı və Roma imperiyası dönəmində qədim bir yepiskopluğun mərkəzi olmuşdur. Roma Afrikasındakı bir çox yepiskopluq kimi bu yepiskopluqda Ərəblərin Məğribi fəthindən sonra ləğv edildi.1933-cü ildə yepiskopluq Latın Katolik Yepiskopluğu adı ilə bərpa edildi.

Penon de Əlcəzair (isp. Peñón de Argel) — Aralıq dənizinin Əlcəzair şəhəri sahilinə yaxın ərazidə yerləşən ada. Orta əsrlərdə ada qumlu dillə sahilə birləşirdi. 1510-cu ildə İspaniya imperiyası Afrikanın şimalında möhkəmlənmək məqsədilə Əlcəzairin yaxınlığında olan adanı işğal edir. Adanın məhdud imkanlarına baxmayaraq ispanlar burada istehkam inşa edə bilirlər. Adada yerləşən qarnizon 200 nəfərdən ibarət idi. Yerli sultan İspaniya imperiyasının vassallığını qəbul edir və kral II Ferdinanda and edir. Qala 1516-cı ildə Oruc Barbarossanın hücumuna məruz qalsa da ələ keçirilmir. 1529-ci ildə isə Xeyrəddin Barbarossa Əlcəzair müharibəsi əsnasında qalanı ələ keçirir. Onun əmri ilə qala ispanların regiondakı mövcudluğunun simbolu olaraq tamamən dağıdılır.

Film Əlcəzairdə keçirilən beynəlxalq yarmarka haqqındadır. Dünyanın 20 ölkəsinin iştirak etdiyi bu yarmarkada Azərbaycan yeganə respublika idi ki, ona xüsusi bölmə ayrılmışdı. Filmdə yarmarkanın açılışı, Əlcəzair dövlət xadimlərinin yarmarkanın Azərbaycan bölməsinə gəlişi, burada nümayiş etdirilən eksponatlar, Əlcəzairin qeyri-adi gözəlliyi, habelə respublikamızın incəsənət ustalarının konsertləri öz əksini tapmışdır.

Millət Şurası (ərəb. مجلس الأمة‎, fr. Conseil de la nation) — Əlcəzair parlamentinin yuxarı palatası. Bu, 2/3-ü dolayı yolla seçilən, 1/3-i isə prezident tərəfindən təyin olunan 144 üzvdən ibarətdir. Millət Şurası 144 üzvdən ibarətdir, bunlardan: 96-sı dolayı səsvermə yolu ilə seçilir; 48-i Əlcəzair Prezidenti tərəfindən təyin edilir. Əlcəzairin inzibati bölmələrinin sayına uyğun gələn 48 iki yerlik seçki dairəsi (hər dairəyə iki mandat) malikdir. Seçkilər xalq məclisləri tərəfindən seçilənlərdən (təxminən 15 min üzv) ibarət seçicilər kollektivi tərəfindən iki turda səs çoxluğu ilə keçirilir. Millət Şurasına namizədin yaşı qırxdan az olmamalıdır. Səlahiyyət müddəti altı ildir. Şura hər il yarım yenilənir.

Əlcəzair Milli Kitabxanası — (ərəb. المكتبة الوطنيّة الجزائريّة‎; fr. Bibliothèque nationale d'Algérie) ilk dəfə 1835-ci ildə Fransa müstəmləkə hökuməti tərəfindən yaradılmışdır, Əlcəzairin müstəqilliyi üçün yeni milli kitabxananın qurulmasından əvvəl Əlcəzair A1619. kitabxana 1990-cı illərdə kitabxananın fondunda bir milyon cilddən çox nüsxə saxlamaq üçün tikilmişdir ki, bu da ona öz xidmətlərini əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etdirməyə imkan vermişdir. Əlcəzairin elmi və texniki məlumat ehtiyacları iki təşkilat tərəfindən təmin edilir: Texniki və Elmi İnformasiya və Texnologiya Transferi Mərkəzi, INIS şəbəkəsinin Əlcəzair ekvivalenti və 1971-ci ildə yaradılmış, seçim və indeksləşdirməni təmin edən Milli Sosial və İqtisadi Sənədlər Mərkəzidir. Ölkənin sosial-iqtisadi inkişafı üzrə avtomatlaşdırılmış sənədləşmənin və statistik məlumatların toplanmasıdır. O, 67,000 m2 (720,000 kv fut) sahəyə malikdir və 10 milyondan çox kitab yerləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. O, eyni vaxtda 2500-dən çox oxucu qəbul edə bilər. Bu, Əlcəzair üçün qanuni depozit və müəllif hüququdur. biblionat.dz — Əlcəzair Milli Kitabxanasının rəsmi saytı ərəb.

Azzaba (ərəb. عزابة‎) — Əlcəzairin Skikda vilayətində kommuna. Mədən bölgəsidir. Bir qrup civə vulkanogen-hidrotermal yataqları var. Ümumi ehtiyatları 12 min ton civədir. Filizdə civənin tərkibi 1,15% təşkil edir. Açıq mədən hasilatı təqribən 0,7 min tondur (1987). Kommuna çoxsaylı Roma xarabalıqlarının yerləşdiyi bir ərazidə salınmışdır. Fransa müstəmləkəçiliyi dövründə Jemmap adlanan kommunanın adı Əlcazirin müstəqillik dövründə dəyişdirilmişdir.

Canet (ərəb. جانت‎; fr. Djanet) — Əlcəzairin cənub-şərqində, İllizi vilayətində şəhər və kommuna. Canet dairəsinin inzibati mərkəzidir. == Coğrafi mövqe == Şəhər vilayətin cənubunda, Tassilin Accer yaylasının cənub hissəsində, ölkənin paytaxtı Əlcəzairdən təxminən 1,470 kilometr (910 mil) cənub-şərqdə yerləşir. Mütləq hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 1,053 metr (3,455 ft) qədərdir.Canet kommunası İllizi və Bürc-əl-Huas kommunaları, Liviya və Niger əraziləri ilə həmsərhəddir. Sahəsi 57,460 km2-dir. == İqlimi == Şəhərin iqlimi quraq isti kimi xarakterizə olunur. İl ərzində yağıntı demək olar ki, yoxdur (orta illik miqdarı – 18 mm). Orta illik temperatur 23,4 °C-dir.

Əlcəzair Universiteti (ər. جامعة الجزائر – بن يوسف بن خـدة) — Əlcəzairdə universitet. 1909-cu ildə əsası qoyulub və yeddi fakültədən ibarətdir. Əlcəzairin müstəqillik referendumundan sadəcə bir ay əvvəl, 1962-ci il 7 iyunda Əlcəzairin müstəqilliyinin əleyhinə olan "qara ayaqlılar" (fr. pieds noirs) hərəkatı GST-nin (Gizli Silahlı Təşkilat, fr. Organisation Armée Secrète) başçılığı altında universitetin kitabxanasını alova verərək 500000 kitabı məhv etdi. Bu kitabların yandırılması bir növ bütün ərəb dünyası boyunca həyata keçirilmiş "yandırılmış torpaq" siyasəti idi. Bu hadisənin digər ölkələrə təsiri özünü xüsusilə marka bazarında büruzə verdi. Belə ki, Misir, İraq, İordaniya, elə Əlcəzairin özü də üzərində kitabın və ya kitabxananın yanmasının təsvir edildiyi markalar istehsal etdilər. Bununla göstərmək istəyirdilər ki, müstəqilliyin əleyhinə olan bu hərəkat Əlcəzair öz mədəniyyətini yaratmaq niyyətində olduğu müddətcə bu mədəniyyəti yox etməyə çalışacaq.

Əlcəzair bayrağı (ərəbcə: علم الجزائر) — Əlcəzairin dövlət bayrağı.Bayraqdakı yaşıl rəng, hilal və ulduz islamçılığı, ağ rəng demokratiyanı ,qırmızı rəng isə şəhidlərin qanını ifadə edir.Bayraqda yaşıl və ağ rəngin bərabər ölçüdə olması bu ölkədə dinin və ədalətin bərabər olmasını ifadə edir.

"Qəssəmən" (ərəb. قَسَمًا‎‎) — Əlcəzair dövlət himni. Bəstəkarı — Robert Samut, sözlərinin müəllifi — Mufdi Zəkəriyyə. 1963-ci ildə müstəqillik qazandıqdan sonra təsdiq edilmişdir.

Setif və Gelma qətliamı — 8 may 1945-ci ildə Əlcəzairin Setif, Guelma və Kherrata şəhərlərində Fransa ordusunun mülki əhaliyə qarşı törətmiş olduğu qətliam. Fransa hökumətinin verdiyi rəsmi məlumatda öldürülmüş əlcəzairlilərin sayı 1200, yaralıların sayı 1500 göstərilsə də digər mənbələrdə öldürülmüş əlcəzairlilərin sayının 6000 ilə 45 000 arasında olduğu bildirilir. Əlcəzair Fransa üçün olduqca əhəmiyyətli ərazi olmuşdur. XIX əsrə qədər Osmanlı hakimiyyətinin tərkibində olan Əlcəzair torpaqları 1830-cu ildə Fransanın torpaqlarına qatıldı və 132 il boyunca Fransanın müstəmləkəsi olaraq qaldı. 1954-cü ildən 1962-ci ilə qədər davam edən müstəqillik mübarizəsi əsnasında, Əlcəzair qiyamını ört-basdır etmək üçün 1.5 milyon insanı qətlə yetirən Fransa rəhbərliyi, bu tətbiqi əsnasında tək deyildi. Dünyadakı hər cür İslami addımı özünə qarşı təhdid sayan İsrail rəhbərliyi, Əlcəzair qiyamını yatırtmaq üçün fransızlara böyük dəstək vermişdi. Dövrün "La Croix" jurnalı müxbirlərindən olan Jacques Duquesne işgəncələr haqqında belə yazır: "İşgəncə və insanların itməsi problemləri beyinləri davamlı şəkildə məşğul edirdi. Kişilər, bəzən də qadınlar həbs olunur və daha sonra onlardan heç bir xəbər olmurdu. Cəsədlərinin daş bağlanaraq dənizə atıldığı bilinirdi. Saylarının 3 mindən artıq olduğu irəli sürülürdü, amma Əlcəzair bələdiyyə başçısı Jacques Chevallier, 5 mindən artıq bir rəqəmdən bəhs edirdi.

Əlcəzair səhrası (ərəb. الصحراء الجزائرية‎) — Afrikanın şimalında yerləşən səhra. Saxaranın bir hissəsini özündə əhatə edir. Əlcəzairin isə 80 % əhatə edir. Səhranın sahəsi 3 500 000 km² təşkil edir.

Əlcəzair (ərəb. مدينة الجزائر‎, Mədinət əl-Cəzair) — Əlcəzairin paytaxtı və ən böyük şəhəri. Əhalisi 1998-ci ilin hesablamalarına görə 2 882 897 nəfərdir. Aralıq dənizi sahilində yerləşən liman şəhəridir. Şəhərin əsası 944-cü ildə Buluggin ibn Ziri tərəfindən qoyulmuş, XVI əsrdə türklərin idarəçiliyinə keçmişdir. 1830-cu ildə fransızlar tərəfindən ələ keçirilmiş və koloniyanın paytaxtı olmuşdur.

Əlcəzair ekspedisiyası (1775) — iyul 1775-ci ildə keçirilən Əlcəzair Respublikasına ,bir sığınacaq, qarşı İspan Alejandro O'Reli (İrlandiya) marşalı əmrindəki İspan və Toskana qoşunlarının birgə ekspedisiyası. 1775-ci ildə İspan kralı Karl III pirat Əlcəzair Respublikasına qarşı çıxdı. 1 iyul eskadra Əlcəzairə yaxınlaşaraq qoşunlarını enişə hazırlamağa başladı. Amma güclü küləklər bir həftə boyunca enişi gecikdirdi. O vaxta kimi əlcəzairlər 100.000 qoşun yığmağı bacardılar. İyulun 8-də ispanlar hələ axının sol sahilinə endi. Əlcəzair tərəfə gedən yolu bağlamaq məqsdədi ilə ərəblər düşməni koldan ibarət ərazidə qarşıladılar. İspan ordusunun hücumu bir sıra qeyri-dəqiq və təcrübəsiz hücumlarda baş verib, heç bir nəticəyə gətirib çıxarmadı və İspan ordusu itkilər verdi. Qısa müddətdə böyük bir itkiyə uğradıqdan sonra, O'Relli Əlcəzairə qarşı hərəkətlərini dayandırmağa məcbur oldu və yalnız 600 nəfərin öldürüldüyü və təxminən 2 min yaralı və bütün silahları tərk edərək, gəmilərə qoşun göndərmək və Avropaya tərəfə yollanmağı bacardı. “Алжирские экспедиции” , страницы 321, том 2.

Əlcəzair etirazları — 2019-cu ilin fevral ayından Əlcəzairin müxtəlif şəhərlərdə başlayan və 82-ci prezident Əbdüləziz Buteflikanın beşinci dövr üçün prezidentliyə namizəd olmasına qarşı aparılan xalq hərəkatı. 10 fevral 2019-cu ildə Əbdüləziz Buteflika yeni prezident seçkilərində öz namizədliyini irəli sürəcəyini bəyan edir. Bununla belə dövlət başçısı ağır xəstəliklərdən əziyyət çəkir. Hətta 2013-cü ildə İnsult keçirmiş və hazırdada əlil arabasında hərəkət edir. İctimaiyyətdə nadirən görünür. 16 fevral – Herrat şəhərində yüzlərlə insan küçələrə çıxmış və prezidentin 5-ci müddətə namizədliyinə qarşı çıxmışdır. 18 fevral – Prezident Buteflikanın qarşıdakı seçkilərdə iştirak etməsinə etirazlar ölkənin şimalındakı bir neçə əyalətdə keçirilir. Polis etirazların yatırılması üçün güç tətbiq etmir. 21 fevral – altı həmkərlar ittifaqı 27 fevraldan tətilə başlamaq barədə çağırışlar edir. Həmkarlar ittifaqı nümayəndələri ölkənin küçələrində səlahiyyətlilərin təhsil işçilərinin tələblərini nəzərə almadığına etiraz edirlər.

12 fevral Əlcəzairin paytaxtı Əlcəzair şəhərində aksiyaçılarla polislər arasında qarşıdurma gedir. Lent.az-ın "France 24" telekanalına istinadən verdiyi məlumata görə, aksiyaçılar Əlcəzair prezidenti Abdelaziz Buteflikanın istefasını tələb edir, "Buteflika-rədd ol!" şüarları səsləndirirlər. Polis indiyə qədər 20 nəfəri saxlayıb. "France Presse" agentliyi isə artıq 2 min nəfərin polis səddini yardığı barədə məlumat yayıb. Misir ssenarisinin təkrarlanacağından qorxan Əlcəzair hakimiyyəti müxalifətə demokratik azadlıqların genişlənməsi, iş yerlərinin açılması və hökumət dəyişikliyi tələbi ilə kütləvi aksiya keçirməyə icazə verməsə də, insanlar küçələrə çıxıblar. Etiraz aksiyalarını müxalifət partiyalarının koalisiyası, sivil təşkilatlar və qeyri-rəsmi həmkarlar ittifaqları təşkil edəcək. Bundan öncə müxalifət dünən paytaxtda keçirilən nadir nümayişin iştirakçılarını alqışlamışdı. Həmin bu nümayiş küçələrə on minlərlə polisin çıxarılmasına baxmayaraq baş tutmuşdu. Tunis və Misirdə baş verən xalq üsyanlarından ruhlanan 2000-ə yaxın fəal paytaxtın 1 May meydanında toplaşaraq prezident Əbdüləziz Butelfikanın istefasını tələb ediblər. Bir çox fəallar polis barrikadalarını yararaq meydana çata bilmişlər.

Milli Qurtuluş Cəbhəsi (fr. Front de libération nationale, FLN; ərəb. جبهة التحرير الوطني لجزائرية‎, Jabhat al-Taḩrīr al-Waţanī‎‎) — Əlcəzairdə milliyətçi siyasi partiya. Əlcəzair müharibəsi zamanı əsas milliyətçi hərəkat olmuşdur. Bu, 1989-cu ildə digər partiyalar qanuniləşdirilənə qədər Əlcəzair dövlətinin yeganə hüquqi və hakim siyasi partiyası idi. Derradji Abder-Rahmane, The Algerian Guerrilla Campaign: Strategy & Tactics, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, 1997. Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 1, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, September 2002. Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 2, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, November 2002.

Film Əlcəzairdə keçirilən beynəlxalq yarmarka haqqındadır. Dünyanın 20 ölkəsinin iştirak etdiyi bu yarmarkada Azərbaycan yeganə respublika idi ki, ona xüsusi bölmə ayrılmışdı. Filmdə yarmarkanın açılışı, Əlcəzair dövlət xadimlərinin yarmarkanın Azərbaycan bölməsinə gəlişi, burada nümayiş etdirilən eksponatlar, Əlcəzairin qeyri-adi gözəlliyi, habelə respublikamızın incəsənət ustalarının konsertləri öz əksini tapmışdır.

İtalyan qadın Əlcəzairdə (it. L'italiana in Algeri) — Coakkino Rossininin 2 pərdəli Feliçe Romaninin librettosunda opera. Komediya janrda olan bu operanın ilk premyerası 22 may 1813-cü ildə Venesiyada, San-Benedetto teatrında səhnələşdirilmişdir. Əvvəlcə operanın librettosuna bəstəkar Luici Moska tərəfindən opera bəstələnmişdir. Onun premyerası Milan teatrı La Skalada 16 avqust 1808-ci ildə səhnələşdirilmişdir. Rossini yeni əsəri üçün həmin librettonu götürərək bəstəkar Getano Rossi ilə bir qədər dəyişdirirlər. Bu opera həm də bir il sonra yazılmış olduğu "Türk İtaliyada" operası ilə analoq təşkil edir. 2 fleyta (ikinci pikolo) *2 qaboy, *2 klarnet, *1 faqot 2 korno *2 trompet bas davul Simli alətlər piano, (Violonçel və kontrabas] zaman: XVIII əsr məkan: Əlcəzair Bəy sarayının zalı. Bəyin arvadı Elvira qulu Zulməyə Musatafanın onu daha sevməməsindən şikayət edir. İçəri daxil olan bəy bərk acıqlıdır.

Milli Xalq Məclisi (ərəb. المجلس الشعبي الوطني‎, fr. Assemblée populaire nationale) — Əlcəzair parlamentinin aşağı palatası. Milli Xalq Məclisi birbaşa xalq tərəfindən seçilən 462 üzvdən ibarətdir. 462 yerdən 8-i xaricdə yaşayan əlcəzairlilər üçün ayrılmışdır. Xalq Məclisinin üzvləri çoxmandatlı seçki dairələri üzrə proporsional nümayəndəlik yolu ilə birbaşa beş il müddətinə seçilirlər. Bu quruma son seçkilər Məclisə seçilmək üçün yaş tələbi 28-dir. Əlcəzairdə vilayətlər adlanan 48 rayon və 4 xarici seçki dairəsi var.

Milli Qurtuluş Ordusu (MQO; ərəb. جيش التحرير الوطني الجزائري‎; fr. Armée de libération nationale) — Əlcəzair müharibəsi zamanı milliyətçi Əlcəzair Milli Qurtuluş Cəbhəsinin silahlı qanadı. 1962-ci ildə Əlcəzair Fransadan müstəqilliyini qazandıqdan sonra MAQ müntəzəm Əlcəzair Xalq Milli Silahlı Qüvvələrinə çevrilmişdir. Qruplaşma 1957-ci ildə təxminən 40,000 nəfərlik olmuş, Fransa isə cavab olaraq 1956-cı ildən başlayaraq regiona 400,000 əsgər göndərmişdi. Federal Research Division. "Country Profile: Algeria" (PDF). Library of Congress (May 2008). May 2008. İstifadə tarixi: 9 May 2020.

İslam Dövləti – Əlcəzair vilayəti (İD-ƏV; ərəb. الدولة الإسلامية – ولاية الجزائر‎, ad-Dawlah al-Islāmiyah – Wilayah al-Jazā’ir) — silahlı İslam Dövləti (İD) qruplaşmasının Əlcəzairdə fəaliyyət göstərən qolu. Qrup əvvəllər "Cund əl-Xilafa fi Ərd əl-Cəzair" (ərəb. جند الخلافة في أرض الجزائر‎; mənası – "Əlcəzairdə xilafət əsgərləri") kimi tanınırdı. 2014-cü ildə onlar 55 yaşlı fransız alpinist Erve Qurdeli qaçırmışdılar. Qrup 22 sentyabr 2014-cü il tarixli videoda qeyd etmişdir ki, onlar bunu İD sözçüsü Ədnaninin ABŞ ilə birlikdə İD-yə qarşı döyüşən ölkələrin vətəndaşlarına hücum etmək əmrinin bir hissəsidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə "Əlcəzair vilayəti" Erve Qurdelin başını kəsdiyini iddia etmişdir.

Milli Qurtuluş Cəbhəsi (fr. Front de libération nationale, FLN; ərəb. جبهة التحرير الوطني لجزائرية‎, Jabhat al-Taḩrīr al-Waţanī‎‎) — Əlcəzairdə milliyətçi siyasi partiya. Əlcəzair müharibəsi zamanı əsas milliyətçi hərəkat olmuşdur. Bu, 1989-cu ildə digər partiyalar qanuniləşdirilənə qədər Əlcəzair dövlətinin yeganə hüquqi və hakim siyasi partiyası idi. Derradji Abder-Rahmane, The Algerian Guerrilla Campaign: Strategy & Tactics, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, 1997. Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 1, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, September 2002. Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 2, Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, November 2002.

İslam Dövləti – Əlcəzair vilayəti (İD-ƏV; ərəb. الدولة الإسلامية – ولاية الجزائر‎, ad-Dawlah al-Islāmiyah – Wilayah al-Jazā’ir) — silahlı İslam Dövləti (İD) qruplaşmasının Əlcəzairdə fəaliyyət göstərən qolu. Qrup əvvəllər "Cund əl-Xilafa fi Ərd əl-Cəzair" (ərəb. جند الخلافة في أرض الجزائر‎; mənası – "Əlcəzairdə xilafət əsgərləri") kimi tanınırdı. 2014-cü ildə onlar 55 yaşlı fransız alpinist Erve Qurdeli qaçırmışdılar. Qrup 22 sentyabr 2014-cü il tarixli videoda qeyd etmişdir ki, onlar bunu İD sözçüsü Ədnaninin ABŞ ilə birlikdə İD-yə qarşı döyüşən ölkələrin vətəndaşlarına hücum etmək əmrinin bir hissəsidir. 24 sentyabr 2014-cü ildə "Əlcəzair vilayəti" Erve Qurdelin başını kəsdiyini iddia etmişdir.

Ərəb dilinin Əlcəzair dialekti (ərəb. الدارجة الجزائرية‎) və ya darci (الدارجة‎; mənası – "gündəlik ləhcə") — ərəb dilinin Əlcəzairdə və kənarda Əlcəzair diasporu arasında yayılmış növlərindən biri. Bu, Məğrib dialekt kontinuumuna aiddir, əsasən Tunis və Mərakeş dialektləri ilə qarşılıqlı surətdə başa düşülür. Əlcəzair dialekti bərbər dillərinin komponentlərini, həmçinin bərbər, türk, ispan və fransız dillərindən çoxlu alınma sözləri özündə daşıyır. Həmçinin, digər dialektlərdə olduğu kimi, yazı dilinin sonluqları da atılır. Bu dialektin rəsmi statusu yoxdur, lakin əksər əlcəzairlilər tərəfindən istifadə olunur. Ərəb dilinin Əlcəzair dialekti müxtəlif şəhərlərdə fərqlidir.

Osmanlı Əlcəzairi, Əlcəzair Vilayəti və ya Əlcəzair Bəylərbəyliyi — Osmanlı İmperatorluğunun Sâlyâneli əyalətlərindən biri olmuşdur. 1517-ci ildə baş vermiş olan Ridaniyyə döyüşü ilə bu region Osmanlı imperiyasının tərkibinə daxil olmuşdur. Bu ərazilərin tam olaraq əyalətləşdirilməsi 1535-ci ildə Oruc Rəis tərəfindən həyata keçirilmişdir. 1671-ci ildən sonra isə bu əyalətə seçilərək təyin olunan idarəçilərə Dayı deyilmişdir. 1671-ci ildən başlayaraq 1830-cu ilə qədər Əlcəzairdə ümumilikdə 28 dayı hökmranlıq etmişdir. Osmanlı Əlcəzair ilə 1830-cu ildə Fransa tərəfindən işğal edilərək Fransa müstəmləkə imperiyasının tərkibinə keçmişdir.

Əlcəzairin işğalı - II Ferdinandın (1516) ölümündən istifadə edərək Barbaros qardaşlarının Əlcəzair şəhərinin köməyinə gəldikləri ekspansiyadır. Oruc Rəis və Xızır Rəis böyük qardaşları İshaq da onlara qoşulduqdan sonra piratçılıqla kifayətlənməyərək Şimali Afrikadakı torpaqları işğal etməyə başlamışdırlar. 1516-1517-ci illərdə ispanlara qarşı mübarizə apardılar və Tenes, Tilimsan və Oran şəhərlərini ələ keçirdərək Əlcəzairi öz nəzarətləri altına almışdırlar. Oruc Rəis Əlcəzairin hökmdarı elan edilir. Növbəti il ispanlar Əlcəzairi geri almaq üçün ərəblərlə birləşərək yenidən hücuma keçirlər. Bu döyüş əsnasında Xızır Rəisin böyük qardaşları olan İshaq Rəis və Oruc Rəis öldürülür. Xızır Rəis Yavuz Sultan Səlimə sədaqət andı içərək onun adına sikkələr basdıraraq xütbə söyləyir. Yavuz Sultan Səlim də öz növbəsində Xızır Rəisi Əlcəzairə vali təyin edərək öz himayəsi altına götürür. Bu hadisədən sonra isə əvvəlcə Tunis və Tilimsan bəyləri birləşərək Əlcəzairə yürüş təşkil edirlər. Əlcəzair şəhərinin xaricindəki torpaqları ələ keçirdərək, Əlcəzair şəhərinin daxilindəki xalqı üsyana qaldırırlar.